JJe mode heeft maar i
een leeftijd: de Uwe!
EEN NIEUWE VESTDIJK
ONS GEZELLIG HONDEN-VERHAAL
Boefje brengt het ver
WEKELIJKS BIJVOEGSEL VAN HET LEIDSCH DAGBLAD - ZATERDAG 31 OCTOBER 1953 - PAGINA 4
TA
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand.
Overleg en zelfcritiek bepalen de keuzè
Parijs, October 1953
De mode van tegenwoordig is jong, vlot, eenvoudig, ze is
practisch, gedistingeerd, nuchter en toch vrouwelijk. Ze is,
zoals altijd trouwens, de reflectie van haar tijd En, al is ze jong,
toch heeft ze maar één leeftijd: de uwe! Vroeger - nog niet zo
heel lang geleden - droeg het jonge meisje geen zwart, de piep
jonge vrouw zag er als een arootmoeder uit en de vrouw die
een zekere eerbiedwaardige leeftijdsgrens had overschreden
zou zich voor geen geld in truien hullen, de joffer van meer dan
dertig bande lichte kleuren uit haar maagden-garderobe, waar
in zwart nog de enige decente noot was.
Tegenwoordig is dat anders. De vrouw van nu raadpleegt
niet langer haar geboortebewijs, doch veeleer haar spiegel:
haar uiterlijk en haar silhouet Ze doet daar goed aan, al neemt
ze dan ook een groter risico dan grootmoeder of oudtante van
voorheen, die reeds van te voren de enig geoorloofde stijl van
het te kiezen kledingstuk kenden. De vrouw van 1953 loopt de
kans, vrij als ze is in haar keus, zich te jeugdig, te oud, te non
chalant of te elegant te kleden en een groteske modefiguur te
worden, zo ze niet waarlijk met veel overleg en zelfcritiek te
werk gaat. Gelukkig echter blijven de voorbeelden die de prac-
tijk dienaangaande biedt, beperkt tot de uitzonderingen en
blijken de meeste vrouwen - de een wat meer dan de andere -
toch de kunst te verstaan zich te kleden - al is dit dan ook een
moeilijke kunst, waarvoor Moeder Natuur haar discipelen wel
degelijk enig talent dient mee te geven. Zich goed kleden is een
kunst waarbij zich de nodige problemen voordoen.
AI
SMAAK EN AARD
Smaak en aard bijvoorbeeld spreken
een belangrijk woordje mee ln de op
lossing van het eeuwige vraagstuk
„hoe kleed ik me goed?1' Over smaak
\alt nu eenmaal niet te redetwisten en
daarom gaan we op dat tere punt
hier niet verder in. Afgezien van
smaak weet de vrouw die zich goed
kleedt, onderscheid te maken tussen
dat wat zij bij of op anderen leuk.
aardig of flatteus vindt en dat wat
haar zelf staat. Ze zal zich dus ln
overeenstemming met haar eigen
aard, haar eigen persoonlijkheid kle
den.
HET BUDGET
Zich goed kleden is een kunst die
nog moeilijker wordt dan ze a priori al
is, zodia het budget zware beperkin
gen stelt. Niet wordt ze moeilijker om
dat vele verleidelijke zaken dan bui
ten het financiële bereik liggen, maar
wel omdat wie goed gekleed wil zijn
het „wat zou ik graag willen hebben"
vergeten moet voor het meer practi-
sche „wat heb ik nodig."
MILIEU
Ieder millieu stelt voorts zijn eisen,
de manier van leven spreekt een be
langrijk woordje mee bij het kiezen
van kleding, is het netjes een panta- werkkring, de privé omgeving
VOOR DE JEUGD
RAADSELS
voor allen om uit te kiezen: de
groteren (1116 jaarl vijf. de
kleineren (711 jaar) drie goede
oplossingen. Naam, leeftijd en
adres onder de goede oplossin
gen. Op de enveloppe de aan
duiding: „Raadsels". Inzenden
naar Bureau Leidsch Dagblad,
of naar Wasstraat 38. tot uiter-
l lijk Dinsdagmorgen 9 uur.
I. Kruiswoordraadsel. (Ingezonden
door Tinie Jansen».
Telt voor twee goede oplossingen.
r*
i
5
7
8
9
'0
a
G
'S
'b
'7
18
'9
ga 20
21
25
2?
