Rood Berlijn in opstand
Maatschappij der Nederlandse
Letterkunde vergaderde in Leiden
Steeds fellere acties
VADERDAG
LEIDSCH DAGBLAD - WOENSDAG 17 Jt'VI
Lucy B. eu C. W. v. tl. Hoogtprijs
toegekend aan Adriaan v. d. Veen
Ook werken van Gomperts en
Johanna Oudendijk bekroond
De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde kwam vandaag in
het Leidse Academiegebouw voor de jaarlijkse algemene vergadering
bijeen. De agenda vermeldde de gebruikelijke jaarverslagen, enige
voordrachten, de benoeming van nieuwe leden, benevens de toeken
ning van de Lucy B. en C. W. van der Hoogt-prijs en de Dr Wijnaendts
Franckenprijzen, waarvan eerstgenoemde ten deel viel aan Adriaan
van der Veen en de andere aan H. A. Gomperts en mej. dr lohanna
K. Oudendijk.
Nieuwe leden
De verbad erin? stond onder leiding
in de voorzitter dr P Mandcraa. Ni de
.-handeling der Jaarverslagen van de
hatschappii en der afdelingen bene-
..•ns de bibliotheek en de vaste com
missies werd de uits'ag van de stemming
over de benoeming van nieuwe leden
oekend gemaakt.
nieuwe binnenland-e 'eden wer
den benoemd dr C. Wiskerke 1 Rotter-
im>. dr G. A Klinkenberg (Rotter-iami
tony van Kampen iBergen NH>.
na Dermoüt Arnhem), de A. Teeuw
lei't'. dr R E Dinger Haitlnk 'Lei-
•n>. dr W. F. Dankbaar (Oegstgeest»
p Verhoog iNoordwtJk). prof nu- H. J
S.-he'tem3 'Groningen' D. P. Ooster-
tnan 'De'fti, dr C. Hooykaas, J -Gerh
Toonder tAmsterdam», dr J. H. J. van
Pot (Rotterdam», dr F. Veenstra
Den Haag), dr J. W. Mever Rmneft
Schevenlngen». prof. dr W. J. H. Caron
Amsterdam» dr P van der Meulen
Den Haag», mevr G. E G. van Gif-
-Duyvis tGroningen», M. Hertzberger
Amsterdam). Ann e M. G Schmidt
Amsterdam», p-of dr H. Meyer 1 Am-
stelveenv. dr P. Paardekooper lEind-
dr A A Kampman (Leldenj en
D van der Meulen
Tot buitenlands» leden werden be-
oemd K. Lekkcrkerker 'Kaapstad»
Herwig Henscn (Antwerpen», mevr. Soe
fi 7.ih Djojopoespito (Djakarta». Louis
Paul Boon 'Antwerpen» en prof. dr A.
Hvma (Ann Airbor, USA).
HET WILDE FEEST:
De vergadering kende, overeenkom
stig het advies van de Commissie voor
Schone Letteren de Lucie B. en W.
van der Hoogt-prijs toe aan Adriaan
van der Veen voor de roman Het
Wilde Feest." In haar advies verheug,
de de commissie rich over het niet on
belangrijk aantal Nederlandse romans
en noveilenbundeLs. verschenen in de
periode 19511932. die elkaar de eer
van deze aanmoedigingsprijs betwist-
Het Wi'de Feest is. aldus de commissie
van 'n verfrissende persoonlijke geaard
heid. hetgeen temeer verheugend is waar
Adriaan van d°r Veen door zyn ver
blijf in de Var. Staten de Amerikaanse
literatuur van zeer nabil kent en beln-
v'oeding hier uiteraard voor de hand
had kunnen liggen. Dat Adriaan
an der Veen zijn oorspronkelijkheid be-
aart 111 een realistische en tegelijker
tijd dichter'iike visie die de commissie
bh uitstek als goed-Nederlands gevoel
de ma? hem hoog worden aangerekend
Daarbij voldoet Het Wilde Feest aan
de eisen van een roman: er ls hande
ling spanning en climax in. Het boek
is met vaste hand en kernachtig ge-
1952 voor T. D.
teleurstellend
VOORUITZICHTEN VOOR 1953
ECHTER GUNSTIGER.
