LEIDSCH
DAGBLAD
Veiligheidsraad plaatst Guatemala-
kwestie niet op de agenda
93ste Jaargang
ZATERDAG 26 JUNI 1954
No. 28233
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal: f2.15 per maand: f0.50 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro No 57055
Teleloon Directie en Administratie: 25041: Redactie. 21507
Guatemalaeen rebus
Guatemala het is een zeer eigen
aardig geval dat slechts moeizaam ls
te benaderen!
Van de zijde van Washington is reeds
geruime tijd de beschuldiging gelan
ceerd dat daar een communistisch be
wind het gezag voerde en zodoende
Moskou bezig was een bruggehoofd te
vormen op Amerikaans gebied, welk
laatste in flagrante strijd ls met de
Monroe-leer: Amerika voor de Ameri
kanen.
Wat is er nu van waar van die be
schuldiging van Washington' De rege
ring van Guatemala onder president
Abenz ontkent pertinent communistisch
te zijn en heeft daarbij de schijn voor
zich. Want noch de president noch de
overige leiders zijn communisten. Doch
dit is geen bewijs omtrent de gevoerde
politiek, want de beslissende vraag is:
in hoeverre hebben de communisten, al
hebben zj dan geen directe medezeg
genschap ln de regering, het gezag zo
danig ondermijnd, dat zij het zijn. die
de lakens uitdelen, in afwachting van
het moment.dat zij de tijd gekomen
achten om ook officieel het bewind In
handen te nemen! In dit opzicht ligt
nog te vers de gang van zaken in Tsje-
cho-Slowakije in het geheugen om zich
illusies te durven maken over overdrij
ving! Ook daar wist een minderheid het
gezag zodanig te ondermanen, zonder
één communist aan het roer. dat hei
land een willige prooi werd van Moskou.
Daarom is het mogelijk, dat Wash
ington een scherpe neus heeft. mede.
omdat Washington in dit opzicht geen
enkel risico wil lopen, daar het Pana
ma-kanaal maar al te dicht in de na
bijheid is gelegen. Doch het is ook mo
gelijk. gezien de communistische hek
senjacht in Amerika, dat behoorlijk
wordt overdreven.
Wij voor ons aarzelen hier een oor
deel uit te spreken. Beide gevallen zijn
mogelijk en bewijzen voor ieder geval
zijn aan te voeren naar mate men met
bepaalde gevoelens de kwestie benadert.
Maar hoe het zij; de kwestie Guate
mala is in een acuut stadium gekomen;
nu daar een opstand is los gebarsten
tegen het wettig gezag. En wederom
staat men voor twijfeling. Is het aan
vaardbaar. dat zich een macht van ruim
5000 man in Honduras verzamelt, met
wapens en al ook al neemt men het
met die wapens dan niet zo nauw
zonder dat de regering van Honduras
daarvan iets merkt? En hoe is het mo
gelijk. dat vliegtuigen van de opstan
delingen opstijgen en plaatsen in Gua
temala bombarderen zonder dat Hon
duras iets daarvan merkt? Terwijl zij
aanvankelijk toch van uit Honduras
moeten zjjn opgestegen en zijn uitge
rust?
Neen. dat wil er bij ons niet in en wij
voor ons zijn overtuigd, dat deze op
stand tegen de regering van Guatemala
wel degelijk met stille medewerking van
Honduras en misschien Nicaragua is
voorbereid, om van Washington maar
te zwygen. Men weet, hoe Amerikaanse
belangen mede in gedin'g zijn!
Met de stand van zaken is het overi
gens ook een vreemd geval. Wanneer
een opstandige beweging van over de
grens losbarst, is het gewoonte, dat de
betrokken regering direct al haar macht
en klacht inzet, om het gevaar t? ke
ren. Guatemala heeft dit niet gedaan,
integendeel, het deed een beroep op de
Verenigde Naties door zich te wenden
tot de Veiligheidsraad zonder terstond
het leger in te zetten. Welke motieven
hebben daarbij voorgestaan? Wederom,
het antwoord blijven we schuldig.
De Veiligheidsraad stond voor de
vraag, of men de opstand tegen het ge
zag in Guatemala moest zien als een
normale opstand, zoals in de Latijnse
staten van Amerika immers steeds sche
ring en inslag was, of als een inmenging
van andere staten. De Raad heeft zich
op de vlakte gehouden en heeft volstaan
om alle landen aan te manen om zich
te onthouden van deelneming. Aanvan
kelijk was geprobeerd om de kwestie te
verwijzen naar het verbond van Ame
rikaanse staten en dus te houden buiten
de V.N. om, maar Moskou torpedeerde
dit door een veto. Bewijs, dat Moskou
toch achter de gang van zaken zit?
