LEIDSCH
DAGBLAD
Toestand in Guatemala seheel
onoverzichtelijk
93ste Jaargang
DINSDAG 22 JUNI 1954
No. 28249
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0 50 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Spoedig treffen bij Zaeapa verwacht
De toestand in Guatemala blijft zeer
onoverzichtelijk en het is ondoenlijk om
uit de vele berichten een nauwkeurig
beeld te vormen over de werkelijke si
tuatie.
Radio Guatemala heeft een beroep
gedaan op de handelslieden om het
werk normaal voort te zetten, „daar de
troepen de toestand meester zijn en er
geen reden tot vrees Is". De Guatema-
laanso regering was er van op de hoog
te. dat de ..vrijheidsradio" van Hondu-
rees grondgebied uit werkt.
De ..vrijheidsradio" daarentegen heeft
alle buitenlandse correspondenten opge
roepen hun berlohten te rectificeren,
„daar zij door de strenge censuur ge
dwongen waren geweest verwrongen be
richten te verzenden. De radio heeft
verder de bewoners van de stad Guate
mala opgeroepen deze te verlaten. Vol
gens Reuters speciale correspondent be
vinden de invasietroepen zich in de na
bijheid van Zacapa. 75 kilometer van
Guatemala gelegen. De toestand in de
stad Guatemala zelf is „vrijwel nor-
mfial REGERINGSTROEPEN IN
OFFENSIEF?
De Guatemalaanse legerleiding heeft
bekendgemaakt dat regeringsstrijd
krachten op twee punten van het door
de opstandelingen binnengevallen ge
bied. namelijk in het gewest Zacapa en
in de omgeving van de door de rebellen
bezette haven Puerto Barrios, een te
genoffensief hebben Ingezet. „Goed ge
oefende en modern bewapende troepen
van het geregelde Guatemalaanse leger
hebben de rebellen aangevallen, die. na
hardnekkige strijd, al vechtend terug
trekken.
Het nog voortdurende offensief ver
loopt bevredigend.
Vliegtuigen der opstandelingen heb
ben verschillende punten van de stad
Zacapa met hun boordwapens bescho
ten, zonder evenwel ernstige schade aan
te richten", aldus de regeringsmedede
ling. f a
Men verwaoht. dat het spoedig tot een
treffen zal komen tussen de opstanoe-
lingen en het leger van Guatemala. Mo
gelijk zal de eerste belangrijke strijd
worden geleverd bij de grote legerbasis
van Zacapa, halfweg tussen de Caraïbi-
Antillen vragen specialisten
MAAR ZIJ KOMEN NIET.
Er is in de Nederlandse Antillen
nog altijd vraag naar specialisten, zo
als onderwijzers. onderwijzeressen,
medici met ervaring op het gebied der
soriale geneeskunde, inspecteurs van
politie enz. Was in de jaren kort na
dc oorlog een simpele advertentie
voldoende om een stroom van sollici
tanten te krijgen, thans is er een ge
heel andere situatie ontstaan. Het
kost de grootste moeite de krachten
die men nodig heeft, in enigszins vol
doende getale aan te trekken.
De gezaghebber van Curagao. de heer
M. P. Gorstra heeft, toen hij als advi
seur van de Antilliaanse delegatie ter
RT.C. in Nederland verbleef, hierover
gesproken Zijn ervaring is, dat het
vooral de wijziging in inzicht omtrent
de wereldpolitieke vraagstukken in Ne
derland is. dip de mensen er minder snel
toe doet besluiten te emigreren. De
„angst voor de Russen" is goeddeels
verdwenen, en daarmede een belang
rijke prikkel om het elders te zoeken,
aldus gezaghebber Gorsira. Daarbij spe
len in mindere mate andere factoren
een rol. zoals de thans voldoende werk
gelegenheid in Nederland, althans voor
de klasse mensen dat men hier ook
nodig heeft, de betere salariëring in
vergelijking met 1946 enz. Men voelt
zich langzamerhand ln Nederland weer
volledig thuis en wordt dus „honkvast".
Intussen Is dit alles een probleem voor
deze gewesten, die met name voor het
onderwijs en sociale voorzieningen vele
vakmensen dringend nodig hebben.
Weerrapporten
Verenigde Staten zitting. De commissie
mag zich niet met binnenlandse aan
gelegenheden bemoeien Zij heeft slechts
een adviserende stem en staat los van
de inter-Amerikaanse organisatie.
