TROONREDE MET PERSPECTIEF ONDANKS
MOEILIJKHEDEN
In teken van economische wederoprichting
en politieke verwachting
92ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Dinsdag 15 September 1953
Derde Blad No. 28018
Koningin opent de zitting der Staten-Generaal
Velerlei overheidsmaatregelen
aangekondigd
Hedenmiddag heeft H.M. Koningin Juliana de nieuwe zitting der Staten-
Generaal geopend met de volgende Troonrede:
Leden der Staten-Generaal,
Met gespannen aandacht volgen wij allen de ontwikkeling van de inter-
ralionale toestand, die ook voor ons volk van zo grote betekenis is.
Nog valt niet te zeggen of de wijzigingen, die zich in het afgelopen jaar
hebben voorgedaan, zullen leiden tot een werkelijke ontspanning.
Op Korea is intussen, na moeizame onderhandelingen, een wapenstilstand
bereikt, waardoor althans de mogelijkheid tot herstel van de vrede voor het
iwaargeteisterde Koreaanse volk is geopend. Met diepe dankbaarheid
herdenk ik onze dappere vrijwilligers uit Nederland en Suriname, waarvan
:ovelen zijn gevallen in deze strijd voor de collectieve veiligheid.
STREVEN NAAR VERDERE INTEGRATIE
Het beleid der Regering richt zich onverminderd op een voortzetting der
internationale samenwerking, zowel in de Verenigde Naties als in Atlantisch
m Europees verband.
Binnen het kader van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie gaat de
cpbouw der defensie regelmatig voort.
Economische integratie ziet de Regering als een van de voornaamste
doelstellingen bij de vorming ener Europese Gemeenschap. Desbetreffende
.oorstellen harerzijds zullen met andere belangrijke vraagstukken, welke aan
ie vorming van een dergelijke gemeenschap verbonden zijn, onderwerp
itmaken van het op gang zijnd overleg tussen de Regeringen, waarvoor de
i beid der Assemblée ad hoe een waardevolle bijdrage heeft geleverd.
In West-Europa is nauwe samenwerking noodzakelijk, ook met landen, die
■'et deelnemen aan de integratiepogingen. De Organisatie voor Europese
Economische Samenwerking en andere intergouvernementele organisaties
benevens de Raad van Europa blijven dan ook van groot belang.
Overleg tussen de Regeringen der Benelux-landen heeft geleid tot over-
tenstemming omtrent tijdelijke maatregelen ter vermindering van gerezen
noeilijkheden. Nauwere coördinatie van het interne en externe economisch
celeid zal daarop moeten volgen.
Totstandkoming van de voorgestelde interparlementaire adviesraad zal
een wezenlijke stimulans kunnen zijn voor de groei der Benelux-gedachte
in dc drie landen.
Wetsontwerpen, betrekking hebbende op de beoogde regelingen, zullen
U spoedig bereiken.
VERHOUDINGEN BINNEN UNIE EN RIJK
Het Regeringsbeleid blijft gericht op het onderhouden van goede betrek-
iingen met Indonesië en het zoveel mogelijk verbeteren dier betrekkingen.
De Regering heeft aan de Landsregeringen van Suriname en de Neder-
iidse Antillen voorstellen gedaan om te komen tot hervatting van het
tverleg over de nieuwe rechtsorde in het Koninkrijk. Er is grond voor de
■erwachting, dat de besprekingen spoedig kunnen aanvangen.
Maatregelen in het belang van de economische, geestelijke en sociale
verheffing van de bevolking van Nieuw-Guinea zullen geleidelijk en in onder-
'dg verband worden getroffen. Een belangrijke taak is weggelegd voor
lending en Missie. Aan de mogelijkheden voor een toekomstige politieke
rtwikkeling zal de Regering bij voortduring aandacht schenken.
De reeds op verschillend gebied aangevangen exploratie-werkzaamheden
:tr bevordering van de economische openlegging van het land zullen voort
ong hebben. In het bijzonder is de aandacht gericht op verbetering en
.ibrciding van de landbouw voor eigen voorziening, naast winning van
nportproducten. De Regering zal, waar zulks in het belang is van het land,
farticulier initiatief aanmoedigen en steunen.
DANK VOOR HULP NA RAMP
Voor ons land zal 1953 in de herinnering voortleven als het jaar van de
"jicrsnood, die zoveel leed bracht en zoveel schade aanrichtte. Onafschei
delijk zal daarmede echter verbonden blijven de heugenis aan het ontroerend
■edeleven in binnen- en buitenland, aan de warme spontaniteit waarmede
Up werd geboden en aan de betoonde offervaardigheid.
