LEIDSCH m DAGBLAD
Begrijpt Frankrijk eindelijk de tijd?
93ste Jaargang
VRIJDAG 18 JUNI 1954
No. 28246
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Hoofdredactie: B. W. Mcnkhorst en J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Mendès-France met grote
meerderheid als premier bevestigd
(Telefonisch van onze correspondent te Parijs)
Met een meerderheid van 419 tegen 154 stemmen heeft de Franse Nationale
vergadering vannacht om twee uur Pierre Mendcs-France als minister-presi
dent bevestigd. In dat aantal van 419 zün 95 stemmen der communisten
begrepen, stemmen, waarvan Mendès-France bü de replieken nogmaals ondub
belzinnig had verklaard, ze niet als geldig mee te zullen tellen. Doch ook
Indien men de communistische stemmen aftrekt, rest er voor de jonge radicale
leider nog een meerderheid van 324 st emmen, wat nog altüd 10 punten meer
is dan het volstrekte minimum.
Mendès-France kan nu dus een kabi
net samen gaan stellen, dat hij begin
volgende week aan president Coty hoopt
te kunnen presenteren. Hij zal een be
roep doen, zo heeft hij gezegd, op man
nen van karakter, van moed en van
competentie, en hij sluit bil zijn keuze
ook ziin politieke tegenstanders niet uit.
De Katholieken van de M.R.P.. waar
van Bidault de leider is. hebben uit eigen
beweging echter al verklaard, dat zU niet
aan een nieuwe regering mee zullen
werken
Voor het eerst sinds het begin van de
vierde republiek gaan zij in de oppositie.
Met de conservatieven van de partij
van Laniël hebben de Katholieken, die
niettemin het woord „vernieuwing" in
bnn vaandel hebben geschreven, zich
met grote hefricheid tegen de nieuwe
premier verzet. Vooral de vroegere mi
nister van gezondheid, madame Poinso-
Chapuls. heeft bij de replieken een fana
tiek nummertje DOÜtieke kwaadwillend
heid ten beste gegeven.
Over het algemeen waren de vraeen
echter in rustige toon gesteld en of
schoon de Kamer boordevol zat met
parlementariërs en belangstellenden,
waaronder alle kopstukken van het zo
genaamde ..Tout Paris", is de zitting van
gisteren toch geen herhaling geworden
van het eerste optreden van Mendès-
France een jaar geleden, toen de poli
tieke hartstochten zich zeker nog mee-
sleoender hebben geopenbaard.
De redevoering, waarmede Mendès-
France gisteren het vertrouwen van de
Kamer kreeg, leverde een nieuw bewi.is
van ziin originaliteit en karakter-vast
heid. eigenschappen, waardoor zijn po
ging misschien noc meer psychologische
dan zuiver politieke problemen heeft
gesteld D° originaliteit van de houdine
van Mendès-France was er oorzaak van.
dat hii geen enkele partij geheel kon
bevredigen en zo het unieke schouwsoel
onleverde dat hij zowel de steun van
ultra-links als van uiterst rechts, van
communisten en Gaullisten, heeft ge
kregen.
Evenals verleden Jaar richtte tui zich
eerder tot het geweten van iedere ge
deputeerde dan tot de fractie-leiders,
en dat heeft tot het laatst de uitslag
zo onzeker gemaakt.
Ziin programma kwam op vier hoofd
punten neer. die In rangorde naar hun
urgentie, waren gewijd aan Indo-China.
.sin het Europese leger, aan de France
Unie en Noord-Afrika In het bijzonder,
en aan de nationale economie.
Voor Indo-China stelde Mendès-
France een bestand In het vooruit
zicht. dat hii binnen een maand zou
sluiten. Indien 20 Juli a.s. geen
wapenstilstand zou ziin bereikt. en
de perspectieven in Geneve schijnen
weer iets gunstiger te zijn geworden
dan zou de premler-ln-hope op die
dag zijn ontslag aanbieden.
