LEIDSCH
DAGBLAD
1
Tijdelijke veiligheidsmaatregelen
voor industriële moeilijkheden
si™
SZste Jaargang
ZATERDAG 25 JULI 1953
No. 27974
Hoor:
„•teur: 3. W. Henny
ifdredactlo: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal; f0.47 per week
Witte Singel 1. Leiden Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Moskou blijft in
troebel water vissen
heef alle schijn, dat Moskou de
'ènheid oin tijd te winnen, niet on-
.ruikt laat voorbij gaan!
in de uitnodiging van de drie Weste
lijke crote drie voor een viermogend-
hedenconlerentle op lager niveau is nog
niet geantwoord. Wel heeft de Prawda,
het officieel partij-orgaan. er een hoofd-
■rtikfaan gewijd en veel hoop op aan-
«gjrdin™ althans zonder .neer, geeft dit
niet' Feitelijk is dit hoofdartikel weinig
dan een aansporing om vast te
ucn aan de idee Churchill om een
Jerentip te houden op het hoogste
»au daar het huidige voorstel van
Westen, mede. waar de agenda is be-
weinig uitzicht geeft voor het
n om het spel van uitstel te kun-
speler., waarin Moskou zo sterk is.
[dzaak lijkt ons in dit artikel van de
a de bedoeling om de onenigheid
de Westelijke drie, met Inbegrip
van West-Dultsland, te vergroten. En,
héteas alet zonder succes. Reeds direct
jnaihet verschijnen van dit artikel zijn
itemmen, die betreuren, dat Chur-
:s idee te Washington is afgewezen,
leuw opgegaan in versterkte vorm.
schijnt voor het Westen wel heel
k te zijn om in te zien, hoezeer het-
an het Kremlin juist bevorderd
door eicen houding! Telkens en
weer wordt uiting gegeven aan
ijtzwam. die het Westen verdeelt
men zich door de rode actie ver-
om de uiterlijke tekenen daarvan
fte spitsen. Het is een meer dan be-
(I schouwspel.
In de parlementen, voor zover
nog niet op zomerreces zijn. wordt
ian vrije voet gegeven en Moskou
pt maar al te goed daarvan profijt
nnen trekken.
t blijkt evenzeer uit de reeds weer
rtranderde houding van het communis-
i#ten aanzien van de onrust achter het
■ren Gordijn, die Moskou zoveel zorg
eeft zorgd en nog bezorgt, al tracht
dit te verdoezelen. In Oost-Duits-
ffl, waar alle reden bestond voor vrees
het rode regiem, zijn de bakens
verzet. Dat. blijkt zonneklaar uit
feit, dat rode Hilde, de meest ge-
rode inquisiteur, benoemd is tot
van justitie en deze reeds heeft
mdigd. dat de verzetsleiders van
op de meest felle wjjze zullen
vervolgd. Ook in Hongarije zijn
lane toezeggingen al weer gedeel-
teruggenomen en herneemt de
inistische scherpslijper Rakosi zijn
D9r:t ie. die hij blijkbaar slechts
ten gunste van Nagy had
Maar ook op het terrein der
ntandse politiek gaat Moskou voort
t zaad der verdeeldheid te zaaien,
ten aanzien van de Balkan een
enting van houding scheen te zijn
ekondigd, tot uiting komend in her
der betrekkingen met Zuid-Slavlë
riekenland en het terugnemen van
tu> tot het verkrijgen van Turks
;ebied aan de Kaukasus welk
- trouwens botweg door Turkije
Is -verd afgewezen is Moskou
iea het Turkije lastig te maken
het oude vraagstuk van de Dar
en en de Bosporus. Het Kremlin
e te moeten protesteren tegen het
-Amerikaans vlootbezoek aan de
1 Zee. hoewel Turkije lid is van de
en als zodanig deelneemt aan grote
-oefeningen, waarvan dit bezoek
s een beleefdheids-einde is. Ern-
wordt het niet genomen en dit be-
ook niet Turkije verwees zeer
naar de overeenkomst van
c doch het is weer eens be-
van voortzetting van de oude Rus
methoden.
