LEIDSCH
DAGBLAD
terlij ii in afwachting van conferentie
Hevige uitbarsting van de Merapi
92ste Jaargang
DINSDAG 19 JANUARI 1954
No. 2812Z
pireeteur: J W. Henny
jofdredactle: B. W. Menkhoret en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No 57015
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Plakkatenstrijd in West-Duitsland
■Britse, Franse, Amerikaanse en Rus-
■che deskundigen te Berlijn zijn tlians
ar„k doende om te spreken over tech-
fcclie regelingen voor de aanstaande
fiierentie van ministers van buiten-
fcdsc zaken der vier mogendheden.
c drie Westelijke ministers van bui-
andse zaken, die op 25 dezer met
Russische ambtgenoot Molotof aan
de conferentietafel zullen plaats nemen.
JSlên waarschijnlijk reeds Vrijdag a.s.
in Berlijn aankomen.
K)e Franse minister, Georges Bidault,
^■worden vergezeld door 17 ambtenaren
van zijn ministerie, onder leiding van
gecrelaris-generaal Alexandre Parodi. die
in 1951 zijn land heeft vertegenwoor
digd op de mislukte besprekingen met
de sovjet-unie in het ..Palais Rose" te
Psr i Als de Oostenrijkse kwestie aan
orde komt. zal mogelijk ook de Franse
e commissaris in Wenen. Pavart.
den uitgenodigd, aan de onderhande-
;n deel te nemen.
Britse delegatie zal uit een vyf-
...1 leden bestaan.
Uinister Eden en ziin naaste mede-
:ers vertrekken Vrijdagochtend per
■tuig naar de oude Duitse hoofdstad,
lar zich leden van de Britse hoge
missie in Duitsland bij het gezel-
„<0 zullen voegen.
Minister Dulles vertrekt Donderdag
per
■ordvoerder van
Bin i Henry Slydam. gaat enigp dagen
■Srder om te zamen met andere Ame
rikaanse functionarissen regelingen voor
de pers te treffen.
k'.it de faciliteiten voor de correspon-
Ktrn betreft, zullen er in het inter-
Htionale pershuis 202 telefoonverbm-
Bi-en waarvan 25 procent via de radio,
ter beschikking staan. In het moderne,
elf verdiepingen tellende gebouw tegen-
Cr het gebouw van de geallieerde con-
craad wordt dag en nacht aan de
Iibmc technische voorbereidingen ge-
Kp de vierde, viifde en zesde verdie
nd rullen de verslaggevers kunnen
Ufvken terwijl op de eerste verdieping
PPr nnstVantoor is ingericht vanwaar
tdefoonlhnen door het gehele gebouw
lopen Ook zijn er telexaansluitingen.
PLAKKATEN-STRIJD.
"^Bondskanselier Adenauer heeft maat-
Trkn genomen om alle teugels van de
Èlzudige West-Duitse „bemoeiingen om
iBerlijnse conferentie te beïnvloeden
'igen hand te houden. Daartoe Is
is in het ministerie van buitenlandse
n een bijzondere afdeling in het
n geioepen. die onder persoonlijke
ng van dr Adenauer staat.
Bonn zal prof. Hallsteln als Ade-
>is plaatsvervanger in dp bijzondere
lin" werkzaam zijn. in Berlijn zal de
ard'ging worden geleid door ambas-
,eur Blankenhorn. de leider van de
nrke afdeling, en door prof Grewe.
leider van de juridische afdeling van
ministerie van buitenlandse zaken
Alle plakkaatzuilen in de Bondsre-
luhliek wijzen sedert enkele dagen de
ïuitse bevolking op de ernst van de
n Berlijn te verwachten besprekingen.
Bondsregering heeft namelijk
ivcral een metershoog plakkaat laten
nplakken. waarop zij de drie eisen
lekend maakt, die zij ten aanzien van
Je procedure voor een herstel van de
Duitse eenheid heeft gesteld.
drie eisen z.iin: 1. Vrije verkie-
m geheel Duitsland. 2 Vorming
n een grondwetgevende Nationale
■redering: 3. Vorming van een rege
ring voor geheel Duitsland met volledige
vrijheid van handelen. Het monsterplak
kaat is met een rand van zwart-rood-
goud omgeven en draagt de namen van
de kanselier en zijn 18 ministers. Het
zal Intussen bij dat ene plakkaat niet
bluven. De socialisten zijn namelijk boos.
dat deze geste alleen door de Bondsre
gering is gesteld en dat men bil deze
publieke actie de Bondsdag geheel op de
achtergrond heeft gehouden, ofschoon
ook deze zijn eisen aan de conferentie
heeft geformuleerd.
