LEIDSCH
DAGBLAD
Eisenhower voor eenheid van Korea
en Duitsland
92ste Jaargang
DONDERDAG 9 JULI 1953
No. 27960
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.per kwartaal; f0.47 per weck
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Een Locarno - verdrag weer
aan de orde?
President Eisenhower heeft op een
persconferentie medegedeeld, dat de
Verenigde Staten streven naar een
hereniging van Korea door vreedzame
middelen.
Volgens Eisenhower had iedereen in
de Verenigde Staten begrip voor de aspi
raties van president Syngman Rhee. Hij
zeide. dat niemand uit het oog diende
te verliezen, dat de Koreaanse oorlog zo
wel een incident in een ideologisch ge
schil als een strijd tussen legers is.
Op een vraag of Elsenhower aanwij
zingen had. dat Syngman Rhee zich be
reid zou tonen in te stemmen met de
bestandsvoorwaarden, antwoordde de
Amerikaanse president, dat hij weinig
meer over de toestand in Korea kon
mededelen, dan hij reeds had gedaan.
Eisenhower sprak zich uit voor nau
were samennwerking op het gebied van
het atoomonderzoek tussen de Verenigde
Staten en hun bondgenoten. De Ameri
kaanse wettelijke bepalingen, waarbij
uitwisseling van gegevens op dit terrein
zeer sterk wordt beperkt, is volgens de
president verouderd,
Eisenhower zeide geen voorstellen te
hebben ontvangen om de conferentie
van de ..grote drie" te Londen in-
pla.its van op de Bermuda-eilanden te
houden.
Hij had. naar hij zeide. er nog niet
over nagedacht of hij naar Londen zou
willen gaan. Hij voegde er aan toe. dat,
wat persoonlijke bezwaren aangaat, het
met de huidige verkeersmiddelen niet
veel verschil maakt, waar de conferentie
gehouden zal worden.
De opmerking van de Britse waarne
mende eeiste-minister. Butler, dat het
houden van de conferentie in Londen
verstandig kon zijn, beschouwde Eisen
hower als een opmerking, die terloops
v.erd gemaakt en waaraan niet veel be
tekenis diende te worden gehecht.
Eisenhower zeide er niet voor te
voelen, dat het project van het Euro
pese leger terzijde wordt gelegd om tot
dc eenheid van Duitsland te komen.
Hij zeide sterk in de Duitse eenheid
te geloven. Duitsland was voorbestemd
om een grote en belangrijke deelge
noot te worden in het Europese ge
heel en de president geloofde, dat het
een behoorlijke gelegenheid dient te
worden gegeven om zelf tot eenheid te
komen.
Volgens Eisenhower kunnen de één
wording van Duitsland en de deelne
ming van West-Duitsland aan de be
raamde Europese Defensie Gemeen
schap wel samengaan.
Deze verklaring wordt ln regerings
kringen in Bonn opgevat als een nieuw
bewijs, dat de Verenigde Staten voorals
nog willen vasthouden aan de bestaande
Europese plannen en dat zxj vastbesloten
zijn een verenigd Duitsland in de inte
gratie te betrekken. Daarentegen is men
in socialistische kringen geneigd het te
gendeel te lezen uit Eisenhowers ver
klaring, dat verkiezingen in geheel
Duitsland kunnen worden gehouden, on
afhankelijk van de vraag of Duitsland
al dan niet verenigd zal ziin. Een woord
voerder der regering zeide. dat deze
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur).
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Amsterdam
Edinburgh
Londen
Luxemburg
Parijs
Grenoblo
Nice
Genéve
Zürlch
Locarno
Berlijn
Frankfort
MUnchcn
licht bew.
half bew.
zwaar bew.
zwaar bew.
zwaar bew.
zwaar bew.
geheel bew.
licht bew.
half bew.
regen
zvnar bew.
nevel
onbewolkt
wlndst. 22 0
wlndst. 28 0
windst. 26 0
zw 4 28 0
wlndst. 26 O
no 1 27 1
zw - 22 5
wlndst. 25 0
no X 26 4
wlndst. 31 0
wlndst. 30 20
wlndst. 30 O
WEERBERICHT
Plaatselijk buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Koel weer met plaatselijk buien met
een kans op onweer. Matige, af en toe
krachtige wind. ruimend van Zuid West
naar West tot Noord West.
