LEIDSCH
DAGBLAD
FLINKE MENSEN
i.v. VEREENIGDE TOUWFABRIEKEN
92ste Jaargang
ZATERDAG 4 JULI 1953
No. 27956
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal; f0,47 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 67055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Vcrkiezimgs - wee ën
Verkiezingen kunnen veelal tot
Vreemde dingen aanleiding geven. In
een dergelijke periode wordt soms te
veel gelet op het enge partijbelang, te
weinig op het overheersende landsbe
lang. Het is wellicht de grootste füut,
die aan het democratische bewind
kleeft, maar waarvoor de oplossing nog
altijd niet is gevonden; vermoedelijk
zelfs niet te vinden is. Hetgeen echter
niet wegneemt, dat zodoende brokken
kunnen worden gemaakt, die moeilijk
te herstellen zijn
Het zou voor Duitsland te wensen
zijn, dat in September geen verkiezin
gen op het program stonden, want juist
door deze verkiezingen dreigen dingen
te gebeuren, die niet alleen niet wen
selijk zijn, maar bovendien gevaar in
zich bergen voor de ontwikkeling der
algemene politiek.
Juist in een periode, dat Moskou biijk
geeft van de grootste onmacht en dus
een krachtige politiek van het Westen
meer dan ooit wenselijk is, om niet te
zeggen noodzakelijk, getuigen de Duitse
socialisten van een mentaliteit, die voor
de Westelijke zaak weinig minder dan
funest mag worden genoemd!
De opstand in Oost-Duitsland is meer
dan van plaatselijke betekenis geweest,
is een symptoom van het ernstigste ver
zet tegen de rode dictatuur. Dit verzet
kan met hoog genoeg worden aangesla
gen. Feitelijk is door het gebeuren
in Oost-Duitsland de vlam aangestoken,
die voor de onderworpen satelliet-lan
den het begin van de bevrijding van
de rode terreur doet gloren. Verbazen
doet het dan ook niet, dat, zij het nog
met direct te controleren, ook van el
ders berichten doorsijpelen van op
stand. zoals uit Polen en Hongarije.
Trouwens het feit, dat de Hongaarse re
gering onder pressie van Moskou het
veld heeft moeten ruimen, spreekt
boekdelen! En dit terwijl de regennfe
van Tsjecho-Slowakije heeft moeten
erkennen, dat arbeidersoproeren moes
ten worden bedwongenBulgarije en
Roemenië zijn evenmin onberoerd ge
bleven, al is niet precies te zeggen,
hoever daar het verzet gaat!
Niet voor niets heeft president. Eisen
hower de onderworpen landen in het
Oosten van ons werelddeel verzekerd
van de Amerikaanse sympathieën, al
kon hij uit de aard der zaak geen di
recte steun toezeggen. Dat zou immers
getuigenis hebben afgelegd van Weste
lijke agressie en agressie is het Westen
ten enenmale vreemd, alle beschuldi
gingen van het Kremlin ten spijt.
Wel mocht men verwachten, dat het
Westen unaniem zou beseffen, dat
juist thans de grootst mogelijke een
heid over alle partij-verschillen heen,
zaak is. Helaas, die verwachting, ge
rechtvaardigde verwachting als gezegd,
wordt met beantwoord, integendeel.
Met verkiezingen in September voor de
boeg, kunnen de West-Duitse socialis
ten niet de moed opbrengen om partij
belang ondergeschikt te maken aan het
grote doel, dat ook hen voor ogen
staat: de Duitse eenheid en de bevrij
ding van de onderworpen volken van
de rode dictatuur.
Zeker, ook zy willen het goede, maai
de verkiezingsroes doet hen grijpen
naar verkeerde methoden. Zij richten
te zeer het oog op hot neerhalen van
de politiek van Adenauer in het oog
der kiezers om zelf voordeel te behalen,
vergetend, dat zodoende schade van
met te schatten betekenis wordt toege
bracht aan de grote zaak, waarom het
guat.
