LEIDSCH DAGBLAD Zaterdag-Koopje laagse conferentie onvruchtbaar? NU 59 ets Onverwachte uitnodiging van Moskou voor vier-mogendheden conferentie 52ste Jaargang VRIJDAG 27 NOVEMBER 1953 No. 28080 pveefcnr: 3 w Henny goo(*cdtode: B W Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 16.— per kwartaal: 10 47 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 iistelling studiecommissie E.P.G. Geen stap vertier tot „Klein Europa"? (Van onze parlementaire redacteur). Oe Haagse ministersconferentie, gistermiddag om drie uur geopend, in de Ridderzaal te Den Haag, heeft veel van haar glans en betekenis verloren nu e Franse minister van buitenlandse zaken, Bidault, heeft moeten besluiten «t naar Den Haag te komen. De Franse delegatie, die gistermorgen is gearriveerd, staat onder leiding ,,n de heer Parodi. Het is wel verleidelijk aan deze naam een symbolische betekenis te geven ter karakterisering van deze ministersconferentie, want in felle is deze Franse delegatie zonder mandaat gekomen, en het lijkt dus wel j:s| onwaarschijnlijk dat de conferentie veel meer zal kunnen doen dan zich ivliezen in algemeenheden, die de zaak van klein Europa geen stap dichter bt het doel zullen voeren. D; machteloosheid, waarvan het faase parlement keer op keer blijk pit, wreekt zich in het geheel van de Jgopese samenwerking. Een machte- isield. die mede gevoed wordt uit „L't voor prestigeverlies. Een spook- .eld, waarlegen mensen als Schuman o Teltgen tevergeefs optornen. Aan optimistische uitlatingen over de tv.heid, waarmede het Franse parle- r-ü het EDG-verdrag zou ratificeren ih'eljjIu een maand geleden als een êtm van ontspanning gewaardrerd - ra door het Franse parlement op even zeggende als ontnuchterende wijze [logenstraft. Onder deze omstandigheden is het Luwelijks te verwachten dat de Haagse referentie ook maar enig tastbaar rc- i aat zal opleveren, want Juist in de untcn van de Europese samen- is Frankrijk in sterke male - de nadere uitwerking van het e i-Beven en de Saarkwestie - terwijl Frankrijk de beslissing over het X-verdrag weer schijnt uit te stellen, ri ieder gesprek over de Europese po- - 'te gemeenschap in Den Haag bij .rbaat tot onvruchtbaarheid gedoemd. ath Inmiddels zijn ook de andere voltalli- P delegaties in Den Haag aangekomen, mr zij door het Haagse gemeentebe- tj'ir zijn ontvangen. Gisteravond bood de Nederlandse re- 4 een banket aan, terwijl van- Weerrapporfen an hedenmorgen 7 uur). Gisteren is de Ministersconferen tie ..Klein Europa" begonnen. Voor de opcningszitting in De Lairessezaal. in Den Haag. de ver tegenwoordigers van de zes deelne mende landen: v.l.n.r. Paul v. Zee land (Min. van Buitenlandse Zaken van België): Giuseppe Pella (Min. President r Italië): de Minister van Buitenlandse Zaken v. Luxemburg, Bech; Dr. Konrad Adenauer (Min. President van Duitsland): Mr. IC. Bcycn (Min. r. Buitenlandse Zaken van Nederland) en de lieer Parodi. Secretaris-Generaal van liet Franse Ministerie van Buitenlandse I Zaken). de wandelgangen kon men reeds klan ken opvangen, dat dit voor het statuut een ijskast-periode inluidt. De eerste zitting heeft geduurd tot bij haif acht en in die tijd zijn er zes rede voeringen gehouden, waarvan een door de Nederlandse minister van Buit. Za ken, mr Beyen. Hij heeft uiteengezet, dat men met de defensiegem-eensohap min of meer m een slop is terecht gekomen en dat het wellicht gewenst zal zijn. het ontwerp voor een politieke gemeenschap eigen lijk even los te laten om tot een parle mentaire uitbouw te komen van het