In het zo Juist verschenen jaarver
slag over 1952 van de C V. Tieleman
i Dros wordt cr op gewezen, dat dit
jaar een buitengewoon teleurstellend
resultaat heeft opgeleverd en dat de
verlies- en winstrekening sluit met
een nadelig saldo van f 753.168.
Ernstig is er echter in het afgelopen
ar naar gestreefd om aan deze toe
and een einde te maken. Zo werd de
•inenlandse verkoop geheel gereorga-
eerd en werden in het bedThf die
beteringen aangebracht welke de
fTanderde omstandigheden noodzake-
t: maakten. Om het bedrijf op renda
bele basis te brengen, bleken diep.ngru-
per.de maatregelen noodzakelijk. Beslo-
n werd oa. om de blik-afdeltne te
ilten en de daar aanwezige machines
verkopen. Daar men thans niet meer
financiering van grote voorraden
ik heeft te verzorgen, ligt het in de
e der verwachtingen, dat de liquidi-
1 positie aanzienlijk zal verbeteren.
Verdere maatregelen, waarvan men
cunstige verwachtingen heeft, zijn in
ludie of in het stadium van verwezen-
Hking.
De verschillende oogsten verliepen
et ongunstig, doch van vele verse
troenten bleven de inkoopprijzen te
boog. wat een zozeer gewenste verla-
png der blikgroentenprijzen tegen
werkte. Tengevolge van de grote onver
re Iv.e voorraden, zowel bi] T D als
1 de gehele industrie, kon de inmaak
tchts gering zijn. Door het gure weer
1 het. najaar en eedurende de eerste
ai.ianden van 1953 alsmede door een
•ere organisatie v&p de binnenlandse
•rkoop is de afzet van blikgroenten
•ze winter beier geweest dan in de
roorafgaamde. Het grootste deel der
•ti aden ls thans geruimd. Dit Jaar
>nkt men een normale productie te
:unncn bereiken.
In de afdeling Jam- en vruchtencon-
e-ven werd een aanzienlijk verlies ge
en door te scherpe concurrentie Men
vooishands hier geen verbetering
eden. Besloten ls deze afdeling na
rwerking der grondstoffen, welke
rans bijna voltooid is, voorlopig voor
binnenlandse markt te sluiten, doch
er de buitenlandse markt op beperkte
schaal door te werken
De afdeling vruchten in Wik maakte
'en verlies, voornamelijk veroorzaakt
door een prijsverlaging, welke men
tv -st toepassen op onverkochte voor
iaden.
In tegenstelling met vorige jaren
7~j in de vleeswaren- en vleesconser-
,r-afdelmg een nanz.enlyk verlies ge-
>d;n. voornamelijk door zware onder-
b"ttine tengevolge van een te geringe
koop in het binnenland en Merk af-
(•men marges, o.a. door te hoge var-
1'7*prijzen De marges zijn geleidelqk
fVterd en deze afdeling werkt sedert
'aafste maanden van 1952 weer met
De importrestricties in Engeland
'iraak'en gedurende het 2e half-
van 19^2 een sterke teruggang in
export Door een verhoogde export
de Verenigde Staten ls hiervoor
- b-moedigende compensatie gevon-
den
VOORUITZICHTEN VOOR 1953.
Door de getroffen maatregelen ls dc
"erlandro verkoop stijgende Ten
»n van het komende seizoen Is
•'"•li dan ook meer hoopvol gestemd Op
b hoorljjke oezettln? In de groen-
'»r.-fdollng wordt ce-ekond.
Dr, vieeswarenaMeltng is goed n.et
r'"k bezet evenals afdelingen waar o
ftiere producten worden vervaardigd
Men verwacht, dat de doorgevoerde
"Jlniglngen. veranderde opstelling
r' machines en verbeterde werkmetho-
p'n haai resultaten zullen afwerpen en
'•li zullen weersnievMen In gunstiger
1 s over dit Jaar Do "esultaten over
eerste maanden wijzij reeds in deze
'ichting.
schreven: het behoort onmiskenbaar tot
het eenre van de boeiende vertelling,
hetgeen van vele hedendaagse romans
niet kan worden gezegd.
