LEIDSCH
DAGBLAD
eerbericht
haar val
Franse regering Laniel staat voor
92ste Jaargang DINSDAG 18 AUGUSTUS 1953 No. 27994
Crtctwr: J. w. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Lelden Giro No. 67055
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f6.— per kwartaal; f0.47 per week Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Handigs zet van
Moskou
de dag der verkiezingen in West-
„uUland meer en meer nadert 6 Sep-
rnber - werd algemeen verwacht, dat
de zijde van Moskou nog een po-
jou worden gewaagd om deze ver
tangen te beïnvloeden en wel door
.•-«zanda-materiaal toe te voeren aan
West-Duitse socialisten. Welnu, deze
mg is thans afgekomen en wel in de
«-st die men verwachten mocht!
Hoewel de Westelijke mogendheden
p met hebben geantwoord op de jong-
Moskou-nota. waarin met de mond
K't voorstel tot een vier-mogendheden-
orferentie werd aanvaard, doch m we-
een beleefde weigering werd ge
it,en. het Westen oordeelt het ver-
- ordelijk wenselijker om dit antwoord
5t na de verkiezingen uit te stellen
Vrnt Moskou nu opeens een nieuwe
la de wereld ln. Opeens heet er spoed
moeten worden gezet bij het sluiten
-n een vredesverdrag met Duitsland,
«wel het Moskou is geweest, dat alle
itige pogingen in die richting heeft
■pedeerd!
jongste nota bevat zeker heel wat
,'okkelijkheden! Herstel van de Duit-
eenhcid afschaffing der bczettlngs-
en stopzetting van herstelbetalingen
nog enkele kleinere voorstellen ln
richting. Maar achter dit verguldsel
lt schuil de werkelijke opzet van dit
,tod. waarvan Moskou tevoren kan
•ien dat het voor het Westen onaan-
imeljjk is en dat dus geheel is ïnge-
Id op steun aan het standpunt van
West-Duitse socialisten. Het Kremlin
d uit van de stelling, dat de Duitsers
hereniging boven alles zal gaan. het-
op zich zelf logisch en begrgpelgk
Doch daarnaast sluite men de ogen
_;t voor de harde realiteit.
Scherper dan ooit wordt immers ge-
dat Duitsland geen enkel verbond
aangaan noch met het Westen.
met het bosten. Hetgeen, daar van
\erbond met het Oosten natuurlijk
sprake is. wil zeggen: geen verbond
het Westen. Doet het dat toch, dan
l. er niets van de hereniging! Dan
a men die afschrijven
Dat betekent derhalve de meest felle
ijzing van de politiek van Adenauer,
Immers door de E.D.G. direct contact
met het Westen en door middel van
ED.G. zelfs opneming in het. Noord-
iantisch pact voorstaat. Zo wordt de
esr-Duitse socialisten, die zich tegen
ienauer's politiek hebben gekeerd, in
taart gespeeld Althans psychologisch,
al zullen de Duitse socialisten zich
.nifeld niet accoord verklaren met
nota. zij hebben zich in een positie
„aaW. dat de invloed van de jongste
jet-nota hun aanhangers niet onbe-
ira kan laten! Hebben de gebeurterus-
an 17 Juni de zucht naar de Duitse
.-.icing met zeer sterk bewezen? Kan
daaraan voorbij gaan? Een handige
rou-zet om een nederlaag zelfs pro-
.indistisch te kunnen uitbuiten
Voor de West-Duitse socialisten zal
aanvaardbaar zijn het voorstel om
..oplg te vormen een regering uit de
itelijkc en Oostelijke regeringen en
deze combinatie toe te vertrouwen
houden van vrije verkiezingen. Wat
t-Duil-land betreft zou dat immers
enkel tastbare garantie opleveren
werkelijk vrije verkiezingen, gezien
jen Moskou onder dit begrip ver
at. Maar al zullen de socialisten van
[-Duitsland ieder contact met de
hun ogen niet wettige Oost-Duitse
ing verwerpen, het jongste Moskou-
tel zal doorwerken in hun gelederen.
