LEIDSCH
DAGBLAD
Parijs centrum van besprekingen
Wil Moskou uitstel der
vier-mogendlieden-eonfereutie?
92ste Jaargang
ZATERDAG 12 DECEMBER 1953
No. 28093
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhomst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal; f 0.47 per week - Met ingang van 1 Januari a.s. f. 6.40 per kwartaal; f. 0.50 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Nog weinig uitzicht!
Wanneer het naar Kerstmis en Nieuw
jaar loopt, pleegt over het algemeen in
de politiek een stilstand te komen. De
parlementen zyn dan alle op reces en de
wijding van de komende feestdagen
schuift gewoonlijk de politiek naar de
achtergrond.
Zo zal het ln het Jaar 1953 en bil de
aanvang van 1954 niet zijn! Integendeel,
de politiek zal hoogtij vieren. Ten goede
of ten kwade? Dat zullen we moeten af
wachten. maar. helaas, erg hoopvol ziet
het er niet uit
Zoals bekend, hebben de Westelijke
Grote Drie besloten de uitnodiging van
Moskou een vier-mogendheden-confe-
rentie te Berlijn te aanvaarden. Echter
onder nadrukkelijke verklaring, dat de
verdediging van het Westen daaronder
niet in het minst mag lijden; deze dient
onverminderd te worden doorgezet. Na
tuurlijk niet als agressie tegen het Oos-
■n. doch louter als afweer.
De reactie daarop van de zijde van
achter het IJzeren Gordijn is al zeer
weinig bemoedigend. Zowel Nato als
EDG blijven ln de ogen van het Oosten,
z. van Moskou, want een andere me-
mag daar nu eenmaal niet gekoes
terd worden, agressie en voorbereiding
voor een nieuwe oorlog. En tegelijkertijd
wordt hardnekkig volgehouden, dat
slechts een vyf-mogendheden-conferen-
:ie, dus met deelneming van Peking-
China. werkelijk ontspanning kan bren
gen. Zodoende wordt de sfeer van de
tomende Berlijnse conferentie al van
tevoren vertroebeld. En vol zorg vraagt
men zich af, gelet op verdere gestes van
het Kremlin, of dit niet de bedoeling is!
Men ziet immers, hoe van de zijde der
Sovjets alle aandacht wordt geschonken
san het aanwakkeren van het Franse
verzet tegen de EDG. zelfs zo direct, dat
coï politieke tegenstanders van de EDG
in Fi ankrijk zelf er onaangenaam door i
worden getroffen. Daarnevens blijft de 1
Sovjet-politiek ten aanzien van het
Duitse vraagstuk op hetzelfde niveau,
hetaeen betekent, dat een hereniging
van Oost- en West-Duitsland vooreerst
r.og wel mag worden afgeschreven. Zelfs
Is de greep van Moskou op Oost-Duits-
land veel vaster geworden en voert de
regering van Oost-Duitsland onder
Grotewöhl en Ulbricht een politiek, die
roveel obstakels bevat ten aanzien van
de heremglngsmogelijkheden, dat deze
kunnen worden afgeschreven.
Veranderen de omstandigheden niet
- en bij Moskou ls altijd alles mogelijk!
- dan begint 4 Januari de Berlijnse
conferentie onder het minst gunstige ge
sternte.
Dat in Moskou veel mogelijk Is, het is
opnieuw bewezen ten aanzien van de
mgst van de zeer belangwekkende
van president Eisenhower, direct
na zijn terugkeer van Bermuda. Een
rede die als het ware de vaagheid van
het Bermuda-communiqué als met ééh
sla: op de achtergrond drong.
Eh- nhower heeft een dusdanig hoog-
re 'emdc rede gehouden, dat de mens-
h°:d er door-getroffen moet worden. De
Amerikaanse president, die totdusver
zich op de achtergrond had gehouden,
is plotseling in het licht van alle zoek
lichten ter wereld getreden met een ma
jestueuze rede, die doet denken aan de
beste verklaringen van zijn grote voor
ganger Roosevelt! En hij sprak niet al-
!een als leider van de machtigste der
Westelijke Grote Drie, doch ook als
mens, welke laatste Juist te meer indruk
moet maken. Hij schilderde voor ieder
duidelijk de angst, die er leeft over de
ganse wereld over de mogelijkheid van
ten atoomoorlog, waarbij alle oorlogen
uit het verleden ook de tweede we
reldoorlog! niets zouden betekenen.