Met algemene stemmen heeft de com
missie het verzoek van Guatemala in
gewilligd. De commissie liet echter uit
komen, dat de beschuldigingen van
Guatemala aan het adres van Hondu
ras en Nicaragua haar aandacht blgven
houden en dat zij niet erkent, dat de
Verenigde Staten de volledige jurisdic
tie in de kwestie hebben.
ONGERUSTHEID
In diverse Amerikaanse staten wekt
de gang van zaken in Guatemala ern
stige bezorgdhe d. Zo in Argentinië en
Ecuador. Eensdeels erkent men de nood
zaak van behoud van de betrekkingen
tussen de Amerikaanse staten, anderzijds
komt tot uiting vrees voor een overwe
gende invloed der V St.
Op Cuba hebben studenten gemani
festeerd voor Guatemala In Argentinië
is zo'n demonstratie verboden
Het communistisch wereldverbond van
vakveremginee» tracht natuurlijk actie
tegen de V St aan te wakkeren
In de Evangelische Academie v3n Bad
van 1 heeft Bondskanselier ar Adenauer
van echter uitdrukking gegeven aan zijn
sympathie met de opstandelingen in
Guatemala. Hg zelde. dat het commu
nisme door onrust in het gebied van het
Panama-kanaal de vloot der Verenigde
Staten en daarmee een zenuw van de
Amerikaanse macht-spos'tie had willen
treffen. Nooit had het kleine Guatemala
volgens dr Adenauer zelf wapenleverin-
gen uit Oost-Europa kunnen betalen.
Dr Adenauer zeide d t. nadat zijn inwil
liging van het Amerikaanse verzoek om
wapenleveringen naar Guatemala te
blokkeren scherpe cnt'ek van de Beier
se omroep had uitgelokt De commenta
tor verklaarde, dat het pijnlijk was te
zien hoe iedere wens van Washington
in Bonn onmiddellijk werd ingewilligd.
De door dr Adenauer uitgesproken sym
pathy met de opstandelingen wordt door
vele Duitse bladen niet gedeeld. De
Frankfurter Allgemeine Zeitung schrijft
bijv.: „Wanneer het Westen de aanval
-- op Guatemala zou goedkeuren, dan zou
len. Kort voordat de commissie bijeen J daarmee zijn hele morele verontrusting
zou komen verzocht Guatemala om uit- over de rechtsbreuken door eommunls-
stel totdat de resolutie van de Veilig- tische regelingen In twijfel getrokken
heidsraad uitgevoerd is. worden. Wie de tyrannie van het com-
In genoemde comm.ssie hebben Ar- 1 munisme bestrijden wil. moet schone
gent iniè. Mexico. Brazilië, Cuba en de handen hebben".
sche havenstad Puerto Barrios en de
stad Guatemala Volgens de jongste oe-
rlchten uit de stad Guatemala heeft de
41-jarige presideni de bevolking opge
roepen auo's beschikbaar te stellen om
het 7 000 man tellende leger te helpen.
In de „Washington Post" is de toe
stand in Guatemala „voldoende deli
caat" genoemd om een „houding van
strikte niet-inmenging" aan te nemen.
Het is nu tijd voor zelfbeheersing, zelfs
al zou omvei werping van de regering
Arbenz well'cht een zegen kunnen zijn.
aldus het blad.
Volgens radio-Guatemala zijn twee
saboteurs, die ln het bezit van spring
stoffen waren en die per valscherm zou
den zijn afeeworppn. door de autoritei
ten van Puerto Champerico gearres
teerd.
Voorts wordt dp arrestatie gemeld van
een Hondurees die in de h3ven
Puerto Barrios op heterdaad werd be
trapt bij het wegvoeren van voor de re
bellen bestemde wapens.
Guatemala heeft de grens met Hon
duras gesloten.
De Amerikaanse ambassadeur werkt aan
een plan om de ongeveer 1.200 Amerika
nen te evacueren, mocht zulks wense
lijk worden, geacht.
Een woordvoerder van het Ameri
kaanse ministerie van buitenlandse za
ken heeft ontkend, dat de opstandelin
gen in Guatemala gebruik maken van
de Amerikaanse wapens welke korte
lings naar Honduras en Nicaragua zijn
gezonden.
Guatemala heeft een uit vijf leden
bestaande inter-Amerikaanse vredes-
commissie verzocht om de bespreking
van de strijd in Guatemala uit te stel-
Tijdens een bijzondere zitting van
de Veiligheidsraad is de Guatema
laanse klacht over agressie van
Honduras en Nicaragua behandeld.
