LEIDSCH DAGBLAD Eisenhower verklaart: krachtiger waterstofbom is niet nodig «Sr rSs-ar-e Pil A.S'iie'Aïfai'a: 93sle Jaargang DONDERDAG 8 APRIL 1954 No. 28190 l)Jreeteur: J. W. Henny loofdredactieB. W. Menkhonst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0 50 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 51055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Serie atoom-proeven voortgezet President Eisenhower heeft ver klaard dat de Verenigde Staten niet voornemens zün pogen krachtiger waterstofbommen te maken dan de I exemplaren. waarover zü thans be schikken. Elsenhower legde deze verklaring af )p zü" wekelijkse persconferentie. De president zeide ook niets te weten pmtrent een uitstel van anderhalf jaar MkSQnede het vervaardigen van de itoombom door de Verenigde Staten volgens senator McCarthy gepaaid zou st)n gegaan. „Ik sta in zeer nauw con tact met de voorzitter van de Ameri- kaanse congrescommissie voor de atoomkrach!. Lewis Strauss", zeide hu. „en die heeft mij nooit zo iets verteld" „Mij zijn geen militaire redenen be kend, waarom de Verenigde Staten nog krkültiger waterstofbommen zouden VBfVaardigen dan zij thans reeds bezit ten", verklaarde de president. In antwoord op een vraag of hij niet vreesde, dat de Sovjet-l'nie krachti ger waterstofhommen zou gaan ver vaardigen dan de Verenigde Staten thans bezaten, antwoordde hij: ..Neen, daar ben ik niet bang voor. Ik ken geen enkele reden waarom welk land ook ter wereld nog krachtiger water stofbommen zou willen vervaardigen dan die wij thans bezitten". Sprekend over de mogelijkheid van aanwending van door kernspluting ver kregen energie voor vreedzame doel einden zeide de president niet te kun nen voorspellen hoe de ontwikkeling op dit gebied zou zijn. Hij zag thans geen rechtstreeks verband tussen deze kracht en haar gebruik voor niet-militaire doe len. Bij de vraag of hij een hervatten van het deelgenoot-schap op het gebied der atoomgeheimen, dat tussen de Verenig de Staten en bevriende landen heeft be staan. mogelijk of verstandig zou ach ten, wees Eisenhower op de beperkingen welke door de „wet op de atoomkracht" bestaan. .Deze beperkende bepalingen zijn des tijds uitgevaardigd, omdat men toen nog meende dat de Verenigde Staten hun geheimen betreffende de vervaardiging van atoomwapens konden bewaren. Vanzelfsprekend is deze mening door de latere ontwikkeling doorkruist, doch ik ben er niet zeker van. welk gedeelte van onze gegevens op dit gebied thans ter beschikking van onze bondgenoten zou kunnen worden gesteld", verklaarde hij. De president wees er in dit verband op reeds amendementen op de „wet op de atoomkracht" te hebben voorgesteld, om een uitwisseling van inlichtingen mogelijk te maken, „nodig voor het op stellen der strategische plannen van de Westerse verbondenen of voor het voe ren van een oorlog, indien deze zou uit breken". Dinsdag is met „goed gevolg" op de oroefterreinen van de Stille Oceaan een proef met kemenergiewapens uitge roerd, aldus heeft Stiauss in Washing- :on bekendgemaakt. Uit zijn mededeling bleek niet, of bij leze proef, evenals bij de twee voor taande. op resp. 1 en 26 Maart J.I., een waterstofbom tot ontploffing is ge wacht Strauss verklaarde, dat de huidige serie proeven inlichtingen van groot be- ang voor de Amerikaanse nationale rerdedicing blijft opleveren. Evenals bij de voorgaande proeven lebben eenheden van de luchtmacht en ie marine zorgvuldig het cebiPd rond- >m het proefterrein afgezocht naar ichepen. zo zei hij. De voorzitter van de Amerikaanse commissie voor atoomenergie. Lewis Strauss, heeft meegedeeld dat de pro ductie van atoomwapens sterk zal worden vergroot. De totale kosten van de defensie kun nen evenwel worden verlaagd. De gege vens. die bij de succesvolle proeven met de waterstofbom zijn verkregen, zullen volgens Strauss een belangrijke rol spe len bij de verdediging van de vrije we reld Ook andere nieuwe wapens zullen worden vervaardigd. Hpt gpbruik van kprnreactors voor de aandrijving van vliegtuigen bood nog grote problemen