Zoveel ellende zou er over de mensheid
worden uitgestort. Aan beide zijden.
Eisenhower deed een hartstochtelijk
beroep op de wereld, om deze schancle
toor de menselijkheid te voorkomen en
il te wenden. Laat de grote ontdekking
ïan de atoom-energie alleen ten bate
tan de mensheid komen, met tot haar
lerderf!
Welke voorstellen hij te dezen aanzien
deed. Is van minder belang, hoofdzaak
bluft de idee!
Maar nauwelijks was de inkt droog
t2n de kianten, die deze grote rede
brachten, of uit Moskou kwamen celui-
een, die feitelijk een volledige afwijzing
inhielden. Het was een koud bad, dat
het Kremlin over de wereld uitstortte,
passend ln het begrip van „de koude
oorlog".
Washington ls evenwel niet van plan
zich zo maar gewonnen te geven en Mos
kou heeft blijkbaar ingezien en begre
pen. dat dit koude bad toch wel te koud
was, want een dag later kwam uit Mos-
kor de mededeling, dat men de rede
eens ernstig zou bestuderen.
Wanneer men vasthoudt aan het bp-
kende gezegde: de eerste Indruk is de
beste, belooft deze wijziging van hou
ding weinig goeds en ls zij slechts voor
geschreven door taktiek en niet door
Iets anders.
Voor het Westen ligt er intussen een
herhaalde waarschuwing in: wees op
m hoede en laat u door mets afleiden
*"t de noodzakelijkheid de eenheid te
bewaren, al moeten daarvoor offers
torden gebracht!
Nieuwe Saarbesprekingen tussen
Adenauer en Bidault
(Telefonisch van onze correspondent
te ParUs)
De decade van gewoon Intensieve di
plomatieke en politieke activiteit ls gis
teren te Parijs begonnen. In het Cha
teau de la Muette kwam de Eurojoese
raad. bestaande uit de 15 ministers van
buitenlandse zaken van zogenaamd
Groot-Europa tezamen, die vandaag nog
twee zittingen zal houden.
Maandag a.s. volgt daarop een con
ferentie van de N.a t o.-landen, die elk
door 3 ministers, buitenlandse zaken,
oorlog en financiën, vertegenwoordigd
zullen zijn en Donderdag staat dan te
Versailles de verkiezing van een nieuw
Frans staatshoofd op het programma.
Men kan dus wel zeggen, dat deze
dagen de voornaamste kopstukken
van de Westelijke diplomatie elkander
te Parijs rendez-vous hebben gegeven.
En zoals gewoonlijk, zal de beteke
nis van die ontmoetingen vooral wel
wel rapport over de Bermuda-conferen
tie zullen uitbrengen.
Tenslotte is er nog de benoeming te
verwachten van een Europese commis
saris voor de vluchtelingen en de bui
tenlandse arbeidskrachten, welke func
tie voor de Franse oud-minister Pierre
Schneider bestemd moet zijn.
De vijf vermelde conventies werden
door de voorzitter Van Zeeland ook uit
naam van de Saar-regering onderte
kend. die officieel niet ln de Europese
Raad vertegenwoordigd is. f
Tot dusverre had Bonn zich tegen
Iedere officiële samenwerking met de
huidige Saar-regering verzet, en dat was
dan ook de reden waarom deze over
eenkomsten. die al een jaar op schrift
stonden, nog steeds niet in werking kon
den treden.
Ofschoon er wel waarnemers ziin, die
dat gebaar, of die Duitse concessie, als
een hoopvol voorteken beschouwen ten
aanzien van de verdere bcsorekingen
over het Saar-statuut, die Bidault
weer achter de schermen zün gelegen.
