iLEIDSCH DAGBLAD Moskou liet sovjet-zone meer dan 70 milliard D.M. betalen ►2ste Jaargang ZATERDAG 18 JULI 1953 No' 27968 f irecteur: J. W. Henny loofdredactle: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6.— per kwartaal; f0.47 per week Witte Singel 1, Lelden Giro No. 57055 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507 y Politieke 'j verwarringen /I In de Sovjet-unie voltrekt zich thans, J/>\ijk niet anders te verwachten was, H'.n grote zuiveringsactie. De val van {Jjena. heeft t/och vanzelfsprekend ten Bjivolge, dat zijn aanhangers het veld y loeten ruimen. Hoever zich dat uit- .rekt, Is moeilijk te beoordelen, omdat /leen van leidende figuren naar het OTntenland bericht doorkomt Ook blijft geheel in het duister, hoe /i/erigena de machtsverhoudingen in t rode paradijs liggen Weliswaar Maat het leger blijkbaar achter de gang «in zaken, doch het is onmogelijk te JjZ'ggen. of het leger Malenkof als lei- y?r erkent. Het rode leger is een van fmachtigste factoren geworden, voor- nu de veiligheidspolitie voorlopig is 1 tgeschakeld als gevolg van Berla's ïg. Mlaar wie leidt dit leger? In Is het maarschalk Boelzanin, i dit ook In werkelijkheid het heeft het de schijn, dat de z.g. lade garde opnieuw naar voren komt, letgeen weinig goeds voorspelt ten van de toekomstige rode poli- bulten. Weliswaar zal momen- r//>elhet roer moeilijk geheel om te aoièn zijn, doch minder dan ooit zou r dan in wezen sprake zijn van wyzi- Jing van bedoelingen, al sluit dat wyzi- jöing van taktiek niet uit! J]i Misschien zal men spoedig een tipje V/Jan de sluier, die thans het Sovjet- iy/eleid bedekt, zien opgeheven worden, (/Ju Moskou eerlang zal moeten ant- tji oorden op de officiële uitnodiging voor f Je vier-mogendheden-conferentie van ^v/ünisters, die aan de Sovjet-gezanten /7Jj\ de betrokken hoofdsteden is over- andigd. Hooggespannen zijn de verwachtingen mtrent dit antwoord niet en dit kan v/ ok moeilijk anders. Maar de Russische .olitiek ds zeer vindingrijk en daarom /lijft steeds mogelijk, dat een onver- achte wending een streep haalt door verwachtingen. Indirect heeft de Oost-Duitse rege- /%ng Grotewohl al een antwoord gege ten en natuurlijk met toestemming yj/m niet te zeggen op last van Moskou MJ- door opnieuw voor te stellen aan Y/j'-cxm om samen eens te praten over de f*Cy(iogelijkheid van hereniging van Duits- <y/\nd, waarbij de idee van vrije verkie- V/.ngen niet a priori wordt verworpen. lo'n bespreking zou als het ware de ileidlng kunnen vormen voor verdere nderhandelingen. waarbij vermoedelijk an Moskou een zekere leiding zou heb- en. Maar Bonn denkt er niet aan om ierop in te gaan, daar het zeer te- //echt van oordeel is, dat de regering) /irotewohl slechts bestaat bi) de gratie y/an de Russische tanks. Steeds duidelijker wordt, dat de ko llende verkiezingen in West-Duitsland en geduchte handicap vormen voor de erdereaontwikkeling in ons werelddeel, aar partij -belangen gaan overheersen, letgeen nu eenmaal weinig bevorder- 'i)k is voor het algemeen belang. De "y/ocialisten moeten zich feller dan ooit jjP/eren tegen de politiek van Adenauer. 