LEIDSCH
DAGBLAD
Kansen op Duitse hereniging niet
bijzonder groot
92ste Jaargang
ZATERDAG 9 JANUARI 1954
No. 28114
Directeur: J, W. Henmy
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.40 per kwartaal; f 0.50 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Realiteit overheerst
weer
De feestdagen zijn voorbij en het ge
wone leven herneemt zijn loop. We
kunnen gerust zeggen, zijn harde loop.
want de realiteit overheerst wederom
over stemmingen en sfeer!
De Berlijnse conferentie van 25 Januari
Kat door, al is de plaats ln de Duitse
ofdstad nog onderwerp van bespre
king Moeilijk is aan te nemen, dat dit
een beletsel zal vormen voor de con
ferentie. Op een dergelijk ondergeschikt
punt zal men bezwaarlijk de ganse
conferentie doen mislukken.
Een hindernis, die zich aanvankelijk
met gToter ernst aandiende, is intussen
genomen: Frankrijk zal te Berlijn aan
wezig kunnen zi|n met een vertegen
woordiger. die althans naar buiten zich
kan aandienen als de spreekbuis van
Frankrijk. De regering Laniel is gehand
haafd en zo zal minister Bidault namens
Parijs aan de besprekingen deel nemen.
Na de farce van de presidentskeuze,
waarin Frankrijk als het ware het
laatste beetje respect verloor, dat het
nog kon opbrengen, is tenminste door
de meerderheid van het parlement in
gezien, dat een herhaling niet kon wor
den geduld van een dergelijk politiek
spel ten koste van het land. Voor de
gebruikelijke tijd bood premier Laniel
r. het ontslag van zijn regering aan als
i laatste middel om te voorkomen, dat
Parijs wellicht op 25 dezer zonder rege
ring zou zitten en vermoedelijk wel in
a de stille verwachting, dat in de gegeven
omstandigheden de voorkeur zou wor
den geschonken aan een bestendiging
van zijn bewind. Die vlieger is opgegaan:
president Auriol heeft in overleg met
zijn opvolger Coty het ontslag gewei-
gerd en het parlement bekrachtigde dit
door Laniel een votum van vertrou
wen te schenken op een zeer weinig
zeeeend progiam dat alleg elegenheid
biedt voor slagen om de arm. De Franse
hindernis was daarmede overwonnen!
Zo kan Berlijn dus op de vastgestelde
datum een aanvang nemen. Het -
Profetie voor Berlijn:
Moskoiise generaalsgroep zal
Oost-Duitse glacis wel niet willen
opgeven
(Van onze correspondent te Bonn) Hij heeft daar ook. zonder dat er
Terwijl in dc West-Europese tónden i'"d,,?»arl;eJd ls Fïna»-
wn «ter optimisme ten eenden ven de KïSS. IS
Berlijnse conferentie om zich heen ge
grepen heeft, wil men in Duitsland nog
niet echt aan positieve resultaten ge
loven. Deze stemming is ook in geal
lieerde bczettingskrlngen voelbaar. Er
zün slechts weinigen, die de profetie wa
gen, dat er gebeurtenissen op til zyn,
die de na-oorlogse wereldpolitiek in
essentiële zin zuilen wijzigen
Het minst verwacht men merkwaar
digerwijs van het onderhandelings
complex. waar de belangstelling van
de wereldopinie het meest naar uil
gaal: de hereniging van Duitsland.
dat de sovjets nu werkelijk van plan
zijn, de hereniging van Duitsland te
concederen, heeft hU deze, zo heet het
hier, niet, kunnen geven. En Joxe kan
het weten, want de Frans-Russische
contacten zijn in de laatste tijd eng ge
weest. Trouwens: wanneer Moskou, zo
als thans het geval is, de Fransen voor
zich in wil nemen dan moet het niet
al te zeer op de Duitse eenheid hameren,
want er ls niets, waar de Fransen zo
huiverig voor zijn.