Het Rampenfonds en het Rode Kruis hebben veel gedaan om de getrof
fen tegemoet te komen.
De Regering vertrouwt, dat het wetsontwerp in zake de schaderegeling
ifoedig in behandeling zal komen.
In de worsteling om een snel herstel van de geteisterde waterkeringen
n een spoedige drooglegging van de overstroomde gronden te verwezen-
,'cn zijn de beste tradities van ons volk gehandhaafd. Met dankbaarheid
r.inen wij constateren, dat thans de dijken op één uitzondering na gedicht
tjn. Er bestaat goede hoop, dat vóór de najaarsstormen de sluiting voltooid
«I zijn. Dik ware de schoonste beloning voor de onvermoeide arbeid
'in velen.
Alle krachten worden ingespannen voor het herstel der getroffen gebie-
',J !en, ook op het gebied van landbouw en wederopbouw. Tevens is het oog
xrlcht op de noodzakelijkheid om voor de toekomst grotere veiligheid te
9," 'Eriekeren.
Dc ramp stelt hoge eisen aan de schatkist en heeft verschillende takken
'in de agrarische productie ernstig getroffen. De wijze waarop de schok
i opgevangen getuigt echter van de economische weerstandskracht, waar-
*er ons volk thans weer beschikt.
BETERE POSITIE IN BETALINGSVERKEER
De wijziging ten goede, die reeds eerder in het buitenlands betalings-
prf 'rieer was opgetreden, zette zich voort.
De goud- en deviezenreserve nam gestadig toe. Dientengevolge was het
"gelijk enkele verzachtende maatregelen ten aanzien van het deviezenbeleid
-'treffen. De Regering gaat na of verdere verruiming mogelijk is. Productie
101 werkgelegenheid liggen op een hoog niveau. De hulp, die ons land in de
r.z: ''En 1949 tot en met 1952 van de Verenigde Staten van Amerika ontving
-J 11 die tot het economisch herstel in zo belangrijke mate heeft bijgedragen,
in 'on worden beëindigd.
it. Het behoud van het verkregen evenwicht en de voortzetting van de
':rmale groei der economische bedrijvigheid eisen bij voortduring aandacht.
iiJ. sterke toeneming van onze bevolking maakt het nodig de totstandkoming
'c3j ''9 nieuwe en de uitbreiding van bestaande welvaartsbronnen met kracht
blijven bevorderen. De aanhangige voorstellen in zake verlaging van de
j.<f j ^astingdruk op het bedrijfsleven zullen daartoe kunnen bijdragen.
102 Onmisbare voorwaarde voor een blijvend gunstige ontwikkeling is een
>A »rdere vergroting van de export en een zo ruim en vrij mogelijk inter
nen tonaal handels- en betalingsverkeer. De Regering is voortdurend bedacht
het stimuleren en steunen van maatregelen in die richting.
Het ligt in het voornemen op korte termijn een ontwerp van wet hou
dende regelen omtrent de economische mededinging bij de Staten-Generaal
aanhangig te maken ter vervanging van het op dit gebied nog steeds
geldende bezettingsrecht.
VELERLEI MAATREGELEN IN VOORBEREIDING
Een nota over het middenstandsvraagstuk zal U dit zittingsjaar bereiken.
Op grond van met het bedrijfsleven gevoerd overleg heeft de Regering
goede hoop, dat de door haar gewenste verwezenlijking van de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie op basis van vrijwilligheid zal kunnen geschie
den. Op korte termijn zal zij naar aanleiding van door de Sociaal-Economische
Raad uitgebrachte adviezen de instelling van een aantal bedrijfslichamen
bevorderen.
Het vraagstuk van de bezitsvorming is in studie, in samenwerking met
de Commissie Bezitsspreiding.
Het streven der Regering blijft gericht op het scheppen van zodanige
economische voorwaarden, dat de landbouw en de visserij in staat worden
gesteld de grootst mogelijke bijdrage aan de nationale welvaart te leveren.
Hiertoe bevordert zij krachtig het landbouwonderwijs, de voorlichting en
het onderzoek.
Was in de jaren na de laatste wereldoorlog de markt voor producten van
de landbouw en de visserij gunstig, thans moet met een dalende tendens
rekening worden gehouden. Het streven naar verlaging van kostprijzen en
het voeren van een actief afzetbeleid vormen dan ook nog meer dan tevoren
een belangrijk onderdeel van de landbouwpolitiek.