voor niets heeft Moskou voorts
nieuwe ambassadeur in Perzië be-
d en heeft het de ..ret Israël na de
7 op de Sovjet-ambassadeur te
Ayiv verbroken betrekkingen her-
iDuidelijk treedt daaruit het stre-
naar voren om de tegenstellingen
ïroten en aan te wakkeren,
is de oude üovjet-politiek
el Perzië als Israël mogen echter
bedenken met. vuur te spelen zo zij
laten verlokken tot g 'oterc toena-
Speciaal Israël, dat de Arabische
zodoende wel eens in het Westelijk
zou kunnen jagen. Zo het Engels-
sch geschil over de Suez-Kanaal-
tot een oplossing zou worden ge-
waarvoor Amerika achter de
rmen zijn uiterste best doet. zou
>or de weg toch reeds zijn geopend
is weinig hoopvol vo- Israël in
komst. Wanneer Israël echter dit
meent te kunnen bezweren door
te gaan pappen met Moskou, zal
i. zijn positie eerder verzwakken
versterken. Maar ook Perzië, waar
mmunlstische Toedeh-partij groeit
zich wel bedenken
ziet, hoe Rusland bezig is het
spel in gematigde vorm te hervat-
Het Westen blijft daartegenover
verdeeldheid stellen: het is. alsof
htigheid de ovetfhand heeft ge-
bts de ratificatie van het E.D.G.-
door onze Tweede Kamer is een
nt. zij het een klein lichtpunt,
de ratificatie in andere betrokken
nog altijd twijfelachtig blijft.
Moskou een prachtgelegenheid om
bel water te blijven vissen.
WEERBERICHT
Later afkoeling
Bilt verwacht tot morgenavond:
4Heranöcrlljkc bewolking met later
>plaatH'li|k enkele buien en een kans op
onweer Zwakke tot matige wind, mor
sen ruimend naar Zuid-West tot West
'Wpaaro gaande met afkoeling.
(Opgemaakt te 10 uur)
26 JULI
op: 452 uur; onder: 20.40 uur.
op: 20.43 uur: onder: 4.28 uur.
»ewater te Katwijk te 2.48 en 15.18
ir 127/7 t€ 3.34 en 16.05 uur)
Hit
nua»mer bestaat uit 10 pagina's
en een Bijvoegsel.
Uitweg uit Benelux-impasse
Instelling van Benelux-fonds in
Nieuw overleg in October
(Van onze parlementaire redacteur)
De ministersconferentie van de Benelux, die gisteren In Den Haag werd gehou-
denden heeft enige belangwekkende resultaten opgeleverd. Besloten werd tijde
lijke veiligheidsmaatregelen te treffen, wanneer ernstige industriële moeilijk
heden rijzen. Indien over moeilijkheden binnen een bepaalde termün geen over
eenstemming wordt bereikt, zal een commissie van arbitrage in werking treden.
Tenslotte is besloten een adviserende interparlementaire Beneluxraad in te
stellen, waarvan de leden door de parlementen der drie landen zullen worden
benoemd.
Aan het ministeriële overleg, dat het
sluitstuk vormde van de conferentie,
waarop gepoogd werd een uitweg te vin
den uit de impasse, waarin de Benelux
terecht gekomen, werd van Neder
landse zijde deelgenomen door de mi
nisters Drecs, Zijlstra, Van de Kieft,
Luns en Mansholt. terwijl de Belgische
regering vei tegenwoordigd was door de
fisiers Van Houtte, Van Zeeland,
Heger, Duvieusart en Janssen. Luxem
burg was vertegenwoordigd door de
eerste minister Dupong.
