LEIDSCH
DAGBLAD
Eisenhower en Churchill aan het
woord in persconferenties
pj;
WEERBERICHT
93ste Jaargang
DONDERDAG 1 JULI 1954
No. 28256
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2,15 per maand; f0,50 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
NA WASHINGTON
n
Gisteren schreven we: als de confe
rentie van Geneve mislukt, is het Wes
ten weer eens hopeloos achterop
Welnu, de eerste symptomen zijn er,
dat het Oosten de betekenis daarvan
volkomen onderkent. Te Geneve wordt
getraineerd tot en met, zodat er totaal
geen schot ln zit in de besprekingen.
En al moge de atmosfeer dan wat gun
stiger zijn dan men gewend is, het gaat
tenslotte om het resultaat!
De mindere Goden, die thans te Ge
neve trachten een oplossing te vinden,
praten en piaten, maar zoden zet het
niet aan de dijk omdat het Oosten
dat niet wii. Al pratend gaat het Oos
ten verder zijn positie te verbeteren De
aanval op de delta van de rode Rivier
schijnt inmiddels tc zijn ingezet!
De onderhandelingen over een wa
penstilstand in Vietnam zijn verscho
ven, omdat de Vietmmh de aanwezig
heid van vertegenwoordigers der Viet-
nam-regering niet wil, daar dit slechts
„marionetten" zyn in dienst der Fran
sen. Daaruit mag worden geconcludeerd
dat de Vietminh aanspraak op geheel
Vietnam maakt en slechts in zoverre
een deling wil aanvaarden als de Fran
sen deze militair kunnen handhaven.
Daarom was het meer dan ooit tijd
geweest, dat ogenblikkelijk alles in
het werk was gesteld om de rode agres
sie ten spoedigste een halt toe te roe
pen. De Britse aarzeling en het vast
houden aan de gedachte om eerst het
resultaat van Geneve af te wachten,
speelt het Chinese spel regelrecht ln de
kaart. Washington zag het dreigend ge
vaar en wilde Ingrijpen. Engeland heeft
dit belet; met gevolg, dat, als er geen
wonderen gebeuren, Vietnam kan wor
den afgeschreven en het prestige van
het Westen ln Azië opnieuw een ge
duchte deuk in ontvangst heeft te ne
men, hetgeen de z.g. onzljdigen zal aan
moedigen om in die houding te volhar
den.
Tsjoe en lai keert ongetwijfeld met
een gulle lach te Peking terug!
Zijn bezoek aan India en Birma heeft
volledig opgeleverd, wat hjj zich voor
ogen kan hebben gesteld: uitschakeling
van deze landen van deelneming aan
het door Amerika voorgestane front
van afweer in Zuid-Oost-Azië. Dat deze
landen zich zouden laten verleiden tot
een verdrag met Peking, zal de Chi
nese premier zelf wel niet hebben ge
loofd
Londen, van mening zijn betrekkin
gen met de Gemenebest-landen in Azië
te moeten aanhouden tot iedere prijs,
(en zich dus geheel neerleggend bij hun
verzet tegen deelneming aan een Zuld-
Oost-Aziatisch front" helpt zodoende
mede om het Westelijk prestige in Azië
tot een minimum te beperken en mis
schien. wanneer het verder mis mocht
lopen, te ondermijnen tot nihil!
Een succes"ol iptreden tegen de rode'
agressie zou Juist de aarzelende Aziati- i
sche landen hebben kunnen aanzetten
tot het scheppen van moed
Voor de uitslag van de Geneefse con-j
ferentie bekend is, heeft Peking, dank i
zij de Engelse trainage de winst al voor
een deel binnen!
Dat belooft een niet geringe verzwa
ring van de laak. die de nieuwe Franse
premier. Mendes-France op zich heeft
genomen Voor 20 Juli heeft hij een wa- I
penstilstand in Indo-Chlna beloofd, an-
ders zou hij aftreden! Wat een uitstel j
der onderhandelingen dus betekent.
spreekt voor zichzelf.
Zijn lot is geheel in handen van Mos-1
kou!