Hoe groter en steviger bevestigd de
macht van het Westen momenteel
staat, des te zwaander zal het voor Mos
kou vallen om zich te handhaven. Het
zijn de West-Duitse socialisten, die
braaf hebben meegeholpen om de ves
tiging van een dergehjke macht te voor
komen. Had Bonn het ED.G.-verdrag
geratificeerd, het zou cr voor het Wes
ten heel wat beter hebben uitgezien, ook
wat betreft de ratificatie-mogelijkhe
den an andere Westerse landen, waar
te zeer getraineerd wordt, mede door
de aarzelingen in Duitsland. Aan Ade
nauer mocht echter niet het succes
worden gegund van de overwinning,
evenmin als nu het voordeel van het
gebeuren in Oost-Duitsland!
Intussen mag niet de schuld van ver
troebeling der verhoudingen in het
Westen alleen op de Duitse socialisten
worden geschoven. Wat te zeggen toch
van de malle vertoning in de Bondsdag
inzake de schuldenregeling? Al is het
tenslotte goed afgelopen na verwer
ping volgde immers aanvaarding
toch is het kwaad gesticht:* veront
waardiging in Frankrijk en gerecht
vaardigde verontwaardiging! Daarvoor
zijn regeringsaanhangers dn de eerste
plaats verantwoordelijk, al gaan de
socialisten mede met vrij uit! En wat
te zeggen van de Saar-resolutie, dieniet
anders bewerken kan dan de Frans-
Duitse controverse te bevorderen. Zulks
als gevolg van onnodige scherpte.
Daarvoor zijn de socialisten grotendeels
wel verantwoordelijk, want uit verkie
zingsoogpunt moest de aanhang van
Adenauer wel meegaan
Intussen as de Frans-Duitse stem
ming door dit gebeuren tot het nulpunt
gedaald en zodoende de zaak van het
Westen onnoemelijke schade toege
bracht 1
De verkiezingen dn West-Duitsland
mogen dan belangrijk zijn, de gang
van zaken getuigt van benepen partij
belang. waaraan de grote politiek on
dergeschikt wordt gemaakt, volkomen
ondergeschikt.
Kortzichtigheid overheerst!
WEERBERICHT
Droog
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met wisselende bewolking.
Zwakke tot matige wind tussen Noord
en West. Weinig verandering in tempe
ratuur.
(Opgemaakt tc 10 uur).
5 JULI
Zon op: 4.27 uur; onder: 21.02 uur.
Maan op: uur; onder: 15.31 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.32 en 10.02 u.
Doodtij. (6/7 te 10.40 en 23.15 uur).
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
en een Bijvoegsel.
Slecht besluit van
West-Duitse Bondsdag
Geen eenheid
De eerste West-Duitse Bondsdag heeft
Zijn taak volbracht. Hij komt op 29 Juli
nog één keer bijeen, en wel in de
grote concertzaal van het nieuwe ge
bouw van de Nord West Deutsche
Rundfunk te Keulen, omdat de zittings
zaal in Bonn van de zomer omgebouwd
uitgebreid wordt.
Maar deze bijeenkomst zal uitsluitend
in enige beredderingen zijn gewijd. Het
eigenlijke parlementaire werk is giste-
beéindigd. De parlementariërs heb
ben hun mandaat niet cadeau gekregen.
Zij hebben er in de afgelopen vier jaar
hard voor moeten werken. In totaal zijn
er 280 zittingen gehouden, waarvan men
de protocollen op 14.000 bladzijden kan
nalezen. Het aantal commissievergade
ringen bedraagt meer dan het tienvou
dige daarvan en er zijn ruim 500 wetten
aangenomen, waarvan vele uitermate in
gewikkelde bouwsels zijn.
