Madame
du Barry's luister
en ondergang
wi
Horloges
Een
tragisch
vrouwenleven
KRAANVOGELS VAN NABIJ
M
weerspiegelen de
geest van de tijd
Blpa^
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 14 NOVEMBER 1953 - PAGINA 2
BEWOGEN LEVEN XLVI
"fr
Hoe een volkskind een Koning betoverde
Op de 19e Augustus 1743 werd er in het stadje Vaucouleurs in Frankrijk een meisje
geboren, dat eens een grote rol zou gaan spelen in de wereldgeschiedenis. Geen
van de inwoners der stad had in de verste verte een vermoeden, dat dit gebeuren zou.
Hoe kon het ook? De moeder van het meisje was uit de kring der dienstbaren, die kon
alleen met recht aanspraak maken op de titel: keukenprinses. Het kindje was bekend
onder de naam Jeanne Bécu Vaubernier
De moeder, die arm was, trok al spoedig na de geboorte van haar kind naar Parijs
waar zij enige tijd daarna in het huwelijk trad met een monsieur Raucon.
Jeanne ging op zesjarige leeftijd naar een klooster, waarin ze zeer streng werd
opgevoed, waarbij al spoedig haar aanleg voor de schone kunsten, met name tekenen
aan het licht kwam.
Toen zij, na negen jaren naar huis terugkeerde, het kloosterleven beviel haar niet,
omdat ze buiten het echte leven stond, gaapte haar eigen moeder haar vol ontzag aan,
zó mooi was ze geworden. Haar grote blauwe ogen spraken over een geheimzinnige
wereld waarin een verrukking leefde die geen mens ooit' uit zou spreken. Haar dichte
haardos glansde als goud. In de ogen van haar kind leefden edelvrouwen en edel
lieden, daarin leefde de wereld van het Hof. Was dit hóór dochter? Kwam die nu bij
hen wonen? Dat kón toch niet?
OP een dag ontmoette zU de monnik de Vaubernier.
als broeder: l'Ange genoemd. HU hielp haar een
passende betrekking te vinden voor het kind dat
pas het kooster verlaten had.
Zo kwam Jeannette bU Madame de la Garde, bij wie
ze zeer goede manleren leerdeen nóg iets. Madame
had namelijk twee zonen die onmiddellijk allebei verliefd
werden op het prille, schone kind.
ZU vond het heertlljk!
ZÖ vond het een sensatie die je nooit te vaak mee kon
maken. Twee was voorlopig genoeg want madame de la
Garde, die vernomen had wat er gaande was in haar huls,
zette haar Duiten de deur.
Toen ze weer bij haar moeder kwam was alles daar
veranderd. Alles sprak van armoede en zij wilde de „schit
tering van het leven"
Daarom vond haar moeder voor het meisje een plaats,
waar ze de prachtigste toiletten kon zien en verkopen.
Waar ook heren kwamen om schone verkoopsters te zien.
Hoevelen zullen vóór haar naar binnen zijn gegaan'
Op een dag ontmoette zU Jean du Barry, een gTaaf die
om zijn gedrag slecht stond aangeschreven. Doch hij
beloofde en gaf haar de schitterendste gewaden en daarom
ging ze met hem mee. In zyn huls ontmoette zij veel voor
aanstaande mensen, onder wie een kamerdienaar, een
zekere Lebel die gans Parijs afzocht om een vrouwe te
vinden, de Koning waardig. De Koning had, behalve zijn
waardigheid ook 58 levensjaren mee te torsen en daarom
was het beslist noodzakelijk dat ze jong en beeldschoon
zou zijn. Na de Koning kwam immers töoh de zondvloed?
Toen Lebel het meisje uit Vaucouleurs zag, schrok hij
van haar schoonheid. Én Jean du Barry, die dat zag, rook
geld.
De Koning zocht een geliefde. Men moest toch de
Kijkjes in de Natuur
NEEN, vandaag over de kraanvo
gels, zoals ik ze gezien heb..