Wat dat betekent inzake de EDG
spreekt voor zich zelf Hoewel in beta
melijke vormen gekleed, zijn Amerika
en Engeland net in dit ene opzicht eens j
geworden, dat Franknik nu in korte j
termijn hei.it te kiezen inzake de Euro-1
pese Defensie Gemeenschap. Langer
uitstel oordelen de Angtl-Saksische lan- 1
den niet verantwoord en Parijs zal nu
moeten kiezen of delen. Het is Frank- j
riik s eigen schuld, dat het daartoe
moest komen .gezien zijn politiek van
uitstel en nog eens uitstel
Voor de verdediging van West-Europa
kan men de Duitse hulp nu eenmaal1
niet missen, deze is beslist noodzakeliik.1
Ook Frankrijk weet dat. maar heeft die
realiteit met kunnen aanvaarden naar
verdienste
Onder dwang zal het nu moeten be
slissen!
Aanvaardt het de EDG niet. dan zal
Duitsland zjin volle souvereiniteit ver
werven en dus ongecontroleerd een le
ger op de been kunnen brengen. De
Amerikaanse gezant te Parijs, Douglas
Dillon, zeide aan een lunch voor de
Angel-Saksische pers;
„De vraag, waarop Frankrijk thans
voor zichzelf en voor de geschiedenis
het antwoord moet geven is, of de on
vermijdelijke Duitse herbewapening
een gecontroleerde herbewapening zal
zijn in het kader van een EDG. of
eens te meer zal leiden tot het her
stel van een onafhankelijk Duits na
tionaal leger."
Alle verdere commentaar lijkt ons
overbodig! Trouwens, wit hebben reeds
lang te voren daarop gewezen.
Geen directe uitspraken in
brandende kwesties
„De hoop van de wereld is geves
tigd op een vreedzaam naast elkander
leven van Oost en West. doch de Ver
enigde Staten hebben bU de Sovjet-
Unie een agressieve houding gecon
stateerd. die het niet gemakkelijk
maakt een dergelijke toestand te be
reiken", aldus verklaarde president
Eisenhower op zijn wekelijkse pers
conferentie.
Eisenhower zeide voorts, dat de Ver
enigde Staten nimmer een verdrag
zouden onderschrijven, waardoor enig
land in een toestand van slavernij zou
worden gebracht.
Hij weigerde te zeggen wat het Ame
rikaanse standpunt zou zijn m.b t een
eventuele verdeling van Indo-China,
waarbij een gedeelte van dit gebied
onder communistisch bewind zou komen
Eisenhower werd om commentaar ver
zocht op het Britse voorstel voor een
niei-aanvalsverdrag voor Zuid-Oost-
Azie. Hem werd tevens gevraagd of de
Verenigde Stalen bereid zouden zijn ten
strijde te trekken om een vrij volk of
volkeren, die onder communistisch be
stuur dreigden te komen, hiervoor te
vrijwaren
„Ik begrijp deze vraag niet volkomen"
antwoordde de president, „doch ik kan u
wel zeggen, dat de Verenigde Staten aan
geen enkel verdrag zullen deelnemen,
waardoor enige staat aan een andere zou
worden onderworpen"
Hierop werd hem gevraagd- betekent
uw verklaring dat de Verenigde Staten
op geen enkele wijze betrokken willen
worden bij een eventuele wapenstilstand
in Indo-China. die zou voorzien in een
verdeling van Vietnam'1"
De president beantwoordde deze
vraag ontkennend, doch hij voegde er
aan toe hierover, zolang de toestand, die
zich dan zou voordoen, niet terdege be
studeerd was, geen definitieve uitspraak
te kunnen doen.
„Ik weet b.v niet of een eventuele
verdeling van Indo-China zou voorzien
in het verplaatsen van inwoners van eén
gedeelte des lands naar een ander", licht
te hij nog toe.
De president werd voorts om com
mentaar gevraagd over de Dinsdag j.l.
door het Huis van Afgevaardigden aan
vaarde resolutie, waarin wordt bepaald
dat staten, die deel nemen aan een niet-
aanvalsverdrag met de communistische
staten, r.aar analogie van dé vooroor-
logse overeenkomst van Locarro. niet
in aanmerking komen voor Amerikaanse
hulpverleningsgeldcn ,,Ik meen niet.
dat dit eer. belemmering voor de rege
ring zal zijn om te pogen haar doelein
den te verwezenlijken", antwoordde
Eisenhower.
