LEIDSCH DAGBLAD Auriol weigert ontslag van Laniel 4 Januari 1944 92ste Jaargang MAANDAG 4 JANUARI 1954 No. 28109 Directeur: J W. Hemny Hoofdredactie: B W. Menkhoret en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6.40 per kwartaal; f 0.50 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro No. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 Franse premier wilde regeringsprobleem oplossen vóór Berlijnse conferentie De Franse eerste minister. Joseph Laniel. heeft Zaterdag president Auriol schriftelijk zyn ontslag aangeboden. De president heeft het ontslag geweigerd, waarop Laniel de voorzitter van de Nationale Vergadering, Herriot, verzocht heeft de vergadering a.s. Woensdag bye en te roepen, in verband met een drin gende mededeling over de politiek der regering. President Auriol deelde Laniel Zater dag mede. dat hij in overleg met de nieuwgekozen president. René Coty, had bflsloten het ontslag van Laniel niet te aanvaarden en hem te verzoeken aan te blijven. DE MOTIEVEN VAN LANIEL Het schrijven van Laniel aan Auriol van Zaterdag, waarin hij zijn voorne men bekend maakt om af te treden zon der naar parlementair gebruik, de da tum - 17 Januari - af te wachten, dat de nieuwe president. René Coty. zijn ambt zal aanvaarden, is Zondag gepu bliceerd. Laniel zegt in de brief, dat de vast stelling van de opening der Berlijnse viermoKcndhedenconfcrentie op 25 Ja nuari het noodzakelijk maakt, dat het regeringsprobleem 70 spoedig mogelijk opgelost wordt. Daarom had hij zijn ontslag thans ingediend met het ver zoek dit te willen aanvaarden zodra het debat over de begroting zal zijn afgesloten. WAAROM AURIOL WEIGERDE Auriol antwoordde Laniel. dat de re den. welke Laniel aanvoert om de in stallatie van de nieuwe president niet af wachten alvorens zijn ontslag aan te b.eden. hem - Auriol - met gegrond voorkomt. De Franse president z;gt in zijn schrijven aan Laniel. dat de vraag stukken. die zullen worden behandeld op de conferentie van Berlijn, dezelfde Weerrapporten i hedenmorgen 7 i Helsinki onbewolkt nno 6 -14 3 Oslo Stockholm Kopenhagen Londen Amsterdam Brussel Parijs Bordeaux Grenoble Nice Warschau Berllin Frankfort München Zilrlch zijn als welke op de agenda van de con ferentie van Bermuda voorkwamen. Na de uiteenz?ttingen van de minister van buitenlandse zaken en de verklaringen van de eerst* minister had de Nationale Vergadering de premier haar vertrou wen geschonken. Daarom, zo zegt pre sident Auriol. kan hij het ontslag van Laniel onmogelijk aanvaarden. WAT LANIEL NU WIL In het schrijven, dat Laniel Zondag de president heeft gezonden maakte hij zijn voornemen bekend, van het parle ment een vertrouwensvotum te willen verkrijgen met betrekking tot de alge mene politiek der regering. Laniel ver klaart verder, dat hij van mening was. niet tot 17 Januari te moeten wachten met het aanbieden van zun ontslag om dat Frankrijk het gevaar zou lopen bij een ministeriële crisis In die tijd niet vertegenwoordigd te zullen zijn op de conferentie van Berlijn. Voorts zegt La niel. dat het niet in zijn voornemen heeft gelegen, de kwesties, die behan deld zijn in het debat voorafgaande aan de conferentie van Bermuda, opnieuw aan het parlement voor te leggen Vol gens de Franse eerste minister schuilt het regeringsprobleem daar niet ln. Tenslotte zegt Laniel. dat hij het ge voelen van de president deelt omtrent de noodzakelijkheid van een manifesta tie van vertrouwen van de zijde van dï volksvertegenwoordiging met betrekking tot de algemene politiek van de rege ring. Daarom had hij, Laniel. de voor zitter van de Nationale Vergadering ver zocht. een buitengewone vergadering van het parlement