UMER NAM UITERST ZWARE BESLISSING [iuister van Tliiel: onhoudbaar" .Situatie niet LEIDSCH DAGBLAD Woensdag 18 October 19S3 Tweede Blad No. 28073 Indische Nederlanders tegen zichzelf beschermen" (Van onze parlementaire redacteur) gelijk op pagina I vermeld heeft de Tweede Kamer de motie van prof. ,e verworpen en die van de heer De Graaf aangenomen. Inzake het riqe debat zij het volgende gemeld: t debat heeft wel duidelijk gemaakt, dat er in de Tweede Kamer eigen- ;<n verschil van mening bestaat over de vraag, of Nederland zich het lot '2Eie Indische Nederlanders behoort aan te trekken. Het verschil van -g betrof de vraag, op welke wijze hier geholpen moet worden. En toege- I ging het hierover: mag de Nederlandse regering het recht van deze iChe Nederlanders, om zélf te bepalen of zij al dan niet naar Nederland vertrekken, beknotten met het argument: ,,er kunnen omstandigheden «eike er toe dwingen, de betrokkenen tegen zich zelf te beschermen" Ie regering heeft bij monde van minister Van Thiel deze vraag, zij het voorbehoud, bevestigend beantwoord. Een voorbehoud, dat echter het rp» als zodanig niet aantastte, maar alleen beoogde duidelijk te maken, ieder geval naar zijn eigen mérites zal worden beoordeeld. Oud: „oud-liberale klanken „Regering waarschuwt!" Met grote nadruk heeft minister Van Thiel staande gehouden, dat de si tuatie niet onhoudbaar is. Hel uit gangspunt van de Regering is - en dat is een zaak van sterk gevoelde verantwoordelijkheid - dat er een mo gelijkheid moet zijn, de Indische Ne derlanders tegen zichzelf tc bescher men. „Ik heb, slechts kennende de motie Lcmaire, de Kamer daarover niet in het ongewisse willen laten. En. zo voegde de minister er aan toe: „dit komt overeen met het standpunt, dat de heer Lemaire in Maart ook in nam Iprof. Lemaire heeft later ge zegd, ter zake in de loop der afgelo pen maanden, tot ander inzicht tc zijn gekomen i Met nadruk verklaarde de minister: „Zij zijn vrU om te komen, maar wij moeten waarschuwen, dat van de zijde der regering geen positieve daad mag worden verwacht, wanneer wij de over tuiging hebben dat zij hier hun onge luk tegemoet gaan. Er is geen sprake van ongelijkheid van recht In geweten ben ik er van overtuigd, dat velen in Nederland geen en in Indonesië mis schien een toekomst zullen hebben. t vas Juist dit principe, dat door -.n3:re werd bestreden. Maar ook -]j*r da uiteindelijke eigen beslis ten! van betrokkenen koppelen _((n nauwgezette en objectieve jchting omtrent de vooruitzichten rerïonist naar Nederland, te nadere aanvulling van zijn mo- iseen stap in de richting van het Kriele standpunt weliswaar, maar éi :tuk der eigen beslissingsbe- -e:d bleven de standpunten even- .r elkander verwijderd als tijdens van de vorige week. Kamer stond gisteren wel voor .v.-nwte moeilijke beslissing, om- ede partijen argumenteerden van r diepe bewogenheid met het lot r:..-:he Nederlanders. Daartoe was geen persconferentie, zoals die i ui Den Haag vanwege de van Indische Nederlanders genouden en waarbij het lot onzer jurgers overzee in schrille kleuren ntekend nodig. En hóe men ook cf beslissing van de Kamer moge r. er kan na het aanhoren van tien geen twijfel over bestaan, .