Nooit echter zal hii de vrede bekopen
ten koste van de veiligheid van het
Franse expeditieleger. terwijl ook de
belangen van Frankrijk in het Verre
Oosten te allen tijden beschermd zullen
blijven.
Wat het Europese leger betreft, stelde
Mendès-France voor eveneens voor 29
Juli a.s. voor- en tegenstanders van
goeden wille gelegenheid te geven naar
Weerrapporten
een compromis te zoeken. Nadien zal
eventueel de regering een accoord
voorstellen.
In elk geval zal deze kwestie, die
iedere verdere ontwikkeling in positie
ve zin van de Franse politiek blok
keert, vóór de vacantie in principe
geregeld moeten worden.
Ten aanzien van Tunis en Marokko
stelde Mendès-France vast dat het hoog
tijd geworden was dat Frankrijk nu
eens ernst maakte met de politieke en
economische hervormingsplannen en
zich daarbij ook richt tot de nationa
listen.
De orde in het protectoraat hangt af
in de eerste plaats van onze houding
en niet van de reacties van onze tegen
standers. zo merkte hij ongeveer op.
Tenslotte verbond de formateur zich
voor 20 Juli een economisch plan in
te dienen ter opvoering van de pro
ductie en ter expansie van de buiten
landse handel.
Bij de replieken bleek, dat hij dacht
aan de voorstellen, die hü een Jaar ge
leden reeds openbaar had gemaakt.
Nóg opzienbarender dan deze voorstel
len. die in sommige opzichten op enigs
zins gespannen voet met de erondwet
schenen te verkeren, was het voornemen
van de premier-m-spe een regering
samen te stellen, waarin hij ook par
lementariërs op wilde nemen, die zich
tot dusverre als zijn tegenstanders ge
dragen hadden.
HU zeide te willen streven naar een
kabinet van nationale unie. waarvoor
de tijd nu rijp scheen te ziin geworden
Geheel in de Hjn van zijn karakter had
trouwens gelegen dat Mendès-France bij
voorbaat geen enkel contact met de
partijen had gezocht of onderhouden
op zijn eigen partij, de radicalen, na
en niet naar stemmen had gevist
Het gebruik is dat een premier voor
zijn investituur zijn steun bekoopt met
beloften, die nadien al of niet gehouden
worden, en waarbij de zetelverdeling
uiteraard een voorname rol pleegt te
spelen.
Ook met deze koehandel in porte
feuilles heeft Mendès-France zich dus
niet willen occuperen.
Het succes van Mendès-France is in
de eerste plaats wel een overwinning
van een man met karakter, die zich
nooit in het Franse politieke spel heeft
gecompromitteerd met minder oirbare
trucjes en die hier niettemin gangbaar
zijn.
Eén man heeft hier gezegevierd
tegen de grijze parlementaire mas^a.
die hem gistermorgen in meerderheid
zeker nog vijandig was gezind.
Het is zeker geen goedkope helden
verering. wanneer men deze overwin
ning uit volle overtuiging toejuicht Het
Franse parlement heeft te vaak bewij
zen van zijn verdeeldheid en zijn gebrek
aan besluitvaardigheid afgelegd om zich
nu niet van harte te verheugen over
het feit, dat eindeliik Mendes-France de
leiding heeft verkregen, een man met
dynamiek, die precies weet wat hij wil
en altijd bewust op zijn doel heeft af
gestevend.
De Franse volksvertegenwoordiging
heeft zo mischien nu een beslissing
genomen in de eerste maal van haar
bestaan, welke voor het land een
nieuwe toekomst openen kan. En be
langrijk is voorts, dat dit een besluit
Is geweest, dat met volstrekte kennis
van zaken werd genomen en niet. zoals
by Laniel bijvoorbeeld, uit vermoeide
moedeloosheid.
Belangrijk is tenslotte ook dat met
Mendcs-France de eerste gegadigde de
investituur reeds heeft bereikt, en het
land aldus voor het vernederende spec-
takel van de caroussel van Versailles
gevrywaard is gebleven.