QP Woensdag a.s te beleggen voor het aanhoren van een re geringsverklaring. De Assemblée zou dan in de gelegenheid zijn door middel var een stemming waaruit ik mijn conclu sies zal trekk?n", haar mening kenbaai te maken. Zondagavond is Eduard van Rei-1 tra in Philadelphia en Nciv Vork. I rwm van Schiphol vertrokken voor I Deze foto toont Ed. van Beinnm I een tocht door dc Verenigde Staten, tijdens de controle van de passage- waar hij een reeks concerten zalpapieren. Naast hein zijn echtgc- j id en van het Philadelphia Orclies- note. Koningin Elizabeth opperhoofd van de Maori's Koningin Elizabeth van Groot-Brlt- tanmë en de hertog van Edinburgh zijn Zaterdag te Rotorua op Nieuw-Zeeland op een grote, plechtige bijeenkomst van ruim 100 000 Maori's tot opperhoofden van de Arawa-stam uitgeroepen De koningin werd vervolgens toege staan als eerste vrouw het woord te voeren op de „marae" de heilige ver gaderplaats van de stam. De koningin en de hertog ontvingen als tekenen van hun nieuwe waardig heid de „korowai", een mantel van vlasdraad. De vorstelijke personen droe gen verder tijdens de plechtigheid deze mantels. Toen de koningin de renbaan te Rotorua. die als „marae" dienst deed, naderde, werd zij tweemaal door een Maori-krijger in vol ornaat „uitgedaagd" Maori-krygers voerden krijgsdansen uit en de koningin ontving geschenken van de Maori-hóofden. India wil uiteenzettingstermijn verlengen In een schrijven aan de Verbondenen en de communisten heeft India de me ning te kennen gegeven, dat verlenging van de periode van uiteenzettingen aan weigerachtige krijgsgevangenen wense lijk is. aangezien slechts tien van de negentig hiertoe beschikbare dagen is Tevoren had India in de neutrale terugzendingscommissie met Zwitserland en Zweden gestemd tegen verlenging van de termijn voor uiteenzettingen De opperbevelhebber der strijdkrach ten der Verenigde Naties in Korea, generaal John Huil, heeft het voorstel tot hervalling der uiteenzettingen tegenover de krijgsgevangenen die niet gerepatrieerd wensen te worden, heden categorisch verworpen. Hij stelt zich op het standpunt, dat de gevangenen 22 Januari, de oor spronkelijke datum, vrijgelaten moeten Uit Zuid-Koreaanse bron te Seoel is vernomen, dat het Zuid-Koreaanse leger plannen maakt om ongeveer 7 700 voormalige Noord-Koreaanse gevange nen. die niet gerepatrieerd willen wor den. op 23 Januari in ontvangst te nemen De gevangenen zullen worden overgebracht naar Taegoe en Pohang en vrienden en familieleden uit Zuid-Korea mogen ontvangen Er is nog niets bekend over de plan nen der Ver Naties met betrekking tot circa 14 000 Chinese gevangenen, die hebben verklaard liever naar Formosa te gaan dan terug te keren naar com munistisch China. Koninklijk ;ing naar Junefran-Joeh Prins in recordtijd naar Soestclijk Mejuffrouw Broers brak haar been vlndstll vlndstll vlndstll (Ingcz. Mpd.-adv.) Toenemende vorstkansen Het KNMI deelt mede: Het afgelopen weekeinde heeft de at mosfeer zich met van haar rustigste zij de laten kennen. Terwijl zich ten Wes ten van de Britse eilanden een onge woon krachtig hogedrukgebied bevond trok een van IJsland afkomstige depres sie. naar Scandinavië. Boven Zweden veranderde hij van koers en begon zich in Zuidelijke richting uit te breiden. Hierdoor ontstond op de Noordzee een Noorderstorm. die het water langs onze kusten opstuwde. Het Nederlandse weer- sehip op de Noordzee meldde gisteren een uur lang een windsnelheid van 75 km per uur golven van 9 negen) ien een halve i meter hoogte. In de loop van gisteren begon de luchtdruk in Scandinavië snel te stijgen, daardoor ontstond aan de achterzyde van de de pressie een Noord Oosterstorm. die