(Opgemaakt te 10 uur.)
10 JULI
Zon op: 4 32 uur; onder: 20 58 uur.
Maan op: 3.24 uur; onder: 20.52 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2.31 en
15 02 uur.
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
In het Valkenberg tc Breda zal
tijdens dc KMA-fecsten een fantas
tische Dolfijn des avonds een vuur
massa uitspuwen, die door een ver
nuftige installatie, waardoor bran
dend gas tegelijk met het water de
Dolfijnmond zal verlaten, een bij
zondere aanblik opleveren.
Dc heer G. L. W. Sliepen, directeur
V.V.V. en secretaris van de Stich
ting 125 jaar KMA. boven op de
Dolfijn, doch het zal hem niet ver
gaan als Jonas en de Walvis.
MAC MILLAN GEOPEREERD.
De Engelse minister van wederop
bouw en volkshuisvesting. Harold Mac
MiUan. heeft gisteren een operatie
aan de galblaas ondergaan. Volgens een
medisch bulletin is zijn toestand bevre
digend.
De toekomstige Duitse luchtmacht in
het Europese leger zal 86.000 man en
1400 vliegtuigen, waarvan 90 procent
straalvliegtuigen, omvatten. Dit heeft
oud-kolonel Johannes Steinhoff ver
klaard bij een onderhoud met de „Sol-
daten-Zeitung". Steinhoff is belast met
luchtvaait3ancelecenheden bij het com
missariaat voor de beveiliging.
AMERIKAANSE VAKBONDEN
STEl'NEN OOST-DUITSE
VLUCHTELINGEN.
De Amerikaanse afgevaardigden op
het wereldcongres van het Internatio
nale Verbond van Vrije Vakverenigin
gen tc Stockholm hebben medegedeeld,
dat hun organisaties ..een grote finan
ciële bijdrage" zullen leveren aan een
fonds tot steun aan Oost-Duitse vluch
telingen en de achtergebleven betrek
kingen van de slachtoffers van de op
stand in Oost-Bcrlijn.
uiting geen misverstand zou kunnen
wekken, mits men deze las in samen
hang met Eisenhowers verklaring, dat
hxj geenszins bereid was de Europese
Defensie Gemeenschap op te offeren, om
een Duitse hereniging mogelijk te ma
ken. In dit opzicht bevond Eisenhower
zich volgens de woordvoerder in volle
dige overeenstemming met de opvatting
van kanselier Adenauer.
Van Duitse zijde komt men overigens
terug op Churchills voorstel om tot een
vermindering der spanningen te komen,
door de sovjet-unie een verdrag in de
geest van Locarno aan te bieden, dat
door Amerika zou worden gesteund.
De Amerikaanse regering zou beogen
de sovjet-unie te brengen tot een op
geven van haar positie ln Oost-Duits-
land op zodanige wijze. dat de Europese
integratie zou kunnen worden voortge
zet. Officiële woordvoerders in Bonn
hebben te kennen gegeven, dat naar de
mening van de West-Duitse regering
zulk een garantie voor de Russen af
doende zou moeten zijn en dat deze zou
den moeten inzien, dat een binnen de
Westelijke gemeenschap bewapend ver
enigd Duitsland generlei bedreiging voor
de sovjet-unie zouden kunnen vormen.
ETHIOPIE EN LIBERIA BIJ
ARABISCH-AZIATISCHE GROEP
Ethopie en Liberia hebben zich aange
sloten bij de ArabischAziatische groep
der V N.
Deze groep, die thans zestien leden
onder de Afrikaanse en Aziatische mo
gendheden telt. zal ln de loop van de
maand bijeen komen.
