DAGBLAD
LEIDSCHÉü
Vol. dr. F. Zernike uit Groningen
Nobelprij swinnaar Natuurkunde
No. 28059
92ste Jaargang DINSDAG 3 NOVEMBER 1953
„ïecwim 1 W i»™ DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte su«« x, leiden o» no stos»
B W Menkhorat en J. Brouwer f6.— per kwartaal: f0 47 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur
Amerikaanse wreedheden-
klacht op agenda V. N.
De hoop op het tot stand komen
van de politieke conferentie over Ko
rea is plotseling toegenomen door een
verklaring van Arthur Dean de verte
genwoordiger der Y.N.. dat bepaalde
neutrale landen ..zouden kunnen deel
nemen" aan de politieke conferentie,
indien deze deelneming zou kunnen
worden geregeld „binnen de grenzen"
van de bepalingen van de wapenstil
stand en de door de V.N. op 28 Augus
tus aangenomen resolutie.
De samenstelling van de politieke con-
ferer< e is. ac-a-ls bekend, hel moeilijke
puit by de oaderhan-dei'jngen tussen de
Noordelijken en verbondenen te Pan-
moendjon
Hot schijot. d<a>t Amerika overstag zal
gaan!
Dean heeft voorts voorgesteld de cm-
fe-eiY.e op 1 December te laden be-
gjanen.
Toen de gevangenen daa
een warden toeg?.- proken.
meer gedemonstreerd.
B-Ü verwacht tot morgenavond:
'inivonj in het Oosten van het land
o,-> ml"! Toenemende bewolking
Jlijk regen Naar Zu.d krlmpen-
en krachtig aanwakkerende wind,
'*r_ tu inend naar Zuid-West. Vrij
'Opgemaakt te 10 uur).
4 NOVEMBER.
'"op 7 40 uur: onder: 17 07 uur.
jj" op 5 20 uur; onder: 15.43 uur.
"**lei tc Katwijk te 1.52 en 14.08 u
Dummy, bestaal uit acht paglna'a
De Ind'-sche autoriteiten in het „In-
d -che do p" m Korea hebben de com
muniën toch toestemming verleend om
voor hot begin van de individuele uH-
le? aan d? kryr-gevangenen. die repa-
t- èring weigeren, uiteenzettingen per
rsdro *e geven, hetgeen zy eerst wei-
ge-den.
Vanochtend gewen dc communis!en
via de radio uiteenaetitlmgen aan vijf
honderd Noord-Koreaanse krijgsgevan
genen. dr.e daarna ook ieder afzonder
lik werden toegesproken
Op de radio-uitzend-ng werd door de
krygvgeva-'-ienen gereageerd met liet
maken van veel lawaai cm het gespro
kene onhoorbaar te maken
Li-ter voegde zich een vrouw bi) de
Noord-Korflarrse ..uiteenzettende" offl-
cie-en Zij zeide tot de krijgsgevangenen
„Oa naar huis en alles zal jullie verge
ven worden"
Hierop antwoordden krijgs-gevangenen
met u'troepen als „Dood aan de roder!"
en „Weg met het communisme!"
De agendacommissie van de alce-
mene vergadering der Verenigde Na
ties heeft met twaalf tegen twee stem
men besloten tot aanbeveling van be
handeling door de algemene vergade
ring van Amerikaanse aanklachten le-
- gen communistische strijdkrachten in
Korra wegens bedreven wreedheden.
H?t voorstel word im stemming ee-
bracht, n-i-daii do Ru--.-:ho autlg n ia
dc- Wysj:niky de Amerikaanse aanklacht
„een vcrz -vvel. fen leugen en een grove
vervak ag" had genoemd
I Hot behvyfeien van deze aa.ige'.eren-
he.d zou volgens Wysjinsky a en r
c-mpi.ci-; es" van de Korean n e kw
ten gevoize kunnen hebben en Ir: werk
van hen. die voor fcKern-i-Vionx'.e vrede
en VïiCigheid wensen te werken, n-.g
moor b-moeilijken.