De achtergrond van deze gebelgdheid
is. dat de socialisten de kanselier en zijn
regering ervan verdenken, het niet
meer ernstig te nemen met de eenheids-
wensen van de Bondsdag.
De socialistische partij komt nu met
terenplakkaten, waarin het heet, dat
vrije verkiezingen zullen moeten wor
den gevolgd door de vorming van een
Duits parlement „voor wetgeving, re
geringsvorming en regeringscontróle".
Na deze tweede jxilitieke aanplakkerU
zal er op de West-Duitse reclamezuilen
vrijwel geen plaats meer zijn voor de
gebruikelijke aanprijzingen van sigaret
ten en cabarets!
OUDE GELUIDEN VAN
GROTEWOHL.
De Oost-Duitse minister-president.
Otto Grotewohl. heeft een opsomming
gegeven van de kwesties ter behande
ling door de komende conferentie te
Berlijn. Volgens deze verklaring is de
kwestie van verkiezingen in geheel
Duitsland of de Duitse kwestie als ge
heel niet te beschouwen als het hoofd
probleem op deze conferentie. Het sleu
telprobleem voor de gehele wereld ls
..veiligheid en vrede voor de wereld",
aldus Grotewohl. Andere voorname pro
blemen, welke besproken zouden moe
ten worden, zyn volgens dc verklaring de
besprekingen tussen de Sovjet-unie en
de Verenigde Staten over controle op
de atoomkracht, de erkenning van de
Chinese volksrepubliek en haar opne
ming in de knng der grote mogend
heden en de Oostenrijkse kwestie.
Exercitie wedstrijden
Kon. Landmacht
In opdracht van de Chef van de G»j
nerale Staf. zullen op 26, 27.. 28 en 2>
Januari as bij de Kon. Landmacht
exercitiewedstrijden worden gehouden.
Het is de bedoeling hiermee een stimu
lans te schejapen voor het opvoeren van
het exercitie-peil.
Na voorselecties, die sedert October
1953 bij de parate onderdelen zijn ge
houden. zullen hieraan thans 28 detache
menten. elk ter sterkte van 40 man,
deelnemen.
De wedstrijden worden gehouden in
de Nieuwe Alexanderkazerne te s-Gra-
venhage Op de vier wedstrijddag?n
zullen telkens zeven pelotons elk gedu
rende een kwartier demonstreren.
De beoordeling zal geschied-n door het
hoofd van de afdeling opleidingen van
de Staf Inspecteur Generaal, b igesia-n
door een commissie van 4 officieren en
1 secretaris. Er zijn twee prijzen be
schikbaar gesteld.
De prijsuitreiking geschiedt op 2*
Januari as. onmiddellijk na afloop van
de demonstraties.
Weerrapporten
Van hedenmorgen 7 uur
licht bew
half bew.
Alle militairen, die niet in het be
zit zijn van een geldig internatio
naal inentingshewijs. uitgereikt na
1 Januari 1951. moeten in verhand
met het voorkomen van witte pok
ken in Den Haag ingeënt worden.
Maandagmiddag is in Amsterdam
in dc Oranje Nassaukazernc met liet
inenten van dc in Amsterdam gele
gerde militairen begonnen.
Geen afgifte
ven schatkistpapier
Gelijktijdig met het verschijnen van
het prospectus der nieuwe 3 1/1 pet.
staatslening if 300.090.000 tegen 99 'V.
looptijd 40 jaari heeft de acenl van
het Ministerie van Financien beslo
ten geen schatkistpapicr meer af te
geven.
Zoals bekend wordt reeds geruime tijd
geen nieuw schat kist papier meer ver
strekt, maar was de agent wel bereid
het vervallen schatkistpapier te verlen
gen. Ook deze laatste beleg gin gsmoge-
lijkheid. waarvan vcoral de bankiers ge
bruik maken, is thans niet m:er aanwe-
Verwarde toestand in
Engelse monteurs-wereld
Hel gacl hard legen hard b« SS
iTeiefomsch
correspondent te I gerd.
