LEIDSCH
DAGBLA
Grote strijd tussen Amerikaanse
politieke partijen steeds feller
92ste Jaargang
WOENSDAG 18 NOVEMBER 19S3
No. 28072
-Ktear: J W Benny
•aredaotie: B W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6— per kwartaal: f0 47 per week
Witte Singel 1, Lelden - Giro No 57D55
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Voorlopig geen
Oost-West-gcsprck
mder dan verwacht mocht worden
shben dc Westelijke Grote Drie ge-
niKoord op de jongste Sovjet-nota,
.mui op het aanbod om te Lugano
n te komen met geen woord werd
integendeel voorwaarden voor
conferentie werden gesteld, die voor
Westen, wals wij reeds eerder con-
«eerden, zelfmoord zouden beteke-
Het Westen heeft daaruit de conclu-
«'jokken, die getrokken moest wor
de Sovjet-voorwaarden worden als
vtomen onaanvaardbaar bruut van de
gewezen! Het wordt niet meer in
re, p.- toegelicht. Waarom ook? Het
n immers geen zin hebben - Het Wes-
m werpt evenmin als Moskou echter
cour in het slot.
De Grote Drie verklaren zich bereid te
\n tyde met Moskou aan de groene
jel plaats te nemen, wanneer het
jcnilin rot andere en betere gedach-
mocht komen!
Molotof heeft vorige wek neg ge-
-•.at om wat olie op de golven te
Bpea en m een persconferentie, -
nis jaren was van Russische zijde zo
a niet meer gehouden - het stand
er. .an Moskou nader belicht, doch in
K-n braciu hij geen verandering en
uimede was het pleit beslecht.
Voorlopig aal er binnen afzienbare
teen conferentie met Moskou
vinden. Tenzij het Kremlin in-
trdaad volledig overstag zou willen
jan, doch de kans daarop lijkt wel uit-
Wte tenminste zou daarop durven ho-
ir. ui dit stadium? Moskou acht de tyd
c njp voor het doen van concessies,
regeling van de Duitse en Oosten-
üe.-ues zou onherroepelijk daar-
loeren.
Voor Moskou blijft er nog altijd de
tioe kans. dat het Westen fouten gaat
aker., dwz, dat het Westen in voort-
rende verdeeldheid met tot besliss?n-
stappen zal kunnen komen. En
urom u het daarop niet speculeren,
men hoe het Westen die verdeeldheid
'vet ware naar buiten uitdraagt?
Moskou heeft al zo lang getraineerd,
it het op wat langer of korter niet
eer aankomt.
De komende Bermuda-conferentie b.v.
I]!. weinig goeds voorspellen.
D; Franse delegatie ender Lamel en
heeft zich tegenover de rege-
n het parlement reeds moeten
utleggen, zich met aan besluiten te
Was de regering Laniel daartoe
oereid geweest, dan zou zü vrijwel
re.ds zijn gevallen door het uit-
ii", de ministers der dissident?
en en dan was voorlopig de Ber-
ni rentie afgewimpeld. In we
iden ve.e partijen in Frankrijk
i! ongetwijfeld gaarne hebben gezien.
in loor de verantwoordelijkheid van
rual: daarvan te zijn, zijn zij toch
luggedeinsd!
Officieel verschanst men zich achter
- n: t. f dat de regering Laniel toch
li moeten aftreden na de Franse pre-
'tr.tike'is in December en dus geen
ilende besluiten kan nemen. Het is
m dirkje voor het bloeden, want, wat
gebeurt, de ratificatie van de
G - en daarom draalt het immers
- Fiank.-ijk! - zal toch aan de orde
eten den gesteld. By het juist be-
c r. a debat in het Franse parlement
ie buitenlandse politiek weet men
m klip nog te omzeilen, maar het is
hts uitstel.
De» Franse halfslachtigheid zal on-
[twijfeld mede de houding van Moa-
om momenteel niet te praten, heb-
beïnvloed in slechte zin.