Nogmaals, de kwestie Guatemala is
onoverzichtelijk en vooralsnog niet te
ontwarren. Doch, in ieder geval. Wash
ington heeft in Latijns Amerika een
slechte beurt gemaakt. Talrijk zijn de
demonstraties tegen inmenging in bin
nenlandse kwesties en de argwaan tegen
de Verenigde Staten zich een soort dic
tatuur fe willen aanmatigen over het
ganse Amerikaanse continent is danig
versterkt. De regering van Guatemala
krijgt een zeer belangrijke steun uit
speciaal intellectuele kring.
Als dit de bedoeling van Guatemala
is geweest door zich te beroepen op de
V.N.. dan is dit zeker geslaagd!
Mag men daarin echter weer een be
wijs zien van handig communistisch
drijven? Onmogelijk is het zeker niet.
Men ziet: een kwestie met de nodige
vraagtekens, die vooralsnog vraagtekens
zullen blijven tot betrouwbare gegevens
verwerkt kunnen worden!
Wil regeling overlaten aan
Pan- Amerikaanse vredescommissie
Zo juist bereikt ons het bericht, dat
de Veiligheidsraad de kwestie Guate
mala naar de Pan-Amerikaanse Federa
tie heeft verwezen! De vraag is gerecht»
vaard.gdis Guatemala dan geen lid van
de V.N Met alle rechten daarvan?
Wij plegen het gewoonlijk niet eens te
zijn met Moskou, doch in deze affaire
kunnen wij de Russische uitval tecen
Washington men zie elders be
grijpen!
WEERBERICHT
Opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met plaatselijk en
kele buien. Matige tot krachtige wind
tussen West en Noord-West. Koel weer
(Opgemaakt te 10 uur>
27 JUNI
Zon op: 4.21 uur; onder: 2104 uur.
Maan op: 1.19 uur; onder: 18.12 uur.
Hoogwater te Katwijk te plm. 11.58
uur. (28/6 te 0.44 en 13 22 uur).
De Veiligheidsraad heeft zich gister
avond voor de tweede maal met de
kwestie Guatemala bezig gehouden. Ter
stond na het begin der vergadering ont
stond reeds een procedure-geschil over
een agenda.
De Braziliaanse afgevaardigde Hugo
Gouthicr verklaarde, dat de organisatie
van Amerikaanse staten toestemming
moet krijgen om zich met de toestand
in Guatemala te bemoeien.
De Rus Tsarapkin was van oordeel, dat
Guatemala, dat geen lid van de raad is.
onmiddellijk moest worden uitgenodigd
aan de besprekingen deel te nemen,
Voorzitter Cabot Lodge (V.S.i verklaar
de evenwel, dat de kwestie van de
agenda eeisi mcci zijn geregeld, voor
dat de vertegenwoordigers van Guate
mala, Nicaragua cn Honduras konden
worden uitgenodigd het woord te voeren
Toen Tsarapkin bezwaar tegen dit be
sluit van Lodge maakte, werd gestemd,
waarbij de voorzitter met tien tegen een
stem in het gelijk werd gesteld.
Daarop volgde een langdurig debat of
de kwestie al dan niet in behandeling
zou moeten komen, nu een inter-Ameri
kaanse commissie gereed is om naar
midden-Amerika te vertrekken waar
Honduras en Nicaragua alle medewer
king toezegden.
Scherp liet de Rus Tsarapkin zich uit.
toen hij opmerkte dat „het Handvest
der V.N klaarblijkelijk niet van toepas
sing is. wanneer op het Amerikaanse
vasteland agressie wordt gepleegd".
De Veiligheidsraad heeft tenslotte
met vijf tegen vier stemmen, bij twee
onthoudingen, besloten de kwestie-
Guatcmala niet op de agenda te plaat-
De Sovjet-Unie, Denemarken, Nieuw-
Zeeland en Libanon spraken zich uit
voor behandeling van de Guatemalaanse
klacht, dat Honduras en Nicaragua steun
verlenen aan de troepen der opstande
lingen, De V. St.. Turkije. Brazilië, Co
lumbia en nationalistische China waren
daarentegen van mening, dat de kwestie
in dit stadium het best kon worden be
handeld door de organisatie van Ameri
kaanse staten. Engeland cn Frankrijk
onthielden zich van stemming
De vertegenwoordiger van Guatemala
bij de Verenigde Naties heeft verklaard
dat zijn land zich bij de voorzitter van
de Veiligheidsraad zal beklagen
gehc
i klein land,
var is".
