Ware nationale eenheid
ontbreekt nog in Pakistan
Provinciale tegenstellingen
leveren moeilijkheden op
VOOR DE VROUW
Nog een winterslachtoffer
III
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 20 FEBRUARI 1954 - PAGINA 2
Op reis door Pakistan (Slot)
Krachtig streven naar oplossing der problemen
(door Herman lanzen)
In Pakistan leeft een krachtig nationalisme. Er is echter ook een sterk provincialisme
en het is niet overdreven te zeggen dat het nationalisme, ondanks de gemeenschap
van godsdienst en de gemeenschappelijk gebrachte offers aan goed en bloed, nog niet
in staat is geweest de nieuwe natie Pakistan tot een werkelijke eenheid aaneen te
smeden. Bij velen is er ook nog het heimwee naar de „prepartition days" (de dagen van
vóór de verdeling), hetgeen in feite neerkomt op een verlangen naar de veilige
Britse leiding van vroeger. Dat wil zeggen dat velen nog te weinig pioniersgeest
bezitten om de verantwoordelijkheden, welke de onafhankelijkheid met zich mee brengt,
aan te durven. Men moet nu zelf koers houden en als het schip van staat in een storm
of in een windstilte terecht komt, is daar geen vreemde kapitein, die de schuld kan
dragen. Pakistan navigeert thans alleen
Mede-passagiers van de schrijver op een busreis van
Rawalpindi naar Pehawar
Pathanen uit de grensstreek.
Zij laten hun wapens ongaarne thuis
Hierbij komt nog dat vele vluchte
lingen het gevoel hebben dat zij ook
al zijn zij weder-gevestigd, ontheemden
blijven, terwijl zü in de geestdrift van 't
begin naar een nieuw tehuis meenden
te komen. Bij de regering berust dan
ook de zware taak om deze ontheem
den en ontmoedigden niet alleen een
nationaal ideaal te geven, doch ook de
materiele mogelijkheid te scheppen om
dit ideaal te koesteren en er voor te
werken. Het zijn mensen van vlees en
bloed. De navel-starende fakirs, die op
hun spijkerbedden over bovenaardse
zaken mediteren, zijn ook in het
mysterieuze Voor-Indië met een lamp
te zoekenl
Een voorbeeld van provincialistische
tegenstellingen: de premier Moham
med AU, komt uit Bengalen (Oost-
Pakistan), dat met zijn 42 millioen
meer dan de helft van het Inwonertal
van geheel Pakistan heeft. Hij is sinds
enige maanden voorzitter van de
„Muslim League Parliamentary Party",
die men ongeveer de parlementsfractie
van de „Muslim League" zou kunnen
noemen. De „Muslim League" is de
regeringspartij, waarvan All daarna
ook tot voorzitter werd gekozen. s
men realiseert, dat er nog geen nor
male oppositie is (er zijn nog geen
federale verkiezingen gehouden en het
parlement bestaat uit leden die inder
tijd van het gekozen Brits-Indische
parlement overgegaan zijn naar Pakis
tan), dan kan men zich Indenken dat
deze premier, tezamen met zijn Ben
gaalse medestanders, een grote macht
zou kunnen uitoefenen. In gesprekken
met de zelfbewuste Pendjabi blijkt
vaak dat zU van oordeel zjn, dat
Bengalen slechts kwantitatief in de
meerderheid is. De Pendjabi voelt zich
bedreigd door deze „massa" en is al
gauw geneigd om de maatregelen van
de centrale regering in Karachi, die
zijn vrijheid uiteraard vaak enigszins
beperken, te zien als een Bengaalse
poging om hem. de Pendjabi. In een
hoek te drukken, terwijl hij zich toch
kwalitatief de meerdgre acht.