In antwoord op een andere vraag
zeide Eisenhower dat premicT Chur- 1
chili hem geen bepaald voorstel had
gedaan omtrent een ontmoeting met
de Sovjctrussische regeringsleider
Malenkof.
„Het is bekend, dat wij bereid zijn alles
ter wereld te doen er. met iedereen te i
beraadslagen, ir.d.er, wy, op welke wijze
ook, de overtuiging zoudcn'kri.iger. da;
de wederpartij eveneens oprecht naar I
en vergelijk zou streven", verklaarde
"ij. hieraan toevoegend' „Indien de
ndere zijde enig bewijs zou leveren
van haar voornemen om door haar ge
sloten verdragen na te komen, zouden
Groot-Brittar.nie er. de Verenigde Sta
ten alles in het werk willen steller, om
de zaak van de vrede te bevorderen"
Omtrent Guatemala zeide Eisenho
wer: „Ik heb gehoord, dat de commu
nisten en hun aanhangers het land
verlaten. Ik zou een huichelaar zijn,
indien ik mijn grote voldoening hier
over zou verbergen". De president
zeide hier verder niet over te zullen
uitweiden.
Omtrent het geschil over de Suez-
kanaalzone zeide de president dat de
Britse staatslieden hem de toestand had
den uiteengezet, doch dat er. voor zover
hem bekend, nog geer. definitieve stand
punten waren bepaald
Tenslotte verklaarde de Amerikaanse
president zich opnieuw bereid met
Frankrijk over Europese problemen en
vraagstukken van het Verre Oosten te
beraadslagen
CHURCHILL
Sir Winston Churchill heeft op een
persconferentie te Ottawa verklaard,
dat de vooruitzichten op vrede in de
wereld naar zijn mening beter zijn ge
worden als gevolg van zijn besprekin
gen met president Eisenhower.
Hij zeide dal de fundamentele banden
tussen Engeland en de V S dikwijls over
het hoofd worden gezien tengevolge van
de meningsverschillen
Niets zou een agressieve mogend
heid meer afschrikken dan de solida
riteit van het gehele Britse Gemene
best en de V. S.
Over de verenigde staten van Europa,
w aarnaar hij lang heeft gestreefd, zeide
Churchill, dat acre eer. ..aroom zijn,
die men niet moet opgeven.
De verenigde stater, van Europa,
waaronder de Europese staten in slaver
nij, zouden de VN kunnen helpen, al
dus de premier In plaats dat alle stalen
afzonderlijk bijeen komen, zouden zij
als regionale organisaties kunnen ver
gaderen Europa, het Brr.se Gemene
best, het Westelijk halfrond Afrika.
Azië, de Sovjet-Unie en de Slavische
volkeren.
De verschillende groepen zouden de
eigen zaken lot een oplossing kunnen
brengen en de leiders van de groepen
zouden in staat zijn op een hoger niveai
bijeen te komen dan thans het geval i
en „de wereld het leiderschap kunner.
geven, dai deze nodig heeft"
De Britse premier verklaarde, dat zijn
besprekingen met zijn Canadese ambt
genoot en het Canadese kabinet zeer
vriendschappelijk zijn verlopen i Func
tionarissen zeider., dat geen verklaring
over de besprekingen zal worden uitge
geven i
Churchill zei nog. dat eens wellicht
de geest van het Gemenebest een op
lossing voor het Aziatisch vraagstuk
zul verschaffen. Het critieke punt lag
echter niet zozeer in China als we'
Europa. Dat komt misschien, zo vo
de hij er glimlachend aan toe, omdat
„ik zelf toevallig in Europa woon
In een van te voren gehouden radio
rede verklaarde de Britse premier: De 25ste verjaardag rail de eer-te Londen gevierd door het aan-
wS*L"^nhmd'°"°SVt'blijïraJe S,E gakuiBite toepassing van Pem- h,eden van lu ce zilveren jiinkom-
gezelschap van de Ver Staten optrek-1 cilline door Sir Alexander Fleming, men door de Hertog van Edinburgh
dMnWwy,JhetVa^kosten°mf "en^w-f \w^d op 29 Juni. in de Medische (links).
gelover., dat wij niet zullen falen". School van hel St. Mary-hospitaal
- Q
Fransen ontrniinen Zuidelijke zone
bij Rode Rivier
Hanoi bedreigd
Het Franse opperbevel in Indo-China
heeft bekend gemaakt, dat Franse en
Vietnamese troepen de Zuidelijke zone
van de delta der Rode Rivier, die be
dreigd wordt door 30.000 man troepen
van de Vietminh, ontruimen.