Afgevaardigden zijn overwerkt ge
raakt in de afgelopen zittingsperiode en
twintigtal heeft in min of meer
directe samenhang met de parleman-
arbeid de dood gevonden,
zoverre alle respect voor de pres
taties. die in Bonn geleverd zijn. Maar
één ding heeft het in de zittingszaal
de Rijn toch tot de allerlaatste dag
en het allerlaatste uur ontbroken: aan
decorum en waardigheid.
Politieke en persoonlijke animositeit
heeft daar vormen aangenomen, die
langzamerhand een groot gevaar voor
de Duitse democratie opleveren.
Want deze animositeit uit zich by
voorkeur in obstructie en degradatie van
de parlementaire arbeid.
Het is symbolisch, dat de Bondsdag
zijn werk van vier jaar besloten heeft
met een lawaai-scéne van de ergste
soort. De sociaal-democraten vonden
het nodig in gesloten gelederen de zaal
te verlaten, zodat een stemming over
de sociale woningbouw (die overeenge
komen was maar door de sociaal-demo
craten tenslotte toch niet gewenst werdi
bij gebrek aan het vereiste quorum niet
plaats kon hebben.
Bijna zou men zeggen: eind slecht
al slecht.
In de Bondsdag werd, na dit incident,
'er „doodgravers van de democratie"
gesproken, maar daarmede bedoelen de
heren van de democratische partyen na
jaar samenwerking in eén parle
ment niet extremisten, of dergelijke,
maar elkaar.
Onder deze omstandigheden heeft
men gisteren, wat hypocritisch, ook
nog besloten de dag van de Oost-Ber-
ïynsc volksopstand 117 Juni) tot „dag
van de Duitse eenheid" en nationale ge
denkdag te verklaren. In het parlement
Bonn althans is deze eenheid verre
te zoeken.
Verder was het gisteren „koffie na".
Men had namelijk ook de laatste dag
uitgezocht om over een verlaging van
de hoge koffie- en thee-belasting te
stemmen. Tot kennelijke consternatie
van de minister van financiën, Schaffer
die geschokt de zaal verliet kwam
deze verlaging er verrassenderwijs ook
nog door. De belasting op koffie en thee
zal in West-Duitsland voortaan nog
slechts drie Duitse mark per kilo be
dragen. Dit is echter niet alleen een te
leurstelling voor de minister van finan
ciën. die meent deze belastinggelden
met te kunnen missen, maar tevens een
jobstijding voor de smokkelaars!
Men verwacht, dat in West-Duitsland
de prys van een pond koffie nu ineens
van ongeveer 17 tot ongeveer 9 D.M. zal
dalen.
In de grensstreken is dit bericht
reeds als een bom ingeslagen
Het provinciale gerechtshof te Bali-
kesir. in Turkije, heeft, n. a. v. door de
verdediging aangevoerde argumerften,
bepaald dat het niet bevoegd is de zaak
te pen de Zweedse gezagvoerder ter
koopvaardij Lorenbzon in behandeling
te nemen.
Lorentzon is gezagvoerder van het
Zweedse schip, dat in April j. 1. in de
Dardanellen tn botsing is gekomen met
de Turkse onderzeeboot „Dumlupinar"
De .Dumlupinar" zonk en 99 van de
104 opvarenden kwamen om het leven
Onder de viif overlevenden bevindt zich
de commandant van de gezonken duik
boot. Ceieb'oglu, die er. evenals Lo
rentzon. van wardt beschuldigd de
.voorschriften voor schepen in volle
zee" niet te hebben nageleefd en daar
door te hebben biieedragen tot het ont
staan der noodlottige aanvaring.
Het hof van Balikesir heeft de zaak
'envezen naar dat te Burhanye.
