CEIDSCH üi DAGBLAD
Eisenhower geeft EDG garanties
jg>3ste Jaargang r- ZATERDAG 17 APRIL 1954 No. 28197
Directeur: J W Hem» DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN W'«« Slcsel 1. Leitel - Giro No 57055
loofdredac'.e: B. W. Menkhorst en J. Brouwer 16.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
WESTELIJKE
TWEESPALT
Met bezorgdheid hebben wy de con-
•rentie te Genève tegemoet gezien van
het moment, dat daartoe te Berlyn
erd besloten. Dit om de doodeenvou-
ige reden, dat inzake het Verre Oos-
;n ln het Westelyke kamp volstrekt
een eenheid bestaat en het bekend ge-
oeg is, hoe Moskou van een dergeiyke
ositle weet te profiteren
Het Is dan ook niet voor niets ge-
eest. dat de Amerikaanse minister van
ultenlandse zaken Dulles een spoed-
■is naar Europa heeft gemaakt, om zo
el te Londen als te ParUs poolshoogte
nemen Het zou ons niets verbazen,
anneer het Amerikaanse voorstel om
en directe waarschuwing te richten tot
eking-China inzake deelneming aan de
tryd in Indo-China slechts een voor-
endsel Is geweest om deze reis aan-
aardbaar te maken! Anders zou Dulles
•aarschiiniijk niet zo snel overstag zijn
egaan voor de Engelse suggestie, dat
an een dergeiyke actie eerst sprake
an zyn. wanneer de Geneefse confe-
entie zou mislukken.
Dat is immers het resultaat van Dul-
»s' reis!
Zowel te Londen als Parus stond men
fwyzend tegenover het denkbeeld reeds
iu, voor de conferentie nog is begon-
ien, een waarschuwing te richten tot
'eking-China. daar men vreesde, dat
it van nadelige invloed zou zyn op de
onferenti' Weliswaar zyn ook in beide
enoemde Westeuropese hoofdsteden de
erwaohtimun niet hoog gespannen,
loch de schyn wil men handhaven!
Toch zat er wel wat ln het Ameri-
aanse idee. Waarom niet tevoren, mits
r eenstemmigheid heerst, de waar-
chuwing uitgegeven, dat deelneming
an de stryd in Indo-China ln onver-
:apte vorm verkapt doet rood-China
ooh al mee als agressie zou worden
ieschouwd? Het is zo logisch als
nen maar wil en met of zonder confe-
entie dient dit toch van tevoren vast
e staan.
De aarzeling te Londen en Parus ont-
lult daarom o.i. nog eens te meer de
inenigheid in het Westelijke kamp, al
racht men deze nog zo mooi te camou-
leren.
Moskou is maar al te goed op de
ïoogte.
Doch ernstiger nog is het feit. dat in
Curopa zelf de tweespalt scherper dan
inds lang het geval was, naar voren
reedt. Dit dank zy de houding van
•""rankryk tegenover de EDG. Het lijkt
'r zelfs op. alsof de Franse aanvaarding
'an dit verdrag minder waarschijnlijk
vordt dan ooit' De tegenstanders wll-
en zich niet laten overtuigen, star vast-
ïoudend aan de oude idee van zelfstan-
ligheid. alsof Hitier niet voldoende dui-
ielijk heeft gemaakt, wat die z.g zelf-
tandigho: i betekent, zo men agressie
roofstaat! De betekenis is: uitstel van
iirect gemeenschappeiyk optreden, het
■nige. dat de agressor kan weerstaan,
ïlke aaizeling in terstond handelen, sa-
nen en gemeenschappelijk, komt neer
>p verlies
In Frankrijk wil men dat altyd nog
niet zien en Moskou laat natuuriyk
niets na om het verzet aan te vuren ên
ie versterken! Halsstarrig houdt Parus
.-ast aan zyn eisen en het weigert iets
laarvan te laten vallen. Men heeft het
;ezien ln de Saar-kwestie. De West-
Tuitse Bondskanselier. Adenauer, meen-
ie b(J zyn jongste bezoek aan Parus een
egeling in zijn zak te hebben, de Fran
sen kwamen met nieuwe eisen voor de
iag en. alle goed bedoelde pogingen van
inze landgenoot, mr Van der Goes van
Taters ten spyt. de Saar verkeert nog
steeds in een impasse.
