liet MILLIONNAIR hotels bouwen in Zuid-Italië rouw Amerikaans caricaturist 'ft Een groot Merkwaardig; houtsneden vc jong Vlaams schild LILLIPUTTER TJIFTJAF WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 10 APRIL - PAGIN Nieuwe wereld opent zich voor toerisme Comfort en zindelijkheid in plaats van netiaanse. waar de Marzotto's hun feudale middelpunt hebben. De zware, hooggeroemde wijnen van Zuid Apulië ïiiiii hebben we zelfs niet gezien en de lo- kapotte meubelen en kakkerlakken verre- Voor de (Van onze Romeinse correspondent) „Al zouden er goudmijnen zijn in Zuid-Italiè, dan zou er nog niets veranderen." Dit was het oordeel van graaf Gaetauo Mar- zotto, nadat hij in 1950 een reis van vier maanden had gemaakt door het Zuiden van zijn vaderland. „De streek is mooi, buiten gewoon mooi, maar dit dient tot niets. De inboorling ziet het niet en de vreemdeling vindt er geen onderdak". Het zyn opmerkingen, die U en ik ook kunnen maken, maar zonder dat wy daardoor veel zullen veranderen. Graaf Marzotto. schatrijk wolfabri kant. is in de benijdenswaardige om standigheid dat wanneer hem iets niet bevalt, hij over voldoende milliarden beschikt om het te verbeteren. Zo kwam de gedachte bij hem op een groep hotels te bouwen, geen luxe- verblijven, maar hotels die aan rede lijke eisen voldoen en tegelijkertijd voorzien in de behoeften van de toe rist en in die van de zakenman. Voor ons Noord-Europeanen is het moeilijk te beseffen hoe nodig die ho tels waren. Ik wil niet zeggen, dat men in ons eigen land in kleine plaatsjes altijd een comfortabel onderdak vindt, maar waar een herberg is, hoe klein ook, kan men er toch op rekenen dat het verblijf zindelijk en min of meer bewoonbaar is. Daaraan ontbreekt in Zuid-Italië niet veel. maar alles. Grote steden als Napels of Palermo en ver maarde centra van vreemdelingenver keer als Capri en Taormina hebben natuurlijk uitstekende hotels, waar onder er zijn. die tot de allereerste in Europa mogen worden gerekend. Maar wie per auto van Napels naar Sicilië wil gaan. moet dit traject (tot Messina. 600 km) in één dag afleggen, wil hij niet ln onmogelijk gelegenheden belanden. De belangrijkste plaats, die men na Salerno ontmoet is Paola. een stadje met 50 000 Inwoners, een vermaard heiligdom, bezienswaardige kerken en andere gebouwen, een prachtig zee strand en een onbeschrijflijk mooi pa norama. Er zijn drie „hotels", het beste vindt men op de derde étage van eenaftandse huurkazerne. I IN GEEN 80 JAAR GE- SCHILDERD! I VOOR DE opgelapt met papier. Vermoedelijk werd het huis geschilderd, toen het werd gebouwd, maar dit is tachtig jaar geleden, daarna was verf taboe. De „meubelen", in elke kamer een ledikant en een stoel met zelden meer dan drie poten, hebben sedert jaren geen herinnering meer aan stofdoek. Als wasgelegenheid vindt men een verroeste ijzeren kom en een dito lampetkan beide bedekt met een dikke laag vettig vuil. De tegels van de plavuizen vloer liggen los en zijn zonder uitzondering gebarsten. Een leger van kakkerlakken houdt de tourist gezelschap. Paola is een vrij aanzienlijke plaats. In kleinere oorden in het binnenland is de toe stand nog slechter. Carlo Levi's „Cristus kwam niet verder dan Ebo- li" geeft er een goede indruk van. 44 HOTELS VAN 55 s BEDDEN 200 doorsnee-tourist en voor de zakenman is dit van geen betekenis. In deze ge nivelleerde tijden zal menig reiziger het zelfs prettig vinden overal dezelfde overigens uitstekende keuken, dezelf de wijnen, hetzelfde goede bed te mo gen verwachten en dezelfde gordijnen voor precies