Dc Amerikaanse afgevaardigd?, Henry
i Cabot Lodge. verzocht i-n een formele
I motie, d-ut de comm ss e hot opnemen1
ui de arenia vin deze zaai zou aarbe-
velen HU zsod-e. dak bewijzen van b^-
4 even WTeedheden aan he-t licht waren
1 rskomen in de razjmer van 1950 t. en j
- d? rt rui trachten van de V«remde Na
ties. op rekkend van-uit Pce-sao he< i*-
b.ed aohter die vyomdeiyke links had
den bere.-fct.
Generaal Marshal!
in ziekenhuis opgenomen
De 72-ja rise Amerikaanse generaal
George Marshall, die Vrydae one si -
leden de Nobelprijs voor de vrede voor
1953 werd toegewezen, is Zondag per I
vliegtuig naar Washington vervoerd en
daar in het Walter-Reedhospitaal op-
genomen i fan Mailhij'.
Generaal Marshall leed recas gedu- ,,os//.
rende enige weken aan een ernstige H s
en Hillehrandl. de lighcid komen zoeken. Trix. hei lehrandt heeft een plaatsje gevon-
"erkwerve. in heil hondje, dat kuam aanlopen en 1 den op tafel.
Iiuut fdti IC11 ciiirtit- lil I II lil
I griep Zyn toestónd heet iets verbeterd, klasselokaal, waar velen wat gezel-1 sindsdien is trouw gebleven aan Hit-
foor ontwikkeling en verbetering
phasecontrast-ni icroscopie
Eerste Nobelprijs voor Hollander na 17 jaar
Naar wij vernemen wordt de Nobelprijs voor natuurkunde dit jaar toege-
tend aan de Groningse hoogleraar in de theoretische natuurkunde, prof.
r F. Zernike, en wel op grond van diens ontwikkeling en ingrijpende verbete
ren van de phasecontrast-microscopie. De laatste maal dat een Nobelprijs
an een Nederlander ten deel viel was op 12 November 1936, toen de
•heikundige prof. dr P. J. W. Debije deze hoogste wetenschappelijke onder-
heiding werd toegekend.
Fritz Zernike werd op 16 Juli 1888 te
msterdam geboren, waar hy tevens
■hcik-nnrie studeerde aan de gemeente
re Universiteit. In 1915 bekroonde hi)
s*udie door te promoveren op een
-ui-ischrift getiteld „l'Opalescence cri-
ique theorie et expériments". Inmid-
hy in 1913 benoemd tot assi-
de astronomie aan de Ryksuni-
tc Groningen.
Prof. dr F. Zernike
i het jaar van z(jn promotie werd
in tie theoretische natuurkun-
;e Groningen, in 1920 volgde z(jn be
ing tot hoogleraar aldaar.
•f Zernike staat bekend als een
r.nig natuurkundig exeprimentator.
n vele opzichten grote diensten be-
i heelt aan de exacte wetenschap?
oen iedereen dacht, dat de bekende
van Deprez-d' ArsOhval
.volmaakte uitvoeiingsvorm had be-
heeft prof. Zernike nog zoveel
„eteringen aangebracht, dat een
-spocliialvanometer is ontstaan, de
"mice-galvanometer, die de wereld
jormenderhand heeft veroverd.
Reeds voor de oorlog ontwikkelde
Zernike dc phase-contrastmlcros-
pie, welker verdere verbetering stag-
erde doordat in de oorlogsjaren de
Nederlander in Oberhausen
verongelukt
De 20-jarige C. Molenbeek uit Utrecht
i gisteren in Oberhausen op zyn mo-
Drfiets in botsing gekomen met een
nderc motorrijder. Hij werd zo zwaar
"ond. dat liy op weg naar het zieken-
s overleed De andere motorrllder
am er met lichte verwondingen af.
samenwerking met de Zeiss-fabrieken
tot stilstand kwam. Na de oorlog zyn
door prof. Zernike nog ingrypende ver
beteringen in de phasecontrast-micros
copie aangebracht.