De Sovjet-Uunie sprak het veto
uit over een voorstel van Honduras
en Brazilië om de klacht te verwij
zen naar de Pan-Amerikaanse con
ferentie.
Deze foto werd genomen tijdens
de bijzondere zitting. De Guatema
laanse ambassadeur in de V.S.
Eduardo Castillo Arriola. spreekt
dc vergadering toe (uiterst links
staande).
(Deze foto werd van New York naar
Londen verzonden per radio en van
Londen naar Amsterdam per tele
foonlijn).
WEERBERICHT
Droog weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk opklaringen, later weer
toenemende bewolking maar droog weer
Zwakke tot matige wind tussen Noord-
West en West Morgen overdag iets
hogere temperaturen.
(Opgemaakt te 10 uur).
23 JUNI
Zon op: 4.20 uur: onder: 21 04 uur.
Maan op: -.- uur; onder: 12.34 uur.
Hoogwater te Katwijk te 745 uur en
20 14 uur.
bestaat uit acht pagina's
Het volk dat leeft, overwint zijn rampen"
Koniiijvinnebezoek onder een
stralende zon
Vele wonden werden reeds geheeld
(Van een speciale verslaggever)
In Willemstad trok gisteravond de plaatselijke harmonie „Oefening Baart
Kunst" door de stad. Daarachter marcheerden dc schoolkinderen met vlaggen en
sjerpen. Het ivas feest in het stadje, dat deze dag het eindpunt was van het
bezoek, dat Koningin Juliana aan de voormalige rampgebieden bracht.
Het moet een vermoeiende dag zijn geweest voor de Koningin, maar toen zij
zich gisteravond in de burgemecsferska mer van het raadhuis te Willemstad aan
de maaltijd zette, zag zü er nog even fris en onvermoeid uit als 's morgens bij
het begin van haar tocht in 's Gravendeel. Kaarslicht vlamde boven de dis en
in deze sfeer nas het goed terugdenken aan de zware, maar productieve en
waardevolle tocht van deze dag. die van twaalf uur af overgoten nerd door stra
lende zon.
Eén ding kwam op deze tocht wel
sterk naar voren: het herstel m de
rampgebieden is snel gegaan, sneller dan
men een jaar geleden had kunnen ver
moeden. Over het algemeen is men over
de schadevergoedingsregeling tevreden
en de veestapel is in de nu bezochte ge
bieden van Zuid-Holland vrijwel geheel
op het peil van voor de ramp. Een uit
zondering moet gemaakt worden voor de
veestapel op Flakkee waar door het nog
niet herstelde landbouw-areaal nog een
gebrek aan veevoeder is. speciaal waar
het betreft veevoederbieten en pulp. De
In het gehele rampgebied van Zuid-
Holland zal ln 1955 weer redelijk kun
nen worden geboerd. Alleen het gras
land baart nog zoigen. omdat enige ma
len de herinzaal is mislukt door de
droogte direct na het zaaien.
In de tuinbouw kon enig succes wor
den bereikt door het bevloeien met zoet
water in boomgaarden en kassen De
tuinbouw herstelt zich gunstig, hoewel
het zout daar zijn nadelige invloed ster
ker doet gevoelen dan bg de landbouw
gewassen. Ofschoon bg het landbouw-
herstel de vei wachtingen dus gunstig
dijkherstel pp Goeree Overflakkee van
ir Terluin, hoofdingenieur eersie klasse
bij de Prov. Waterstaat in Zuid-Holland.
In Nieuwe Tonge werd een symbolisch
beeld gegeven van de nationale en in
ternationale hulpverlening. Op het Fin-
landplein omringd door Finse geschenk
woningen. trokken tractoren, oogstma-
chines. relnigingsauto's enz langs de
Koningin.
De nieuwe Finse woning, die het echt
paar Van Helden met 12 kindeven be
woont, genoot het roorrecht van e?n Ko-
ninklgk bezoek, en daar moest een
plaatje gemaakt worden „Staan w
allemaal op?" vroeg Hare Majesteit la
chend achterom kijkend en 12 kinder
hoofdjes knikten big!
Om kwart voor vier vertrok de „Piet
Hein" naar Dmtelsas. waar het bezoek
aan enkele Brabantse plaatsen begon.