„and, ook van hen die tegen de ■lemaire stemden, er ook maar lerste verte aan denkt, deze In- N'ederlanders aan hun lot over te urom was de beslissing, waarvoor Kamer werd geplaatst, zo ver- ikelijk moeilijk. Het is een hui- —pifkkrnde gedachte, dat de po- un de Indische Nederlanders in e onder de invloed van deze 'batten nog benarder zou pen norden. Want, wanneer, zoals Ie positie in wezen reeds on- _r is over de mate daarvan xtt eigenlijk niet te worden ge- hrt immers over het wezen de positie gaat dan zullen de ïeden door het Kamcrde- iftaten van de beslissing over --ties, eerder nog ongunstiger I een afgeschreven boedel klaarheid komen." zo be- r de heer Stufkens tArb). „Er is take tegenstelling tussen wat de a op gt sag van de Hoge Commis- «rklaarde en de berichten, welke t de kringen der betrokkenen be- beschouwde de omstandigheid, dat tanciele aspect niet in de overwe- i wordt betrokken als een aan- te winst, waardoor het mogelijk is n zuiverder bepaling der stand- i te komen. Het moet duidelijk i' Indische Nederlanders niet whou vd als een afgeschreven cat zij in maximale mate vrij val keuze hebben. Hij drong aan r i.vcr.sieve voorlichting, door Lu» 01...an. dat rekening moet 3 me' alle medische, sociale, poli te psychologische indicaties. Moet ie betrokkenen tegen zich zelf be ta? De weerzin tegen deze uit- '5 Is begrijplfjk, aldus de socialis- algevaardigde, en men moet haar met de uiterste omzichtigheid ren Aan de andere kant is het t aarlijk wanneer men de betrok- ta argeloosheid of wezenlijk zelf- een beslissing laat nemen. Wan- regering een voorschot geeft, een positieve daad en daarmee -1 tevens een morele verant- *er Stufkens achtte de motie lemaire te eenzijdig op de vrU- -"bt Zij mist een Instantie, die t' arden onderzoekt. HU gaf dan r voorkeur aan de motle-de Graaf, hu achtte een betere en royaler 'hng dan de huidige, daarvan het ikeUjke complement. Schouten: Jundamentele rechten" fractievoorzitter, dr Schouten .de ernstige bezwaren tegen oer legering, dal de be- in hun eigen belang zich '«schakelen naar de eisen van -j' omstandigheden. -een zij moeten in Indone- 11 De vryheld van de eigen 11 'nt daardoor te vervallen, ter. deze- achtergrond moet de mo- 1 Oraal beoordeeld worden. HU ""'«eis liet standpunt der rege- ielulcht als een duidelUke uit- f-n hier echter te maken met rechten, zo betoogde dr mogen niet ondergeschikt {«naakt aan het standpunt der - Dc gewijzigde motie Le- dit iccht van elk mensen- Met dr Schouten heeft ook VVD' critiek geoefend op 'ding - bij voorbaat van .dat hij de motte niet zal r mocht zij worden aangeno- icgcrlng draagt een zeer bU- VrT"i'woordelijkheid voor de 'okf-n ln Indonesië, zo zeide want wij kunnen dit aller Prof. Oud. die zich volledig bij dit be toog bU de motie-Lemaire aansloot, omdat zU opkomt voor fundamentele rechten, karakteriseerde de argumenta tie van de minister als oud-liberaal zulk met een verwijzing naar Kappey- ne's standpunt bij de schoolwet van 1878 maar, zo voegde hU er aan toe: .dit standpunt is bU de liberalen al lang overwonnen." In zUn critiek op het abrubte stand punt van minister Thiel zei prof. Oud „Ik wil de minister i Maar daarnaast zal van Nederlandse zUde alle medewerking ter voorlichting en vakopleiding worden verleend. Daar om was de minister dankbaar voor de uit de Kamer gzkomen aandrang, al had hu aan de motie-De Graaf geen on- middellUke behoefte. Met betrekking tot de tUdens de pers conferentie geuite beschuldiging aan het adres van de Hoge Commissaris, vol gens welke deze zich aan volksmislei ding zou hebben schuldig gemaakt. z?i- de de minister: „ik ben er van over tuigd. dat de Hoge Commissaris de waarheid niet verdraait. De Nederlandse regering kent aan zUn inzichten grote waarde toe". PROF. LEMAIRE: „AFSTOTEN!" Prof. Lemaire heeft nogmaals betoogd, dat de regering een politiek bedrUft. om de Indische Nederlanders van de boot af te houden. Het komt neer op het afstot?n van nationalen. die in een desolate boedel blijven zitten. HU vroeg nog of de regering de ver