W.' kan Bermuda in deze omstandig-
rin echtei opleveren?
linden zowel als Washington trach-
B aannemelijk (e maken. dat het met
de bedoeling lag. om directe pressie
V «rijs te oefenen, doch overtuigen
met. Om de doodeenvoudige
it algemeen bekend genoeg is,
helde Angel-Saksische landen nu
cdelijk wel eens kuit of haring willen
When ten aanzien van de Franse be-
pclingen
Men kan gerust zeggen, dat behou-
fis de Franse houding de EDG in kan-
*1 en kruiken is en zelfs sir Winston
-nurchill. al houdt hij nog altijd vast
n zijn idee van een gesprek met de
spreekt onomwonden uit. dat
«en bij een voortdurende waakzaam-
en een steeds groeien van de af-
cerkracht ran het Westen, de veilig
st an Europa verzekerd mag heten.
1. vendien. Bonn zit te popelen van
ild om eindelijk volledig vrij te
'wn en -peelt Londen en Washing-
ijdaarem geheel in de kaart.
Vr Frankrijk zelf wordt het zaak
""iet te lang uit te stellen, want het
zich zelf uitschakelen ten bate van
'est-Dultsland.
Kan Brownell's aanklacht het
rijzend democratisch getij keren?
(Van onze correspondent in
Washington»
De spanning in het duel tussen Brow-
nell en Truman neemt nog met de dag
toe!
Maandag stond Truman op winst,
doch de ronde van gisteren is bepaald
in het voordeel van Brownell uitgevallen.
Het eindresultaat is niet te voor
zien. maar één ding is wel duidelijk,
dat het per saldo neer komt op een
felle en onverbiddelijke strijd lussen
de twee grote Amerikaanse partijen.
De onderhavige kwestie is daarbij in
feite slechts ren punt van weinig be
lang.
De voornaamste opze-t van de repu
blikeinse partij is immers door middel
van deze aanklacht het rijzend demo
cratische getij te doen keren De de
mocraten daarentegen doen alles om de
republikeinse tatotiek te laten werken
als een boemerang!
D:-t alles is uitermate onverkwikkelijk,
maar niettemin is het zowel voor de
Amerikanen als voor de wereldpolitiek
van de grootste betekenis, welke partij
als overwinnaar uil dit duel naar voren
zal treden.
Truman heeft tot voldoening van
zijn aanhangers in zijn grote rede
voor de televisie"stevig van zich af ge-
boten en meesterlijk gebruik semaakt
van de gelegenheid om de mesalliance
ti»=en de republikeinse pa-r'y en Mc
Carthy aan d? kaak te stellen Zonder
twijfel zullen er bij een volgend'? v:r-
k ezir-.g voor de democraten ïuende
winstkansen zijn. Indien hot McCarthis-
me doorgaat op zijn thema van „insi
nuaties - z onde r - b ?w ij zen
Brownell's optreden in de senaats-
comm'ss.e maakte het van het begin af
aan duidelijk, dait het hier ging om ren
directe aanval van het republikeinse be
wind op het regiem-Truman. En bij het
publiek werd de indruk gevestigd, dat
Truman aanvankelijk de mededelingen
der FBI. wait erg luchtig heeft opgevat.
De grote vraag was daarbij voor velen
in hoeverre het van wijs beleid heeft
getuigd dat White voorlopig ondanks
de bezwarende mededelingen op zijn
hoge post is gelaten, ook al geschiedde
zulks dan voornamelijk om de F.B.I in
de eelegenhecd te stelden het onderzoek
voort te zotten
Brownell kreeg inzake zijn klacht
krachtge steun van Hoover de d.rec-
teur de- FBI Wel is waar onthield die
zich van een lótspraak over Truman's
houdi.n-? maar hij onderstreepte wel na
drukkelijk d* waarde van de door de
FBI. gebruikte bronnen en wekte daar
bij d? indeuk waardering te hebben voor
d'? communisme-bestrijd ng door hei
huidig? regiem Bovend en hot hij mer
ken het bedenkelijk te hebben gevon
den, dat Truman White had benoemd
in een functie, waar.n hij moeilijk kon
worden gecontroleerd en op welke
plaats hij zich door dubieuze assistenten
kon omringen
White's aanstelling is tot stand geko
men zonder voorafgaande afspraak met
Hoover en de verantwoordelijkheid be
rust de-halve bij Truman en zyn mi
nisters Vinson en Clark
Hoover heeft ook laten u fkomen dat.
