VAL DA Rem brandt s Staalmeesters steno: Agenda CLOWNTJE RICK LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 14 NOVEMBER Prof. Dr H. van de Waal sprak voor „Letterkunde" Tn d« gisteravond gehouden maande lijkse vergadering van de Maatschap pij der Nederlandse Letterkunde sprak prof. dr H. van de Waal. hoog leraar in de Kunstgearhiedenis aan de Leidsc Universiteit, over „Rem- brandts Staalmeesters". De huidige appreciatie van schilde- Bjjen uit vroeger eeuwen wordt nog in hoge mate beïnvloed door die typisch 19de eeuw se opvatting, dat men het kunstwerk kan verklaren door een anec dote te construeren, welke dan de ge schetste situatie heet toe te lichten. Zo doet naar aanleiding van Rem- Deze ontnuchterende opmerking kan de weg openen voor een betere appre ciatie dan het zojuist genoemde uit gangspunt. dat een miskenning inhoudt van het feit. dat elk 17de eeuws schil derij bovenal op compositie berust. Een hypothetische, van buiten het schlldero komende aanleiding als kern van het werk te zien. is een ontoelaat bare. anecdotische toespitsing, terwijl het kunstwerk in de eerste plaats als compositie in lijn en kleur moet worden verstaan. Het probleem van de opstelling moet dit zelfde licht worden beschouwd. brandts Staalmeesters sedert 1856 een Men componeerde in de 17de eeuw soms door Burger-Thoré in omloop gebrachte j schilderijen met laag oogpunt, waarbij verklaring nog altijd opgeld. De Staal- hoofd van een zaal, ten overstaan een vrijwel beèlnc" waaruit een interrupi heren tot zich trekt. In deze Interpretatie die door schrij vers als Riegl, Wcisbach. Schmidt Deee- ner, Martin en De Tolnay met kleine varianten is herhaald en die men nog evenzo aantreft in de laatst verschenen monogralie over de meester door Rosen berg il948'. vallen twee elementen te onderscheiden, welke achtereenvolgens v.orden behandeld- li Handeling ihet opkijken, het z.g reageren op een stem buiten het schil de: ij J' Plaats 'de opstelling. z.g. op een podium, aan het hoofd van een verga dering Voor het opkijken"' zijn er legio voor beelden te vinden onder de vóór de Staalmeesters ontstane portretgroepen Ir. die gevallen heeft men het slechts ze'ten nodig gevonden dat feit nader te verklaren In dit verband is de opmer- i op haar plaats uite terdege rekening hield met de toe- Van der Helsts in de buitenlucht zete- kozen standpunt zeker niet opgevat moet worden als zaten de geportret- teerden op een verhevenheid. Trouwens elke gedachte aan een vergadering moet vervallen; de Staalmeesters waren geen bestuurscollege. Rembrandt vergrootte door deze com- posltiewijze de psychologische werking zijner sujetten en zijn werk won aan rust. doordat de uitbeelding van lal van afleidende details achterwege kon blij ven. Spreker kwam tenslotte tot de volgen de conclusie: De ..Staalmeesters" moet niet gewaar deerd worden als een momentopname van het bestuur Tan een verstoorde v-rgadering. maar het werk kan gel den als een ongeëvenaard knappe op lossing van het probleem der uitbeel ding van een rond een tafel gegroe peerd gezelschap. een vraagstuk, dat sedert Da Vinci's Avondmaal als een der grootste krachtproeven der schil derkunst gold. (lngez. Med.