LEIDSCH
DAGBLAD
Vier-mogendheden- conferentie
te Berlijn
92ste Jaargang
MAANDAG 7 DECEMBER 1953
No. 280SS
=»=r^G*5=,:xx=J^"
Directeur: J W Henny
Hoofdredactie: B W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal; f0 47 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro No 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Na vorming van nieuwe Franse
Dc ministers Tan buitenlandse zaken ran de V. S.. Groot-Brittannië en
frankrijk hebben overeenstemming bereikt over het Russische voorstel inzake
een vier-mugendhedenconfercntic over Duitsland te Berlijn. Dulles. Eden en
Bidault waren het er over eens, dat de bijeenkomst moet worden gehouden na
de verkiezingen voor een nieuwe Franse president en de hierop volgende vor
ming van een nieuwe regering in Frankrijk na 17 Januari doch voordat
de Nationale Vergadering het voorstel tot bekrachtiging van het Europese leger-
verdrag in behandeling neemt.
Dit sluit de mogelijkheid niet uit. dat het debat in het Franse parlement
In Februari of Maart wordt gehouden.
Volgens een woordvoerder was het
antwoord op de Russische nota het enige
pent. dat door de drie ministers bij
hun besprekingen van anderhalf uur op
Zaterdag werd behandeld. Over vele
punten werd overeenstemming bereikt.
„Er waren geen meningsverschillen,
hoewel enige kwesties nader door de
deskundigen zullen worden besproken",
aldus de woordvoerder.
Deze deskundigen sir Frank Roberts
van Engeland, Frangois Seydoux van
Frankrijk en Douglas Mac Arthur van
de V. S. hadden op een bijeenkomst,
«elke een uur voor de conferentie der
drie ministers werd gehouden, hun aan
bevelingen opgesteld.
Op de officiële bespreking van de mi
nisters is het vraagstuk-Triëst niet ter
sprake gekomen, zo zeide de woordvoer
der. A.F.P. meldt echter van betrouw
bare zijde vernomen te hebben, dat Dul
les en Eden. in overleg met Bidault,
hebben besloten. Italiaanse bestuurs
ambtenaren in Triest in functie te laten
treden, zodra de voorgestelde vijf-mo-
gendhedenconferentie inzake het om
streden gebied zal zun begonnen. Het
oordeel der belanghebbende landen is
inmiddels gevraagd Van officiële zijde
is over deze kwestie echter nog niets be
kend gemaakt.
De bijeenkomst van dc drie rege
ringsleiders, welke na de bespreking
van de ministers van buitenlandse za
ken werd gehouden, kon niet worden
bijgewoond door premier Lanicl. die
i heeft gevat. Hij werd vervangen
ir Bidault. Zyn toestand is echter
niet ernstig en mevr. l.anicl. die eerst
naar Bermuda zou vliegen, blijft thuis.
Er werd van gedachten gewisseld over
het antwoord aan de sovjet-unie en over
de kwestie van de Europese verdedigings-
gemeenschap.
De lijfarts van Churchill, lord Moran.
heeft premier Laniel bezocht, die het
bed moet houden.
Lord Cherwell, Churchills adviseur op
atoomgebied, heeft Vrijdag en Zaterdag
besprekingen gevoerd met de voorzitter
van de Amerikaanse commissie voor
atoomenergie. Lewis Strauss. Beiden
hebben niet aan de officiële besprekin
gen deelgenomen.
Naar van welingelichte zijde wordt
vernomen, heeft president Eisenhower er
tegen geprotesteerd, dat punten van de
geheime besprekingen der „grote drie"
via een ..lek" in de Franse delegatie aan
de pers ter ore zijn gekomen Naar aan-
hding van dit protest hebben de woord
voerders strikte orders gekregen, niet-
meer te zeggen dan er in de officiële,
uiterst beknopte communiqués dagelijks
vordt gegeven. Toen de correspondenten
luid hun misnoegen over deze gang van
:aken te kennen gaven, deed de Ame
rikaanse woordvoerder Hagerty een
Weerrapporten
dringend beroep op hen om zich bij het
besluit neer te leggen.