EDG-verdrag. Als het Nederlandse standpunt heeft minister Bcycn de economische inte gratie, als onderbouw van de politieke gemeenschap genoemd. Nederland ziet de politieke gemeen schap ook niet op het eerste plan. Met deze uitspraak wordt enigermate tegemoet gekomen aan de bezwaren van Franse zijde. De voorzitter van de constitutionele commissie van de Assemblée ad hoe, dr von Brentano heeft aan de conferentie een exposé gegeven van het ontwerp statuut. Besloten werd, de voorzitter van de raadgevende vergadering te Straatsburg, de heer de Menton en de secretaris generaal van de Raad van Europa als nog tot het bijwonen van de conferentie uit te nodigen. Vandaag bestuderen de ministers het rapport van de conferentie der plaats vervangers te Rome. Nieuwe boodschap van Eden aan Zahedi Van welingelichte zijde wordit verno men dat de Britse minister van buiten landse zaken Eden de Perzische premier generaal Zahedi een nieuwe boodschap heeft gezonden, due is overhandigd via de Zwitserse gezant te Teheran. (Ingez. Med-adv.) PYAMAFLANEL frisse strepen, prima kwaliteit, 75 c m. breed, kleine foutjes. WAARDE 1.19 Bidault komt hoogstwaarschijnlijk niet meer naar Den Haag Kahinel-Laniel zal vermoedelijk vallen Men acht het in Parijs nu wel uit gesloten dat Bidault nog naar Den Haag zal komen om er morgenochtend de laatste zitting van de conferentie van zes of juister van vijf nog mee te maken. Zelfs wanneer het Franse parlement de regering Laniel nog haar vertrouwen zou witten geven, waarop vanmorgen heel weinig kans leek te bestaan, dan is het. om prac- tische redenen alleen al, wel onmoge lijk het oorspronkelijke plan ten uit voer te brengen. Bidault's dototers sehUnen bezwaar te hebben tegen een vliegreis van de mi nister en de laatste trein, waarmede FYankrijk's afgezant nog op tijd op het appel zou kunnen verschijnen, vertrekt om elf uur vanavond. Op dat tijdstip zal de besL—.ng in het Pal3is Bourbon waarschijnlijk nog met gevallen zUn Wanneer het droevig lot van de Haagse conferentie daarmede wel beze geld is, dan schijinit Bidault toch nog wel te hopen kanselier Adenauer de eerstvolgende dagen, en missch.en zelfs morgenmiddag, in Den- Haag of elders te ontmoeten Maar ook daartoe zal het parlement in de vorm va:i een welwil lende uitspraak daaraan zijn goedkeu ring moeten geven. Men weet, dat het de aanvankelijke 1 bedoeling was tijdens de Haagse confe rentie ook de Saar-besprekingen tussen Frankrijk en Duitsland op het zoge naamde hoogste niveau te hervatten en men zegt dat van beide kanten daarop noz altijd pnjs wordt gesteld Zo heeft men hier met belangstelling kennis genomen van Adenau»r's~ verkla ring, dat hij morgenmiddag in Den Haag hoopt te biljoen zelfs indien daar voor de conferentie ai zou zijn afgelopen. Alles hangt Intussen af van de uit spraak, die de Nationale Vergader.ng straks zal gaan deen. De voorspellingen ziin somber De socialisten, noch de Gaullio en wensen op het moment de regering te steunen en zonder de bu sts nd van een van beiden is er g en meerde-he.d voor Lamel te vinden Z n er zich op het laatste moment ~-:en plotselinge wending voordoen, dan zal Frankrijk morgen weer zonder regering zitten De nieuwe nota van hel Kremlin, waarin Rusland zich bereid verklaart nu toch wel met de drie grote Weste lijke mogendheden te gaan praten, is zeer zeker koren op de molen van de oppositie. Met die bedoeling is de nota, die pas morgen wordt gepubliceerd, ongetwijfeld dan ook juist op dit mo ment verzonden. Mol nog meer krach' zullen. In hot bijzonder de Gaull.s en, vandaag nu m de Kamer kunnen betogen, dat ee.'