volgens zyn indruk, in de jaren onmid
dellijk na de oorlog hei gevaar van d?
communist cche infiltratie door velen,
ook door Truman, is onderschat Met
de benoeming van White werd beslist
een ris'co voor de veiligheid van het
land genomen, hoewel spionnage niet te
b?wjl zen viel.
Overigens wilde hi.t met die opmer
king net hc-t optreden rechtvaard;?en
van d° tn'lozen, die in de huidiige pe
riode t??en de commiiT-'en ien wie er
voor door gaan) handelen op grond van
dr.kwijls wel heel erg weinig positieve
gegevens.
Hel is blijkbaar moeilijk de jui'te
koers te vinden tussen goedgelovigheid
en heksenvrees. En McCarthy is stel
lig niet de aangewezen kapitein bij die
koers. Voor de heer Brownell was het
geen compliment, dat gistermiddag in
perskringen dc opmerking werd ge
maakt: Brownell wint het nog van
McCarthy!
Nog wordt ons gemeld:
De Amerikaanse procureur-generaal,
Herbert Brownell, verklaarde voor de
senaats-subcommlssie voor binnenland
se veiligheid dat van Britse en Canadese
zyde druk was uitgeoefend om White
benoemd te krygen in een hoge functie
bij het internationaal monetaire fonds.
Brownell zelde: „Het komt my ge
heel ongeloofwaardig voor. dat White
zou kunnen zijn aangesteld op die post,
nadat door het federale recherche-bu
reau. een zeer geheim rapport aan de
militaire adjudant van president Truman
was gezonden."
Brownell zelde. dat de rapporten be
treffende de financiële activiteit van rt?
Amerikaanse regering door White aan
personen waren gegeven, die verdacht
werden van spionnage voor de Sovjet-
Unie. Inlichtingen over White waren
verkregen uit vertrouwelijke bronnen.tulgen om te weigeren, voor zichzelf
betrouwbaarheid was nagegaan, bezwarende verklaringen af te leggen.
maar waarvan de identiteit zelfs
niet kon worden geopenbaard.
Deze inlichtingen tonen aan, dat
White „een waardevolle hulp was voor
een ondergrondse Sovjet-organisatie,
die in Washington opereerde". Er was
bewijsmateriaal in overvloed, dat WhitP
ontrouw was tegenover de regering der
Verenigde Staten.
„In regerlngsdienst behoeft men niet
te wachten tot een man veroordeeld is.
voor men hem ontslaat", betoogde
Brownell
Hij verklaarde, dat hij zich ten volle
bewust was van zijn verantwoordelijk-
nietig te verklaren, om hen zodoende
te dwingen getuigenis af te leggen.
Uit de officiële stukken blijkt niet, dat
ook maar een van deze primaire voor
zorgen is genomen.
„Het komt mfj voor, dat White's be
noeming en in zijn functie gehand
haafd worden voor meer dan een Jaar.
