Kamer bespreekt Omzetbelasting
LEIDERDORP MAAKT ZICH KLAAR VOOR
10.000 INWONERS
De kluts kwijt
93ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Woensdag 30 Juni 1954
Tweede Blad No. 28256
Vrijstellingen voor kleinhandel
„Versluiering van druk op volk?"
(Van onze parlementaire redacteur)
Een kleine 100 adressen heeft in de afgelopen maanden de leden van de
Tweede Kamer bereikt met betrekking tot het wetsontwerp Omzetbelasting, dat
gisteren in openbare behandeling is genomen. Hieruit blükt wel, hoe Intens de
belangstelling in Nederland is voor deze materie, al is het wel merkwaardig,
dat. naar de heer E. van den Heuvel (A.R.) opmerkte, hoewel het hier een consu
mentenbetasting en geen bedrijfsbelasting betreft, alleen het bedrijfsleven zich
met adressen tot de Kamer heeft gewend en de consumenten niet. Het belangrijke,
dat dit wetsontwerp brengt, is de vrijstelling van omzetbelasting voor de klein
handel. Daarmede is vooruitgelopen op het unificatiestelsel in Benelux verband.
Waar echter de voorgestelde veranderingen geld zullen kosten en de opbrengst
van de omzetbelasting niet minder mag zijn, zijn enkele verzwaringen Ingevoerd.
op, thans meer dan het 12-voudige, n.l.
f. 1200 millioen. Hij achtte de omzet
belasting een gevaarlijke belasting. Je
merkt er zo weinig van anders zou
den de consumenten zich wel hebben
laten horen. Dat is een slecht teken,
want er wordt versluierd, welke last
werkelijk op het volk drukt.
Hij bepleitte de mogelijkheid, om op
de meest bedreigde punten soulaas te
brengen en te trachten in gevallen,
waar het bedrijfsleven ernstig bena
deeld wordt in strijd met de bedoe
lingen van de wet. verbetering te
brengen.
Behalve dat de kleinhandel van omzet
belasting wordt vrijgesteld worden ook
de administratieve verplichtingen voor
de kleinhandel aanmerkelijk vereenvou
digd.
Een uilzondering voor de kleinhandel
wordt gemaakt, wanneer de kleinhande
laar in feite ook als grossier optreedt of
tevens fabrikant of verrichter van dien
sten is. In het laatste geval zal hij als
kleinhandelaar worden beschouwd, wan
neer zijn omzet de f. 1200.— niet te bo
xen gaat Is hij grossier, dan zal zijn om
zet om als kleinhandelaar te worden
behandeld, de f. 10.000.— niet te boven
mogen gaan.
Wat de te heffen percentages be
treft, de regering had aanvankelijk een
groot aantal afwijkende percentages
voorgesteld, maar onder drang van de
Kamer heeft zij daarin een aanzienlijke
vereenvoudiging gebracht.
Boeken en poeliersartikelen zullen
worden vrijgesteld, petroleum wordt ge
lijkgesteld met brandstoffen.
De leveringen van fabrikant aan par
ticulier worden nu belast met een om
zetbelasting van 4%. Voor ambachtslie
den bakkers, slagers, e.d.) is dit een be
langrijke regeling.
Het verrichten van diensten aan par
ticulieren en voor ondernemers wordt
onder een algemeen percentage van 4
gebracht. Diensten in de sector bouw
nijverheid en vervoer blijven aan een
heffing onderworpen.
De percentages voor de groothandel
die oorspronkelijk drie in getal waren
en in het wetsontwerp tot twee waren
teruggebracht (14 en 1) zijn nu tot één
algemeen percentage van terugge
bracht.
