Eén juichend 3-Octoberfeest van Taptoe
tot en met Vuurwerk
Omvangrijk feestmenu lolde record-aantal
bezoekers naar de Sleutelstad
Stralend najaarsweer verzekerde welslagen
TAPTOE-LICHTSTOET!
Koraalzang in liet v. tl. Werffpark
92ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Maandag 5 October 1S53
Derde Blad No. 28034
Ondanks de kille mist schaarden weer honderden zich rond het standbeeld van de in nevelen gehulde
Van der Werff voor de traditionele koraalmuziek. (Foto Leldsch DagbladVan Vliet)
De Bilt profeteerde voor Zaterdag: „droog, zacht weer met overdag enkele opklaringen" en iedere
feestganger uit het heirleger der tienduizenden zou volmaakt gelukkig zijn geweest wanneer die
voorspelling naar de letter in vervulling was gegaan.
De weergoden waren de feestvierende Sleutelstad evenwel bijzonder welgezind door haar
als hun bijdrage tot de feestvreugde een stralende najaarsdag aan te bieden. De lichte nevel in
de prille ochtenduren hield reeds een schone belofte in voor het verdere verloop, maar zij gaven
véél meer dan zij beloofden. Wel bleef in de loop van de morgen de lucht egaal grijs maar nau
welijks was het middaguur geslagen of het wolkengordijn brak open en een half uur vóórdat
het hoogtepunt van het feestprogramma, de optocht, een aanvang zou gaan nemen, overgoot een
stralende zon heel het feestelijk gebeuren. En dit bleef zo totdat de stoet zijn eindpunt had
bereikt.
Toen trokken de weergoden de gordijntjes weer dicht maar het bleef droog en de temperatuur
mild, zodat men zich eigenlijk geen béter weer had kunnen wensen.
Mede als gevolg daarvan en in verband met het feit, dat de festiviteiten ditmaal op een Zater
dag vielen, was de trek van buiten naar Leiden overweldigend groot. Op het ogenblik, dat
wij dit schrijven, staan ons nog geen vervoerscijfers ter beschikking, maar ook zonder deze con
crete gegevens lijkt ons de uitspraak gerechtvaardigd, dat de Sleutelstad nimmer tevoren zóveel
mensen binnen haar grenzen telde als op deze stralende 3 October 1953.
Treinen, trams, bussen, auto's en fietsen voerden de feestgangers bij vele tienduizenden naar
het herdenkingsfestijn van de 3de October 1574. Zowel tijdens de middaguren in de straten,
welke de optocht volgde als in de avonduren op de toegangswegen naar het Schuttersveld, kon
men over de hoofden lopen..
Waarlijk: geen rechtgeaard Leidenaar, die de 3 Octoberdag beschouwt als het jaarlijkse
feest-bij-uitnemendheid, had zich een geslaagder verloop kunnen wensen.
Hulde aan allen, die daartoe op enigerlei wijze hebben medegewerkt: voorop het 3 October-
bestuur met zijn talloze assistenten in diverse subcommissies, gemeente- en rijkspolitie, EHBO,
onze gemeentelijke Reinigingsdienst, die in de nacht van Zaterdag op Zondag de Augiasstal op
ruimde en tenslotte niet te vergeten het Gemeentebestuur, dat tal van gebouwen w.o. het
Stadhuis en de Molen de Valk in feestelijke lichttooi zette.
Over de diverse onderdelen daarvan verhalen wij hieronder in chronologische volgorde.
Dreunend tromgeroffel en fakkellicht
bij
Overpeinzingen
Van der Werff
Aan de vooravond van het 3 Octo-
berfeest weerklonk in alle straten van
het centrum van de stad het trom
petgeschal, terwijl een schier einde
loze stoet van groepen in bonte af
wisseling. beschenen door het licht van
flambouwen en lantaarns, zich als een
lint vanaf de Kaasmarkt langs de
route slingerde, die via het standbeeld
van burgemeester Van der Werff en
het 3 October-monument voerde.
Het van verre hoorbare geroffel van
de drumbands deed denken aan een
zestiende eeuwse legermacht, oprukkend
onder vliegende vaandels!
Het was de weerklank van een ge
druis, dat ruim drie en een halve eeuw
geleden door de straten van de oude
stad voer „De vijand is gevlogen, de
stad is behouden!"
Indertijd roerde de vermagerde trom
melaars hun instrumenten en repten de
burgers, die nog kracht in de benen
hadden, zich ter kerke, om Gode te
danken voor het Wonder!
De Leidenaars van thans brachten
echter hulde aan hen, wier geloof en
vertrouwen 'n lichtend voorbeeld vorm
den. De bonte stoet, die langs het
standbeeld van Van der Werff trok,
vertegenwoordigde een 20ste eeuwse
maatschappij. De vele verenigingen,
waaronder sport-, speeltuin- en ont
spanningsverenigingen, droegen alle de
kenmerken van onze eeuw.