toch voor hen als axioma is ge-
tld: de hereniging voor alles! Zelfs een
Ijzing door Ollenhauer c.s. doet de
'oed van de Sovjet-nota niet meer
En daar is het Moskou om te
U zo dikwijls. Moskou weet handig
manoeuvreren en van iedere geboden
tegenheid profijt te trekken. Daarin is
Kremlin bijkans niet te overtreffen'
ïuidelijker dan nog ooit tevoren heeft
«kou momenteel wel de eis gesteld
het verbreken door West-Duitsland
n ieder nauw contact met het Westen
derhalve de besliste eis doen horen:
Duitse neutralisatie. Waardoor Duits-
id, zelfs herenigd, eenvoudig een speel-
1 wordt in de handen van het Krem-
verdediging van het Westen komt
kende direct te liggen aan de Rijn
'vats van aan de Elbe; Duitsland
t een vacuum in midden-Europa,
•t geheel is overgeleverd aan het merci
Moskou.
De kortzichtigheid der West-Duitse so-
is door Moskou in de jongste
tot en met uitgebuit en. zoals ge-
een socialistische afwijzing doet de
nota niet meer verloren gaan
deze afwijzing een volledige ca-
zou zijn voor het standpunt
Adenauer, doch juist met het oog
ezingen behoort dat
in de huidige omstan-
zijn partij geen zelfmoord doen
Het bewijs Is voor de zoveelste
geleverd, dnt iedere tegemoetko-
aan Moskou het Kremlin haar
oplevert!
dan ooit, dient het Westen zich
aaneen te sluiten, dat is het enige
antwoord aan Moskou. Maar het
verstaat de harde werkelijkheid
a'tgd niet
>-
Geen overeenkomst bleek
bereikbaar
Pre-revolutionaire phase
(Telefonisch van onze Parijse
correspondent»
De Franse minister-president, Jo
seph Lanicl, heeft gisteren in een
nieuwe radio-boodschap Frankrijk
meegedeeld, dat de besprekingen, die
sinds twee dagen met de socialistische
en katholieke vakcentrales werden ge
voerd, als besloten kunnen worden be
schouwd. Hij zei er met zo veel woor
den niet bij of het resultaat positief
of negatief was geweest, maar zijn met
redenen omklede opwekking aan de
stakers vandaag weer aan het werk tc
gaan was natuurlijk wel voldoende
vanzelfsprekend.
Tot een overeenkomst is het niet
mogen komen. De tegenstellingen zijn
zelfs opnieuw aanzienlijk verscherpt,
want Laniel heeft ook nog verklaard,
dat hg pas over looneisen wil praten
als dc arbeiders eerst het werk zou
den hebben hervat.
De premier herinnerde er aan. dat hU
een lege schatkist had aangetroffen toen,
hij na de jongste, langdurige en ernstige
crisis zijn kabinet gevormd had Dank
zij de steun van een vreemde mogend
heid had Frankrijk, zo ging Laniel voort,
het levensniveau kunnen handhaven,
waarop het dc laatste jaren had ver
keerd.
En zijn conclusie luidde dat geen re
gering. onder de huidige omstandighe
den. de verantwoordelijkheid zou kunnen
aanvaarden nog meer geld aan ambte
naren-salarissen uit te geven dan nu
reeds werd gedaan omdat dan de munt
wel bijna helemaal waardeloos zou wor
den. En toen herhaalde hy op rustige,
wat vaderlijke toon zgn dringend ver
zoek aan de vakcentrales ter wille van
Frankrijk de stakingen te beëindigen.
Een verzoek, dat niet is ingewilligd.
De drie vakcentrales hebben, met
zekere nuances in de toon, eensluidend
geantwoord de stakingen voort te wil
len zetten en bovendien geelst dat het
parlement en de hoge commissie voor
de contractuele arbeidsovereenkomsten
zonder verwijl bijeen zullen komen.
Het aantal stemmen van 209 Kamerle
den. nodig voor een speciale bijeenroe
ping van het parlement, is nu al met zes
stemmen overschreden, en de convocatie
van de Kamer schijnt nu nog maar een
kwestie van dagen te zijn. Het lot van
het kabinet lijkt dan wel eveneens te
zyn bezegeld.
De situatie is thans dus dez?. dat dc
rechtse regering Laniel de eisen van de
arbeiders niet wil aanvaarden Gesteld
voor de keuze: zelf ten onder gaan of
zijn economisch hervormings program
ma. dat. met een algemene loonsverho
ging wel waardeloos zou zijn geworden,
over boord te zetten, heeft Lanicl het
eerste gekozen en men kan menselijk ge
sproken daarvoor waardering hebben.