Velen hebben reeds uit de omstandig
heid. dat Moskou Berlijn als plaats van
samenkomst voor de vier mogendheden-
Men twijfelt er niet aan. dat Molotof conferentie heeft voorgesteld, geconclu-
een propaganda-vuur zal openen ten be- Ideerd, dat de sovjets een nieuw inltla-
hoeve van die hereniging, maar diplo- tief inzake het Duitse probleem in de
msticke kringen weten te vertellen, dat zin hebben Deze conclusie gaat te ver
Moskous bedoelingen desondanks op Het vermoeden is helaas niet van de
handhaving van de status quo in Europa hand te wijzen, dat de sovjets Berlijn
zi n gericht i hoofdzakelhk hebben voorgesteld, om
Kor' geleden bezocht de Franse am- daarmee het prestige-verlies dat zii door
bassadeur in de Russische hoofdstad. de opstand van 17 Juni 1953 geleden
-j- Louis Joxe. op Schloss Ernich bij Bonn - hebben en dat hun zeer hoog zit. weer
dat in de tussentijd overigens Pranse hoge commissaris Francois I goed te maken. De grote politieke acti-
■eeinig aandacht aan deze conferentie p 1 viteit die zij aan de vooravond van de
werd geschonken, want dan zou de kans
bestaan, dat veel gerucht werd verme
den en gerucht is nu eenmaal een
slechte voedingsbodem voor succes! De
conferentie zai het moeilijk genoeg
krijgen. dat staat tevoren reeds vast.
Vertroebeling van de situatie door ge
ruchten en wat dies meer zij is derhalve
wei zeer ongewenst!
Bovendien, geheel te ontkomen aan
bespreking van de mogelijkheid van
succes te Berlijn kan men immers toch
niet. daar de wereld-politiek nu een
maal geen paar weken ls stop te zettpn,
deze integendeel onverbiddelijk voort
gang vindt Zie b v. naar de jongste rede
van president Eisenhower of. beter
gezeed, zijn boodschap aan het congres
te Washington. Die rede is ongetwijfeld
de krachtigste, door de president tot-
"dusverre gehouden. Voor de republikei
nen in Amerika trouwens een noodzaak. -
want moeten we eind van dit jaar geen
verkiezingen worden gehouden? Voor
h-t presidentschap, en voor het congres'
Willen de republikeinen in Amerika j
kans maken bij die verkiezingen, dan ls
h°t hard nodig dat zij uit een ander
vaatje gaan tappen dan totdusver. want I
h> n invloed is geducht aan het tanen
Opmerkelijk was daarom in de jongste
boodschap van president Eisenhower.
dat hij meer dan totnutoe sprak als
generaal en minder als politicus, al
moest hij natuurlijk ook het terrein van
laatstgenoemde wel betreden.
Eisenhower heeft nog eens nadruk
kelijk vastgelegd, dat Nato en EDG niet
kunnen worden opgegeven zonder dat
het Westen zelfmoord pleegt. Weliswaar
herhaalde hij niet de directe waarschu
wing van Dulles, dat Amerika zijn poli
tiek zou moeten herzien zo de EDG zou
wo-den afgewezen, maar hij liet ruimte
voldoende over om dit te allen tijde in
deze geest te kunnen aanvullen en dat
zeet genoeg..
Intussen geeft deze verklaring van
president Eisenhower natuurlijk achter
het IJzeren Gordijn alle aanleiding tot
veroordeling, want is en blijft de bedoe
ling van Moskou juist niet in de eerste
plaats om zowel Nato als EDG te tor
pederen
En FrankTiJk blijft nog steed- aarzelen
ten aanzien van de EDG. iedere gelegen
heid tot uitstel aangrppend met het
giootste enthousiasme. Zelfs de Berlijnse
conferentie wordt in Parijs als zo n
,i uitstel gewaardeerd!
En de Nato komt ln gevaar door de
crisis in Italië. Tegenover het gesloten
blok van communisten en Nenni-s<
I goed voor Rusland ls, wanneer zijn
troepen zover mogelijk Westelijk
staan, opdat op die manier een zo diep
mogelijk glacis wordt gevormd.