'JYJ.w vasthoudt aan het principe, dat; ^jlechts met behulp van het Westen de dSroereiügfng van Duitsland zal zijn door voeren, althans een hereniging, die) 5y>uitsland zijn plaats tussen de vrije) olken hergeeft. Wat zou het Duitsland /aten, zo, trots hereniging, het land speelbal zou blijven in handen van Kremlin'' De socialisten willen nog niet inzien, dat een onbewapend VgfJuitsland betekent, dat de Russische aan de Rijn komt te liggen De Duitse neutralisatie zou een ramp tekenen voor Duitsland zelf. doch SjgfveivBeer voor West-Europa, g» Geen wonder, dat Amerika alle) JgKrachten blijft inspannen om het EDG- *25verdrag-er door te krijgen, maar. he- is, allerlei krachten schijnen samen) spannen om dit te voorkomen. Niet) Heen de communistische actie is van) ►elang feitelijk is dit slechts een ;leln stroovuurtje maar meer aller- natlanale belangen en belangetjes, breed worden uitgemeten. Met joorbij zien van het grote belang, dat ie doorslag diende te geven. I Met de ratificatie van de EDG wordt üentengevolee totaal geen haast ge- ,ge naakt. Slechts Nederland schynt te be- rijpen, wat op het spel staat en ons >a riement zal vermoedelijk spoedig tot lehandeling overgaan en de EDG met «file benodigde twee-derde meerderheid anvaarden. Een lichtend voorbeeld, >mdat hier te lande geen partijbelan- en de boventoon schijnen te voeren, woals ook bij onze Zuiderburen, waar de ^Socialisten, hoewel voorstander van df behandeling traineren om alge' ^gPnene verkiezingen af te dwingen, die jU&en einde zouden maken aan de Katho- meerderheid. En in Frankrijk behoeft men in de omstandigheden aan ratificatie ^-•envouchg niet te denken, al blijft ook regering Lamel met de mond aan ii^le EDG trouw. Laniel moet echter wel iSwiitstellen en nog eejis uitstellen, anders fou zijn lot spoedig zijn bezegeld, voor- 1 ook, waar Amerika geen tegemoet komingen verleent inzake Indo-China. lat voor Frankrijk als een loden last ^.waar op het budget drukt. De oorlog -jn todo-Ohina zal voor Frankrijk op len duur belastingverhoging beslist -^Sioodzakelijk maken en het is bekend, loezeer de parlementsleden in Frank rijk daarvoor vrezen Zo wordt de eenheid van West-Europa "J^n vrijwel alle landen ons eigen land uitgezonderd, afhankelijk gesteld neven-belangen van ondergeschikte Ojiard in verhouding tot het alles over- -r?»ieersende vraagstuk! ISC' Moge Nederland's voorbeeld een sti- ^Mnulans zijn voor de andere betrok- l&Cr 'renen Veel meer dan in 1947 was geëist (Van onze correspondent in Bonn) Van Duitse zijde is een Interessant overzicht gegeven van wat de Sovjets na 1945 al zo aan „herstelbetalingen" uit de door hen bezette zone van Duitsland hebben geperst. Men betitelt dit over zicht als „het tot nu toe volledigst mate riaal" op dit gebied en de lezer krijgt inderdaad de indruk dat die uitdrukkin" juist is. Het rapport berust op originele gege vens uit het „bureau voor herstelbeta lingen" van de Sovjetzone, die op de een of andere manier in handen van de West-Duitse sociaal-democraten zijn gevallen. Om mol het eind te beginnen: het to taal van dergelijke betalingen, gere kend tot en met het jaar 1952, be loopt volgens het rapport minstens 70.97 milliard Duitse mark. Deze enor me som is verkregen door een bedrag van 49.90 milliard D.M.. dat betrekke lijk nauwkeurig kon worden vastge steld op te tellen bij een bedrag van 28.68 milliard, waarvan de vaststel ling niet zo precies in haar werk kon gaan, maar dat waarschijnlijk ook nog eerder te laag dan te hoog ligt. Samen is dat 78.58 milliard. Wanneer men daar de bezettingskosten - als oneigenlijke herstelbetalingen - tot een bedrag van 7.61 milliard, van af trekt. komt men tot het genoemde totaalbedrag van 70.97 milliard. Dit is reeds veel meer dan de Sovjets op de Moskouse conferentie van de mi nisters van buitenlandse zaken in Maart 1947 heben geëist. Molotof beweerde toen. dat men in Yalta was overeenge komen