In Woubrugge rusten rijke cultuurhistorische schatten 1 „Oudheidskamer" wordt dezer dagen geopend J LE1DSCH DAGBLAD DINSDAG 8 SEPTEMBER Provincie komt in beweging Cultuurspreiding is dwingende noodzaak Groot belang voor ganse volk Wij ontgroeien aan het „levende spel" (Van onze Haagse redacteur) Het congres, dat het Nederlands Cultureel Contact in Arnhem heeft gewijd aan de vragen omtrent de verhouding van cultuur en gemeen schap in de gewestelijke, de stedelijke en de plattelandsgemeenschap heeft een aantal belangwekkende conclusies opgeleverd. ten, dorps- en buurthuizen, vernieu wing van het volksonderwijs en zjj kome die krachten en instellingen te gemoet. welke voor de culturele ont wikkeling van het platteland dringend nodig zijn. Tenslotte heeft de burgemeester van Zutphen. de heer S. de Jong. een krach tig pleidooi gehouden voor de ontwik- Arnhem moet meer hebben opgele- keling van de stedelijke gemeenschnp- verd dan een paar kreten. Maar dat pen. waarbij ook de wijkgedachte in de hangt af van de mate. waarin het be sprokene In breder kring wordt ver werkt. Naar twee zijden. In de eerste plaats naar de gewesten buiten de rand stad Holland. In de tweede plaats naar die randstad Holland of zo men wil. Den Haag waar het besef levendiger moet worden, dat aan de culturele ver waarlozing van „de provincie" een ein de moet komen. Want deze verwaar lozing leidt tot schade voor onze natio nale cultuur, naar het woord van prof. disc Het band uil voor de werd gebracht ngres sprak zich in dit ver loor de instelling v rye tijdsbesteding. Geen museumstukken GECOMPLICEERDE AANRIJDING BIJ SITTARD. Grote ravage. Twee personenauto's, een bestelauto, een vrachtauto en een motor hebben gistermiddag om vijf uur op de Rijks weg ten Noorden van Sittard onder de gemeente Nieuwstadt een gecompli ceerde aanrijding gehad Een vracht auto van de Teerunie te Utrecht pas seerde een voor hem rijdende boeren wagen uit de richting Sittard Een te- ceiiligger. een personenauto, bestuurd door de heer van Noord uit Zeist, kwam met de vrachtauto In botsing. Deze tegenligger begon te slingeren, ramde een bestelauto en vervolgens een daarachter rijdende auto. De ravage was buitengewoon groot. Tenslotte kwam nog een motorrijder in de ra vage terecht. De bestelauto, bestuurd door de heer Sips uit Bussum. inspec teur van de Bensdorpwinkels. sloeg over de kop De heer van Noord was Braziliaanse onderscheidingen voor Nederlanders DE HEREN DE VRIES EN VAN- OOSTEN Dr A. B. de Vries, directeur van het Mauritshuia, is door president Vargas van Brazilië benoemd tot Comman deur in de Nationale Orde van het Zuiderkruis. Mr S. W. A. van Oosten, secretaris van het Zuid Amerikaanse Instituut werd benoemd tot Ridder in deze orde. Dit werd gisteren bekend gemaakt door de eerste en onlangs in ons land gearriveerde Braziliaanse ambassadeur, de heer J. R. de Macedo Soares. Tijdens zijn eerste receptie In de Braziliaanse residentie heeft hij de onderscheidingen aan beide Nederlanders uitgereikt. De ontvangst werd bijgewoond door de mi nisters Beyen en Luns. door dr A. Ples- man. directeur van de KLM, door tal Nederlandse autoriteiten er het ergst aan toe. Z|jn* linkerarm schillend terrein, leden van de Marine- werd afgektield er. bil kreeg inwen- i commissie voor de In ons land in aan- dige kneuzingen Hij werd in bewus- bouw zijnde 16 Braziliaanse schepen. teloze toestand naar het ziekenhuis in 'eden van de Braziliaanse scheepvaart- Kaaa Sittard vervoerd commissie, voor de „Amazone." die toe- I Alle andere chauffeurs liepen lichte zicht heeft op de 12 ln ons land ln aan- I verwondingen op: ter plaatse werden bouw zijnde schepen en leden van de ze door de