-adv.) KOU-KOORTS-GRIEP SANAPIRIN (Mijnhardt) veelvoudi ge geneeskracht door veelvoudige samenstelling, p-.» p«» «0 so et De lieer Joiigeleen nam afscheid Na 30 jaar partijbestuurs-liilniaatschap De Leidse afdeling van de Tarty van de Arbeid heeft gisteravond np har- teiyke wijze afscheid genomen van wethouder A. J. Jongeleen die zich als bestuurslid van de afdeling niet herkiesbaar had gesteld. Bijna dertig jaar heeft de heer Jongeleen zitting gehad in het bestuur, eerst Tan de SDAP, later van de Party van de Arbeid. Gedurende lange jaren had hij het secretariaat onder zijn berusting. Eén jaar was hy voorzitter van de af deling. Geveilde percelen flngez. Med.-adv.) Ten overstaan van Notaris W. S. Jongama te Leiden. Huis Oude Vest 51 in bod: f. 5.200. koper J. A Vreeburg c.s. te Lelden voor f. 5 200—. Beneden- en bovenwoning Prins Hen drikstraat 17/ 17a in bod. f. 3.900.—. koper J van den Berg qq te Lelden voor: f. 3.950 Huis Tollensstiaat 8 in bod f 2.000.— koper L. Zitman qq. te Leiden voor; f. 2 200.—. Huis Waardgracht 113 in bod: f. 2 100. koper L. Zitman qq. te Leiden voor: f. 2.250.—. Beneden- en bovenwoning Hansen straat 44 44a is niet verkocht. NED. PROTESTANTEN BOND Onder leiding van ds A J. Snaayer had gisteravond in het Federatiehui6 aan het Gei echt een vergadering plaats tan de afdeling Leiden van de Ned. Protestanten Bond. In het jaarverslag van de secretaris, de heer G H. Dirkzwager, was een grote plaats ingeruimd aan het vele werk. dat onder auspiciën van de Bond ln de onderafdelingen was verricht, te weten' de Zondagsschool, Kinderkerk. vrouwenrustverblijven, de gezondheids kolonie ..Naar Buiten", het godsdienst onderwijs op de scholen, het interker kelijk overleg in 9Choolzaken (I.K.O.S) dat acht candidaten heeft opgeleid voor het geven van godsdienstonderwijs op scholen het clubhuis ..de Sperwers" en het Vrfjz Chr. Fedeiatiehuls. waarvan ook alt jaar weer een druk gebruik werd gemaakt Het aantal leden van de Prot. Bond bleef stationnair. Het was deze avond de laatste maal. dat de heer Dirkzwager in zijn functie van secreta ris de vergadering bijwoonde. Hij had rich niet meer herkiesbaar gesteld. In zijn plaats werd benoemd mevrouw H. ColenbranderSchmidt. wwr* n De penningmeester, mr I. Opstelten. lSSC'lDCKCrS kon melding maken van een batig saldo. en medailles van VEBO moeilijk Is, iemand herken- hy in die Jaren voor de party heeft ge- vrouw Jongelc baar te portretteren, zonder zyn griaat daan. Hy herinnerde eraan, hoe de heer jers bedacht. te tonen' Jongeleen vele jaren geleden als bro- In zyn afscheidswoord ging de heer I cbureverkoper bij de SDAP is begonnen. Jongeleen in gedachten nog eens terug In 1924 werd de toenmalige secretaris die begintyd. Men heeft dat ziek, en de heer Jongeleen ?iel enkele de romantische tyd van de beweging Werkloosheid nam iets toe maanden voor hem in. Dit deed hij zo genoemd. Maar die tyd had niets ro- goed, dat hy secretaris is gebleven tot mantisch. Men had toen te maken mei TEGEN HOE ST PASTILLES £°5"h"teI VALDAMILD Tentoonstelling stond op hoog peil l Wisselbeker van Bonda's veevoeder- I bureau en veetechnlsche voorlichtings dienst: C. P. Roest te Zoeterwoude voor inzending bedrijfsgroep afdeling zuart- blaar. Wisselbeker van de C.MC in Dtn „s,., v, iw.