LEIDSCH DAGBLAD ME Blijmoedige Troonrede Troonrede met perspectieven Koningin Juliana opende nieuwe zitting der Staten Generaal P.T.T. heeft eerste automatiselie electronische rekenmachine 92ste Jaargang DINSDAG 15 SEPTEMBER 1953 No. 28018 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 16.— per kwartaal; f0,47 per week Witte Singel 1, Lelden - Giro No 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 ONDER het uitroepen van Gods on misbare zegen en met een beroep op de eensgezinde medewerking TJn onze volksvertegenwoordiging, heeft H M. Koningin Juliana hedenmiddag met het gebruikelijke ceremonieel het nieuwe parlementaire zittingsjaar ge opend. In overeenstemming met de traditie heeft Hare Majesteit daarbij de richt lijnen aangegeven, welke de regering ten tanzien van 's Lands beleid in het ko mende jaar zal volgen. Hoewel die richtlijnen krachtens hun isrd in verschillend opzicht niet meer dan een werkschema aangeven en dien tengevolge. wat de détails betreft, ruimte laren aan onduidelijkheid omtrent de serkelijke bedoelingen van de regering, mag toch met grote blijdschap worden ffconstateerd. dat de algehele tendenz nn dit staatsstuk een aanzienlijk posi tievere geest weerspiegelt dan de laatste jaren het geval is geweest. In meer dan één paragraaf wordt ge- rag gemaakt van "s Lands herstellende «elvaart. waarvan de verdere ontwikke ling terecht uitsluitend mogelijk wordt (racht langs de weg van een voort- ichrijdende Internationale samenwer king. zowel wat betreft de militaire be- rtiliging als de economische integratie. Nu de staatsrechtelijke banden met Indonesië in een zo geheel ander vlak njn komen te liggen, wordt te dien op- rchte slechts opgemerkt, dat de rege ring bij voortduring streeft naar het onderhouden en verbeteren der weder- r.jdse betrekkingen. De verdere econo mische ontsluiting van Nieuw-Gulnea en it geestelijke en sociale verheffing der yvolking zal geleidelijk voortgang linden. T voldoening wordt eveneens vastgesteld, dat de verbeterde economische weerstandskracht tan ons volk op verrassende wijze is ge bleken bij de ramp. welke Zuidwest- Nederland op 1 Februari j.l. trof. Zij komt ook tot uiting in onze aanmerke lijk versterkte monetaire positie ten op- rchte van het buitenland. Vergroting van de export en verrui ming van het vrije handelsverkeer blij- ten evenwel geboden! Het nagestreefde bouwprogramma om- nt 65.000 woningen, waarbij de door de «rloe en watersnood getroffen gebie- ien speciale aandacht zullen genieten. Aanzienlijk minder positief is de rege- ng ten aanzien van het middenstands- magstuk, waarover het parlement .per nota" zal worden voorgelicht en nr de loonpolitiek, waarvan het kabinet *ii:ising „overweegt". Dat is een wel dermate vage formulering, welke in gen enkel opzicht houvast biedt, het- wn trouwens evenzeer geldt voor de maatregelen met betrekking tot de leni- Pvan de nood van 'vele in Indonesië nende Nederlanders. Het aangekon- digde ..gecoördineerde beleid"biedthelaas innig reëel uitzicht op daadwerkelijke _telp. die toch zo dringend nodig is. Hetzelfde kan worden gezegd van de loading der regering wat betreft de der Friese taal in het rechtsver keer. Zij zal daarvoor „binnenkort" haar fandpunt bepalen. It Heitelkn" kann (noch nicht) ruhig *ln! E TROONREDE vertoont in een ongebruikelijke psychologisch effect, dat zij een opmerkelijke öimax inhoudt. Want ondanks het feit. dat de begro ting 1954 sluit met een aanzienlijk te- rt mede als gevolg van de storm- mp wordt voor de lagere inkom- mklassen en de middengroepen ver ding der inkomsten- en loonbelasting ungekondigd. Ook de gepenslonneerde rheidsdlenaren hebben eindelijk! - reden om met vreugde de geannon- irde compensaties tegemoet te zien. •snals de hoofden van grote gezinnen, ét lijkt ons niettemin raadzaam om rnaangaande vooralsnog geen al te te verwachtingen te koesteren. De Leidse universitaire wereld zal ten- met grote instemming kennis 'men van het voornemen der regering •krachtige steun te verlenen aan de ■nschap". In academische kringen •atste jaren veelvuldig geklaagd over 1 feit. dat de overheid huns Inziens 'tel de nadruk legde op het karakter n universiteiten als opleidingsinstituut intellectuelen en te weinig op dat kweekplaatsen ter beoefening en "ordering der zuivere wetenschap. *anneer de hierboven laatstelijk geel de zinsnede zó mag worden verstaan, i'. de overheid metterdaad wil bewijzen deze wens tegemoet te komen, dan fat deze Troonrede ook voor Neerlands 'dste universiteit hoopvolle perspec- «*ïen! Resumerend past de conclusie, dat de door Hare Majesteit zo juist uitgesproken Troonrede in B»nig opzicht 's Lands herstellende In de Ridderzaal heeft H.M. Koningin Juliana heden middag de nieuwe zittingsperiode van de Staten Generaal geopend met het uitspreken van de Troonrede Voor de volledige tekst van deze rede verwijzen wij naar elders in dit blad. De voornaamste punten van dit Staatsstuk zijn als volgt samen te vatten. De Koningin releveerde de grote veranderingen die zich op internationaal terrein hebben voorgedaan in het afge lopen jaar, waarbij de vraag open blijft of zij tot werkelijke ontspanning zullen leiden. Op Korea werd een wapenstil stand bereikt, mede na vele. in eerbied herdachte offers van Nederlandse vrijwilligers. Het Nederlandse beleid blijft gericht op internationale samenwerking en economische integratie ziet de Regering als een van haar voornaamste doelstellingen. Het Regeringsbeleid blijft voorts gericht op het onder houden en verbeteren van de betrekkingen met Indonesië. Er is grond voor do verwachting, dat de besprekingen met Suriname en de Antillen inzake de nieuwe rechts orde in het Koninkrijk spoedig kunnen aanvangen. Voortdurend zal aandacht besteed worden aan de poli tieke ontwikkeling ten aanzien van Nieuw Guinea, waar zending en missie een belangrijke taak hebben op het gebied van economische, geestelijke en sociale verheffing. De Koningin sprak voorts in gevoelvolle woorden over de watersnood, die ons land in Februari van dit Jaar trof en bracht in enkele woorden dank voor het vele dat van zovele zijden was gedaan om zo grote nood te lenigen. De Regering vertrouwt, dat het wetsontwero inzake de schaderegeling spoedig in behandeling zal komen bij de Kamers der Staten Generaal. Met dankbaarheid kan worden geconstateerd, dat er een goede hoop bestaat op dichting van het laatste gat in de zeedijken voor de najaarsstormen. De wijze waarop deze ernstige ramp door ons volk is tegemoet getreden getuigt van de herwonnen economische kracht, waarover het thans beschikt. De wijziging ten goede in het Internationaal betalings verkeer heeft zich voortgezet, waardoor verzachting der devlezenmaatregelen mogelijk was. Met kracht moet inmid dels gestreefd worden naar het ontsluiten van nieuwe welvaartsbronnen. Onmisbare voorwaarde voor een voort zetting van de gunstige economische ontwikkeling is een verdere begroting van de export en een zo ruim en vrij mogelijk internationaal handels- en betalingsverkeer. Een wetsontwerp betreffende regelingen omtrent de economi sche mededinging wordt binnenkort Ingediend ter ver vanging van het nog steeds geldende bezettingsrecht. In komend zittingsjaar zal ook een nota over het mid- denstandsvraagstuk de Staten Generaal bereiken. Hopelijk zal ook op dit gebied de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie kunnen worden verwezenlijkt. Het vraagstuk van de bezitsvorming en bezitsspreiding is in studie. Het streven van de Regering blijft gericht op een zo gezond mogelijke economische sfeer voor landbouw en visserij. Landbouwonderwijs, voorlichting .n onderzoek hebben alle aandacht. Rekening moet echter worden ge houden met een dalende tendenz van de markt voor land bouw- en visserijproducten Maatregelen tot verbetering in de toestand der zeevisserij zijn in voorbereiding. De Regering beoogt de verwezenlijking van een bouw programma van 65.000 woningen In komend jaar. De uitvoering van de werkloosheidswet, de ziektewet en de kinderbijslagwet verloopt in het algemeen bevredigend. In overweging is om ook de land- en