EHBO. behandeld. Braziliaanse delegatie, die aan de con- Zowel de personenauto als dc bestel- ferentle voor morele herbewapening in auto werden zeer ernstig beschadigd: Zwitserland hebben deelgenomen, de andere voertu.ven kregen min of De ambassadeur herinnerde er aan. meer ernstige schade. SLUITING OUDE KUNST- EN ANTIEKBEURS De oude kunst- en antiekbeurs te i gistermiddag gesloten. De heer Hoogendijk. voorzitter dat dr de Vries directeur is de mooiste musea van schilderijen in Europa, het Maurltshuts, oftewel het ..huls van Maurits de Braziliaan". De heer de Vries heeft onlangs de opmer kelijke tentoonstelling „Maurits de Bra ziliaan" georganiseerd. De heer van Oosten heeft een werk over Brazilië ge schreven. getiteld „Brazilië" en dat werd Cultuur op het platteland. Zu is levend, heeft de Brabantse Com missaris gezegd. De congressisten hebben zich daarvan nog eens kunnen overtul- De Quay, een der inleiders: „De top een. toen in het Arnhemse openlucht- dreigt haar basis te verliezenDe cul- museum de gewestelijke cultuur zich tuurconcentratie ln het Westen des presenteerde. Manifestaties van levende lands, welke tot veronachtzaming van de volkscultuur de Huissense vendel- cultuurbehoefte in de provincie leidt zwaaiers de Friezen met hun Skotse kin leiden althans zal daarmede in 1 Tryc. de Ruurlose boerendansers en Delft zich zelf geoordeeld worden. het Collegium Musicorum uit Leeuwar- D. A. Hoogendijk. voorzitter van het l1" Het accent heeft m Arnhem gelegen cirn. om er enkele te noemen. Men kan Stichtingsbestuur, deelde mee. dat de ®^„Ucecr<dmiBt J"" op de provincie het gewest, de si.id dit show noemen en zich er dan met beurs door 27.275 personen werd bezocht cl ambassadeur de heer en het platteland. Niet om daarmede PCn schouderophalen afmaken. Het is dat Is 6100 meer dan vorig jaar Hij bood J Sousa Leao De uitreiking ge- de verschillen en de tegenstellingen te veeleer zo, dat wat hier gebracht werd. aan de heer D. H G. Bolten. directeur J f? op de natl°nale Braziliaanse verscherpen, maar om het nu eens heel v,et spel is van een volk. En in dit spel van het Museum „Het Prinsenhof" eer. '*««"8 duidelijk te zeggen, wat de provincie leeft het zich uit! zilveren paplepel aan <de paplepel, k tvTnvRFrnTiE« inncwmv -- '"jfaer men voor cultuur zoekt waarmee hem het gevoel voor goede "JJjV - definlUt ,n dal f,b«urt, smaalt uerd m(«oten'. «tWlm, ,i™l« prdMdtu,. in Arnhem uiteraard ook dan vu De voorzitter van de Vereniging var Naar aanleid.ng van het wetsontwerp dit door cn door levende spel de beste handelaren in oude kunst in Nederland betreffende wijziging van de civiele definitie voor wat op het platteland de heer D. de Boer zei. dat men met kantongerechtprocedure en van de als cultuur wordt beleefd. Daaraan grote tevredenheid op deze beurs kan voorschriften betreffende het getuigen- Geen bevoorrechting Wat men dan wenst? Cultuurspreiding, omdat cultuur het gehele volk aangaat en niet een zaak is van enkele bevoorrechte groepen. Prof. De Quay, die het gewestelijk aspect van deze noodzakelijk geachte cultuurspreiding belichtte, voerde daarbij aan: alle aanwezige, vaak slui merende krachten moeten een rede lijke kans tot ontwikkeling krijgen. Bevoorrechting leidt tot het ontslaan van super-cultuur cn op de duur tol onvruchtbaarheid. Er is Keen enkele aanwijsbare, redelijke grond om de cul turele ontwikkeling en vorming in een land te beperken tot de inwoners van een bepaalde streek, zo betoogde hij. Uiteraard bepleitte hij overheidssteun bij het tot verdere ontwikkeling bren gen van het culturele leven, echter zon der dat daardoor de zelfstandigheid der culturele Instellingen wordt aangetast. Daarbij: spreiding ook binnen de ge