Een ander punt van wrijving deed zich
voor. toen aan de Franse woordvoerder
talrijke vragen werden gesteld over een
foto van premier Laniel, die wegens een
verkoudheid niet aan de conferentie met
Churchill en Eisenhower had kunnen
deelnemen. Volgens de fotograaf was de
foto genomen, toen Laniel. kort voordat
dc regeringsleiders bijeen zouden komen,
op het terrein van de „Mid Ocean Club"
rondwandelde.
De woordvoerder verklaarde met na
druk. dat de ziekte van de eerste mi
nister niet van „diplomatieke aard was.
Lord Moran had geconstateerd, dat hy
fink verhoging had.
In het gisteren uitgegeven communi
qué van de derde bijeenkomst van de
Grote Drie op Bermuda wordt gezegd,
dat Churchill. Eisenhower en Bidault
de bespreking van Europese vraagstuk
ken hebben voortgezet. Heden zullen zij
het over het Verre Oosten hebben.
Een woordvoerder heeft verklaard, dat
men heden tweemaal zal vergaderen. De
bUeenkomst van vanmiddag zal de
laatste zyn.
Het bericht, dat de Westelijke „Grote
Drie" hebben besloten de Russische uit
nodiging voor een vier-mogendheden-
conferentie over Duitsland te aanvaar-
den. is zowel door Bondskanselier Ade-
nauer. als door de leider der West-
Duitse socialisten. Ollenhauer. met in
stemming begroet.
Ook dc secretaris-generaal van de
Nato. lord Ismay, is op Bermuda aange
komen om deel te nemen aan de be
sprekingen over deze organisatie en de
West-Euiopese verdediging.
De Franse hoge commissaris. André
Francois-Poncet. heeft heden, in zün
hoedanigheid van voorzitter van de
geallieerde hoge commissie, aan Bonds-
kanselier Adenauer hel ontwerp voor
het Westelijke antwoord op de jongste I
Russische nota inzake Duitsland over-
handigd.
Als dc Bondsregering haar fiat aan
de tekst zal hehhen gegeven, wordt
dc nota naar Moskou gezonden.
Volgens het West-Berlijnse blad
„Telegraf am Sonntag" is aan de thans
te Moskou vertoevende Sovjet-Russische
hoge commissaris in Oost-Duitsland
Semjonof opgedragen organisatorische
voorbereidingen te ti effen voor het hou
den van vier-mogendhedenbesprekingen
te Beriyn.
Volgens het blad zouden Semjonof
uitgebreide volmachten voor het uitvoe
ren van zijn opdracht zün verstrekt.
Illllllllllllllllllllllillllllllllllll"
President Eisenhower heeft Vrij
dag geprobeerd een praatje te ma
ken met de Franse eerstc-minister
Laniel. toen deze twee staatslieden
en Churchill voor fotografen po
seerden.
Eisenhower gaf zijn poging ech
ter spoedig op met de woorden:
„Mijn Frans is slechter dan zijn
Engels".
vieriandcnconfcrentie van groot be
lang is, maar geen conferentie van
vijf (met China) kan vervangen.
Oplossing van het voornaamste pro
bleem. het verbeteren der internatio
nale betrekkingen, kon slechts door de
grote vijf geschieden.
VARIA
Tengevolge van een storing in de elec-
triciteitsvoorziening hebben de Weste
lijke „Grote Drie" en hun raadgevers
Vrijdagnacht bij kaarslicht hun bcspre-
k.ngen moeten houden. Technici zijn de
gehele nacht bezig geweest om herha
ling te voorkomen.
Een lid van de militie van het eiland
heeft veertien dagen arrest gekregen. I
omdat hij in de omgeving van öe „Mid
Ocean Club", het hoofdkwartier van de
drie regeringsleiders, waar hy op wacht
was gezet, door zijn commandant sla
pend was aangetroffen. Alleen dank zy
zijn goede staat van dienst zal de man
niet voor een krijgsraad worden ge
daagd.