„„«v. 00r'°8 was heer Jongeleen a heeft de st.llging, waarop reeds ln het I het organiseren van huiskamer- I lisme. iblieenkomsten. waar het contact van de Brh igï bericht werd geattendeerd een aanvang genomen. Op deze genoemde datum - 7 Novem ber 1953 - bedroeg het aantal geheel werklozen 1101, terwyi daarenboven 78 personen op DUW-objecten tewerkge steld waren. Een styging van het totaal beschikbare aanbod - geheel werklozen plus DUW - van 83. De styging van het direct beschikbare aanbod in hoofdzaak een gevolg van seiztenslnvloeden Veigeleken met 7 No vember 1952 ligt het direct beschikbare aanbod echter beduidend lager. nJ. 1799 teren 1179 Een gunstig verschil derhal ve an c:o De uitbreiding van de werkgelegenheid tengevolge van de toenemende activiteit in tal van bedryfstakken is hieraan niet vreemd. Het aantal openstaande aanvragen steeg, n.l. van 127 tot 184 Hierbij dient evenwel niet uit het oog te worden ver- lcr n, dat meerdere aanvragen betrek kin? hebben op tydehjk werk in ver band met de komende feestdagen. De behoefte aan jeugdigen in het al gemeen en aan goede krachten voor de metaalindustrie is nog steeds beduidend Het aantal ingeschreven werkloze vrouwen bleef vrijwel gelyk en bedroeg op 7 November 1953 172. De vraag vertoonde een lichte daling en is voornamelijk gericht op huishou delijk personeel <pl. 100) en ongeschool de krachten. rekening van de Gemeente bUeenkomsten. waar het contact van dc Behalve de heer Jongeleen zUn ook de leden bewaard bleef. Na de bevrijding i heren W. F. van den Buigh en M. van werd hy weer als secretaris gekozen Aken als bestuurslid afgetreden. Zij zyn Een groot stuk werk heeft hy ln al die vervangen door de heren C. W. Oost- jaren verzet voor de arbeidersbeweging, veen. C Otto en J. van Baaren. aldus de heer Van der Hoeven Hij bood (Foto Leidsch Dagblad Van Vliet) LEIDSE LEVENSMIDDELF.NBEURS A s. Dinsdagmiddag en -avond wordt n het Anthoniusclubhuis een Levens- middelenbeurs gehouden, welke uitslui tend is bestemd voor winkeliers die in de levensmiddelenbranche werkzaam of daarbij betrokken zyn. Zoals bekend besloot de Gemeenteraad in de jaren 1953 en 1954 een bedrag van i 66 000en f 66 600 beschikbaar ie stellen voor de uitrusting van de blok- pioegen voor de bescherming bevolking. De Raad sprak daarby evenwel als zijn mening uit. dat deze kosten, ornaat het hier een nationaal belang betreft, door het Rijk moeten worden gedragen Tegenover het voor 1953 geraamde be drag werd daarom als lnkomstpost een geluk bediag geraamd als rijksbijdrage. Ondanks herhaalde pogingen de ge noemde bedragen voor een rijksvergoe- d.nr in aanmerking te doen komen, is d:t B en W niet gelukt Gedeputeerde Et;.'en van Zuid-Holland hebben geen bezwaar tegen de uitgaaf, doch menen, dat, nu Is komen vast te staan, dat de kosten niet door het Ryk worden ver goed, op 3ndere w-yze in de dekking moet worden voorzien. In de huidige omstandigheden kan zulks slechts ge- lDe Almelose recherche hoert „i.i.eden door te beschikken over de jar|ge man U|t ommen gearresteerd a cemene reserve van de gemeente, iat»hl| vordt ,erdiieht van een seri waartoe B en W de Raad thans een braken, die de laatste maanden te Al voorstel doen toekomen. Hengelo en Zwolle zijn gepleegd. Hy Dc heer Jongeleen. tweede van het hem aangeboden geschenk, i links, toont grote bewondering voor Rechts zijn echtgenote. Met een enkel woord BINXENLAM gegrepen toen hij te Almelo uit een tre stapte, welke uit Hengelo lO kwni waar hit Juist de zoveelste Inbraak h: gepleegd Hy had een boodschappen! by zich, waarin zich een geldkistje i een gouden armband bevonden. Opnieuw heeft de politie Een mooie kleinkunst-avond I Kleinkunst met een grote K we bedoelen natuurlyk niet het toeval van het begin van een zin! is voor ons land een uitzondering! Er zyn slechts In ,.'t Schuttershof" vond gistermorgen dc prijsuitreiking plaats van de grote Haag; jhr J.