Grote lof heeft de commissie voor de
wijze, waarop de schrijver een probleem
en verschijnsel, dat onze dagen helaas
zo diep beroert. nJ. het antl-semltlsme
tot beslissend motief van ztln roman
heeft gemaakt. Hierbij is geen ogenblik
sprake van een gezochte actualiteit, of
bewust opge'egde strekking, maar veel
eer van een inner'iik doorleven dat de
Jonge acteur zo weet uit te beelden, dat
het de meeslepende bewijskracht ver
krijgt van de persoon'Uke ervaring. Het
conf iet. dat aan deze spontane actuali
teit en ervaring ontspringt, wordt man
nelijk en eerlijk tot aan zijn ontkno-
ping gevolgd; de schrijver blijkt daarbij
te beschikken over een zuiver verant
woordelijkheidsgevoel tegenover zijn me
demensen. ze'fs waar de Ik-verteller in
een zekere twees'achtlgheld berust, al
wordt daardoor het waaxachtlgheidska-
rakter van ziin roman s'echts verdiept.
Belangrijk ls in Het Wilde Feest, naast
de vaak schrijnende schildering van het
emlgranten'even tenslotte de confron
tatie van de humaan voe'enie enkeling
met. een brute massa-psvehose, waarbij
'ag® Instincten van machtsbegeerte en
rassendiscriminatie in een moderne sa-
men'evmg de toon bHfken aan te geven,
zoa's d't zich in het bijzonder in de ro"s
van d® na-cor'ogse bevrijding door alle
gevoe'ens van opluchting heen toch op-
n.euw dreigend openbaarde
De commissie ziet Het AVilde Feest
a's een der belangrijkste literaire be
loften van d» laatste lijd. waarop door
e-n aanmoediglngspri's a!s die der
Maatsehannij de aandacht van een
grote' n"bliek terecht dient te worden
gevestigd.
TWEE WIJNAENDTS FRANCKEN
PRIJZEN
De vergadering kende de Dr Wij
naendts Francken-prijs voor de ru
briek essays en literaire critlek toe
aan H. A. Gomperts voor rjjn bundel
..Jagen om te Leven" (Uitgave Van
Oorschot 1949» en deze prijs voor de
rubriek biografie en cultuurgeschiede
nis aan mej. dr Johanna K. Ouden
dijk voor haar werk .Koningin Victo
ria. een mensenleven en een eeuw"
(uitgave Meulenhoff 1947).
De weg naar
de vrijheid
Prof. Mr A. C. Josephus Jitta voor
Leidse Ver. van Industriëlen
Werkelijke vrijheid vereist meester
schap van handelen en het zelf dra
gen van verantwoordelijkheid: dit is
in het socialisllsohe stelsel niet mo
gelijk. Aldus prof. mr A. C. Josephus
Jllta in zfjn rede tjjdens de gister
avond in „Het Gulden Vlies" gehou
den jaarvergadering van de Leidse
Vereniging van Industriëlen, waarin
hy de bekende brochure van de P. v.
d. A. „De weg naar de vrUheid" aan
critisohe beschouwingen onderwierp.
Aan de hand van dit rapport behan
delde spreker achtereenvolgens ken
merken en het doel van het socialisme,
terwijl hij verder naging wat het rap
port wil op economisch, sociaal en cul
tureel gebied.
Het socialisme wordt in de eerste
plaats gekenmerkt, doordat het in de
tijd van Marx tieweerde een maat
schappelijke noodzakelijkheid te zijn.