westen. opdat de eigen aard niet ln de verdrukking kome. Juist deze geweste lijke verscheidenheid is een zo sterk motief voor deze spreiding van cultuur. Wil men deze verscheidenheid tot haar recht doen komen, dan zal het nodig zijn ook provinciale vertegenwoor digers op te nemen ln de Raad voor de Kunst. En wat de gewesten aangaat, prof. De Quay, zich baserend op de er varingen ln zijn eigen gewest, Noord- Brabant. bepleitte een nauwer contact tussen deskundigen en bevolking. Ook moet men de cuiturele toppen, nationaal en gewestelijk, niet-aan dit spreidings- verlangen opofferen. Want zo goed als deze toppen hun basis ln de provin ciale bevolking niet mogen verliezen, zo goed moet men het verlangen, dat in de provincie leeft naar een inniger cul- tuurbelevcn de kans bieden zich aan de toppen omhoog te trekken. De spreiding, die by het orkestwezen zo goed is geslaagd, moet ook op andere gebieden van cultuur verwezenlijkt wor den. Daartoe pleitte prof. De Quay, hoe zeer hij ook oog had voor het gevaar van verstarring, voor de tot standko- ming van een nationaal cultuurplan. dreigen we te ontgroeien in onze tijd. Daarom is deze Hid vaak zo cultuur- arm en Is onze cultuur Taak zo arm zalig. Het waren geen museumstukken, die werden opgediend! KVt was écht, warm. menselijk. Dat de Koningin xleze manifestatie bezocht, gaf aan het slotstuk ran het congres een wel zeer bijzonder relief. terugzien Hij legde 'er de nadruk op. verhoor m burgerlijke zaken, hebben dat het peil van de beurs zeer hoog kantonrechters in het land aan de was en wees er op. dat het bescherm- Minister van Justitie een adres ge- heerschap van Prins Bernhard voor de richt waarin enige algemene gezichts- beurs van de grooeate betekenis i$ ge-1 punten van het ontwerp worden be- weest. sproken en hier en daar aan critiek De heer Jac. J. Aalderink sprak na-1 worden onderworpen. Aan de andere mens de inzenders een woord van har- kant constateren de adressanten be- telijke dank aan de commissie van I langrijke verbeteringen. Het ontwerp voorbereiding. btvat echter bepalingen zeggen zij d e voor een goede procesgang nadelig zullen zün en die niet alleen de rech ter en het griffiepersoneel nodeloos zullen belasten doch vooral ook voor de recht zoekenden een bron van te leurstelling zullen blijken te zijn. De hoop wordt uitgesproken, dat het ont werp niet zonder wijziging tot wet zal worden verheven. NIET MET DE KA.M. De president van Nicaragua zal niet. zoals aanvankelijk was gemeld, gebruik maken van een gehuurd vliegtuig van de K L M. voor een reis door Zuid- Amerika. De Pan American Airways hebben een aanzieniyk goedkopere aan bieding gedaan, waardoor de president besloten heeft, met een vliegtuig van deze Amerikaanse luchtvaartmaatschap pij te vliegen. Dit vooral bewijst nogmaals, hoe scherp de concurrentie is! Dit is de De Havilland 110. die wordt gefabriceerd voor dc Britse Marine, en die gelicel beantwoordt aan dc eisen, die worden gesteld aan liet tegenwoordige gevechts vliegtuig: grote snelheid, uithou dingsvermogen. radar en zware be wapening. In een vliegtuig van dit type verloor dc test-piloot föhn üerry het leven, toen het vliegtuig ontplofte in dc lucht, tijdens een Lichtshow boven dc vliegtuigten toonstelling te Farnborough. Dc neervallende wrakstukken doodden toen 28 toeschouwers. Thans - een jaar later - zal het vliegtuig op de tmtoonstclling te Farnborough. die vandaag wordt geopend, op de grond te zien zijn. NOG 3 MAANDEN. tVan onze Haagse redacteur) Naar wij vernemen. Is dezer dagen een K.B. te verwachten, waarbij de zinken dubbeltjes en de oude bronzen centen aan de circulatie zullen wor den onttrokken. Als voorlopige datum is 15 