ZEKER heb ik deze zomer, tijdens
mijn bezoek aan enige dierenpar
ken in ons land, het voorgevoel
gehad dat ik me in de maand October
nogal zou bezighouden met het kraan
vogelvolk, want meer dan bU vorige
bezoeken het geval was, werd ik
getrokken naar de vijvers, waar die
langbenige reizigers uit verre landen
zijn gehuisvest. En meer dan vroeger
ben ik geboeid ge
weest door de prach
tige verschijning van
deze zeldzaam fraaie
vogels. Het is bekend
dat het gros van de
bezoekers der dieren-
gaarden aan de vo-
gelverblljven met een
onverschillig gezicht
voorbijgaat, omdat ze
alleen maar getrok
ken worden naar de
bombarie van een
apenrots of van een
lecuwenkool tegen
voedertijd, maar dat
neemt niet weg, dat
juist aan de oevers
van die vogelpoeltjes
en vijvers de schoon
heid in bijna onbe
grensde rijkdom en
vormen aanwezig is.
Temeer, daar men te
genwoordig hoe lan
ger hoe meer door
smaakvolle tuinaan
leg en zorgvuldige be
planting een entou
rage weet te verkrij
gen, waarin de
Efhoonheld van het
dier bijzonder tot
uiting komt. Dit geldt
wel in hoge mate
voor de vogelgroep,
waartoe de kraanvo
gels behoren Ik heb
althans in de groot
ste bewondering ge
noten van deze ranke
en fraai gekleurde
vogels, zoals zij ston
den tegen een achter
grond van frisgroene
struiken of boven de
spiegeling van rim
pelend water. Het dier
Ja, nu denkt U heel wat van mijn
reismogelijkheden en U ziet mij mis
schien al baggeren door de moeras
sige toendra's van Noord Zweden op
de manier, zoals Bengt Berg, de be
kende Zweedse bioloog en vogelkun-
dlge, dat heeft gedaan. In zijn boek
vertelt hij op buitengewoon onder-
kwestie, heeft
daar echter geen weet van en is onge
voelig voor begrippen als mooi en
lelijk.
Wel zal het een natuurlijk gevoel
hebben voor ruimte en voor de aard
van zijn omgeving. De mens, die be
sluit. dieren in gevangenschap te hou
den, zal er dan ook naar moeten stre
ven, het dierenverblijf zoveel mogelijk
in overeenstemming te brengen met
de omgeving, waarin het dier thuis
hoort. Vergelijken we de moderne die
renparken met die uit onze kindertijd,
wel. dan is er toch wel verbetering te
bespeuren, al is het ideaal nog ver ver
wijderd. Maar hier raak ik eigenlijk
aan een onderwerp, waarover ik het
vandaag nu juist niet wilde hebben.
Dat komt nog wel eens ter sprake.
f-
houdende wijze van zijn speurtochten
op de Laplandse vlakten, waar hij
zoekt naar de verblijfplaats van de
reuzenvogels, de kranen, en die hij
daar dan ook tenslotte vindt. „Met de
trekvogels naar Afrika" heet dat bock,
dat reeds in 1925 werd uitgegeven,
maar tot op de huidige dag nog niets
van zijn bekoring en, op biologisch ge
bied. niets van zijn waarde, heeft ver
loren.
Het is natuurlijk niet mijn bedoeling,
uit dit boek te vertellen. Wie van een
mooie reisbeschrijving houdt, en te
vens natuurliefhebber is, moet het zelf
lezen. Hij zal zich geen betere gids
kunnen wensen.
Een gids, die ons niet alleen binnen
leidt in de ontoegankelijke moerassen
van Noord-Europa, waar de kraanvo
gels hun broedgebied hebben, waar ze
Koning ter wille zijn? Opdat hij een vorstelijke beloning
kon schenken? Natuurlijk zou Jeanne haar opwachting
maken, doch dat ging zo maar niet. Eerst moest ze van
adel zijn. Hij, Jean, kon niet met haar trouwen, h1' was
getrouwd, doch zijn broer zou er zeker voor voelen haar
gelukkig te maken met een titel, als de Koning er ook voor
voelde- Natuurlijk voelde de Koning ervoor.
Toen Guillaume du Barry op de 1ste September 1768
Ook een man speelt niet ongestraft met het leven,
zijn huwelijk had laten Inzegenen op bevel van zijn
moeder, vond hij haar zó verrukkelijk schoon, dat hij haar
niet weer verliezen wilde. Goede raad was duur! Men
moest toch de wil des Konings doen! Tenslotte, nadat
Guillaume zeer veel geld had ontvangen, gaf hij toe en
vertrok alleen naar Toulouse.
Wat heeft men aan koud goud als het hart gebroken
is?....
tEANNE BÉCU VAUBERNIER is met haar nieuwe titel
I naar de Koning gegaan en deze had haar zeer lief.