Zelfs wanneer Malenkof de Duitse
sovjet-zone wel zou willen ontruimen
een noodzakelijk gevolg van de her
eniging. zoals de sovjets zelf die altijd
met de mond beleden hebben zal het
conferentie ln Oost-Berlijn ten toon hem dus uitermate moeilijk vallen, de
spreiden, kan dat vermoeden alleen generalo stal van het nut daarvan te
maar bevestigen. Het ls hun er klaar- overtuieen Daarbij geldt juist Molotof.
bhjkehjk om te doen. eens duidelijk te - de man dje voor Malenkof naar Berlijn
laten zien. hoeveel sympathisanten zij j Eaat tamelijk dikke vriend der
daar nog tellen De regering van de Moskouse generaalsgroep
Duitse democratische republiek van Oost 1
Berlijn placht eertijds min of meer in
het vergeetboekje te raken, wanneer
Moskou weer eens tot de gedachte van
Duitse hereniging bekeerd leek Dat be
hoorde zo tot de tactiek. Daar is nu
niet veel van te merken. Integendeel
de Ulbrichts en Grotewohls voeren
Militairen, zo zegt men gaarne in
Duitsland, wijken alleen voor militaire
argumenten. Zolang het Westen militair
de puntjes nog niet op de i heeft gezet.
speciaal, zolang de Duitse herbewape-
ning nog geen feit is. ziet de Moskouse I
„c U,0r,c,„a c„ uy- M ïnft?ZrS"
licht,RP politieke balk-t-ttónsen uit Ook tuis van de Duitse soviet-zone te be
dst tviist cr op, dat het niet de Duitse e|mtlsen D«t ls ook de opiattine van
eenheid in B.rlitn vaat. „ie. aal
Dan Is er nog een ander belangrtlk v.n het Westen aandringt als letMe
geatcMspunt. dït men ln dit verband voornaamste stap op de tvee naar
niet uit het oog dient te verliesen j 1" herenlglns D- sociaal-demo-
craten daarentegen schijnen te geloven
In de sovjet-unie vertegenwoordigen dat Westen het best in een een-
de militairen, meer in het bijzonder de voudig burgerpakje met Moskou pra-
leden van de generale staf. sedert de ten n
dood van Stalin en vooral sedert de
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiii
i n i na
Tot Maandag kans
in Kerstprijsvraag
Maandag a.s. ie 1S uur sluit de
inzendingstermijn voor onze Kerst
prijsvraag. bestaande uit tien ver
schillende puzzle's, ledereen kan
een proeve van zijn kunnen geven.
Het is niet nodig alle puzzle's
op te lossen om mee te dingen
naar de prijzen, aangezien er ook
per puzzle prijzen worden toege
kend. In totaal zijn er 78 pri/zen,
variërend van f. 2.50 tot f. 75.
tezamen een bedrag van f. 500.
Eén prijsvraag, tien puzzle's,
vijfhonderd gulden. Zorg dat ook
Uw oplossing Maandag voor 15
uur in het bezit van de redactie is!
Illlllllllllllllllllllllllllllll
liquidatie van Bcria cn machtsbeknnt-
ting van de geheime politie, een poli
tieke factor van de eerste rang. Mili
tairen, waar dan ook. zijn steeds ge
neigd. in strategische termen te
derken. En in bet Russische strate
gische denken heeft altijd de overwe
ging een grote rol gespeeld, dat het
Zjj vergeten, dat het militaire ele
ment in de sovjetunie juist nu zeer
machtig is en dat. zodra de democra
tische spelregels niet meer gelden,
gesprekken tussen mannen in uniform
en mannen in civiel altijd eenzijdig
verlopen, wanneer de man in uniform
over de sterkere bataillons beschikt.
Dc oudste twee Nederlandse
Prinsessen hebben voor de eerste
maal in haar leven deelgenomen
aan een officiële ski-wedstrijd. In
de wedstrijd, die werd gehouden
voor de gasten van Grindelwald.
bezeilen de Prinsessen tezamen met
mejuffrouw Trix Friilt. die mei haar
samenwerkte, een zeer goede derde
[daals.
Prinses Beatrix - met rag- en
borstnummcr - aan dc start.