Mount-Everest mannen munten uit
door eenvoud en bescheidenheid
Pla". sar expeditie naar
andere Himaiaya-toppen
De helden van de Mount Everest zyn
thuis. Wat het eerst treft bij een ont
moeting met deze mannen, die een van
de werkelijk grote prestaties van deze
eeuw hebben verricht, is hun eenvoud
en diepe bescheidenheid. Zu tonen geen
zweem van zelfverheerlijking of zelfs
maar van gerechtvaardigde trots. Vul
gaire recordjagerij is deze bergbeklim
mers, die zich temidden van de majes
teit der natuur nietig weten, volkomen
vreemd,
zy zitten vermoeid op het podium van
de zaal van het Britse Aardrijkskundig
Genootschap voor een gesprek met de
pers. Twaalf kerels, die de hoogste berg
ter wereld hebben bedwongen. Dertig
jaar lang was het tevergeefs geprobeerd
Bij tien voorafgaande pogingen lieten
16 klimmers het leven
Vorige herfst was het de Zwitsers bij
na gelukt, maar ze faalden op de laat
ste 300 Meter.
De Tibetaanse drager Tensmg was er
reeds vijf maal by geweest. Dit keer
volgde voor hem de bekroning. Met- de
Nieuw Zeelandse byenhouder Hillary
bereikte hy de top. De twee waren door
de leider der expeditie aangewezen om
als tweede paar een aanval op het laat
ste stuk te doen, nadat het tweetal
Evans—Bourdillon de voorafgaande tw>
had bereikt. Deze hadden mogen
doorgaan als het niet te riskant was.
Maar het weer was die dag tegen Toen
was de laatste etappe voor Hillary en
Tensing.
Men kan het de mannen nauwelijks
aanzien dat zij dit. avontuur hebben be
leefd. Zij lyken helemaal niet stoer van
wege hun typische slanke Engelse 11-
WeerraDporten
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Amsterdam
Edinburgh
Luxemburg
Parys
Bordeaux
Grenoble
Genéve
Zurich
Locarno
Berlijn
Frankfort
MUnchen
Wenen
InnsbrUck
geheel bew. ono 2
geheel bew. wlndst.
geheel bew
geheel bew.
zwaar bew.
half bew.
windst 27 0
w 2 23 0
GEEN POLITIEKE UNIFORMEN
IN WEST-DUITSLAND.
In dc West-Duitse Bondsrepubliek is
het in de toekomst verboden in het
openbaar of in een vergadering unifor
men. gedeelten van uniformen of der
gelijke kledingsstukken te dragen als
uitdrukking van een gemeenschappe-
lyke politieke gezindheid
Het verbod geldt niet voor leden van
jeugdverenigingen, die zich voorname
lijk met de verzorging van de jeugd be
zig houden
Verder is het verboden in het open
baar of in een vergadering kentekenen
van voormalige nalionaal-socialistische
organisaties te dragen.
Dertien maanden oud is ze pas, die
kleine Mclinda Carroll Morrel!, dc
dochter van Mevrouw William Brice
Pinder van het eiland Nassau
Lopen kan ze nog helemaal niet
goed. maar zwemmen dat ze doet.
Ongelofelijk gewoon! Mclinda
springt, alsof het zo niets is. voor
zo'n petieterig mensje, in het diepe
had van het Roney Plaza Hotel m
Miami en zwemt rustig het gehele
bad over - een lengte van m<
dan eventjes 15% meter -In het
water voelt de kleine Carroll zich
bepaald in haar element.
chaamsbouw en zyn zelfs niet door de
zon gibruind.
Deze mensen van omstreeks 30 ma
ken, nu zy weer baardeloos zyn, een
wat jongensachtige indruk in hun blijk
baar wat onwennig zittende gewone kle-
De enigszins onrustige kolonel
Hunt, de leider met zijn blond krullend I
haar en vriendelijk gjzicht, heeft niets
een militair. Hij doet eerder den-
aan de voorzitter van een plaatse- I
lijke botaniseerclub. Hij spreekt met 1
zachte stem en zijn glimlach werkt aan-
stekelyk.