teneinde het federale-recherchebureau
te helpen zyn gangen als spion na te
gaan meer vragen oproept, dan be
antwoordt". zelde hij-
Een der commissieleden vestigde er
Brownells aandacht op, dat White in
April 1947 was toegelaten als getuige
held. geen vertrouwelijke inlichtingen j voor de commissie van onderzoek van
over personen bekend te mogen maken de Senaat, zonder dat de commissie wist
De enige onthulling uit de officiële van White's spionnage-activiteit
stukken, die hij deed. was dat de rege- 1 Brownell ontkende, dat hy in zijn
ring-Truman reeds in September 1945 rede van 6 November de bedoeling had
was ingelicht over White's activiteit. gehad te zinspelen op de mogeiykheid,
„Wat heeft de regering-Truman ge- dat Truman deloyaal was. Maar hij
daan om de nationale veiligheid te be- zeide, dat, indien het in 1946 de bedoe-
schermen?", vroeg hij. j ling was geweest White in zijn functie
Het ging er toen niet om of White van te handhaven om hem en andere leden
spionnage kon worden beschuldigd. In- van de spionnage-groep op heterdaad
dien kon worden bewezen dat White te betrappen, maatregelen hadden moe-
zich met spionnage ophield, was het ten zijn genomen om te zorgen dat de
onnodig een strafrechtelyke veroorde- j betrokken personen en de situatie vol-
line te verzekeren. komen onder con'.róle waren.
Brownell zeide, dat Truman de rap- Het zou nodig zijn geweest, te voor
porten had eezien en dat hij reeds in komen, dat geheime documenten by
Februari 1946 wist. dat in zyn regering White belandden Men had hoge Ameri-
een communistische spion werkzaam kaanse autoriteiten moeten waarschu-
was 1 wen White en anderen in het oog te
Er was niets gedaan om de activiteit houden, maar zi was er niets gedaan,
van de spionnagegroep. waarvan White
een der leden was, een halt toe te roe-
oen Senator Jenner zelde in een verkla-
Brownell drong er op aan, dat dere- rjng wejjcg hy aflegde bij het begin van
gering de bevoegdheid zou worden ge
geven het aftappen van telefooniynen
wettig te maken en het recht van ge-
Reveil sprak opnieuw met Adenauer
./Jen Haag brengt geen besluiten
..De Zeven Provinciën"
volgende maand in dienst
^Het zusterschip van de „De Ruyter'
Kruiser „Zeven Provinciën." za
r|»'jnlijk over een maand officieel
a:«nst worden gesteld.
WEERBERICHT
Wat meer wind
I ?f Bl'' verwacht tot morgenavond:
er net Noorden van het land: droog
verwegend zwaar bewolkt. Dezelfde
fu t uren of iets hogere. Zwakke tot
'?r langs de Waddcnkust later
'-racmice. Zuid-Westelyke wind.
tri lt z,1'den van het land: zwaar
met plaatselijk opklaringen en
0-er h« n ochtend plaatselijk mist
«et algemeen weinig verandering
- emperatuur. Aanvankelijk weinig
'Ster zwakke tot matige wind tus-
;/md en Zuid-West.
'"Piernaakt ie 10 uur).
19 NOVEMBER
Zc>n op: 8ne uur; onder: 16 44 uur.
"«nop: 15.21 uur; onder: 615 uur.
13Muurer 16 Katwyk te 1-17 uur en
Minister Beven wenste zich niet uit te
laten over het Nederlandse standpunt
Inzake de Saarkwcstie.
Voor zijn onderhoud met dr Adenauer
I was minister Beyen ontvangen door
Bondspresident Heuss Aon de lunch,
stukken, die verhand honden mei de dl? de president aanbood, /aten ook aan
aanslaande conferentie der zes minis- j de Nederlandse ambassadeur in Bonn,
Iers van de in wording zijnde Euro- de heer A Th Lamping, de Duitse am-
pese Gemeenschap. j bassadeur in Den Haag. dr H. MUhlen-
feld. en de staatssecretarissen prof Hall-
De Nederlandse minister van Bui
tenlandse Zaken, mr Beyen. heeft gis
termiddag opnieuw een onderhoud ge
had met Bondskanselier dr Adenau-r.
Het gesprek duurde ongeveer een uur
oerkle zieh thans t
Gaston Dominici herroept
bekentenis
Gaston Dominici, de 77-jarige Fran
se boer die Zondag bekende de moord
op de Drummonds te hebben gepleegd,
heeft heden in zijn cel in de gevange
nis van Digne verklaard: „Ik ben on
schuldig".