Het zou nog wel enige jaren duren eer die waren opgelost. „De voorraad atoomwapens is niet al leen goed om een aanvaller af te schrik ken. maar vertegenwoordigt een enorme hoeveelheid energie, die. naar wi) ho pen. spoedig voor constructieve doelein- len in het belang van de gehple mens heid kan worden gebruikt", aldus Strauss. Een nieuwe chemische samenstelling, die een ommekeer gebracht heeft in de vervaardiging van de waterstofbom, maakt de vervaardiging van de kobalt- bom ook mogelijk, aldus heeft de na tuurwetenschappelijke redacteur Wil liam Laurence in de New York Times geschreven. De kobaltbom, het meest gevreesde wapen, is een waterstofbom van het type. dat met succes op 1 Maart en 26 Maart in de Stille Zuidzee tot ont ploffing is gebracht. Alleen het omhul sel dat bij de waterstofbom van staal is en bij ontploffing slechts matig radio actief wordt, wanneer het in een damp wolk overgaat, zou van kobaltstaal moe ten zijn. Dit verandert bij de ontploffing In een dodelijke radio-aetleve wolk, 320 maal zo krachtig ais radium. Deze wolk kan met de wind over dui zenden km worden meegevoerd en alle leven op haar weg vernietigen. Laurence zegt, dat men reeds enige Twee kinderen te Drunen gedood Door boom onherkenbaar verminkt Twee meisjes van 9 jaar zijn gister middag op tragische wijze om het leven gekomen toen zij aan het spelen waren b(j een stapel bomen die langs de straat In Drunen (N. Br.) lagen. Voor een houtverwerkende fabriek te Drunen lag langs de straat een stapel bomen, waarvan de bovenste boom, die 1300 k.g. zwaar was, los lag. Spelende kinderen gebruikten deze boom als nip. Plotseling raakte de boom aan het rollen. Twee meisjes kwamen er onder terecht. Zij werden vrijwel on herkenbaar verminkt. De slachtoffertjes waren M. van Rooy en M. van der Zanden. ZU woonden vlak bij de plaats waar het ongeval ge schiedde Een derde meisje liep vermoedelijk een tijd wist, dat van een waterstofbom een hersenschudding en schrammen op De kobaltbom gemaakt kon worden door m?eder van dit meisje zag het ongeluk het omhulsel van staal door kobaltstaal ?e°^ur_e£l te vervangen Men zou kobaltbommen van elk ge wenst gewicht kunnen vervaardigen. Een kobaltbom zou bijvoorbeeld zeven en-half ton radioactief kobalt kunnen voortbrengen evenwaardig aan vijf mil- lioen Engelse ponden radium. Een dergelijke tvpe bom bedoelde prof. Einstein, toen hll ln 1950 zei dat het technisch mogelijk zou kunnen worden de atmosfeer mot radio-activiteit vergiftigen en alle leven op aarde te vernietigen. De geslaagde proefnemin gen in de Stille Oceaan hebben de voor spelling van professor Einstein tot een feitelijke mogelijkheid gemaakt, aldus Laurence. Generaal de Gaulle fel tegen de EDG Eisenhower wil Indo-China behouden Desnoods krachtiger optreden i Sommige ministers vrezen, dat een dergelijke „waarschuwing" door China Eisenhower heeft het grootste gedeelte als een onaanvaardbaar ultimatum zou van zun persconferentie van gisteren ge- worden beschouwd Het zou de kansen bruikt voor een uiteenzetting wat een j voor beëindiging van de oorlog door on verloren gaan van Indo-China voor de derhandelingen op de conferentie van Verenigde Staten en de andere niet- 1 Genéve verminderen Ook vrezen zij als communistische landen, zou betekenen een mogelük gevolg van een dergelijke Zijn argumenten kracht bijzettend waarschuwing, internationalisatie Weerrapporten (Van hedenmorgen 7 uur Helsinki Oslo Stockholm Kopenhagen Amsterdam Perils Grenoble Nice Berllin Warschau Frankfort MUnchcn Ztlrleh Genëve Locarno Wenen Innsbruck motregen nno 3 geh bew no 5 zwaar bcw. or.o 2 eeh bew. nw 3 motregen windstil licht bew. n:.o 3 WEERBERICHT Weer nachtvorst erwacht tot morgenavond De Bilt Droog neer niet weinig bewolking, jaar hier en daar ochtendmist. Op ue ïeeste plaatsen zware nachtvorst. Mor en overdag iets hogere temperaturen, hrerwegend zwakke wind uit uiteen apen de richtingen. 9 APRIL. Zon op: 5 59 uur: onder: 19 26 uur Maan op: 9 52 uur; onder 2 16 uur Hoogwater te Katwijk te 7.23 in 9.59 uur. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's door met de handen op de voor hem staande lessenaar te slaan, verklaarde de Amerikaanse president „De Verenigde Staten zullen juist zover gaan als verenigbaar is met het voeren van een omzichtig beleid, om te pogen een oplossing, of een door onderhandelingen verkregen regeling der wereldvraagstukken te verkrijgen. Zjj zullen niet verder gaan en het moet zo zün. dat bü elke te sluiten overeenkomst tevens wordt bepaald op welke wijze zo nodig kracht aan de naleving kan worden bügczet. De Ver enigde Staten zullen niet slechts op woorden vertrouwen". ..Indien de communisten de hand op dit gebied zouden kunnen leggen, zou dat het begin inhouden van een ont bindingsproces. dat voor alle vrUe sta ten de ernstigste gevolgen zou hebben. Reeds zun ongeveer 450.000 000 Aziaten onder communistisch bewind gekomen. De vrije landen kunnen zich eenvoudig geen voortgang van dit proces veroor loven Een verloren gaan van Indo-China zou invloed hebben op het z.g. ellanden- verdedigingsstelsel". waaronder Japan. Formosa en de Phillppijnen vallen. Het zou voorts een bedreiging betekenen voor landen als Nieuw-Zeeland en Australië'aldus de president. ..De kansen, dat op de komende Ge- neefse conferentie over het Verre Oosten door onderhandelingen een regeling zou kunnen worden \erkregen van het Indochinese vraagstuk, zün niet goed", meende de president. Ook werd de mening van Eisenhove» gevraagd over de berichten, volgens welke de Verenigde Staten stappen bij andere landen hebben gedaan om tc komen tot een gemeenschappelijke verklaring, waarin de Chinese commu nisten worden gewaarschuwd voor een ingrijpen in de Indochinese oorlog Eisenhower antwoordde: „Men kan de aandacht vestigen op een vraagstux. waar allen op de een of andere wijze be lang bu hebben en dan proberen de zaak uit te praten". Hü ontkende niet. dat te dien aan zien onderhandelingen worden gevoerd. Later verklaarde de president, dat er nog geen positieve reactie was geweest op Foster Dulles' denkbeeld van een 0 2 „gezamenlijke actie", om te voorkomen dat Zuid-Oost-Aziê onder communistisch bewind zou komen. In antwoord op een vraag over de in de Amerikaanse Senaat gestelde eis. dat Frankrijk, als een middel om de Indochinese oorlog te winnen, onafhan- *>2 kelijkheld aan de Indochinese staten zal verlenen, verklaarde Eisenhower: ..Ik geloof, in het algemeen gespro ken dat geen hulp van buitenaf doel treffend kan zün, tenzij hiermede iets wordt bereikt, dat de plaatselijke be volking wenst. Dergelükc wensen moe ien vervuld worden, daar anders geen definitieve oplossing kan worden ver kregen. Deze zaken kan geen land ter wereld alleen oplossen". De Amerikaanse president besloot met te zeggen, dat Foster Dulles zijn verkla ringen en waarschuwingen over de ge varen van de Indochinese oorlog woord voor woord met hem had doorgenomen alvorens ze uit te spreken. het conflict met het risico van een wereldconflict. Andere ministers echter menen, dat er een veel betere kans op succesvolle onderhandelingen te Genève bestaat. alk het Westen een krachtige positie in neemt en duideüik laat blijken, wat de gevolgen van directe Chinese Inter ventie in Indo-China zouden zfjn. Luxemburg ratificeert E.D.G.-verdrag Het Luxemburgse parlement heeft met 46 tegen 4 stemmen het verdrag inzake de Europese Defeneiegemeen- schap goedgekeurd. Twee leden waren afwezig. Het debat duurde slechts één dag. Alleen de communisten stemden tegen. Het parlement bestaat uit slechts één Kamer. Gelooft Amerikaanse „dreiging" niet (Telefonisch van onze correspondent te Parijs) Na de Engelse premier Sir Winston Churchill heeft zich nu ook een gezag hebbende Franse stem. de stem van ge neraal de Gaulle, met kracht tegen het atoomgevaar verheven. De hele mensheid en de hele bescha ving kan met weinig bommen in enige uren vernietigd worden, aldus de gene raal. Een enkele waterstofbom kan een stad als New York, Londen of ParUs in één gigantische krater herscheppen, in nttrvan I t f kobaltbom in het bezit van de atoombom was. de