Daar is verder b.v. nog de Pathaan
uit de provincie van de Noordwest
grens. HU is niet gewend in staats
verband waarvoor hy uiteindelyk zelf
gekozen heeft, te leven. De Pathanen
hebben zich eeuwenlang onafhankelUk
weten te houden en zelfs de Britten
slaagden er niet in om hen in een
reeks kostbare veldtochten definitief
te onderwerpen Zij handelen graag
zelfstandig en hebben de centrale
regering dan ook in een juridisch
moeilUk parket gebracht, .oen zU in
de begindagen spontaan oprukten om
hun geloofsbroeders in Kasjmir te be
hoeden voor Indiase overheersing. De
centrale regering wrendt nu krachtige
pogingen aan om deze grensbewoners
te paciferen door hen met raad en
daad bU te staan by het verbeteren
van hun landbouw en veeteelt en het
bevorderen van het onderwUs.
Het zelfde geldt ook voor het droge
Sind. waar evenals in het gehele land,
waterwerken worden aangelegd.
MEER EENHEID DOOR GROTER
WELVAART
Overal poogt de regering de oude
handwerken In «tand te houden en
te moderniseren waarbij rjj er van
uit gaal dat slechts verhoging van
het levenspeil en verbetering van de
volksontwikkeling genezing kunnen
brengen voor de oude kwaal der
verdeeldheid in dit nieuwe land.
HET TAAL PROBLEEM
Het parlement heeft in een motie
vastgelegd dat Oerdoe, Pushto, Balu
chi en Gujratl de belangrUkste talen
van het land zUn en men streeft er
naar om van het Oerdoe. dat oorspron-
kelyk als legertaal werd gebruikt in
de tUcjen van de Groot-mogols, die
vele landaarden onder hun bevel had
den, de nationale taal te maken. Het
debat over deze zaak verliep echter
in het Engels, want het Engels is nog
steeds de regeringstaai al wordt het
niet by de wet als zodanig erkend Het
geldt nog steeds als een soort bindmid
del en de regeringspublicaties en de
belangrUkste bladen verschünen ook
nog in het Engels. Men kan zeggen
dat alle intellectuelen, ambtenaren,
employé's van banken en grote zaken
en officieren Engels spreken.
Ook de bevelen van het leger worden
in het Engels gegeven en als de pre
mier zich in een radio-toespraak tot
het volk richt, geschiedt dit m het
Engels. MU Is zelfs meegedeeld dat de
(Bengaalse) premier in het geheel
geen Oerdoe spreekt. Ik heb dit echter
niet kunnen controleren.
DE KWESTIE KASJMIR
Zeer beknopt gezegd: Kasjmir is
geen probleem mits de vredestichter
India zich slechts houdt aan de
resolutie van de Verenigde Naties
om een vrije volksstemming in dit
gebied toe te staan.
Het is namelijk langzamerhand wel
duldelUk, dat de vier millioen Kasjmir!
zich voor tenminste 70 procent niet
wensen neer te leggen bij het besluit
Op wacht in de Khyberpas
van 1947 van hun Hlndoe-Maharadja.
om zich bU India te voegen.
Het overgrote merendeel is Moslim.
Tot nu toe is het houden van een
vrije stemming door India, oat het
grootste deel van Kasjmir beheerst,
echter tegengewerkt, daar het zeer wel
beseft, dat de keuze gunstig voor
Pakistan zal zUn. De Pakistaanse
premier poogt nu door onderhandelin.
gen met zyn Indiase ambtgenoot,
Jawaharlal Nehroe, tot een vergelUk
te komen De Pathanen echter, en
vele Pendjabi, alsmede inwoners van
het (kleine) door Pakistan gecontro
leerde Azad-Kasjmir, zouden de knoop
gaarne met het zwaard doorhakken.
Kasjmir is ethnologlsch, geografisch
en economisch een deel van Pakistan.
Bovendien beheerst het de waterloop
van vier van de vUf belangrUkste
rivieren, waarvan de landbouw van
Pendjaab afhankelUk ls. Voor Pakistan
is het beheer van Kasjmir dus een
kwestie van economische veiligheid.
Inmiddels komt er enig licht, want
Mohammed All en Nehroe zUn op
initiatief van All persoonlUke bespre
kingen begonnen en in de zomer van
het vorige jaar kwamen zU in New
Delhi overeen dat in Maart as. een
„administrateur voor de voorbereiding
van de volksstemming" in functie zal
treden.