antwoordelijkheid aanvaardt, indien ln ..Indonesië „bepaalde gebeurtenissen" zouden voorvallen. De minister antwoordde: „volgens normaal begrip neemt de regering de verantwoordelijkheid voor de daad, die zU nu stelt, dat wil zeggen voor de toe stand zoals die nu is" De stemmingen hadden daarop plaats met het in de aanhef vermelde resul taat. De „De Ruyter" vandaag in dienst Behoort tot modernste materieel Vandaag is door H. M. de Koningin dc Kruiser „De Zeven Provinciën" in dienst gesteld. Op 19 Mei 1939 werd bU de Rotter- damsche Droogdok MaatschappU de eerste kielplaat gelegd van wat later de kruiser ..De Zeven Provinciën" zou wor den Enkele maanden later, op 5 Sep tember van datzelfde jaar. werd bU en personeel, anderzUds door opzette- lUke vertraging waren de Duitsers in 1945 echter niet veel verder gekomen Inderdaad, op 24 December 1944 slaagde men er ln het bU Wilton-Fije- noord aanwezige casco van de latere „De Ruyter" te water te laten. Maar men slaagde er niet in. dit casco naar Duitsland te slepen voor afbouw (Ingez. Med.-adv.) Daar moet IBIS aan te pas komen. Dat zal Je gebeurenVier uur sloegen de toren klokken van Utrecht, toeD deze bromfietser in de al wat schemerige na middag van de negende November middeD op de Oude Gracbt plotseling was uitgebromd Hoe krijg je zo d ding nu weer op gang 7 De Ibis-vogel (troost allei pechvogels», die juist boven bet schone Sticht zweefde, zag bezorgd boe deze onfortuinlijke brommer met zijn blote banden aan bet prutsen ging. „Knip", zei de came ra. Als U de man is die bü bet zien van dit plaatje terecht kunt uitroepen; „Kijk eens. dat ben ik!", moet U Uw naam. Uw adres en Uw vaste ta- baksleverancier even op- Louis Dobbelmann in Waddinxveen. dan wordt Uw tegen slag per kerende post gladge streken met GRATIS 10 PAKJES IBIS EXPORT SHAG Bovendien weg brengen Daarbij zit geen politiek oogmerk voor. Ik aas niet op het bloed van deze minister Ik jaag liever op groter wild. dan deze minister, wanneer ik politieke doeleinden zou nastreven. SL"JSSt «SfUnpUB Duister voorgevoel? De CH-afgevaardigde van de Wete ring. die zich voor de motie Lemaire uitsprak, heeft in het debat een element gebracht, dat in de hitte van de strUd vrijwel onopgemerkt is gebleven, maar dat niettemin een der kwalijke kanten an het probleem heeft belicht. HU vroeg zich n.l. af. of het niet beter zou zUn. de beide moties niet in stemming te doen komen. ZU zouden wel eens contrarie kunnen werken Maar. zoals gezegd, er kwamen geen reacties op. Afwijkend K.V .P .-standpunt Mr van Rijckevorsel heeft het afvvU- kende standpunt in de KVP-fractie ver tolkt. „Waarom", zo vroeg hU. „maakt de regering onderscheid tussen hen die niet en hen. die wel de kosten van overtocht kunnen betalen, ook al komen zu hier op een schoen en een slof?. De conclu sie is. dat wie het geld niet heeft, ge dwongen wordt een onhoudbare toe stand te aanvaarden. Dat is een voogdij- standpunt". HU achtte dit standpunt in strijd met de eerbeid voor de menselUke persoon lijkheid. in strijd met het volkenrechter- lijke „recht van emigreren, in strud met de realiteit, in strUd met de rechts waarborg van de RTC-overeenkomst en in strUd met het beginsel van rechts gelijkheid. De Graaf: niet tornen! legd voor de tegenwoordige kruiser „De Ruyter". Toen de Duitsers in 1940 ons land bin nenvielen. verkeerde van beide schepen de bouw nog in een beginstadium. Wat op stapel stond twee casco's in ver schillende stadia van bouw werd door de Duitsers in beslag genomen en de Duitse Kriegsmarlne besloot deze sche pen in een zo snel mogelilk tempo te doen afbouwen ter versterking van haar