tuinbouwongevallen- verzekering ter uitvoering aan de bedrijfsverenigingen over te dragen, terwijl voorts een wetsontwerp kan worden verwacht tot arbeldsverbod in industrieën voor meisjes van 14 jaar. In de Troonrede kondigde Koningin Juliana voorts de volgende voornemens van de Regering aan: een meer gecoördineerd beleid ten aanzien van de maatschappelijke moeilijkheden voor een aantal Nederlanders in Indonesië, begin van uitvoering van de in 1951 aangenomen vervoers- wetten, de indiening van een ontwerp-polltiewet, stand puntbepaling ten aanzien van de Friese taal in het rechts verkeer. aanvulling van de ingediende belastingontwerpen met een wetsontwerp betreffende de Inkomsten- en 1-on- belasting waardoor een geleidelijker verloop van de progressie wordt verkregen, compensatie voor de van overheidswege gepensionneerden en ontvangers van sociale uitkeringen, beëindiging van de relatieve achterstand van grote gezinnen in de sociale voorzieningen, plannen om trent het televisiebeleid (in de overgangsperiode zullen de televisie-uitzendingen steun blijven ontvangen), en verdere steun aan de geestelijke ontwikkeling en culturele opbouw van ons volk afgezien van de reeds ingediende wetsontwerpen ten aanzien van kleuters-, voorbereidend- hoger en hoger-onderwijs. Daarbij zal ook aandacht wor den besteed aan de geestelijke en lichamelijke vorming van de jeugd buiten schoolverband. Koningin Juliana sprak tot slot de wens uit, dat de veelomvattende arbeid van de Volksvertegenwoordiging geschraagd zou mogen worden door de gave van Gods wijsheid en sterkte. Rede Koningin in Engels en Frans VASTGELEGD OP GRAMOFOON- PLATEN. H.M. de Koningin heeft haar toe spraak tot de jeugd ook in het Engels en het Frans gehouden, voor de mi crofoon van Radio Nederland Wereld omroep. De opnamen zijn gisteren gemaakt. Tot dit doel heeft de Ko ningin de terugreis van Amsterdam naar Soestdük gedurende enkele uren onderbroken. In de bescheiden .villa aan de Botha- laan te Hilversum, waarin de studio van de Wereldomroep is ondergebracht, werd H M. ontvangen door de directeur van R.N.W., de heer H. J. v. d. Broek en de programmaleider de heer G. Sluizer. De toespraak in het Engels werd op platen vastgelegd en werd gisteren enige malen in de Engelse programma's van de Wereldomroep naar verschillende windstreken uitgezonden. H M. sprak ook een verkorte tekst in het Frans, die over de Hjn werd door gegeven aan de Franse omroep en aan Radio Luxemburg voor uitzending op gisteravond. Om halfeen zette de Koningin de reis voort. Zij was tijdens het bezoek aan de Wereldomroep vergezeld door haar par ticuliere secretaris, baron W. J. van Heeckeren van Molecaten. Koninklijke dank H M. de Koningin heeft aan de bur gemeester van Amsterdam bi) haar ver trek verzocht haar warme dank aan de burgerij van Amsterdam over te willen brengen voor de hartelijke ontvangst, die Haar en Z.K H Prins Berrfhard bij het bezoek aan de hoofdstad ten deel is gevallen. Antillen principieel accoord Met Nederlandse voorstellen In antwoord op de jongste voorstellen van Nederland, om een grondslag tc vinden voor een voortzetting van dc Ronde-Tafel -Conferentie met dc West, hebben de Nederlandse Antillen in haar antwoord, dat thans onderweg is Nederland, unaniem verklaard, dat de Nederlandse voorstellen principieel ai vaardbaar zijn. De Nederlandse Antillen dringen in haar antwoord op aan. dat zo spoedig mogelijk de kleine commissie bijeenkomt en verklaren bovendien bereid te zijn voor de komende conferentie als gast vrouw op te treden. Gistermiddag heeft de Directeur- Generaal der P.T.T.. de lieer L. Nehcr. de eerste automatische eleclronische rekenmachine, die opgesteld staat in het gebouw van de P.T.T. te Den Haag. in dienst gesteld. Deze machine weril gebouwd door dr ir L. Kosten en ir W. L. van der Poel. beiden verbondin aan het Staatsbedrijf der P.T.T. Het apparaat heeft ongeveer f. 100.000 ge kost. Op een gistermorgen gehouden pers conferentie vertelden de heren Kosten en Van der Poel. dat met het met-auto matische apparatuur (tafelrekenmachi nes e d.) alleen enkelvoudige bewerkin gen kunnen worden verricht, waarbij het aaneenrijgen van de elementaire bewer kingen tot een volledige berekening net werk van de mens. de rekenaar, is. De rekenautomaten bicden echter de mo gelijkheid complete problemen automa tisch tot oplossing te brengen. Ieder bepaald soort probleem moet daartoe vjelvaart weerspiegelt en dan ook de blijmoedigste sinds jaren mag heten. Moge de nadere realisatie der aan gekondigde wetsontwerpen, voorstellen Lost iiigeirikkeldste wiskundige problemen op „Mens wordt er niet door uitgeschakeld" Wet tegen dragers van Nazi-decoraties (Van onze Brusselse correspondent) Het Katholieke Waalse Tweede Ka merlid Eugene Charpenlier heeft bij het Belgische parlement een wets voorstel aanhangig gemaakt. dat strenge sancties bevat tegen Belgische onderdanen, die decoraties dragen „welke de vrucht zijn van hun lands- verraad tegen het Belgisch vader land." Men heeft namelijk geconstateerd dat op de Ijzerbedevaart te Diksmulde ex- SS e rs en Oost-fronstrijders rondliepen met hun Duitse decoraties. Maar geen enkele wet kan momenteel worden Inge roepen om deze slechte vaderlanders te straffen. Charpentler stelt voor. dat op het dragen van decoraties van een staat, waarmede Belgie in oorlog was op het ogenblik dat de decoratie werd verleend, een gevangenisstraf van één tot zes maanden zal worden gesteld, of een boete van 4000 frs. tot 20.000 frs. In dien deze straf het geweten van deze heren met doet opschrikken, zal ze toch hun geheugen opfrissen, aldus het Waal se Kamerlid. (Ingez. Med.-adv.) aan de machine „geleerd" worden. Hier uit volgt, dat het gebruik van een derge lijke rekenautomaat slechts zin heeft wanneer een groot aantal gelijksoortige berekeningen moet worden verricht, waarbij de voorbereidende werkzaam heden om de machine het probleem te leren slechts eenmaal behoeven te worden verricht. De toepassingsmoge lijkheden moeten voornamelijk gevonden worden op het terrein van de techmsch- wetenschappelijke berekingen, waarbij het aantal rekenkundige bewerkingen groot is in verhouding tot de hoeveelheid gegevens en antwoorden. Met name voor comptabel en statistisch werk is het ge bruik van tafelrekenmachines en pons kaartenmachines meer op zijn plaats. De machine bezit een geheugen, waarin niet alleen de te bewerken ge tallen onthouden worden, maar ook de in gecodeerde vorm gebrachte instruc ties. Deze instructies vertellen de en de volgende belangrijke gebeurtenis.. Op Dinsdag 22 Sept.. om 2 uur. begint op Hou trust bet grote evenement van Den Haag: de 71ste Damesbeurs van de Dameskroniek. Vele attrac ties en demonstraties, waar devolle geschenken. Entrée slechts f 1.kinderen t 0.50. Dit moogt C beslist niet Na huur vertrek uit Amsterdam be gaf H. M. dc Koningin zich gisteren naar de studio van de Wereldom roep in Hilversum, alwaar Zij voor de microfoon in het Engels en in het Frans Haar rede uitsprak, welke Zij Zaterdagavond in dc Koormans- beurs te Amsterdam hield voor de jongeren van Nederland. ITALIAANSE NOTA OVER TRIEST. Italië heeft in note's aan Zuid-Slavië, Engeland, Frankrijk en de V.S officieel voorgesteld het vraagstuk Triest te re gelen door het houden van een ple bisciet, aldus is te Rome vernomen. Noch Itabaanse noch Zuidslavlsche troepen zouden tijdens het plebisciet in het gebied aanwezig moeten zijn Tevens wordt een spoedige bijeen komst ln een neutraal gebied voorge steld tussen vertegenwoordigers van "de vijf landen om besluiten te nemen aan gaande de bijzonderheden van het ple bisciet. Het officiële Russische persbureau Tass heeft medegedeeld, dat de Opper ste Sovjet twee nieuwe ministeries heeft ingesteld' van voedselproductie en van industriële consumptiegoederen. In de bekendmaking wordt voorts gezegd, dat het nieuwe ministerie un productie van industriële consumptie goederen onder meer belast is met de sorg voor de productie van textiel le derwaren. bont en glaswerk. Het ministerie van voedselproductie is ingesteld, aldus Tass. „met de bedce- l:nc om de productie