MINDERHEDEN
Op een bevolking van büna 76 mil
lioen heeft Pakistan volgens officiële
tellingen bijna 13 procent Hindoe's,
waartoe 7.2 procent vroegere kastelo
zen behoren. Ei is ook nog een groep
zogenaamde Gianezen, afstammelin
gen van de vroegere Portugese koloni
sators, die veelal Christenen zyn en
in Karachi wonen ongeveer 50 tot
60.000 Persi's-volgellngen van Zara-
thustra, die by de komst van de Mo
hammedaanse veroveraars in Per/.ië
naar Voor-Indië uitweken. ZU vormen
een economisch belanzrUke groep,
daar zU over grote geldmiddelen be
schikken. Het is zeer begrUpelUk dat
deze groepen in een op de Islam ge
grondveste staat weinig kans hebben
om een politieke invloed uit te oefenen.
PRODUCTEN, IMPORT EN
EXPORT
Jute en katoen zUn de belangrykste
exportartikelen van Pakistan, dat het
derde katoenland ter wereld is. De
Indus-vallei is het belangrUkste ka-
toenarcaal en het is tevens een van
de oudste ln de wereld. In de export
periode van Juli tot Maart 1952—1953
werd voor een waarde van bUna 464
millioen rupees aan jute uitgevoerd en
voor ruim 536 millioen rupees aan
katoen. Verdere uitvoerproducten zijn
onder meer ruwe wol voor ruim 44
millioen, hulden voor bijna 13 millioen.
vellen voor 14 millioen en thee voor 25
en een half millioen.
Verdere producten van het land zyn
onder meer granen, mais, suikerriet,
rijst, oliezaden en sportartikelen. Naast
de in andere artikelen genoemde kapi
taalgoederen worden o.a. katoenen
stukgoederen, medische apparaten pn
medicynen. kustmest en andere che
micaliën en papier ingevoerd.
De katoenindustrie kan de eigen
behoefte nog bij lange na niet dekken.
De regerlngspolltlek is gericht op de
productie van zo veel mogelijk ver-
bruiksartikelen, opdat het land zich zo
veel mogelUk zal kunnen vrUmaken
van de Internationale conjunctuur.
Het heeft onaangename ervaring met
zyn katoenpryzen, toen deze na de
Koreaanse „boom" plotseling en pijl
snel daalden en het land tot rigoureuze
invoerbeperkingen dwongen-
MOEDIG STREVEN
Pakistan spaart geen moeite om
zloh een eerzame plaats in de ry
der volkeren te veroveren. Dat het
hierbij misschien wel eens te hoog
grUpt ligt in de aard der dingen.
Dat ls begrijpelijk en daarom te
vergeven.
Het getuigt echter van grote moed,
dat deze vroegere kolonie het heeft
aangedurfd om met volkomen lege
handen aan de bouw van een natie
te beginnen, een natie, die als groot
ste Mohammedaanse mogendheid
nog zeker van zich zal laten horen!
Dit lillipiit-motorfietsje werd
gebouwd door zijn trotse be
zitter, de Zweedse politie
agent Arne Jonsson uit Fa
lun in Midden Zweden. Het
weegt 72 kilo en de 125 cc
motor geeft een maximum
snelheid van 70 kilometer
per uur. Vol trots toont Jons
son hier zijn schepping,
waarop hijzelf prettige tocht- I
jes hoopt te gaan maken.
De laatste loodjes wegen
zwaar
Het Voorlichtingsbureau van de
Voedingsraad meldt:
Zolang het voorjaar nog op zich laat
wachten, verlangen we naar stevige
kost. die onze lichaamsbrandstof kan
aanvullen. We raken in de kou n.l.
veel warmte kwUt, En daar zetmeel
een uitstekende brandstof is, doen we
eens een extra schep aardappelen in
de pan of binden de pap wat dikker
met havermout, grutten of gort.