Opklaringen
Het KNMI deelt mede:
Afgelopen 24 uur heeft de luc rtdruk-
oi!.v.erdeluig opnieuw belangrijke wijzlgin-
lis'.en weten ook daar de midden-partijen gen ondergaan Een lug van hoge lucht
geen eenheid op te brengen, onderling druk waarin opklaringen voorkwamen
I verdeeld als zij zijn. Italië beleeft wel
zijn moeilijkste periode na de oorlog!
Wat een uittreden van dit land uit de
Nato zou betekenen, is overduidelijk
Moskou behoeft niet te klagen over de
stemmingen voor de aanvang van de
Eerlijnse conferentie.
UITBREIDING VAN DIENSTPLICHT-
IN ZUID-KOREA
D? Zuid Koreaanse rcg?ring heeft be-
"j sloten de dienstplicht uit te breiden tot
'5 alle mannen tussen 18 en 29 jaar. vvaar-
'3 docr 300 000 man meer voor militaire
B» d enst beschikbaar kernen
'j Tevoren konden alleen mannen tussen
i 19 cn 28 jaar opgeroepen worden.
WEERBERICHT
Onbestendig
i De Bit verwacht tot morgenavond:
Nu en dan cpklar.nigen maar ook en-
k^.e -eger.- en hagel- of sneeuwbuien
T- mperaturen en.te'.e araden boven het
vriespunt maar in de nacht en och
tend ln het b nnenland plaatselijk iichte
varst. Krachtige tot matige, aan de kust
t idelijk harde wird, tussen Noord en
West. (Opgemaakt te 10 uur)
10 JANUARI
Zon op: 8 46 uur: onder: 16 50 uur
Maan op 10 51 uur; onder-uur
Hoogwater te Katwijk te 6 46 en 19 05
uur <11 1 te 7 30 en 19 51 uur».
Italië zonder regering
ongdurige crisis verwacht ."2,SS".
Van onze Romeinse correspondent) oplossing is een m?er links georiënteerd
ïieenliik is de crisis in Italië reeds ministerie van christen-democraten
rtnn n voor Kerstmis en de pogingen met eventueel m liberaal of republikein.
Ppiin nm 7nn katvnrt een weinig cd Zulk e€n kabinet zou de steun moe
lappen. waren tot mislukking ge- j 1011 Bunnell handha^erT^Even"
doemd zodra het duidelijk werd. dat hij °m 21011 kunnen handhaven Even-
de oplossing zocht in een conservatie- '"oel 2°u dP Gat
ve. rechtse richting, terwijl de verkie- sendit links-kat hollek, kabinet te
znigsuitslagen hebben bewezen, dat het X®™en. maar gezien de leeftijd .van
Italiaanse volk behoefte gevoelt aan f020 ^ootste der katholieke P°'ltlcl-
-t-.-t.-., snriale Dolitiek In Ulkt het ons vvaarsehijnluker dat of
den ministerie-Peila p-cc,oni «hoewel zelf allerminst links
oen ministerie reus Qf Scc]ba Qf panfanl de plf<at_ van pe,_
la zullen gaan innemen Fanfani is een
sociaal denkend mens en heeft vael aan
hang.
Een andere naam. die men steeds
meer eff:ci
het thans afgetreden ministeri
waren christen-democraten van de lin
kervleugel, het centrum en de rechter
vleugel vertegenwoordigd. Die regering
had toen zjj ln Augustus tot stand
kwam. zichzelf beperkingen opgelegd
en was voorbestemd niet lang te duren.
Een blijvende regering moet tenslotte
een positief program hebben en kan
z.ch niet bij voortduring beperken tot
het „afdoen der hangende zaken" Over
:ie politieke „qualificatic" van de rege-
rlng-Pdla is heel wat te doen geweest
en than' na eindeloze pogingen om het
rechtse karakter te versterken, en toch
de g;hele partij achter zich te krijgen,
heef'. Pella het beter gevonden af te
treden De reden waarom hij een recht
se koers moest sturen, moet men vooral
zoeken in zijn samenwerken met de
royalisten, d? er.ige partij, d e onver-
Nieuwe Amerikaanse
atoomproeven
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft bekendgemaakt, dat
deze maand een begin zal worden ge
maakt met het overbrengen van mensen
er. materieel naar de proefterreir.en van
de commissie in het gebied van de Stille
Oceaan voor een nieuwe fase in een
reeks proeven met wapens van alle
categorieën.