De plaatsvervangende ambassadeur
van Guatemala te Washington heeft
medegedeeld, dat zijn land de waar
nemers. die de P3n-Amerikaanse vre
descommissie naar Guatemala wilde
zenden om een onderzoek in te stel
len naar de Guatemalaanse klacht.dat
het land van buitenaf is aangevallen,
niet zal toelaten.
Hij zeide dat Guatemala niet kan in
stemmen met een behandelen van deze
aangelegenheid door de commissie. ..aan
gezien zij valt onder de bevoegdheid van
de Veiligheidsraad der Verenigde Na-
De waarnemende Guatemalaanse am
bassadeur zeide ook nog dat de vi edes
commissie ..het wettelijke recht mist om
zich met de inval in Guatemala bezig te
houden, daar ae Pan-Amcrikaanse orga
nisatie slechts geschillen tussen de Ame
rikaanse republieken onderling kan be
handelen en niet bevoegd is te oordelen
over aanvalsdaden
regeringen om haar tussenkomst bu tie
Veiligheidsraad verzocht, opdat deze
zijn autoriteit doet gelden ten behoeve
van de beëindiging van de strijd in Gua-
Koel en onbestendig
Het KNMI deelt mee:
Een van IJsland afkomstige depres
sie, welke met koude lucht is gevuld,
trok vannacht over Schotland de Noord
zee op. Zi) brengt niet alleen in ons
land. maar ook in West-Duitsland, De
nemarken en op de Bi.tse eilanden re
gen en wind. Bij de depressie behoren
enkele randstoringen. Eén hiervan lag
vanmogen tussen Schotland en IJsland.
Deze kan moigen het weer in ons land
beïnvloeden, zodat de kansen op droog
weer uiterst klein zijn De lucht, die in
de komende dagen over ons land zal
stromen, zal over het algemeen van
Noordelijke oorsprong zijn, zodat de
temperaturen laag blijven.
Warm zomciweer is de eerste dagen
nog niet in zicht.
Weerrapporten
Stockholm j
Oslo
Kopenhagen
Amsterdam r
Londen
Luxemburg 2
Parijs
Bordeaux
Grenoble I
Nice
Geneve 1
Zurich
Locarno
Berlijn i
Frankfort I
MUnchen
6 IB 0.4
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
temala volgens zijn eenstemmige Aeslis-
sing van 20 Juni
In een aan de Argentijnse minister
van buitenlandse zaken gericht telegram
zegt de Guatemalaanse minister Toriello,
dat rebellen-vliegtuigen voortgaan op te
stijgen van vliegvelden van Honduras
en Nicaragua, welke landen effectieve
hulp zouden verlenen aan de rebellen,
hoewel zij leden zijn van de Verenigde
Naties. Toriello noemde als voorbeeld
van bedreven „vandalisme" het tot drie
maal toe bombarderen van de grensstad
Chiquimula.
Te Genève heeft de vertegenwoordi
ging van Guatemala bij het Europese
bureau van de Verenigde Naties bekend
gemaakt, dat op 24 Juni de burgerbe
volking van Chiquimula gebombardeerd
is Dit was ook gebeurd te Gualan er.
Zacapa.
De Guatemalaanse ambassadeur in
Mexico zeide dat gisteren opnieuw een
bomaanval op de stad Guatemala was
uitgevoerd Een bom was op een kerk
gevallen en hierbij waren twee kinderen
gedood en er waren veel gewonden.
De Kamer van Afgevaardigden van
Uruguay heeft met 60 tegen 32 stemmen
een resolutie aangenomen, waarin wordt
geprotesteerd tegen „de aanval op Gua
temala" en waarin uiting wordt gege
ven aan het medeleven der Kamer met
dit land
Ook het bestuur van het Pan-Ameri-
kaanse vakverbond, dat meer dan
25.000.000 leden telt, heeft zich uitge
sproken tegen „de aanval op Guate
mala" en „het streven der Amerikaanse
„United Fruit Company" om het Gua
temalaanse volk zijn wil op te leggen".
Het bestuur zegt voorts het te betreu
ren dat de Guatemalaanse vakbeweging
I onder communistische leiding staat en
dat de regering van Guatemala het
Pan-Amcrikaanse vakverbond vijandig is
gezind. „Dit neemt evenwel niet weg.
i zoals wij reeds herhaaldelijk hebben
verklaard, dat wij de hervormingen op
I maatschappelijk en economisch gebied,
die de huidige Guatemalaanse regering
na een einde gemaakt te hebben aan
het voorafgaande dictatoriale bewind,
heeft ingevoerd, onze krachtige steun
hebben aldus liet bestuur van het Pan-
Amenkaanse vakverbond.
