LEIDSCH DAGBLAD
Rusland zou willen toetreden tot Nato I
93ste Jaargang DONDERDAG 1 APRIL 1954 No. 28184
Directeur: J. W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Sln*el Lciden - Glro No 57055
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f6.40 per kwartaal; f2.15 per maand; f0.50 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Verrassend voorstel van Moskon
Washington liet reeds neen horen
De Verenigde Staten hebben een Russisch aanbod om te spreken over toe
treding Tan Rusland tot het Noordatlantlsch pact en de mogelijkheid van
Amerika's toetreding tot een defensie bondgenootschap voor geheel Europa,
verworpen.
In een verklaring van het State Department wordt het Russische voorstel
„een manoeuvre om de veiligheid van het Westen te ondermijnen" genoemd.
Het Russische aanbod was vervat in een nota, die de Russische minister van
buitenlandse zaken Molotof gisteren overhandigd heeft aan de ambassadeurs
van de Westelijke grote drie.
Over de Nato zegt Rusland: „Het Is volkomen duidelijk dat de Nato onder
geschikte omstandigheden haar agressieve karakter zou kunnen verliezen,
wanneer alle grote mogendheden, die deel uitmaakten van de coalitie tegen
Hitier, er lid van zijn".
Over een Europees bondgenootschap zegt de Russische nota: „Zulk een
samenwerking tussen alle Europese staten, zowel klein als groot, onverschillig
welke sociale orde zij hebben, zou de rampzalige oorlogen kunnen voorkomen,
die periodiek over Europa komen". Amerika en Peking-China zouden als waar
nemers deelnemen.
In de Amerikaanse verwerping van
dit voorstel die minister ran buiten
landse zaken Dulles heeft helpen opstel
len, wordt gezegd: „Het Russische voor
stel wekt geen vertrouwen, gezien het
feit dat de Sovjet-Unie een aantal vol
ken voortdurend in haar ijzeren greep
houdt. Het ls een manoeuvre om binnen
de muren van het Westen te komen
teneinde zijn veiligheid te ondermijnen".
Het is de eerste keer. dat Rusland
officieel toetreding tot het Atlantisch
pact voorstelt, maar een Europees bond
genootschap ls al eerder voorgesteld,
namelijk door Molotof op de conferentie
van vier te Berlijn.
De Sovjet-Unie verklaart van mening
te zijn, dat overeenstemming dient te
worden bereikt over het verbieden van
het gebruik van atoomenergie voor de
vernietiging van menselijke wezens op
grote schaal.
Drie Amerikaanse senatoren zagen de
Russische stap als een nieuwe poging
om het ET) G -verdrag te blokkeren.
Een hunner zei dat het defensieprogram
van het Westen „op de zenuwen van
Rusland schijnt te werken".
INDRUK TE PARIJS
In de bepalingen van het pact komen
overigens voorwaarden voor. welke de
Sovjet-Unie zeer in verlegenheid zouden
kunnen brengen Het pact houdt bij
voorbeeld contróle op en inspectie van
de strijdkrachten der deelnemende lan
den in. Ook voorziet het in een gemeen
schappelijk opperbevel en de stan
daardisering van de uitrusting Men kan
zich moeilijk voorstellen, dat de Sovjet-
Unie. die tot nu toe nooit heeft inge
stemd met het uitoefenen van contróle
op de bewapening zoals de Westerse
mogendheden dat eisten, zich nu aan
de verplichtingen van het pact zal
onderwerpen.
LONDEN
Hoewel de eerste reacties in Londen
verrassing toonden, verklaarde men later
in kringen van het Foreign Office, dat
het voorstel niet geheel „onverwacht"
kwam In Londenee kringen wijst men
er op. dat in de preambule van het
Atlantische pact gezegd wordt, dat de
leden besloten zijn de vrijheid van hun
volken, hun gemee ischappelijk erfdeel
en hun cultuur, gebaseerd op beginselen
van democratie, de individuele vrijhe
den en het recht te handhaven. Deze
verklaring is ook in artikel twee opge
nomen. De eerste vraag bij de behande
ling van de toelating van een nieuw lid
zou dan ook zijn of de candidaat deze
beginselen onderschrijf'. Ook wijst men
er op. dat het Atlantische pact door
toetreding van de Sovjet-Unie tot een
wereld-beveiligingsorganisatie uit zou
groeien, naast de organisatie der Ver- i
enigde Naties.