Hij zei. dat hü ..gedwongen was de
comedie" van het bekennen te spe
len.
Dominici legde deze verklaring af
voor dc gevangenisdirecteur. Ook zijn
zoon Gustavc verklaarde, dat Gaston
onschuldig is en dat hij hem van de
moord had beschuldigd om onder de
„druk" van de politie uit te komen.
Maandag was Gaston Dominici nf-
iciecl in staat van beschuldiging ge-
Dc Keizer en Keizerin van Japan
woonden een liefdadigheidsvoorslcl^
ling bij van Kabuki (een klassiek
Japans spel), gegeven onder auspi
ciën van het Japanse Rode Kruis.
De Keizerin is erc-presidente van
het Japanse Rode Kruis.
De Keizer en de Keizerin bij liet
betreden van het gebouw.
Op de vraag, welke verwachtingen hij
van de aanstaande Haagse conferentie
koesterde, zei de minister: „Er zullen in
Den Haag geen besluiten worden geno
men Men kan aannemen, dat wij ons
op basis van de resultaten van de con
ferentie der exnerts in Rome de vraag
zullen stellen in hoeverre onze stand
punten inzake de politieke gemeen
schap nader tot elkaar ziin gekomen,
welke punten verdere studie behoeven
en wat de prncednrp voor de verdere
behandeling zal zl)n".
Minister Beven verklaarde, dat reeds
in Rome was gebleken, dat op vele pun
ten de meningsverschillen inzake de po-
l'tioke g°meens~iv>o minder groot waren
dan werd gevreesd. Anderziids was daar
echter gebleken, dat een aantal belang
rijke vraagstukken nader diende te wor
den bestudeerd
Minister Beven weersorak de opvat
ting als zon het in Straatsburg uitge
werkte on'-"cm voor °eo politiek S*a-
fuiit voor Europa reeds zijn terzyde ge
legd.
„Het ontwerp is waarschijnlijk nog
steeds de belangrijkste rrondslag voor
de verdere discussies. Het geldt nog
altijd als de meest omvattende samen-
ratting van de problemen en het
wordt als zodanig door de ministers
ten zeerste geapprecieerd", aldus mr
Beyen.
stein en dr Klaiber.
Gisteravond gaf dr Adenauer in het
Schaumburg-paleis een grote ontvangst
ter ere van ziin gast
Minister Beyen heeft vandaag de te
rugreis naar ons land aanvaard.
de zitting, dat er „overvloedige bewy-
zen bestaan van spionnage voor de Sov
jet-Unie in de afgelopen jaren, waar
bij hoge ambtenaren waren betrokken".
Hij voegde hieraan toe dat „het binnen
dringen door communisten op hoge re
geringsposten zich niet in een bepaald
geval, of zelfs niet in een aantal op-
zichzelf staande gevallen heeft voorge
daan". doch dat hier sprake was van
een „meer verbreid kwaad".
Op het jaarlykse congres van de C I.O.
een van de twee grote Amerikaanse vak
bonden, heeft de voorzitter van de bond
van arbeiders in transmissiebedrUven,
Joseph Beirna, het ontslag van de mi
nister van justitie, Brownell, geëist en
een desbetreffende resolutie ingediend,
welke door het congres met algemene
stemmen werd aangenomen.
De aangenomen resolutie veroordeelt
niet alleen de houding van de minister
van justitie, maar oefent eveneens cri-
tiek op president Eisenhower wegens
zyn houding in de zaak-White. Verder
wordt in de resolutie verklaard, dat
Truman tijdens zyn bewind het com
munisme voortdurend heeft bestreden.
Tweede Kamer verwierp
motie-Lemaire
Motie de Graaf tverd aangenomen
(Van ome parlementaire redacteur)
Met 48 tegen 26 stemmen heeft de Tweede Kamer gisteren de motie van
prof. Lemaire, waarin omtrent de activiteiten van de regering met betrek
king tot de Indische Nederlanders in Indonesië werd uitgesproken, dat deze
behoren gebaseerd te zijn op het beginsel van het eigen beslissingsrecht der
betrokkenen verworpen.