In dat opzicht kan men ook president
Coty feliciteren, die blijkbaar een ge
lukkige hand heeft gehad om de crisis
in positieve zin in record-tlid bij te
leggen.
De president van de republiek bewees
daarmede een goede r.eus te hebben voor
de stemming en de verhoudingen in het
parlement, dat sinds éen jaar dan toer,
wel iets geleerd heeft. En misschien is
dat nog wel het hoopvolste symptoom
uit de veelbetekenende ontwikkeling van
het politieke leven in Frankrijk gedu
rende de laatste vijf jaren
WIE IS MENDÈS-FRANCE?
De nieuwe Franse premier is in
Januari 1907 te Parijs geboren uit
Joodse ouders Hti studeerde rechten en
politieke wetenschappen en werd op 22-
jarige leeftijd advocaat, de jongste van
Frankrijk. Ook zou Mendès-France de
jongste afgevaardigde en het jongste
regeringslid dat Frankrijk ooit heeft ge
had. worden Hij werd op 25-jarige leef
tijd in het departement Euère. waar hü
enndidaat was voor de radicalen, gc-
i kozen Hij viel op door ziin bekwaam
heid op economisch terrein en werd in
i 1938 benoemd tot ondersecretaris van
financiën in de toenmalige regering van
Lébn Blum.
Na het uitbreken van de oorlog werd
Mendès-France luitenant bil de lucht
macht. Hij haalde ziin brevet in Syrië
en was in Frankrnk terug toen de Duit
sers doorbraken Met een groep parle
mentsleden reisde hii naar Noord-
Afrika. In Augustus werd hij te Casa
blanca op beschuldiging van desertie ge
arresteerd en naar Frankrijk overge
bracht. waar hij tot zes jaar gevangenis
straf werd veroordeeld
Hij ontsnapte in 1941 en wist via
Spanje Londen te bereiken Hu tradltwf
onmiddellijk toe tot de lucntstriidkrach-'Hft,
ten van de vriie Fransen. Men bood hem
herhaaldelijk functies aan in de rege
ring van generaal De Gaulle, maar
Mendès-Frace, toen kapitein, gaf er de
voorkeur aan bombardementsopdrach-
fen boven Duitsland en Frankrijk uit
te voeren.
In 1943 gaf hii gehoor aan het ver
zoek van generaal De Gaulle om com-
WEERBERICHT
Veranderlijke bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met tijdelijk
enige regen of motregen Overwegend
matige wind tussen Zuid en West. Iets
lagere mlddagtemperaturen.
(Opgemaakt te 10 uur).
19 JUNI
Zon op- 4.19 uur: onder: 21.03 uur.
Maan op: 22 59 uur: onder: 7.16 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5.01 en
17.26 uur.
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
van financiën te worden In de
voorlopige regering te Algiers
Kort na de bevrijding van Parijs werd
Mendès-France benoemd tot minister
van economische zaken.
VADERDAG
Geef hem zijn verlangen
EEN GRAMOFOONPLAAT
Radio L. VAN GEELEN Televisie
Cranio - Wire en bandrecorders.
TELEFOON 20593
Haarlemmerstraat 55 t.o. Rex Theater
Het is mogelijk, dat Mendès-France
zelf de functie van minister van buiten
landse zaken op zich zal nemen om
persoonlijk met de Vietmlnh te kunnen
onderhandelen.
In het kabinet zullen geen volksrepu
blikeinen zitting hebben. Ook de andere
■ee grootste partijen in de Nationale
ïrgadering de socialisten en com
munisten. die Mendès-France ge
steund hebben, zullen niet in de rege
ring vertegenwoordigd zijn.
Het kabinet zal hoofdzakelijk bestaan
uit radicalen, Gaullisten en gematigde
conservatieven. Wanneer de Nationale
Vergadering, waarschijnlijk aanstaande
Dinsdag, het kabinet zal goedkeuren,
zal Frankrijk zijn 21ste regering na de
oorlog hebben.