De naaste toekomst zal echter aan moe
ten tonen of dit echter ook politiek de
wijste keuze zal zijn geweest.
Dc gevolgen van deze houding zijn
voor het moment nog moeilijk te over
zien. Zeker lijkt wel. dat de huidige
rechtse coalitie nu uiteen is geslagen.
De regering weigerde de rekening te
voldoen, die de arbeiders haar hebben
aangeboden, al heeft zelfs l.aniel de
redelijkheid van verschillende eisen
uitdrukkelijk erkend. Het is dc reke
ning. die werd opgeleverd door een on
sociaal, wisselvallig, zwak en kortzich
tig beleid, zoals dat in Frankrijk nu
sinds negen jaren is gevoerd. Het land
sUat zo nu op een tweesprong.
Of het volgende kabinet rechts of
links zal zijn, de taak waarvoor zij zal
worden gesteld Is dezelfde en het is een
bovenmenselijk zware taak en de rich
ting waarin misschien nog een oplossing
voor de talrijke problemen is gelegen,
zal weinig af kunnen wijken van de weg.
welke Laniel was ingeslagen.
Hervormingen en vermoedelijk min
stens even ingrijpend als Laniel heeft
voorgesteld, zullen onmogelijk meer ver
meden kunnen w orden. Want op de oude
voet is Frankrijk nu wel onbestuurbaar
gebleken.
Het uitermate onrustbarende feit is
vooral wel. dat ieder de noodzaak van
die hervormingen verstandelijk inziet,
maar het verzet van grote en belangrijke
groepen hetzij uit werkgevers, hetzij
uit werknemerskringen de minste wij
ziging steeds onmogelijk heeft gemaakt.
Men mag nu slechts hopen dat de ar
beiders van een meer links georiënteerde
regering de onpopulaire maatregelen
aanvaarden zullen, die ze Laniel hebben
geweigerd, als dan ook de meer bevoor
rechte klassen tevens zullen worden aan
gepakt.
Nog voor het parlement bijeen Is,
kan men dus reeds een crisis voorzien,
die hooEst gevaarlijke kiemen in zich
draagt. Ontbinding van het parlement
is bij zo'n volgende crisis een der mo
gelijkheden waarvoor de grondwette
lijke condities nu verenigd zijn. Een
land zonder kabinet, mLsschien zelfs
zonder parlement, in ern periode van
ernstige sociale troebelen is uiteraard
licht ontvankelijk voor avonturen,
waardoor het regiem gemakkelijk ten
val zou kunnen worden gebracht.
Zo'n periode lijkt nu aan te breken en
men kan die phase bij voorbaat gerust
als pre-revolutionnair omschrijven.
Over de stand van de staking gisteren
nog het volgende:
Het personeel der P.T.T. Is reeds voor
de twaalfde dag achtereenvolgens in
staking. Bg de post was enige verbete
ring merkbaar, doch bij de telefoonver
bindingen over lange afstanden was de
toestand slechter.
Het spoorwegpersoneel zette ook de
staking voort, evenals het personeel bij
de gas- en electriciteitsbedrijven. de
mijnwerkers en het grondpersoneel van
de ..Air France" Bil al deze onderne
mingen was er wciniz verandering in de
toestand. Ook de werknemers bij de bus
lijnen en de metro in Parijs bleven gis
teren grotendeels weer thuis. In Le
Havre waren nog 5.000 havenarbeiders in
staking. Bij de particuliere bedrijven, zo
als de metaalindustrie, het bouwbedrijf,
de chemische en de textielindustrie had
den de arbeiders het werk evenmin her
vat.
De kolenmijnen in het Saarland zgn
gesloten wegens transportmoeilijkheden,
die veroorzaakt worden door de Franse
spoorwegstaking.
De vgf P.T.T.-beambten die 11 Aug
werden gearresteerd, omdat zg weigerden
het weik te hervatten, zijn te Parijs tot
acht dagen gevangenisstraf veroordeeld
In het Franse departement Hautes Al-
pes werden rotsblokken op een spoorlgn
gelegd. Ook werd olie op de rails ge
goten.