WD denken dan aan gesprekken tus- j Adenauer nu weer eens voort zullen zet-
sen de ministers van de Grote Drie, die ten. schijnt men zich over de resulta-
hun herinneringen aan Bermuda wel ten daarvan toch geen overdreven voor
eens op zullen willen halen en nauwe- stellingen te moeten maken
lijks minder aan de ontmoetingen van Dat ls althans wel de indruk die wij
kanselier Adenauer, die o m. weer enige - kregen van de wat ontwijkende ant-
Saarbesprekingen met Bidault op zijn woorden, die de Duitse kanselier gister
agenda heeft genoteerd. i middag op vragen gaf. die hem gesteld
De Europese Raad. die thans onder werden tijdens een lunch, die hem door
leiding staat van de Belgische minister de Franse en buitenlandse pers was aan-
geboden.
Van Zeeland, heeft gisteren een aantal
practische beslissingen genomen. Er
werden vijf overeenkomsten getekend,
waardoor vreemdelingen, voor zover uit
Groot-Europa afkomstig, ln de 15 lan
den wederzijds gelijke sociale rechten
zullen genieten. Ook de diploma's van
middelbaar en hoger onderwijs zullen in
de toekomst voor onderdanen van Groot-
Europa worden gelijkgesteld.
De rest van de besprekingen zal ln
het bijzonder worden besteed aan de
relaties tussen de Eurojoese Raad en an
dere organen van Westelijke samenwer
king. zoals de Schuman-gemeenschap
en de N.a.t.o., terwijl bovendien de mi
nisters Eden en Bidault hun collega's
Nadat Adenauer een uitvoerige Euro
pese geloofsbelijdenis had afgelegd,
waarbij vooral op de Frans-Duitse lots
verbondenheid eewezen werd. werd door
iemand het Saar-probleem ter sprake
gebracht. De kanselier waarschuwdp
toen de betekenis van dit geschil vooral
niet te onderschatten. Het Europese le
ger en de Saarkwestie hadden, zei hij.
niets met elkaar uit te staan, cn hij
liet merken te hopen de Franse regering
tot ziin standpunt, te kunnen overhalen.
In Franse joolitieke kringen gaat wel
het gerucht dat Dulles en Eden hun
collega Bidault in Be-muda zouden heb
ben beloofd hun invloed bij Adenauer
Na de uitreiking ran de prijzen
aon de Nohrl-prijswinnaars. door\
de Zweedse Koning te Stockliolm.l
vond een banket plaats in de ..Gou
den Zaal" van liet Stadhuis te
Stockholm, waaraan ook Koning
Gustaaf Adolf cn K
van Zweden deelnamen.
Mc Carthy heeft nieuw
materiaal
Senator McCarthy heeft, gisteren ver
klaard, dat hij een lijst heeft ontvangen
van ongeveer 125 namen van als com-
muiisten geïdentificeerde
iit Duitsland waren gev
I kaanse staatsburgers waren geworden
aan te wenden een Frans-Duitse over
eenkomst inzake de Saar te bespoedigen,
maar indien zo'n voorzichtige druk al
zou worden uitgeoefend, dan kan toch
ln het beste geval 6lechts worden ver
wacht, dat Adenauer het verzoek om
begrip voor de Franse noden voorlopig
weg zal wulven. Het schijnt namelijk
dat hij met zijn eigen regeringsmeer
derheid nog niet ln het reine ls geko
men over de traag tot welke consessies
West-Duitsland eventueel bereid zal zijn.
Dit jaar schjjnl er geen hoop op te
bestaan, dat Duitsland zelf zijn defi
nltfeic houding daarover kan bepalen.
Een gemeenschappelijke beginsel-ver
klaring van Frankrijk cn Duitsland,
waaren nu al maanden wordt gebroed,
ral dan ook zeker dezer dagen niet uit
de bus kunnen komen. Dat de Franse
regering daarover in haar hart heel
erg rouwig zal zijn, zouden we niet
durven beweren.