-t een basis van overeenstemming met de Sovjets moet worden gezocht alvm-ci.s FrankrU'k in zee mag gaan met Duit land op de boot, d.e geïntegreerd Europa avond de ministers zich zullen verenigen aan een door H M de Koningin aan geboden banket in het paleis te Am sterdam, gevolgd door een regeringsre ceptie in het Rijksmuseum. Wanneer dr voortekenen niet bedrie gen zal «te Haagse ministers-conferen tie besluiten tol het instellen van een studiecommissie, die. hoewel zelfstan dig werkend, geassocieerd met de .As semblee ad hoe Ivet on» werp-statuut voor de Europese politieke gemeen- „Bliksemstraal uit heldere hemel" Het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken heeft officieel meege deeld, dat de Sovjet-Unie een conferentie van de ministers van buitenlandse zaken van Engeland, Frankrijk, de Sovjet-Unie en de Verenigde Staten te Berlijn, op een niet nader genoemde datum, heeft voorgesteld. In een nota van acht bladzijde is deze uitnodiging gedaan. Westelijke diplomaten te Moskou noemden dt Russische nota „een zeer knap stuk hoewel „een bliksemstraal uit een heldere hemel" Naar te Moskou verluidt worden in de nota geen belangrüke voorwaarden gesteld, waaraan voor het houden van de conferentie moet zijn voldaan. Het Britse ministerie van buiten landse zaken heeft medegedeeld, dat de nota een antwoord is op de nota van de drie Westelijke mogendheden van 16 November. In de jongste Westelijke nota's werd de sovjet-unie uitgenodigd deel te ne men aan een conferentie van de mi nisters van buitenlandse zaken van de grote vier te Lugano De uitnodiging werd door de sovjet-unie noch aange nomen, noch verworpen. De Russische antwoordnota van 3 November werd gevolgd door het be sluit van de drie Westelijke mogend heden oo de Bermuda-eilanden bijeen te komen In de Westelijke nota van 16 Novem ber werd nog gezegd, dat de Ameri kaanse. de Britse en de Franse regering van oordeel waren, dat de Russische cch bew. Hrtitnkl Oslo 'ïfïholm cch bew. i'rhaccn eeh bew. zwaar bew. Z-'Tdam zwaar bew. tajs ECh bew! '-■ceaiix lich' bew. wnohie nevel nevel half bew licht bew llchi bew vri|w onb. WEERBERICHT Weinig verandering Bik verwacht tot morgenavond" Overwegend woog weer met veel be- •'Lng Matige tot krachtige wind 'us- iuid en Ziild-<«ost Weinig verande- temperatuur (Opgemaakt te 10 uur) 28 NOVEMBER 2*>op: 821 uu- .nder: 16 35 uur «ttr, op .jur: onder: 13 12 uur "Mzwater te Katwijk te 8 23 uur 20 50 uur nummer »- -leat uit 14 pagina's antwoordnota een weigering inhield aan besprekingen deel te nemen, tenzij deze op de door de Russen gestelde voorwaarden werden gehouden. Onlangs hield de Russische minister van buitenlandse zaken, Molotof - tegen liet gebruik ln - een persconferentie te Moskou, waarin hii zeide, dat de drie Westelijke mogendheden de Russische nota verkeerd hadden uitgelegd. Molo tof herhaalde bij die gelegenheid het Russische standpunt, dat communistisch China diende deel te nemen aan een ccnferentip over het beëindigen van de koude oorlog. Onze Londense correspondent telefo neert ons: Op het ogenblik heerst in Londen og mystificatie over het nieuws, dat Rusland bereid is een conferentie van vier bij te wonen te Berlijn Gewacht zal moeten worden op na dere uitleg van Moskou over opzet en aard der voorgesteld? conferentie Het korte communiqué geeft geen aanwij- "'einsen of het Kremlin een conferen- wil tussen de premiers, de ministers van buitenlandse zaken, of hun plaats- "ervangers. Zo