J Doch zijn drie doohters. die al tamelijk bejaard waren,
haatten Madame du Barry en wierven overal hulptroepen.
Er werden zelfs pamfletten geschreven, die handelden over
het verleden der schone maitresse. hetgeen deze heel erg
vervelend vond. Zij werd er zo droevig door gestemd dat
de Koning op een dag haar verdriet zag en verbaasd
vroeg: „Heb jij verdriet?"
Toen heeft ze hem bekend dat men haar beledigd had
en daarmee hem, de Koning.
De Koning werd woedend toen hl] dit hoorde en hl) zei:
.,Geef mij hun namen, dan zal ik met ze afrekenen."
Doch Jeanne schudde droevig het hoofd en zei smekend
„Doe dat niet Sire, géén bloed, stel mi) voor aan Uw Hof,
laat een ieder zien dat Ge mij waarlijk liefhebt, dan zal
het uit zUn."
„Zoals je wilt", zei de Koning, „je hebt maar te kiezen,
doch bedenk: het hofleven heeft ook zUn bezwaren. Zal
jij je hier thuisgevoelen?"
„BU U altijd. Sire!"
Zo is gravin du Barry aan het Hof gekomen en heeft
daar veel invloed gehad. ZU was vriendelUk tegen ieder
en weldadig voor de armem
OP een dag verscheen de jonge Maria Antoinette aan
het Hof. ZU. een kind nog. was getrouwd met de
jonge troonopvolger. Tezamen waren zU nog geen
dertig jaar. Maar zij, die in Schönbrunn was opgevoed bij
haar moeder Maria Theresia, begreep heel goed dat de
tante's gelUk hadden. Een vrouw uit het volk, zoals
Madame du Barry, behoort niet aan het Hof. Dat gebeurt
nergens. ZU zal deze vrouw dan ook negeren.
Een vrouwenstrUd ontbrandt! Madame du Barry heeft
alléén maar verlangd dat de jonge aartshertogin haar éen
keer aan zou spreken in het openbaar. Dan was immers
hun verhouding gelimiteerd. Maria Antoinette heeft ver
langd dat Jeanne Vaubernier het Hof zou verlaten. En de
tantes steunden haar.
Er kwamen twee partUen aan het Hof. Wie moest men
steunen? Zij die eens Koningin zou worden, of zU die nog
de macht had? Madame du Barry had de machtige
minister Cholsseul laten vallen'
Maria Antoinette was nog zo Jong. Haar anders zo
puriteinse moeder schreef haar dat ze gevaarlijk spel
speelde, zU kon door haar spel een oorlog doen ontbran
den! De Koning riep haar tot zich en onderhield haar.
Toen heeft ze het jonge hoofd gebogen
iAR voor Madame du Barry werd het jaar 1774 e*n
rampjaar. Zij had in de Almanach de Licge
voorspelling gelezen dat in de loop van de nn,tj
April een dame van zeer hoge positie haar rol zou
ben uitgespeeld.
Daarmee begon het al! De 27ste April werd haar Kon|B,
ziek. De ziekte verergerde. Naast haar aan dc spond*
kwam dc dood. O. de Koning was zo bang voor de dM
en voor de hel. En, madame du Barry voelde zich hui.
peloos. Welk een ellende! Die nam nog toe toen i,
geestelUkheid de stervende slechts de Sacramenten wild'
geven na In het openbaar beleden berouw. De anp}
kwam als een ondier bU de Koning in het praalbed eo
sprong hem naar de keel. Hij had niets goeds gedaan
hU had alleen maar aan zichzelf gedacht hoorde hu
daar het kermen uit de hel?.HU bekende schuld en
sloot daarna de ogen.
En Madame du Barry had heldere tranen in haar not.
blauwe ogen. De Koning was dood. De kaars voor h>:
venster werd uitgeblazen. Nu wist ieder dat de Konir;
dood was en dat het met haar macht was gedaan! v,
hoorde zU daar? Wat was dat voor gedruis?
„Vive le rol. Vive le roi!" (Leve de Koning!).
ZU ging weg.
Nog diezelfde avond zou men haar. op last van d>
nieuwe Koning, naar een nonnenklooster voeren. Vandaar
schreef ze brieven naar de ministers naar de Konin? z,y
Na een Jaar kwam ze weer vrU. Maria Antoinette vori
toen dat ze genoeg was gestraft.