kou de lucht uit Noord Rusland naar het Zuid Westen voerde Deze lucht is van daag over ons land uitgestroomd. Dank zij het feit dat de Oostzee nog niet dicht gevroren is. bleven de temperaturen bo ven het vriespunt. Geleidelijk beweegt de depressie zich verder in ongeveer in Zuid Oostelijke richting. Daardoor gaat de wind in ons land verder naar liet Oosten ruimen, waarbij de tempera tuur wat lager wordt. Vanmorgen daalde de luchtdruk in Noord Scandinavië al weer snel De de- prcrsieactivltcit in de omgeving van Groenland is groot. Hierdoor zijn ver dere vooruitzichten betrekkelijk onzeker Wel kan gezegd worden, dat op wat langere termijn de kansen op vorst toe nemen. Dijkleger in Zeeland was paraat! II ater na n ■amp nog niet zó hoos WEERBERICHT Vannacht lichte nachtvorst De Bilt verwacht tot morgenavond: Vrij veel bewolking met plaatselijk enige sneeuw. Aanvankelijk matige tot krachtige langs de Waddenkust moge lijk nog harde, later overwegend matige wind. tussen Noord en Oost. Vannacht over het algemeen lichte vorst, morgen overdag temperaturen om het vriespunt (Opgemaakt tc 10 uur). 5 JANUARI Zon op- 8 48 uur: onder: 16 43 uur Maan op 9 11 uur; onder: 17.13 uur Hoogwater te Katwyk te 3.30 en 15.43 u. Dit nummer bestaat uit 10 pagina's Gisteren was het dijkleger in Zee land paraat. De heftige wind stuwde het water namelijk vrij hoog op en wel zo hoog als het na de Februari- ramp nog niet i* voorgekomen. Vlissingen meldde een stand van 1.20 meter boven N.A.P. en in Zierik- zee loeide de sirene van dc hoogwater melder, ten teken dat het water een stand van twee meter plus N.A.P. had bereikt. Er werden echter geen djjkbe- schadigingen gemeld. In Kruiningen surveilleerde men op de dijken, doch het speciale waarschu wingssysteem met vlaggen en 's avonds met lichten behoefde niet gebruikt te worden, aangezien het water de stand van 34 meter plus N A P. nog niet had bereikt De bevolking was rustig, ook die van Waarde Wel is in Kruiningen een reeds bouwvallige schuur ingestort door de wind. In Zierikzee kwam het water tot aan de zogenaamde „Blauwe leitjes" van de oude en nieuwe haven. De bewoners van deze buurten begon nen dan ook reeds de vloedplankeh te zetten en zetten ook zakken met klei gereed. Er liepen echter geen kelders vol Gistermiddag is het dak van het oude huis te Zierikzee. het zogenaamde „Huis der Tempelieren" ln de Meeuwstraat, waarven de pannen reeds afwaaiden, door de brandweer uit veiligheidsoog - punt verstevigd met staaldraden Ook in Zienkzee was er geen angst onder de bevolking. Op de „Flauwersinlaag" btj de zoge naamde .Herenkeet" niet ver van het gat van Schelphoek. is een zonderschuit met een heistelling er op losgeslagen en op de Damrand ter plaatse vastgelopen Men kon de schuit echter weer lossle- pen. Ook de grote kellremtransporteur, die voor Schelphoek ligt. sloeg van zijn ankers los en kwam terecht op de nieuwe dijk van het Schelphoekgat. Het dijkltchaam werd echter niet be schadigd In het dorpjp Seroo^kerken. het zogenaamde „Eiland" ls een barak omgewaaid In Ouwerkerk was alles rus tig. HEVIGE STORMEN IN ENGELAND Onze correspondent te Londen meldt Ook in Schotland en Engeland was men gisteren de gehele da? op zijn hoede toen de ho?e golven van de Noordzee zich met donderend geweld op de Oostkust stortten De storm be reikte hier een snelheid van 100 kilo meter per uur. Opnieuw heerste er spanning ln de kustplaatsen, welke verleden jaar door de zee geteisterd werden Het nieuwe alarmsysteem werd voor het eerst toe gepast Een uur voordat de vloed het hoogste punt had bereikt was het water over de nieuwe. Juist voor Kerstmis vol tooide kustverdediging van