BONN
Het aanbod van ée Sovjet-Unie om
een toetreding tot de Nato in overweging
te nemen heeft ook in de West-Duitse
hoofdstad verrassing teweeg gebracht
Verklaringen van de zijde der partijen
d»r revrlngscoalitie duiden erop dat
men ook in deze nieuwe Russische
geste niets anders wenst te -ïen dan
een poging om nieuwe moeilijkheden in
- te leggen van d» ratificatie van
de Europese vérdTagen door hc'. Franse
parlement. De leider van de Bondsdag
fractie van de christelijk democratische
unie. von Brentano, zeide. dat naar zijn
overtuiging, het Russische aanbod "eens-
zins ernstig was te nemen. Wat de
"nvtet-Unie door een toetreding tot de
Nato trachtte te bereiken was volgens
m uitsluitend een misbruik van deze
organisatie voor de doeleinden van de
covjet-Unie. D» Russen zouden met de
Nato volgens Brentano hetzelfde doen
at' met de Verenigd? Naties
De socialistisch? partijvoorzitter. Ol-
'.enhauer, daarentegen zag In het voor-
*t°l een nieuw bewijs, dat de Sovjet-
Unie in hoze mate geïntcre«"e?rd zou
ziin in een heroDenin? van h:t in Ber
lijn gesloten eesprek over de wederzijdse
-<Mgh®id. Overigens moest, volgens
Ollenhauer de volledige tekst van de
nota worden afgewacht om te kunnen
beoordelen of dë Ru«~n deze k®er met
aanvaard-bare grondslagen voor een
voortzetting van de besprekingen zouden
komen.
Peking-China
opnieuw door
Landsvrouwen
op Noordelijk halfrond
krijgen bloemen van
„Keukenhof"
Op het tijdstip waarop Vrijdag
a.s. de Nationale Bloemententoon
stelling „Keukenhof" wordt ge
opend. zullen in twaalf landen op
het Noordelijk halfrond bloemen
worden aangeboden aan de lands-
vrouwe. De bloemen worden door de
KLM. overgevlogen.
Ook H M. Koningin Juliana zal
bloemen ontvangen.
Regering overweegt aanvulling Zondagswet
Uitzonderingen processies en optochten
niet muziek
Op vragen van het Tweede-Kamerlid
de heer Maenen betreffende de door de
toepassing van de Zondagswet in Lim
burg veroorzaakte moeilijkheden, heeft
de minister van Binnenlandse Zaken
schriftelijk het volgende geantwoord
Bij de voorbereiding van de Zondags
wet is niet voorzien en in adviezen ran
de talrijke gehoorde instanties niet tot
uitdrukking gekomen, dat in het bijzon
der toepassing van art 3 der Zondags-
1 wet moeilijkheden zou kunnen opleve-
ren voor sinds jaar en dag bestaande
tradities en gebruiken Van een oog-
merk om ook dergelijke tradities en ge-
I bruiken, die ln het volksleven diep ge
worteld blijken te zijn, onder werkings.
sfeer van de wet te doen vallen, ls geen
sprake geweest.
De regering overweegt de indiening
van een wetsontwerp, teneinde builen
twijfel te stellen, dat buiten de wer
kingssfeer van deze wet vallen:
a. Processies met muzikale begelei
ding;
b. Optochten roet muzikale begelei
ding. taande van en naar de kerk,
voor zover deze berusten op sinds jaar
en dag bestaande, diep in het volks
leven gewortelde tradities en ge
bruiken.
Onze Parijse correspondent telefoneert
ons:
Officiële diplomatieke kringen in
Parijs zijn kennelijk overrompeld dooi
de Russische nota, waarmee Moskou zijn
candida'.uur stelt als lid van de Noord
Atlantische verdragsorganisatie. Voor
een sensationeler volte face heeft het
Kremlin het Westen dan ook wel zelden
geplaatst, al had Molotof in Berlijn dan
ook wel enkele uitlatingen geplaatst,
waarmee hi), achteraf, misschien op
deze mogelijkheid gezinspeeld heeft.