Weldra woonde ze weer op haar kasteel te Loti veelenig
waar ze haar vrienden van voorheen weer mocht ontvsn.
gen. Op een dag is daar zelfs de broer van de Koningin
bU haar gekomen, die zoveel over haar schoonheid fa
lieftalligheid gehoord had. Twee uur heeft hij zich
haar onderhouden en toen ze tecen hem klaagde over dt
vergankelijkheid der macht, schijnt hU galant gezegd"
hebben: „Ach mevrouw, schoonheid Is altyd Konlnglr,',
waarna hli haar hand kustte en heenging.
Dót deed Jozef II van OostenrUk.
HET is de 6e December van het Jaar 1793.
Een massa mensen dromt in de zaal waarin de rev^
lutionaire rechtbank zitting houdt die vonnis na
vellen over een vrouw uit het volk die zich heeft afgege»;
met de parasieten der maatschappU. Met Koningen e
edelen Daar treedt de openbare aanklager Fouquler-
Tinville naar voren en leest de acte van beschuldigt:.;
voor.
Honderden staan op hun tenen om de vrouw in ht!
gelaat te zien die hen eens mee uitgezogen heeft. Een jut
geleden heeft men juwelen bij haa-r gestolen die een mi!-
lioen francs waard waren.
Van wie had ze die? Van de oude Koning! Hoe kwsc
die aan het geld om ze te kunnen kopen?
ZU willen er niets meer van horen. ZU willen niet mm
luisteren naar de mensen die verkondigen dal zi
veel goéds heeft gedaan. Laten die mensen toch Is
vredesnaam hun mond houden, anders zgn ze medt.
pllchtlg
FouquierTinville leest. ZUn taal ls schaamteloos, D>
beschuldiging ook.
Jeanne Vaubernier, die zich van te voren had h
redden door met een fielt te trouwen, die haar dt tb
had gesteld: „mU of de guillotine", zwUgt.
Om elf uur die avond is het vonnis geveld
REIN BROUWER,
hun grondnest maken voor een twee
tal grauwgevlekte eieren en waar ze
hun kleine peuters met buitengewone
zorg omringen, maar die bovendien een
reisgenoot Is, die ons meeneemt in de
vlucht der wondervogels en ons neer
zet aan de oevers van de NU1 en zUn
honderden zUrivieren, kreken, plas
sen en modderbanken, waar trekvo
gels van alle soorten bij tienduizenden
verblUven, als wU in ons werelddeel
onze troost moeten zoeken bU een win
terjas en een warme kachel.
Als U dan toch gaat lezen, zoekt U
dan ook meteen een bundel op, waarin
gedichten van Schiller staan. Daarin
zult U vinden het prachtige gedicht
„Die Kraniche des Ibykus", een niet
erg opwekkende geschiedenis van 'n
moord, die door toedoen van de kraan
vogels aan het licht komt. Merkwaar
dig, dat deze vogels in verhalen en
vertellingen nog al eens voorkomen.
BlUkbaar hebben ze door hun geheim
zinnig trekken hoog boven de mensen
de fantasie van de aardbewoners ge
prikkeld en daardoor aan allerlei ver
halen vorm gegeven.
ALS we bU een vUver een aantal van
deze hooggebeende vogels zien
staan, onbeweeglyk op één poot
boven hun schommelend spiegelbeeld,
dan komt er misschien nog wel zo'n
verhaal in onze gedachten. Het ver
haal van de kok Quiquibio, de grapjas
en tevens lekkerbek, die zUn heer wou
wUsmaken. dat kraanvogels maar één
poot hebben! Ook hier zorgen de vo
gels voor de correctie.
En soms kunnen we het zeldzame ge
luk hebben, iets van de kraanvogel-
dans te zien. Iets, een vleugje slechts
van wat in werkelijkheid, dat wil zeg
gen-in het broedgebied van deze vo
gels. een wondermooi schouwspel moet
zijn. Selma Lagerlöf beschrUft In haar
(veel te weinig bekende!) boek „Niels
Holgersons wonderbare reis" de dans
van de kraanvogels zo boelend en zo
uitstekend. Maar daar, in haar geboor
teland Zweden, zUn het dan ook hon
derden, duizenden van deze parelgrUze-
en roestbruingetlnte vogels, die op een
uitgestrekt stuk land hun onbegrllpe-
lUke en mysterieuze passen, hun vleu-
gelbeweglngen en houdingen demon
streren, terwUi wU het in een dieren
tuin moeten doen met hoogstens een
tiental van deze merkwaardige dieren.