Een belangrijk punt in het wetsont
werp is dat betreffende de integratie
heffing. Voorgesteld wordt alleen in
extreme gevallen een integratieheffing
toe te passen en in de wet deze uitzon
deringen op te sommen. (Vroeger bij
algemene maatregel van bestuur). Zij
wordt voorgesteld voor de textiel
industrie, de oliën- en vettenindustrie,
de industrie welke zich bezighoudt met
de vervaardiging van haarden en kachels
en voor de schoenen- en handschoenen-
industrie. Teneinde een snelle aanpas
sing aan de omstandigheden mogelijk te
maken is voorgesteld, dit aantal bij alge
mene maatregel van bestuur uit te brei
den met goedkeuring achteraf bij de wet.
Ten aanzien van de invoer is de rege
ring teruggekomen op haar aanvanke
lijke voornemen en zal voortaan voor
omzetbelasting bü invoer slechts één
waarde behoeven te worden opgehe
ven. Het verschil tussen de twee waar
den bestond uit het incalculeren van
de transportkosten in de waarde voor
de omzetbelasting. Het vervoer zelf
was in dat geval van omzetbelasting
vrijgesteld.
Bü de debatten van gisteren zün
slechts vier sprekers aan het woord
De heer C. v. d. Heuvel (A.R.) heeft
de vraag gesteld of de opbrengst van
de omzetbelasting wel zo hoog moet
zün. Zü bracht in 1939 f. 90 millioen
Prof. Waterink
Op voordracht van de Senaat hebben
de airectceuren der vereniging voor Ho
ger Onderwijs op Gerefomeerde grond-
sla; prof. dr J. Waterink benoemd tot
Rector Magnificus der Vrije Universiteit
t? Amsterdam voor het cursusjaar 1954-
1955. Prof. Waterink volgt prof dr J. F.
Koksma op.
Hij vroeg ook. of men met het opzet
ten van de ramingen wel voldoende
rekening heeft gehouden mei de prijs-
stügingen (bijv cacao 40rr).
Eén procent sUjging over de hele linie,
zo berekende hij, geeft een meerdere
stijging aan omzetbelasting van f. 12
millioen De heer Van den Heuvel acht
te het onjuist, dat het wetsontwerp, zij
het in beperkte male, het cascadestelsel
handhaaft. Hij vond ook de voorgestel
de regeling t.a v. de integratieheffing
weinig gelukkig en beval daartoe de nor
male wetgevende procedure aan Het
percentage van voor de groothandel
zal leiden tot aantasting van de positie
van de groothandel
De heer Hofstra (Arb.) drong er op
aan ook de omzetbelasting niet slechts
te zien in Beneluxverband, maar de co
ördinatie te zien in het grotere verband
der Europese integratie. Hij betoogde
voorts, dat de thans aanbevolen wijzi
ging van het systeem het middenstands-
vraagstuk niet oplost, want die moeilijk
heden zijn niet fiscaal maar structueel.
Hij was het eer.s met hetgeen omtrent
de integratieheffing werd voorgesteld,
maar wilde de verzekering, dat het be
ginsel slechts zal worden toegepast, als
de noodzakelijkheid er inderdaad toe
dringt. Hij bepleitte een vrijstelling van
de groothandelsheffing voor midden
standscombinaties en een verhoging van
de marge voor kleinhandelaarsfabrikan
ten tot f. 2500
De heer Lucas (K.V.P.) het ontwerp
kenschetsend als een poging om de han
del en de industriële middenstand te
helpen kwam tot de conclusie, dat dit
ontwerp de industriële middenstand
vrijwel met lege handen laat staan
Hij betoogde voorts, dat met dit wets
voorstel de grens van het wetgevend
kunnen was overschreden en dat het te
ruim geformuleerde begrippen hanteert.
In dit opzicht stond hij niet alleen, want
ook de heren Van den Heuvel. Hofstra
en Van de Wetering hadden tegen de
vage formuleringen veel bezwaar. De
heer Van de Wetering (CH.) betoogde
zelfs, dat het ontwerp niet voldoet aan
wat van een goed belastingstelsel mag
worden verwacht, dat het niet in over
eenstemming is met het draagkrachtbe
ginsel en met de eisen van sociale zeker
heid.