mm alï AS, de °°rloe ln Azle kunnen winnen. Indien ESS. Mtart'SLEET tete" a« McArthur had op- s Hij .,ad zich sinds een paar jc-r zoalsFrankni'rhct%nlzeVTiV.rl0a:Tl'dit alm SoSS fS"ïïf h,T ,er"e'ïe"„a 2b£?Si Het hoofdthema van de toespraak van de Gaulle, die met dat karakteris tieke mengsel van gemoedelijkheid, hau tain sarcasme en majesteitelijke trots werd voorgedragen, vormde, zoals ge zegd het atoomgevaar. Een gevaar zo onmetelijk groot, dat ons aller leven er door beheerst wordt. De Gaulle scheen echter persoonlijk van oordeel te zijn dat de atoombom voor het moment vrij gunstige condi ties voor een modus vivendi in .ie in ternationale verhoudingen had ge schapen. Geen der twee wereldmach ten. Amerika noch Rusland, had. zo zeide hü, het risico aangedurfd met de atoombom of zijn militaire overwicht een gTeep naar de algehele wereld macht te doen. voor het eerst sedert vijf maand ïsiprcn" Idie ontsPann>n£ nu een concrete poll- 1tlcke vorm zou kunnen geven. Sinds eeuwen hebben we geen oorlog Dersconferentie biieen had rroe °"'as eeuwen neooen we geen ooriog S rsla hAÏ: Rhslanagehaa. zeide hij, an Ame- pen, had de spanning daarom nog hoogd. Zeker vierhonderd aanwezigen had den aan zijn uitnodiging gehoor gege ven. waaronder vrijwel alle buitenlandse correspondenten in Parus en verder tal van parlementsleden, schrijvers en di plomaten. Het communistisch-Chinese persbu- au „Nieuw China" heeft over de ver klaring van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken. Dulles, over directe deelneming van Chinezen aan de oorlog in Indo-China. gezegd, dat Dulles ..leugens" vertelt. Het peisbureau verweet Dulles „de vuandelijkheden in Indo-China te willen uitbreiden Dulles loog om de openbare mening in de wereld te misleiden en de mis- an de actieve Amerikaanse in menging te verbloemen. De Amerikaanse inmenging bleek uit de volgende feiten: De Amerikaanse inmenging bleek uit de volgende feiten: „De Verenigde Sta- :iVarc ycrlic-cn orlcden ten dragen büna tachtig procent van de C crue,en geieaen. oorlogskosten, zij zendën een Kabelbaan Valkenburg startklaar Reeds langer dan een maand duurt de lievige strijd tussen de Franse en Viet Minhtroepen om Dien Bicn Phoe in Indo-China. Er wordt bericht dat er belangrijke versterkingen voor de Viet-Minh on derwon ~iin naar de nloats van de nieuwe kabelbaan naar de Wilhel- i u J 4 mina toren te Valkenburg zal Zaterdag strijd. Aan beide zijden worden 17 April a s. in gebruik worden genomen. 1 De officiële opening zal geschieden Nn rrn nnnvnl wnrrirn ,ir Lriinc voor Pinksteren, omdat dan ook het wa een aam al. worden ae krijgs- |.,Tonee] der eeuwen" in de Wiihelmina- groeve, vervaardigd door Harry Kooien. Indo-China en nemen metterdaad aan ,ni nnnr Frnncr hnnidt-wnr gereed zal komen Ook de aanplantingen d, gevechtshandelingen deel door mid- jtranse Itooiai.nar- Mllnsen aan van de del van hun vliegerstier gcoracllt. 1 baan. zjjn inmiddels voltooid. Hike groep Amerikaanse adviseurs naai gevangen gemaakte Vict Minh-SOl- 1 FRANSE AARZELING. Volgens berichten uit Parijs zijn de Franse ministers het niet eens over het Amerikaanse voorstel voor een ..waar schuwing' aan communistisch China De enorme A.X.-caisson waar- ton weegt, werd Woensdag jl. van I Foto: Een overzicht van het mede op 24 Juli verleden jaar de zijn plaats gesleept en in de veer- werk. De reus drijft reeds, de he- zich niet in de Indo-Chinese oorlog nooddijk voor de Kruiningcrpoldc len van Kruiningcn welke bin- dnjvige slcephooties. eens druk in vdii 't voorstel uit kt sicuen 101 unaernan- 1 »j,ug delingen tussen de landen, die de „waar- van die polder tegen de zee of ge- onkerd Zijn werk is afgelopen; een de plaats te brengen, werken (Groot-BritUnnfë 'mnkrUk^de^Ver I da°n' Dc caisson-ciic 112 metc' "'cnwc hechte dijk beschermt weer leren hard om hem'daar vandaan te Staten. Australië en Nleuw-Zeeland)'s' mctcr hoog en 19 meter liet zwaar geteisterde maar herrij- halen voltooid zuilen zijn. I breed en die met minder dan 7500 ^zende polderlandI rika heeft op beslissende