Maar ondanks dit alles, ondanks de
beperktheid van hun omgeving, zUn ze
zelfs daar nog prachtig mooi in hun
rankheid en hun onnavolgbare gratie,
die nog geaccentueerd wordt doordat
deze dans. die we moeten beschouwen
als een inleiding tot de nestbouw en
de paring, in volkomen stilte geschiedt
Een stilte, die plotseling wordt verbro
ken door het bekende trompetten, dat
een typisch verschUnsel ls bij deze ln
de trektU'd sterk sociaal levende dieren.
/ELKE kranen In October over Ne
aerland vliegen? Dat zullen we'
de gewone kraanvogels zUn, die
van Noord Europa naar het Middel
landse Zeegebied en naar Noord-Afrika
koersen. Gewone kraanvogels, zeker,
maar prachtig grijs van kleur met een
witte halsstreep en rode kopvlek. In de
dierentuinen wandelen hun familiele
den rond konlnklUke kroonkranen
blauwzwart met goudgele hoofdpluim
en slerlUke paradllskranen, die Ik, per-
soonlUk. met hun zacht lelblauwe kleur
en slepende staartveren, mischlen wel
de mooiste vind.
S. VAN DER ZEE.
Internationale waardering
voor het uurwerk.
Nivellering van de
nationale smaak
Nieuwe wegen in de vormgeving van danei
horloges: een (gouden) diamanIvormige kas
"T^e tijden zijn voorbij dat een horlogemaker iemands nationa-
liteit kon vaststellen door alleen maar naar diens horloge
Je kijken
Vroeger moesten horloges voor het Nabije Oosten b v altijd
druk bewerkte, geëmailleerde kasten hebben, met kleurige voor
stellingen op de wijzerplaat. Die voorstellingen: een landschap
of het portret van een vorst, toonden duidelijk aan voor welk
land het horloge bestemd was.
Er zijn nog wel enkele punten, waarin zich ook nu nog een
nationale voorkeur doet gelden, doch deze worden langzamer
hand net zo zeldzaam als oude staartklokken Tegenwoordig zijn
ongeveer acht van de tien horloges, die verkocht worden, rond
van vorm, terwijl twintig jaar geleden vierkante en langwerpige
vormen het meest werden gevraagd.
OORZAKEN DER NIVELLERING
De oorzaak der nivellering van de
nationale smaak wat betreft horloges,
zal wel gezocht moeten worden In de
Invloed van film, radio, het snelle
transport en de moderne verkoop
methoden.
Niettemin oefenen plaatselijke fac
toren, gewoonte en zelfs geslacht nog
steeds een zekere invloed uit Zo hou
den de meestal fUn gebouwde Ooster
lingen van zeer kleine polshorloges,
terwijl sommige Noord-Europeanen de
voorkeur geven aan grote zakhorloges
Wat het eerste betreft, vormt Siam
een uitzondering. Daar gaat de vraag
uit naar extra grote polshorloges, met
speciaal bewerkte wUzerplaten.
Vóór de eerste wereldoorlog deden
de kooplelden in Shanghai voor
al ln het binnenland goede zaken door
horloges paarsgewUze te verkopen
Dit hield verband met de oude Yang-
en Ying-opvattlng der beschaafde Chi
nezen, namelijk dat elk ding zijn te
gengestelde moet hebben, wil het com
pleet zUn, evenals de vrouw het tegen
wicht vormt voor de man.
In Zwitserland werden voor China
horloges gemaakt, die met een sleutel
opgewonden moesten worden. De Chi
nezen droegen de sleutel om hun hals,
ten bewijze dat zU een horloge be
zaten.
SMAKEN VERSCHILLEN
In India en Pakistan ls het ook aan
de keuze van horloges te merken, dat
bU deze volkeren, die onlangs hun on
afhankelijkheid hebben verkregen, mo
derne stromingen werkzaam zUn.
In tegenstelling met de rUk ver
sierde exemplaren, die vroeger ver
langd werden, kiest men thans voor-
namelUk practlsche uurwerken. Ver
reweg de grootste populariteit genie
ten horloges met ronde kasten van
roestvrij staal, die beter dan andere
vormen van duurder metaal het uur
werk tegen stof en vocht beschermen.