Duitsland een „overall"-herstel- betaling van 20 milliard dollar op te leggen, waarvan de Sovjet-Unie de heft zou krijgen. De Westelijken waren ech- S» PRINS BERNHARD MAAKT DE) „SCHOUW" MEE Prins Bernhard heeft gisteren de uit ie 14e eeuw daterende schouw van de y-kdijk meegemaakt. Van Wijk bij Duur- .tede reed de Prins met het college van Dijkgraaf en Hoogheemraden in een >pen rijtuigje naar Schalkwijk, om de mderhoudstoestand van de dijk op dit raject te controleren. De contróle werd jp grond van de uit de 14e eeuw date- -ende voorschriften besloten met. een unch In het dijkhuis te Schalkwek. ter niet bereid zijn redenering te vol gen. hoewel Molotof dreigde, dat wan neer zij dat niet zouden doen. de Sov jets de economische eenheid van Duits land zouden verhinderen. Deze kwestie heeft ook op de latere conferenties van de ministers van buitenlandse zaken een gewichtige rol gespeeld, maar nooit hebban de Westelijken een recht van de Sovjet-Unie op 10 milliard dollar er kend. De herinnering aan het ellendige cha piter van herstelbetalingen na de eer ste wereldoorlog was daarbij van be slissende invloed. De Westelijken geloofden niet meer dat hoge herstelbetalingen enig na oorlogse probleem konden oplossen en hoopten de Sovjets daarvan te kimnen overtuigen. Maar alles was vergeefs. De Sovjets bleven er bij. dat zij tien mil liard dollar moesten hebben, dat is meer dan al Dultslands tegenstanders na afloop van de eerste wereldoorlog eisten. En toen zij die niet met Weste lijke sanctie uit geheel Duitsland kre gen. wierpen zij zich als aasgieren op de door hen bezette zone. Daarbij gingen zij uit van een omrekeningskoers van 2.50 mark voor één dollar, wat ook al niet in de haak is. Hoe cynisch de Sovjets hier te werk zijn gegaan en hoe brutaal zij de Sov jetzone hebben leeggeroofd, blijkt het duidelijkst uit het. volgende. In 1950 werd met veel propagandistisch tam tam aangekondigd dat Stalin nog „slechts" een herstelbetalings-vordcring van 3.17 milliard dollar, of te wel 7.925 milliard mark wilde laten gelden, voldoen in de loop van 15 jaar. Maar alleen ui de loop van de volgende twee jaar bedroegen de herstelbetalingen 9.301 milliard mark Men weet dus. hoe men het moet opvatten wanneer de' Sovjets - naar verwaoht wordt - bin nenkort weer grootmoedig hun vorde ringen „verlagen". Het rapoprt - uitgegeven door de SPD (de party der sociaal democraten) - heeft g?en ongeiyk. wanneer het de herstel-betalings-polltiek van de Sov jets één van de belangrykste oorzaken van de recente opstand der uitgemer gelde en opgejaagde Oost-Duitse arbei ders acht. Een leeggeplunderde economie kan Rten vruchten ilragcn. Maar mis schien zijn de Sovjets „zo aardig" om. wanneer de situatie hopeloos gewor- Noors parlement ontbonden I Franse raid in Indo-China Koning Haakon VII van Noorwegen Verscheidene Franse bataljons parachu. heeft het Storting parlement waar- I tisten zijn gistermorgen vroeg bij Lang» van de zittingsperiode van vier jaar is son, 150 km. ten Noordooster, van Har.ol, uitgeworpen om vernielingen richten in de opslagplaatsen Vietminh. Langson is een kruispunt van aanvoerwegen uit China. Deze stad ia einde 1950 door de Fransen verlaten nieuwe kieswet, die voorziet in een meer 1 f,hee weren ^i^eistenm ver» uortanonuTiArHitnr» 7„u*r, I automatische geweren, is gisteren ver- geëindigd. ontbonden. Op 12 October zullen algemene ver kiezingen worden gehouden WUzigingen in de grondwet betreffende een reorga nisatie van de kiesdistricten evenredige