het plaatsje Aldoburgh in Soffulk geslagen en stroomde de lager gelegen straten bin nen De bevolking was enkele uren te voren door rijdende luidsprekers ge waarschuwd de zeekant te verlaten. Twee evacuatiecentra werden geopend, waar een aantal oude lieden werd op genomen Vrachtauto's voerden in allerijl honderden zandzakken naar het be dreigde gebied aan en gemeenteperso- neel en vrijwilligers barricadeerden daarmede deuren en lage ramen. Om halftien gisteravond werd de or der aan 300 gezinnen gegeven naar de bovenverdieping te gaan. Een uur later ging de wind echter liggen en was het gevaar voorlopig geweken. De meeste dijken hebben het gehou den. al kwam het water er ook op een aantal plaatsen overheen en deden zich hier en daar overstromingen voor Het rode signaal werd door de weer- berichtendienst gisteren uitgezonden. Dit betekende, dat de weersomstan digheden even gevaarlijk waren als i tijdens de vloedramp van Januari '53. Gelukkig viel de storm niet samen met de hoogste waterstand, deze komt van daag. Men blijft dus zijn hart vasthouden! S<-huneggen. skileraar van de Koningin, kan nog meer dan skiën. Dat bewees hij. toen hij als „Ober- Jodler" met zijn jodelclub voor de Koninklijke familie en de gasten van het hotel Adler optrad. Fritz had hier voor een speciaal programma samen gesteld. waarbij lantaarnplaatjes wer den vertoond van Grindelwald en om geving en waar by elk plaatje een liedje hoorde. Ook Hans Bohren. de leraar van de Frinsessen. hoorde bij het jodelgezel- schap. doch Fritz overtrof hem als De gemoedelijke burgemeester Emile Stcuri maakte van deze gelegenheid ge bruik om zijn opwachting te komen ma- «en Hij hield daarbij een korte toe spraak, w aarbij hij memoreerde, dat hij destijds de vader van de Koningin nog op een bergtocht had begeleid. „Ik had toen nooit kunnen denken, dat ik nu de Nederlandse Koningin nog eens als bur gemeester zou mogen begroeten", zo zei- de hij Hij wenste de Koninklijke familie nog een goede tijd in Grindelwald toe en zo voegde hij er lachend aan toe. „zonder ongevallen" Deze wens is ten aanzien van mej Broers, de verzorgster van de Prinses sen, met in vervulling gegaan. Want zy heeft haar been gebroken door een val op de skies. De Zwitsers kennen dit soort been breuk echter maar al te goed en maken er niet veel omslag mee En zo zat mej Broers gisteren al weer «weliswaar mei haar been in het gipst aan de thee in de hoek van de zaal. waar het Koninklijk gezelschap zich heeft geïnstalleerd. De burgemeester bracht voor de Koningin nog een bouquet anjers mee. die kunstig geschikt waren tot de figuur van de Zwitserse vlag. De Koningin dankte hem hiervoor allerhartelijkst. Prins Bernhard is. gelijk gemeld. Zaterdagmorgen om acht uur uit Grin delwald vertrokken met zijn chauf feur en even voor achten 's avonds belde hij al uit Soestdyk hotel Adler op. om te melden dat hij goed was aan gekomen. Binnen de twaalf uur dus van Grindelwald naar Soestdyk. een recordprestatie van een paar knappe automobilisten! De Prins is overgekomen ter bijwo ning van de begrafenis van dr Plesman Het weer is de laatste paar dagen in Grindelwald prachtig Boven de bergen straalt een heldere zon in een onbe wolkte hemel, maar zij kan met haar stralen net niet over de toppen komen, zodat het dorpje de gehele dag in de schaduw ligt. De negende Februari wordt dit beter' Dan staat de zon hoger en komt zy over de Egerwand kijker., maar in deze tijd moet de toerist die van de zon houdt het nog zoeken op de be sneeuwde berghellingen, die echter van Grindelwald uit gemakkelijk zijn te be reiken Voor de Koningin en de oudste twee Prinsessen brengt de zonnestand echter geen