Leidse astronomen
sterrewacht te
bij heropening
Leningrad
U
IS DE WARE KING SIZE
93ste Jaargang
Minister over gearresteerde
Nederlanders
Op vragen van het Eerste Kamerlid
ie heer Wendelaar, betreffende de be
handeling der in Indonesië gearresteer
de Nederlanders, heeft de minister zon
der portefeuille oa. geantwoord:
De positie der Nederlandse arrestan
ten in Indonesië heeft de volle aandacht
ran de minister.
Hun belang vordert het volgen van
andere wegen dan die van het weigeren
tan besprekingen met de Indonesische
regering.
De minister acht op dit ogenblik dan
ook geen termen aanwezig de annule.
ring te overwegen van de tegenover
dr Indonesische regering uitgesproken
bereidheid der Nederlandse regering
tot het voeren van besprekingen over
de herziening der Nederlands-Indo
nesische betrekkingen.
F. N. Z. koos nieuwe voorzitter
AFSCHEID VAN
GRAAF VAN LYNDEN.
De Kon. Ned. Zuivedbond (F.N.Z.)
hield te Utrecht haar algemene ver
gadering, voor het laatst onder leiding
mr C. Th. E. graaf van Lynden
Sandenburg. Deze is vanwege zün
benoeming per 1 Juli tot commissaris
der Koningin in de provincie Utrecht
als voorzitter afgetreden. Hij wordt
opgevolgd door de heer G. H. F. M. van
IVaes, burgemeester van Westdorpe
l Zeeland).
oorzltter deelde mede. dat de
gering bezig is met het ontwerpen van
'n wet inzake waterverontreiniging
Bij monde van de tweede voorzitter.
Dekker en de secretaris. J. A. Geluk,
terd afscheid genomen van Graaf van
Ivnden van Sandenburg.
Dr E. van de Wiel van het Landbouw-
randlg Economisch Instituut werd ge-
loren als algemeen secretaris en ir A.
Oosterhof (tot heden adj.-secretaris
de F.N.Z.)als secretaris voor de
ne zaken. Zij zullen per 1 October
is het werk overnemen van de huidige
acretaris, de heer J. A. Geluk, die 39
het secretariaat heeft waargeno-
en op de algemene vergadering
trnoemd is tot buitengewoon lid van
te F.N.Z.
„OPEN DOEKJE
In ternationaal wetenschappelijk
contact bevorderd
Gastvrijheid zonder politieke bijsmaak
De wetenschappelijke wereld kent, zij het veelal in mindere mate, dezelfde
'ternationale scheidslijnen als de politiek. De wetenschappelijke contacten
ioor het ijzeren gordijn zijn schaars en moeizaam. Voor de astronomie, een
iternationale wetenschap bij uitstek welker sfeer zo ver buiten de aardse
nnllicten ligt, geldt dit wellicht niet zo sterk, maar ook op dit terrein treedt
iet verschijnsel op.
De laatste weken heeft een zestiental astronomen uit de Westerse wereld,
uder wie een drietal Nederlanders, een bezoek gebracht aan Leningrad en
Moskou ter gelegenheid van de heropening van de Pulkowa-sterrewacht bij
ingradwelke tijdens de jongste oorlog geheel werd verwoest.
„Bij dit bezoek werd het ijzeren gordijn wijd geopend en werden verheu
gde wetenschappelijke contacten gelegd", aldus prof. dr J. H. Oort, direc-
van de Leidse Sterrewacht en een van de drie Nederlanders die het beioek
Rusland medemaakten.
I Centrum van fundamentele
I astronomie
Jöe directe aanleiding tot het bezoek
■is de heropening van de Pulkowaster-
™"icht. genoemd naar een dorpje 25
ten Zuiden van Leningrad. Dit
nisje en de vroegere sterrewacht wer-
tydens het beleg door de Duitsers
imen met de grónd gelijk gemaakt,
belangrijkste deel van het instru-
tarium kon echter in veiligheid
len gebracht.
lans is dit wetenschappelijk centrum
jouwd. Deze sterrewacht van inter
vale faam heeft zich sedert haar
rxhting tegen de helft van de vorige
grote bekendheid verworven op
gebied van de fundamentele astro-
u». d wz. de plaatsbepaling der ster-
De grootte van de sterrewacht
tdt getekend door een personeels-
•kte van 260 man tegenover b.v.
'-hts 35 in de Leidse sterrewacht
urmede overigens in het geheel niet
maatstaf voor haar importantie
it zeeeven. al is het ongetwijfeld een
«ijzing). Ook thans houdt men zich
Pulkowa in hoofdzaak bezig met de
Mamentele astronomie, op welk ge-
de vroegere belangrijke plaats naar
oordeel van prof. Oort ongetwijfeld
'orden heroverd.
wr herstel der Lufthansa?