Het bestuur van het „congres tegen
Sovjet-inmenging in Latijns-Amerika".
dat zijn zetel heeft te Mexico City. heeft
daarentegen boodschappen gezonden
aan de Veiligheidsraad en de Pan-Amc-
rikaanse vreoescommissie. waarin wordt
verzekerd, dat „er bij de strijd in Gua
temala geen sprake is van een interna
tionaal vraagstuk, waarbij Honduras en
Nicaragua zouden zijn betrokken".
„Het betreft hier een waarlijke op
stand tegen een communistische t.vran-
nieke regering, die handelt tegen de so
lidariteit der Amerikaanse republieken",
aldus het congres, dat ook van mening
is dat een zich inlaten door de Veilig
heidsraad met de strijd in Guatemala
slechts tot wanorde zou leiden. Het con
gres meent, dat uitsluitend de Pan-
Amerikaanse statenorganisatle het recht
bezit zich met Amerikaanse aangelegen
heden in te laten.
De correspondent te Washington van
de New York Post schreef, dat de Sov
jet-Unie op verzoek van de president
van Guatemala het plan heeft gehad
een grote militaire missie naar Guate
mala te zenden, mogelijk op een Rus
sische kruiser.
Amerika beschikt over positieve in
lichtingen aangaande „dit onheilspellen
de plan" dat het Kremlin nog steeds
in overweging zou hebben.
Wij zien gelukkig, in dit bericht nog
slechts een bewijs, hoe de stemming in
Amerika in zekere kringen is! Waarde
hechten wij er niet aan toe.
Vrijdag hebben Koningin Juliana i HM. de Koningin in Walcheren's
en Prins Rernliard het feest ter ere Miniatuurstad,
van Walcheren's herstel en weder
opbouw met de Zeeuwen meege
vierd.
(Telefoto ANP)
Meiitlès-France komt
niet naar Brussel
Ter bespreking E.D.G.
Het Belgische ministerie van buiten
landse zaken deelde in een communi
qué aan de pers het volgende mee:
„Verscheidene nieuwsbuieaux hebben
berichten gepubliceerd over een bijeen
komst der zes ministers van buiten
landse zaken der E.V G Deze berichten
stemmen niet alie overeen met de wer
kelijkheid. In feite zijn de heren Eech,
Beyen en Spaak Dinsdag 22 Juni te
Luxemburg bijeengekomen om de per
spectieven te bespreken van de lnwei-
kingtreding van het verdrag van Parijs,
dat op 27 Mei 1952 werd ondertekend
en nog steeds door de Franse en Itali
aanse parlementen moet worden be
krachtigd Zij hebben bij die gelegen
heid besloten het initiatief te nemen tot
een bijeenkomst der zes ministers van
buitenlandse zaken. Deze zou zo spoe
dig mogelijk moeten plaats hebben De
conferentie zal tot doel hebben het van
kracht worden van het verdrag der
E.V.G. te bespoedigen.
Er is bij de besprekingen te Luxem
burg der drie Beneluxminlsters geen
enkel ogenblik sprake geweest van
..een vervangingsoplossing" of wel een
herziening van de bestaande verdra
gen voor te stellen".
Tijdens de parade op de markt te
Middelburg. Het vaandel van het
Garde-Regiment Grenadiers komt
voorbij het platform waarop H.M.
Koningin Juliana.
Z.K.H. Prins Bernhard cn enige
autoriteiten hebben plaats genomen.
Churchill en Eden te Washington
Besprekingen begonnen
Churchill en Eden zijn gistermiddag
te Washington aangekomen. Zu werden
op het vliegveld begroet door vice-pre
sident Nixon en minister Dulles. Presi
dent Eisenhoiwer ontving hen op het
Witte Huis. waar zü het weekeinde zul
len verblijven.
Een menigte van enige duizenden per
sonen juichte Churchill toe, toen hij uit
het vliegtuig stapte.
Churchill verklaarde gekomen te zijn
om een „paar familiekwesties" te be
spreken en te trachten de zekerheid te
vei schaffen, dat er geen misverstanden
bestaan".
„De Engelssprekende familie of broe
derschap is nogal groot en niet helemaal
zonder een paar dingen hier en daar".
Doch „als wij samenwerken, kunnen we
mogelijk goed met elkaar opschieten en
een grote hulp zijn voor onze buren in
de wereld, van wie er sommige, aan bei
de zijden van het IJzeren Gordijn, voor
nog grotere moeilijkheden schijnen te
staan dan wijzelf"
Hierna draaide hij zich om naar Dul
les en vroeg: „Was dat goed?" Dulles
glimlachte en schudde hem warm de
hand.