Het tweede kenmerk ls het historische
materialisme: de materièle omstandig
heden beheersen de ideeën. Dit is de
gedachte dat wat geproduceerd wordt
voor 100 r: door de arbeiders wordt ge
produceerd. Een zuivere leer van de
„meerwaarde-theorie". Wat ls nu het
doel blijkens dit rapport? Het doel wat
men wil bereiken is gerechtigheid en
niet gelijkheid. Als eerste punt wordt
genoemd de eerbied voor de vrije ont
plooiing van de mens. Men wil niet al
leen socialisme. Dit is ook niet nodig,
zegt spr., als men de sleutelposities
maar bezet Een verder kenmerk is de
planmatigheid. Men wil geven be
staanszekerheid voor ledereen „van de
wieg tot het graf". Dit kan niet en is
zelfs niet wenselijk. Een derde kenmer
kend punt is een niet te grote machts
concentratie, welke uitsluitend bij de
overheid moet komen. Verder gelijke
kansen voor de ontplooiing van de per
soonlijkheid en een geordende gemeen
schap. ook internationaal. Dit alles bi)
elkaar zal dan de vrijheid zlin volgens
dit rapport, dat nog twee vrijheden op
somt. die gehandhaafd moeten worden,
nl die van beroepskeuze en van con
sumptie
Ten aanzien van wat het rapport op
economisch gebied wil. vermeldde spre
ker. dat de leiding van het economisch
leven in handen moet zijn van de staat.
Dit kan dan gebeuren direct door socia
lisatie en indirect door sleutelposities
en gecamoufleerd door de PBO. Ver
der zou dc staat die een groot schulde
naar ls, moeten worden schuldeiser.
Wat spr. verwonderlijk noemt, als men
nagaat, dat er een schuld ls van 30 mil
liard. Waar Prof. Josephus Jitta het
wel mee eens kon ziin, was. dat sterke
contróle wordt voorgestaan op machts
concentraties en kartelvorming..
Op sociaal gsbled wordt gezegd, dat
de loonb»heersing gehandhaafd moet
worden. Ideaal, aldus spreker, maar hoe
kan d.t worden bereikt zonder ooit aan
de lonen te tornen? Dc winstverdeling
ls een oud vraagstuk Een werkelijk be
langrijk deel van het loon laten bepa
len door de winst ls zeer moeilijk om
dat de arbeiders slecht risico's kunnen
dragen. De medezeggenschap op econo
misch gebied ls een leuze, d e tot de
massa der arbeiders niet spreekt. Spre
ker vindt dit trouwens een absurditeit.
Voor culturele bemoeiingen is geld.
zeer veel geld nodig Nog maar een
fractie van wat de PvdA wil ls in
vervulling gegaan. Gevormd zou moe
ten ivorden een algemeen cultureel
fonds, waarboven dan een culturele
road kemt met weer andere raden daar
order Dit terwij! een raden-maat-
schappn de socialisten vre-md 'O En
dan schuilt de grote m-e.tukheid -n de
selectie Welke maa- moeten
hierbij worden aangele""'
Aan het slot van z in hetnog moet
Prof. Jo«*phus Jitta »ni«tiileren, dat
dit svstecm mank raat aar teeenstrii-
rlielicden en gebreken Het is een Il
lusie te menen, dal de welvaart gro
ter zou worden als men het particu
lier Initiatief tegen gaat. Eveneens is
het een illusie dat het totale inkomen
gelijk zou blijven,
gelijkelijk zou gaan verdelen.
Volgens Prof. Josephus Jitta moet
achter deze „weg naar de vrijheid"
een vraagteken worden geplaatst.
ring, welke gekenmerkt werd door oen
grote opkomst, vooraf. Als belangrijk
ste feit worde hier vermeld de voorzit
terswisseling De heer J. van Deventer
trad af. In zijn plaats werd bij accla
matie gekozen Ir H. E Kruyt.
Voor de eerste maal sedert dc oor- van Oost-Berlijn cisten duizenden I lieime verkiezingen,
log hebben Oostberlijnse arbeiders bouwvakarbeiders. die het werkluier zien we protesterende bouw-
een massa-betoging gehouden tegen l addcn neergelegd uit protest tegen vakarbeiders in de Stalin-allce,
de Oost Duitse regering. Vopr deverhoging der prestatienormen, aj-lwaar veel bouwwerkcp worden uit'
regeringsgebouwen in het centrum I treden van de regering en vrije, ge- I gevoerd.
(Ingez. Med.-Adv.)