Onwillekeurig vroeg men zich af, wat
een Van der Werff zou denken, indien
de ogen van dat verheven standbeeld
eens zouden kunnen neerzien op een
stoet als deze. Wat zou hij denken,
wanneer hij merkte, dat een vèr nage
slacht bezig was op zijn wijze hulde te
brengen aan hem en de zijnen? Als
vroom Hollander zou hij ongetwijfeld
uitroepen: „Brengt Uw hulde niet mij,
maar God".
Maar die stoet, waarin de ogen van
het standbeeld zo veel gezonde cn le
venslustige jonge mensen ietwat uit
bundig zien meelopen, is er een van
hoop. Hij geeft een beeld van het vele,
dat ten goede veranderd Is. De speel-
turnverenigingen demonstreerden, even
als de padvinders, de gidsen en de
vele jeugdverenigingen, een geweldige
vooruitgang.
Het is een stoet, die in een moment
van eerbetoon hulde brengt aan stand
vastigheid, die eens de burgerij van
deze stad bezielde Er mochten dan in
de stoet zelf maar weinigen zijn, die
dat voelden, de betekenis is en blijft
deze: In de rijke traditie van ons volk
schuilen enkele lichtende voorbeelden
van geloof, vertrouwen en plichtsbe
trachting, die worden herdacht omdat
ze het symbool zijn geworden van wat
waarlijk groot is in ons volk. Aan de
vooravond van het uitbundig feest van
3 October. Leidens ontzet, brengt een
nieuwe generatie hulde aan een oude,
en houdt daarmee een traditie in ere.
die een zinvolle betekenis heeft voor
een volk, dat in het heden en de toe
komst nog veel vastberadenheid nodig
zal hebben
Die overdenkingen overvielen ons bij
het standbeeld van Van der Werff. ter
wijl een vrolijke stoet de vaandels neeg.
De optocht, die langs trok. nadat het
Wilhelmus plechtig had weerklonken en
de krans gehesen was, was zeer geva
rieerd en bood een vrolijk aanzien. Zon
der alle groepen afzonderlijk te ver
melden hetgeen kolommen zou vul
len willen wij toch een enkele groep
speciaal complimenteren, en dat is die
van „Ons Eiland", die werkelijk smaak
vol was gecostumeerd en een witte
zwaan meevoerde. Ook de andere groe
pen hadden veel werk gemaakt van de
„aankleding".
De optocht was weer zeer lang,
het duurde ruim een half uur voor
alles langs was getrokken. De stad was
vol mensen, die na de optocht in dichte
drommen reeds een voorproefje namen
van het feest, dat Zaterdag zo'n onge
kend succes zou worden.
Het carillon van het Stadhuis speelde
oud-Nederlandse liederen en terwijl be
neden in de Breestraat het gelui haast
overstemde, klonk over de daken van
Leiden een Geuzenlied In heldere to
nen
IN HET STADHUIS.
Na afloop van de taptoe werd het be
ontvangen. Een ontvangst, welke mede
werd bijgewoond door de garnizoens
commandant. luit.-kolonel H. W. Gerth
van Wijk, het Collegium van het L.S.C.
en het bestuur van de V.V S.L.
Burgemeester Van Kinschot, die het
bestuur van de 3 Octobervereniging
hoogst dankbaar was voor de wijze,
waarop het deze dag steeds weer met
grote luister weet te vieren, zag het
Ontzet van Leiden als één der belang
rijkste feiten in de geschiedenis van de
"1-jarige oorlog.
Spreker sprak de wens uit. dat deze
viering, welke tevens een herdenking
inhoudt, nog vele Jaren onder leiding
stuur van de 3 Octobervereniging in het
Stadhuis door het College van B. en W.
van de jonge voorzitter mocht worden
voortgezet.
Wederkerig dankte mr Ph. J. de Ruij-
ter de Wildt, het Gemeentebestuur voor
de ondervonden medewerking bij het
uitwerken der feestplannen. Spreker was
van mening, dat de 'Samenwerking,
welke in 1574 tussen stedelijke over
heid en burgerij zo hecht was. ook
thans, zij het in andere vorm. aanwezig
is. Juist een dergelijke samenwerking
v aarborgt volgens spreker, dat de jaar
lijkse 3 Octoberviering niet in de ver
getelheid raakt.
Na deze woorden van dank en w aar
dering, werd een dronk op het welzijn
van Gemeentebestuur en burgerij uit
gebracht.
Een dubbel begin: mr Ph. J. de Ruyter de Wildt toast voor het eerst in
zijn kwaliteit van wnd. voorzitter van de Drie October Vereeniging met
burgemeester jhr mr F. H. van Kinschot in het Stadhuis, nadat de viering
Vrijdagavond ingeluid was met de taptoe.
oto Leidsch DagbladKon Vliet)
Stijlvolle inleiding
„Gij zijt mijn GodU sal ik loven...."