BESPREKINGEN TE BONN
president-directeur der K.L.M., de
I A. Aaler, heeft tijdens een bezoek
twee dagen aan Bonn besprekingen
luchtvaartproblemen gevoerd met
West-Duitse minister van Verkeer, dr
■uSeebohm, met de heer A. Bongers.
■^'cur der tn wording zijnde Duitse
B-hinsa. en met andere leidende
".onnarissen van de Departementen
■■Verkeer, van Economische Zaken en
Ie Maatschappij Luftbedarf. de in
en gevestigde voorloopster van de
■['•ansa. Het bezoek van de heer Aler
een oriënterend karakter gehad en
^prekingen zijn in openhartige en
^Schappelijke sfeer gevoerd.
<*el het herstel van de Duitse sou-
"initeit in de lucht afhankelijk Is
het in werking treden van de
«ïventie van Bonn. die in Parijs te-
met de E.V.G. moet worden
"Uificeerd alvorens zü van kracht
worden, wordt sedert geruime tijd
Duitse zijde aangedrongen op
d»re geallieerde concessies om de
tere voorbereiding van de Luft-
'»«a mogelijk te maken. De West-
lil* regering heeft thans van de
'Meerden een snelle beslissing van
ipiele betekenis gevraagd,
wij van ingelichte zijde vernemen
deze maand een beslissing van de
Commissie over dit verzoek te i
khten.
Zestien buitenlanders
zagen hoop vervuld
De Sovjet Academie van Wetenschap
pen. waaronder de Pulkowasterrewaciit
de^empenln g*van'"he^astronomisch dwang was niets te bespeuren zozeer
centrum vooraanstaande Westeuropese se'D dat by de terugkeer by de Brens
en Amerikaanse sterrekundigen parti- i g-en en.te_e controle jüaate yona. met
culier. dus niet als vertegenwoordiger van koffers of papieren etc. Voorts
van hun land of sterrewacht. uitgeno- men op geen enkele wyze getracht, poli-
dlgd tot een bezoek aan Leningrad en tieke propaganda onder de gasten te
Moskou. voeren.
Unie, waarvan Rusland steeds lid is
gebleven.
De buitenlanders die voortdurend de
gasten waren van de Sovjet Academie
verbleven een week in Leningrad, waar
behalve de officiële heropening ook twee
symposia plaats vonden en wel over de
fundamentele sterrekunde en over de
rol van veranderlijke sterren bij het
onderzoek naar de evolutie der sterren
stelsels. Voorts vertoefden zij een week
in Moskou waar eveneens wetenschap-
pelyke besprekingen werden gehouden
De symposia stonden op een hoog
wetenschappelijk peil. Belangrijke origi
nele gedachten werden om. ontwikkeld
door de Armeense astronoom prof.
Ambartsumian. tevens lid van de Op
perste Sovjet. Ook prof. Oort en prof.
Oosterhoff hebben tydens de symposia
het woord gevoerd.
Verheugende handhaving
goede sfeer
Zeer verheugend aohtte prof. Oort. dat
de politiek verre gehouden is van deze
internationale wetenschappelyke con
tacten. Het had de Westerse astronomen
byzonder goed gedaan, hun Russische
collegae in dit milieu te ontmoeten in
een zuiver persoonlijke en wetenschap
pelijke sfeer. Het is de gasten daarby
in alle opzichten bijzonder gemakkelijk
gemaakt. Van enige controle of enige
Wettelijke maatregelen
tegen narcose
Bij tandheelkundige
inrichtingen
Binnenkort is de indiening bij de
Tweede Kamer te verwachten van een
ontwerp van wet op de tandheelkun
dige inrichtingen.
Dit wetsontwerp is gekeerd tegen
misbruiken, ontstaan bij tandheelkun
dige inrichtingen, die op grote schaal
narcose toepassen en daarvoor re
clame maken.
JEUGDDAG BIJ DE MARINE
Hr Ms kruiser ..De zeven provinciën"
zal op 18 Juni verzamelpunt zijn voor
Nederlandse jongelieden. De comman
dant van dit schip zal dan als gastheer
optreden voor alle belangstellende jon-
Oordeel van Prof. Ir J. W. Thierry:
„Scheveningen loopt geen gevaar
Delfland en Den Haag zijn paraat!
Stormvloeden sloegen stranddelen weg
(Van onze Haagse redacteur.)