26
27
20
29
dag is het veroorloofd en hoe groot
mag het zijn? Op deze en nog vele
andere telkens weer gestelde vragen
geeft heus niet alleen de mode een
afdoend antwoord: een ieders onmid
dellijke omgeving, de werkkring, de
vrienden en kennissen, kortom het
milieu, zowel het zakelijk als het privé
millieu, zullen uiteindelijk de doorslag
geven of het een wel en het ander niet
Horizontaal:
1. slim dier.
4. metaal.
7. schijf, stuk.
8. bloem.
10. dubbelklank.
11. achting (ouderwets geschreven).
12. lengtemaat
13. vervoermiddel.
15 rekening.
17. stad in België.
20. vertaler.
23. w intervoertuig.
24. soort van onderwijs.
25. en andere (afk.).
26. kalm.
28. tegenovergestelde van dicht.
30. gravure (omgekeerd).
31. hoogste punt van huis.
Verticaal:
1. voedsel van dieren.
2. twee maal dezelfde klinker.
3. keelklank.
4. telwoord.
5. ingenieur (afk.).
6. ontkenning.
7. schadelijk insect.
9 groente.
14. voorzetsel.
16. windrichting.
17. kookt men op.
18 delfstof.
19. soort stof. zeer dun.
20 Jongensnaam.
21 oningewijde.
22 huishoudelijk voorwerp.
27 het (Engels).
29 rivier in Italië.
II (Ingezonden door Cor van der
Graaf 1 Ik ben een gezegde van 23
letters 18. 3. 10. 5 lastdier; 6, 11. 1. 8.
4. 15 tegenovergestelde van staan: 17,
S. Vestdijk. ,,De Schandalen". Nijgh 1
Rotterdam 1953.
i Van Ditmar N.V.
Dat Vestdijk onze grootste levende schrijver is: wie zal het ontkennen?
Geen bestrijkt tegelijk de terreinen der letterkunde dichtkunst,
romanschrijfkunst, essayïstiek zoals hij, geen heeft zoveel variatie
in zijn thema, geen zulk een gevarieerd palet. Zijn oeuvre is van een
zodanige geestelijke omvang, dat het nauwelijks, zelfs niet door de
intelligentsten, te overzien is. Kritiek oefenen op Vestdijks werk is m.i.
langzamerhand een ridicule bezigheid geworden, tenzij men dat zou
kunnen doen op zijn eigen plan. Men zou ieder boek van Vestdijk aan
een Vestdijkiaanse maatstaf moeten meten en dan niet verder komen
dan „beter Vestdijk" of „minder Vestdijk", maar altijd nog Vestdijk
om in Nederland billijk te zijn tegenover zulk werk.
naar smaak en aard
Zun formaat dus vastgesteld hebben
de. blijft de genegenheid die men dit
werk, in casu zijn romans, kan toe
dragen, de emotionele aandoeningen
dus die men bij lezing al of niet kan
ondergaan. Ook hier heb ik mij al
lang gewonnen g?geven; verder dan
een wel hartstochtelijke, maar volko
men intellectuele emotie kom ik niet.
maar ik ben er evenzeer van over
tuigd dat Vestdijk ook op niet anders
uit is. Hij stuurt er zelfs op aan. Want
wat doet hij met zijn creaties?
Volgens mij doet hij twee dingen te
gelijk. Hij geeft een realistisch beeld
van bepaald? personen en deze een
maal geschapen hebbende, stort hu
in commentaren, beeldverschuivingen,
variaties zijn krasse mening over de
min of meer onschuldige hoofden van
Ion te dragen? Is het decolleté inde
cent? Ofwaar en op welk uur van de
al naar gelang het milieu, de
gedragen wordt. Al zal weliswaar geen
enkele zich zelf respecterende vrouw
zich zodanig door haar omgeving la
ten beïnvloeden, dat ze draagt wat ge
heel niet met haar aard en karakter
strookt.
Zich goed kleden is dus ook: kun
nen kiezen tussen dat wat je twee
maal dragen kunt en dat wat twee
honderd keren dienen kan. Zieh
goed kleden is voorts: je persoon
lijkheid niet ter wille van algemene
modesnufjes verliezen, doch haar
integendeel door een eigen stijl te
onderstrepen.
AFWISSELING
De vrouw in het algemeen houdt
van afwisseling en vaak wordt deze
voorkeur op ondoelmatige en onvoor
delige wijze in practuk gebracht. Hoe
velen zijn er niet die kwatiteit boven
kwaliteit stellen en daardoor nooit een
stuk bezitten, dat jaren meegaat of er.
als is het maar enkele maanden, net
jes en onberispelijk uitziet. En toch
wordt zelfs de vrouw die met beperkte
middelen aan haar drang naar varia
tie wil voldoen de kans geboden dat op
practische en verantwoorde wijze te
doen: het meei-delig tenue <of dat de
twee- of drie-delige japon is een en
semble van rok en trui of blouse etce
tera) staat in het teken van de mode
cn meerdere welgekozen ensembles in
é^n garderobe bieden heel wat aange
name variatiemogelijkheden.