Dat Engeland niet officieel tot de
EDG zou toetreden, wist ieder Met het
jog op het Britse Gemenebest is dat in-
lerdaad voor Londen moeilijk, het zy
?rkend. Niettemin heeft Londen thans
toch toezeggingen gedaan, die. goed be
schouwd, weinig verschillen van een of-
ficeel meedoen. Feitelijk is Londen
verder gegaan in zyn concessies, dan
men had durven verwachten. En nu kan
men wel zout gaan leggen op iedere
strofe, die niet geheel bevredigt, voor
tover het betreft de wens van algemene
deelneming, toch kan moeilijk worden
weersproken, dat Engeland zich volledig
achter de EDG heeft gesteld in termen,
die niet voor tweeerlei uitleg vatbaar
zyn.
En Amerika heeft zeker duideiyk ge
noeg gesproken in de jongste verklaring
van president Eisenhower! Welke ga
ranties wil men dan meer?
Toch lijkt de kans op aanvaarding
.van de EDG in Frankryk er slecht voor
.«te staan, tenminste in de huidige par-
wvlementssamenstelllng. Onder het Fran-
,n se volk lyken de verhoudingen gunstiger
te liggen Maar welk een indruk naar
buiten moet het maken, wanneer Frank-
C rijk de tydrovende geste van Kamer-
ontbinding te zien geeft?
Frankrijk is een blok aan het been
■irvan de Europese eenheid. Tot schade
■I van die eenheid, maar wellicht nog meer
■'"tot schade van zich zelf.
Is het toch te verbazen, dat in Ame-
rstrika. waarvan men alles verwacht, de
stemmingen ten aanzien van de hulp
'J-aan ons werelddeel slechter worden en
-dat speciaal Frankryk als het zwarte
^schaap wordt gedoodverfd?
r Laat ons hopen, dat Amerika desnoods
buiten Frankrijk om de vryheid-lieven-
de landen zal blijven steunen.
Maar staat op verwezenlijking
De Franse minister van buitenlandse
zaken. Bidault, is van mening, dat de
boodschap van president Elsenhower
voldoet aan de Franse voorwaarde voor
bekrachtiging van de E D G. aldus een
woordvoerder van het Franse ministerie.
In diplomatieke kringen te Parys wek
te de boodschap een levendige voldoe
ning. Frankryk. zo licht men in deze
kringen toe werd geraadpleegd over de
bewoording van de boodschap, die te
De Amerikaanse regering zal troepen in Europa en in het bijzonder in Duits
land houden zolang zulks nodig is, aldus heeft president Eisenhower gisteren
in een boodschap tot de regeringen van de zes landen van de E.D.G. verklaard.
In de boodschap wees president Eisenhower nogmaals op het belang van de
bekrachtiging van het E.D.G.-verdrag voor de Verenigde Staten.
Wanneer het ED.G.-verdrag van
kracht wordt, zullen de Verenigde Staten
in overeenstemming met hun rechten
en verplichtingen die voortvloeien uit
het Atlantisch pact. volgens onderstaan
de beginselen en verbintenissen hande
len. aldus de boodschap van Eisenhower.
1. De Verenigde Staten zullen ln
Europa, met inbegrip van Duitsland, de
eenheden houden, die noodzakeiyk zyn
om bij te dragen tot dc verdediging van
de Noordatlantische zone, zolang dit
gebied bedreigd wordt.
2. De Verenigde Staten zullen de an
dere leden van Nato en de leden van
de EDG. raadplegen over kwesties van
wederzyds belang, zolang de sterkte van
de troepen van de Verenigde Staten, de
landen van de EDG en de andere
landen van de Nato die ter beschikking
van het opperbevel in Europa dienen
te worden geplaatst
3. De Verenigde S'aten zullen een zo
vercaand mogeiljke eenwording van de
strijdkrachten van de EDG.-landen
enerzjids cn die van de Verenigde Staten
en de andere landen van de Nato ander-
zyds aanmoedigen.
4 De Verenigde Staten zullen. In
overeenstemming met de door Eisen
hower gedane voorstellen aan het con
gres. middelen biyven zoeken om de
veiligheid van de Atlantische gemeen
schap te vergroten door op grotere
schaal inlichtingen uit te wisselen over
nieuwe wapens en methoden.
5. In overeenstemming met hun poli
tiek. gericht op de handhaving van de
eenheid en ongeschondenheid van de
EDG., zullen de Verenigde Staten elke
actie die deze eenheid en ongeschonden
heid in gevaar brengt, beschouwen als
een gevaar voor de veiligheid van de
Verenigde Staten.
6. De Verenigde Staten beschouwen
het Atlantisch verdrag liever als een
verdrag, dat voor onbepaalde tyd is
aangegaan dan voor een bepaald aantal
jaren
President Eisenhower zei. dat hij de
belangrjikste aspecten van de Ameri
kaanse houdinc besproken heeft met
zowel republikeinse als democratische
leiders in het congres.