SENATOR KNOWLAND TEGEN
ACCOORD MET MOSKOU
„Het is de vraag of vrij er verstandig
aan zouden doen een verdrag met de
Sovjet-Unie te sluiten Dit land heeft
tussen 1925 en 1950 negen niet-aanvals-
verdragen, elf bondgenootschappen, drie
protocollen en andere overeenkomsten,
welke het verplichtten niet aan een
oorlog deel te nemen, benevens een
neutraliteitsaccoord geschonden" aldus
verklaarde de leider der Amerikaanse
republikeinse Senaatsfractie, senator
William Knowland, in een toespraak te
St. Paul tot republikeinen uit de staat
Minnesota
Hij vervolgde: „De Verenigde Staten
moeten geen overeenkomst met de
Sovjet-Unie sluiten, tenzij de Sovjet-
Russische strijdkrachten uit de Oost-
Europese staten worden teruggetrokken
en dc volken van deze landen in staat
zyn gesteld door vrye verkiezingen een
eigen regering aan de macht te bren
gen".
Omtrent communistisch China ver
klaarde de senator, die enige tijd cele
den een reis door het Verre Oosten heeft
gemaakt: „Het toelaten van dit land tot
de Verenigde Naties zou in het Verre
Oosten als een tweede „Muenchen" en
een grote overwinning voor het inter
nationale communisme worden be
schouwd".
Het fregat ..folian Manrits van
Nassau", dat zes maanden lang
heeft dienst gedaan in dc Koreaan
se wateren is dezer dagen op weg
naar huis. te San Francisco aange
komen. liet schip zal via San Diego.
Acapulco. Panama en Nederlands
West-lndië. thuisvaren.
Foto links: Gori Groen, een van
dc bemanningsleden voor dc na
men. genoteerd door een Ameri
kaanse fotograaf kunnen wij niet
instaanadopteerde in Kurc f fa-
pan) waar het schip in liet dok
moest, een hond. die natuurlijk Ku-
re werd genoemd.
Vier bemanningsleden van de Jc-
han Maurits van Nassau, brengen
een dronk uit op de Koningin
I (rechts).
Kapitein Sluyter denkt op 22 ]a-
nuari a.s. thuis tc zijn.
Vier ilotlen en vijf gewonden bij
autobotsing door mist
Leidse Moeder zwaargewondhaar
zoontje gedood
Op de Rijksweg tussen llardinxveld en Gorinehem heeft gistermiddag tegen
vijf uur een diep tragisch ongeluk plaatsgevonden tengevolge van de mist.
waarbij twee personenauto's met elkaar in botsing kwamen en vier per
sonen gedood werden en vier zwaar gewond.
Bij dit ongeluk was betrokken de familie Keyzer uil Leiden, wier vier
jarig zoontje inwendige kneuzingen bekwam tengevolge
vannacht is overleden.
Volgens het A.F.P.
al 4 of 5 Januari ee
doch dit is nog niet
ou de conferentie
i aanvang nemen,
lificieel bevestigd.
Allerlei geruchten over de houding
der drie staatslieden doen natuurlijk de
ronde, maar zij missen het cachet van
betrouwbaarheid en wy zullen daarop
nog niet ingaan.
Texelse boot in mist aan grond
De Texelse boot. de .,dr Wagenmaker",
heeft gistermiddag 20 minuten vertra
ging gehad, doordat zy op weg naar
Öude Schild in de mist op de Wadden
zee aan de grond is gelopen
Het schip is weer vlot gekomen door-
I dat de passagiers enige malen in massa
I naar stuurboord zyn gerend.
Het dramatische ongeval voltrok zich
als volgt.
Een automobilist uit Rotterdam de
heer C. Vis. wilde een voor hem rydende
auto passeren, doch zag door de dikke
mist een reeds op korte afstand ry
dende tegenligger niet. Toen de auto
uit Rotterdam zich op de linker weg
helft bevond, botste deze in volle vaart
tegen de tegenligger.