„De instandhouding van het badbed ijf te Scheveningen loopt geen gevaar.
In de eerste plaats zal er nauwlettend op worden toegezien dat de zeewering
intact blijft met het onderhoud van de strandmuur is de gemeente Den
Haag belast en het Hoogheemraadschap Delfland houdt daarop toezicht en
mocht het strand zo worden verlaagd dat de 4 meter brede plasberm. welke de
voet van de strandmuur beschermt, onlermijnd zou worden, dan zijn er vol
doende technische middelen om het gevaar voorlopig in afwachting van
andere maatregelen te bezweren."
gelui die het diploma 1953 Gymnasium verklaarde^ ln onderhoud
of HBS bezitten dan wel leerling zijn f™1 Nederland^WateVteuwSe aM
van de twee hoogste klassen. Zij zullen.'n de Ned"^
rondeeleid door adelborsten. liet sctnp deTe^nl«:he Hoge^noot te ueut.
riastbzeijnhtieen Cn b" 06 K°n Marlne Haae "neestelde
Advies inzake de Scheveningse havens,
tot wie wy ons hebben gewend naar
aanleiding van door het Haagse raads
lid, de heer Bastet. aan het College van
B. en w. gerichte vragen.
Daarin geeft deze als zijn mening te
kennen dat het strandleven te Scheve
ningen ernstige hinder ondervindt van
het feit dat tijdens de vloed slechts een
smalle strook langs de boulevard boven
water blijft en dat als er geen in
grijpende maatregelen zouden worden
genomen verwacht moet worden dat
binnen een aantal jaren het strand
langs de boulevard geheel zal zijn ver
dwenen en dat op den duur gevreesd
moet worden dat ook de boulevard door
de zee zal worden ondermijnd.
Hij is in Amerika wonderwel geslaagd.
Nadat hy op 16 Maart 1906 tegen zyn
patroon, bij wie hij bakkersknecht was.
had gezegd, dat het werk in Groningen
Tenslotte hebben twee Amerikaanse,
twee Engelse, twee Franse, een Belgi
sche, drie Nederlandse, een Zweedse een
Noorse, twee Duitse, een Mexicaanse en i
een Italiaan» sterrekutrJigen dez? uit
nodiging aanvaard uit de overweging,
dat het vestigen van internationale
wetenschappelijke contacten u-te-mat?
belangrijk was en in de later vervuide
hoop dat dergeliike contacten moee-
lyk zouden zijn ondanks de bestaande
verschillen in politieke instelling.
De drie Nederlanders onder dit gezel
schap waren prof. dr J. H. Oort en
prof dr P. Th. Oosterhoff. beiden uit
Leiden, en prof. dr M. G. J. Minnaert
uit Utrecht. Prof. Oosterhoff nam
niet als particulier astronoom deel aan
het bezoek doch als secretaris generaal
van de Internationale Astronomische
Een gezelschap autoriteiten bij de
openingsplechtigheid voor een ge
deelte van de herbouwde Lcnin-
l'rot. Oort meende in de ongedwongen
royale gastvrijheid van Russische zyde
en de duidelijke blijken van waarde
ring voor de komst van de Westerse
gasten een aanwijzing te mogen zien. graase Sterrewacht.
dat van Russische zijde verlangd wordt
naar een nauwer zuiver wetenschap
pelijk en persoonlijk contact tu
de sterrekundigen. die meer dan
welke wetenschapstak ook op na
internationale samenwerking zijn
gewezen. Ook van Westerse zijde
Nederlandse Amerikanen trouwden
in Groningen
Pieter Broekcnta's grote carrière
Te Groningen Is gistermorgen een niet hem niet meer beviel en dat hij onge-
alledaags huwelijk voltrokken. De twyfeld betere kansen zou hebben in
Amerikaanse fabrikant Broekema uit Amerika, heeft hy niet kunnen weten,
Oakland bij Chicago en mejuffrouw dat zijn ideaal, zelf nog eens een grote geschreven prijsvraag over strandverde-
Gertrud Haan, een Amerikaanse uit fabriek te hebben, zou worden verwe- diging, wees ons er op dat tijdens de
Grand Rapids trouwden in Groningen, zenlijkt. Nog minder wist hij. dat hij 50 Februari-ramp in 1953 het Scheveningse
omdat Pieter Broekema In 1906 op Jaar later naar Groningen zou terug- strand zeer is verlaagd. Daarvóór was
19-jarige leeftijd deze stad had ver- gaan met zijn aanstaande vrouw om er al enige verlaging in de buurt van
daar zyn huwelijk te laten voltrekken, de haven geconstateerd. Maar de hoge
"loed van Zaterdag 31 Januari 1953
Pieter Broekema heeft geluk gehad!