Naast al deze meelspüzen mag een
flinke portie groente niet ontbreken,
terwUl ook fruit geregeld op tafel be
hoort te verschUnen ter vergroting van
onze weerstand en voor een goede
spUsvertering.
MENU
Tomatensoep Varkenslapjes, aard
appelen, witlof, jus Appelcake.
Aardappelpuree, groene erwten met
winterpeen Pap van boekweitgrut-
ten.
BalkenbrU of zure zult. aardappelen,
rode kool. jus Griesmeelpudding.
Gestoofde makreel, aardappelen, u
van veldsla, rode kool en appel -
vermoutpap met stroop.
IN deze tUd, nu de winterkoude on
onderbroken heerst en sinds weken
al geen respyt geeft aan alle ge
dierte, dat buiten zwerft en hongert,
in deze harde Februaridagen maken
de dierenvrienden en speciaal de vo
gelvrienden zich ernstig bezorgd. On
der al die naar voedsel hunkerende
zwervers is er vooral een, voor wie het
toegevroren water een ramp betekent.
Het is de Usvogel, meer dan welke an
dere vogel ook gebonden aan en af-
hankelyk van het open water, liefst
het vloeiende, stromende water, dat
hem, de visser bU uitnemendheid, zUn
voedsel verschaft: visjes, waterinsec
ten en hun larven, die hU uit het water
haalt, maar ook de snelvliegende libel
len waarop hU. bliksemsnelle vlieger,
stotend als een roofvogel neerdulkt.
Als we echter de dichtgevroren plas
sen en de strakgetrokken bosvUvers
aanzien, begrijpen we maar al te goed,
wat een hopeloze strUd deze dieren
voeren met hun ergste vijand, de hon
ger. Op insecten behoeven ze natuur-
lUk niet te rekenen in het wintersei
zoen, hoewel het toch nog verwonder-
lUk is, wat ze, stootduikend in een
winterse boek, van de modderbodem
weten omhoog te halen. Als er maar
een stukje open water is, al ls het
maar de ultstromlngsopenlng van een
stadsrlool in een rivier, of een open
gehakt wak ln het Us. Daar in de buurt
van zo'n stukje donker water, kan men
in,deze dag?n vast en zeker wel een
ysvogeltje aantreffen, al zijn zyn kan
sen bU een ysdikte van een 12 centi
meter wel bitter klein geworden. Hoe
langer de vorstperiode dan ook aan
houdt, des te dringender het voedsel-
vraagstuk wordt voor deze parel onder
onze Nederlandse vogels en des te
sneller de tyd nadert, dat men ze vol
komen verhongerd en uitgeteerd aan
de, waterkant kan aantreffen. Voor
wilde eenden en ganzen kan men nog
graan strooien, tuinvogels kunnen
voorzien worden van allerhande voer
en van drinkwater, maar een Usvogel
helpen? Toch heeft de natuur haar
kinderen blUkbaar begiftigd met een
buitengewoon uithoudingsvermogen.
Zagen we een dezer dagen tot onze
stomme verbazing niet een reiger ons
schaatspad kruisen? Laag en met
moeite vloog hij over het dichtgevro
ren kanaal heen en streek achter de
beboste kanaalzone neer.
Naar schatting moet dit dier, moeten
alle watervogels, toch al wel 'n week
of drie zonder voedsel zitten. Het ls
mogelUk dat een rondzwervende rei
ger nog wel eens een verdwaalde muis
of een ook al naar voedselzoekende
rat oppikt, maar wat moet een fUn en
rank figuurtje als het Usvogeltje op de
stufbevroren grond uitrichten!
C SVOGEL! Een merkwaardige
eigenlUk een verkzerde
naam, zoals zoveel vogelnamen
onbegrypelljk en duister zUn. Want
wat heeft dit diertje met het Us uit te
staan'' Het hele jaar door ls het ln
ons land aanwezig, al kent bijna nie
mand dit vliegend juweel, hetgeen
waarschynlyk komt, doordat het
Kijkjes in de Natuur
schuw is en nooit in troepen voor
komt.