Ilct onopgeloste Saar-probleem biedt
namelijk nog steeds het dankbaarste
voorwendsel om elke beslissing inzake
de Europese integratie op de 'ange
baan te schuiven. Op de zeer lange
baan mag men gerust wel zeggen.
VOORSTEL VAN ZEELAND
Naar verluidt, zou de Belgische minis
ter Van Zeeland lin samenwerking met
socialisten en liberalen) een plan hebben
opgesteld dat de volgende suggesties
bevat.
1 De Atlantische landen moeten de
SovJet-Un-e een met aanvals- en weder
zijds beveiligingsverdrag aanbieden.
2 Alle Sovjet-troepen moeten uit
Oost-Dultsland worden teruggetrokken.
waardoor een gedemilitariseerd „buffer-
gebied" zou ontstaan.
3. De Britse en Amerikaanse troepen
moeten zich achter de Rijn terugtrek
ken
4 Het Europese leger, op te richten
krachtens de voorgenomen Europese-
Defensie Gemeenschap, zou op Duits
gebied worden gelegerd, tussen de Rijn
en de geneutraliseerde Oostelijke zone
De zegsman zelde, dat deze punten
„slechts een onvolledig idee van het
gehele plan" geven.
Van Zeeland verklaarde: „De koude
oorlog kan slechts door een wereld
regeling worden beëindigd, daar alleen
dan een ontwapeningspolltlek. welke
ook atoomwapenen zou omvatten, mo
gelijk zou worden".
Met als begin- en eindpunt de
Koning Willem II en de Generaal-
Majoor Kromhout-kazernes is Vrij
dag een acht-iiurs jeeprit gehouden
voor onder-officieren, korporaals en
manschappen.
Er waren 442 deelnemers, die
startten met 221 jeeps.
Een der rijders in moeilijkheden
in de duinen bij Drunen. De wagen
stond tot aan de assen in het zand;
er h'gs ook mannenkracht voor no
dig om de jeep uit zijn gevangen
schap te verlossen.
Bijzonder hartelijk afscheid
ChurchillLaniel
Dc Oost-Duitse waarnemende premier,
Otlo Nuschke, heeft te kennen gegeven,"
dat het mogelijk zou zijn, dat de Sovjet-
Unie instemt met het Westelijke voorstel
dc viermogendhedenconferentii
BOHLEN BIJ MOLOTOF
De Amerikaanse ambassadeur in Mos
kou. Charles Bohlen, heeft deze week
tweemaal de aandacht van de Russische
minister van buitenlandse zaken, Molo-
tof. gevestigd op het voorstel van
president Eisenhower voor een inter
nationaal orgaan voor atoomenergie,
aldus heeft hst Amerikaanse ministerie
Januari te Berlijn te doen aanvangen j van buitenlandse zaken bekendgemaakt
Het West-Berhjnse anti-communisti- I Maandag j 1., daags voor president
sch? inlichtingenbureau „West" ver- I Elsenhower ln de alg. vergadering van
klaarde evenwel, dat het gegevens had de V N. sprak, bezocht Bohlen de Sovjet-
verkregen van het Oost-Duitse mlniste- 1 minister om diens aandacht op de
rie ven buitenlandse zaken, volgens komende rede te vestigen en gisteren
welke tie Russen zullen trachten de overhandigde hij aan Molotof een af-zijn normale politieke werksaamheden "zo
conferentie uit te stellen tot begin schrift van Eisenhowers rede. daarbij spoed:? mosehjk tp hervatten wers t-
Onder het gejuich van de toeschou
wers heeft Churchill Laniel omhelsd en
het toneel was er een van \olmaakte
hartelijkheid en vriendelijkheid
Zonder hoed en zonder acht te slaan
op de kou praatte Churchill met Laniel
aan de deur van de stratocruiser „Csno-
pus". Toen. voorzien van een buiten
model sigaar, nam de Britse premier
zón jas en hoed op en kwam hij de
trap af.
Laniel wuifde hem na zolang dit kon.
„Er bestaat algehele overeenstemming
tussen Frankrijk en zijn bondgenoten
over de grote doelen der internationale
politiek.