vloot. Enerzijds wegens gebrek aan materiaal Bus in winkelétalage ton te Rotterdam. Het casco van „De Zeven Provinciën" lag nog op de helling en was nog lans niet aan tewaterlating toe. Op 22 Augustus 1950 liet H. M. Ko ningin Juliana bU de Rotterdamsche Droogdok Mij het schip van stapel, dat binnenkort als Hr. Ms kruiser „De Ze ven Piovlnciën" deel zal uitmaken van de Nederlandse vloot. De standaard-waterverplaatsing van de belde schepen bedraagt 10.000 ton In het voorjaar van 1953 vingen de proeftochten aan. De kruiser „De Ruy ter" vei trok naar het Noorden, haar zusterschip „De Zeven Povinciën" begon op 14 April met de fabrieksproeftochten en wendde op 1 Mei de steven naar het tropische Zuiden. Beide schepen bleken zeer goede zee schepen. de maximum snelheid was ho- gei dan die. welke contractueel was ver langd I De „De Ruyter" is door een in de be- zettingstUd aangebrachte wijziging van de'voorsteven 187.32 m lang, haar zus terschip meet 185.70 m. Het machine vermogen is voor elk schip 78.000 PK, de maximum snelheid is meer dan 32 zee mijlen per uur. De grootste breedte is 1725 m voor beide schepen, de gemiddelde diepgang Met volle vaart is gistermiddag om streeks half vijf een bus van de dienst Zaandam-Krommenie. dwars door de houten pui met spiegelruiten, een de- pol van een wasserij te Zaandam, bin nengereden en pas twee meter achter dc pui tot stilstand gekomen. De ravage was enorm. Wonder boven wonder kwamen de depothoudster, die met een vrouwelUke klant in de winkil stond te praten, met de schrik vrU De chauffeur van de bus werd licht gewond De drie passagiers liepen geen letsel op. De chauffeur moest plotseling rem men. toen een voor hem rUdende auto onverwacht stil hield. HU week naar wlTm^De bên^nIng'"tesTaat"'ult!973 koppen links uit. zag dat hij tegen een reeds dichtgenaderde tegenligger dreigde botsen, week nog meer naar links en reed vervolgens pardoes over t trottoir de étalage binnen. Er voor stond nog een rijwiel van de klant, die zich in de winkel bevond: het werd totaal vernield. Men gelooft. dat de chauffeur op het moment, dat hij het trottoir op reed, op het gaspedaal in plaats van op de rem heeft getrapt. Maar pech of geen pechof U nu Ibis Export - de 1000 c Engelse sbag van grote vermaardheid - or Ibis pure Virginia - de pittige favoriet van alle shag kenners - rookt, van een ding kunt U altijd zeker zijn wil Ibis niet voor Al het goud zijner Virginia tabakken dat bet nog eens zou gebeuren. U hebt een bromfiet9? Goed. dan zult U ook een etui met gereedschap hebben, opdat l) nooit meer lang hoeft stil te staan. Brom voortaan welgemoed voort o\er de aarde, bromfietser, zo snel als de Ibis vogel daarboven In de lucht. En denk er bij. wat ieder na eenmaal denkt: Rotterdam overvleugelde New-York P Commerciële bedreiging De Amerikaanse kusthavens zien zich bedreigd door verlies aan handelsver keer aan meer efficlente en minder kost bare Europese centra, aldus blijkt uit een rede van een leidende figuur op commercieel gebied in de Ver Staten. In een redevoering voor de jaai ver gadering van de Nat door Europese centra vraagstukken in de havens niet in han den heeft en men er niet in is geslaaed „betere middelen te verschaffen voor het vervoer der vrachten naar en van de schepen". Ondanks de door de oorlog toege brachte schade is het. naar Doherty op- buitenlandse handel, zegt G F Doherty. vice-president van de American Express Compagny dat de haven van Rotterdam de stad New York reeds overvleugeld heeft wat betreft het, verwelken van beide schepen voorzieningen vrachtvolume in het jaar 1952. behoefden, doch dit kon in betrekke- Doherty