In Heiningen werd het nieuwe dorps
huis, het „Pestalozzihuis". bezocht, dat
door Zwitserland is geschonken, en waar
men een goed beeld kreeg van de sociaal
-culturele opbouw In Klundert was een
grote menigte op het dorpsplein aanwe
zig, en toen Hare Majesteit het Raad
huis verliet, zong men spontaan „Het
Wilhelmus".
En zo kwam men tenslotte ln Willem
stad aan. waar burgemeester C. A. van
der Hooft het. gezelschap begroette en
waar deze dag een goed einde vond
De Koningin bracht de nacht op de
..Piet Hein" door en vandaag worden
Schouwen en Duiveland. Nieuwerkerk,
Ouwerkerk. Zierikzee. Kerkwerve en Se-
rooskerke bezcoht. alsmede de Anna
Jacobapolder bg St. Phllipsland.
Indonesië wenst drastische
schuldvermindering aan Nederland
In Unie-kader bedraagt zij 4.3 milliard
De Indonesische minister vaD Buitenlandse Zaken. Soenarjo, heeft gelijk
gisteren kort gemeld tijdens een onderhoud met U.P. verklaard, dat Indonesië
zal trachten tgdens de Unie-onderhandelingen een drastische vermindering van
haar schulden aan Nederland te verkrijgen.
Aan de vooravond van zün vertrek naar ons land. zeide Soenarjo. die aan het
hoofd van de Indonesische delegatie staat, dat Indonesië „een herziening en
drastische vermindering of annulering" wenst van de financiële overeenkomst
in het kader van de Nederlands-Indonesische Unie. waarbg Indonesië een totale
schuld van 4.3 milliard gulden op zich heeft genomen.
Hij verklaarde mei nadruk, dat zgn
land „hei onvoorwaardelgke recht" had
om zich te allen tgde uit de Unie terug
te trekken, waarmee hij door liet sche
meren. dat Indonesië wellicht de onder
handelingen zal afbreken en zich uit de
Ur.ie zal terugtrekken, wanneer Den
Haag met bereid is aan de Indonesische
verlangens tegemoet te komcr.
De minister zeide te hopcii. o'at spoe
dig een regeling zou kunnen worden ge
troffen, maar hg voegde hieraan toe. dat
er nog bepaalde moeilijkheden waren.
In het kader van de financiële over
eenkomst. die aan het Uny-Statuut
zelf verbonden is. heeft Indonesië in
1949 de oude Nederlands-Indische
staatsschuld overgenomen, welke drie
milliard gulden bedroeg en voorts een
geconsolideerde schuld van f871.000
aan Nederland en een schuld van
f. 420.000 aan enige andere landen,
waaronder Australië. Canada en de
Ver. Staten en ook de lm- en Export
bank.
Soenarjo wilde niet precies medede
len, welke schuld Indonesië drastisch
verlaagd wenste te zien, maar waarne
mers waren van mening, dat het hier
klaarblijkelijk de interne schuld of de
schuld aan Nederland bedroeg
Op Schiphol heeft Maandagmor
gen de plechtige uitvaart plaatsge-
'onden van dr M. Amir, in leven
gezant van Israël in Nederland.
Tijdens de toespraak van mr
M. 4. H. Luns. Minister zonder
Portefeuille, in de hangar.
Hoekschewaard daarentegen is. wat de
veestapel betreft, weer geheel op peil.
Een ander markant verschgnsel ts.
dat de paardenstapel waarvan door de
ramp 15 verloren ging. het verlies
niet ingelopen heeft, maar achteruit is
gegaan en teruggelopen is tot 75 Si van
het totaal. De oorzaak is hiervan de
toeneming van de mechanische tractie.
De vernielingen aan de grond zijn in
Zuid-Holland voor 85 90 hersteld,
voor een zeer belangrgk deel ook door
de medewerking van de boeren zelf
3600 berlrgven hebben zelf de vernie
lingen aan ei^en grond kunnen herstel
len
De nuldiae ontwikkeling houdt een be
lofte in voor een ïedelgke oogst 1954, al
dus de mening der deskundigen.
Maar de boeren van de getroffen ge
bieden laten het hoofd niet hangen.