T., T
JML... In'Londen staakten gisteren 7000 elec-
I tro-monteurs. In het gehele land wei d
Volgens de leiders der act'e van de j staking van gisteren bij 3000 firma's
Britse electro-monteurs ls de 24-uurs j geproclameerd. Er werden tiental.en
staking van gisteren een groot succes massa-demonstraties gehouden. waar
geweest De stakingsoproep was gericht de stakers zich achter de leiding plaat-
tot 30 000 man. merendeels :n dienst van sten en blanco volmacht gaven voor ver-
aar.nemers van belangryke werken, zoals 1 dere actie
het atoom-energ.estat. 0:1, dc nieuwe te- Het gaat thans hard tegen hard Ut-
levisle-stad van de BBC. bij Londen, sluiting, welke vandaag verwacht wordt,
olieraffinaderijen en mijnen I als antwoord van de werkgevers cp de
Vorige week was :e actie ingezet door staking van gisteren, zal mogelijk cp
e n reeks tg gucrilia-stakingen m de haar beurt door de vakbonden b;ant-
door de c:mmunist:=che vakbondsleid-.ng woord worden met besmetverklaring van
speciaal daartoe uitgezochte bearijven dc bedreven in kwestie,
v.elker stopzetting een maximum schade j Het kan op deze manier een langdu-
berokkent aan de Britse economie en de- j rige reeks van stakingen werden en het
fensie. ogenblik lijkt thans gekomen dat het
Deze guerilla-stakingen, dc tweede se- j kabinet zal kunnen Ingrijpen,
ric na dl-' van September, waren ceeti j Met spanning kijkt men naar het La-
onverdeeld succes, want er waren vele gerhuis. dat vandaag - v-j
arbeiders die weigerden het stakingsbe
vel op te volgen Zü staan onder dubbe
le druk. Enerzijds is er het dreigement
van de werkgevers dat zij elk' dag sta-
zullen beantwoorden met een dag
'.regel van de agent tin: zuilen oeantvonrcien met een o.ig r:ng van oe weruceie.-s icu uie^inu.i,
de uitg.fte var de uitsluiting, anderzijds het dreigement -,an de geeiste loonsverhoging Een lager
Er bestaat enige vrees dat de ba
siliek te Ondenbosch. welke sinds
enkele jaren in ernstig verval ver.
keert, moet worden afgebroken.
Deze kerk werd in de jaren 1565
tot 1580 naar het voorbeeld van de
St. Pietrr te Rome gebouwd '/.ij
heeft een 68 meter hoge koepel: de
basiliek zelf is 80 meter lang.
Volgens deskundige raming zal
een afdoende restauratie meer dan
een miltioen gulden l.ostcn.
Dc basilicl. van Ondenbosch. zo
als zovele Nederlanders die via
Dordrecht-Roosendaal naar hel Zui
den reizen, haar kennen.
verband houd' - -
nieuwe lening Het succes dezer lening van de bond tot royement van de arbe:-
acht men reeds bij voorbaat verzekrrd. I ders. die weigeren te staken.
..et Kerst-reces weer bü?en komt en
waar minister Monckton waarschijnlijk
een verklaring zal afleggen.
De actie is een proter. tegen de weige
ring van de werkgevers tot toekenning
Reeds vele doden en gewonden
Diensttijd Lichting 1953
20 en 24 maanden
De duur van de eerste oefening voor
de dienstplichtigen van de I.irhlings-
ploegen 1953 zal 20 maanden bedragen.
Voor de groepen, die behoren tot de
opleiding voor reserve-officier of dpi. evacuatie- en reddingsmaatregeli
onderofficier en voor de z.g. specialis- bereid, toen de eerste tekenei
ten is echter een termijn van 24 maan
den gesteld. Ook de in de toekomst
aan de Minister van Oorlog voor te
stellen groot-verlofsregelingcn zullen
op het bovenstaande zijn gebaseerd.
Eerbewijs voor Paul Löbe
Gloeiende lava stroomt omlaag;
asresen daalt neer
C*
25 personen zijn gisterochtend gedood en 66 gewond bij een uitbarsting
van de beruchte vulkaan de Merapi in Midden Java. Om 7 uur voelde men
twee aardschokken, waarna tegen het middaguur een grote gloedwolk volgde,
die in de richting van kampong Klakag dreef (richting Bojolali).
Door de zware bewolking en regen daalde de gloedwolk. Politie en mili
tairen evacueerden de bevolking van de bedreigde gebieden. Zo werden tot
gistermiddag ruim 2000 personen geëvacueerd. Uit de krater daalt een lava
stroom in de richting Bo|olali. In Selok viel 16 centimeter as. Het uitzicht
bedroeg daar slechts vier meter. Uit Poerwakarta en Ambarawa worden
asregens gemeld.
Het ministerie van Sociale Zaken richtte te Solo een gaarkeuken in. De
waren acht maanden geleden reeds voor-
n een uitbarsting geconstateerd werden.
De gouverneur van Midden-Javi
bedreigde gebied.
Boediono, begaf zich in de middag naar het
windstil -7
l/EER BER 1CH T
Zacht
De Bilt verwacht tot morgenavond
bewolking met plaatselijk wat re-
of motregen Matig' tot krachtige,
de waddenkust tijdelijk wellicht
de zu'dwestelljke wind Zacht.