Men bespeurt aan alles dat dit een J
ideaal team iz geweest. Het is juist, het
:en in groepsverband, dat m hoge
mate tot het welslagen van de expeditie
heeft bijgedragen. Verder moet het sue-
ces aan het over het algemeen constant
gunstige weer worden toegeschreven. I
Op de vragen antwoordt nu de een,
dan de ander Men voelt dat hier ka- 1
meraadschap heerst. Elke taak, die ver
richt werd, was even belangryk voor het
geheel. Daarom doet het er ook met J
wie aangewezen werden om de top
te beklimmen en doet het er ook hele
maal niet toe, wie van de twee uitver
korenen de eerste voet heeft gezet op
het uiterste puntje, dat trouwens een
klein plateau was. Bergklimmen is
langzaam voortgaan langs hetzelfde
touw. Hillary dankt trouwens aan dat
touw zyn leven, toen hy door een ys-
blok getroffen in een afgrond slipte en
door Tensing er uit getrokken werd.
Het was perfect weer, toen zy de top
bereikten. Het panorama was fantas
tisch. maar beide mannen waren niet
geheel gerust voor de terugtocht. Zy
bleven 20 minuten op de top. Hillary
nam een handvol steentjes als souver-
nir mee. Op tyd keerden zij in het kamp
terug met nog net voldoende zuurstof.
De laatste obstakels bleken groter dan
uit de Zwitserse foto's viel op te maken.
De lange, opgewekte Hillary, die de
lok over zijn voorhoofd steeds moest te
ruggooien. wil er, evenals de anderen,
opnieuw op uit. In de naaste toekomst
zullen zy, zo is het plan. een aanval
"vagen op een nog nooit beklommen top
an de 7000 meter hoge Kang Chen
Junga, welke ook deel uitmaakt van de
Himalaya-keten. Dit is op twee na de
hoogste berg ter wereld. 22 jaar geleden
de laatste poging gedaan deze berg
te veroveren.
Wat zjjn de kansen? Het beste is het
te proberen, antwoord Hillary geestdrif
tig onder applaus. Het lesk alsof hy
ieteen wilde gaan! Hy keert echter
?rst naar zijn byen terug.
De donkerbruine Tensing is klein en
tenger. Hy is gekleed ln een khaki-pak.
Het applaus bij binnenkomst beant
woordde hy met gevouwen handen en
een lichte buiging. Hij is ernstig en wat
onzeker in deze voor hem geheel nieuwe
wereld. Maar hy is kennelyk gelukkig
Uit de zaal worden hem vragen in het
Hindoestans gesteld. Na 20 jaar heeft
hy zyn doel bereikt.
Op het vliegveld drukte hy ieders
handen, zelfs die van de politie. Tydens
'liegtccht zagen hy. zyn vrouw en
Prinses Beatrix en Prinses Irene j burgemeester is - behield de loco-
brachten niet haar schoolklas een 1 burgemeester de ambtsketen en hij
bezoek aan Madurodam. Daar liet leidde dc Koninklijke burgemeester
een officieus bezoek was aan liet door het stadje,
stadje, waarvan Prinses Beatrix dc
heeft nog altijd werk
van 16 tot 30
jaar.
Aanmelden a.s. Maandag- en Dinsdagavond van 7 tot 9
uur en des morgens van 9 tot 12 uur aan de PERSO
NEELSAFDELING, ZIJLDIJK 19, LEIDERDORP.
zyn beide dochters, die met hem mee
kwamen, voor het eerst van hun leven
de zee. Zy konden hun ogen niet ge
loven
Van de afschuwwekkende sneeuw
man" heeft de expeditie geen spoor ge
vonden. Op niet minder dan 9000 me
ter vloog er nog een bergkraai rond.
Hunt herhaalde nog eens. dat de
Zwitsers pionierswerk voor hem had
den verricht. .Zy hadden hun ervaring
te zyner beschikking gesteld. Zy vonden
nog door hen achtergelaten voedsel, dat
ze dankbaar opgegeten hebben. Ook hun
stukgewaaide tenten stonden er nog.
Van sporen van verongelukte expeditie
leden uit vroeger jaren werd niets ont
dekt. De laatste bergkam, naar de top
leidende, was van een karakter dat Al
pinisten in Zwitserland bekend is. Ge
lukkig was de rots niet geheel door ys
bedekt.