~A.~G. Sandberg të'waw" pryzen. wisselbekers en medailles., welke naar voor inzending bedrijfsgroep in d» waren gewonnen op de op 17 en 18 afdeling zwartbont. Beker van September j.l. gehouden Vebo-tentoon- stelling. Onder de aanwezigen merkten wy o m op dei burgemeester van Sassenheim jhr mr R. Sandberg van Boelens en mr A. G. de Blécourt, vertegenwoordiger van de Kamer van Koophandel. In zyn openingswoord wees de voor zitter. de heer J. W. Bonda, er op dat de Vebo de boerenbelangen dient. Hy prees de boeren, die hiervoor begrip hadden. Het kwalitatief op hoger peil brengen van de veestapel is een lands- en volksbelang. De gehouden tentoon stelling stond op hoog peil. Dit is een gevolg van de vakkennis en de goede vil van de boeren. Spreker verheugde zich er over. dat de Vebo-tentoonstel- ling in dit opzicht steeds excelsior gaat Hierna verrichtte de heer Bonda de prijsuitreiking De volgende pryzen wer den o.m. overhandigd medaille van de minister van Land bouw. Visserij en Voedselvoorziening W. Hoogendoorn te Zoeterwoude voor de reserve kampioene in de afdeling zwartblaar Diena. Een tweede medaille van de minister ging naar jhr. J. A. G. Sandberg te Wassenaar voor de kam pioenskoe afdeling zwartbont Marijke 20: medaille van de Commissaris der Koningin ln Zuid-Holland: Abr. Uitten- boogaard. Oegstceest, voor Pietjes Sie- gerswolder Gerrit. kampioenstier afde ling zwartbont Wisselbeker van de K I - verenlging Vlta Nova te Hazerswoude: W. van Santen te Wassenaar en T. Ho- gewoning en S. J. v. d. Stoel te Leider dorp voor een inzending directe vrou welijke nakomelingen van één stier ln afdeling zwartblaar. Tweede wisselbeker van Vita Nova: :J. Th Wesselingh te Hazerswoude voor idem in de afdeling zwartbont. Wisselbeker van de fabriek van melkDroducten Hollandia te Vlaar- dingen: W. de Wit te Lisse voor idem in afdeling zwartblaar. Tweede wissel beker van Hollandia - L Laan te Woer den voor inzending collectie van éen eieenaar ln afdeling zwartbont. Wissel beker van de Bond van rundveefokver- enlgingen in de Rilnstccek' C van Zwie- tcn te Alphen aan den Rijn voor idem in de afdeling zwartblaar. meente Leiderdorp: J. v. d. Stoel Leiderdorp voor inzending blaar Reina, kampioene Wisselbrief van Kamer van Koophandel en Fabrie ken voor Rynland: C. Kempenaar :e Aarlanderveen voor Inzending Goud» kaas. Wisselbeker van gemeente Sassen heim: A. G. van Schie te Hoogmade voor inzending Leidse kaas Wisselbrie; van federatie van slagerspatroons Leiden: Nic. v. d. Mey te Voorschoten voor inzending vette kalveren. (Incez. Med.-adv.) TYPF W10 vinger syst I t la blind rh.vthm 4 talen (130 letter grepen p. minuut! Gegarandeerd in 23 maanden klaar. Aanvang dagelijks. Kon. Erk. PITMANSCHOOl Plantsoen 03 Telefoon 24".! NED. REISVERENIGIXG De KLM achter de schermen De afd. Leiden der Nederlandse Reu- vereniging bezette gisteravond de bo venzaal van „De Turk", waar de h:r: Dc Haan iets vertelde over onze natio nale luchtvaartmaatschappij, de KLM, die zich na de oorlog de vierde plaa's veroverde. Na Amerika, Engeland r Frankryk is Nederland de natie, die het meest „van de lucht leeft" Twee filmpjes, waarvan' een iets 1-et zien achter de schermen van de KLM- organisatie en een mooie kleurenfilm ..Vliegvacantie ln Europa d. facetten toonde van een trektocht o«r en door de mooie plaatsen van de ouoe wereld, vulden de interessante cautent aan. Tenslotte beantwoordde de hen De Haan nog vragen van leden, die „meer van wilden weten". W©m©ÏL: tanden Wit adem FHS t.