dezelfde vensters, die bij na steeds uitzicht bieden op de tuin van het hotel met zijn keurig verzorgde inblauw mozaïek uitgevoerd zwembas sin en daaromheen de bonte parasols boven rood- en witgelakte tafeltjes. Voor wie als schrijver dezes in onbe kende plaatsen zich verheugt op on bekende keuken, onbekende wijnen en op alles wat de streek maar aan eigens te bieden heeft, ook al voert die zin tot avontuur niet zelden tot bittere te leurstelling. zijn de jolly-hotcls alleen aantrekkelijk in plaatsen, die van be hoorlijk comfort verstoken zijn. Wij juichen het b.v. toe dat Piazza Arme- rina. in het hartje van Sicilië (tot nu toe een hoogst onherbergzaam oord zulk een hotel heeft. Men heeft daar een oud-Romeinse villa opgegraven met duizenden vierkante meters mo zaïekvloeren, een unicum in de ganse wereld voor wie iets weten wil over de kunst van de late keizertijd. Deze en soortgelijke plaatsen zijn dus voortaan voor het toerisme toegankelijk. Dat zelfde geldt voor het schilderachtige Matera, voor verscheidene plaatsen op Sardinië, voor Apullsche stadjes als Gallipoll. Glola del Colle, Lecce. Bar- lotta, Trani, die hoogst bezienswaardig zijn en nu eerst binnen het bereik val len van wie ook op reis enig comfort verlangt. Maar Palermo of Agrigenti, waar de meest weelderige hotels sedert Jaren gesloten zijn. omdat de huidige toerist, die enkele dagen blijft in plaats van weken of maanden, geen behoefte gevoelt aan zulk een vorste lijke omgeving, zouden het naar onze mening wel zonder Jolly-hotel kun nen stellen. Er zijn nog belangrijke en bezienswaardige plaatsjes te over, die van alle comfort gespeend blijven. Ver moedelijk zijn het economische rede nen. die ertoe hebben geleid ook in steden, die reeds goede hotels hebben, een Jolly-hotel te bouwen. Het is een onderneming, waarin graaf Marzotto tot nu toe vijf milliard lire heeft be legd en men kan het hem niet euvel duiden, wanneer hij van dat geld ook Iets wil terugzien. 5.000.000 VREEMDELINGEN PER JAAR Verdienstelijk is dit werk natuur lijk in hoge mate. Het toerisme Is in de Italiaanse economie een post van bijzonder grote betekenis. Het is zelfs de voornaamste „Industrie" van het land. In de laatste jaren bezoeken gemiddeld vijf millioen vreemdelin gen per jaar Italië en zij laten hier ongeveer 180 millioen dollar achter. Dat zijn getallen, die iets te beteke nen hebben. Slaagt men er in naast Venetië. Florence, Rome Capri en Sicilië ook streken als Apulie. Cala- brie en de Abruzzen bij het vreem delingenverkeer te betrekken, dan zou het gemiddelde verblijf der vreemdelingen met één of wellicht twee dagen worden verlengd en dit betekent tientallen millioenen dol lars meer aan de goede kant van de betalingsbalans. Natuurschoon en bezienswaardig heden zijn er in overvloed. De rei ziger wil echter ook een bed om te slapen en een bad om zich op te frissen. Dank zU Marzotto zijn die er nu ook en de tweede, de Zuidelijke, in zekere zin de mooiste, helft van Italië ligt open voor wie haar „ont dekken" wil zonder ontberingen. Wat zullen we nu eens koken i de Voe- We schrijven maar niet over de Ne derlandse hulsvrouw en de grote schoonmaaktijd. Waarom zouden we de stukjes-schrijvers en reclamelarU- en-dichters het brood uit de mond stoten? Hier zijn alleen enkele losse wenken en menu's, die niet te veel tijd vergen van door de schoonmaakwoede bezeten huisvrouwen. Want het eten gaat toch altijd door, nietwaar? Zuurkoolstamppot met gekookt ma ger spek chocoladepudding. Bonen, aardappelen, piccalllly of augurkjes custardvla. Bonensoep