van levensmid delen te vergroten en de kwaliteit te verbeteren". Onder dit ministerie valt de visserij, de slachterijen, de zuivel industrie. de suikerfabrieken, de bak kerijen. de conserven fabrieken, de p-o- ductie van wijn. wodka, spiritus en b:er, de tabaksindustrie en de parfumberei- ding. jan van Zutphcn. de bestrijder vanversum. door hemzelf gesticht, de tuberculose, hoopt op 7 October ..Ome Jan" stelt nog steeds leven- a.s. zijn 90ste verjaardag tc vieren, dig belang in het wel en wee var m Deze strijder tegen de tuberculose \..zijn" patiënten, die hem van hun maatregelen dal optimisme recht- "'tf/is/ slccltls cén geschenk, en dat wederwaardigheden op dc hoogte tardigen en bevestigen. is een recreatieoord op Zonnestraal houden. Ons land en volk ten zegen! \hct tubcrculoscsanatorium te Hll- machine, welke bewerkingen achter eenvolgens uitgevoerd moeten worden voor een bepaald probleem. Het aantal getallen (of instructiesi dat gelijktijdig onthouden kan worden is 2048. De nauwkeurigheid is 9 deci malen. Het geheugen i magnetische trommel) berust op het principe van de magnetische bandrecorder. De snelheid van de machine is 20 be werkingen (de rekenkundige hoofdbe- erkingen en enkele organisatorische be werkingen) per seconde. De gegevens getallen en instructies) worden aan de machine toegevoegd in de vorm van een geponste telexband. De resultaten worden met een snelheid van 10 cijfers per seconde op een automa tische schrijfmachine uitgetypt Inuending werkt de machine in het tweetallig stelsel. Het omrekenen van het tientallige naar het tweetallig stel sel en terug geschiedt automatisch. De machine bevat 700 electrobuizen en 120 relais De officiële naam van de machine luidt: „Ptera (P.T.T. electronische re kenautomaat) Het programmeerwerk voor de Ptera wordt o.a. verzorgd door dr J. van der Mey uit Lisse. een blinde en dove mathematicus. Na afloop van deze technische uit eenzetting werd gelegenheid gegeven de Ptera aan de arbeid te zien. die de In gewikkeldste wiskundige problemen in een oogwenk oplost en die onmiddellijk vertelt op welke dag bijvoorbeeld de 14de September van het jaar 1998 valt De machine zal binnen afzienbare tijd naar Leidschendam worden overge bracht. waar zij haar vaste standplaats krijgt. De heer Neher zei in zijn toespraak o.m.. dat men. toen werd besloten deze rekenmachine te bouwen, er van was verzekerd, dat de machine economisch verantwoord was „Er moest worden voorkomen, dat wij „technocraten" wor den". aldus spreker. De vrees, die er soms bestaat dat de mens tengevolge van de bouw en het gebruik van robots zou worden uitgeschakeld, is ongegrond, aldus spreker. Een dergelijk apparaat kan zelf nooit constructief denken, alleen uitvoeren wat hem door de mens wordt opgelegd". Spreker roemde liet gede gen vakmanschap van hel PTT-perv.- neel. dat thans weer is gebleken bij de bouw van deze rekenmachine. Groothartig Duitsland groot als een menselijk hart, c"at doorzichtig is en waarmee de wer king van het hart tot in bijzon derheden kan worden gedemon streerd. Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllll Weerrapporten (Van hedenmorgen 7 uur) HeLsInkl licht bew. Stockholm licht bew. Oslo geh bew- Kopenhagen inbewolkt Amsterdam zwaar bew. Edinburgh zwaar bew Londen ;waar bew. Luxemburg licht bew. Parijs Hcht bew. Bordeaux regenbui Grenoble Nice Zurich Locarno Berlijn München Wenen snbewolkt zwaar bew. mist ?eh bew onbewolkt >n bewolkt »n bewolkt lebt bew. windstil IS 0 6 windstil 20 0 WEERBERICHT Enkele buien De Bilt verwacht tot morgenavond Overwegend zwaar bewolkt met op de meeste plaatsen enkele regenbuien hier en daar wellicht ve-gezeld van onweer. Langs de Wad'denkust krachtige tot matige Zu.d-Oostelljke wind. elders matiige tot zwakke wind, ruimend van Zuid-Oost naar Zuid of Zuid-West Vrij warm voor de tijd V3n het jaar. (Opgemaakt !e 10 uur). 16 SEPTEMBER Zon op: 6:16 uur; onder: 18 53 uur. Maan op: 15 19 uur: onder. 22.19 uur Hoogwater te Katwijk 7 45 en 2012 u. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1