Daarom is zich goed kleden ten
slotte ook; weten te kiezen tussen
ieder liaar eigen persoonlijkheid
het duurzame, doelmatige tenue dat
telkens weer anders kan zijn, en
meerdere toiletten, die na een paar
weken vervelen en na een paar
maanden slneberig opgedragen zijn.
J. V.
19. 13, 9, 14. 7. 23 dwaasheid: 2. 20. 16
loot; 21. 22. 12 wat de klok aanwust.
III. (Ingezonden door Jannie van
Veen». Verborgen rivieren. 1. dwereme:
2. amas; 3. ranepas.
IV. (Ingezonden door Harmke de
Bruyn). 1. Wie heeft een neus. maar
kan niet ruiken: 3. Wie heeft twee
oren. maar kan niet horen?
V. (Ingezonden door Nelly Heems
kerk) Met een t ben ik een speelgoed,
met een 1 een ander woord voor pret.
met een v het tegenovergestelde van
leeg. met een m een dier.
VI. (Ingezonden door Adriaan Jan
sen). Op de kruisjes komt van boven
naar beneden een plaatsnaam te staan,
l x1 soort naaldboom
2. x 2. bloem.
3. x 3 gereedschap.
4 x 4 graslanden.
5x 5. naam van warme streken
6x 6 doet men 's nachts.
VII M(jn eerste Is een ander woord
voor slot: mijn tweede zegt men tegen
een paard: mu'n derde is een meertje
in het bos; mijn geheel is een plaats
in Noord-Brabant.
OPLOSSINGEN
der raadsels uit het vorige nummer.
1. Boefje neemt de benen. 1. ber: 2.
oker: 3 eend: 4. fout: 5 Juni- 6.
even: 7 naar: 8. egel: 9 Edam;
10 munt 11 teer: 12. deur: 13.
Elly; 14. bier; 15. eelt; 16. Nico;
17. Eden; 18 Nero.
3. de letter e.
4 Goede wijn behoeft geen krans:
kans. fijn. hoed, boeg. weg. teen.
er.
5. 1. aula: 2. Uden: 3. Ie, in: 4. anno.
6. boterham
7. l. o, 2. opa. 3. otter, 4. optocht. 5.
cacao. 6. aha. 7 t.
8. tres. ster.
Beste raadselnlchtjcs en -neefjes.
We ziln alweer aan (le laatste ronde
toe. Mat g.iat de t(Jd toch snel. Voor
deze keer ook weer een klein krulswoord-
r.iadseltje, een voor Jullie hekend model!
Wie maakt er In dit eenvoudige figuur
tje weer eens een nieuw kruiswoord
raadsel voor me? Proheer het maar eens.
liet Is niet 70 moeilijk hierin. Is ledereen
weer present voor deze laatste ronde?
Tot inlln vreugde zag Ik. dat er deze
keer gelukkig wat meer briefjes zijn dan
de vorige week! .Jammer genoeg kreeg Ik
vorige week verschillende briefjes te
laat; deze krUgen dus een dubbele be
antwoording.
Nelly Heemskerk Je hebt op
Jouw manier Je best gedaan met dieren
dag! Wat leuk. dat Je de prijs won.
Peter en Jan Schoonhelm
Als ls het al weer een maand geleden,
toch nog van harte gelukgewenst met
het nieuwe broertje' Dat was zeker een
drukke tijd voor Je Ik ben blij. dat Jul
lie nu weer kunnen meedoen!
Netty van der Reyden Ik
hoop. dat Je weer enthousiast gaat mee
doen! HartelUk dank voor Je raadsels en
ook voor het versje I
Leny Susan Dat zal vast wel
sen mooi boek zijn Het zyn zeker alle
maal losstaande verhalen?
Plet van Schalk Fijn. dat Je
zo van het boek geniet! Ik heb de naam
wel eens gehoord Heb Je een fUne tocht
met de auto gemaakt?
Tlnle Olivier Ja. ln het plant
soen zijn zoveel voorbljgangors. dat de
beesten niet hoeven te verhongeren!
Jullie zUn met een heel stel thuis.
Loes van Weesel Dat
een paar fijne dagen vacantle.
voering! Geniet er volop van.