Men kan inmiddels mocilük aanne
men dat Moskou in ernst zou over
wogen toe te treden tot een organisatie
die het altijd als een „instrument ter
agressie" gedoodverfd heeft. Dit aan
bod doet dan ook sterk denken aan
een 1 April-grap.
Bovendien kan men voorlopig slecht
becrupen welk nut in Russische ogen
zo'n hervormde Nato zou kunnen heb
ben naast de Uno, die immers als col
lectieve veiligheidsorganisatie werd op
gezet. Voorlopig helt men in Parijs over
tot de veronderstelling dat Rusland een
nieuwe manoeuvre is begonnen om de
Franse mening ten aanzien van het
Europese leger nog sterker te beïnvloe
den. Vele aarzelaars in het Franse par
lement wachten inderdaad nog altijd
op een groots gebaar van de Sovjets
waardoor de goede verstandhouding zou
kunnen worden hersteld en indirecte
Duitse bewapening, en dus ook het
Europese leger, overbodig zouden worden.
Daarom zullen de Westerse diploma-
tiën er zeker goed aan doen de oprecht
heid van het nieuwe Russische aanbod
zo spoedig mogelijk op de proef te stel
len. Men kan er op wijzen dat de Nato
een alliantie is van vrije volken. Het is
nu dus aan het Kremlin te bewijzen dat
de Russen, en de andere volken achter
het IJzeren Gordijn, inderdaad als vrije
mensen te beschouwen zijn.
Moskou op voorgrond geschoven
Weerrapporten
[Van hedenmorgen 7 uur
Hoe wordt situatie te
Geneve
Volgens hel slotcommuniqué van Ber-
Hjn zal de Chinese volksrepubliek aan
de conferentie van Genève deelnemen
in dezelfde hoedanigheid als de andere
grote mogendheden, aldus een verkla
ring van het Russische ministerie van
buitenlandse zaken in antwoord op een
vraag van de diplomatieke correspondent
van ..Prawdn".
„Het is duidelijk". aldus het ministe
rie. .dat op de conferentie van Genève
de V S.. Groot-Bnttannié. Frankrijk, de
Sovjet-unie en de Chinese volksrepubliek
zullen zijn vertegenwoordigd, en dat de
andere belanghebbende landen eveneens
aan het overleg zullen deelnemen. Al
leen de grote vijf zullen echter zowel
aan de besprekingen over de Koreaanse
als aan die over de Indochinese kwestie
kunnen deelnemen".
Het is „volkomen ongegrond" de zaak
zo voor te stellen, dat minister Molotof
heeft beloofd, dat. de bijeenkomst te
Genève niet een conferentie van de vijf
grote mogendheden zal zijn. zo wordt
verder m de door Prawda opgenomen
verklaring gezegd. Het Russische mi
nisterie spreekt categorisch de verkla
ring van minister Dulles van Maandag
j.l. tegen, dat hij Dulles 1 op de confe
rentie te Berlijn een „onvrijwillige be
lofte" over deze kwestie van minister
Molotof had weten los te krijgen.
Zoals bekend, is over de positi? van
i Peking-China op de Geneefse conferen-
I tic veel te doen geweest op de bijeen
komst van de ministers van buitenlands?
j zaken te Berlijn
Minister Dulles maakte gesteund door
I Eden en Bidault. duidelijk, dat hij com-
munistisch China niet aanvaardde als
een land met de verantwoordelijkheden
Ivan een wereldmogendheid. Na een lang
debat en na ruggespraak met Peking
stemde minister Molotof er mee in. dat
communistisch China niet een van de
I uitnodigende landen zou kunnen zijn.
Volgens de Westelijke opvatting moet
China te Genève vertegenwoordigd zun
als verantwoordelijke partij ten aanzien
van zowel de Koreaanse als de Indo-
I Chinese vraagstukken.