Maatregelen tot verbetering van de toestand in de zeevisserij zijn in
voorbereiding.
65.000 WONINGEN
Ter voorziening in het nog steeds nijpende gebrek aan woningen bevor
dert de Regering verwezenlijking van een bouwprogramma van 65.000
woningen. Daarbij zal zij bijzondere aandacht schenken aan de bouw ter
vervanging van de door de oorlog en de watersnood verloren gegane huizen.
Het ligt in de bedoeling in dit zittingsjaar een ontwerp-Woningwet en
een ontwerp-Ruimtewet in te dienen.
De Regering overweegt of wijzigingen in het systeem of in de organisatie
van de tot dusver gevolgde loonpolitiek gewenst zijn. Hierbij zijn het werk
gelegenheidsaspect en het behoud van de arbeidsvrede, die tot dusver zo
voorbeeldig gehandhaafd bleef, van veel belang.
De uitvoering van de werkloosheidswet, de ziektewet en de kinderbijslag
wet door de bedrijfsverenigingen verloopt in het algemeen bevredigend.
In overweging is thans een voorstel om ook de land- en tuinbouw-
ongevallenverzekering ter uitvoering aan de bedrijfsverenigingen over te
dragen.
De indiening van een wetsontwerp tot het verbod van arbeid in de
industrie voor 14-jarige meisjes is te verwachten.
De gezondheidstoestand van ons volk blijft zich gunstig ontwikkelen. De
over het gepubliceerde voorontwerp-Ziekenfondswet ontvangen adviezen
hebben de noodzaak aangetoond dit ontwerp nader in beschouwing te nemen.
De verbreding en verdieping van het maatschappelijk werk, gericht op
individu en gezin, zal de Regering zoveel mogelijk bevorderen.
Bijzondere aandacht zal zij besteden aan die gebieden in Nederland, waar
achterstand aanwezig is op maatschappelijk, cultureel en hygiënisch terrein.
Voorstellen in de geest van het rapport van de Commissie Achterstallige
Betalingen zullen U bereiken.
Ten aanzien van de maatschappelijke moeilijkheden, waarin een aantal
Nederlanders in Indonesië verkeren, worden maatregelen voorbereid, welke
tot een meer gecoördineerd beleid kunnen leiden.
TE VERWACHTEN WETSONTWERPEN
De in 1951 aangenomen vervoerswetten, die het mogelijk maken krach
tiger dan tot dusver een goede vervoersvoorziening na te streven, zulien
spoedig tot een begin van uitvoering komen.
De organisatie Bescherming Bevolking zal in de loop van het aanstaande
zittingsjaar haar voltooiing naderen, mede dank zij de gebleken bereidheid
van velen zich vrijwillig hiervoor beschikbaar te stellen.
De Regering is voornemens een ontwerp-Polïtiewet aanhangig te maken.
Zij zal binnenkort haar standpunt bepalen ten aanzien van de Friese taal
in het rechtsverkeer.
Op het gebied der justitie zal, zowel bij de wetgeving als daarbuiten, het
beleid gericht blijven op vernieuwing en op aanpassing aan de maatschap
pelijke behoeften.
Mede als gevolg van de uitgaven voor het Rijk, voortvloeiend uit de
stormramp, sluit de begroting 1954 met een aanzienlijk tekort. Het beeld
van deze begroting, op zich zelf genomen, is dan ook zeker niet gunstig.
De kosten van de rampschade zijn echter uitgaven voor eenmaal, terwijl de
uitgaven voor herstel van de oorlogsschade binnen afzienbare tijd zullen
verminderen. Rekening houdend met deze omstandigheden en met de alge
mene financieel-econorr.ische toestand van het land, acht de Regering het
verantwoord het complex van ingediende belastingmaatregelen aan te vullen
met een wetsontwerp betreffende de inkomsten- en loonbelasting, waardoor
een geleidelijker verloop van de progressie wordt verkregen. Dit zal een
voelbare vermindering van de druk betekenen, in het bijzonder ook voor de
lagere inkomstenklassen en de middengroepen.
Voorstellen zullen U bereiken in zake de compensatie voor van overheids
wege gepensionneerden en voor degenen, die bij de wet vastgestelde sociale
uitkeringen ontvangen. Daarbij zullen ook verschillende vraagstukken, die
met de kinderbijslag verband houden, een oplossing moeten vinden.