In het debat waarschuwden de socia
listen de kabinetsformateur, dat zl) hem
geen steun zullen geven voor het zenden
van dienstplichtigen naar Indo-China.
Mèndes-France had er in zijn toespraak
op gezinsfieeld. dat hij zich misschien
gedwongen zou zien dit te doen.
Zyn verkiezing wordt beschouwd als
een tegenslag voor de E.D.G.. die voor
namelijk gesteund wordt door de volks-
republikeinen. De Gaullisten zijn er
tegen.
INDRUK TE GENÊVE.
De verkiezing van Mendes-France
heeft tc Genève de hoop op vrede in
Indo-China zeer doen stijgen. Dit was
het ooi deel van de meeste afgevaar
digden. De Westelijke gedelegeerden wa
ren er in het biizonder over verheugd,
dat de communistische stemmen niet
de beslissing hebben gebracht.
Vele waarnemers te Genève dachten,
dal Mendès-France meer politiek rea
lisme in de besprekingen zal brengen
dan Frankrijk tot dusver deed. Men
verwacht, dat de nieuwe premier reke
ning zal houden met het feit. dat de
Vietminh haar politieke doelen waar
schijnlijk op het slagveld zal kunnen
bereiken en dat zij ze daarom aan de
conferentietafel waarschijnlijk niet zal
opgeven.
In Berlijn kwam liet Donderdag krachtdadig tegen de onruststokers
tot ongeregeldheden, toen groepenlop: deze telefoto toont er een. die
communisten de herdenkingen in van de West-Rertijnse bevolking
de Westelijke sector van de opstand ren flink pak slaag heeft gehad en
in de Oostelijke sector - nu eenmi door politieagenten ter vnorko-
jaar geleden - verstoorden. j nnng van herhalingen wordt weg-
De West-Duitse politie trad I geleid.
Churchill over bijeenkomst
op hoogste plan
De Britse premier, sir Winston Chur
chill. heeft onder luid gelach van het
Lagerhuis een voorstel van een Labour-
lid gepareerd, dat hij het initiatief voor
een brteenkonlst op het hoogste plan
met de Verenigde Staten en Rusland
moest nemen om te trachten de wereld
spanning te doen afnemen.
„Misschien mag ik bii dit enigszins
delicate onderwerp mijn toevlucht ne
men tot een vergelijking „Men heeft de
laatste tijd herhaaldelijk zvin ongerust
heid uitgesproken over het feit, dat ae
baan van de Grand National zo zwaar
is Ik ben er zeker van. dat het er niet
gemakkelijker op zal worden wanneer
men de paarden vraagt over twee hin
dernissen tegelijkertijd te springen",
aldus sir Winston.
Het bezoek aan Canada na de reis
naar Washington schijnt thans zeker
te zun.
Een ongekende stilte heerste tij
dens de atoomoefeningin dc stra
ten van New York tijdens het lucht
alarm. dat waarschuwde voor de
komst van vijandelijke vliegtuigen.
De duiven maken van de gelegen
heid gebruik: deftig wandelen zij
over het plaveisel van Times Square
Overval op autobus: 11 doden
6 gewonden
11 personen zijn gedood en 6 gewond,
locn Maandag een bewapende bende
een autobus te Djemhabat. op de weg
van Poerwokerto. in Midden-Java
aanviel, aldus wordt in een communi
qué van het Indonesische leger mede
gedeeld.
De bende opende het vuur op de bus,
voordat deze op het bevel van de bende
om te stoppen, kon stilhoudzn. Drie
soldaten, die zich onder de passagiers
bevonden, beantwoordden het vuur,
maar twee van hen werden gedood. Een
eenheid van het leger begaf zic'.i naar
de plaats, maar de bandieten waren ge
vlucht. nadat zij hun slachtoffers had
den geplunderd.