September aangehouden. Het ligt in dc bedoeling dat er nog gedurende 3 maanden gelegenheid tot inwisselen zal zyn. Honderden schoenen, uitgetrokken door Communistische krijgsgevan genen bedekken de weg. waarlangs de Roden, op weg naar hun ..vrij heid" gingen. Over een afstand van 1 2 km - tussen het Geallieerde en liet Communistische uitwisselings- punt - waren de schoenen dik gezaaid. De veronderstelling van een deskun dige: de electrische mandoline, die een inwoner van Bussum onlangs heeft ge construeerd zou een unicum zyn, is on juist gebleken. Uit Capelle a. d. IJssel wordt name lijk gemeld dat de heer B. J. Jansen al- daar reeds vorig jaar met de bouw van I electrische mandolines is begonnen, er I reed- een aantal van heeft afgeleverd i en dat een muziekgezelschap tc Kra- I lingsc veer twee van zulke Instrumenten I in zyn orkest heeft opgenomen. Wensen Dr H. G. W. x. d. Wielen, die het plattelandsaspect behandelde, heeft voor een verantwoorde cultuursprei ding o.m. aangedrongen op een plano logische ontwikkeling (economisch, so ciaal en cultureel), op sociale en cul turele vernieuwing van het lager-, vervolg- en vakonderwijs, op afschaf fing van cemeente- cn loobclassifica- tle. toekenning Tan reis- en studietoe- De plaatselijke overheid bevordere de totstandkoming van oefenlokalitei- Waardevolle erfenis van een politieman De benoeming van een gemeenteveldwachter in een dorp een figuur die helaas uit het dorpsbeeld verdwenen is was voor eertyds een zaak van ge wicht. Maar van gewicht voornamelijk door de machtige positie die hy tijdens zijn ambtsbezigheden bekleedde. Slechts zelden komt het voor. dat een dorps veldwachter zich een meer blijvende verdienste verwerft dan het beteugelen van de baldadigheid en het tot klaarheid brengen van een duister misdrijf? Woubrugge was zo gelukkig, in 1884 een veldwachter te benoemen, wiens arbeid tot in lengte van dagen een plaats zal hebben in de dorpsgemeenschap. Als zodanig werd namelijk in dat Jaar de heer O. C. van Heinessen benoemd, die zich met zijn martiale figuur verdienstelijk heeft gemaakt met het beteu gelen van de gemeentelijke zondigheid, maar tevens met het verzamelen van weid gezegd, dat de cen onvoorstelbare collectie Toorwerpen betrekking hebbend op de historie van SCHORSING P.S.Ï.I. MINISTERS ONGELDIG? In een gisteravond door hem uitge geven verklaring, heeft minister Afal- koesno zyn schorsing cn die Van minis ter Soedibjo als lid der Partai Senkat Islam Indonesia ongeldig genoemd. Een schorsing zou slechts geldig zyn na een besluit van een pleno-vergadering der partylciding, aldus minister Abikoesno. klaring. Partyraad en de Executieve Raad met algemene stemmen besloten hadden het besluit tot schorsing van Abikoesno. Soedibjo en Asmad Masroeri te bekrach tigen. Tevens werd besloten het aan de P S.I.I.-fractle In het Parlement over te laten om na het regermgsantwoord in tweede termijn haar beleid ten aanzien van de nieuwe regering te bepalen. Dit regeringsantwoord, dat aanvan kelijk gisteravond werd verdacht, zal nu eerst Donderdag worden gegeven. TIENDUIZEND EVACUÉ S. Blijkens een mededeling van de dienst voor Sociale Zaken voor Midden-Java in Semarang. zyn dit jaar uit het Wes- telyk deel van de residentie Banjoemas ongeveer tienduizend personen geëva cueerd, in verband met de activiteiten van de Daroel Islam en van andere benden. ZWARE BRAND LN PARE PARE. In Pare Pare, ln Zuid-Celebes. heeft gedurende het afgelopen weekeinde een zware brand gewoed. Honderd huizen werden hierdoor In de as ge legd. De sehade wordt geschat op drie millioen roepiah. Terwyi een zware rook boven Pare Pare hing. trachtte een groep kwaad willigen de stad binnen te dringen. Door