DOOR
FANNIE CREMER
3. Boefje past op de wagen
Dc weg was recht, de weg was lang
en Boefje werd al minder bang.
want er gebeurde niets bijzonder.
Het was toch eigenlijk een wonder.
zo razcnd-sncl vooruit te konten
met niets doen dan een beetje dromen.
Kijk. kijk. daar u-as een hoge brug!
Meteen zaten ze op zijn rug.
heel even maar cn dan weer reden
zij met een vaartje naar beneden.
Het teek wel of de bomenrij
recht op hen af kwam. 't Hondje hapte
naar een vlindertje van witte zij.
dat langs de voorruit vloog en snapte
niets van dc baas. die rechtuit keek
cn niet écn keer langs zijn rugje streek.
Boefje ging van verveling gapen...
Ten slotte legde hij zich ie slapen.
Hij werd pas wakker door de slag
van het portier cn ja. toen zag
hij heel verwonderd om zich heen:
dc baas was weg - hij was alleen!
Aan 't einde van een smalle straat
speelden wat kind'ren en zo 't gaat.
zij kwamen naar dc wagen rennen
om die eens grondig te verkennen;
de glimmende lantaarns, de banden
Je nummers aan de achterkant...
ze zaten met hun kleine handen
overal aan. druk babb'lend. want
ze zagen Boefje niet. maar deze
sprong uit zijn hoekje, zonder vreze
cn kefte - kèfte - van belang,
alsof hij zeggen wou: ..ga heen
cn laat ons wagentje alleen".
Toen. toch een heel klein beetje bang.
zet één der kind'ren: ..kont maar mee'
Straks vliegt die hond nog door dc ruiten,
dan bijt hij ons. Denk om jc kuiten!"
En 't troepje lachte wat brutaal,
maar ging toch liever aan de haal.
zijn personages uit. Zodoende kan een
gewoon mens een door Vestduk ge-
creeerdc nooit zijn genegenheid geven,
omdat huzelf ieder wezen uit z-Un ro
mans de sombere lachspiegel van
zijn diepte-psychologle voorhoudt.
Nu moet ik bekennen dat ik niet alle
romans van Vestduk gelezen heb.
maar toch voldoende om de indruk ts
hebben, dat er slechts eén gestalte ln
zun werk is aan te wijzen voor w ie dit
niet opgaat. Een wezen heeft hU ge
schapen waarbij de sombere lachspie
gel hetzelfde b?eld weerkaatst als de
werkelijkheid te zien gaf. Cheiron, de
pcadagogos uit „Aktaion onder de
sterren". Bu dit wezen heeft Vestdijks
afschuw voor de kleine mens te kort
geschoten, hu heeft hem als het ware
„niet kiem kunnen krijgen" ondanks
al zijn realistische accenten van uit
werpselen e.d.. maar daar heeft hij
dan ook geen mens, maar een centaur
voor nodig gehad. Mutatis mutandis
zou men kunnen zeggen, dat Vestdijk
al scheppende en vervolgens rondwroe-
tende in zijn gigen schepping op zoek
is naar het wezen, dat ook in zun re
tort nist te vernietigen valt. Waar nog
altud een element van onverwoestbare,
laten wij het zielskracht noemen of
beter nog ziel-en-lichaamskracht on
vernietigbaar in overbluft. Ik ben be
zeten van een mateloze nieuwsgierig
heid of Vestdijk er ooit toe zal komen
een dergelUk mens te creëeren. of hij
ooit zozeer man en paard zal noemen,
dat hu geen mythologsiche helft van
beiden meer nodig heeft.
In deze nieuwe roman „De Schan
dalen" volgt Vestduk echter zijn pro
cédé van beeld en dieptebeeld. Dc ti
tel van deze roman zou de lezer een
ogenblik kunnen suggereren, dat het
hier niet ging om werkelijke schanda
len, de zonde tegen de heilige geest,
maar alleen om schandalen in de
burgerluke zin. Schandaal dus in de
betekenis van inbreuk op het maat-
schappeluk aanvaard? fatsoen. Dit nu
is hier het geval of beter, niet alleen
het geval. De schandalen, hier door
Vestdijk ten voeten uit gemeten, zun
in de eerste plaats schandalen in de
grote zin; schandalen tegenover de
mens, zoals die zou moeten zijn.