Een Usvogel is namelUk zeer een
zelvig, hij duldt zelfs geen soortge
noot ln zijn gebied en weet dit dan ook
fel tegen een indringer te verdedigen.
Wat zUn naam betreft zou men kun
nen aanvoeren, dat by een open plek
in het üs de Usvogel het meest gezien
kan worden, meer althans dan in de
zomer als het zicht op beek en rivier
D.t zal wel z'n oorzaak hebben cn
het zal geen toeval zUn. Door de be
perktheid en een zekere eenzUdlgheid
van zUn menu is deze visser-jager wel
genoodzaakt alle concurrentie in zUn
rayon te weren.
door een dichte begroeiing wordt be
lemmerd.
Maar er leven ln tropische landen
vele ysvogelsoorten, die niets met wa
ter, laat staan met Ijs te maken heb
ben. All. soorten hebben met elkaar
gemeen, dat ze zo bijzonder fraai van
kleur zyn. Wie naar een goed opgezet
exemplaar zit te kUken en probeert
zijn bewondering uit te drukken, komt
al tot de ontdekking dat de Neder
landse taal hem daarbU in de steek
laat, zo ongewoon, zo onbegrUpelijk
mooi zUn het blauw en het bruin van
zyn bevedering, de twee hoofdkleuren,
waarin echter onder wisselende licht
val de zeldzaamste overgangen en
schakeringen worden opgeroepsn. Wat
die belichting betieft, daarvoor heeft
men het levende dier nodig, daarvoor
moet men het in voorjaar en zomer
kunnen bespieden bij zUn element, het
water.
Bij een hoge oever, ea wallekant
met een enkele uitspringende tak-
stomp of een donkerbruin geteerd
sluisje, waar het kleine fonkelende fi
guurtje als by toverslag verschijnt cn
waar het zyn kans afwacht boven het
bruisende schuimende water.
Verscheidene keren heb ik hem zo
zl?n zitten, doodstil en lange tyd ach
tereen. totdat hij als een bliksem
schicht wegschoot om als een blauwe
blinkende pyl over het watervlak te
scheren in slingeriiJn de bochten van
de beek volgend of in een grillige op
welling van de stroom afbuigend, het
bos in, met hos? vreemde fluittonen.
Even onvei wacht als hU van zyn
takje wegschoot., dat even natrilde en
kringen toverde in het water, even
plotseling zat hU dan weer op zijn oude
plaatsje, soms met de resten van zijn
buit nog in de lange zwarte snavel ge
klemd.
MAAR dat was in een tijd van
het Jaar, dat het verbiUf aan
de waterkant voor de lief lebber
alleen maar een genoegen was. Een oe
ver, ryk begroeid met manshoge beren
klauw en dichte bossen brandnetels,
een stelle kleiwal waarin de onopval
lende kleine ronde opening te zien
}va.s, de mgang van het (jsvogelver-
blyf. Een 1 meter lange gang aan het
e.nd waarvan het nest was, een kom
vormige uitholling, door het ijsvogel-
paar zelf uit de kleioever gekrabd en
gepikt.
Wat heb ik wel lang zitten kijken
naar die kleine donkere opening, zo
strak en eindeloos, dat rnUn ogen be
gonnen te steken en ik tenslotte ster
retjes zag Als ik dan even mUn ogen
sloot en wreef, was Juist het grote mo-
nimt gepasseerd, dat ik zo graag had
willen verrassen namelijk van de Us
vogel, die achterste voren uit de lange
gang te voorschyn komt om zich dan
snel om te keren cn er vandoor te
schieten.
Ijsvogel! Vliegende vuurpijl in zo
merseizoen! Hongerend slachtoffer in
barre winterkou! Hoe lang moet Je
nog wachten op het kerend gunstig
gety? En moeten wy ons, ondanks de
genoegens van de Uspret, nog troosten
met de gedachte, dat iedere dag ons
nader tot het voorjaar brengt?