Het bewuste gebied beslaat ongeveer
4 000 vierkante kilometer Het "omvat
er.kele van de vruchtbaarste lijststreken
Ier wereld. Verder liggen in het gebied
de garnizoensplaatsen Namdinh. Ninh-
binh en Lacquanh
De ontruiming heeft ten doel, de zeer
belangrijke corridor te beschermen, die
Hanoi met de zeehaven Haiphong ver-
bindt
Vele duizenden Vietnamese burgers,
die niet onder het bewind van de Viet
minh willen staan, zijn met massa's jon
ken en sampans naar de oevers van do
golf van Tonkin gebracht onder bescher-
ming van de Franse vloot en luchtmachl
Hun aantal wordt zelfs op 50 000 ge
schat!
Van Franse militaire zijde is ver
klaard dat volgens de jongste in Parijs
beschikbare inlichtingen, eenheden van
het Vietnamese leger in de ontruimde
Zuidelijke zone van de delta zijn ach
tergebleven Zij krijgen sleun van de
Franse luchtmacht er. artillerie. Er zijn
DE VIETMIN BEDREIGEN HANOI
Nieuw Feuilleton
EEN VERRADERLIJK
COMPLOT
(Uit het Engels vertaald).
Een kleine jongen word: ontvoerd
en door toeval raken twee amateur-
speurders in dit voorval geïnteres
seerd.
Hun belevenissen, de problemen,
die zij tenslotte weten op te lossen,
en de rol. die een kordaat jong
meisje, in dit alles speelt, vormen
een spannende geschiedenis, welke
onze feuilleton-lezers stellig met
belangstelling zullen volgen
Meer bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond'
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enige lichte regen- of motregen.
7wakke tot matige wind uit Westelijke
lichtingen Vooral in de kustprovincies
minder koude nacht. Morgen overdag
ongeveer dezelfde temporaturen als van
daag. (Opgemaakt te 10 uur)
2 JULI.
Zon op- 4 24 uur; onder: 2103 uur
Maan op: 639 uur. onder: 2210 uur
Hoogwater te Katwjjk te 4 21 en 16.53 u
Dit nummer bestaat alt 12 pagina's
Vreemd escorte voor
Brits vliegtuig
Anzus voor verdediging
van Zuid-Oost-Azië
Dr:e vertegenwoordigers vin de Anzus
het Australisch-Nieuwzeelands-Ameri-
eas I kaans verdedigLngs-band-genootsohip
jver de Atlant sche Oceaan K
Woensdag werd hel contract ge
tekend voor de bouw van het nieii-
V/eerropporten
Stockholm geh bew.
Oslo z.»«ar bew.
Kopenhagen '.wnar bew!
Amsterdam ilcht bew.
Londen motregen
Luxemburg zwaar bew
Parus onbewolkt
Bordeaux regen
Grenoble
Nice zwaar bew
Oenève regen
Zurich reuen
Locarno
Berlijn
Frankfort -•ch bew.
Mr
regen windstil
half bew. windstil
we hospitaalkerkschip, waarvoor de
gelden grotendeels zijn opgebracht
uoor liet Nederlandse volk. door
een radio-actie, collectes etc
Tegelijkertijd vond de overhan
diging van een cheque van
ldi.600 plaats door de voorzitter
j van de Nederlandse Vereniging ten
behoeve van Zeelieden van elke
Nationaliteit Hospitaalkerkschip
..De Hoop" aan dc heer Vis. di-
I recteur van de Zaantandse Scheeps-
\bouwmij te Zaandam, waar liet
nieuwe hospitaalkerkschip zal wor
den gebouwd.