Drie inzittenden van de Rotterdamse
auto, de bestuurder C. Vis. handelsrei
ziger uit Rotterdam en het Amsterdam
se echtpaai ZeylemakerZwart werden
op slag gedood, terwijl de echtgenote
van de bestuurder, mevrouw Vis zwaar
gewond <met een schedelbasisfractuur
en een gebroken pols) naar het zieken
huis te Dordiecht vervoerd werd. Haar
toestand is. naar wy vernemen, hoogst
ernstig, men vreest voor haar leven
I de andere auto bevond zich de
Leidse familie Keyzer, w.o. het vier-
jange zoontje, dat vannacht is overle
den. Voorts het echtpaar Langezaal uit
Den Haag. dat. evenals mevrouw Keyzer.
zwaar gewond werd. De heer en me
vrouw Langezaal kregen ieder een her
senschudding. een beenbreuk en liepen
snywonden op De heer Keyzer was de
enige die er goed afkwam Nadat en
kele schaafwonden verbonden waren,
kon hij het ziekenhuis te Gorinehem.
waarheen de inzittenden van deze auto
vervoerd waren, verlaten De toestand
van mevrouw Langezaal is thans rede
ly k, evenals die van haar man.
De auto's zyn zwaar beschadigd.
Opnieuw heeft dit droevige auto
ongeval bewezen, hoe/eer men in deze
mistige dagen, waarbij de mist onver
hoeds plotseling kan komen opdagen,
de grootste voorzichtigheid in acht
moet nemen. Niet genoeg kan hierop
met de meeste klem norden aange
drongen!
Reacties inzake Mc Carthy
Het Witte Huis heeft bekend gemaakt,
dst tot dusver 4346 telegrammen en
1500 brieven zyn ontvangen als gevolg
van de oproep van sena'or McCarthy
om reacties op zijn eis. dat de regering
de hulpverlening moet staken aan ge
allieerden die handel dryven met com
munistisch China Van de 4346 tele
grammen ondersteunden er 2992 Mc
Carthy's eis. De brieven zyn nog niet
gesorteerd
Werk ter V.N.
De speciale politieke commissie der
V N. heeft Zaterdag met 37 tegen 14
stemmen, bij 5 onthoudingen, besloten
het onderzoek naar de ontwikkeling van
het rassenvraagstuk in Zuid-Afrika nog
een jaar voort te zetten Tevoren had
de commissie met 42 tegen 7 stemmen
I 'Australië. Belgie. Columbia. England,
I Frnnkryk. Griekenland en Zuid-Afrika i,
by 7 onthoudingen, een Zuid-Afrikaanse
ontwerp-resolutie verworpen, waarin
werd verklaard, dat de algemene verga
dering onbevoegd is om ..zich met de
binnenlandse aangelegenheden van een
lid-staat bezig te houden"
De Nederlandse afgevaardigde ir Do^y
verklaarde, dat het volk en de regering
van zijn land een afschuw hebben van
elke vorm van discriminatie en de po-
liuek van de Zuid-Afrikaanse regering
met betrekking tot het rassenvraagstuk
in de unie moeilijk kunnen begTypen.
Sprekend over de Zuid-Alrikaarse on'-
werp-resolutie zeide ir Dozy, dat in dit
geval niet alleen binnenlandse aange
legenheden. doch ook de kwestie van de
rechten van de mens in het geding zyn.
Hij was van oordeel, dat de vraag, of de
algemene vergadering bevoegd is m deze
kwestie in te grypen. moet worden voor
gelegd aan het Internationale Gerechts
hof tc Den Haag De Nederlandse dele
gatie onthield zich van stemmen, toen
de Zuid-Afrikaanse ontwerp-resolutie in
stemming werd gebracht. Zij stemde
j tegen inzake het verlenen van het
mandaat van de commissie van onder-
f zoek.
De begrotingscommissie van de alge-
I niene vergadering d— V N. heeft de be
groting voor het v< >nd jaar ten be-
j drage van byna 48 null.oen dollar goed
gekeurd met 44 tegen 5 stemmen
I sovjet-blok dat speciaal bezwaar
maakte tegen het uittrekken van gelden
voor commissies, die het als onnodig be
schouwt. zoals b.v. die voor de Balkan
en voor Korea.