Eden legde geen verklaring af. Ook
Nixon en Dulles niet.
Reeds direct zijn de besprekingen be
gonnen.
Gisteren is in hoofdzaak gesproken
over het uitwisselen van atoomzegevens
en de Europese Defensie Gemeenschap.
Men was bij de eerste kwestie niet tot
in bijzonderheden afgedaald. De bespre
kingen hadden zich beperkt tot de
„techniek" van de uitbreiding der sa
menwerking tussen beide landen op het
gebied van de atoomenergie
Hagerty, de perschef van Eisenhower,
wees er op. dat de president in zijn
„State of the Union Message" in Ja
nuari het congres had verzocht om een
ruimere uitwisseling van gegevens toe te
staan dan omschreven in de wet op de
atoomgeheimen van 1946.
Des avonds zaten Churchill en Eden
aan aan een diner in het Witte Huis,
waar vele hoge Amerikaanse functio
narissen ook aanwezig waren.
Sir Winston Churchill en Eden zullen
Dinsdagnamiddag in de Canadese hoofd
stad Ottawa aankomen. Woensdagavond
zullen zi) per vliegtuig naar New York
reizen, om zich aldaar in te schepen op
de .Queen Elizabeth", di? Donderdag
ochtend naar Engeland vertrekt.
Het Belgische- blad „Le Peuple" merkt
met betreksing hierop op:
De EVG maakt deel uit van een ge
heel van maatregelen, welke de inte
gratie van Europa beoogt niet alleen op
militair, doch ook op politiek en econo
misch terrein Indien de formule van de
EVG op zekere dag verworpen werd. zal
dus niet een andere formule, doch een
geheel andere politiek gezocht moeten
worden, met al de consequenties d.e
heiraan verbonden zijn en die op dit
ogenblik niet te overzien zijn.
Het lijdt geen twijfel, zo vervolgt het
blad. dat de verwerping van de EVG een
kettingreactie zou teweeg brengen, zo
wel op het Europese continent als m
Amerika ep Engeland. Niemand kan
thans echter zeggen, wat de aard en
omvang van deze reactie zou zijn. Daar
om zullen de voorstanders der EVG ze
ker alles in het werk stellen om tot een
De Franse premier, Mendès France.
I heeft de uitnodiging van de Belgische
regering, om in Brussel een conferen
tie over de E.D.G. bü te wonen, afge
slagen.
Hij heeft de Belgische ambassadeur in
Parus meegedeeld, dat het beleid van da
I Franse rgering verleden week duidelijk
I is gestld in zijn toespraak in de Franse
Nationale Vergadering Mendés-France
I is ervan overtuigd, dat de kwestie van
Frankrijks deelneming aan eer. Europers
lege: er een is. waarover het Franse volk
hst grotendeels eens moet zijn Op het
ogenblik is het volk verdeeld Mij is reeds
1 begonnen met pogingen om voor- en te
genstanders van het verdrag in Frank
rijk tot elkaar te brengen "doch totdat
het resultaat van deze pogingen bekend
i zal zijn. i« volgens de Franse premier
[elke bijeenkomst van de zes E.D G-lan
den prematuur en niet opportuun
Leidend? functionarissen in Men-dès
I Franee-kabinet zien n de hernieuwde
pogingen van vele zijden om Frankruk
tot ratificatie aan te sporen de hand van
d? V?r Stat°n.
Een West-Duitse regeringswoordvoer
der in Bonn verklaarde, dat Adnauers
plannen om aan de conferentie deel te
nsmen. door de we.gering van Mendès-
France niet veranderen
In kringen di? nauw met de Franse
premou verbonden zijn vrluidde even
wel, dat de Franse houding niet een be
spreking van Mendès-France met de
Belgische minister van buitenlandse za
ken. Spaak als deze naar Parijs zou ko
men. uitsluit.
Minister Soenarjo bij
ministers Beyen en Luns
De Indonesische minister van Buiten-
landsc Zaken, nir Soenarjo, heeft he-
denmorgen een beleefdheidsbezoek ge.
bracht aan de Nederlandse minister van
Buitenlandse Zaken mr J. W. Beyen cn
1 vervolgens aan de minister zonder por
tefeuille mr J. M. A. H. Luns.
Winston Churchill wordt harte
lijk begroet door President Eisen
hower cn zijn echtgenote bij zijn
aankomst aan het Witte Huis te i mier samenreist voor het voeren van
Washington. Gcliccl rechts Minis- besprekingen met President Eisen-
ter Eden, die met de Engelse Pre-1 hower.