In dit opzicht kwam ook de delegatie
bevoegdheid, waarover de heer Van den
Heuvel reeds had gesproken, aan de
orde. Er gebeurt te veel, zo werd be
toogd, waarop parlementaire contróle
ontbreekt. De regering vraagt wel ver
gaande bevoegdheden, zei de heer Van
de Wetering misprüzend, terwijl hij aan
de hand van voorbeelden aangaf, hoe
zeer men in het onzekere wordt gelaten.
De defensie-inspanning kwam ook ter
sprake De verhoging van de omzetbe
lasting is indertijd als tijdelyke maat
regel ingevoerd met het oog op de
defensie-inspanning. Zij schynt thans
ter ruste gelegd, stelde de heer Van de
Wetering vast. De defensie-nota geeft
geen aanwijzing voor belastingverla
ging, maar deze last van f 22 millioen
achtte hü onverantwoord. Hy stond ook
in deze critiek niet alleen. In dit ver
band opperden ook andere sprekers be
denkingen en de heer Lucas K.V.P. i
merkte op: wanneer bij de millioenen-
nota blijkt, dat belastingverlaging mo
gelijk en gewenst is, kan worden nage
gaan op welke punten deze kan worden
toegepast.
Vandaag wordt het debat voortgezet
Nieuwe tvijk van honderden woningen en
drie Rijnovergangen
Gedurfd plan voor vele jaren
ROYALE OPZET
De uitvoering van deze plannen zou
e woonruimte van Leiderdorp brengen
ver betreft het dijklichaam in gereed-
he d gebracht. Onlangs is men begonnen
de oever aan de lage zijde te ontruimen
van „obstakels" voor verdere afbouw,
met name een boerderü en enkele an
dere panden die moesten worden ge
sloopt.
weg 4 A leidde tot het ontwerpen van
een derde nieuwe Rünoeververbinding
en wel nabü het Westelijke einde van
de Herbrechtstraat. Hierdoor zou ook
de nieuwe wük een directe verbinding
krügen met de levensader van het
RÜnstrcekverkeer, de Hogeründijk.
Een en ander is. voor zover het de
nieuwe wyk betreft, in bijgaande teke
ning geschetst.
Leiderdorp heeft zich in de jaren vlak voor en na de oorlog ontwikkeld tot
een grote randgemeente en forensenwoonplaats van de Sleutelstad. Het jong
ste uitbreidingsplan van Leiderdorp tracht die snelle groei in vaste banen te
leiden: een georganiseerde groei naar de doeltreffende behuizing van 10.000
inwoners, en tezelfdertijd scheppen van prima verkeersverbindingen met Leiden
en de hoofdverbinding langs de Rijn.
Het thans ter inzage liggende nieuwe uitbreidingsplan is in dit opzicht
ten volle een algemene beschouwing waard. In dit plan immers wordt rekening
gehouden met het tot stand komen van niet minder dan drie nieuwe Rijnoever
verbindingen en het scheppen van een nieuwe woonwijk tussen de binnenkort
in uitvoering komende Rijksweg 4 A en de Does. Deze woonwijk zou 680
woningen omvatten, terwijl ook elders in de gemeente kleinere bouwprojecten
op stapel staan.
Rijksweg 4A bepalend
voor plan
Het thans ter Inzage liggende uitbrei
dingsplan is e genlijk een herziening
van een vroeger plan, waaraan echter
geen algemene bekendheid is gegeven.