Ontspanning tussen Italië
en Zuid-Slavië
De Italiaanse premier en minister van
buitenlandse zaken Giuseppe Pella
dc Zuidslavische gezant in Rome zijn
op instigatie van de gezant overeenge
komen. dat beide landen onmiddellijk en
gelijktijdig stappen zullen doen om ge
meenschappelijke grenskwesties te rege
len Deze stappen aldus een communi
que van het Italiaanse ministerie van
buitenlandse zaken, zouden terstond on
dernomen en binnen zeer korte tijd vol
bracht worden.
Aan beide zijden van de Italiaans-
Zuidslavische grens zullen de troepen
teruggetrokken worden.
ïn September werden twee Italiaanse
divisies naar de grens gezonden. De mo
tivering was. dat er tekenen waren dat
ae Zuidslavische regering een gedeelte
aan het gebied van Triest wild.' inlijven.
Volgens Italiaanse berichten had Zuid-
Sla vië 30.000 man samengetrokken aan
dc grens.
Gisteren is reeds een aanvang ge
maakt met liet terugnemen der troepen,
hetgeen 14 dagen zal duren.
Voorts ligeen op het telegraafkantoor
in Washington 3500 telegrammen, die
nog moeten worden afgeleverd
Volgens de senator zyn deze cyfcrs
niet juist Hij zeide. dat tot Zaterdag
ochtend 8427 telegrammen waren afïe-
icvcrd en dat nog 4 a 6000 telegrammen
moesten worden besteld De scnatcr
dt-elde echter niet mede, hoe hy aan
deze cijfers kwam
In een radio- en televisietoespraak
heeft McCarthy president Eisenhower
gep-ezen en ontkend, dot er tussen hem
en de president verschil van menoing
bestaat over de kwestie van communis
ten in overheidsdienst Hy zei da: /.i n
oproep om reacties geen ..populante.ts-
wedstryd was tussen de president en
hem. In dat geval zou Eisenhower w. .li
nen met 20 tegen 1". zo meende de se-
Ook ontkende McCarthy aanvallen t»
hrbben gedaan op minister Foster Dul
les Volgens hem waren de berichten
over meningsverschillen tussen hem en
president Eisenhower en Foster Duties
afkomstig van journalisten d e voor l.ct
merende?! verleden ia»- Ad a: Stever-
son. de democ ,a.;. laat voor
het presidentschap hadden gesteunct.
WEERBERICHT
Oostelijke wind
„De Bilt verwacht tot morgenavond:
«•aaar bewolkt met plaatseiyke opkla-
hngon en hier en daar nevel of mist.
Lernegend droog. Dezelfde tempera-
,Jr«n als vandaag of Iets lagere. Zwakke
matige Oostelijke wind. (Opgemaakt
k 10 uur».
8 DECEMBER
Zon op: 8.35 uur: onder: 16 29 uur
u'*an op: 10 38 uur: onder: 18.13 uur
H'o?*ater te Katwyk te 4.24 en 16.35
(Springty).
Dit nummer bestaat uit acht pagina'!
Schoonmaken en verzorgen zit de
vrouwen in liet bloed: daar is niets
vreemds aan. Maar de manier waai-
op deze diic Engelse luiismoedcs
haar talenten uitleven., zal bij me
nigeen verbazing wekken. Dit trio.
mevrouw Edna Hughes, mevrouw
Dorothy Tomtinson en mevrouw
Edna Pickering, is in dienst van dc
Britse Spoorwegen. Zij hebben de
verantwoordelijkheid gekregen voor
12 km spoorbaan in dc omtrek van
Pagworih In stevige, maar vrouwe
lijke kleding - zij verafschuwen
overalls - doen zij liet ruwe en
zware werk aan dc spoorbaan Haar
opzichter. Tom Harris, prijst de
di ie als een ..best stel" en zegt dot
zijn groepje van drie soms meer
werk verzet dan tien mannen.