Het ligt in het voornemen der Regering daarbij aan een relatief achter
blijven van de positie der grote gezinnen een eind te doen komen.
Zij zal voorstellen indienen tot wijziging van de Pensioenwet 1922 op
punten, waarover in het interim-rapport der desbetreffende Staatscommissie
is geadviseerd.
Ten aanzien van het televisiebestel hoopt de Regering binnenkort haar
plannen aan de Staten-Generaal voor te leggen. Tijdens de overgangs
periode, aanvangende op I October 1953, zullen de televisie-uitzendingen
met steun van de overheid voortgang vinden.
Op het gebied van het onderwijs zal veel van Uw werkkracht worden
gevergd, met name door de wetsontwerpen op het kleuteronderwijs, het
voorbereidend hoger onderwijs en het hoger onderwijs. Daarnaast zullen U
wetsvoorstellen tot wijziging der regelingen voor school- en collegegelden
en voor het toekennen van studiebeurzen bereiken, terwijl een ontwerp tot
wijziging van de nijverheidsonderwijswet in voorbereiding is.
Ook overigens zal grote aandacht vereist zijn voor de geestelijke en
lichamelijke vorming van de jeugd in en buiten schoolverband. Daarnaast
hoopt de Regering door een krachtige steun aan de wetenschap en door de
bevordering en spreiding van de kunst bij te dragen tot de versteviging van
de geestelijke waarden van ons volk.
OMVANGRIJKE ARBEID VRAAGT GROTE STEUN
In het komende jaar wacht U een veelomvattende arbeid, met grote
verantwoordelijkheid voor de te nemen beslissingen. Moge de wetenschap
bij te dragen aan voor de toekomst van ons volk belangrijke besluiten U in
Uw werk stimuleren.
Dat God U wijsheid en sterkte moge schenken om. Uw taak te verrichten
als goede vertegenwoordigers des volks! Met deze bede verklaar ik de zitting
van de Staten-Generaal voor geopend.
't Was iveer een sprookje....
Koningin sprak Troonrede in
Ridderzaal
Blijdschap van duizenden langs de weg
H.M- Koningin Juliana heeft vanmiddag voor de zesde maal sinds zij de
Troon heeft bestegen, de zitting van de Staten-Generaal geopend met het uit
spreken van de Troonrede. Hare Majesteit heeft zieh daartoe, vergezeld door
Z.K.H. de Prins der Nederlanden, in dc Gouden Koets met het gebruikelijke
ceremonieel naar de Ridderzaal begeven. Ditmaal vertrok de kleurige stoet
an hel Koninklijk Paleis aan het Lange Voorhout, om via Lange Voorhout
iver het zogenaamde Schelppad, Kneuterdijk. Lange Vijverberg en Korte Vy-
•erberg naar het Binnenhof te rijden, 't Was als altijd weer een sprook
jesachtig gezicht! En in dc Ridderzaal voltrok zieh de jaarlijkse plechtigheid,
elke steeds een hoogtepunt in het staatkundig leven van ons land is. Het nas
en treffende plechtigheid in de indrukwekkende, sierlijk met bloemen en groen
getooide zaal, toen de Koningin haar rede uitsprak. Die plechtigheid werd nog
geaccentueerd door de luister van liet ceremonieel, dat haar omgaf.
De voorzitter van de Verenigde Ver-
Vormde de plechtige opening van de gadering der Staten-Generaal --
Zitting der Staten-Generaal een hoogte- -
punt in het staatkundig leven, niet
der was zy een hoogtepunt ln het stede
lijk leven van "s-Gravenhage.
De staanplaatsen, de tribunes en de
plaatsen achter de vele vensters waren
reeds bijtijds ingenomen en steeds kwa
men er meer, die poogden iets te zien
te krijgen van de glorieuze stoet, waar
van de Gouden Koets met zijn kostbare
last het middelpunt vormde. Voor die
duizenden gelukkigen die een gunstig
plaatsje hadden weten te bemachtigen,
kreeg het sprookje van de Gouden Koets
gestalte. Ook waren er dc kleurige gala
uniformen van de garderegimenten, het
galatenue der beredenen van de Rijks
politie. de feestelijke muziek, de glan
zende paarden en de vele vlaggen, die
vreugde verkondigden. En over dit alles
heen de blydschap der duizenden, van
wie velen van verre gekomen, die hun
Koningin kwamen toejuichen. De span
ning steeg toen het eerste der minuut-
schoten klonken. Deze daverden over de
stad van het ogenblik, dat Hare Majes
teit het Paleis verliet tot het moment,
dat z|| het weder betrad.