Ik ben verhaasd over de wyze waarop
een gedeelte der Franse pers op een
tó'dstip dat ik op de Bermuda-eilanden
de castvrijheid genoot van de Britre
minister-president en met hem onder
één dak vertoefde, bepaalde aspecten
der conferentie heeft gedramatiseerd",
aldus Laniel by zijn terüekeer te Parijs.
Laniel, die zeide voornemens te zijn
Februari
Ook de West-Duitse sociaal-demo
cratische oppositieleider Erich Olien-
hauer, heeft verklaard, dat de Sovjet- DFBAT in i AOFRniii^
Unie waarschijnlijk zou trachten dc ÜKBAT ,N LAGERHUIS
conferentie korte tijd uit te stellen om Premier Winston Churchill zal Don-
de vorming van een nieuwe Franse i cierda? a-S e<?n debat in het Britse
rege-ing af te wachten Lagerhuis over de Bermuda-conferentie
Hij deelde het dagelijks bestuur van openen
zijn partij mede. cat de conferentie te Churchill heeft besloten slechts één
Bnrlitn een grote mogelijkheid bood om daS beschikbaar te stellen voor deze
een beslissende stap te deen ln de rich- bespreking.
tine \an Duitse eenheid en verminde-Een groep van 37 conservatieve afge-
ring van internationale spanning vaardigden, die een onbevredigende
De uitstel-berichten vinden ook in regeling van de Suez-kanaalkwestie
Rusland weerklank. Het Russische vrezen, bad aangedrongen op een debat
partyblad „Prawda" liecft eveneens van (wee dagen
laten doorschemeren, dat het Kremlin
mogelijk 4 Januari zal afkeuren als LANIEL
begindatum van de conferentie der De Britse premier sir Winston Chur-
ren dag u—
ook nog op. dat bij het in practische
vorm gieten V3n theoretisch-politlcke
overwegingen, waarover volkomen over
eenstemming bestaat, „besprekingen
van man tot man worden gehouden om
misverstanden door openhartige uiteen
zettingen uit de weg te ruimen"
Hij besloot met de woorden: .Ik moet
verbiaren dat de Bermuda-conferer.ri?,
waa-op de Franse delegatie volkomen
onafhankeiyk en in overeenstemming
met de wensen der volksvertegenwoor
diging, Frankrljks standpunt heeft uit
eengezet. voor ons verre van nutteloos
is geweest. Ik hoop. dat wij binnen
afzienbare ti.id de zegenrijke gevolgen
hiervan zullen zien".
De Franse premier is thuis direct door
zijn dokter onderzocht.
In een bulletin werd mpdecedeeld. dat
„dank zy zijn krachtig gestri en de bui
tengewone zorgen, dié op Bermuda aan
chili en zyn Franse collega Joseph
stellen, teneinde „billijk" te zijn tegen- Laniel hebben hartelijk afscheid van
over Frankrijk dat in die tijd sir,-hts elkaar genomen by hun terugkeer te hem besteed zyn premier Josëph*Lanïei
een waarnemende regering zal hebben. Londen van de conferentie op Bermuda hersteld is van de longaandoening ale
I Deze warme uiting van vriendschap hy op reis heeft opgelopen".
Onmiddellijk na de p-esidentsverkie- was een opvallend verschijnsel na be- Laniels dokter vërklaa-de dat ce-
zing in Frankrijk op 17 December treedt richten over wry vine tussen de Britse durende korte tyd voorzorgsmaatrëïe-
de huidige regering af en pas na 17 en Franse staatslieden aan de confe- j len nodig zon met het oog op de vër-
Januari zal een nieuwe worden gevormd. I rentietafel. I andering van klimaat
Oud-Leiden
Statenverkiezingen 1954
De verkiezingen voor de Colleges van
Provinciale Staten zullen worden ge
landen op 21 April 1054 De candldaat-
«telllng zal geschieden op 9 Maart 1954.
WEERBERICHT
Weinig verandering
De Bilt venvacht tot morgenavond:
Zwaar bewolkt en nevelig, overwegend
«boog weer met later enkele verspreide
^klaringen. Zwakke tot matige wind
'Pssen Oost en Zuid. Weinig verandering
b temperatuur (Opgemaakt te 10 uur).