Vooral mannen geven de voorkeur aan
deze practlsche. voordelige horloges
met zwarte cijfers op effen wit
emaille wijzerplaten. Vele vrouwen
hebben liever zo klein mogelijke hor
loges. maar voor de fijnste Zwitserse
horloges ls de markt daar klein. Om
dat, behalve de allerrUksten, niemand
belangstelling heeft voor luxueuze,
met juwelen bezette horloges van
kostbaar metaal.
Ook het geloof doet ziin invloed op
de horloges gelden. De Zwitsers zen
den bijna nooit horloges met lederen
bandjes naar het Midden-Oosten,
want de Mohapimednnen achten het
varken minderwaardig, terwlil er an
dere secten zUn, die de koe als heilig
beschouwen, zodat noch rund- noch
varkensleer als horlogebandje in aan
merking komt. Soms worden de hor
loges met metalen of plastic, maar
meestal zonder, bandjes verzonden.
Wat Zuid-Amerika betreft schijnen
In de staten rond de Stille Oceaan
de mannen de voorkeur te geven aan
vlerkante en langwerpige polshorloges
Dit geldt onder andere voor Chili, Peru
en Columbia. De smaak van de vrou
wen gaat daar uit naar kleine gouden
of vergulde horloges, met versierde
wUzerplaten Centraal Amerika. Mexico
en Venezuela ionen hoe langer hoe
meer belangstelling voor kostbaarder
uurwerken, met een voorkeur voor
vlerkante vormen en mooie wUzer
platen
In Noord-Amerika valt gpen vaste
lijn te onderschelden. Vrouwen ver
langen vooral modieuze vormen en
met Juwelen bezette horloges. Na een
periode van hevige belangstellingw
chronographische polshorloges, n
de smaak van de mannen ln Canad
en Amerika nu ook uit naar horloij
met kalenderwerk en automatlS-'M
uurwerken, die met de nnuwkeun;
held van een chronometer lopen P
automatische uurwerken, die zlchï
opwinden en bovendien uiterst nat-
keurig lopen, worden door veleleideK
figuren in de industrie beschouwd i
de belangrijkste bUdrace, welk» i
moderne techniek aan de oude klos
kenmakerskunst heeft geleverd H'
spreekt wel vanzelf, dat het de
sers zUn geweest, die het automali»
horloge zlin tegenwoordige volmMi'
vorm hebben gegeven en zij zij"
trots op, dat dit type uurwerk, overt
waar het wordt ingevoerd, onmldc-.
Hik populair wordt. In Australië lo
smaak op het, nebled van horlo?»
ook zeer verschillend. In Moltoiira
bliiken de kopers de voorkeur ie jet
aan de klassieke dure horloges,®
wiil in Sidney de smaak meer lno£
eenstemming is met die in de w
Staten, ook op de Philippljnen u c-
het. geval
Zoals te venvachten was, kom!
Zuid-Afrika de smaak overeen B
de conservatieve Engelse, ,rnul'
Belgische Congo de Invloed van of''
merkbaar ls geornamenteerde w
ten voor dameshorloges en ronde
loges met zilveren wijzerplaten -
horen. Maar ook hier gelden geen ra
regels.
In het algemeen gesproken staan
Scandinaviërs ln de voorste nn|W
betreft strenge moderne horloge
men. In Zweden ls een wet lnwy»
w-aarbil de Invoer van gouden hor.
verboden ls. Dit zal ongetwllfeW U
invloed hebben op de verkoop
horloges in dat land. West-Om
geeft de voorkeur aan horloges -
moderne vormen en wijzerplaten
het bUzonder schUnen zU veel
len voor kasten van geel gou&
opgelegde gouden cUfefS °P de
plaat.
In Italië beginnen daines-horW
nu eerst populair te worden.
Italiaanse vrouwen dragen de *l'
types herenhorloges. In het alge»-
houden de Italianen niet van
uurwerken De mannen kopen
grote ronde horloges met mooie
ten en wijzerplaten. j
Voor Zwitserland kan nien 5*-
gemene smaak op dit gebied o
teren. Over het algemeen neen» -
aan. dat de Zwitsers per Persö.0onrrto
horloges bezitten dan enig ander
Het kostbaarste bezit van mea-f-
logemaker ls het uurwerk daIi
leerling zelf ontworpen pn »w-
heeft uit een staaf koper me'
tuigen, die eveneens door hemzeu
vaardigd waren.