De besprekingen, die plaats hadden
in de stijlvolle Trèves-zaal van het Mi
nisterie van Verkeer en Waterstaat, wer
den ook bijgewoond door prof. G. Brou
wers. secretaris-generaal van Economi
sche Zaken en baron de Snoy. De overige
aan de ministers toegevoegde deskundi
gen vergaderden in een andere zaal.
Later afkoeling
Het K.N.M.I. deelt mede:
Gedurende de afgelopen dagen deden
zich enkele wijzigingen in de luchtdruk
verdeling voor. welke tot gevolg hadden
dat in de nacht \an Vrijdag op Zater
dag de wind naar het Zuiden draaide
en de nog aanwezige bewolking vrijwel
geheel verdween.
Deze ontwikkeling vond plaats op de
flank van een Oceaandepressie waar
van het centrum nu vrijwel stationnair
ten Zuiden van IJsland ligt. Nadat een
rug van hoge luchtdruk over Frankrijk
naar Duitsland was getrokken, kreeg
een kleine boven Spanje aanwezige
warmtestorlng de gelegenheid naar liet
Noordoosten te bewegen. Zaterdagmor
gen lag deze in de buurt van Bordeaux.
Verwacht mag worden, dat deze sto
ringen, verder naar het Noordoosten
zal trekken en in de loop van Zondag
ons land in Noordoostelijke richting zal
passeren. Achter deze storingen stroomt
koelere lucht van Oceanische oorsprong
het continent binnen, zodat na dc pas
sage ervan, welke met enkele buien ge
paard kan gaan, afkoeling zal optreden
bij winddraaiing van Zuid naar Zuid
west tot West.
Weerrapporten
(Van hodenmorsen 7 uur).
SS -s 3
t 32 P3
s a ES cS
Licht bew. z 4 23 10
zwaar bew. w 5 20 2
Licht bow. windstil 21 0
zwaar bew. wzw 6 20 5
onbewolkt zo 4 21 0
regen z 6 19 3
onbewolkt windstil 21 0
onbewolkt o 4 210
onbewolkt windstil 26 0
onbewolkt zzw 2 24 0
onbewolkt windstil 26 0
onbewolkt windstil 26 0
onbewolkt windstil 24 O
onbewolkt windstil 24 O
onbewolkt windstil 22 0
onbewolkt no 3 24 O
onbewolkt o 1 22 O
licht bew. windstil 25 0
onbewolkt windstil 25 0
onbewolkt windstil 30 0
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Amsterdam
Edinburgh
London
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Geneve
Zürlch
Locarno
Berlijn
Frankfort
MUnchen
Wenen
InnsbrUck
Romo
Gistermorgen om elf uur ving de confe
rentie aan. Zij duurde tot ongeveer half
zes. Toen vertrokken de Belgische minis
ters haastig naar Brussel, om op tijd
aanwezig te zijn bij een receptie ter ge
legenheid van het bezoek van de Japanse
kroonprins aan België.
Aan het einde van de conferentie wer
den twee protocollen ondertekend. Een
betreffende de coördinatie van de eco
nomische en sociale politiek en een be
treffende de instelling van een advise
rende interparlementaire Beneluxraad.
CRISIS DREIGDE TOT
MISLUKKING TE LEIDEN
De crisis in Benelux, die nu al enige
maanden bestaat cn die de vrees scheen
te wettigen, dat er van de tot stand-
koming van een. Economische Unie wei
nig meer te verwachten viel, heeft men
op een aantal besprekingen op het hoog
ste niveau getracht te overwinnen. De
moeilijkheden waren oorzaak van een
tempovertraging in de verwezenlijking
der Economische Unie. Bij liet zoeken
naar een oplossing is men er van uitge
gaan. dat deze moest worden gezocht
niet uitsluitend in het treffen van be
paalde beschermende maatregelen, maar
dat zij moest worden geplaatst in wat
men zou kunnen noemen het decor var.
de Economische Unie. Met andere wooi -
den. de toekomstige Economische Unie
moest door de te treffen maatregelen
worden gediend.