In 1952 werd aan prof. Zernike de
Rumford-medaille toegekend wegens
zijn verdiensten voor de ontwikkeling
van de phasecontrastmicroscopie, na
dat reeds in 1950 zijn verdiensten op
dit terrein erkend werden door zUn
benoeming tot erelid van dc Engelse
Royal Microscopical Society. Voorts
werd prof. Zernike onlangs eredoctor
van de Amsterdamse Universiteit.
Prof Zernike ontving in 1951 een uit
nodiging van het Amerikaanse National
Bureau of Standards om deel te nemen
aan een wetenschappelyke bijeenkomst
ter gelegenheid van het vijftigjarig be
staan van dit befaamde Instituut. Toen
hy eenmaal in Amerika was, en de we
tenschapsbeoefenaren daarvan op de
hoogte waren kreeg kreeg hy uit ver
schillende grote Universitaire centra
uitnodigingen om te spreken over zijn
theorieën der optische beeldvorming en
beeldfouten, in het bijzonder over de
verbeteringen in de microscopie.
In 1947 werd prof. Zernike tydelyk
gasthoogleraar teneinde acht maanden
college te geven aan de John Hopkins
University te Baltimore in Amerika
Het officiële besluit, om prof. Zer
nike de Nobeiprys voor nutuur kunde toe
to ker.aen. worde eer i'. morren genomen,
doch van het thans uitgebrachte adv.es
van do dr:b?to-effende commissie pleegt
niet te worden afgeweken.
Voor een unteenz-Tttór*? over het prin
cipe vam de phasecom.!ra;-t microscopie
verwijzen wy naar pagina drie vam het
eerste blad
Duitse gymnasiasten
plunderden automaat
MET 5 PFENNIGSTUKKEN.
Zes gymnasiasten uit Duitsland die
iet hun leraar in een kleine autobus
is land bezochten, hebben Zaterdag
middag getracht een sigaretten-auto
maat van een winkel aan de Javastraat
te Den Haag met 5 pfennig munten
leeg te halen.
De leraar, die de jongens, die tussen
de 15 en 20 jaar oud zyn. had gewaar
schuwd dit niet te doen, was op bezoek
gegaan by een kennis.
Enige voorbijgangers, die zagen wat
de Duitse scholieren deden, waarschuw
den de politie, die de stelende jonge
mannen op heterdaad betrapte.
De Duitse jongens hebben de nacht
van Zaterdag op Zondag in de cel moe
ten doorbrengen. Nadat tegen hen pro
ces-verbaal wegens diefstal was opge
maakt. mochten zy Zondagmorgen ver
trekken.
Goede sier
van andermans geld
De Rykspolltie heeft te Haarlem een
Amsterdammer gearresteerd, die onlangs
was benoemd tot directeur van de nog
op te richten doch termaat-schappy ener
Westzaanse houthandel. Deze wordt er
van beschuldigd, van de f 2250 die hy
had ontvangen voor een auto. hem door
zyn werkgevers ter beschikking gesteld
cn by een recente aanrijding zwaar be
schadigd, in België goede sier ten eigen
Koningin Elizabeth opent Engelse
parlementszitting
Rede wordt driemaal
uitgesproken
Vanochtend om elf uur heeft koningin
Elizabeth in het Hogerhuis de nieuwe
zitting van het Engelse parlement ge
opend. Voor het eerst droeg zij by deze
naast, en geëscorteerd door de gitzwart*
nerveuze paarden van de. met bepluimde
hoge helmen, koperen kurassen en
glimmende laklaarzen als ridders uit
vervlogen tyden uitgedoste garde-
cavalarie.
Toen de koningin bij het Hogerhuis
arriveerde, dreunden 41 saluutschoten
over de stód.