Deze proeven, zo wordt gezegd, ma
ker. deel uit van het onderzoek voor de
verbetering van wapens. Zij zullen wor
den geleid door een speciale strijdgroep
onder generaal-majoor Percy Clarkson.
Behalve dc betrokken Amerikaanse
functionarissen zuller. cr geen waarne
mers worden toegelaten.
Onmiddellijk is te Washington de ver
onderstelling geuit, dat het proeven met
waterstofontploffing zal betreffen.
meer hoort
i. Is die van Gronchi, I hebben.
de voorzitter van het parlement, Gron
chi is een links-katholiek, meer links
dan Scelba of Fanfani en hij zou zeer
z?ker kunnen rekenen op de steun der
sociaal-democraten.
Maar. zoals gezegd: het zal wel even
duren voor we te Rome weer ministers
Herhalingsoefeningen 1954
„W4e worden opgeroepen';
passeerde gisteren ons land. In het
Zuid-Oosten van het land daalde de
temperatuur in de voornacht dan ook
nog tot 6 graden onder nul. in Zuid-
West Duitsland, waar de rug juist ;n de
nacht passeerde, vroor het p:aatsclijk 15
graden Ondertussen breidde een de
pressie afkomstig van het zeegebied ten
Zuiden van IJsland zich snel o\er het
Noordelijk deel van de Noordzee naar
Zuid Scandinavië uit, daarbij aanzien
lijk in diepte tceneirrnd.
Dit had tot gevolg dat tn ons innd
Westelijke winden opstaken, welke min
der koude lucht aanvoelden en de vorst
vrij snel naar het Oosten terugdrongen.
Aan de kust steeg daarbij de tempera
tuur tot plus 5 graden.
Achter het genoemde depres.siegcb.cd
erden echter opnieuw koude lucht-
massa's rechtstreks afkomstig uit het
Poolgebied aangevoerd.
De voorste begrenzing hiervan pas
seerde met regen Zaterdagmorgen om 7
uur het Nederland'"1 weerschip Cirrus,
dat midden op de Noordzee op post list. I
Morgenochtend zal de lucht ons hele
land overstroomd hebben, waarna op
klaringen voorkomen.
Een volgende rug van hoge luchtdruk
breidt z!ch dan w er over We-t-Europa
uit. Waarschijnlijk zullen in de na
nacht de temperatuur plaatselijk reeds
en onder het vriespunt da
Weer twee arrestaties
in Indonesië
De heren Pattiwael en
Viersma
Wederom zün in Bandoeng 2 Ne- I
derlanders gearresteerd. Ditmaal va
ren het de 32-jarige B. 31. Pattiwael
en de 28-jarige P. H. Viersma, die
Donderdag door de recherche van
Bandoeng zijn aangehouden. Ook ten
aanzien van de redenen, die tot deze
arrestatie hebben geleid, kon men
geen inlichtingen verstrekken.
GEHEIM COMPLOT?
Het dagblad „Abadi" schreef gisteren
over d? arrestaties van Nederlanders in
Indonesië. Het blad spreekt er zijn vol
doening over uit. dat de .gezagsappa-
raiten erin zijn geslaagd een deel van de
geheime samenzwering. d:e verantwoor
delijk is voor de onrust in Indonesië in
het algemeen en in West-Java ln het
bijzonder, op te rollen".
..Abad'." hoopt voorts, dat de zuive
ringen, die thans door de gezag^appa-
r.'.ten onder bepaalde groepen worden
verricht, op vastbesloten en zorgvuldige
wijze zullen worden voortgezet, aange
zien met het oprollen van een deel van
een ..geheim complot", dat de hand heeft
in de hir.doge onrust in Indonesië, de
ve '.igheid in het land gebaat zal zUn",
aldus het blad.
Biykens eer. ministeriele beschikking zullen de herhalingsoefeningen in
1954 voor de verschillende onderdelen variëren van 5 dagen (militair-gezag-en
juridische zaken-groepen) tot 83 dagen (3 bataljons zware tanks).