(Opgemaakt te 10 uur)
20 JANUARI.
1 °P 8 38 uur: onder 17 05 uur.
an op 190O uur onder- 9 07 uur
water te Katwijk te 4 14 en 16.25 u
t nummer oestaat alt acht pagtn:
ilden echter tot nu toe met
zwichten voor de aandrang naar elders
te verhuizen, zulks nlettegenriaande er
in het afgelopen jaar verscheidene teice-
r.-n waren die er op wezen dat cr een
nieuwe hevige uitbarsting van de Mera-
p. op komst was.
VreemJ genoeg uitten vulcanologen
Naar de correspondent van de Lon- ;ie dc bewegingen van de Merapi voort-
dense ..Times' uit Bonn meldt, heett -urena m het oog zijn blijven houden
het M-niorenconvcm van de West Duitse zondag )i nog de waarschuwing dat de
bondsdag een vooistel goedgekeurd om vuika!m spcedig opmeuw toi uitbarsting
laatste democratische ,<ou Komen Hei afgelopen weekeinde b
Rijksdag onder de j Sprsken deskundigen de situatie in Ma-
als eerbewijs een allang de hoofdplaats van de residentie
keöoc Zij wezen er toen op dat de ogen-
Naar U P. meldt, zal de evacuatie in spoedig het dorpje Tlogolele, op de grens
itaal naar schatting 18 000 personen van Bojolali en Magelang.
tten. De bewoners van de gevaren-1 In de loop van de middag daalde een
asregen neer op Magelang ïn het dorp-
Ie Moentllan h.eld de bevolking zich rus-
Paul Lobe,
vooizittel van ae
republiek van Wen
toelage toe te kern
Lobe was voor Berlijn lid van de eer
ste Bondsdag doch gezien zijn hoge
leeftijd, hi) is 78 jaar. stelde hij zich
verleden jaar niet herkiesbaar. Veel
het salaris, dat hij als parlementslid
genoot, heeft hii weggegeven aan armen
en onlangs hernam hi) zijn vroegere
journa'istieke werkzaamheden
Weinig oveilei enden van de republiek
var. Weimar worden tn West Duitse
parlementskringen hoger geacht dan
Lobe, die gedurende het regiem van
Hitler gevangen gezeten heeft en die
slechts dank zij persoonlijk Ingrijpen
van Goenng de man die hem opvolgde
als voorzitter van de Rijksdag, de ja
ren lange gevangenschap overleefde
6.B.C. klankbeeld
Ned. overstromingsramp
tig.
aanbod was door de vakbond afgewez-r
Communistische agitatie is niet de
enige oorzaak van de stakingen, die.
welk misbaar ae extremisten aan de tcp
ook maken, zonder werkeltjke grieven
niet mogelijk geacht moet worden
Het conflict duurt reeds tien maanden
en het geduld van de betrokken arbei
ders schijnt uitgeput
De algemene onrust in de industrie is
ongetwijfeld gestimuleerd door het suc
ces dat het spoorwegpersoneel met zun
dreigement van staking vlak voor Kerst
mis heeft gehad.
De vakbonden, vooral di? de lagere
loonklassen vertegenwoordigen, verwij
ten de regering dat zij haar belofte om
de kosten van het levensonderhoud sta
biel te houden, heeft geschonden.
Verschillende groepm arbeiders zoals
mijnwerkers en Londenbuspersonecl,
die met hun lonen aan de lage kant
ziin. schijnen thans binnenkort een ma-
De 25 tot dusverre g'melrie doden vie
len in het dorpje Djérkah, 2,5 mijl van
de top van de vulkaan op de Noordoos
telijke helling gelegen. Zij waren slacht
offers van de gloeiende lava.
De lavastroom bewoog zich in de rich
ting van Bojolali. Op 16 myl afstand
van de vulkaan viel nog vulcanische as.
De heer de Nève. hoofd van de vul-
kano'.ogische dienst te Bandoeng, deelde
mede. dat hij n3ar het eruptiegebied zou
vertrekken om ter plaatse een onderzoek
in te stellen. Hij verzocht de observatie- tige verhoging te kunnen tegemoet z.m.
post in het eruptiegebied zo veel moge- Deze week komt een aantal looneisen,
lijk bijzonderheden door tc geven en de welke tussen vier en vijf millioen arbel-
vaakzaamheid te verdubbelen. I ders betreffen, aan de orde.