Instelling
Raad voor Revalidatie
De minister van Sociale Zaken en
Volksgezondheid en de ministers van
Oorlog, van Marine, van O., K. en W.
cn van Maatschappelijk Werk hebben
besloten tot de instelling van een Raad
voor Revalidatie, welke tot taak heeft
de ministers te adviseren omtrent te
treffen voorzieningen op medisch-so-
ciaal gebied, waardoor voor hen. wier
lichamelijke of geestelijke toestand zulks
noodzakelijk doet zijn. een verantwoor
de revalidatie mogelijk zal worden ge
maakt; het doen van voorstellen en het
treffen van maatregelen ter bevordering
van de nodige samenwerking tussen par
ticuliere organisaties onderling ener
zijds en de betrokken overheidsinstan
ties anderzijds op het bovengenoemde
gebied; en het bevorderen van maatre
gelen ter stimulering van de medisch-
sociale zorg voor minder-validen door
particuliere organisaties en instellingen.
Eden zal Woensdag In het Lagerhuis
het debat over buitenlandse zaken be
ginnen met een verklaring over Genève.
Overnameprijs baconvarkens
verlaagd
Het bedrijfschap voor vee en vlees
heeft ln de prijsdaling, welke de var-
kensmarkt te zien geeft, aanleiding ge
vonden met ingang van Maandag 21
Juni a.s. de overnameprijs voor bacon
varkens met 4 cent per kg te verlagen
Met ingang van genoemde datum zal
de overnameprijs voor baconvarkens
van 2e kwaliteit derhalve f 2 40 per kg
koud geslacht gewicht bedragen en zal
uit het vleesfonds 8 cent per kg ge- j
slacht gewicht worden betaald.
Voor VADERDAG
Haarlemmerstraat gI
179
zijn weer echte koopjes
Gewonden bij de Harskamp
Bij het ongeluk tijdens de schietoefe
ning in de Harskamp, waarvan wij gis
teren melding maakten, werden zwaar
gewond de 28-j. korporaal P Overeem
uit Nijmegen, de 26-j soldaat eerste klas
C. R. Fleggeert uit Gouda en de 28-J.
soldaat. P. J. Haagsman uit Maastricht.
Minder ernstig gewond werden de 25-j.
sergeant F. J. van Veelen uit Rotterdam
en de 29-j. soldaat eerste klas A. J
Scheerder uit Didam.
De toestand der gewonden is thans
naar omstandigheden redelijk wel.
Geen Amerikaanse steun voor
gewelddadige hereniging
van Korea
Amerikaanse functionarissen hebben
gezegd, dat de Verenigde Staten hun
steun niet zullen geven aan maatrege
len van de Zuidkoreaanse president,
Syngman Rhee, om Noord- en Zuid-
Korea met geweld te verenigen
Dit was de reactie in gezaghebbende
kringen op de uitlatingen van de Zuid
koreaanse minister van buitenlandse
zaken te Genève. dat zijn land na het
falen van de Geneefse confeientie vrij
was te doen. wat het wilde en Amerika
het wellicht steun zou moeten verlenen
op grond van zijn „verplichtingen" on
der het wederzijds beveiligingsverdrag
met Zuid-Korea.
Brownell veroordeelt
Mc Carthy
De Amerikaanse minister van justitie,
Herbert Brownell. heeft senator Mc
Carthy's oproep tot federale ambtena
ren om hem ..McCarthy, alle inlichtin
gen. al of niet geheim, te verschaffen,
die hij zou kunnen gebruiken by het
bestrijden van het communisme, „een
openlijke uitnodiging tot overtreding
van de wet-' genoemd.
Brownell sprak zich ook uit tegen het
voorstel van McCarthy om de "senator
het recht te geven leden van de rege
ringscommissie voor onderzoek naar
loyaliteit op te roepen om hen vracen
te stellen over hun beslissingen Het
onderzoek naar de loyaliteit van staats-
personeel zou niet kunnen worden uit
gevoerd, indien de ondervragende amb
tenaren meer verantwoording schuldig
zijn aan congrescommissies, wier audi
ties door de televisie uitgezonden wor
den, dan aan hun superieuren, aldus
Brownell.