problemen mee. want zij gaan iedere dag ver de hoogte in en genieten van het heerlijke weer. Gisteren is de Koningin met Beatrix. Irene en René Roell met de tandrad- bahn de Jungfrau-Joch opgegaan, om vandaar op de skies af te dalen. Het plan was oorspronkelijk om van Jung frau-Joch, met vellen onder de skies, de gletscher over te gaan naar Monch- joch (3018 meten maar de nevel en de felle kou (25 graden onder nul op de toppen» verhinderden dit. Ook in het dorp zelf is het overdag koud De temperatuur komt vrijwel niet boven de tien graden onder nul uit. Het was dan ook vrij fris bij de ijsrevue, die Koningin en Prinsessen Zaterdagavond bijwoonden, maar ieder was er op ge kleed en verwarmde zich bovendien aan het kleurige en sierlijke schouwspel. Gistermiddag begon het weer te sneeu wen en de ski-enthousiasten wreven zich daarover de handen Want de pistes zijn zo langzamerhand hard en glad gewor den en het nieuwe laagje sneeuw brengt ze weer in perfecte conditie. Gedurende het weekeinde waren de Nederlandse gezant in Bern. baron Ben- tinck en mevrouw Bentinck in Grindel wald. Zij hadden hun zoontje meegeno men en de kleine Maryke had gister middag in het hotel nog een paar kin deren om zich heen verzameld, die onder leiding van mej Van Halstein het groot ste plezier hadden met hun spelletjes. De Koninklijke familie en gevolg hoopt in de loop van 11 Januari weer in ons land te arriveren de Grcbbcbcrg De vierde Januari roept voor de Sleu telstad in het bijzonder dit jaar bittere herinneringen op Tier. jaar geleden, op de vierde Januari 1944, werden 37 Leide- naars als gijzelaars opgepakt wegens een aanslag, gepleegd op de toenmalige, tij dens de bezetting aangestelde en daarna ook prompt ontslagen, directeur van het Gewestelijk Arbeidsbureau, destijds de poort tot de slavenarbeid in Duitsland. Weinig gebeurtenissen uit de bange bezettingsjaren hebben in de Sleutelstad een zo algemene reactie van bitterheid, vrees, rouw er. gevoel van tergende or- macht teweeg gebracht als deze vergel dingsdaad. De arrestaties duurden die gehele zwarte dag voort. Een voor éen arriveer den de slachtoffers in de villa, waar thans het kleuterhuis Margriet is geves tigd In de avond werden de gijzelaars naar het politiebureau overgebracht Zo wel onder de gijzelaars als onder da „vrije" Leidenaars. heerste toen reeds diepe verslagenheid over de wandaad, waarmede de bezetters en handlangers hun geweten hadden bezoedeld. Drie van de gegijzelden werden zogenaamd vrijgelaten enop de vlucht" neer geschoten. Flu. dc in brede kringen ge liefde arts. de markante sterke figuur, wicr.s zachtheid van gemoed hem tot vriend van tallozen had gemaakt. Douma. het rustige, beheerste er. typisch Friese schoolhoofd dat vele generaties jeugd en ouders voor zich wist in te ne mer. en hen tot leidsman was. De Jong, Gymnasium-leraar, wiens helderheid, sportiviteit en jeugdig hart hem tot voorbeeld maakten voor de jongeren en tot vertrouwd baken voor de ouders. Hardere slag hadden de misdadigers van die dagen nauwelijks kunnen toe brengen. Slechts weinigen waren er getuigen, van hoe in de vroege ochtenduren van de volgende dag (herinneren wij het ons goed dan was het een uur of vijf) op het station over de verduisterde perrons een zwygende. trieste stoet van 34 gijzelaars geleid werd naar dc trein, die het groot ste deel hunner naar het concentratie kamp Vught zou brengen, de rest naar het gijzelaarskamp Harcr.. Zelden hebben wij de trieste bitter heid van die jarcr. scherper gevoeld dan in Vught. die ochtcr.d. waar een stille, zwaarbewaakte colonne van het station naar het kamp liep. en waar op het station de ook gearresteerde