Nederlander en Duitser
bij Makassar ontvoerd
Auto door bende aangehouden
Zondagmorgen zijn op weg van Ma
kassar naar Malino door een bende
ontvoerd, dr C. van dc Wetering van
de Stichting Culturele Samenwerking
in Makassar en dr Wahl. Duits medi
cus. die verbonden is aan het Cen
traal Ziekenhuis in Makassar. Zjj wa
ren nicl twee dames per auto op weg
naar Malino. Ter hoogde van Goa
werden zij door een bende aangehou-
feit
De bevolking van de twaalf dorpen in
de onmiddellijke omgeving van de Me
rapi telt in totaal ongeveer 18 000 zie-
Een uur na de uitbarsting was de ion
van de Merapi geheel bedekt met gloe.-
en oe vulcar.-c e as ai.fus berichten uit
Magelang. De gloeiende lava bereikte
Alcïta Jacobs-herdersking
te Amsterdam
9 Februari a s zal het 100 jaar geleden
zijn d8t Aletta Jacobs, de eers:e vrou
welijke arts in Nederland zerd geboren.
Ter herdenking zal op die datum in het
American-hotel te Amsterdam een diner
worden gegeven op initiatief van het
Internationaal Archief voor de Vrouwen
beweging in samenwerking met de Ver-
'Van onze Londcnse correspondent)
Voor de Home Service van de B B C
<330 meter/al nrdpna'oi-.d van hal'
negen tot half tien «Ned Tiidi een
groots opgezet klankbeeld woiden uit
gezonden over de Nederlandse over- j emgingen
stromingsramp. artsen, vi
Deze gedramatiseerde documentaire opleiding
samencesield don-- Rienk tdenburg en vvenbelangen vrouwenarbeid en geluk de regering.
Francis Dillon, draagt tot titel ..The Staatsburgerschap. Door verscheidene1
friend we dare not trust". iDe vriend, spreeksters zal het woord worden ge-
dtc we niet vertrouwen kunnen). Ivoeid.
Op 13 faniiari jl. heeft President i Dc ..hoofdgids" van de Moham-
Naguib \an Egypte lac! gegeven medaanse Broederschap in Egypte
tot oplietfmg van dr Mohamme- Sheik Hassan cl Hodeihi flinks
™«!cn'l!lncf vrouwelijke ,jaansc Broederschap" die wordt Salah Abac S'iadi en oudere leden
rouwen met academische
de Ned Ver voor vrou oescluildigd van samenzwering te- van In t lopconutc van de Broeder-
i schap, na hun arrestatie in dc poli- l cretarts van de Onderw ijsraad, te 's Gra-
De belangrijkste leiders van dc tie-auto. venhage, c. tot secretaresse: mejuffrouw
Broederschap werden gearresteerd. I 17(rnSa"MU°°?e"'"8b7a™™hïïe"d' bn*
den. De dames werden in vrijheid ge
steld. De in dit gebied gestationneerdc
legereenheid stelt een onderzoek in.
De persofficier van het territorium
Oost-Indonesiè. kapitein Rahasia. ver
klaarde. dat in de eerste auto zaten dr
Wahl en dr Van de Wetering, in de
tweede de Zwitserse zaakg?lastigde. René
Naville. De laatste wagen stop'e even
buiten Makassar, omdat ae inzittenden
foto's wilden maken.
De eerste auto reed door en werd ter
hoogte van Goa aangehouden door een
bende van 12 man Dr Wahl en dr Van
d? Wetering werden n de bossen weg e-
voerd Vóór de uitrit naar Malino vad
Niville bii de fungerend commandant.
Warouw. inlichtingen gevraagd over ce
icihgheid op de weg naar Malino. wa .r
op hem geantwoord werd, dat de weg
MakassarMalino vergeleken kon wor
den met de weg van Bandoeng naar Soe-
kaboemi, waar op ongeregelde tijden
hendes actief zijn.
Weer Nederlander
gearresteerd
Uit Bandoeng wordt gemeld, dat daar
onlangs nog een Nederlander is gearres
teerd.
Commissie Wet immunlsat'e
Militairen
Bij beschikking van de minister van
Oorlog en van Marine, zijn oenoemd in
de commissie, wet immunisatie militai
ren a tot voorzitter, tevens lid: mr dr
J Donner. president van de Hog. Ra i
der Nederlanden te 's Gravenhage b tot
leden ds H J. Drost, Ned Herv. p-edi-
kant te "s Gravenhage. prof. dr T. T.
ten Have. hoogleraar in de sociale pae-
dazoziek aan de Gemeen'elijke Univer-
vtcit van Amsterdam te Am-ter .am.
ds P M Jonker. Chr Geref predikant
te Apeldoo n. mr C E Schelfhout.