Toen hij als schuchter Jongetje in
Amerika aankwam, werd hij weer bax-
kersknecht. nu in Kalamzoo. In de staat
Michigan. Dit hield hij een Jaar vol en
toen trok hij naar Grand Rapids, waar
hy een jaar studeerde en toen in staat
bleek om als reiziger in koffie en thee
zijn brood te verdienen In 1914 was hij
in staat een handel in chocolade en
andere snoeperijen te beginnen Sinds
dien heelt hy kans gezien zulke goede
zaken te doen, dat hij in 1939 een grote
fabriek in gelatine en puddingpoeder
kon openen. Hij heeft thans een afzet
gebied over geheel Amerika en ook ver
daarbuiten. In 1952 besloot hij in het
huwelijk te treden met mejuffrouw
Gertrud Haan. een Amerikaanse van
Nederlandse afkomst, doch geboren en
getogen in Grand Rapids. Haar over
grootvader was burgemeester van Hil
versum. en dat ls het enige, wat zij van
Nederland weet. jn dlt verband legde prof. Thierry er
ook de nadmk op dat als de nieuwe
1 havenplannen tot uitvoering zullen zjin
Het paar besloot naar Groningen tegekomen en de havenhoofden langer
reizen, om daar waar de heer Broekema 7ullen zijn geworden in de hoek ten
nog tal van familieleden heeft, het Noorden van het Noorderhavenhoofd,
huwelijk te laten sluiten. Dit huwelijk een breder strand zal ontstaan dank zij
is nu met veel pracht en praal voltrok- de materiaal-aanvoer der golven.
ken Het huwelijk kreeg de nodige be-
langstelling door het exclusieve karakter,
waarop ook de ambtenaar van de bur
gerlijke stand de aandacht vestigde, toen
het bruidspaar in de Groninger trouw-
zaal voor hem stond. Beiden om en bij w ef i 70 Ü6 tenslotte prof.
de 60 jaar. wonend in Amerika en ge- Thierr>- -heeft langs de kust geen dul-
trouwd in Groningen. Men kon het nen- maar e,pP mu"r- en daarvan kan
haast niet begrijpen PPcn zand afslaan; Pp epmeente draagt
o- dp verantwoordelijkheid voor deze
Maar Pieter Broekema maakte het I muur. welke na de zware storm van
zijn kennjssen duidelijk: „Er is maar 1894 is aangelegd En het spreekt van
een1 Groningen zei Mj eiv daar zelf. dat Delfland - dat ook hoofden
is de Hollandse gezelligheid! langs het strand heeft gelegd de ge-
meente Den Haag op de vingers zou
tikken Indien niet voor het onderhoud
NAAR UITWISSELING AMERIKANEN deze z«wering zou worden zorg pe-
EN CHINEZEN? dragen In elk geval is Delfland paraat,
1 evenals Den Haag."
Overweldigende gastvrijheid
bW Niet alleen wetenschappelijk, ook in
ander opzicht bewaart prof. Oort pret-
Prof Thierry, die. toen hij nog stu
dent was een gouden medaille verkreeg
als winnaar van een door de T.H.
de zeer hoge stormvloeden van Zondag
1 Februari tussen 4 en 5 uur des mor
gens en om 5 uur des middags heb
ben een groot gedeelte van het strand
weggeslagen.
„Maar", aldus prof. Thierry, „dat
wil niet zeggen dat wjj die strandge-
deelten voor altijd kwijt zijn. Het
strand zal wellicht de oude breedte
herkrygen want de op de kust ge
richte golven en de getijstromen bren
gen over het algemeen weer wat zand
aan. Dat herstel kan enige jaren 'n
beslag nemen het strand kan dit
jaar en het volgende laag blijven
maar eenmaal zal dit zich vermoede
lijk voltrekken omdat de golven in
rustige tijden 's zomers bij aanlandige
wind gewoonlijk zand aanvoeren.