Geruime tfjd voor de aankomst van
Koningin en Prins bij de Ridderzaal
waren aan de ingang aanwezig de chef
van het Militaire Huis van Hare Majes
teit. vice-admiraal N. A. Rost van
Tonningen, de sous-chef van het Mili
taire Huis brigade-generaal C F. Pahud
de Mortanges. de Gouverneur der Ko
ninklijke Residentie luitenant-generaal
D. C. Buurman van Vreeden en dc ove
rige niet bij het escorte Ingedeelde adju
danten kapitein ter zee J. G. Stegemnn
en luitenant ter zee le klasse A. F. Ei
bers.
Met de leden der Staten-Generaal
hadden zich reeds vroegtijdig talrijke
autoriteiten In de Ridderzaal verzameld
Tegenover de Troon namen hun
plaatsen ln de ministers, dc Staatssecre
tarissen en de leden van de Raad van
State.
Jonkman.
Onder leiding van mej. Tjeenk Wil
link begaf deze Commissie zich naar de
ingang van de Ridderzaal om Koningin
en Prins te ontvangen. Zodra de komst
van Hare Majesteit was aangekondigd
rezen alle aanwezigen van hun zetels op.
Voorafgegaan door de ceremoniemees
ter, de Kamerheren, de Grootofficieren
en de opperceremoniemeester geleidde
de Commissie de Koningin en de Prins
naar de Troon.
H.M. de Koningin was gekleed in een
lange grijze robe. gegarneerd met witte
kant. Zij droeg een kleine grijze hoed
met aigrettes en gryze 'metaalkleurige'
schoenen, met bypassende tas Prins
Bernhard droeg het groot tenue van
vice-admiraal.
Achter de vorstelyke personen sloten
zich aan de Grootmeesteres, de dame
du palais. de chef van 't Militaire Huis.
de Gouverneur der Residentie, de eerste
stalmeester en de officieren van het Mi
litaire Huis.
Nadat Hare Majesteit had plaats ge
nomen ting zij aan met het uitspreken
van de Troonrede.
Na de rede weerklonk een „Leve de
Koningin."' dat door de aanwezigen
werd overgenomen.
Voorafgegaan door de leden der Com
missie van in- en uitgeleide en de op
perceremoniemeester begaven Haie Ma-
jesteit en Zijne Koninklijke Hoogheid
benoemde in de Commissie i zich hierna naar de ontvangkamer.
en uitgeleide mej. mr Tjeenk
Willink en de heren mr Regout. mr Hcl-
Icma en dr de Zwaan, leden der Eerste
Kamer en de heren van den Born.
Koersen, Nederhorst, Fokkema. Janssen
Zegerlng Hadders. leden der Tweede
Kamer.
de vorstelyke personen nog enige
ogenblikken vertoefden. Nadat de leden
der Commissie in dc zaal waren terug
gekeerd sloot mr Jonkman de verenigde
vergadering.
Langs dezelfde weg ging de stoet naar
het paleis Lange Voorhout, terug.
„OLDENBARNEVELT" WEER IN
AMSTERDAM
Met leden N.M.M. en gerepatrieerden
Het m.s. „Johan van Oldenbarnevelt"
van de Stoomvaartmaatschappij „Ne
derland" is vanmorgen met 1080 passa
giers uit Indonesië de Amsterdamse ha
ven binnengelopen.
Tot de passagiers behoorden vele le
den van de Nederlandse militaire mis
sie in Indonesië met hun gezinnen, in
totaal 360 personen. Voor 770 repatrie-
renden zal door het Bureau „Bijzondere
Maatschappelijke Zorg" van het minis
terie van Maatschappelijk Werk voor
huisvesting moeten worden gezorgd. Zy
worden voorlopig ondergebracht in ho
tels en pensions die voor dit doel een
speciaal contract met de regering heb
ben gesloten.
Ernstige aardbevingen deden zich
op 9 September j.l. voor op Cyprus.
Er kwamen 40 mensen om het leven
en 100 werden er gewond door het
neerstortende puin.
Een vader en zijn zoons bij de ruïne
van wat eens hun huis was. Een
armzalig beetje huisraad dat uit het
huis kon worden gered, werd zo
lang op straat neergezet.