momenten al tijd aan onze züde gestaan, hoe slecht we elkaar ook begrijpen. Willen we echter de historische rol vervullen, waartoe we nu geroepen zun, dan moet Frankrijk, zo riep de Gaulle pathetisch uit. eerst zijn vruheid en on afhankelijkheid herwinnen. En daarme de was hij dan op het tweede thema van zijn rede gekomen dat vooral uit een reeks bittere grieven en verwijten aan het adres van de huidige ministers bestond. Het Europese legerverdrag werd nog maals door hem van alle illusies en franje onttakeld en de regering werd door de Gaulle aan de kaak gesteld om dat zij Frankrijk tot Amerikaanse satel liet had vernederd. En daarbij werd de affaire-Juin door de Gaulle als voorbeeld gesteld van de kleinzieligheid, waarop door de Franse machthebbers een glorieus militair tot zwijgen was gebracht. Iemand vroeg vermetel wat hij. de Gaulle, zou hebben gedaan indien in de tüd. dat hij minister-president van Frankrijk was. een militair tegen hem was opgestaan. Het antwoord was even fel als af doende: ik. zei de Gaulle, was Frank rijk Ik was de staat. Deze tegenwoordige regering heeft zelf de onafhankelijkheid en souvereiniteit van mijn land in gevaar gebracht, zo niet verspeeld, en daarom heeft zii ger-n enkel recht meer van spreken aldus de generaal. Het ligt slechts aan onszelf of wij een mogendheid op atoomgebied zul len worden. Bekrachtiging van het verdrag voor een Europees leger zou Frankrijk voor de duur van 50 jaar en ongetwijfeld voor altijd het zelfbe schikkingsrecht ontnemen. De goed keuring zou Frankrük beroven van zijn leger, het land afsneden van zijn overzeese gebieden en alle toegang tot het terrein van atoomwapens verhin deren Het Amerikaanse opperbevel zou beslissen op welke manier Frank rük diende te worden verdedigd en of het verdedigd moest worden, aldus de De Gaulle zei niet te geloven ln de „bedreiging" van minister Foster Dul les indertijd op een persconferentie in Parüs geuit. dat. als Frankrük het EDG-verdrag niet zou ratificeren, de Ver. Staten hun beleid „diepgaand" zouden moeten herzien. De generaal meende, dat als het verdrag niet zou worden bekrachtigd de Amerikanen het zouden betreuren, doch aanvaar den. Zij zouden menen, dat Europa een an dere formule zou vinden om een breuk te vermijden, die niet slechts voor Frankrijk gevaarlijk zou zün, doch ook voor de Vrüe wereld en- voor de Verenigde Staten en de vrije wereld. Het EDG-verdrag noemde de Gaulle een „monster Voorts deelde hu mede. dat hij liet zal deelnemen aan officiële plechtig heden op 10 Mei ter herdenking .11. de bevrüding van Frankrük in 1944 Hij zou op 9 Mei 's middags 4 uur naar de Arc de Trlomphe in Parus gaan om de Onbekende Soldaat te eren. De generaal nodigde het publiek en oudstrijders in het buzonder uit om zich op dat uur ook ln stilte om de Are de Trlomphe te ver enigen. De Gaulle zei. dat als het EDG- verdrag als gevolg van „buitenlandse druk' zou worden bekrachtigd, een toestand van „permanente np>; na zou ontstaan, welke wcrkelüke verde diging onmogelük zou maken. Het alternatief voor het Europese le ger dient een confederatie van ..alle sta ten in Europa." op den duur ook de landen achter het „IJzeren Gordun1 omvattend, te zUn. Hierin zou voorts ook Groot-Brlttannie moeten worden opgenomen. Éen eerste teken van internationale „ontspanning" zou zün „opschorting van proeven met waterstofbommen door bei de partUen." Een regeling in Indo-China moet wor den gevonden „op wereld- of zelfs op planetair niveau." 1 Minister Bidault heeft verklaard niet te zullen instem- met „planetaire afspraken het bereiken van een regeling in Indo- China ln ruil voor concessies in Europa» Vroeger was de generaal steeds voor strüd tot het bittere einde! Er dient geen „inmenging" in Indo- China te zün. tenzü op „nadrukkelijk verzoek" van Frankrük. Het bevel zou dan in Franse handen moeten blijven. Het verzoek zou moeten uitgaan van de „wcrkelüke stem van Frankrilk niet van de huidige ministers, die hun hoofd verloren hebben."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 1