Verder bestaat er kans dat het zand,
dat straks by de uitbaggering van de
Communistisch China heeft de V. S
laten weten, dat het niet moeilijk is een
..redelijke en eerlyke oplossing" te vin
den voor het vraagstuk der Amerikaa;
harte toejuichen. Een en ander
..„i Ull niiKiiMou* 1leden van de luchtmacht en 11 leden
en Chinese staatsburgers, die zich resp. ^an. de vllegdlenst van de vloot en de
in China en de V S bevinden. kustwacht
Wll M,Ci- De Chinese delegatie op de conferen- Ch|nezcn beschuldigen de Ameri-
tlge herinneringen aan zyn bezoek aan t ie van Genève deelde dit mee na afloop Knnen crcphun beurt van. dat zy or.-
de Sovjet-Unie. Prettig was namelijk van een gedachtenwisseling tussen Chi- Fle.veei', 5?°° chlnese burgers, hoofdzake-
u ook het contact met het gewone leven nese en Amerikaanse functionarissen. I ii]* s'udenten. vasthouden in de V S.
contact van in Leningrad en Moskou, voor zover de die de kwestie sinds Zaterdag voor de Pt se aut°rltciten ontkennen
de'06 Am'
taalbarrière dit mogelijk maakte. Uiter- tweede maal hebben besproke"n. 1 d" ech,er
tan .la.iisi, ai aard hebben de gasten ook een ruime Er bevinden zich 93 Amerikaanse bur-
Sovjetzijde ook herhaaldelijk di- toerisHsche verpozing aangeboden ge- gers ln China, van wie er 32 zich in FRANSEN VERLIEZEN TWEE POSTEN
recht tot uitdrukking gebracht bU een kregen, en dit geschiedde met een voor gevangenissen bevinden, drie vermoede- De Franse strijdkrachten in Indo
ontvangst, welke de Sovjet Academie de Russen typerende overweldigende lijk worden gevangen gehouden en 19- China hebben twee militaire Dosten ver
enkele IVesler.e I» M. It I "HU* I &i°'. Sr .»VSB: 5» V
aanbood.
zicht v
drukwekkend.
die toeristische verpozing in- verlaten. Voorts worden er 29 Ameri- Hanoi ën Lat Khiem 5
kaanse militairen vastgehouden, nl. 18 i van Hanoi.
km ten Zuiden
LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 11 Juni 1954 Tweede Blad No. 28240
Betuwe was verduisterd
OORZAAK: KORTSLUITING
Om zeven minuten voor half tien
gisteravond Is In een groot gebied rond
Arnhem en Nijmegen de electrische
stroom uitgevallen. Hel land van Maas
en Waal, de Betuwe, het uiterste
noorden van Limburg en enkele andere
streken zaten daardoor geheel tn het
donker. Op de Veluwe en in Midden-
Limburg ging het licht weliswaar niet
uit. maar de spanning zakte af en
steeg weer, zodat daar de lampen nu
eens sterk, dan weer zwak gloeiden.
In Arnhem stonden de troleybussen
machteloos in de straten. Overal ln het
„verduisterde gebied" namen de be
woners hun toevlucht tot batterij-
lantaarns, kaarsen e.d.
In de electrische centrale te Nijmegen
werd koortsachtig naar de oorzaak van
de storing gezocht Men slaagde er in,
de Karelstad al weer vrij snel van elec-
triciteit te voorzien Maar elders duurde
het langer. Arnhem kreeg omstreeks
kwart voor elf weer spanning, de Betuwe
iets later, en om enkele minuten voor
elf had men overal weer electriciteit en
konden de kaarsen en batterijen weer
worden opgeborgen.
De oorzaak van de „verduistering"
moet worden gezocht in een kortsluiting
in het z.g. 50-kilovolt-net. Men heeft het
deel van dit net. waar de storing zat,
gelocaliseerd. De rest van het net kon
weer onder spanning worden gezet, en
het deel met de storing afgekoppeld.
Arbeider onder zand gedood
Gistermiddag omstreeks 11 uur is een
grote hoeveelheid zand gaan schuiven in
êen groeve aan de Herungerberg bij
Venlo juist op het. moment dat een 36-
jarige arbe der uit Velden aan de voet
van de wand bezig was zand op een
vrachtauto te laden. Hy werd bedolven
onaeT een grote massa zand. Terstond
werden van alle zijden hulpkrachten ge
mobiliseerd Na koortsachtig graven van
politiemannen, brandweerlieden, doua
ne-ambtenaren. soldaten en arbeiders
slaagde men er na ruim drie kwartier in
het "slachtoffer te bevrijden. De levens
geesten bleken toen reeds geweken te
zyn. De man was gehuwd en vader van
vier kinderen.
geniet langer en intenser voor
Door de originele
Amerikaanse vulling
en melange van de fijnste
en rijpste tabakken
Door de èebte Ame
rikaanse King Size
lengte - 84 mm. - U geniet
langer en intenser
1 Door de originele
Amerikaanse fabrica
ge volgens recept van de
Wallbrook Tobacco Co.
Inc., Goldsboro, North
Carolina, U.S.A.