Welke pessimist gelo ft dit niet'
Laten de mezen en de merels 't hem
dan ver'ellen, want die hebben het
voorjaar al in het hoofd!
S. VAN DER ZEE
Stamppot van aardappelen en kw)
raap, rookworst RUst in bessenuj-
saus.
1. Varkenslapjes zyn in ongeveer li
minuten gaar. ZU kunnen het te
eerst vlug aan weerszyden brc
gebakken worden en daarna zaü
nagestoofd.
Witlof smaakt minder bitter, i
neer uit het ondereinde van
stronkjes het pitje wordt gebood
Wordt het lof klein gesneden g-
kookt, dan kan het gehele p
worden verwijderd nadat de s're.
Jes in de lengte zyn doorgetn*:
Van lofkooknat, met water en
scheut melk verdund, kan een li
kere soep worden gemaakt.
2. Wie aan een heelbiyvende erwti
soort de voorkeur geeft, kan b
wortelerwten kiezen.
3. BalkenbrU wordt in dikke plakte:
gesneden, door bloem gewenteld
vlug bruin gebakken. Zult a
eveneens ln dikke plakken,
opgedaan, desgewenst met sla
en een garnering van peterselie i
Houd een stuk kool achter i
een slaatje.
4. Bak plakken lever slechts kort,»
geveer 10 minuten.
Het verkleuren van schorsi
kan voorkomen Worden door b
stengels by stukjes tegelijk l
schrappen en dez^ onmiddellijk 3
ruim water met een scheutje itel
te leggen.
5. Makreel, een vette vissoort
aan smaak wanneer aan het :i
nat een weinig citroensap, azija
tomatenpuree wordt toegevoegd
Voor de sla worden de kool en
pel fyngesneden, de veldsla all
goed gewasoen en uitgeslagen
6. Kook wat meer rUst dan noaiï i
voor de warme maaltyd en ba
een deel ervan achter voor den
spUs van de volgende dag
per kopje rUst circa 2 kopjes
7. Voor de stamppot kan
worden 1 kg. koolraap, 2 kg aid
appelen en een flinke scheul (tfl
Het gerecht afmaken met een*
nig nootmuskaat of peper,
Rookworst in ruim water teg?
kook aan houden, niet laten ki
niet mprikken.
Appelcake.
250 gr. (3 kopjes) cakemeel'
bakmeel, 125 gr. weke bo'.c
margarine, 150 gr (1 kopje'.
ker, 2 kleine eieren dl i«
half kopje) melk. zout, 2 ap??J
50 gr krenten of rozijnen,?'
dersuiker.
De rozijnen wassen en drogen B
springvorm invetten. De boter ol c
garine zacht roeren, de suiker op
paar lepels na toevoegen en hel
enige tyd roeren, tctdat de suiker
meer knarst. De eieren een voor
door de massa kloppen. De blot:
ven met een weinig zout. en geleiM
toevoegen. Het deeg met de melk -*1
per maken en de rozUnen er
mengen.
De appelen schillen en ln dus
partjes snUden. De helft van iietc»
deeg in de vorm overdoen en terf
ken met de helft van de appelpit1.)
Deze met. suiker bestrooien De
van het deeg er over uitspreiden
een tweede laag appelpaitjes dikpn
gewUs er op aanbrengen. De cal-''
cn matig warme oven in ongeveer j
uur bruin en gaar bakken
De cake laten afkoelen, uit de V
nemen en desgewenst de boven"
met poedersuiker bestrooien.
Rijst in bessensapsaus.
Ongeveer 2 kopjes gekookte
3 dl. ieen flesje) bessensop,8
half flesje water, 90 gr. 16
pels) sunter, 20 gr. )2 eetlej"
aardappelmeel, kaneel.
De ryst losroeren met een vort J
bessensap aan de kook brengen
aardappelmeel aanmengen niet
water en het sap onder toeren eis
binden. De saus op smaak •llnu{
met de suiker pn desgewenst nvti
nee! De rUst door de saus mengt'
het gerecht warm of koud p™it-<l