De verhoren in senator McCarthy's
geschil met het leger zijn gisteravond
geëindigd. Zij hebben 36 dagen geduurd.
Amerika zet inzake EDG
stok aekter de deur
Geen sfeun
aan niet-ratificerenden
De commissie van buitenlandse zaken
van het Amerikaanse Huis %an Afge
vaardigden heeft zich met 18 tegen 2
stemmen bü écn onthouding uitge
sproken voor opschorting van de
Amerikaanse hulp aan dc landen, die
het verdrag inzake de Europese Defen
sie Gemeenschap nog niet hebben ge
ratificeerd en voor het verlenen van
hulp aan de landen, die het verdrag
reeds hebben goedgekeurd.
Frankrijk en Italië hebben het verdrag
nog niet geratificeerd.
Volgens de betrokken resolutie komen
voor het belastingjaar 1954-1955 voor mi
litaire hulp in aanmerking België. Lu
xemburg. Nederland en West-Duitsland.
Frankrük en Italië, die de EDG niet
hebben bekrachtigd, zouden alleen kun-
scn beschikken ovzr de nog niet opgeno
men bedragen van vorige belastingjaren.
Dit was overigens ln totaal nog een
aanzienlijk bedrag
De voorzitter van de commissie Robert
Chiperlield. zei dat de landen d:e het
EDG-verdrag hebben goedgekeurd al
leen Amerikaanse wapens kunnen blij
ven ontvangen als zij een nieuwe orga
nisatie voor collect.eve verdediging vor
men of gezamenlijk programma's voor
de wederzijdse verdediging ontwikkelen
Twee kinderen verdronken
Gistermiddag Is het lijkje van een
3-jarig jongetje opgehaald uit het water
aan de Noorder Akerweg bij Sloten Het
kina was een half uur tevoren nog bij
de sloot gezien.
Uit het water van de Tienhovens-
gracht -Tuinr'ad Slotermeeri Is om 'es
uur het lijkje opgehaald van een 2-jarig
knaapje, dat sinds half een was verdwe
nen.
Chiperfield zei dat het departement
van buitenlandse zaken dc nieuwe res
trictie. vast te leggen in de wet 0p de
buitenlandse hulpverlening voor het
volgende jaar. heeft goedgekeurd.
Hïrold Stassen. directeur van de
Amerikaanse hulp aan het buitenland,
heeft op een persconf?rentie meegedeeld,
dat ten behoeve van Engeland een cre-
diet van 85 millioen dollar Is geopend
voor de bouw van militaire vliegtuigen.
Voor de wederopbouw van Zuid-Ko-
rea is opnieuw 23 millioen dollar be
schikbaar gesteld.
Chinese diplomatieke missie
naar Londen
De Britse premier. Church'll. heeft ln
het Lagerhuis medegedeeld, dat conti
nentaal China binnenkort een diploma
tieke vertegenwoordiging onder leiding
van een zaakgelastigde naar Londen zal
zenden t>?ze misse zal de zelfde status
nebben als de Brits»' diplomatieke ver
tegenwoordiging in Peking.
De mededeling werd door het Huis
met een gemompel van algemene in
stemming ontvangen.
Groot Brittanniè zond reeds vier Jaar
geleden een diplomatieke missie naar
Peking, toen Engeland het nieuwe re
giem in continentaal China erkend had.
Naar van betrouwbare zfjde wordt ver
nomen Is het Chinese besluit het ge
volg van besprekingen van minister
Eden en zijn Chinese ambtgenoot. Tsjoe
en lai. te Genève.
China heef* tot nu toe niet het zen
den van een Bntse missie met het zen
den van een Chinese beantwoord om
dat de Bntse pol tjek niet vriendschap-
pelyk genoeg was".