Terwyi de jonge vorstin de troonrede
oorlas. werd zy geflankeerd door veld-
laarschalk Alexander, als drager van
het riik met edelstenen bezette staats-
zwaard. en door lord Salisbury, die een
ander symbool vast hield
De leden van het Lagerhuis hebben,
zoals alt.ijd. staande achter de balie, aan
de verste einde van de zaal. de plech
tigheid bijgewoond. Een kleine ruimt»
is daar open gehouden voor de leden
van het kabinet, die daar kunnen zitten.
Eveneens volgens eewoonte werd van
middag de troonrede door de speaker
•ooratteri nog eens voorgelezen in h*»t
welke door koningin Victoria
vaardigd en door opeenvolgende mo
narchen by dc opening van het parle
ment is gebruikt. Vorig jaar. toen
koningin Elizabeth nog niet gekroond
was, werd de kroon op een kussen voor
haar uitgedragen en droeg zy een
diadeem van diamanten en paarlcn
Zittende op de troon, welke deel uit
maakt van het Hogerhuis, las zy met
heldere stem de troonrede voor
De indrukwekkende zaal. met zijn
ryke ornamentiek, vormde een wemeling Lagerhuis en in het Hogerhuis door de
van felle kleuren, omstraald door het io-d kanselier wien bii traditie een wol-
licht dat uit de gouden luchters omlaag zak tot zetel dient, welke thans de vorm
viel. heeft aangenomen van een met paart
De hoogwaardigheidsbekleders en hun j beklede canapé
vrouwen droegen de traditionele gewa- in beide huizen volgde daarna de
den. Het gloeiende dieprood wisselde af korte, formele behandeling van het ee-
met het blankste hermelijn, goud en bruikeliike adres van antwoord In het
paars, en overal flonkerden diamanten.Lagerhuis werd de desbetreffende motte
Duizenden hadden tevoren langs de ondersteund door het nieuwe conser-
Mall en Whitehall de koningin en de vatieve parlementslid, mei Edith Pi't,
hertog van Edinburgh toegejuicht toen die bij deze gelegenheid haar maiden-
i het geld niets over
zli passeerden in de Ierse statiekoets.
bespannen door vier appelschimmels,
met de kwieke postiljons er op en er
Veiligheidsraad stelt
Triest uit
TOT 23 NOVEMBER
De Veiligheidsraad heeft zieh gisteren
uitgesproken voor een voorstel van de
Griekse afgevaardigde, Alexis Kyroe,
om het debat over Triest tot 23 No
vember uit te stellen ten einde de be
trokken landen In staat te stellen
nieuwe besprekingen over het pro
bleem te voeren.
De betrokken partyen onderhandelen
thans, aldus de Griekse afgevaardigde,
in e3ii toelichting op zyn voorstel, via
de normale diplomatieke kanalen.
„Ik merk hieiby op", aldus Kyroe.
„dat wy ons niet moeten bemoeien met
ae normale gang van de onderhande
lingen oin tot ccn regeling te komen".
De Griek betoogde, dat hei cp 20 Octo
ber door de Veiligheidsraad genomen
besluit om de besprekingen over Triest
tot 2 November uit te stellen, niet af
doende is gebleken.
De Russische afgevaardigde Wysjins-
ky, die Triest op de agenda van dc Vei-
1 gheidsraad had geplaatst, zeide, dat
het verzoek om uitstel hem niet verrast
heeft
Op 20 October was tot uitstel besloten,
aldus Wysjmsky, om de betrokkenen in
de gelegenheid te stellen te onderhan
delen. Vo'gens Wysjiasky was er sedert
dien niets veranderd.
Het Griekse voorstel beoogt geen uit
stel van drie weken, maar het is ee. dei-
gedaan om de zaak op de lange baan
tc schuiven, aldus Wysjinsky. Indien
men werkelyk een regeling wenst. b3-
hoeft men. volgens Wysjinsky. niet an
dcis te doen dan de bepalingen van het
Italiaanse vredesverdrag van 1947 be
treffende de bonceming van een gou
verneur over Triest na te komen De
Sovjet-Unie kon niet toelaten, dat een
verdrag dat door haar is ondertekend,
wordt geschonden.