\l'KKDAti: neonlusclubhuls Leidse Toneelgc- erkorenen. al menen velen Antiquair" 8 uur nar zich geroepen. I Schouwburg: Kon Ver Tot die weinige uitverkorenen behoort „De blauwe ogen van zeker het Klelnkunst-ensemble Ara- riÜmc. ATI^re,!ie.r^dr«^sst^»Jn„^.,A??Xrir" besque. dat slechts bestaande uit dr baldadige jongens met de gummiknuppel 1 Jflï" Stadszaal: Italiaanse Opera „Butterfly". Ook i vlerd. Toen hielp en de knapen In Ooat-Dultsland de avond te vullen en goed te vullen. 'woning Het is een knap stuk werk, dat Cruys ge- Voorbergh, Hetty Blok en Cor Lemaire. vlet weten te verzetten! nen Hun Jongste verzameling van allerlei gummistokken ge- draagt tot titel „Vanouds Adam en Eva" j Deze titel geeft ln algemene zin reeds aan. wat het stramien is. waarop de avond is geborduurd BI ITEM.AM» -Europa De ziekte smettelljk. zegt men. dat alle vt een boerderij moeten worden al* biykt dat een de heeft De gehelmzlun: nog toe niet eerder ln Duitsland inorgekomen. zou op 35 boerderyen Oost-Duitse dorpen llerlei facetten en nuances, in oude i i* van Franse volksliedjes, in een bekend Gro- naakt. nings lied als ..Ain boer Wol naor zien ziekte nsober tonin het Engels, in het Duits. in het Jiddisch en natuurlyk ln onze moers tael. En zij doen dat fris en vlot. met ge- erhoudmg Zeeuwen Luctor e Steenschuur 6 Een te urmrirn. in rioora-wrm- Engeland gehouden tussentijdse verkle- Gevoeligs in zich bergt, zing. Is door de conservatieve candidaat Over het geheel blilft een zekere sfe»r gewonnen Hij verenigde 17 934 stemmen hangen, een sfeer van stille v Ormklrk. In Noord-West- voel voor humor, die toch af cn toe iets gen. 8 i 1029-1030 - Ja. dat kon Plop zich best indenken. Hij dacht daar even ?yf0^rton^rgeafrees'feefd' tegen de candidate tên 9 512. zodat de conservatlev held 8 472 stemmen bedroeg tegen 13.821 bij de algemene verkiezingen van 1951 Er zijn opnieuw twee arrestaties ln nland verricht l.v.m de daar ontdekte Eerder waren reeds 5 de invallen mogen j Lakenhal Ver Oud-Lelden Spr dr A Kampenan over Krulsridderburchten l: t Midden Oosten 8 uur nam Engeland 1 over na. Toen gaf hij een klap op z'n knie. '- Zeg Pilon. zei hij. Je vertelde, dat jullie van plan bent om je eigen land Ie zoeken... Daar zou ik graag aan meehelpen. Ik houd erg van avonturen, weet jc. Zou je 't goed vinden, als ik meega, wanneer hel zover is? Pilon knikte. i- Natuurlijk Plop! Waarom niet? ■- Mooi. zei Plop opgewonden. Dan kun jc op me rekenen. Ik ga over dut plan eens goed nadenken! Onder al dat gepraat was het echter al laat geworden; de middag u-as verstreken en hel begon al 'n bcelje schemerig Ie worden. woraCn ■- jongens, we zullen weer eens weg moeien, waarschuwde Tripje. Hel """at groepen. wordt gauw donker cn dan wordt het rijden gevaarlijk. We moesten nu I maar gaan. Pilon. dan lialcn we 7 nel voor liet donker naar de stad! b2m^'be*cim£r'"r-even''chinw^ge" Daar had liij gelijk in. En na ccn hartelijk afscheid bonden ze de nP!!.