Zelfcritiek achter IJzeren Gordijn
Verkeer te Berlijn volledig
hersteld
De Oost-Duitse regering heeft in een
communiqué de berichten in de West-
Duitse pers, volgens welke er nieuwe
moeilijkheden ln Oost-Duitsland wa
ren, „leugens" genoemd. Deze berich
ten bewijzen, aldus de bekendmaking,
dat Westelijke agenten nieuwe ongere
geldheden willen organiseren, doch deze
opzet zal niet slagen.
De directie van de Berlijnse spoor
wegen heeft bekend gemaakt, dat met
ingang van heden de electrische stads
spoorwegen weer volgens het dienst
rooster van vóór 17 Juni zullen rijden.
Dit houdt in, dat de treinen niet
alleen de diensten tussen West- en
Oost-Berlijn weer zullen onderhouden,
maar ook die tussen West-Berhjn en
dc eindstations, die m de Sovjet-zone
van Duitsland zijn gelegen.
Ook de Berlijnse ondergrondse zal
zijn normale diensten tussen beide
stadsdelen hervat-ten.
De Oost-Duitse radio heeft van zich
zelf gezegd, dat zi) vaak vervelend is
en slechts nteuws brengt dat gunstig
is voor de Oost-Duitse regering
Al deze d.ngen zouden veranderd
worden. Ook brieven van luisteraars
waarin critiek op de regering werd ge
leverd. zouden voortaan vermeld wor
den. „Als vele luisteraars hun radio
afzetten, is dat niet de schuld van de
luisteraars, maar van de radio. Voor
taan zullen wu de waarheid spreken",
aldus Gessner.
Hij voegde daar evenwel aan toe. dat
de radio geen kans zou geven aan
„vreemde elementen", die „fascistische
piopaganda. anti-Russische verklarin
gen of redevoeringen tegen d? eenheid
van Duitsland of een verenigde arbei
dersklasse" de aether in zouden willen
zenden.
Volgens „Tag", het blad van de West
Duitse minister voor zaken betreffende
geheel Duitsland, Kaiser, hebben ruim
300 personen het leven verloren bij de
ongeregeldheden ln Oosi-Berhm en Oost
Duitsland op 16 en 17 Juni j.l. Het blad
zegt dat deze gegevens afkomstig zijn
van de Duitse democratische republiek.
De Hongaarse minister van handel.
Josef Bognar, heeft in het officiële blad
van de Hongaarse communistische partij
de „Szabad Nep", nieuwe beloften ge
daan voor het verbeteren van dc levens
standaard van de arbeiders.
De minister verklaarde, dat de aan
voer van levensmiddelen, vooral van
groente, moet worden verbeterd, en be
loofde. dat tegen eind Juli dc prijs \an
meel tot ongeveer dc helft zal worden
Besprekingen te Seoel
Generaal Mark Clark. V N -opperbe
velhebber in Korea, heeft heden in Seoel
een kort onderhoud gehad met nreside.it
Rhee. Bij dit onderhoud waren aanwe
zig Clarks politieke raadsman Murpny.
Eisenhowers speciale afgezant Robertson
en de Amerikaanse ambassadeur Brig?
Na afloop van het gesprek wilde Clark
geen commentaar geven, doch in bepaal
de kringen meent men tc weten, dat hij
Rhee meedeelde, dat het V.N.-opperbeve.
heeft besloten desnoods zonder Zuid-
Korea een bestand te ondertekenen.
Teioren had Clark besprekingen ge
voerd met Robertson. Ook voerde Robert
son vanochtend zijn elfde bespreking
met president Rhee. welke ruim een urn-
duurde. Na afloop werd geen verklaring
uitgegeven.
Generaal Clark verklaarde op vragen
van Journalisten, dat de bestandsbespre
kingen binnenkort zullen worden hervat
Hii zei naar Seoel te zijn gekomen voor
besprekingen met generaal Taylor com
mandant van het achtste leger, en gene
raal Harrison, leider van de V N.-be-
standsdelegatie. Hd sprak berichten te
gen volgens welke hij uit Washington
instructies had ontvangen in verband
met het antwoord der communisten van
gisteren op zijn boodschap van 29 Juni.