De ondertekening van liet con
tract. v.l.n.r.: de lieer Boissevain.
bestuurslid van de Ned. Ver. Hos-
pitaalkerkschip ..De Hoop"; dc heer
Van Halt. voorzitter van dc Vereni
ging; staande de heer Suermondt,
administrateur van de Vereniging.
j zittend de heer Vis, directeur van
I de werf.
Een piloot van dc Britse luchtvaart-
maatschappij EOAC. Howard, die leeds kaans
265 maal over de Atlant sch
:s gevlogen, heeft gisteren bij
:s=ir,Yo;Pk as
Bay op New Foundland gedurende 18
minuten geëscorteerd is door vreemde
vliegende machines, die op een afstand
van verscheidene kilometers met een
zelfde snelheid als zijn toestel vlogen.
Alle elf bemanningsleden van het
Britse toestel en de 51 passagiers, die
aan boord waren, hebben het vreemde
escorte waargenomen, dat bestond uit
een groot toestel, dat gedurig van vorm
scheen te veranderen, en zes kleinere.
Er wordt een onderzoek naar het
vreemde verschijnsel ingesteld.
De geheimzinnige machines waren
plotseling verdwenen toen een Ameri
kaanse straaljager naderde, d e was op
gestegen. nadat de piloot aan het sta
tion Goose Bay bericht over ztjn waar
nemingen had gezonden. Later was nog
een tweede straaljager opgestegen om
naar dc vreemde toestellen te zoeken,
I doch ook dit vliegtuig moest onverrlch-
terzake naar zijn basis terugkeren
Frar.se verbindingsofficieren aan de een
heden toegevoegd.
De Franse strijdkrachten hebben
thans, na de ontruiming van het Zuide
lijk deel der delta van de Rode Rivier,
nieuwe verkorte verdedigingslinies bin
nen de Tonkinese delta, het laatste
Franse steunpunt in het Noord-Oosten
van Indo-China. bezet
De nieuwe Franse opperbevelhebber,
generaal Ely, heeft in een „reusachtige
operatie te land. ter zee en in de lucht"
het gehele gebied russer. de monding van
de Rode Rivier en een lijn ruwweg van
ter. Noorden van Phat Diem tot crger.s
bij Phoely. ontruimd.
Het geevacueerde gebied heeft een
bevolking van naar schatting twee mil-
lioen zielen, van wie velen anti-commu
nistisch RK. zyn.
In Hanoi begint men ernstig ongerust
te worden. Huizen worden tegen spot
prijzen te koop aangeboden, doch er zijn
geen kopers!
In verhalen var. ooggetuigen ui: Hanoi
wordt gezegd dat de laatste dagen Franse
dakota's vol Vietnamese vrouwen en
kindërer. om dc tier, minuter op de
vliegvelden van Hanoi neerstreken
Tezelfdertijd kwamen lange colonnes
legervoertuigen met wapens cr. uitrus
ting aan uit de prijsgegeven Franse bol
werken in de Zuidelijke delta.
Onder de Indochinese anti-communis
ten, die geloven, dat de Fransen een al
gehele ontruiming van de della. met uit
zondering van een bruggenhoofd rond
om Haiphong, voorbereiden, zou de span
ning groeien
Het Franse garnizoen in Hanoi zou
opdracht gekregen hebben, zich paraat
te houden ingeval var. anti-Franse on
lusten
Op een aantal strategische punten in
de slad waren troepen er. tar.ks samen
getrokken Ir. Hanoi wc .er. ongeveei
1 500 Franse burgers.
Het door oe Vietminh bezette Phat
Dient is de zetel van de R K. bisschop
Le huu tu Kij zou er.kele dagen gele
den naar Saigon vertrokken zijn om te
elfder ure een beroep te doen op de
Franse autoriteiten, de evacuatie te
staken.
In Vietnamese kringen te Parijs maakt
nier. zich bezorgd over de mogelijkheid,
dat de evacuatie var. het Zuiden der
delta van de Rode Rivier eer. v oorberei-
dir.g is voor een verdeling van Vietnam,
r men vreest. Frankrijk ie
kunnen toestemmen
In Franse militaire kringen ic Parijs
stippen dienen te worden ondernemen is echter nadrukkelijk vei <laard. da; het
spoedlz Lot een gezamenly&e verde- hoofddoel van de ontruiming de bescher-
ns In Zuid-Oost-Azië te komen. I ming van het Franse expeditieleger is.