REACTIES
Onze minister-president dr Drees be
groet de boodschap van president
Eisenhower met instemming omdat deze
er op duidt, dat de Vereniede Staten
hun steun aan de gezamenlijke defensie
en aan de EDG zover zullen uitstrek
ken en ook voor de toekomst garanderen
als men redelijkerwys mag verwachten.
Het Britse departement van buiten
landse zaken heeft de boodschap van
president Eisenhower officieel toege
juicht. In diplomatieke krineen wordt
echter gevreesd, dat de boodschap er
weinig toe zal bijdragen de Franse tegen
zin tegen de EDG. te doen afnemen
De beste wijze om de Franse opinie ten
gunste van de EDG. te beïnvloeden, zo
wordt in deze kringen eemeend. zou ziin
geweest de duur van het Noord-atlan-
tisch verdrag formeel van twintig tot
vyftic jaar te verletten. overeenkomstig
de duur van tie EDG., die op vyftig
Jaar is vastgesteld. De Amerikaanse
regering zei echter dat het onmogeiyk
Parus werd goedgekeurd. In de bood
schap neemt Amerika meer verplichtin
gen op zich dan het deed volgens het
Atlantisch pact. (Dit omschryft n.l. niet
de vorm van de militaiTe bystand die de
ondertekenaars elkaar moeten geven,
terwijl in Eisenhowers boodschap wordt
gezegd, dat de Amerikaanse troepen ln
Europa zullen biyven, indien een Euro
pees leger zal worden gevormd».
Men hecht ook groot belang aan het
feit. dat de leiders van de twee grote
Amerikaanse partyen de boodschap heb
ben goedgekeurd, zodat deze niet gevaar
loopt door het congres te worden afge
wezen.
Ook het Italiaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft zyn voldoening
over Eisenhowers boodschap uitgespro
ken, die volgens het ministerie „er toe
zal bydragen enkele der voornaamste
hinderpalen voor een bekrachtiging van
het E D G -verdrag uit de weg te rui
men".
Koninklijk bezoek aan Leiden en
Rijnstreek één dag vervroegd
Thans Donderdag en Vrijdag 20 en 21 Mei
Naar wij vernemen is het Koninklijk bezoek aan Leiden en de Rijnstreek,
dat aanvankelijk op Vrijdag 21 en Zaterdag 22 Mei zou plaats vinden, één dag
vervroegd en thans vastgesteld op Donderdag 20 en Vrijdag 21 Mei. In het
voornemen om de eerste dag een bezoek aan de Rijnstreek te brengen komt
evenwel geen wijziging, terwijl de Vrijdag gereserveerd blijft voor een bezoek
aan Leiden.
Stond het aanvankelijk nog niet vast, dat Z.K.H. Prins Bernhard de Koningin
op Haar bezoek zou vergezellen, thans is dit definitief.
- WEERBERICHT
Sf De Bilt verwacht tot morgenavond:
Tamely k heldere nacht met opnieuw
plaatselyk zware nachtvorst. Morgen
I overdag toenemende bewolking met in
de namiddag kans op een bui Zwakke
tot mstige. later nu en dan vry krachti-
i re wind tussen Noord en West. Aanhou-
dend vry koud weer.
(Opgemaakt te 10 uu_)
18 APRIL.
Zon op: 539 uur; onder: 19.41 uur.
Maan op- 20 34 uur: onder: 5 09 uur.
Hoogwater te Katwijk te 336 uur en
15 51 uur (19 4 te 4 06 en 16 23 uur; 20 4
te 4 36 en 16.31 uur - Sprtngty).
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
l en een Bijvoegsel.
Vrij koude Pasen
Het KNMI. deelt mede:
In de afgelopen dagen hebben Noor
delijke winden koude uit de Poolstreken
afkomstige lucht over geheel West- en
Midden-Europa gevoerd. In Polen en
Oost-Duitsland viel daarby sneeuw Uit
het Oosten van ons land werden giste
ren hagplbuien gemeld en in de Arden
nen cn Vogezen vielen sneeuwbuien. In
de Rhönevallei waait de mistral De
Noordelyke luchtstroming wordt ver
oorzaakt door een depressie, die boven
West-Rusland ligt en door een hogc-
drukRebied boven de Britse eilanden Dit
hogedrukgebied heeft een krachtige uit
loper over Scandinavië, maar deze begon
vanmorgen in betekenis af te nemen
oncet invloed van een depressiesysteem
bU IJsland en Jan Ma ven Een front
van deze depressie, jat in de afgelopen
nacht over IJsland trok. zal waarschyn-
lyk gedurende de Paasdagen ons land
passeren Het zal echter met van veel
neerslag vergezeld gaan Het Britse
hogedrukgebied zal zich ln de komende
dagen noe naar het Noorden uitbreiden
endaarom moet verwacht worden, dat
de wind in hoofdzaak uit Noordelijke
richtingen zal biyven waaien. Er zullen
wel perioden met zonneschijn voorko
men. maar de zon zal niet in staat zijn
de polaire lucht belangryk te verwar
men. We moeten daarom op vry koud
Paasweer rekenen.