De motie-De Graaf inzake de organisatievorm van het maatschappelijk
werk ten behoeve van de in Indonesië verblijvende Indische Nederlanders werd
met dezelfde stemmen-verhouding aangenomen.
Aan de kant van prof. Lemaire schaarden zich de VVD, de AR, de SPG,
de KNP, de CPN, de CH-ers Van de Wetering en Schmal en de KVP-ers van
Rijckevorsel en Vis.
Voor nadere bijzonderheden i°'. men elders.
Weerropporten
Dommer bestaat uit acht pagina'!
HrUInkl
Oslo mist
Stockholm ceh brw.
Kopenhagen ceh be»
Londen mist
Amsterdam
Brussel
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Warschau
Berlijn
Frankfort
MUnchen
ZUrlch
Ocnéve
Locarno
Inn.'brUck
windstil 7 O
windstil -3 0
wzw 2 3 0
w'ndstll 3 0
Prins enthousiast
over Ethiopië
Diner in Nederlandse legatie
Prins Bernhard, die gelijk gisteren ge
meld, op de laatste dag van zyn bezoek
aan Addis Abeba, diverse scholen en een
ziekenhuis bezocht, bracht ook een be
zoek aan ..University College", dat onder
Canadese leiding staat
Nadat de lunch was gebruikt ten huize
\an dc minister-president, begaf men
zich naar een receptie later op de mid
dag. Hier waren aanwezig de Keizer,
aie samen met Prins Bernhard arri
veerde. dc Kroonprins, dc Hertog van
Harrar. ministers, Ethiopische dignita
rissen, de leden van het Corps Diploma
tique en hoge officieren uit het Abes-
synse leger.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll.
Oud-
Leiden
lllllllllllllllllllllIHlIllll'll'llllllllllllir
De Prins verklaarde Ethiopië een
bijzonder mooi land te vinden en er
gaarna nog eens te komen om er
jacht te gaan maken op groot wild en
om ook langs deze weg goede vriend
schapsbanden te onderhouden tussen
Ethiopië en Nederland.
's Avonds werd door de Prins en me
vrouw Bosch van Drakenstein. de echt
genote van de Nederlandse gezant in
Abessynië, die naar Holland moest
terugkeren wegens ziekte, een diner aan
geboden in de Nederlandse legatie,
waarbij aanzaten de gehele Keizerlyke
familie en de ministers.
Vanmorgen om 8 uur ls de prins uit
Abessynië vertrokken. Via Cairo zal hy
Dit is een kijkje o:
dc binnenplaats vat
het voormalige Invah
denhuis aan dc Mid
dclweg. dc tegenwoor
dige Kaasmarkt.
Dit plein, aldus lezet j
wij in Ir. G. L. Dries
sen's boekte ,.Lcidsch<
Straatnamen"waar-
heen in 1927 de vroeger op de Vismarkt en omgeving gehouden kaasmarkt werd overgebracht, is ont
staan door sloping van het voormalige Militair Invalidenhuis. Omstreeks 1703 gesticht als Arme Kinder-
of Houwhuis. bestemd voor opneming van verwaarloosde kinderen, werd dit gebouw in 1774 ingericht voor
Oude Mannen- en Vrouwenhuis. In het begin van de 19de eeuw diende het als kazerne en sinds 1817 a'.s
Invalidenhuis voor de oud-soldaat, een stichting van liet op 1 April 1813 opgerichte Fonds tot aanmoedi
ging van de gewapende dienst, tegenwoordig ..Fonds IS 15 voor oud-militairen en hun nagelaten be
trekkingen" geheten.
1913 verrees aan de Hoge Rijndijk hel door dc architect Postlmmus Meyes gebouwde Koninklijk
keert. tu. p.). Militair Invalidenhuis, thans m gebruik bij de N.V. Imenexco. (Verzameling Goedetjee-Van der Zanden).