De stemverhouding was negen voor,
één tegen en een onthouding (Llbancni
speech hield-
Uniek is ook dat mej. Pitt de eerste
conservatieve vrouw in het parlement ls,
die voortkomt uit een arbeidersgezin.
Ook in Engeland veranderen de tiid»n!
Een van de eerste maatregelen, welke
in de nieuwe zitting zal worden behan
deld. is de w-yzigine van de reeen t-
schapswet Er is haast bij omd»t
koningin Elizabeth en de hertog van
Edinburgh on 23 November hun tournee
Kerkwervc. een dorpje van 800
inwoners in de polder Schouwen op
Schouwen cn Duivcland. valt w
langzaam droog. Van dc hoger- door het Britse Gemenebest bezinnen.
gelegen gedeelten van het dorp is W-elke vijf maanden zal duren. Voo-re-
Z, li,! steld zal worden dat de koningin-moeder
liet Mater al li cggetrokken. Het deel zal uitmaken van de staatsraad,
dorp blijft echter nog verlaten. die in afwezigheid van de monarch on-
Soms komen dc geëvacueerde mi co- Xtar'h JSTmS! £n tertW.'"
ners kijken wat er met hun eigen- geval van de dood van de souverein Hil
ilommen is gebeurd, de mcestcn ^mr da" ln d<* P,aat5 van
Maigareth. hoep el deze waarschijnliik
wachten echter nog af. tot het gë- toch nog voor het regentschap in aan-
hele dorp zal zijn droOgge\'allen, merking zal komen in geval ook de
hertog van Edinburgh zou komen te
overly den
Toch in het dorp niet geheel on- Sommigen zien in het voorstel een
bewoond •lind* Q Mnnri 1011 wo- ptap om de we8 vriJ maken voor het
ocnoona. omas v .uaart i.'OJ wo- huWeliik van prinses Mareareth met.
nen in het schoolgebouw im'Ce man- een niet-vorstellik persoon, maar de
nai. Beiden komen zij niet uil ,,v?rll"'lnc
van Edinburgh als vader van p-ins
Kerkwervc. Jan Matthljscn is ccn I Charles de aangewezen persoon is om
boomkweker uit Rcnesse. de 68- I gedurende dien* minderjarigheid als
jarige aniioffH Hillehrandl. d,c Jg3Jl Brten
zijn vrouw, zoon cn schoondochter I Voor de troonrede zie men elders.
bij de ramp verloor, komt uit Ca-
pcllc bij Zicrikzcc. Zij scheppen zich
ccn bestaan in een klassclokaal van
de Openbare school, die niet van liet
water te lijden heeft gehad, omdat
zij in ccn hogcrgelegen gedeelte van
het dorp lag. Zij schenken thee.
koffie of chocolade aan dc mannen
en vrouwen van de hulpploegen, die
in Kcrkwerve werken, cn verzorgen
de honden cn poesen, die bij hen
kwamen aanlopen cn uitgehongerd
waren.
Een overzicht, genomen vanaf de
toren van dc S'cdcrlands Hervorm
de Kerk in Kerkwervc. Eenzaam cn
verlaten loopt Christoffel Hillc-
brandt door ccn van dc droogge
vallen stralen van het dorp.
Voor het eerst in de geschiedenis
de plechtigheid door de televisie uit
gezonden.
Koningin ontving
Vrijmetselaren
De Grootmeester van de Orde der
Vrijmetselaren onder het Groot Oosten
der Nederlanden, ir C M. R. Davidson
en een deputatie van het hoofdkapittel
van de Nederlandse Orde der Vrymet-
selaren bestaande uit de heren Schüllcr
en Van Dam heeft gisteren te Soest-
dyk aan H M de Koningin de gedenk
penning. die geslagen is ter gelegen
heid van het 150-jarig bestaan van het
hoofdkapittel aangeboden Voorts werd
een geldsbedrag overhandigd waarbij
H.M. verzocht werd dit tc besteden ten
behoeve van een door haar aan te wij
zen liefdadige instelling.
Concessies aan tie roden in Korea