De gevonden oplossingen vormen
nieuwe elementen in het Bcnelux-ge-
heel. Het zijn er voorlopig twee: arbi
trage en interparlementair contact. De
verdere coördinerende maatregelen op
economisch terrein zullen in begin Oc
tober op een volgende ministersconfe
rentie besproken worden.
VAN TIJDELIJKE AARD
De nu getroffen maatregelen heb
ben in de eerste plaats de strekking,
de scherpe kanten van de tegenstel- l
lingen in concurrerende bedrijfstak-
ken weg te nemen. Zij hebben en
dat is wellicht het meest belangrijke 1
aspect van het getroffen accoord
een tijdelijk karakter. Ware dat niel
het geval geweest, men zou van een
mislukking hebben kunnen spreken
Er is veel tijd cn zorg besteed om het 1
over deze tijdelijkheid eens te wor
den. Zonder dit voorbehoud zou dc
Economische Unie nog weer verder i
haar verwezenlijking zijn afge-
Gisteren is de conferentie van Bene
lux-ministers in de Trèves-zaal van
het Binnenhof in Den Haag ge
houden.
Zittend van links naar rechts:
Minister Janssen. Belgische Min.
van Financiën; Minister-President
van Luxemburg. Dupong. Dr W.
Drccs. Min.-Prcs. van Nederland.
Minister-President van België. Van
Houtte. Minister van Buitenlandse
Zaken van België. Van Zeeland en
Minister van Buitenlandse Zaken
H. -4. H. Luns.
Staand, v.l.n.r.: de heer A. Calmes.
adviseur Ec. Zaken van Luxemburg.
L. Schdtis. Luxemburgse gezant te
Brussel. Minister Zijlstra. van
Ec. Zaken van Nederland. Min. S. L.
Mansholt. van Landbouw. J. van de
Kieft. Minister van Financiën. Mi
nister van Ec. Zaken van België.
Duvieusart. Mr B. P. H. Baron van
Harinxsma thoc Slootcn. Ned. ge
zant te Brusel cn dc Belgische
zant in Den Haag. E. Gracffe.
GEEN LEIEN DAKJE
Dat wil niet zeggen, dat men er
is. Het zal in jaren ook niet van i
leien dakje gaan. Men gaat er ook
van uit. dat de normale werking
de gemeenschappelijke markt op het
grondgebied der drie landen niet be
perkt mag worden.
Op de maatregelen zal slechts een be
roep kunnen worden gedaan, indien de
Tegen ds Niemoeller en
Heinemann
moeilijkheden gevolg zijn van de invoer
van een der drie landen. En dan nog
zullen bepaalde richtlijnen in acht moe
ten worden genomen. I
Voorwaarde is dat de productie in de I Een aantal protestantse afgevaardig-
loop van een half jaar met tenminste den der Christelijke Democratische Unie
15 pet is gedaald vergeleken met de hebben tot de leiding van de in Augus-
corresponderende periode van dc twee ,us Hamburg te houden Protestantse
voorafgaande jaren. De vermindering j kerkdag het verzoek gericht te voor-
moet voor meer dan 75 pet kunnen komen, dat kerkpresldent ds Niemoeller
worden toegeschreven aan de vermeer- c» de praeses der Evangelische Synode
dering van de invoer uit een partner- dr Heinemann op deze kerkdag polities
]an<j. getinte redevoeringen zullen houden.