vertegenwoordiging, zullen I vrijwel zeker tot gevolg hebben, dat de sociaal-democraten minder zetels zullen krijgen en dat mogelijk de regering zelfs haar meerderheid zal verliezen. nietigd. Aan de operaties, die begunstigd wer den door uitzonderlijk goed weer. werd deelgenomen door meer dan honderd Dakota's, jachtvliegtuigen, bommenwer- Het nieuwe Storting komt ongeveer 10 pers en „vliegende verhuiswagens" Januari voor het eerst bijeen. Intussen Heden hebber, de Fransen een munitie- zal de regering echter, op grond van een opslagplaats in de lucht doen vliegen, de hereniging van Duitsland enige jaren geleden van kracht gewor- Bij de ontploffing werden duizend taan en het lVesten dat den speciale wet, in geval van nood over skoda-mitrailleurs en zestig motoren vraagstuk te laten oplossen uitgebreide bevoegdheden beschikken. Zuivering in Oost-Duitsland aangekondigd Onrust duurt voort heidsparty, SED, moet gezuiverd wor den van sociaal-democratische arbel- Hijkens berichten in Oost-Duitse ders. die zich in de ryen van de partij bladen heeft Hermann Axen, een van verschuilen, aldus het officiële Oost- de jonge, machtige leden van het Po- j Duitse blad .JJeues Deutschland" lltbureau. in een rede een nieuwe zuive- In West-Beriyn zijn opnieuw berich- i? aangekondigd. Hij verklaarde, dat ten ontvangen over onrust - - on meedogend" onderzoek zal wor-1 den ingesteld naar het gedrag van par- 'rachtauto s vernield, aldus richten uit officiële bron. Ook ging 20.000 liter benzine voor de Vietminh- opstandelingen verloren. De valschermtroepen zullen zich, na volbrenging van de opdracht, over een afstand van honderd kilometer een weg moeten banen door bergachtig terrein naar door de Fransen bezet gebied. Zuid-S!avtë krijgt nieuw type wapenen tij- en regeringsfunctionarissen, ten'ein- te gaan. ho* zy hun plichten te genover de arbeidersklasse hebben ver vaald. erklaarde. dat de volgende ver gadering van het centrale comité van de Oost-Duitse socialistische eenheids partij 'SEDi ..krachtige maatregelen" op grond van de resultaten van dit on derzoek zal nemen 'In West-Beriynse politieke kringen maakt men hieruit op, dat reeds vooraanstaande SED-func- tionarissen zijn gearresteerd». Axen zei o m „dat het geen zin heeft beloften te doen die niet nagekomen kunnen worden, de productie zal moe- ,ten worden vergroot voor de levens standaard zal kunnen worden verbeterd, i De Oost-Duitse socialistische een- Het Amerikaanse ministerie ran bui tenlandse zaken heeft medegedeeld, dat ww.w..- de VS. Engeland en Frankrijk Zmd- Erfurt.Slavic hebben uit2enod:gd een confe- Dresden. Dessau en Halle. waar arbci- 'cntie van militaire functionarissen te ders vriilating van stakers eisen en Washington bij te wonen, waarop zal klagen over slechte voedselrantsoene- I worden gesproken over kwesties die ring. Ooggetuigen uit Oost-Beriyn voortvloeien uit de militaire bijstand, maakten melding van eer. „parade" van I die de drie landen aan Zuid-Slavi 200 Russische tanks en verkenningswa- ger.s door die delen van Oost-Berlijn, vaar precies een maand geleden de on geregeldheden begonnen. Naar anti-communistische berichten diensten in West-Beriyn voorts meld den, heeft de nieuwe Oost-Duitse mi nister van Justitie, Hilde Benjamin, op dracht gekregen processen tegen de aanvoerders van de opstand van 17 Ju ni voor te bereiden. Een dezer diensten verklaarde, dat de zoon en schoondoch ter van Benjamins ontslagen voorgan ger. Fechner, uit de gevangenis ontsla gen zijn. Fechner zelf zou nog in ar rest