Hedenmiddag komen de verbindings
officieren te Panmoendjon bijeen.
terug gebracht Voorts beloofde hxj dat
van 1 Augustus af wit brood, roggebrood
en andere broodsoorten in de winkels be
schikbaar zullen zijn. De prijzen van
aardappels, en kolen zxjh volgens hem
reeds gedaald. De textielvoorziening zal
worden verbeterd.
De minister gaf toe. dat de bevolking
in de grote industriële centra en in de
steden voortdurend leed onder de drin
gende tekorten aan belangrijke goederen.
Hii schreef dit toe aan het slechte be
heer van de landbouwcoöperaties.
Volgens radlo-Kiew heeft de commu
nistische partij van de Oekraïne toe
gegeven. dat klachten over de slechte
kwaliteit van consumptiegoederen ge
rechtvaardigd zijn. In een lange lijst
niet klachten en critiek gaf de partij
iCt. dat bijna op elk gebied van de
openbare diensten leiding en uitvoering
slecht en gebrekkig zijn. Zo ook Inzake
veneer, waterleiding en stroom.
Verbetering wordt toegezegd.
De Zuid-Afrikaanse Volksraad heeft
zich bij stemming uitgesproken voor
voortzetting vai. de samenwerking met
het Gemenebest, onverschillig of Zuid-
Afrika een republiek wordt of niet.
Met 86 tegen 56 stemmen werd een
amendement van deze strekking aange
nomen. ingediend door premier Malan
op een motie Strauss, de leider der oppo
sitie.
Dc Volksraad verwierp met 89 tegen 57
stemmen Strauss* motie, dat het lands
belang het best gediend zou zijn door
deel uit te blijven maken van t Gemene
best, met behoud van de huidige status.
Amerikaanse „Offshore"
orders
VOOR 712000 DOLLAR IN ONS LAND
De Amerikaanse autoriteiten hebben
in het kader van het „Offshore Procu
rement" programma opdrachten ge
plaatst in Nederland en België. In
Nederland voor 712000 dollar en in
Belgie voor 1 millioen dollar.
De order van 712000 dollar is zeer wel
kom. zowel voor de Nederlandse indus
trie als voor het Nederlandse leger, zo
vernemen wij van bevoegde zijde, want
het geldt hier een Nato-order waarvan
wij zelf ook profiteren De bestelling
heeft betrekking op onderdelen van wa
pens ivoor 300000 dollar) en op onder
delen van voertuigen (voor 412000 dol
lar).
Protest van Ambonse zijde
TEGEN UITLATING VAN
MINISTER VAN THIEL.
Het bestuur van de „Badan Perwaki-
lan Ra Jat Maloekoe Selatan" (een der
organisaties van Ambone-e ex-militai-
ren in Nederland) heeft tot de minis
ter van Maatschappelijk Werk. mr F J.
F M van Thiel. een bnef gericht naar
aanleiding van dc door de minister ln
de Eerste Kamer uitgesproken wense
lijkheid van een terugkeer der Am
bonse militairen in Nederland, naar
Indonesië
De BPMRS acht zulk een terugkeer
onaanvaardbaar, evenmin „als het aan
vaardbaar zou zun voor rechtgeaarde
Nederlanders, om tijdens de Duitse be
zetting vanuit het buitenland naar Ne
derland terug te keren om zich vrijwil
lig te onderwerpen aan de Duitse be
zetters".
Het vogelreservaat, dat gelegen is
op liet eiland Scharhörn in de
monding van de Elbe, werd geheel
verwoest tijdens een grote brand,
die daar heeft gewoed. Vele kost
bare inrichtingen voor het bescher
men van dc vogels, ontelbare nesten
m jonge vogels werden door het
'uur verteerd. Meer dan 1/3 deel
an dc aanplant ging verloren. De
brandmeester van het naburige
eilandje Ncuwcrk. meent, dat de
brand is te wijten aan het gebruik
van reukpoeder tegen de insecten.
De schade wordt op enige duizen
den marken geschat.
Dc brandende zgn. „senatoren-
barakken".