Dc vrouwen zelf. bevalt het werk
j opperbest; zij hebben maar cên
j klacht, dc handen worden er zo le
lijk van!
Edna Hughes liclpt haar schoon
zuster Dorothy Tomtinson (rechts),
met het aandraaien van de moeren,
l inks is F.dna Pickering bezig "'H
liet oliën van de schroeven.
Perzië herstelt betrekkingen
met Engeland
„Perzië heeft de diplomatieke betrek
kingen niet Groot-Brittannië hervat,
omdat het verbreken ervan (in October
1952. door dc toenmalige premier Mos-
sa deqi er niet toe heeft bygedragen een
oplossing te vinden voor het geschil met
de Brits-Perzische oliem.iatscliappy
aldus verklaarde dc Perzische minister
president, generaal Zahedi. Zaterdag
avond te Teheran in een radiotoespraak
„Perziè heeft, in het belang van de
internationale vrede en samenwerking,
tot hervatting der diplomatieke betrek
kingen met Groot-Bnttannië besloten.
Hel hoopt in staat te zullen zijn olie
producten op eigen gelegenheid op de
wereldmarkt te kunnen verkopen', aldus
Zahedi die als volgt besloot „Regering
en volk van Perz'ë zyn geen enkel an
der land vijandig g'-zvid Perzië wil
vriendschappelijke betrekkingen met alle
landen onderhouden, behalve wanneer
er bewijzen bestaan, dat staten liet
voorzien zouden hebben op onze belan
gen. of er op uit zouden zyn afbreuk
te doen aan ons gezag".
De Perzische godsdienstige leider Kas-
jani heeft Zaterdag te Tcheian ver
klaard, dat de Amerikanen hebben ge
dreigd met het besnoeien van .het
kleine bedrag aan dollars, dat Perzic als
hulp wordt gegeven", indien de regering
dp diplomatieke betrekkingen met Groot
But tannic niet zou hervatten.
De Amerikanen oefenen soortgelijke
di uk op Perzië uit om het te bewegen de
Britse voorstellen voor oplossing van het
cllegesohil aan te nemen, aldus Kasjanl
Kasjani drong er by de Perzen op aan
een dag van rouw te organiseren. Iedere
Pers moet een zwarte band dragen en
winkels moeten zwarte vlaggen uithan
gen met leuzen tegen de ..gehate En
gelsen en hun „buiten- en binnen
landse nalopers". aldus Kasjani.
Stakingen in Italië
De Katholieke en communistische or
ganisaties van Italiaanse industrie-ar
beiders hebb-n besloten op 15 Decern
ber het werk voor 24 uur neer te leggen.
Ol de socialistische arbeiders aan de sta
king zullen deelnemen, zal worden u
gemaakt op het nationale congres v.
deze organisatie, dat dezer dagen
Rome wordt gehouden
De communistische vakbond heeft
voorts opgeroepen tot een 24-uur sta-
king op Vrydag as van atbeiders in de Dc Imam Z.A Bajwa van 1c ging te Rabwah in de Prndsjaab.
tabaksindu-trie een regerlngsmonopolie. j Moskee te Londen, ovrrhondi t die de vertalmvan de Italic
Ook zyn 150000 spoorwegarbeiders -.
100 000 PTT-ambt en a ren en 300 000 ge-1 bfll-gi ^ag\ ocrdei u tarda. np1 Schrift der Mohammedanen vcr-
meenleambtenaren door de communist!- London Airport twee exemplaren zorgde.
sche vakbond opgeroepen voor een 24-vM ccn Nederlandse vertaling van
uurstaking op Vrydag. I nr»
Aangezien de christen-democratische de Koran, i.cn exemplaar is be- De Nederlandse vertalingen zui-
vakvereniging van spoorwegarbeiders d? stemd voor dc President van de R, - lm in omloop worden ebracht m
UaÏj mNM Mmrria het and.rr Nederlands, „.-Nr./, ,na, \1„.
I het hoofd van de Ahmadiyya Bewe-1 hammedanen leven.