De te Berlijn bereikte overeenstem
ming werd weerspiegeld in het feit. dat
j Moskou Peking-China en Noord-Korea
uitnodigde, terwijl de V. S. de uitnodi
gingen verzond aan de leden staten der
IV N„ die in Korea hebben gestreden
en aan Zuid-Korea.
De kwestie kan echter weer moeilijk
I worden, als het vraagstuk van de uit
nodigingen aan de „andere belangheb
bende landen" bij de besprekingen over
Indo-China aan de orde komt. Over de
I vraag, wie er aan dit gedeelte van de
conferentie moet deelnemen, zal waar-
sehijnlijk niet definitief worden beslist
voor het begin der bijeenkomst.
Eisenhower verzacht uitlatingen
van Foster Dulles
Inzake bestrijding
communisme
Aan president Eisenhower is op zijn
persconferentie gevraagd commentaar
te leveren op Foster Dulles' recente uit
lating. dat de Westerse mogendheden zo
nodig tot een „gezamenlijke actie zou
den moeten overgaan, indien d:t nodig
zou blijken om een communistische be
heersing van Zuid Oost-Azié te voor
komen De vraag werd gesteld of een
dergelijke „gezamenlijke actie" ook het
WEER BERICHT
Aanvankelijk opklaringen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Aanvankelijk flinke opklaringen, maar
morgen weer toenemende bewolking
met inter plaatselijk enige regen. Ma
tige nu en dan krachtige Westclüke
tot Zuid-Westelijke wind. Koudere
nacht. Morgen dezelfde temperaturen
als vandaag of Iets hogere.
tOpgemaakt te 10 uur).
2 APRIL
Zon op: 6 15 uur: onder- 19.14 uur
Maan op: 5.22 uur. onder: 18 19 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.18 uur en
14 35 uur.
Dit nummer bestaat olt 12 pagina's
I gebruik van Amerikaanse troepen zou
kunnen omvatten.
De president antwoordde in algemene
termen gekant te zijn tegen het gebruik
van Amerikaanse strijdkrachten om het
hoofd te bieden aan situaties als die in
Indo-China.
„Ik kan mij geen groter nadeel voor
de Verenigde Staten voorstellen dan een
verplichting om grond- of andere strijd-
i krachten over de gehele wereld in gro
ten getale beschikbaar te moeten hou
den om het hoofd te bieden aan elke
noodtoestand, die zich zou kunnen voor
doen
Het is de politiek der Verenigde Sta-
ten te pogen hun bondgenoten sterk ge
noeg te maken om aan plaatselijke si-
I tuaties. die ingrijpen vergen, het hoofd
te kunnen bieden Hiertoe verlenen zij
politieke, financiële en morele steun en,
wanneer er grote Amerikaanse belangen
op het spel staan, militaire hulp", aldus
Eisenhower, die hiervan aan toevoegde
dat Foster Dulles bedoeld had te zeggen,
dat de geallieerden het vastberaden
eens moeten zijn aan elke aanval het
hoofd te bieden
DE EDC.
De opmerking werd gemaakt dat men
„in sommige kringen" van mening is dat
de voorgestelde i West-"Europese verde
digingsgemeenschap in het moeras ls
I geraakt.
Een verslaggever vroeg de president of
hij van mening was dat de Verenigde
Staten alles op de EDG-kaart zouden
moeten zetten, of dat het aanbeveling
zou verdienen een ander plan op te
I stellen.
Na even nagedacht te hebben ant-
woordde de president dat hij „reeds eer
der voor moeilijke situaties had ge
staan". doch dat hij nog steeds een over
tuigd voorstander van het voorgestelde
Europese leger was. „Ik zal niet spre-
j ken over een eventuele andere oplos-
sine voor de Europese verdediging, zo
lang nog de mogelijkheid bestaat de
EDG in werking te doen treden", aldus
j generaal Eisenhower
OOSTENRIJK
In antwoord op een andere vraag ver-
I klaarde president Eisenhower dat de
Amerikaanse regering attent blijft op
elke gelegenheid om de onafhankelijk-
I heid van Oostenrijk te verkrijgen.