met prei en gehakt fruit. Haring in tomatensaus aardappelen, sla van veldsla of rauwe spinazie gort met rozijnen. Gebakken el. aardappelen, postelein uit blik of glas. Jus gruttenpap. Bouilli of klapstuk, aardappelen, sa- voyekool yoghurt met vanlllevla. In deze menu's komen enkele con serven voor. omdat zij gemakkelijk zijn en omdat we op deze manier de voor raad van de provisie open stellen voor vernieuwing. Laten we bij het uitruimen van de voorraadkast of -kamer alles goed na kijken. Blikjes, die tekenen van roest beginnen te vertonen, houden we apait om binnenkort te openen, ook niet-gesterlliseerde vis-conserven (waarvan, voor zover het Nederlandse producten betreft, uit het etiket blijkt dat zij „koel" bewaard dienen te wor den of „onbeperkt houdbaar" zijn) ko men voor consumptie in aanmerking, vóórdat het warme weer zijn intrede doet. Tegen het overhouden van andere blik- en glasconserven bestaat geen be zwaar. In een droge bewaarplaats kan het gebeuren, dat Jam en gelei, die met papier zijn afgedekt. Indrogen en/of versuikeren. Deze jams kunnen we door langzaam opkoken met een wei nig water meer smeerbaar maken. Aan wit uitgeslagen en sterk inge droogde pruimen, abrikozen e.d. be hoeven we niets te doen. Wel rekenen we er bij het gebruik van de vruchten op. dat ze een langere week- of kook tijd behoeven. De witte uitslag wordt gevormd door suikerkristalletjes, niet door schimmel. Zijn we aan de grutterswaren: rijst, gort. grlesmeel. meel- en bloemsoor ten e.d. toe, dan ruiken we of de ar tikelen muf zijn en kijken of er insec ten of spinsel in voorkomen. Zo ja. dan doen we ze direct weg. al gaat het ons aan het hart. Zi) worden van lang staan toch niet bruikbaar en de Insec ten kunnen bovendien de nog goede producten aantasten. Kleine restjes van de grutterswaren en peulvruchten verwerken we alvorens een nieuwe hoeveelheid by te voegen We kunnen er een soepje vooraf van maken of erwten en bonen gebruiken in stamppotten. Denk er bij het wassen van bussen en het afnemen van planken en rek ken aan, dat deze goed droog moeten zun. alvorens gevuld te worden. Ge bruikt U papier of zeiltjes op het hout werk, zorg dan. dat de onderlaag eerst gord uitgewasemd heeft. Zet tenslotte bij het inruimen van eenzelfde product de oudste voorrader, dichter bij de hand dan de nieuwe en veel-gebrulkte potten en flessen déér waar U er gemakkeiyk by kunt Graaf Marzotto heeft de zaak flink aangepakt, in drie jaar tijds heeft hy 44 hotels laten bouwen, strategisch verspreid over het land. Al naar ge lang van de plaats, hebben ze van 55 tot 200 bedden. Er zyn twee soorten kamers, met eigen bad en toilet, tele foon en behalve normaal en warm wa ter, ook drinkwater met een vaste tem peratuur van 5 graden C. en daarnaast eenvoudiger kamers zonder eigen bad en telefoon. De pryzen zijn naar Ita liaanse begrippen laag. Om dit moge- lUk te maken, werden deze hotels in serie gebouwd, zodat ze sterk op elkaar geiyken Uiteriyk zyn het nuchtere, zakelyke bouwsels, maar inwendig ma ken ze een verzorgde vriendelijke in druk. Elk hotel heeft een uitstekend restaurant en een gezellige bar. zodat deze „jolly-hotels" dit ls de wat zonderlinge naam die zy voeren in menig stadje onmiddellijk het centrum van alle sociale leven zyn geworden. Er zyn natuurlyk ook wel bezwaren tegen zulk een Amerikaanse opzet. We hebben vier jolly-hotels bezocht, alle in Apulië, de hak van de Italiaanse laars enwisten na een paar da gen niet meer in welke stad we wak ker werden of lunchten. De kamers waren precies eender, met dezelfde