Bidault naar Washington
vertrokken
Grote omzichtigheid
(Van onze Parijse correspondent
per telefoon)
Gisteravond is de Franse minister
van buitenlandse zaken. George Bi
dault. per vliegtuig naar Washington
vertrokken voor de zogenaamde „Klei
ne Bermuda-conferentie" met zyn
Amerikaanse en Britse collega's, die
te beginnen met morgen uit vijf
verschillende ontmoetingen van
of zes ogen zal bestaan.
Bidaults vertrek is voorafgegaan door
een speciale kabmetszitting onder lei
ding van president Aunol, waarbij ook
de Franse opperbevelhebber in Indo
china. generaal Navarre, aanwezig was.
Men hecht er hier bijzondere waarde
aan. dat het parlement zo net het finan
ciële plan van de regering heeft -an-
vaard, waardoor Bidaults positie aan
merkelijk zou kunnen worden versterkt.
Frankrijk heeft zich nog tijdig hersteld,
zo zei ons gisteren met het nodige offi
ciële optimisme een woordvoerder van
de Quai d'Orsay.
Zoals men weet. willen de FrmsVn
hel probleem-Indo-China nu al. en dus
vóór de eigenlijke conferentie ..der
„grote drie", in het centrum der be
sprekingen plaatsen. Maar als onze
informaties iuist zijn. dan moet de re-
gering-I.aniel er nog niet helemaal in
zijn geslaagd een eensgezind standpunt
te formuleren.
Terwiil Revnaud met premier Laniel in
de eerste plaats aan wenste te sturen
op overleg met Ho sji minh, de commu
nistische rebellenleider, of liever nog
met Mno ste toen. die zll in ruil voor
ziin neutraliteit in Indo-China een offi
ciële erkenning door Frankrnk in het
vooruitzicht zouden willen stellen, "oelt
Bidault er veel meer voor om opnieuw
bij de Amerikanen om militaire steun
aan te kloppen ten einde de oorlog op
de oude voet te kunnen voortzetten Die
steun zou in Bidaults ogen echter nooit
meer dan viiftie procent der totale kos
ten moeen bedragen. zodat de Fransen
nog politiek het laatste woord in hun
voormalige koloniën die nu deel uitma
ken van de Franse Unie. zouden kunnen
houden. In hoeverre onder die omstan
digheden het conflict kan worden ge
ïnternationaliseerd. zal bovendien in
Washington nader moeten worden on
derzocht. Volgens de Franse minister
zouden de Amerikanen aan Frankrijk
zelfs nu al nooit toe willen staan op hun
eigen houtje, zoals Reynaud dat voor
stelt, een accoord met Peking te be
werkstelligen. Bidault zou inzien, dat
Frankrijk daarvoor al veel te ver door
Washington op sleeptouw is genomen.
Voorzichtigheid zal eveneens het
motief zijn waardoor Bidault zich ten
aanzien van de Russische voorstellen
of verlokkingen en dc Westerse hou
ding jegens Duitsland zal laten leiden.
In Parijs meent men. dat Foster Dulles
al zijn invloed zal willen aanwenden oin
bij zijn Franse collega's meer begrijj voor
kanselier Adenauer op te wekken en
hem. kort voor de Duitse verkiezingen,
zelfs de officiële zegen van het Westen
mee te geven. De sterke stromingen,
zowel in West als in Oost-Duitsland. die
streven naar hereniging van het oude
Duitse rijk. ontmoeten bij de Fransen
uiteraard wel enig begrip, maar toch
vooral ook de nodige vrees en daarom
wenst men zich tegenover Bonn eerst,
en voorlopig nog zoveel mogelxlk. op de
vlakte te houden: ook omdat het Westen
zo de beste kansen voor een transactie
met Moskou zou kunnen houden.
Wat Rusland zelf aangaat, beroept
men zich in Parijs vooral op een be
langrijk rapport, dat de Franse am
bassadeur in Moskou. Joxe. in het be
gin van deze week gezonden heeft.
Volgens Jo\e moeten er in het huidige
onoverzichtelijke stadium van ontwik
keling achter hot IJzeren Gordijn bij
het overleg met het Kremlin de ge
bruikelijke dinlnmatie-kanalen verre
de voorkeur hebben boven spectacu
laire conferenties der grote vier op
hoog niveau.