verbiyven. vice-voorzitter van de Oost- Duitse ministerraad. Ulbricht, heeft in een rede voor de arbeiders van de co- kesfabriek Lauchammer in de omgeving van Kott.bus medegedeeld, dat het. op zetten tot staking en verzet sedert 17 Juni nog steeds aanhoudt. De „vijandige elementen" die het ge- ?uw zijn binnengedrongen, passen, al dus Ulbricht. een nieuwe tactiek toe. By het bespreken van economische vraag stukken. keren zij zich tegen de Oder- Neisse-grens en beledigen leden van de regering. In een radiorede heeft de burgemees ter van West-Beriyn. Reuter, aangekon digd. dat iedere Oost-Duitser binnenkort maandelijks gratis levensmiddelen in West-Berlijn voor een waarde van 5 mark kan krijgen. Slechts levensmiddelen met een hoge voedingswaarde zouden ter beschikking gesteld worden. Reuter verwacht, dat ongeveer 1 millioen Oost-Duitsers het kosteloze levensmiddelenpakket zouden kunnen afhalen. Gistermorgen zijn de Academie feesten ter gelegenheid van het 125- jarig bestaan van de KMA te Breda, officieel geopend. Overzicht tijdens de feestrede van Prof. Dr XV. Assclbergs. Weerrapporten fan heilenniorccn 7 uur). Twee Amerikaanse bommen werpers in botsing 8 DODEN". Op 30 kilometer van de Amerikaanse luchtbasis Williams (Arizona i zUn twee bommenwerpers van het type B-50 bij helder weer ln de lucht met elkaar in botsing gekomen. Het ene toestel stortte neer. waarbij acht inzittenden om het leven kwamen De vier overige inzittenden wisten zich met hun valscherm in veiligheid le brengen. Het andere vliegtuig werd licht beschadigd en slaagde er in op de luchtbasis te landen. Dit nummer bestaat uit 12 pagina's en een Bijvoegsel. WEERBERICHT Meer zon De Bilt verwacht tot morgenavond: Aanvankeliik nog vry veel bewolking met plaatselijk enkele regen- of on weersbuien, maar morgen overdag over het algemeen vrij zonnig met alleen in het binnenlan-i kans od een enkele bui. Zwakke tot matige westelijke wind Wei nig verandering in temperatuur. 'Opgemaakt te 10 u 19 Juli Zon op: 4.42 uur; onder: 20.49 ui Maan op: 14.09 uur. onder: 23.14 Hoogwater te Katwijk te 8.14 en 20.40 uur. (20/7 te 9.02 en 21.35 uur). IN FENDSJAAB VERDRONKEN 60 MENSEN. Op de rivier de Soetlej naby Pi rat- poer in Oost-Pendsjaato is een veerboot omgeslagen, waardoor ongeveer 60 men sen verdronken. ZUIDELIJKEN BLIJVEN IN DE AANVAL De besprekingen te Panmoendjon zun tot morgen uitgesteld. De Zuid-Koreanen hebben hun tegen offensief voortgezet en veertien strate-1 gische heuvels heroverd. Op verschei dene punten drongen zij hun tegenstan ders twee kilometer achteruit. Uit front- berichten blijkt echter, dat zij de Chi nezen nog niet hebben teruggeworpen op de stellingen van waaruit dezen Maandag hun grote offensief waren be gonnen. De Chinese Nationalisten hebben zich weer teruggetrokken van het veroverde eiland Toengsjan. lenen". Er Is nog geen datum voor de bespre kingen vastgesteld. Alleen kwesties. d:e betrekking hebben op de militaire by- stand. zullen worden behandeld, aldus de mededeling. Gezegd wordt, dat militaire vertegen woordigers van de drie Westelijke mo gendheden periodieke besprekingen met Zuid-Slavische functionarissen hebben gevoerd om de noodzakelyke hulp vast te stellen, maar de oorgestclde confe rentie te Washington was van groter belang „wegens het feit, dat Zuid-Sla- vië volgens de huidige plannen bepaal de afgewerkte wapenproducten zal ont vangen op grond van het program voor w-ederzydse beveiliging". Dit betekent, dat Zuid-Slavië be paalde W3pemtypen zal krijgen, die