handbeweging wisten we uit ons bed. in Taranto. Lecce of Brindisi. het electrlsche licht te bereiken en voor we aan tafel gingen, wisten we dat we de keuze zouden krijgen uit drie wy- nen, alle drie herkomstig uit het Ve- "And I'd Still Like To See You Become President'* HERBLOCK: THEO HUMBLET: (Van onze Brusselse correspondent THEO HUMBLET, de jonge Vlaanut expressionistische schilder, die te woont, is in Nederland geen onbeker werkte enkele weken in Groningen, aan stad hy zeer aangename herinneringen b-i heeft, naar hy ons mededeelde. Hy e.\p„ verder het vorig jaar in Hilversum in het van de grote feesten „Hilversum on'.ti het stadserf". En nog niet zo lang geledel werk van hem te zien in het Benelux-t. Den Haag, waar hij samen met de Vlaamse beeldhouwer Rik Poot (tweede van Rome") een tentoonstelling hield Thans verrast hy ons met een map frc harmonische houtsneden, die een nieuw van zyn veel zy dig talent belichten. De mr een tiental houtsneden, die ln eigen bei*, uitgegeven, bevat een twintigtal keur.: zorgde, soepele en speelse tekenmgen. Me dat de houtsnede geen gemakkeiyke ku; „Zwart op wit, wit tegen zwart". Een idee in beeld brengen is een hi; avontuur, aldus schreef de kustcnticus d- cel Duchateau, als inleiding tot dit nieuw van Humblet. De houtsnede is daaro; moeilijke kunst, omdat zy veel minder met heden aan de artist laat om zwakke onos- van een compositie te verdoezelen. Deze houtsneden zyn, zoals de schilder; van Humblet. spontaan, geraffineerd, liet materie en speels van verbeelding. Men het o.m. aan de harmonische lijnen v. .clown" (zie. bijgaand plaatje) en de stoe.t ving van „Het Avondmaal", waar de artis' sluit by de solide, expressionistische tr, van een Permeke. Chavot of Rouault Humblet is thans een van de meest be!c dertigers in de jonge opkomende general- Vlaamse schilders en etsers. Zijn prenten welsprekender dan woorden (Van onze correspondent te Washington) In Washington, de hoofdstad van de Verenigde Staten, werken om twijfeld vele mannen en vrouwen met volledige toewijding cn ont/aeli geestelijke en psysicke inspanning aan het welzijn van hun eigen lir en van de gehele wereld. Zij zyn de vertegenwoordigers van Amerika zyn best. .Maar tevens is het een feit, dat ook de representanten r, Amerika op zyn slechtst zich in Washington concentreren: vertegenwt- digers van financiële belangen, die druk uitoefenen op politici, spet. lanten en gokkers, die via dc politiek hun rad van fortuin trachten besturen, politieke bekladders en insinueerders, baantjes-verkopers, vloedventers, kortom schuim en schorum in nette pakken. Kijkjes in de Natuur WIE e u\ DE 28ste Maart heb lk hem voor het eerst gehoord. De Tjiftjaf. Voor myn doen nogal laat ln het nieuwe seizoen, want doorgaans is het begin Maart, dat ik het bekende liedje van onze vroegste onder de voorjaarsgasten te horen krijg. Maar nu was hy 't toch. Het weer was tameiyk guur. de ochtendzon had de mist nog niet helemaal overwon nen, de velden lagen er nat en kil by. maar er was vogelzang in de bomen en de struiken langs myn weg. Die zang was er al geweest van af de eerste schemering, want heel in de vroegte, toen mijn wekker nog maar 5 uur aanwees, had ik de roep van de zangiyster gehoord, spoedig gevolgd door het melodieuze fluiten van onze tulnmerel. Ik schrijf „onze", want een van deze zwartjassen. die wegens een beschadigde vlerk in de wintermaan den door my verzorgd en in myr. tuin vrygelaten werd. voelt zich hier zo volkomen thuis, dat hy er haas: niet is weg te slaan Hetgeen ons zor gen geeft, als,we