lang geen bijzonderheden bekend ziin. is het niet mogelijk te weten, of dit voorstel ernstig moet worden ge nomen. Het kan zyn. zo redeneert men hier. dat de Russen van gedachte zijn ver anderd en bereid om een voorstel voor een conferentie der vier ministers van buitenlandse zaken over Duitsland en Oostenrijk te aanvaarden. Maar het is ook mogelijk, dat een andere lange nota op komst ls. waarin een conferentie aanvaard wordt, maar waarin onmogelijke voorwaarden wor den gesteld. Wil het Kremlin, zo vraagt men zich hier af, met deze verrassende zet de verwarring alleen maar groter maken? De aankondiging komt op het mo ment. dat de toestand ln Frankrijk een dramatisch crisispunt heeft bereikt. Als de sovjet-nota mocht leiden tot de val van de Franse regering, dan is zij misschien niets anders dan een poging om de Bermuda-conferentie te torpe deren en daardoor de West-Duitse her bewapening op te houden. Uit de om standigheid dat geen samenvatting wordt gegeven leidt men af. dat dè nota klaarblijkelijk lang en ingewik keld ls. Londense dmlomatieke waarnemers menen, dat er de laatste weken tekenen genoeg in Moskou waren, dat het Kremlin verstoord was over de slechte ontvangst van de sovjet-nota van 3 November Vandaar waarschijnlijk de Russische wens om de mislukking van de vorige nota ongedaan te maken door een nieuwe, welke mogelijk soepeler en minder negatief is. Maar in Londen acht i reden aanwezig aan tc Moskou werkelijk van houding is geen anderd. De Poolse ambassade In Londen heeft gisteren een nota gepubliceerd, welke aan de Britse en Amerikaanse ambas sades in Warschau is overhandigd. Deze nota, waarin g?protestecrd wordt tegen de hei militarisering van West-Dults- land, bevat niets nieuws I De Poolse regering zwijgt over de be wapening van Oost-Duitsland, welk? thans ook luchtstrijdkrachten omvat. Belgische Tweede Kamer keurde E D G goed Voor- en tegenstanders onder aüe partijen (Van onze Brussels- correspondent per telefoon) Gisteravond heeft de Belgische Tweede Kamer het E D.G -verdrag met 148— j 49 en 3 onthoudingen goedgekeurd. Er stemden voor: 96 Katholieken. 40 socialisten en 12 liberalen, wat respec tievelijk de grote meerderheid is in de drie nationale partijen. Er stemden tegen: 29 socialisten 9 Katholieken. 6 communisten. 4 liberalen en de on afhankelijke socialite mevrouw Blume In IS.30 tras Chicago slechts een groep houten huizen, mei een in wonertal van 4470 Thans is deze stad uitgegroeid tot de op cên na grootste stad van de Unie. met een oppervlakte van 4550 vierkante km en 'n bevolking van 3.396 808 (cm cijfer, daterend von 1940). Onge lofelijk snel is de uitbreiding in haar werk gegaan Wolkenkrabbers verrezen er ontstond een indruk wekkende zakenwijk. Een foto. genomen op Michigan Avenue van ..Windy City" zoals de bi/naam van Chicago luidt Ook op di avond, waarop deze toto werd gemaakt, stond er een flinke bries, die de donkere wolken in grote vaart voor zich uit stuwde. Het wit te gebouw rechts is het 333-gc- bouw. die uit de socialistische partij werd gesloten wegens haar communistische svmpathiecn. Drie leden van de Kamer: een liberaal, een socialist en een Katholiek, ont hielden zich. terwijl 12 leden afwezig Zo is de stemming zeer verdeeld ge weest en trof men voor- en tegenstan ders aan in alle partijen. Bij de socialis ten was in een ochtendvergadering van de fractie besloten dat de EDO een vrije kwestie zou zijn. des te meer omdat de minister van buitenlandse zaken. Paul van Zeeland Woensdag een posi tief antwoord