ZONDAG A.S.
DASSENDAG
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het candidaateexamen
wis- en natuurkunde t Amei. C. Kers
wazen (Leiden) en de heren P. A.
Staas (Den Haag'. J. M. J. Coremans
'Leiden» idem iC) A. C. Bakker (Voor
burg» idem 'B» H. A. M. J. Ooedavral-
slngh Varrna (Leiden', idem 'D> M.
Swenker. America tL.t, J. Wieber (Lei
den» .Idem (L> J. J Pollmann (Lei
den). mei. J. Vodegel (Den Haag», idem
'F) L. Kok (Lelden» mei. P. L El-
burz (Leiden». H. Klenhuis (Den
Haag): doctoraal examen Scheikunde
J. v d. Linde (Rotterdam», F J. M
Th. Bekkers (Lelden». R. P. Deeleman
(OeTOteeestidoctoraal examen Na
tuurkunde G. v. Soest (Lelden». C. J.
N. v .d. Meydenberg 1 Leiden»; docto
raal examen Wiskunde Ph. Sakko (Lel
den); candidaatecxamen Klassieke taai
en letterkunde A. I. Wltmans; doot.
examen Vrije studierichtingen Ned
Recht mevr. BertramHoubere Den
Haae»cand. examen Godsselecrdheid
C. W. Bolle (Leiden). J. de Waard
Voorburg'
Gepromoveerd tot doctor ln dc let
teren en wijsbegeerte od Drocfschrlft
getiteld ..Epirtola A'.cxandir ad Aris-
totelem ad Codlcum Fldem Edita et
Commertano Crittco Instructs" de heer
W. Watther Boer te Rotterdam.
Na het vernielen van winkelruiten
in de Leipzigerstrasse, viel de politie
de stakers met gummiknuppels aan.
Talloze betogers werden gewond. Het
merendeel van hen werd door mede-
betogers naar de Amerikaanse sector
van Berlijn gebracht en vandaar door
de West-Berlünse politie naar zieken-
Op de hoek van de Friedrichstrasse
en de Zimmerstrasse, niet ver van de
regeringsgebouwen, verbrandden ver
scheidene duizenden stakers rode
vlaggen en zü staken een houten po-
litiebarak. die enige tijd geleden was
opgetrokken om dienst te doen als
controlepost bij de sectorgrens, in
hrand. De harak brandde geheel af.
Ook vernielden de stakers grensaan-
duidingen.
Tegen tien uur had'den zich nog meer-
stakers bij de betoging aangesloten
Ieder halfuur trokken nieuwe maesa"s
stakers en betogers naar de plaats waar
de ongeregeldheden het hevigst woed
den. het ministerie van economische
zaken en wederopbouw.
De politie uit alle wijken van Oost-
Berlijn stond nauw aaneengesloten
rondom het gebouw terwül de me-
I nigte met stenen naar de ruiten wierp
1 en riep: „er uit met hen", en „weg
met de regering".
Chauffeurs van politie-auto's reden
met volle vaart op de stakers in. Ver
scheidene stakers werden gewond. Fén
man werd overreden, toen een vracht
auto recht op een groen met stenen
gooiende mannen inreed.
ongeschoren jongemannen riepen hem
j luidkeels in het gezicht: „Wij zijn de
j werkers. Wat weet jü van werk af?"
Duizenden vrouwen zowel bejaarde
huisvrouwen als jonge typistes en
schoolkinderen liepen in de stromende
regen met de stakers mee De stakers
trachtten door actentassen op het
hoofd te dragen, zich tegen dc regen
te beschermen.
Voor de Sovjet-ambassade op de ün-
tcr den Linden stonden Sovjet-solda
ten, die met drie vrachtauto's waren
aangevoerd Tegen tien uur had zich
een groep van honderden zwijgende
mensen voor het imposante gebouw
verzameld.
Een aantal leden van de volkspolitie
hebben om halfelf de gummiknuppels
weggeworpen en zijn naar West-Ber-
lijk uitgeweken, waar zy zich aan de
West-Bcriynsc politie hebben overge
geven.