Dit is zeker ook wel het oordeel van
Bidault. wiens persoonlijkheid altijd naar
omzichtigheid geneigd heeft, en op dit
kardinale punt van de besprekincen
heeft Frankrijk dus ongetwijfeld een
positie ingenomen welke zich veel dich
ter bjj het Amerikaanse dan bii het En
gelse. of juister: bij Churchills persoon
lijke, standpunt bevindt.
Varkensprijzen zakken
HANDEL WEINIG WINSTGEVEND
De voorzitter van de Ned. Bond van
Varkenshandelaren, de heer J. Lok uit
Boaegraven heeft gistermorgen tijdens
het Bondscongres in de „Vereniging" te
Nijmegen de ontwikkelingsgang van zijn
landelijke organisatie geschetst.
Hij legde er de nadruk op dat de
export handel moet worden opgevoerd
in het belang van onze deviezenpositie
en van dc Nederlandse veeteelt. De
prijzen zakken aldus spreker. Dc han
del in varkens is weinig of niet winst
gevend meer. De Vecartsenykundige
Dienst zorgt er echter voor dat de
kwaliteit van het Nederlandse export
vee op peil blijft.
Dc vakopleiding van de handelaren
zou nog meer bevorderd kunnen worden
door oprichting van een veehandelsvak
school. Spr. betoogde dat de Nederland
se georganiseerde varkensveehandel
moet worden ingeschakeld in de P B O..
De secretaris de heer A. C. Wester-
veld uit Den Haag wees er op, dat de
Bond in contact met andere organisaties
en de SER al de nodige stappen hiertoe
heeft, gedaan Tenslotte pleitte de voor-
zitter voor internationale samenwerking
op handelsgebied. Hier is eis. aldus spre
ker: „samenwerken of samen onder
gaan." De jaarverslagen werden goedge
keurd. Er is een batig saldo van f. 40.037.
De volgende jaarvergadering zal worden
gehouden ln Assen of Leeuwarden.
De heer Joh. de Veer, voorzitter van
het Bedrijfschap voor vee en vlees
wees er in een rede over „De huidige
vleespositie" op. dat in 1953 ons land
over 3.000.000 varkens kan worden be
schikt. Dit is bijna 500.000 meer dan
vorig jaar. Er is 35.000 ton varkens
vlees beschikbaar voor export, waar
van reeds 25.000 ton weg is. Tevens is
8000 ton voor bacon beschikbaar. Er is
een tendens tot prijsdaling, vooral
voor vetspek.
Meer dan ooit moet de veeteelt en da
handel thans gericht zijn op bijzondere
kwaliteitsproducten, vooral voor bacon.
Men zal zich moeten houden aan da
richtlijnen van het Landbouw Technisch
Bureau, dat de richtprijzen regelt naar
de wereldmarkt van voedingsartikelen
voor vee. De regering waarborgt dan bij
uitvoer een lonende prijs.
Potvis op Texel aangespoeld
Op het Texelse strand bij paal 7 ls
een potvis aangespoeld van 15 meter
lengte Het d:er. dat ongeveer 30 ton
weegt, verkeert in verregaande staat
van ontbinding.
De conservator van het Texelse mu
seum zal het dier ontleden.
Boerhcnoeddin Harahop
thans officieel formateur
President Snckarno heeft gistermid
dag mr Boerhanoeddin Harahap offi
cieel aangezocht een kabinet te vor
men.
De nieuwe kabinetsformateur, die een
week de tijd heeft om te trachten een
kabmet te vormen, zi' voldoende steun
het Parlement zal lebben zal eerst
ae p N I uitnodig en om besprekingen
te voeren over de formatie en daarna
pas zal hij met de andere partijen
spreken.
De 36-jarige Harahap behaalde de
meestertitel aan de Gadjah Mada Ur.i-
versiteit in Djokjakarta n 1951 HU
was o.a hd van het werkcomité (KNIP)
gedurende de onafhankelijkheidsstrijd.