Een allesbeheersende factor in dit
geprojecteerde uitbreidingsplan ls de
Rijksweg 4 A tussen Ypenburg en Bur-
Bü de samenstelling van de nieuwe
woonwijk tussen Rijksweg en Does is
naar een indeling gezocht, waarbij de
I van de 1280 bestaande woningen, teza
men met de ongeveer 100 in aanbouw
zijnde in het Zylkwartier, op ongeveer
2050 Dit is, over het algemeen genomen
i een afdoende wooncapacitelt voor 10.000
inwoners van Leiderdorp. Met dit plan
stippelt deze gemeente een bouw- en
ontwikkelingsbeleid uit, dat voor de
eerste tientallen jaren in de behoefte
j voorziet Het zou niet verantwoord zijn,
verder te denken en voorbereiden dan
dit. Daarvoor is eventueel tijd genoeg,
wanneer de gemeente zich in de ko
mende jaren sterker mocht ontwikkelen
dan de prognose, welke tot dit thans
I reeds gedurfde plan aanleiding gaf.
gerveen als directe verbinding tussen
Rotterdam en Amsterdam buiten Den
Haag en Leiden om. Ruim een jaar ge
leden werd besloten, deze reeds voor de
oorlog geprojecteerde en gedeeltelijk ook
voorbereide weg thans inderdaad aan
te leggen. Met die aanleg is men inmid
dels op verschillende punten begonnen.
By Leiderdorp was reeds voor de oor
log de oprit van deze weg voor de brug
over de Rijn aan de hoge zijde voor zo-
In de afgelopen jaren heeft Leider
dorp reeds rekening gehouden met de
t uitvoering van deze werken, door voor
j een landelyke gemeente als deze op-
1 zlenbarende hoogbouw toe te passen op
I terreinen, direct gelegen naast de toe-
I komstige oprit van RUksweg 4 A aan de
j lage züde. Hier paste hoogbouw voor-
treffelyk langs de uit het polderland
omhoog torende taluds van de toekom
st ge oprit.
De thans voorgenomen plannen van
Leiderdorp zün eveneens in sterke mate
afgestemd op het tot stand komen van
deze weg.
Men is de mening toegedaan, dat de
huidige Rünoeververbinding, de Lei-
derdorpse brug, op den duur moet ver-
dwünen. Aanvankelük had men het
voornemen, een nieuwe brug tot stand
te brengen in het verlengde van de
Hoogmadeseweg. een logische gedachte
wanneer men de rol van deze weg in
verband met het streekverkeer beziet.
De voorgenomen voltooiing van de
Rijksweg 4 A maakte een dergelüke brug
echter onmogelük. vooral uit water
staatkundig oogpunt. Dan zouden twee
bruggen te dicht naast elkaar komen te
liggen.
DER
Tenslotte viel de voorkeur op een
nieuwe Rünbrug in het rerlengde van
de Berkenkade. welke keuie mede be-
invloed werd door de verbetering van
de Van der Valk Boumanweg die
daarmede tot een prima verbinding
met Leiden werd herschapen, en door
het tot stand komen van de provin
ciale weg buiten Leiden om naar
Voorschoten, waardoor een directe
verbinding tussen Leiderdorp en de
Residentie zou tot stand komen bul
ten de Sleutelstad om.
De Rüksweg 4 A betekent tevens een
j afsluiting van het gebied, waarin Lei-
l derdorp zich in de naaste toekomst
dient te ontwikkelen.
Op het gebied tussen deze Rüksweg
en de Does. thans maagdelük weiland,
is een nieuwe woonwük. eigenlük een
complex van woonwüken ontworpen,
I waarin niet minder dan 680 woningen
zün geprojecteerd, tezamen met de kle -
nere plannen elders voldoende voor een
groei van Leiderdorp tot 10 000 inwoners
De rigoureuze scheiding dwars door
i de gemeente als gevolg van de Rüks-
woningen een zo vrij mogelük ligging
krygen. Deze gehele wük is als het
ware in woonruimte verdeeld, onderling
gescheiden door ruime groenstroken,
welke hun voortzetting vinden in smal
lere groenstroken tussen ae aparte
woonblokken.
Zulk een vrüe verkaveling vereist I
zorgvuldige uitvoering en hoge eisen
aan architectuur en beplanting.