het optreden van het leger werd een Infiltratiepoging voorkomen, 's Avonds werd aan de rand van de stad schieten gehoord, dat vermoedelijk afkomstig was van dezelfde groep. Ook toen greep het leger in, waai na de rust terugkeerde. deze aantrekkelijke gemeente. Zaterdag a.s. wordt in de localitelten boTen de nieuwe Woubrugse brand weerkazerne het gemeentelijk historisch museum geopend. waarTan het over grote deel der rijke bezittingen door de heer Van Hemessen bijeen werd ge bracht. Definitief tehuis na zwerftocht Dank zij medewerking van het ge meentebestuur en vooral van de door de geschiedenis van zijn gemeente in zo hoge mate gecharmeerde burgemeester Van Wageningen hebben wij gisteren cen blik kunnen slaan in de unieke „oudheidskamer", die uit de verzamel woede van de heer Van Hemessen thans is ontstaan. Reeds eerder waren vele van de stuk ken. die in het Zaterdag te openen mu seum te vinden zyn. byeengebracht. namelijk voor een groot deel ln het raadhuis dat daardoor meer het aanzien van een pakhuis dan van een bestuurs zetel kreeg Zelfs toen een aparte ruim te werd Ingericht bij de lagere school, waarin tevens het gemeentearchief on der werd gebracht, bleef het raadhuis meer museum dan gemeentccentrum. In zeker opzicht betekende de oorlog een „verlichting" voor deze unieke his torische collectie. Door vordering van school en raadhuis moest al het mate riaal hals over kop worden verwijderd. Dit geschiedde door het op allerlei plaatsen op te slaan. Dit betekende echter eveneens, dat school en raadhuis van de historié dezer gemeente. Die wetenswaardigheden bestaan uit oude geschriften van allerlei aard. kaarten, opgegraven stenen en huishoudelijke gebruiksvoorwerpen. herinneringen aan de eerste „fase" van Woubrugge. het verdwenen dorp Jaeobswoude. munten, die wel niet typisch Wou- brugs genoemd kunnen worden doch door hun vondst lonen, dat In deze omgeving reeds eeuwenlang een bloei ende gemeenschap bestond, maar ook herinneringen aan het jonge verle den: zoals b.r. de naamgeving aan de dr Lothlaan, de medaille van de reü nie der watersportverenigingen in het thans lopende jaar. Hoeveel eeuwen Woubrugs leven deze verzameling bevat toont wel als con tract met dat laatste de urn, op Wou brugs gebied gevonden, die waayschijn- ïyk uit het begin van onze Jaartelling stamt. Die urn heeft twintig eeuwen overleefd doch is kort geleden door een ongeval in scherven gevallen. Zorgzame handen (laat ons hopen dat Woubrugge die steeds zal houden zoals dit de laat ste eeuw het geval is geweest) hebben de schade echter zo góed als mogelijk was hersteld, en ook dit exemplaar van de collectie ls na de opening te bewon deren. De verzameling omvat te veel. om in kort bestek te kunnen overzien, zelfs te- I veel om daar een verantwoorde greep uit te doen. Goed begin van rijker toekomst Het is de hoop van de gemeente, dat velen, die dit unieke oord bezoeken 'hoevele malen trok indertyd Koningin I Wilhelmina niet naar Woubrugge en Hoogmade met haar schildersezel? ook een bezoek zullen brengen aan deze voor een dorpsgemeente even unieke oud heidkundige verzameling, waarin zovele trouwe gemeentaren hun ziel gelegd hebben. Alphen heeft een historisch museum voor de Rynstreek, Rynsburg loopt met plannen rond voor de vestiging van een oudheidskamer, het aan nog levende ONTHULLING MONUMENT MGR NOLENS De voorzitter van de Tweede Kamer, I dr L. G. Kortenhorst zal op Zaterdag I 3 October as. op het mgr Nolenspiein I te Venlo een monument voor wijlen I mgr prof. dr W. Nolens onthullen. Hij I zal hierbij een herdenkingsrede uit- spreken. Voor de oprichting van d.t monu- I ment is lndertud een comité opgericht I onder voorzitterschap van de