13 DECEMBER.
Zon op: 8.40 uur; onder: 16.28 uur.
Maan op. 12.29 uur: onder uur.
Hoogwater te Katwijk 7.51 en 20.20
c-r '14 12 te 8 51 en 21.26 uur».
Dit nummer beslaat uil 10 pagina's
en een BlivuegseL
De foto toont prof. dr F. Zcmike. en vervolgens naar Duitsland terugkeer-
de Nobelprijswinnaar Natuurkunde «Jen om te werken in het bureau van de
Amerikaanse hos; commissaris.
(Nederlandin gesprek met de ko
ningin van Zweden, tijdens het ban
ket.
(Ingez. Med.-anv.)
Official dealer voor
LEIDEN
en Omstreken
M AREL's
Autobedrijf N.V.
^y-V->✓->> WASSENAAR
VjOCSl/ TELEFOON 2545
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur
Helsinki goh, bew
Oslo motregen
Stockholm motregen
Kopenhagei geh bew.
Londen geh. bew
Amsterdam motregen
Brussel nevel
Parits geh bew
Bordeaux onbewolkt
Grenoble ne'el
Nice licht bew
Warschau geh bew
Berlltn nevel
Franklort nevel
MUncben mist
Genéve motregen
Locarno onbewolkt
Wenen nevel
Innsbrück onbewolkt
Rome licht bew.
Amerikaanse hog? commissaris
Hg noemde dit „infiltratie"
Hij had de lijst „met documentatiema
teriaal" gekregen van Earl Carroll, een
Amenkaans advocaat, die uit Duitsland
was gekomen om te protesteren tegen j
het ontslag door het ministerie van bui
tenlandse zaten van William Clark, op-1
perrcchter van het. Amerikaanse Hof j
van appèl ln West-Duitsland.
McCarthy zei, dat hij zich nog geen I
oordeel had gevormd omtrent het ont
slag van rechter Clark, maar dat hij
van plan is persoonlijk Carrolls verkla-
ringen over de staf van de hoge com- 1
missaris en de documenten te bestude- I
ren.
Zelfde weertype
Het KNMI deelt mede:
Een enorm hogedrukgebied beheerst
het weer in geheel Europa. Het centrum
ervan wordt met luchtdrukwaarden van
bgna 1050 milibar aangetroffen in West
Rusland. Weliswaar heerst op de
- Oceaan een grote depressieactiviteit.
*3 3 doch de invloed hiervan kan zich nog
steeds niet verder uitbreiden dan tot
over Schotland. Ierland en de Golf van
Biscaye tot bij de kust van Spanje en
Portugal, in het hogedrukgebied komt
op uitgebreide schaal nevel, mist of
laaghangende bewolking voor.
Ook in de lucht, welke thans over
1Duitsland en België naar ons land
q stroomt, treden vrijwel nergens opkla-
0 ringen op: slechts ln Zuid West Frank-
0 rijk. wordt een gebied aangetroffen
0 waar vrgwel geen bewolking voorkomt,
t Dit gebied breidt zich langzaam ln
0 Noordelijke richting uit maar zal ons
01 land vermoedelijk niet voor morgen-j
0 3 avond kunnen bereiken zodat op nan-
0.1 houden van het overwegend zwaarbe-
worden gerekend Dc kans op regen
0 woredn gerekend. De kans op regen
0 blijft uitermate klein, terwijl de tempe-
I raturen boven normaal blijven.
Deze foto. wederom afkomstig uit dc collectie
Goedcljec-Van der Zanden, toont het voorbij
trekken van het 6de regiment veldartillerie op de
Plantage.
Tc oordelen naar de meer dan abnormale druk
te op straat en de vlaggetooi. veronderstellen wij.
Jat het een parade van het garnizoen betreft op
Koninginne-verjaardag, 31 Augustus.
Dc paardetram werd tijdelijk tot stilstand ge
bracht teneinde üe militaire stoet gelegenheid te
bieden te passeren.