Een verdere voorwaarde heeft betrek- j Zowel ds Niemoeller als dr Heinemann
king op de stijging van het invoers- I Z|ln voormannen van de neutrallstische
volume. Het moet met 60 pet zijn geste- beweging in West-Duitsland
gen of een waardestijging van 15 pet Vorig jaar hebben de politieke lnzich-
bedragen Met dier. \erstande echter. ten van dr Niemoeller tijdens de kerk-
dat dc productie in het invoerer.de tand I oag in Stuttgart tot een conflict ge
niet is gestegen, dit de totale toene- >eld Tengevolge waarvan de kerkpresi-
nurg van ce invoer voor niet meer dan dent ervan heeft afgezien de kerkdag
20 pet. u'r de-d? landen afkomstig ,0* }e spreken
dat de vermeerder.nz van invoer net B'J d* Stuttgartse kerkdag waren,
in de plaais van ir.voer uit derde lain er. met enkele uitzonderingen, geen deel-
is gekomer en dat de invoer uit het nemers uit de Sovjetzone aanwezig,
partner-land ten minste 7 pet. van het aangezien deze geen vergunning voor
ivoerende land uit- I tie
reis kregen De regering der Sov
jet-zone heeft onlangs in het kader van
de verzachting der politiek tegenover
öe kerken, toegezegd dat zij de tiendui
zend Oost-Duitsers, die naar Hamburg
verbruik
Indien een maand nadat door i
der regeringen een verzoek tot
.kit..„si i.rf.n iaien passeren.
een arbitrage van een uit drie leden
bestaand college worden ingeroepen.
Dit geldt niet slechts voor de indu
striële sector, maar ook voor de agra-
De Protestant-se leden der C.D.U., die
het initiatief tegen de beide omstreden
kerkelijke leiders hebben genomen, heb-
ben de overtuiging geuit, dat op de
kerkdaz, die Oost- en West-Duitsers
De normale procedure van onderne- zal verenigen, géén politieke problemen
mers-overeer.komsten in onderling over- behoren te worden aangesneden,
leg. waarbij de verantwoordelijkheid
geheel ligt bij het bedrijfsleven, wordt
door het instellen van arbitrage uiter
aard niet doorkruist.
Voor sommige bedrijfstakken is deze
procedure al op gang Voor twee be
drijfstakken de chameuse-industrie en
de emaille-waren-industrie bestaan
reeds bevredigende werkende overeen
komsten. Voor de bedrijfstakken rayon-
weefsel. handbreigarer.s. lerer. schoenen
industrie en beschuit-industrie zijn de
procedures op gang of zuilen op gang
worden gebracht.
Besloten is de moeilijkheden in de
confectie-industrie. die reeds lang be
staan. aan arbitrage te onderwerpen.
Voor zover geen ondernemersovereen
komst bestaat, zal, voor de duur van
twee maanden, de uitvoer worden vast
gesteld op basis van het gemiddelde over
de drie verstreken halfjaren.
De maatregelen kunnen van verschil
lende aard zijn. Uit de aard der zaak
gaat de voorkeur uit naar ondernemers-
afspraken. Daarnaast wordt echter ge
dacht aan een stelsel van minimum
prijzen. aan contingenterings-afspraken
of aan bepaalde heffingen in speciale
gevallen.
WORDT NEDERLANDS LOONPEIL
VERHOOGD?
In het protocol is ook voorzien in de
mogelijkheid tot oprichting van een
Benelux-fonds. De drie regeringen heb
ben de wenselijkheid daartoe erkend,
teneinde de productiviteit en de verwe
zenlijking van het aanpassingsproces te
bevorderen.
Wat dit aanpassingsproces betreft,
dient daarbij te denken aan de verschil
len in loonpeil.
De jongste ontwikkeling van de Ne
derlandse betalingsbalans, zo werd ter
conferentie vastgesteld, doet een
zekere verhoging van het loonpeil in
Nederland wenselijk schijnen.
Anderzijds schijnt door de jongste
ontwikkeling van het buitenlands han
delsverkeer der B.L E U. een verlaging
van de productiekosten in de B.L.E.U.
nuttig.
Dc gedachte van een fonds voor mo
dernisering. waarbij ook de landbouw
een rol speelt, is nog niet uitgewerkt.
Zij is echter als principe aanvaard.