ÏOOr.Te_n Prins Charles vandaag vijf Jaar. De wacht van Breltsnfafa die Donderdag door Jorda- nlëra werd ontvoerd, la op Israëlisch ge bied. ongeveer 150 meter van de grens met Jordanië dood aangetroffen met zeven schotwonden ln de rug Het mausoleum van Lenln dot sedert het overlijden van Stalin ls gesloten. Dinsdag aanstaande weer v worden geooend als het r Lenln en Stalln Het mausoleum zal In alleen worden opengesteld Een woordvoerder Gulden Vlies Ncd Cl ..eer Hens over het De conferences zijn daarmee geheel Angelo 8 uur nam in overeenstemming en blijven decent, zi nder een ogenblik van verveling. Hit zijn drie Kunstenaars aan het werk. die volledig op elkaar zijn n(gestemd en ieder voor zich een eigen karakter we ten te behouden Cor Lemaire bepaalt l zich in hoofdzaak tot de muziek, maar Israëlische^ dorp ^C(.t dit uitmuntend! Een apart woord van lof verdient zeker de snelle w-yze. waarop de verkleedpar tijen plaats vinden Dat is een opgaaf op zichzelf, die prachtig is opgelost. Waarom uit het lilvige program van elkaar snel opvolgende scènes aparte te hëTpubliek j noemen? Natuurliik Is het een wel eens soicum van iets meer geslaagd dan het andere, doch I aan het geheel doet dat weinig af en toe. eerste tyd a; naar men ^et wil nemen. >r georgani- De eerstc voorstelling ln de serie I ..Scherts en Schoonheid" van K. en O. Ipdischc mgg ajs volledig geslaagd worden g clrrsificeerd Een vrijwel gevulde schouwburg heeft Rapenburg 50 Alg Anthropoeophlschc Ver Spr. A. G Dcgenaars over het men selijk organisme. 8 I 4 uur nam ganisatle Holl. Ml Wassenaar. Verenigingsgebouw. feest buurtvereniging Oostdorp en omge ving, 8 uur nam WOENSDAG Gulden Vlies Ledenvergadering Kon Ned. MIJ voor Tuinbouw- en Plantkunde Demonstraties Philips Rijksmuseumvoor Volkenkunde Lez'=r D Biebuyk over de Legakunst e Bwané-genootschap. 8 uurn am. Schouwburg: Paklstaans Ballet. Stadszaal' Uitvoering Sempre Avantl'l Jong en Jolig". 7 3/4 uur nam Stadszaal (grote zaal)' Intocht St f colnas leerlingen openbare scholen. 33' DONDERDAG Vryz. Chr. Federatiehuis (Gerecht 10i: Lezing ds Hubeek over „Lever veranderende wereld". 8 uur i DAGELIJKS: Lakenhal: Tentoonstelling 15 neden- daagse Gentse Kunstenaars. WerlcdiJ" 10 uur voorm.4 uur nam 'sZondiii l4 uur nam (t/m 7 December) Prentenkabinet Kloksteeg 251: - toonstelling van prenten en gouaches dv-> Harry Dtsberg (werkdagen 2 tot 21 November) Kloksteeg 2 Schilderijen tentoonstelde! Hsn Werz it.m. 5 Decemberi. DE BIOSCOPEN Caslnu „De zoon van niemand laar) Dagelijks 2 30. 7 en 9 IS Zondag 2 30 4.45. 7 en 9J5 uur Llilo ..Meisjes In nood". (18 Jaari I gelijks 2 30 7 en 9 15 uur Zonda; 2 4 45. 7 en 9 15 uur. Lu\or .Kangoeroe" (14 J.) Dagtj' 2 30. 7 en 9.15 uur. Zondag 2 30 J en 9 15 uur. Trlnniin Adorn bles Créatures" Dagelijks 2.3C 2.15. 4 30, 7 e i 9 15 V Rex „De weg naar de hel" i'-* geiyks 2 30. 7 15 en 9 15 u Zondac 4 45 7.15 en 0.15 uur Donderdag-c^ „Strangers on a train". De avond-, nacht- en ZondagsdienstJ<' apotheken te Lelden wordt van 14 Nov 13 uur tot Zaterdag 21 Nov s waargenomen door Apotheek van Drie-'**' Mare 110 tel 20406 en de Zulder-Apolf Lammenschanswcg 4, tel. 23553, Te Oegstgcest door de Oegslg"-' Apotheek Wlliiclmlnapark 8.«tel. 2®»"' De Zondagsdienst der hulsartsen j| Lelden wordt tan hedenmiddag 2 uu',„. Maandagochtend 8 uur waargenomen de doktoren De Jager. Kortmann Scliacfer cn Teeuwen. ."U\ schaatsen weer onder cn zo reden ze met ccn flink gangetje naar liuis... i Vermoorden uilen Staan op beschuldiging van liet fp overtuigende wijze van ingenomen- j boden ring noopte het drietal tot een toegift die er even goed inging als het program Aan Hetty Blok werden bloemen aange- medegevangenen. 'held getuigd en dit bewys van waarde- (tel

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 2