Zo'11 schandaal ls de oorlog, die de
sujetten in deze roman allen vrezen
cn waarover de hoogleraar Cram-
macher ln zijn lezing z*er interessan
te dingen zegt. in verband met de
angst. Zo'11 schandaal is ook de val
vaii schilder- Wegener, wiens talent
het slachtoffer in letterlijke zin, wordt
van een hoeveelheid intriganten - het
R 1 a Post Ja. hoor. ik heb ze nog
gekregen, dus ze tellen natuurlUk mee.
Nelly Heemskerk Zoals je
ziet. heb Ik je briefje wel ontvangen; lk
weet niet hoe laat het kwam! Wat leuk.
die wedstrijd, ben Je hard aan het
oefenen?
„net", niet het sterkste element in
boek -; bu zijn opkomst en ont/.
king" eigenlijk nog meer dan'T
werkeluke „val".
Om deze twee formidabele schar,'
len scharen zich de burgerlijke T
dalen van Emy Crammacher, Iia
familiale geldzucht en van n« J
hele reeks kleine wezens, die vê?"
met het gemak van de grote r A:
schrijver als rare kobolden dcT
bossen van het door de CrammA
bewoonde buiten laten rondloer
waarin hij zun satirische neiaL
het volle pond geeft.
Er valt niet aan te twijfelen 0U
Wegenerfiguur en dc lezing 1
oude Crammacher zijn de z*^
punten van deze volle roman, di-1
lezer nauwelijks een adempio
gunt; hoewel er aan dc eroiki
aberraties van mevrouw Em,
lijk meer aandacht wordt besie.t
Men kan dc gedragingen van i,
„manhatcr" om met Aldous llcv,
te spreken, ook het beste beschosir
als de bindstof voor de andere lin
ren, tenzij dat Vestdijk liier mj.
daad een poging heeft ond'rn.,^
„om het leven tc laten thornier
zoals dat heet.
Een bewijs daarvoor zou men t
ncn zien in de toespeling op het t
„dit geheel eigen kind" zoab,
overpeinst, dat een bolwerk zou h
n?n zijn tegen de „zich werktuG
bevuilende cn zich te langzaam ,;L
gende wereld". Hoewel, een kind i~
deze Emy
Ik zou nog op zijn minst tien u
re kanten van deze roman kun:
belichten, maar ik laat dit achten»
ook al in de overtuiging dat te tri
t?n Vestdijks werk geheel te doo—c
den een. echter niet ondankbare' j
syphusarbeid zou zUn: laten wjjeI
halen wat wij kunnen, wetend dal'
altijd neg meer in zit.
CLARA EGGDI
01 g a Derks Dat ongeluk 1
betrekkelijk goed afgelopen, geloo
Fijn. dat Je broer wécr helemaal
knapt is. Jullie hebben steeds ergelrJ
dingen van het volkshuis!
Cor van der Graaf Ge?
dat je vriendje er nu ook bij Is Ji
hebben je llvcrlg geweerd. Zaleriii
avond! HartelUk dank voor het raada
Marijtle Stavleu Het !s f
baar een dierenboek, dat Je ui
hebt; die zijn vaak erg mooi.
J a n W o r t m a n Nu het zijn
week wel een paar winderige dar»:
veest voor de eikels! Heb Ie er n«'
gevonden? En nu maar hard spare?
e wandelen, Inderdaad et
a gezellige lange t
b»ri al "ehoord van bet 100-"::
»aan: dat zal een gedenkwaardig
»Vnm»t worden Jullie hond kan co
selitke geneesmiddelen dus ook al C*
verdragen
Anneke van K a m p e n h o"l j
HartelUk welkom ln de raadselkrir-
hooD. dat 'e veel olelzler zult fc'r?
aan het oplossen van de rasdrz'^
7» no<* allemaal thu's' Ik kan
e N 1 e b o e r Wijn dat ,!«"J
1 amuseert. Schrijf JIJ haaf
e bek'1
iicht.
1 La Je hebt eenq
heb je gekregen' JU knot V»
o t- e S m I t t e n^a r
't er wfct dol e
e Wolf Over bet
ie de nrettlee dingen vu
mi-H— orettlge ding»
v— h»«rof F" 'e kon je nog
F1 1 v en Plet Barkem»'^
I "V- wol kom In d» raadse""'nr'
r.:r.T W
antwoorden Ik hoop. dat lui"*
weer -00- vee| ^4
tl'd Werfetvacant)» 1 p-i-"»*
ook goed' En verder nrett'ee
dagen een hoerlllk ru«tnoosle
drukke werk door Tot volgende k".
»"»n hartelijk gegroet door lui"e
eel tante. „«j
1 Mevrouw M. J. BOTEREN^
1 radi