schrUft de hoe exploitatie- lijk korte tijd worden verholpen, zo- kosten in de havens van de Amerikaan dat bij de indienststelling kan worden se Oostkust toe aan het feit oat men gezegd, dat Nederland beschikt over daar niet ..up to date" is, de arbeids- twee oorlogsschepen die, ook in inter- i nationaal verband gezien, tot het meest moderne materieel behoren. I ile Raad voor de merkt, indrukwekkend om te zienho'e- veel „opmerkelUke voortgang" is ge maakt bU de wederopbouw van de ha venwerken in Europa speciaal die in Engeland. België en Nederland. Proces tegen Faroek op komst Officieel is bekend gemaakt dat de tn ballingschap verblijvende ex-koning Faroek van Egypte bij verstek zal wor den berecht door de raad van de revn- lutie op beschuldigingen, die momen- vaardbaar betoogde daarop mr De teel bijeen worden gebracht aan de hand Oraal 'KVP1 van huidige processen die plaats vinden „De regeringsverantwoordelijkheid sluit voor Egypte's revolutie-tribunaal. Het dat zu handelt overeenkomstig de bPtreft "daden van corruptheid, verraad Juiste verhoudingen. Aan d.e verant- cn medeplichtigheid aan politieke moor- woordelUkheid moet men niet tornen". £jen ZUn eigen motie beschouwde mr De volgens welingelichte bronnen kan Graaf als een afweer tegen wat dr men aannemen dat als beschuldigingen Schouten vreest, n.l. dat de Indische van deze aard tegen Faroek worden In- Nederlander. koste wat het kost, in In- gebracht en Juist bevonden, de aankla- donesië moet blUven. 1 ger stellig de doodstraf zal eisen. Begroting Ov erzeese Rijksdelen aangenomen Gocdharts verklaring (leed minister genoegen (Van onze parlementaire redacteur' handeling kunnen plaats hebben, waar- De Tm-ede Kuer heeft *istm„nd I WL««WWJW*»! de herrotld, van Ovetecc.e Küksdelen 5»» h"1™'1 Dt Nederlandse reee- i raw ot.re«ft naw een geheel nieuwe wet- z.h.st. aangenomen. Minister Kernkamp heeft verklaard «ving voor Nieuw Guinea, maar, z"ide i-i'» «w» zaak van lange discussie over de West niet selUk te achten. Een debat thans zou de goede sfeer van de RTC kunnen verstoren. Het streven is er op gericht de 7 Decembcr-verklaring royaal en loyaal uit te voeren. De regering zal van haar standpunt met betrek.ng tot het rapporteren aan de VN niet afwUken ZU heeft daar tegen staatsrechtelijke bezwaren en het zou tevens in strijd zijn met de interim- rereling Bovendien acht de regering de V N niet competent Over de vraag, aan het Statuut groter pubhcWeit te geven, was de m.nister niet zo optimistisch als dc heei Goedhart „Ik heb van een wU- zir.ng van inzicht m de betrokken lan den niet zo hoge verwachtingen", aö hU Met voldoening signaleerde de mi nister dc verklaring van de heer Goed Mede namens minister Luns zei prof Kernkamp, dat er tUdens het bezoek der bewindslieden aan Australië geen de fensie-afspraken zun gemaakt De de fensie is zelfs niet ter sprake gekomen Gelet op dc internationale situatie wordt hel militair potentieel op dit ogenblik voldoende geacht. Hoewel nog geen enkele beslissing is genomen, gaan de gedachten nel in de richting, liet zwaartepunt op de Marine te leggen. Het onderwUs is een Staatstaak in Nieuw Guinea Men kan dat op tweeër- j lp. wi>7« itnenrerht.<atr«*»lr« Dana'pfn rfp Dc vandaag officieel in dienstaan de Engelsen werd overgegeven, slclde ..De Ruyter" is niet In twerd liet niet herdoopt, doch onder hart inzake Nieuw Guinea, waarin toi ^Vj'mier o^eTwuTJU^^'",S ccr$tc Nederlandse oorlogsschip.