vader van een der vermoorde gijzelaars, niet meer tot lopen in staat, de broer van een der andere dodelijke slachtoffers der ver gelding als stationschef aantrof, die eerst bij die ontmoeting hoorde van het lot, dat zijn broer getroffen had. Zeven maanden lang verbleven de gijzelaars in de kamper., op enkele eer der vrijgelatenen na Roerend was de pakkettcractie. die door de Leidse be volking gesteund werd Innige dankbaar heid heerste alom toen de gijzelaars ont snapten aan de massamoord bij de ont ruiming der kampen en kort voor Dolle Dinsdag de vrijheid herkregen. Zeker, de wonden zijn door de tijd ge heeld, maar de littekens kunnen nimmer verdwijnen Gering zijn de verliezen, welke Lei den op die zwarte dag leed, wanneer men ze plaatst in het kader van de totale oorlog. Zij hebben echter zeer veel te zeggen; zij zijn allesomvattend wanneer zij gezier. worden als waarschuwing, als afschrikwekkend voorbeeld voor de con sequenties van ongebreidelde haat. defi nitieve scheiding der geesten en onher roepelijke tweedracht, op welke gron den dan ook Die waarschuwing geldt voor alle tijden Helaas, vooralsnog ook voor de onze. Komng Winter heeft op de eer- nep inspecteren de eerste Zondag n eer ren verrassing te zien. hoe trij ste Zondag van het nieuwe aar ge- werd er een van afgelaste wedstrij- toond dat de optimisten, die de den en warrelende sneeuwvlokken overschoenen nog steeds op zolder Ondanks de aan sneeuw verhon- hebben staan, deze beter eens kun- den narigheid liet tóch steeds voorbeeld een prozaïsche verkeers weg kan veranderen m een zwart en wit lijnenspel dat de eentonige zakelijkheid weet te verzachten. Pella gaat zijn regering wijzigen DE GASPERI KREEG KEUS TUSSEN ALLES OF NIETS Premier Pella van Italië gaat deze week het „zakenkabinet" van voorlopig karakter, dat hy vier maanden geleden vormde, wijzigen in een regering voor lange termijn met een politiek program. Volgens officiële woordvoerders zal dit betrekking hebben op vie,- tot acht van de 17 portefeuilles: de namen van de nieuwe ministers zouden morgen worden bekendgemaakt. De belangrijkste verandering zal waar- schynlijk de benoeming van eên minister van buitenlandse zaken zyn welke post tot dusverre door Pella zelf werd be kleed In dit verband wordt het meest de naam genoemd van Atnlio P:cc:one, een aanhanger van het Atlantisch? verdrag en de Europese gedachte en vele jaren vice-premier ln de achter eenvolgende recenngen van de Gasp°ri, die nti voorzitter is van het daaeluks bestuur van de Christen-democratische party. Pogingen van de Gasperi, die gedu rende acht jaar aan het hoofd van de regering heeft geslaan. om weer aan de macht te komen in een regering van anti-communistische en anti fascistische midden-partijen, zijn door Peila. eveneens een vooraanstaand lid van de Christen-democratische partij, abrupt verijdeld. Deze verklaarde n.l. dat de Gasperi en de zijnen de keuzo hadden tussen volledige steun aan zyn regering of de verantwoordelijkheid voor een regeringscrisis. Aangezien behalve Pella op het ogen blik niemand enige kans schynt te heb ben op een parlementaire meerderheid, schynt het dagelijks bestuur der Chris ten-democraten te hebben ingestemd met een wijziging en versterking van de regering-Pella. die afhankelijk zal zyn van de sterk rechtsgeoriënteerde monar chistische partij, die tot voor kort met de nieuw-fascistische bewegint was ver bonden Een van de belangrijkste problemen, waarvoor het gewijzigde kabinet zich geplaatst zal zien, is een uitgebreide stakingsactie, waarmee de communisti sche vakverenigingsleiders hebben ge dreigd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1954 | | pagina 1