Koningin Frcdenka van Grieken
land bezoekt met liaar zoon. Kroon
prins Constantino de door de aard
bevingen zo zwaar getroffen Griek
se edanden in dc Ionische Zee.
Hier ziet U de Koningin en haar
zoontje, bij het bezoeken van
Argostoli. een van de geheel ver
woeste stadjes.
(Telefoto)
ONDERZOEK IN DE GROT VAN
KONINGIN SIBYLLE -
Weerrapporten
Stassen verklaarde, dat „Frank Gris-
mer is uitgekozen voor deze belangrijke
post wegens zt)n bekwaamheid als za-1
kenman. Het werk van de FOA ln Ne-1
derland omvat de voortdurende ontwik- j
kcling van de Nederlandse Industrie, 1
teneinde versnelling van de defensie-
producten en uitbreiding van de uil-1
voerhandel mogelijk te maken Grr-
mer's practlsche ervaring komt hg zeer
goed te pas voor deze functie." aldus
Stassen.
verwacht tot morgenavond:
bewolking, met hier en
Noorden
wind
Zuid-West.
temperaturen als
te 10 uur).
19 AUGUSTUS.
onder 19 56 uur.
onder: 23 29 uur
Katwgk tc 9.19 en 21.53
nummer bestaat alt tea pagina's
De Pasja's en Kaids van Marokko
hebben na een bespreking, die meer
dan vier uren duurde. Bcharafa tot
Jman" uitgeroepen. Dc leiders van
deze omwenteling in Marokko zijn
Hadj Thami El Glaoci. Pasja van
Marrakesj cn de sjcricf El Katar.i.
De foto toont dc Pasja van Marra
kesj (rechts), dc sjcricf El Katani
cn Kaid Hadj Mohammed, leider
van Marchand tijdens een diner, dat
werd gegeven ten huize van Hadj
Mohammed (links).
De Luikse hoogleraar Desonay is aan
gekomen in de Sibyllgnsc bergen in Ita
lië. waar onder zgn leiding een expedi
tie wordt uitgerust ter verkenning van
de beruchte Sibyllagrot.
Deze grot bevindt zich op 2175 meter
hoogte op de steile top van de Sibylla-
berc In 1328 werd de ingang door een
aardbeving versperd. Volgens de legende
gaf de grot toegang tot het fabelachtige
cn zcdelgk verdorven rijk van koningin
Sibylle. Tot ln 1327 schgnt zg gediend te
hebben als vergaderplaats van de be
oefenaars der zwarte kunst.
Medewerker van Desonay is de Ita
liaanse prof. Falsetti Het geld voor de
expeditie is bijeengebracht uit Belgische
en Italiaanse fondsen Men wil zich een
doortocht tot de grot banen en trachten
na te gaan, in hoeverre de legenden een
grond van waarheid mochten hebben.
Bij de aanwerving van helpers uit de
omtrek stuit men op moeilijkheden,
doordat de bevolking bevreesd is voor
de gevolgen van „ontheiliging" van de
grot.
vastgestelde tijdslimiet.De mogelijke
bedreiging van de veiligheid is zowel di
rect als van lange termgn en Amerkla
moet „voorwaarts gaan met soepele
houding en continuïteit van doel
Het rapport ontkent, dat de door
Amerika aan bevriende landen gegeven
militaire, economische en technische
hulp neer zou komen op een ..wegschen
kingsprogram." Deze hulp Is een ge
zonde en grote winst afwerpende inves
tering in nationale veiligheid, aldus het
rapport.
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Amsterdam
Edinburgh
Londen
Luxemburg
Pargs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Locarno
Berlgn
Frankfort
Miinchcn
Wenen
InnsbrUck
onbewolkt
zv aar bew.
onbewolkt
regen
half bew.
onbewolkt
zwaar bew.
Wisselend bewolkt
Amerika's aandeel in de
veiligheid der vrije volken
Opvolger van
Clarence Hunter:
Frank E. Grismer
De Amerikaanse zakenman Frank C.
Grismer. uit Cleveland, is benoemd
tot hoofd van de missie van liet Ame
rikaanse Bureau voor buitenlandse
werkzaamheden (FOA) in Nederland.
De benoeming is vandaag door Stas
sen. directeur van de FOA, de Was
hington bekendgemaakt.