Er waren geen speciaal gevaarlyke
ogenblikken voor de groep als geheel,
maar deze stond voortdurend bloot, aan
tal van risico's, vooral door de steeds
neervallende ysblokken Ook gletcher-
kloven openden zich vaak plotseling.
Hillary vertelde dat de laatste 150
meter naar de Zuidelyke top door die
pe sneeuw niet safe was. In „normale"
omstandigheden zou hij hebben gestopt,
maar nu ging hij door.
Verdere moeilijkheden leverden sneeuw
stormen en lag" wolken op. Na 8000 M-
weigerde de radio te functionneren. Dan
was er soms de uitputting.
Met gemengde gevoelens sprak men
over de zuurstof apparaten, welke vaak
bevroren raakten. Door hun zwaarte
waren ze vaak meer dan een last. Zon
der zuurstof kon men echter in een mi
nuut niet meer dan vier stappen doen.
Korte tyd bestond zelfs de vrees dat
men door gebrek aan zuurstof niet meer
terug zou kunnen.
Het draagprobleem was uiterst moei
lijk, vooral toen in de beslissende fase
drie van de vyf sjerpa's door hoogte
ziekte waren aangetast.
Op de vraag of de aardigheid er nu
af was en geen pogingen gedaan zouden
worden om de Everest opnieuw te be
klimmen, luidde het oordeel van de ex
peditie dat het tegendeel waarschynlyk
het geval zal zijn. Misschien zal het nog
eens zonder zuurstof-apparaten door
anderen worden geprobeerd. Ook kan de
poging langs een andere route worden
herhaald.
De vermoeide expeditieleden werden
uitermate afgemat door de journalisten,
televisie-, film- en radiomensen, zij zul
len nu tien dagen volledige rust nemen.
Hunt en Hillary zullen binnenkort door
koningin Elizabeth worden geridderd,
terwijl Tensing eveneens een onder
scheiding zal ontvangen. De koningin
heeft er op gestaan dat Hillary per
soonlijk het verhaal van zijn belevenis
sen vertelt. Een der expeditieleden, dr.
Evans, is in Nepal achtergebleven voor
het maken van kaarten.
In de herfst zal de film, welke de ex
peditie heeft gemaakt, gereedkomen.
Men zal dan een betere indruk krygen
van het epos der Everest-verovering dan
door de fragmentarische Informaties
van thans. Later zal kolonel Hunt zyn
ervaringen in een boek vastleggen.
Oud-Leiden
Koel weer
Het KJJ.M.I. deelt mede:
In de afgelopen dagen is er geleide-
lyk enige verandering gekomen in de
algemene luchtdrukverdeling. Het vlak
ke lagedrukgebied boven Europa, w
in onweersbuien voorkwamen, nan
betekenis af en een rug van hoge druk
breidde zich van dc Britse eilanden
over Frankrijk en onze omgeving uit
Dit had tot gevolg, dat ons land in een
Noordelyke luchtstroming kwam, waar
mede koelere lucht van de Noordzee ons
land binnenstroomde. De buienactiviteit
werd hierdoor belangrUk kleiner. Alleen
in het Zuid-Oosten van het land kwa
men gisteravond nog onweersbuien voor
Op het vliegveld Zuid-Limburg viel
öaarby zelfs nog 52 m M. regen Gedu
rende het weekeinde blijft de Noorde
lyke tot Noord-Westely'ke luchtstroming
aanhouden, zodat het koele weer zal
voortduren. Vanwege de nabyheid van
de eerder genoemde rug van hoge druk
zyn de regenkansen gering.
Het in 1928 overkluisde Gangetje nabij dc Karnc-
mclksbrug, gezien van een andere kant dan bij een
vorige opname.
Deze foto werd ons toegezonden door Mevr. N
Rietdijk. Prinsegracht 103 tc Den Haag.