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur)
80.000 M3 beton - een hoeveel
heid voldoende voor dc bouw van
1000 flatwoningen - wordt ver
werkt bij de bouw van een nieuw
gegraven dok van de Ncderlandsclie
Dok en Scheepsbouw Maatschappij
te Amsterdam aan dc Noordelijke
Ij-oever ter hoogte van Oostzaan.
De lengte van het nieuwe dok :al
245 meter bedragen, dc breedte 40
meter tussen de wanden. Dc diep
gang is 8.4 meter. Wanneer liet dok
gereed is. kunnen er schepen van
45 tot 50.000 ton draagvermogen
worden gedokt. Voor de bouwput,
welke ongeveer 15 meter diep ligt
ten opzichte van de waterstand in
het II moest 390 OOO kub. M grond
worden weggebaggerd. 46 pompen
I zorgen voor een intensieve grondbe-
maling van dc bouwput tot een
diepte van 35 meter Einde van dit
giar hoopt men met liet bctonstortcn
gereed te komen en behoudens on-
vcorzienc omstandigheden zal het
dok in de loop van 1955 geheel
Haar zijn.
Deze. uit de lucht gemaakte foto.
I geeft een goed beeld van de werk
zaamheden in de bouwput. Op de
[voorgrond liet Ij. Aan dc rand van
het half-cirkelvormige gedeelte ziet
men op verschillende plaatsen het
door de bemalingspompen in hel If
geloosde grondwater. Óp dc achter
grond in de bouwput is liet con
structiewerk voor het storten van
een gedeelte der wanden reeds op
getrokken.
(Luchtopname ANP-foto)
Nederland en verdrag
Zuid-Oost-Azië
Geen concrete stappen
Een politieke medewerker van het
A.N.P. schrijft:
De laatste dagen zijn verschillende be
richten verschenen over een eventueel
verdrag van collectieve verdediging in
Zuid-Oost Azie.
Uiteraard is Nederland hierin geïnte
resseerd en men mag aannemen, dat
de Nederlandse regering door Amerika
ook van de zienswijze van dal laad
op de hoogte is gesteld. Bovendien
heeft Nederland langs diplomatieke
kanalen nog nadere informaties ter
zake ingewonnen.
In politieke kringen te Den llaag
bleek duidelijk, dal Nederland, onder
meer gezien zijn souvereiniteil over
Nieuw Guinea, zeer geïnteresseerd is
in de gang van zaken in Z. O. Azie.
doch men voegde hieraan toe. dal er
op het ogenblik geen situatie bestaat,
waarin bepaalde concrete stappen
genomen dienen te worden.
Indonesië lid Monetair Fonds
en Wereldbank
Indonesië is lid geworden van het In
ternationale Monrlaire Fonds en de
Wereldbank. Na de toetreding van In
donesië bedraagt het aantal landen,
dat lid is van genoemde instellingen,
56.
18 Mei: R.T.C. voor de West?
De regeringsraad van de Antillen
heeft een telegram van de Nederlandse
regering ontvangen, waarin deze voor
stelt de Ronde-Tafelconferentie met de
Antillen en Sunname 18 Mei a-s. te doen
beginnen.
Het Nederlandse voorstel wordt thans
door de Antilliaanse delegatie besproken.
Sovjet-Rusland geen lid van Nato
Het Kremlin kan niet aan
voorwaarden voldoen
De permanente Noordatlantische raad
heeft volledige overeenstemming bereikt
over het antwoord, dat zal worden ge
geven op de Russische nota van de vo
rige maand, waarin de Sovjet-Unie o.a.
de mogelijkheid van haai toetreden tot
da Noordatlantische verdragsorganisa-
tie aan de orde stelde Een commissie
van drie. bestaande uit een Frans, een
Engels cn een Amerikaans lid. is nu be
last met het uitwerken van een tekst op
basis van het overleg dat in de raad
heeft plaats gehad.