De heer Grismer. die op 9 Augustus
1837 te Brooklyn werd geboren, hoopt
half September in Den Haag te arrive
ren. Hij volgt Clarence E. Hunter op,
die op 30 Juni J.l. aftrad als chef van de
MSA-missie in Nederland.
Charles P. Fossum. die op het ogen
blik als waarnemendhoofd van de missie
dr FOA in Den Haag optreed, zal deze
functie blgven bezetten tot de aankomst
van de heer Grismer.
Meer geld voor Azië, minder
voor Europa
Eisenhower heeft het congres een
rapport over het program van de weder
zijdse beveiliging in het eerste halfjaar
1953 doen toekomen. Hij zegt nierin o.a..
dat de Westelijke landen moeten stre
ven naar grotere eigen bijdragen in de
gezamenigke bevciligings-inspanning,
daar de Amerikaanse hulp niet alles
voor haar rekening kan nemen.
Dc Sovjet-Unie bleef ccn ernstige
bedreiging voor de vrede, aldus het
rapport, en de Amerikaanse hulp „tot
het tegenhouden van communistische
expansie" kreeg haar zwaartepunt
meer in Azië en het gebied van de
Stille Oceaan dan in Europa.
Gezien het feit. dat dc Amerikaanse
hulp niet alles alleen kan doen. moeten
nadere maatregelen getroffen worden.
Het Is van belang, dat het program voor
de wederzijdse beveiliging en de Ameri
kaanse politiek in zake de betrekkingen
met het buitenland als geheel zodanig
wordt uitgevoerd, dat het nemen van
dergelijke maatregelen vergemakkelijkt
wordt. Eisenhouwer noemt dan- spoedi
ge bekrachtiging van het verdrag voor
de Europese verdediging, uitbreiding
van de handel cn grotere Investering
van particulier kapitaal in ten achter
gebleven landen.
In zgn kort begeleidend schrgven aan
het congres zegt de president, dat de
veiligheid van Amerika onontkoombaar
verbonden is met de veiligheid en het
welzijn van andere vrije landen.
Volgens het rapport zal de FOA.
waarin thans de MSA is opgenomen, in
het lopende fiscale jaar. dat 30 Juni 1954
eindigt, 6 600.000.000 dollar kunnen uit
geven of toewijzen, waarbij 4.500 mil-
lloen dollar nieuw geld.
Van de nieuwe gelden voor het pro
gramma 1954 zal ongeveer 37 procent
bestemd zijn voor Azië 'waaronder spe
ciale hulp voor Indo-China) in vergelij
king met 14 procent in het voorafgaan
de jaar.
Het Europese programma zal vermin
derd woiden van 73 procent van het to
taal der gelden ln 1953 tot 50 procent in
1954.
Ofschoon het congres laatstelijk dc
duur van de economische hulpverlening
aan het buitenland beperkte tot einde
Juni 1956 en de militaire hulp een jaar
later, wordt in het thans aan het con
gres gezonden rapport verklaard, dat
de veiligheid van de vrije wereld niet af-
hankelgk kan worden gesteld van „een
Ah-1 President Sockarno. in het Paleis
aan Mcrdeka. werd deze foto genomeru
Reisleider deelde klappen uit.
Een reisleider van een Duits gezel
schap is te s-Gravenhage aangehouden
nadat hij een trambestuurder en een
trampassagier een klap in het gezicht
had gegeven.
Op dc Prinsessegracht had Maandag
tegen middernacht een onbetekenende
aanrijding tussen de Duitse bus en een
wagen van lgn 9 plaats, die vermoede-
lgk door de trambestuurder niet ts be
merkt. De tram reed door. maar de bus
ging er achteraan. Op het Spui zette de
bus chauffeur zjjn voertuig op de rails
om de tram te laten stilhouden. Dc
chauffeur en de reisleider van de Duitse
bus gingen de tram in. waar dc tram
bestuurder. alsmede een passagier die
zich met het geval bemoeide, ccn klap 1
In het gezicht van de reisleider kregen.
Laatst genoemde is aangehouden; dei
bus kon na enig oponthoud de reis
der leider vervolgen.
Tijdens ccn bezoek, dat alle minis-1 Indonesië - het kabinet
Iers van het nieuwe kabinet in I Wongsonegoro >- brachten