^ de naam .Admiraal de Ru vier" uitdrukking is gebracht, dat de Pvd A. voorlopig is deze zaak toevertrouwd dal de naam draagt van de grote I hij de Britse vloot in du nst gesteld aan missie en ending maar het is r..et admiraal Het eerste ,.'s Lands Li-\Dc ..Admiraal dc Ruyter" was cm ml"rijn^De beslissing Tig.t mede b^de "icschip Admiraal de Ruyter" Hen linieschip van 68 stukken. inheemse bevolking \in 1778 te Amsterdam van stapel Op dit punt kreeg de minister \er- c 4,.fr;;„/(... n/„ schil van mening met mr de Graaf, die. inam O Augustus ais taggr toen zij het niet eens konden worden, schip van Schout-Otj-hacht .-I. gerien de ontwikkeling i Indonesi an Nieuw de PvdA Guinea bereid is en dn (laarvan ook de financiële ties aanvaardt. Dc financiële belang stelling ook van de particuliere rijde /al cr door worden gestimuleerd. apport van de parle- i bel°ofde er bJ>. de behandel ng der be- Zoutman deel aan dc slag bij Dog- ln de achterlig- menta re comm =»:e en het agrarisch grotln? voor Nieuw Guinea op terug te f Ti/io crh*n d ,7(j0 Wanneer NHft'l IC tv....... „t B--. I rapport gereed zun. zal een breder be- 1 zullen komen rsbank. Toen liet schip in 1799 Fragment van een gravure I F. Reit:, wellce liet eind van de slag bij Doggcrsbank voorstelt. Ge heel zichtbaar hel Linieschip ..Ad miraal dc Ruyter". De bedrijvigheid in de havens van Europa vergelijkend met die in de Amerikaanse havens. constateeit Doherty dat New York, „de grootste haven in de wereld" In 1952 slechts 33 milliocn ton vracht verwerkt heeft tegen 40 millioen ton in de haven van Rotterdam. Antwerpen nam 271 j mil lioen ton en Liverpool 16millioen ton gedurende dezelfde periode voor zijn rekening. „Et zullen weinig Jaren meer van onze huidige hoge exploitatiekosten nodig zijn om behalve van Rotterdam. oo« van andere havens te verhezen en daarmede ook een aanzienlijk deel van ons expoit-handelsverkeer kwijt raken", aldus Doherty. „Is een bombardement of een andere ramp nodig om ons met Europa te doen concurreren?"... Doherty besloot: „Beseffen wu wel dat een vernietiging van scheepvaart- faciliteiten, zoals bU landen als Enge land, Nederland en België het geval is geweest, hun vooruitgang op scheep vaartgebied niet heeft vertiaagd, maar juist eeleid heeft tot een groter voort schrijden naar het verkrijgen van een betere reputatie wat betreft efficiency en economische behandeling van hun buitenlandse handel?" (U.P Polder Schouwen kemt leeg De pompboot „Neptunus" van de Pro vinciale Gelderse Eleciriciteitömaat schappu. die sinds half September in de haven van Zierikzee was gestationneerd, zal weldra gaan verdwijnen. Ruim 40 vohe dagen is dez: drijvende pcmpin- stallatie in gebruik geweest bu het leeg pompen van het waterschap Schouwen, waarvan zu meer dan 30.000.000 M3 wa ter voor haar rekening nam Binnen kort zal met de demontage van de buis- leidrngen worden begonnm en het is het plan, dat de boot zelf volgende week naar Numegen wordt teruggebracht. Deze pompboot is nu overbodig ge worden, omdat het waterpeil in de pol der dermate is gezakt, dat de aan da Zierikzeese havendijk ln werking zijndo drie electrische pompen aan deze kant het water vlot aan kunnen. Met het oog op de werkzaamheden ter verbreduig van de duk. waarop deze pompen ge plaatst zu». zuilen nu de bulsleidlr.gen verlengd worden. Over liet algemeen maakt het leeg pompen van de polder Schouwen uitste kende vorderingen. NIEUWE UITGAVEN Thans is in druk verschen ;n de rede, welke prof dr K. Heeroma heeft uit gesproken bu het v. i aarden van het ambt van hoogleraar in de Nedeisakst- sche Taal- en Letterkunde aan de Riiksuniverslteit te Groningen De rede ls getiteld „Nedersaksische Letterkunde" en werd uitgegeven door J. B. Wolters. Groningen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 3