DE NEW YORKSE HAVEN
STAKING
Tenslotte zeide Eisenhower- „Indien
noodzakelijk", stappen te zullen doen om
de staking in de haven van New York
te doen eindigen.
Tot 1 Mei
kolenprijzen
onveranderd
De Hoge Autoriteit van de Europes
Gemeenschap voor kolen en staal
heeft de Nederlandse regering ge-
maehtigd tot en met 31 Maart 195»
een stelsel van egalisauercgelingcn tï
blijven toepassen voor het bepaled
van prijzen van huisbrand in Nedci -
land. Dit evenwel onder voorbehoud,
dat de Nederlandse regering zo spoe
dig mogelijk maatregelen zal treffen
die een verdere aanpassing van de
binnenlandse prijzen voor huisbrand
aan het prijsniveau in de gemeen
schap zullen waarborgen, aldus d»e,t
het Ministerie van Economische Za
ken mede. Dit voorbehoud laat toe,
dal in ieder geval gedurende het h-
pende stookseizoen, dat op 1 Mei a s.
eindigt, de egalisatie voor huisbrand
nog volledig zal worden toegepast, op
ba «is van de bestaande verbruikt rs-
Dc Nederlandse beeldhouwer I liet Rotterdamse gemeentehuis
Willem Verbon bij de buste van Willem Verbon iras tevens de
Churchill die hij vervaardigde voor schepper van het Nederlandse ge-
DEN HAAG WIL GRENSWIJZIGING
Tijdens de behandeling van de Haag
se gemeentebegroting heeft burgemees
ter Schokking medegedeeld, dat B en
W. voorstellen binnen drie maanden na
denltckcn voor de gevallen piloten het einde van de behandeling der ge
ren de Roval Air Force. I meentebegroting aan de raad een uit
voerig prae-advies over grenswijziging
I uit te brengen.
West-Duits!and deponeert
ratificatie-documenten
PARIJS NIET TEVREDEN
Wilhelm Hausenslein, hoofd van de
West-Duitse diplomatieke missie te
Parijs, heeft gistermiddag op het
Franse ministerie van buitenlandse za
ken dc ratificaticdocumenten van de
verdragen van Bonn. waarbij West-
Duitsland nagenoeg souvereinitcit ver
krijgt, en het verdrag inzake het Eu
ropese leger gedeponeerd.
West-Duitsland is het eerste land. dat
de verdragen van Bonn deponeert en ten
aanzien van het Europese-legerverdres
I het tweede. (Nederland was 'iet eer te'i
Ket Franse ministerie van buiten
landse zaken heeft echter een commun.-
que uitgegeven, waarin gezegd worrit,
dat hiermede de procedure van de zyde
van Duitsland nog niet \oikomen vol
tooid is. Thans, a'.dus het m.n ic-t.e,
moet nog de kwestie van de onderteke-
1 p.lng van de aanvullende pr. tocollen ge
regeld worden Minister Schumann heeft
een opmerking in deze gce.-t te?.- ïever
de Duitse vertegenwoordiger gemaakt.
In West-Duitse regeringskringen is
verklaard, dat de Bondsregering op het
standpunt blyft staan, dat de protocol
len door het West-Duitse parlement
niet behoeven te worden bekrachtigd.
Men staat in Bonn op hel standpunt,
dat de zes ministers in Rome hebben
uitgemaakt, dat rie protocollen geen an
dere betekenis hebben dan de van e n
interpretatie van de verdragsteksten en
dat zij daarom niet geratihceera behoe
ven te w orden
De protocollen geven Frankrijk het
recht om. met- het oog op de zijn over
zeese verplichtingen naast de EDG-con-
tingenten nog nationale troepen te hou
den en zo nodig manschappen aan de
Europese contingenten te on'-rekken.
In Bonn heeft men er van off ciele zijde
op gewezen, dat rie gehe'me protocollen
mede in de tekst der aangenomen
grondwets-w yzigingen zijn vermeld en
daarmee ln feite bestanddeel van d?
grondwet zijn geworden. Meer kan men
I van de Bondsregering niet verw achten.