De getroffen regelingen behoeven par
lementaire goedkeuring en daartoe
strekkende voorstellen zullen dus bij de
Staten-Generaal aanhangig worden ge
maakt. Dat betekent, dat de arbitrage,
in afwachting van de parlementaire
goedkeuring een officieus karakter
krijgt en dat de uitspraken de betekenis
van adviezen hebben op de basis van
een gentlemen's agreement.
Met betrekking tot de adviserende
inter-parlementaue Benelux-raad kan
De Oost-Duitse oogst loopt dit jaar
ernstig gevaar, aldus het Oost-Duitse
weekblad „Der Freie Bauer".
Het blad wijt dit aan slechte weers
omstandigheden. bureaucratie en onvol
doende hulp van industrie-arbeiders op
de velden.
Volgens het blad bestaat er ln Oost-
Duitsland sedert lang een tekort aan
aardapjjelen. De autoriteiten schijnen
niet te weten, dat de mensen op de
nieuwe aardapyielen wachten, want de
oogst komt nog altijd heel langzaam
binnen, aldus het blad.
Alle Oost-Duitse bladen publiceerden
heden oproepen van organisaties, waar
in er bü de stedelijke bevolking op
wordt aangedrongen om de boeren te
helpen in ..hun strijd voor een oogst
zonder verhes".
Het Albanese kabinet is gereorgani
seerd en een aantal ministeries en
staatscommissies zijn opgeheven.
landen, die handel drijven met com
munistisch China en wier schepen goe
deren naar dat land vervoeren, boeten
moeten opleggen.
De boeten zouden van de toewijzing
voor buitenlandse hulp voor het land
kunnen worden afgehouden.
Het voorstel is in kringen van het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken koel ontvangen. Men wijst
er op. dat het de indruk wekt in strijd
te zijn met het standpunt der Ameri
kaanse regering.
worden meegedeeld, dat hij uit 35 leden
zal bestaan (15, 15 en 5).
De regeringen kunnen de raad raad»
plegen over problemen van gemeen
schappelijk belang. Zij moeten dit doen,
wanneer het parlement van een der drie
staten de wens daartoe te kennen geeft.
In officiële Nederlandse kringen
was men gisteravond bepaald tevre
den over het resultaat.
Men acht een bevredigende basis
gelegd te zijn voor dc volgende confe
rentie van October a.s., welke de uit
bouw van de gemeenschappelijke poli
tiek tot een Economische Unie ten
doel beeft.
Oud-Leiden
raakt.
DRIE CRITERIA
De moeilijkheden in bepaalde industriële
sectoren zullen worden vastgesteld aan
de hand van drie criteria:
hetzij de productie in een van de deel
nemende staten in een bepaalde mate
zou zijn gedaald in gevolge dc concur
rentie van een andere deelnemende
staat:
hetzij de invoer van een der deelne
mende staten in de andere merkbaar
zou zijn gestegen:
hetzij dat in een sector van een der
deelnemende staten een ernstige crisis
aan het licht is getreden.
Belangrijk in dit verband is. dat het
hierbij gaat over incidentele gevallen
Door het zo te stellen kan het probleem
van het ontstaan van een algemeen
systeem van protectie worden ontgaan.
Benelux, zo werd ons nog eens te ken
nen gegeven, heeft een tijdje op de rand
van een afgrond gestaan Door de maat
regelen alleen uit te strekken tot inci
dentele gevallen en er een tijdelijk
Uil at gioutte van Hel boomgewas valt al at tc
leiden, dat deze opname van de voormalige
Kweekschool voor Zeevaart in het Noordeinde van
geruime tijd her dateert en ook de beide molens
op ite achtergruna zult ge m tut tegenwoordige
stadsbeeld tevergeefs zoeken. Dit plaatje werd
ons ter beschikking gesteld door dc heer N. A.
Kriek, Oude Rijn 58. alhier.