zien, hoe onverant woordeiyk onbekommerd het dier, me een hangende vleugel nog wel, rond tippelt op het terrein, waar onzz ka heer en meester is. Het merkwaardig is echter dat de kat met het beel van deze merel zo vertrouwd schijn) dat hij er eigeniyk weinig notitie vai neemt. DE tjiftjaf, die we nog ieder voor jaar en zomer in de buurt van ons huis hebben gehad, heeft zich echter nog niet vertoond, dus aan het tuinconcert heeft hy nog niet kunnen deelnemen. Nu is dit niet zo n ramp voor de beoefening van de vogel zangkunst, want dit vogeltje kan be slist geen aanspraak maken op de naam van groot artist. „Tjiftjaf" dat zyn juist de twee klanken, waaruit zyn hele repertoire bestaat. In iedere taal probeert men deza twee geluidjes naar eigen land aard weer te geven. De Duitser vindt, dat het klinkt als „zilp zalp" en de Engelsman maakt er „ehifchaft" van. maar het komt er toch overal op neer. dat men m woorden nabootst, wat ei genlijk niet na te bootsen ls. De lezer heeft al eens gekeken naar de tekening van vandaag en zich af gevraagd, wat voor kleur hü zich moet voorstellen by het kleine vogeltje >p zUn bloeiende kornoeljetak. Naar het levend model kon ik myr. t-kenlng deze keer niet maken. Een liftjaf is als vogel zo'n onopvallende erschyning. dat hy. zittend in een ruik of de takken van een boom. ab oluut niet scherp is waar te nemen k had echter een dood exemplaar bij Ie hand. een klein groenachtig dotje •eren. m?er niet. met zwartbruiiV ootjes en fUne snavel, alles heel dun n teer. Bovendien heb ik de vogelsoort dlk- vyis kunnen bestuderen, buiten langs Je wegen, vooral in het nog kale voor jaarshout. maar ook ln eigen tuin, als een spelend vogelpaar plotseling in een snelle dwarreling om ons heen flitste, waarna het mannetje op de top van een tuya in opperste verruk king of opwinding het hoogste lied ging zingen. Een lied. dat maar uit die twee toontjes bestond en eindeloos in de tweekwaris maat werd voorgedra gen Een groenachtig vogeltje dus met boven het oog een lichte wenkbrauw- streep. een lichte onderzijde waarover gele vlekjes zyn gestrooid, alles zeer onduidelijk. Y IE eenmaal zyn aandacht oj> dit diertje heeft gjvestigd (doet U dat eens ln dit voorjaar. U kunt er nu mee beginnen) onthoudt het tweetal toontjes voorgoed en die zal er zich over verbazen, dat je overal in ons land dit bescheiden zangertje kunt aantreffen. In de duinen, ln Brabant, op de Veluwe, overal, en vast en zeker in alle parken en grote villatulnen, waar maar bomen zyn met struikgewas aan hun voet. De tjiftjaf nestelt namelyk op de grond of vlak erboven en het nest is een buitengewoon fyn bouwsel ln bla deren en afval van de tuingrond, een vlechtwerk van dunne halmen en ve zeltjes. bovendien nog overhuifd door kunstig gebogen strohalmen. Daarin komen de eitjes te liggen, heel broze dingetjes, die je niet zou durven aanraken uit vrees ze te bre ken. Afblijven is trouwens om meer dan één reden het allerbeste. Maar zover zyn we nog niet. Ge lukkig niet, want we zitten nog mid den in de voorbereiding voor het gro te lentefeest. Iedere dag kunnen er in deze weken nieuwe gasten worden ver wacht. Hele troepen tegeiyk. By hon derden. by duizenden zyn ze al on derweg of maken ze zich gereed voor de lange trek van de warme regen wouden van Centraal Afrika helemaal over de woestynen. over de Middel landse Zee, wat toch ook geen grapje is voor deze lilliputters, en dan nog over bergen en landen tot ze eindeiyk belanden in het terrein, waar ze een jaar tevoren hun broed grootbrachten of waar ze als broed