De derde divisie zal (behalve de tank onderdelen) voor 31 dagen onder de
dceld en onvoorwaardelijk achter Pella wapenen worden geroepen, evenals de 31e, 32e en 33e eskadrons zware tanks,
mo'cra'.C^he eiEen ch^ten-de- Voorts zal o.m. een aantal legerkorps-cn territoriale onderdelen voor 59 da-
mHef s^ehf» e?n lange crisis worden cen (officieren, onderofficieren en nader aan te wüzen categorieën korpo-
Er ls één oplossing mogelijk in rechtse raals) resp. 52 dagen (korporaals en soldaten) worden opgeroepen, een aantal
richting: een ministerie van uitsluitend territoriale onderdelen voor resp. 52 en 38 dagen, een aantal afdelingen zware
christen-democraten, dat in het parle-
ment rekgiien kan op de steun der roya-luchldoc,arUllcr,e voor 4-' resp' 31 gen. een aantal compagnieën infanterie
listen. Zulk een kabinet zou eventueel 1 van de nationale reserve voor 17 dagen en een afdeling lichte luchtdoel artillc-
onder leiding van Pella kunnen staan |rie van de Nationale Reserve voor 31 dagen.
Het zou oi. de crisis, waarin de demo-
Oud-Leiden
Weerrapporten
I ls
len.
Helsinki
Oilo
btockholm
Kopenhagen
Loncien
Bij IJsland vormt ach een iTcuwc.de- M
pressie. Dc alsemene luchtdrukverdel'.ng I Amsterdam
welke een groo: hoge drukgebled ver- j Bordeaux
toont ten Zuidwesten van Ierland en j Grenoble
een uitgebreid lage drukgebied boven ^r'cc
Scandinavië, waarin de a'mosfcer tot S/rnh,
op grote hoogte koud ls. maakt hei j MUnchen
waarschijnlijk dat deze nieuwe depres- Frankfort
c'e !at°r in diepta toenemend over de Zurich
No~rd'ee n-a» h°i Zu'd-O'
geh. bew w 3
geh. bew. zzw 2
onbewolkt windstil
ken Vernioele'Tx
ring het 1
rtrz?
sto-
j ft»™»
windstil -10 05 1
Met de foto van dc nestor der Leidse chauf
feurs. Jan Brokaar. zijn wij van de sfeer van het
stcdebouwkundig verleden overgegaan naar die
van de herinnering aan personen, die eertijds in
onze slad een vrij grote mate van bekendheid ge
noten. Dat is niet in overeenstemming met de op
zet en het karakter van deze rubriek, welke haar
ontstaan dankte aan het gouden jubileum der
Ver. ..Oud-Leiden"nu bijna iy2 jaar geleden, en
die wij zeer binnenkort zullen beëindigen. Tege
lijkertijd zullen wij alsdan onder onze lezerskring
peilen of cr voldoende belangstelling bestaat voor
de uitgave van een tweede album met in het kader
dezer rubriek reeds geplaatste foto's. Binnen
kort zullen wij in ons blad de gelegenheid open
stellen daarvoor in Ie schrijven. Maar waar lui
juist de secretaris der Ver. Oud-Lcidcn" is. die
ons de bovenstaande foto toezendt, willen wij
nog éénmaal een uitzondering maken en presen
teren U liter de volledige eerste rijwielbrigadc.
welke het Leidse politiecorps kende.
D.w.z. aanvanklijk waren cr maar twéé agen
ten-wielrijder. die alvorens tol deze functie ie
worden uitverkoren, een ..grondige" opleiding m
de toen nog zeer onbekende cn moeilijke fietskun-
de. ontvingen. Deze verhoogde mobiliteit bleek
voor de politiedienst een enorme vooruitgang en
zo breidde de brigade zich al spoedig uit tot zes
man. die men hierboven ziet. Het zijn van links
naar rechts: ran der HeijdenI\. Bruinsma f\).
O Dragt. H. van der Schaft. R. i\ d. Bos cn P.
Reynardus (f).
Dc opname vond plaats op ..Den Burcht" on
geveer 40 jaar geleden.