De in deze wük geprojecteerde wo
ningen bestaan voornamelük uit een
gezinswoningen in gesloten bebou
wing. Slechts enkele van de blokken
omvatten twee of drie woonlagen.
Voorts Is (in de tekening eveneens
aangegeven als ontworpen bebouwing
zonder onderscheid van ontworpen
woonhuizen) ruimte gereserveerd voor
garages en boxen-garages, een onmis
bare eis voor een gemeente als Leider
dorp welke zich in sterke mate als fo
rensengemeente ontwikkelt.
Uiteraard is er gedacht aan het tot
stand komen van enkele openbare ge
bouwen als scholen, kerken, vereni-
g.ngshuizen etc., terwjjl eveneens al vrü
definitieve voornemens bestaan voor
plaatsruimte in dit gebied voor behui
zing van ouden van dagen Het winkel
probleem is evenmin over het hoofd ge
zien. Zo lang er in deze in tientallen
jaren te groeien wük nog geen behoefte
bestaat aan winkels of geen rendabele
exploitatie van winkels mogelük lijkt,
zal een oplossing gevonden worden in
het bouwen van woonhuizen, die later
zonder ingrüpende verbouwingen in
winkels zün te veranderen.
WEGEN AANGEPAST AAN
KARAKTER
Het wegenvraagstuk is in deze wük
op zo eenvoudig mogelüke wijze opge
lost. De voornaamste, voor het zwaar
dere verkeer belangrüke wegen worden
van een klinkerverharding voorzien,
dooh tussen de woonblokken en door de
grocnpartüen komen ook kortere weg
verbindingen zonder verharding voor
zwaar verkeer, louter en alleen bestemd
voor zeer plaatselijke verbindingen Deze
laatstgenoemde wegen zün in bijgaande
tekening n et opgenomen. De op de te
kening voorkomend? wegen zün zonder
uitzondering werkelük voor ieder ver
keer geschikte straten.
Een blik van de beslaande oprit
voor de Rijnbrug in Rijksweg 4A
naar de maagdelijke weilanden aan
de Lage Zijde. Een boerderij in af
braak en rechts de Geref. Kerk
welke aan de zijde van de nieuwe
woonwijk van de Rijksweg komt te
liggen.
Foto L.D /Van Vliet
Ervaren sjerpa-gidsen, die aan de
voet van de Himalaja wonen, geloven,
dat de goden van de hoge bergtoppen
vertoornd zün wegens de bedwinging
van de Everest en zich wreken door
bergbeklimmers ongelukken te bezorgen.
Toen een oude sjerpa werd verteld,
dat er in de laatste tiid een Oostenrij
ker op de Saipal en drie Italianen op
de Api om het leven zün gekomen, zeide
hij: „de Himalaja neemt wraak voor de
Everest".
Dit laar zün bij beklimmingen reeds
vier personrn om het leven gekomen.
Verscheidene andere Alpinisten moesten
hun pogingen opgeven met bevroren
lichaamsdelen. Een van hen moest een
voet laten amputeren, Hillary, een van
de bedwingers van de Everest, brak een
paar ribben en liep malaria op.
Slechts één bergtop kon worden be
reikt, nameUik de Api. maar de twee
Italianen die er in slaagden, zijn om
het leven gekomen. Alleen hun sjerpa-
gids overleefde de expeditie.
Wegens vrees van de sjerpa-gidsen
voor wraak van de goden moesten Ja
panners de bestüging van de Manasloe
en Britten en Indiërs de beklimming
van de Baihalidjot opgeven.
Er bevindt zich nog een Italiaanse
expeditie in de Himalaja. die tracht de
top van de Godwin Austin te bereiken,
de hoogste rog niet bedwongen berg in
de wereld. Het laatste bericht van de
expeditie is. dat zü door een hevige
storm wordt opgehouden.
TRUMAN VEEL BETER
Oud-nresident Truman maakt het
thans veel beter. Zün toestand is niet