het nog niet in het verleden heeft ont vangen. Zuid-Slavië heeft de uitnodiging aan vaard. Churchill wordt sterker Premier ChurchiU. die thans rust houdt, wordt weer iets sterker Hy zal indirect deelnemen aan het parlemen taire debat over buitenlandse zaken, dat de volgende week zal worden ge houden. De waarnemende premier Butler, zal met hem overleggen voor het debat. In bevoegde kringen in Cairo is ver klaard. dat de Ver. Staten zich niet in het Brits-Egyptische geschil zullen mengen. De Amerikaanse ambassadeur in Cairo had de Egyptische minister op de hoogte gebracht van de resultaten der conferentie te Washington, doch geen bepaalde voorstellen ter regeling van het geschil naar voren gebracht, aldus verklaarde men De berichten in Egyptische bladen over een plan van vier punten van het Amerikaanse ministerie van buiten landse zaken werden in deze kringen tegengesproken. Prinsessen Beatrix en Irene in Chatham Prinses Beatrix en Prinses Irene zïin gisteren te Chatham by Cape Cog in de Amerikaanse Staat Massachusetts aangekomen, waar zy haar vacantie ven zes weken zullen doorbrengen. De Prinsessen zelden, dat zy van New York naar Chatham een goede reis heb ben gehad Gisteravond na aankomst zyn de bei» de Prinsessen gaan zwemmen. Oud-Leiden Weersverbetering Het KNMI deelt mede: Gedurende de laatste paar dagen stond het weer in ons land onder in vloed van een depressie, die van Ierland naar het Noordelijk deel van de Noord zee trok cn nu snel in betekenis af neemt. In verband met de vry grote afstand waarop de depressie voorbytrok was de bungheid over het algemeen niet groot: plaatselyk kwamen echter, vooral vonds zware buien voor, die van veer vergezeld gingen. Hoewel door Zuidelijke winden iets warme lucht werd aangevoerd, steeg de temperatuur in ons land nergens boven de 25 graden In Zuid- en Midden-Europa daarentegen werd het veel warmer cn steeg het kwik in de middag op vele plaatsen tot meer dan 30 graden. Daarbij kwam ook in Frankrijk en Zuid-West-Duitsland op grote schaal onweer voor Voor het ver dere wecrsverloop in ons land moeien wc echter het oog gericht houden op de Atlantische Oceaan. Ten Westen van Ierland bevindt zich namelijk een rug van hoge luchtdruk, die langzaam in Oostelijke richting trekt, gevolgd door een nieuwe actieve depressie. Het zyn deze weerssysternen, die gedurende de komende dagen het weer in ons land zullen bepalen. De nadering van de genoemde rug van hoge luchtdruk be tekent dat het weer aanvankelijk een geleidelijke verbetering zal ondergaan, maar of deze weersverbetering van lange duur zal zyn, is op het ogenblik nog met tc zeggen. Voor morgen mogen we echter vooral aan zee zonnig weer verwachten, maar in het binnenland kan plaatselyk nog wel een enkele bui tot ontwikkeling komen. Is reeds eerder in deze serie een foto verschenen van de Zijdgracht vóór de demping, thans plaatsen ii'ij er écn hoe deze gracht - de tegenwoordige Korrvaarstraat - er uit zag na de demping, welke in 1SS6 plaats vond. Hoog boven dc huizen verheft zich dc korenmolen ..d'Oranjeboom"die van 1734 tot 1903 het stadsbeeld sierde. Thans vormt de in 1924 aangelegde Korevaarstraat de brede toe gangsweg tot het stadscentrum en herinnert niets meer aan de serene rust. welke uit deze foto spreekt. De omvang van het verkeer stond in die tijd nog toe. dat lantaarnpalen midden op de rijweg werden geplaatst. De lieer C. f. Eggink C. Jzn. Nieuwe Rijn 67. stond ons deze foto ter publicatie af.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1