In N'ato-kringen (e Parus wordt aan
genomen. dat de antwoordnota de vol
gende weck aan dc Russische regenng
zal worden overhandigd.
Daar de ministers van buitenlandse
zaken van de Nato-landen op 23 April in
Parys byeenkomen, is het mogelijk, dat
de overhandiging van de nota tot die
datum wordt aangehouden, om de mi
nisters in de gelegenheid te stellen een
formeel fiat aan de tekst te geven.
Naar is vernomen, zal er in de ant
woordnota op worden gewezen, dal de
Sovet-Unie. om lid van de Nato te
worden, zou moeten voldoen aan een
aantal voorwaarden, die uit dc artike
len van het Noordatlantische verdrag
voortvloeien, voorwaarden, die onge-
twjjfeld o f onverenigbaar zijn met hel
tegenwoordige Sovjetregiem, o f on
aanvaardbaar voor het Kremlin moe
ten worden gcaclil. Zo zal de aandachl
van de Russische regering er vermoe
delijk op worden gevestigd, dat landen
van de Nato de verplichting op zich
nemen, vrije democratische instellin
gen en regeringsvormen in stand te
houden en te bevorderen, zich verbin
den tot het verstrekken van volledige
inlichtingen omtrent hun strijdkrach
ten. wapen- en munitie-depots, reser
ves enz. en tot het toelaten van geal
lieerde inspectie-missies op hun grond
gebied en het gezag van de geallieerde
opperbevelhebber 'op hel ogenblik dus
generaal Gruenlher) over alle Nato-
strydkrachleu moeten erkennen.
Mei betiekking tot de opmerkingen, in
I de Russische nota gemaakt over de an-
I dere kwesties, zoals die van de colleclie-
t ve veiligheid en van de beperking der
atoomwapens, zal de antwoordnota -
1 naar men ln Parys aanneemt - waar-
schynlyk volstaan met er op te wijzen,
dat die opmerkingen aan de betro.<k?n
I instanties van de Ver. Naties dienen te
worden gericht.
I In verband met het laatste punt zal er
vermoedelyk ook aan woiden heruinerd,
1 dat de Ver Staten reeds vlak na de oor
log un de vorm van het zgn „plan-Bu-
ruch"i een voorstel tot bepeiking en
controle van de atoomwapens hebbjn
gedaan, welk voorstel toen door de Sov
jet-Unie werd verworpen.
De vergadering van de ministers van
de Noordatlantische raad van de volgen
de week zal overigens slechts van be
perkte omvang zyn.
Er zal alleen door de ministers van
buitenlandse zaken, en dus nJït, zoals
anders, ook door die van defensie en fi-
uuncien aan woiden deelgenomen, en
men verwacht dat de bueenkomst met
langer dan eeu dag zal duren. Op de
agenda staat maar éen punt. n.l. be
spreking van politieke aangelegenheden.
Onder dit hoofd zal in de eerste plaats
dan een infoimele gedachten wisseling
worden gehouden over de conferentie
van Geneve, aie drie dagen later be
gint. over de gedragsiyn, die op de con
ferentie door de Westelyke landen zal
worden gevolgd en over de voorbespre
kingen. die hieromtrent tussen Frankryk.
Engeland cn Amerika hebben plaats ge
had Als het ontslag van maarschalk
Juin voor 23 April nog g.-en volzcngen
feit is geworden, zal ook deze zaak waar
schijnlijk wel informeel door de minis
ters worden besproken, maar tot concre
te actie zal het daarby nauweiyks kun
nen komen, daar kwesties van benoe
ming en ontslag van beveihebb?rs 'be
halve van de geallieerde opperbevelheb
ben uitsluitend een zaak zyn van de
Amerikaans - Frans - Engelse .standing
group" in Washington De buitenlandse
politiek van de Sovjet-Unie zal evenals
bil vorige bijeenkomsten van de Nato-
m!ulsters, ook nu weer een belangryz
onderwerp van bespieking vormen, ook
voor zover die politiek met rechtstreeks
betrokken is by de conferentie van Ge
nève.
GEEN „L.D." MET PASEN
Het eerstvolgend nummer van ons
Blad verschijnt op Dinsdag 20 April
Onze kantoren zyn beide Paasda
gen gesloten.
De Directie.
I En deze foto geeft un duidelijk Di hoogtt i an de wand bedraagt
'.hield van de constructie van een deripl.m 12 meter, dc breedte aan de
wanden van liet reuzendok Zodra onderkant 3.60 meter cn dc breedte
I het vlechtwerk gereed is. zal met laan de bovenzijde 2 meter.
het bctonstortcn worden begonnen.