zelf uit het ei kwamen. Het is eenvoudig niet te begrypen dat deze kleine lichaampjes (want wat was het helemaal, wat ik in m'n hand hield) een traject van zo'n lengte kunnen afleggen. We mogen dan ook wel veilig aannemen, dat het verlies onderweg, door uitputting of door slecht weer boven de zee of de bergen, niet onaanzienlijk is Wie nu ezns op dit zangertje gaat letten, zal ook opmerken, dat de tjiftjaf een van de laatste herfstvo- ïels is, die nog stand houdt, als bijna ille trekvogels reeds zyn vertrokken. Zullen we zover nog maar niet voor- ïitzien? Het heden is mooi genoeg en iet wordt in de maanden April en Mei edere dag mooier en ryker. Daarom, wie vogels wil leren kennen »ezinne er nu mee! By voorbeeld met dit kleine groentje, dat het kortste liedje zingt: TJIf—TJaf! S. VAN DER ZEE. Het is goud waard, dat er in een stad, waar zulk een voortdurende strijd gaande is tussen integriteit en gedraai, tussen bekwame leiding en infame misleiding, dagelijks in de be langrijkste courant een prent ver schijnt van Herblock, de caricaturist, di? voor Amerika even grote beteke nis aan het krygen is als David Low voor Engeland verworven heeft. Ner gens wellicht spreekt Amerika's gewe ten zo klaar en zuiver als in Her- block's tekeningen. Behalve in de belangrykste courant van de hoofdstad, de „Washington Post" verschijnen deze spotprenten in 150 andere bladen, verspreid over ge heel Amerika en zelfs in de „Econo mist" te Londen en de „Evening Post" te Tokio. Herbert Block, die zyn werk met „Herblock" signeert, is een eenvoudige. Jonge man van 44 jaar. Niet iedere critiek ter harte heeft genome ziet hier de eenvoudige bur;r tyd hetzelfde mannetje in de; ningzn). die op zyn jasje nog kiezingsspeldje „I like Ike' Dat simpele mannetje zegt tot sldent - die er tegelijk sip en r uitziet - „En ik zou nog alti.; zien. dat U president werd grond ligt een krant met he: dat Stevens gezwicht is voer thy. Op dat moment had men hington het gevoel, dat Eisc nog z?er beducht was voor ee: met McCarthy en te wemie schap toonde bij de bestrijd:: diens fatale invloed. Inmiddel president krachtiger geworden uitspraken en morele steun o vens heeft hij niet onthouder zijn measen als Herblock er rust op. dat Eisenhower thar. zal zetten. vier en veertiger kan men jong noe men, maar hij is het. Uiterlijk en in nerlijk Hy heeft een frisheid, een simpelheid, ezn humor, die ronduit weldadig zijn Zo vaak. In het politieke gepraat te Washington, draait men - gewichtig doende - in een kringetje iond. Herblock weet cirkels te door breken, hy kent de remedie tegen zwaarwichtigheid: een nuchter-scher- p? tekening van de ware situatie, of - als hy meepraat - een simpel-rake op merking, die meer zegt dan menig lange redevoering. Ik heb Herblock gevraagd of ik een paar van zyn carlcaturen mocht pu bliceren en als een uitstekend voor beeld van zyn simprie scherpte vroeg :k by dit artikel een plaat, die te Washington veel indruk gemaakt heeft, icn ik zou het zeker niet uit willen sluiten, dat Eisenhower zelf de Nog altijd schijnt het mor*1'' men hem zal overhalen om pen bylcggen en verzoenen, 1 wezen onverzoenbaar is: hp: nationalisme en vrijheid. Reeds in 1949 zag Herbloei welke waarden in zijn land were dreigd. In een meesteriyk-een" tekening gaf hy weer hoe e-n fc' Hysteria genaamd - met een water de vlam wilde gaan - die brandde in de fakkel van bi heidsbeeld. Hier stond alleen „Brand" Helaas is deze prent van vijf j* leden nog niet verouderd. Dr P. G. J. KORT)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 12