had gegeven op de drie desiderata van het socialistisch partU- bureau. namelijk de garantie dat Enge. land de EDG zal steunen en er zich nauw mee zal verbinden, de eis dat België garantie zal kriigen inzake de politieke gemeenschap en dit nog voor het EDG-verdrag van kracht wordt, en ter.slot'e dat de Belgische minister van buitenlandse zaken het initiatief zal nemen om de grote landen van de Nato er om te verzoeken met Rusland een non-agressle-pact af ie sluiten Van Zeeland zpide dat de kansen om met dc Russen te onderhandelen, gun stiger zijn geworden Intussen stemden de meeste socialis tische vakbondsverteeenwoordigers gis teren tegen het verdrag Ook de oud' Camille Huysmans. minister van staat stemde tecen Spaak de president der socialistische partij, die gisteren door koning B«udew:jn weri ontvangen stemde voor De BeleischP socialisten hebben naar het oordeel van politieke waarnemers, in geen geval het risico willen lonen dal een meerderheid van de fractie der I Tweed? Kamer het verdrag zou <erwer. I pen Want in dit geval zouden zil In I Belgié naar de verkiezingen van het De Rijssclse douane staat voor een moeilijk probleem: een brug over een beek. die de grens vorrut tussen Wattrelos en Moeskroen, geeft haar handen vol werk. De brug maakt het de Belgische land bouwer Hovelaque mogelijk zich van zijn boerderij in België, te be geven naar zijn landerijen, die op Frans grondgebied liggen. Maar zij dient ook. naar de douane beweert, voor smokkelaars, die er 's nachts over trekken, met voertuigen, zwaar beladen met smokkelwaar. De dou ane is in 1951 een proces tegen de landbouwer begonnen: hem werf geëist de brug af te breken. De landbouwer won echter het proces. Thans is het probleem voorgelegd aan liet Ministerie \an Buitenland >e Zaken, dat moet beslissen, of lit Verdrag van Kortrijl; - in 1820 gesloten, ter regeling van de Frans- Belgische grensperikelen - de macht verleent aan dc douane om het Franse gedeelte van de brug te laten afbreken. Dc landbouwer Hovelaque bij de brug. volgende Jaar zUn gegaan met een neeatief Europees urogram, wat In Duitsland zeer nadelig is ultgpvallen voor de partij van Ollenhauer Boven dien zou men Snaak cicot voorstander van het verdrag, in een onmogelllke positie hebben gebracht en hij zou in een eventuele coalitie van socialist?!! ?n Katholieken onmogelijk de porte- f?uill» van buitenlands? zakpn hebb?n kunnen accepteren, wat thans ?en moee'nkhpid. zo niet een waarschijn lijkheid ic' 1 De verkiezingen in 1954 h»bben dus I gisteren mpde hun Invloed chad on de goedkeuring van tvt EDG-verdrag, dat door de tegenstanders in het par- 1 l?ment en door sommt-e kranten als de Libre Belciour". fel beftreden wordt. Een wel ze-r voortvarend BkttialHt hoogleraar Marcel de Carte. die filocoLe docee-t aan d? rijksuniversiteit t? r i 'k vergeleek de Kamerleden die voorsta n- ders ziin van het EDG -verdrag met prostituées amdat zil aldus De Corte alle eerbied voor de idee van het vaderland hebben verloren Het verdrag dient thans door de Senaat behandeld te worden en m»n I verwacht dat de meerd»rheid in d-ze kamer kleiner zal ziin dan de driekwart I meerderheid de- Tweede Kamer M?n verwacht dat kanselier Ad?nauer b:n- nenkort België zal bezoeken j In Frankriik h?eft de B-lgische be- l slisslnr pen diepe Indruk •erriakt op de tegenstanders van het verdrag De Gaul. li-ten dachten namclitk dat zU konden rek?nen od een invloedrltke mee-der- heid in de liberale en ';-»"=che partijen!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1