„Gil zijt mijn God, U zal ik loven, verhogen Uwe majesteit! Mijn God, niets
gaat Uw roem te boven; U prijs ik tot in eeuwigheid!" Is er schoner en zinrijker
inzet denkbaar voor Leidens 3 Octoberdag, dan juist deze versregels uit de
118e Psalm, waarmede in de vroege, mistige ochtend van Zaterdag de koraal-
zang in het Van der Werffpark werd geopend.
Uit ruim duizend monden een aantal, dat vorige uitvoeringen overtrof
klonk in de prille ochtend dit dank- en loflied op.
Twee „diamanten-dames"
en een bruidegom
Daaronder en dat maakte deze uit
voering van gewijde zang tot een zeer
bijzondere - waren twee 75-jarige hof
jesbewoonsters, resp. de dames A. S. C.
Wilschut uit het Janshofje en W. Dee
uit het Jufvrouw Maashofje, die zich
voor de 60ste maal schaarden in het
koor van blijde zangers. Reeds op 15-ja-
rige leeftijd leverden zij haar actieve
bijdrage aan de eerste uitvoering van
deze herdenking.
Onder de vele autoriteiten, die deze
dag met de duizenden Leidenaars vroeg
„uit de veren waren", merkten wij o m.
op de burgemeester, jhr mr F. H. van
Kinschot en diens echtgenote, de rec-
tor-magnificus, prof. mr J. M. van
Bemmelen en een afvaardiging van het
LSC en WSL.
Na dit danklied volgde een program
ma van gewijde vaderlandse zang met
als nieuwe nummers het bekende „Komt
nu met zang" en „O Leiden, gij oude
mooie stad", een compositie van de di
rigent. de heer Leo Mens. die zich deze
dag voor de 26ste maal tegenover dit
wel uitzonderlijk grote koor van zan-
gersiessen) zag geplaatst. Een koor, dat
ook ditmaal zijn begeleiding vond in de
Chr. Muziekvereniging „Concordia".
Dank zij de twee aan deze zang voor
afgegane repetities werd een fraai en
klankrijk geheel verkregen.
HULDE EN DANK
Na de bekende Hymne „Lof zij den
heldenwerd deze nimmer in het verle
den onderbroken koorzang enkele ogen
blikken, zij het vredig, gestoord om de
wnd voorzitter van de 3 Octobervereem-
ging. mr Ph. J. de Ruyter de Wildt. ee-
legenheid te geven om de dames Wil
schut en Dee te huldigen en te danken
voor haar langdurige en trouwe mede
werking aan deze wijdingsvolle inzet van
het 3 October feest, waaraan hij de
wens paarde beiden nog vele jaren in
het koor der zangers te zien. Bloemen
in de stadskleuren gaven aan dit woord
van hulde en dank een feestelijk ca
chet.
DIAMANTEN BRUIDEGOM
Behalve deze „diamanten-dames" was
er deze dag ook nog een diamanten brui
degom. de heer G. Mulder van de Mors-
weg, in het koor van zangers. Ook hij
behoort reeds tientallen jaren tot de
deelnemers van de koraalmuziek. Ook
voor hem had mr de Ruyter de Wildt
een afzonderlijk woord van gelukwens
en dank, hetgeen vergezeld ging met de
aanbieding van een doosje sigaren, ge
sierd met linten in de stadskleuren.
KRANS VOOR P. A. v. d. WERFF
Eerst nadat mej. Wilschut, mede na
mens mej. Dee en de heer Mulder, een
dankwoord had gesproken, kon de heer
H. W. de Nie namens de zangers over
gaan tot het aanbieden van een krans
voor Leidens eerste burger in de dagen
van 1574. burgemeester P. A van der
Werff. De heer De Nie. die zeer in het
kort de geschiedenis van het beleg en
ontzet in de herinnering terugriep, was
het bestuur van de 3 Octobervereeniging
hocgst dankbaar, dat het deze uitvoe
ring van de koraalmuziek, welke z i.
nimmer mag missen op een 3 October
dag. in hoge ere houdt.
Tenvijl Thea Plat teel mevr. J. M van
Kinschot-Dorhout Meef met een fraai
bouquet bloemen verraste, waren het
Elly Sirach en Anke van der Bos, die
burgemeester Van Kinschot een prach
tige krans aanbeden, met het verzoek
deze te hechten aan het standbeeld van
zijn standvastige en moedige voorgan
ger. burgemeester Van der Werff.
Nadat deze daaraan had voldaan, werd
de koraalzang besloten met het zingen
van het Wilhelmus. Het was een tref
fende. sfeervolle inleiding van een dag
van blij en dankbaar gedenken.
Pro Patria marcheert langs de autoriteiten voor het Stadhuis tijdens de militaire mars in de
(Foto Leidsch DagbladVan Vliet)
ochtenduren.