Integendeel, steeds meer trof op deze
tocht de energie en liet doorzettings
vermogen. waarmee men strijdt om de
wonden te helen. Duidelijk werd dit
gedemonstreerd in een schuur in den
Bommel, waar het water vlak onder
de dakrand heeft gestaan en waar
men thans de spreuk „Het volk, dat
leeft, overwint zUn rampen", kan le-
II.M. de Koningin heeft gisteren
een tocht gemaakt door het Ramp
gebied. Overal tijdens deze tocht,
welke vandaag werd voortgezet.
j l'leck hoe ernstig de wil van de be-
j volking is. zo spoedig mogelijk weer
onder normale levensomstandighe-
I den te leven en werken. In Nieuwe-
j Tonge voerde Hare Majesteit een
\ongedwongen gesprek met enige
I bewoners, die haar de nieuwe land-1
bouwgereedschappen loonden.
Geen wapens
voor Guatemala
INCIDENT IN' DER MINNE
GEREGELD.
Het Amerikaanse Ministerie van
Buitenlandse Zaken heeft, naar aan
leiding van een Nederlands protest,
zijn verontschuldigingen aangeboden
voor het. in Mei j.l. in opdracht van
Amerikaanse autoriteiten doorzoeken
van hel voor Nederlandse rekening va
rende Duitse vrachtschip „Wulsbrook-
dat toen op de rede van Porto Rico
lag.
De lading van de Wulsbrook werd on
derzocht, omdat de Amerikanen meen
den dat zich daaronder voor Guatemala
bestemde wapens zouden kunnen bevin
den. Er werd niets van dien aard ge
vonden. doch de „Wulsbrook" had 48
uur oponthoud
Na dit voorval nad de Nederlandse
ambassadeui te Washington dr J H
van Roijen. verleden week een protest-
nota aan het Amerikaanse ministerie
van Buitenlandse Zaken overhandigd
Dit protest Is door het ministerie aan
vaard. Het gehele incident is in vrlend-
schappeigke geest geregeld.
Naar «ij vernemen heeft de Neder
lands* regering aan de regering van
de Ver. Staten laten weten dat zg
geen toestemming geeft schepen die
onder Nederlandse vlag naar Guate
mala varen te talen aanhouden door
eenheden van de ImwilMnw marine
Van weiinee'i -nte zlirir reefi men ons
de verzekering gegeven d3t zich in ie
practiik geen gevallen voordoen van
vervoer van wapenen naar ii.a<pmiia I
ln Nederlandse schepen.
Ernst Tillich; Westen heeft
17 Juni politiek verloren
(Van onze Haagse redacteur)
Het Westen heeft de opstand van de
17e Juni in Oost-Duitsland politiek ver
loren De communisten zgn er in ge
slaagd zich te herstellen Het regiem
heeft het offensief weer tei har.d geno
men en het is thans zeer actie! Het
Westen zal de psychologische strgd wer-
keigk -crachtiger moeten voeren want
als het er met in slaagt de Russen zo
in het nauw te drgven dat zg tot grote
concessies bereid zgn, dan staat een
derde wereldoorlog voor de deur
Aldus de heer Ernst rriich. voorzitter
van de „Kampfgruppe eegen Um-
nienschüehkelt" uit West Berlgn tgcens
een besloten bijeenkomst van de Neder
landse Raad der Europese beweging die
gisteravond in Den Haag is gèhoucen.
De heer Tillich gal een nauwseu: ze
analyse van de '>p-t3nd ln Oost-Du.ts-
land die verleden jaar zo'n gewe.d.ge
indruk op net Westen heeft gemaakt"
Maar politiek ls de 17e Jum mislukt.
Het oproer kwam op een moment dat
het regiem zwak stond Het had te kam
pen mei economL.-he moeilnkheden en
leed older de besluitloosheid die ui alle
commu:i,sttsche Landen na de dooo van
Stalin was ontstaan De ontreddering
na de opstand aam nog toe maai na
de conferentie van Berlgn toen de kan
sen op eer wijziging In de toestond «eer
slechter waren dan ooit, konden de com
munisten het offensief hernemen De
S EX) heeft nu de regeringsorganen ste
vig in de hand
De bewoners van de Opsteigke zone
vragen thans aan het Westen om een
tegenactie om leiding ln de koude oo--
log tegen het Sovjet-systeem Inderdaad
zo zei de heer Tillich, Oost-Duitsland is
de zwakste schakel ln de keten van de
satellieten Daarop moet de psychologi
sche O'-rlovvoering wo-der eeHcbt want
de kon ie oorlog moet men nu hij er
••enm.aa' Is ook -net kracht voe-n j]
men de werkelijke oorloe voorkomen
Dit is een Europese zaak die iedere
Europeaan ter harte moet gaan