Mendès-France sprak met Spaak
over de E.D.G.
Franse toenadering
oorlog in Indo-China en een eersie r
geling der economische problemen
Generale Synode N. H. Kerk
vóór toelating van de vrouw
tot alle ambten
Mendès-France heeft goede hoop op
20 Juli. na een bestand in Indo-China,
een nieuw economisch plan le kunnen
lanceren, Ier uitbreiding van de bui
tenlandse handel.
Eveneens scheen door hem verwacht
le worden, dat deze maand nog een
compromis over de E.D.G uil de bus
kan komen.
(Telefonisch van onze Pari)se
correspondent)
De Belgische minister van buiten
landse zaken. Spaak. heef», gisteren in
zyn kwaliteit als pleitbezorger van de
Benelux, en vermoedelijk ook van
Duitsland, de hele middn,; met zijn
collega, Mendès-France gesproken. Tus
sen de besprekingen door hebben beide
staatslieden aan de Quai d'Orsay de
lunch gebruikt in gezelschap van hur. De premier zeide dat zyn uitvoerig
voornaamste medewerkers. Het onder- I onderhoud met Spaak groot nut zou
werp van deze beraadslagingen werd. hebben, omdat hij nu nauwkeurig wist
zoals bekend, gevormd door het Europese hoe de vier landen die de E DG al
leger, of nauwkeuriger, het vaststellen hadden geratificeerd over de verdere
van een datum voor een conferentie van gang van zaken dachten
de zes Schuman-landen. die aanvanke- Het heeft immers niet de minste zin
lijk a s Zaterdag in Brussel plaats had zo verklaarde hij. een nieuw Europees
moeten vinden Di. datum is nog niet leger te ontwerpen, waar alle Fransen
astgesteld. maar wel heef: het mee eens kunnen zyn. indien dat
zou
Kerk uitvoerig over de rapporten, door Mendes"Fr?,nce '-^laard het op hog. dooi onze bondgenoten" toch
de 541 classicalc vergaderingen uit. Prl,s te zullen stellen zijn vijf collega kunnen worden aanvaard
gebracht
Brussel te ontmoeten, nadat
I coord tussen de Franse voor- en tegen-
standers zal zyn bereikt en aleer aat
Na ern langdurige discussie, waar- accoord aan hei Franse parlement irr
aan door vele leden werd declgeno- ratificatie zal vvoiden aangeboden
men. werd tol stemming overgegaan. Volgens de voorlopige agenda van
voor toelating van de vrouw tot alleMendès-France zal dat omstreeks einde-
ambten stemden 32 leden, terwijl van Juli. begin Augustus zijn
de 18 leden die legen stemden, zich 1 Mendes-France die de goede gewoonte
lid uitsprak voor toelating van de heeft aangenomen na elk belangrijk be-
vrouw tol het ambt van ouderling en raad dr p<,rs pCrSoonlijk uitvoerig op de
diaken en 5. die a',een de vrouw hoogte te stellen, kon gisteren niet veel
oen toelaten tot het ambt van dia- anders doen Jan Spaak nogmaals alk
e argumenten op te sommen, waarom hij
Hel voorstel, de vrouw tot alle amb- op dit ogenblik niet voor een interna- i Haag. die met de EDG haantje
ten toe te laten, zal nu. in een kerk- tionale ED.G.-conferentie had gevoeld voorste zyn geweest, het volgend
ordelijke vorm gebracht, ter conside- HO wil eerst orde scheppen in eigen zich nogmaals met het Europese leger
iwe vorm, onledig zullen moeten
t tot het ambt.
Om diezelfde reden is het van bij
zonder belang vóór de Franse ratificatie
van het nieuwe ontwerp waaraan dus
nu gewerkt wordt, opnieuw met de ove
rige deelgenoten van klein-Europa te
overleggen.
Hoewel de premier dat niet met zoveel
woorden heeft gezegd, zal die logica toch
wel vereisen, dat na de Franse ratifi
catie ook in de overige landen. Benelux
en Duitsland, het Europese leger op
nieuw op parlementair plan aan de ords
zal moeten komen Het ziet er dus wel
uit dat ook dr Kamers te Den