otd-bur- I gemeester van Venlo mr B. Berger. I Kerkelijk Leven l'fthUIKBLl KT EN VOOR WOENSDAG. I Ned. Her». Kerk Beroepen te Bles- I kensegraaf J. G. Abbrlngh te Oosterwolfle I (Old.). Aangenomen naar Chaam M. G. L. dm Boer, cand. te Amsterdam. Generale Synode Chr. Geref. Kerken In de Chr. Geref. Kerk te Apeldoorn is vandaag de gewone driejaarlijkse ge- I nerale synode der Chr. Geref. Kerken I aangevangen. Als gewoonlijk ging aan de synode! een bidstond vooraf, die gisteravond ze- leid werd door ds M. W. Nleuwenhuijze van 's-Gravenhage. Hij bediende het woord uit Joh. 17 11 „Heilige Vader, bewaar ze in Uw naam, die GIJ m(J cc- geven hebt. opdat zy één zijn geluk wil". Hierna volgde een begroetingssamen, komst. Ds M Holtrop van Leeuwarden heeft vanmorgen de synode namens de roe pende kerk van Leeuwarden geopend met een rede. waarin hy allen een wel kom toeriep. Ds Holtrop sprak zijn leen wezen uit over de verscheurdheid ua, Gereformeeide gezindte in ons vader-j land. Bij het streven naar eenheid u de positie der Chr. Geref. Kerken een zeer bijzondeie. omdat het niet alleen] nodig is kennis te hebben van de gcT schiedenis der kerk. maar bovenal mc volgens spreker worden aangevoeld d werkelijkheid en de practijk vi geestelijk leven. Met de bede, dat God met zijn Heiligtl Geest de leden der synode bij hun ar-! beid bestralen moge. besloot spreker! waarna hü de synode voor geopend vr klaarde. Nadat de praeses appèl-non naai had gehouden, werd begonnen met de behandeling van de agenda. Tot praeses werd gekozen ds Kremer van Apeldoorn: tot assessor J. C. Maris van Haarlem-Noord, eerste scriba ds I. de Bruyne van Hil versum; tot tweede scriba ds D. H. Biesma van Hogeveen en bli acclamatie] opnieuw tot quaestor ds W. F. Lamza: van Rotterdam-Delfshaven. historie zo ryke Katwijk heeft het r.o? niet tot een dergelijk stadium gebrachl Voor wat liefde voor en trouw aan het verleden betreft, wint WoubrugKf van al die grotere, meer mogelijkhedfij biedende plaatsen. Wat hier tot stand gekomen Is, is inderdaad uniek. Moj het niet lang uniek blijven, maar an derzijds steeds een voorbeeld blijvei vormen, hoezeer andere gemeenten ert in dit voorbeeld een aanleiding vinden om goed na te volgen. er van werden verlost, en dat men na de bevrijding voor de vraag kwam te staan: waarheen met al dit waardevolle materiaal? Een oplossing is thans gevonden door boven de nieuwe brandweerkazerne een archief- en museumruimte ln te rich ten. In laatstgenoemde zijn thans de waardevolste stukken van de verzame ling van Van Hemessen, aangevuld met veel sindsdien verkregen materiaal, on dergebracht. Unieke collectie van brede allure Het zal niet dikwyls voorkomen, dat een kleine gemeente als Woubrugge wat zielental betreftkan beschikken over een zo ryke collectie van herinne ringen aan een groot en langdurig ver leden. Men vindt er wetenswaardigheden onder over de groei en opbouw van de gemeente, over ontwikkeling van kerkelijk leven en onderwijs, over be stuur en ambacht, brandweer, politie en sociale toestanden, het bruggepro- hlecm en de polderhistorie, en ontel bare voorwerpen die op velerlei ter- i rein een blik schenken op de rijkdom op de voorste vitrine op dc voor- F.cn deel van de ..oudheidskamer". Tegen dc wand kaarten, foto's, portretten etc.. op dc tafels aller hande originele documenten. Rechts I-v" oudste I uit het waaggebouwtje. die thans c'j I exemplaar in dc verzameling. dc\ piece de milieu van dc cxpos'l'f grond het vermoedelijk urn die van omstreeks het begin van fungeert, onze jaartelling dateert. Midden in dc zaal dc weegschaal, afkomstig I (Foto Leidsch Dagblad - Van viiti

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 4