Volgens ooggetuigen waren Sovjet
soldaten, uitgerust met automatische
wapenen en stalen helmen in de ruïnes
van Oost-Berlijn bezig met het graven
loopgraven rondom de regerings-
Lezers schrijven
WANNEER WORDT INGEGREPEN?
Het ls droevig telkens te moeten ver
nemen van deze en gene, dat zich meer
en meer mensen geroepen schijnen te
voelen muzieklessen te geven, terwijl zij
daartoe niet bevoegd zijn.
Pas nog hoorde ik. dat 'n portier aan
een Ziekenhuis hier ter stede n.b fluit
lessen geeft voor 25 cent per kind!
Het publiek, aangetrokken, door 't
lage lesgeld, vliegt daar natuurlijk ln.
Deze schandelijke manier van „onder
de markt werken" wordt tenslotte fa
taal voor beroepsmusici ZIJ toch heb
ben meest 5-6 jaar studie achter de
rug, kunnen niet met zulk laag lesgeld
rondkomen, krijgen dus haast geen leer
lingen. Armoe troef.
Ook prachtig Is 't geval van een man,
die zowat een dozUn ambachten be
oefend heeft, en als laatste denkt
plano- en gitaarlessen te kunnen ge
ven.
Wordt 't nu eindelijk niet eens tyd,
dat hier wat aan gedaan wordt?
In deze tijd, waarin zoveel bepalin
gen en verordeningen bestaan, is 't toch
zeker niet overbodig dat hiervoor een
afdoende regeling komt.
Kan de Ned Toonkunstenaars Ver.
niet eens zorgen, dat ons beroep be
schermd wordt?
U beleefd dankend voor de plaats
ruimte, teken ik
M. de GR.
Studente a.h. Kon. Conservat,
ln Den Haag
wijk.
De politie slaagde erin op het Thael-
mannp!e:n een groep betogers uiteen te
slaan zy maakte gebruik van gummi
knuppels en auto's De stakers zochten
ln allerijl een good heenkomen.
Toen een vrachtauto een hardlopen
de man trof en hem in de goot slin
gerde riepen de betogers: „Jullie zijn
even slecht als de S S
De kanselarij van eerste minister
Grotewohl staat aan het. Thaelmann-
pleln.
Enkele van de stakers droegen span
doeken met zich mede waarop de leuze'
.de kracht van de B-beidersklas^e ligt
ïr. haar eenheid" was aangebracht
Leden van de volkspolitie. die in een
gebouw door stakers In het nauw wa
ren vcdreven. rieoen: .de politieman
nen staan aan jullie zijde" Zjj wnerpen
pistolen en andere utrustingstukken
uit het raam.
Aan dc Oost-Berlljnse zijde van de
Brandenburger poort stond een aantal
Sovjet-soldaten met machinepistolen
or.der de arm. waarschijnHlk om tc ver
hinderen, dat betogers naar West-Ber-
Hlr uitweken.
Op de Potsdammerplatz stonden dui
zenden Wcst-Berlilnse arbeiders en
huisvrouwen dc betogers aan te spo
ren Toen de betogers communistische
affiches verwilderden en ruiten van re
geringsgebouwen tngon den. betuigden
d» WeM-B»rliiners luide hun instem
ming Op de Po^dammerplate komen
drie sectoren teramen
Affiches met afbeeldingen van wer
kers voor de vrede" zoals Ilia Fhren-
burg. Paul Robesen. prof. Jolint-Curie
en de deken van Canterbury dr Hew-
litt Johnson, werden vernield.
Communistisehe functionarissen
trachtten de stakers over te haten
weer aan het werk t» gaan. ron van
ben riep: „jullie vernielen alles wat
dc werkers hebben opgebouwd". Drie
Tegen de middag overschreed een
j greep West-Berlijners de grens van
Oost-Berlijn om zich by de betogers
j aan te sluiten.
I Er ontspon zich een schermutseling
teen de volkspolitie trachtte te verhin-
deren dat stakers zich bi) hun meae-
stakers :n de Le.pzigerstrasse voegden. 1
Dc betogers rukten de politiemannen
dc petten van het hoofd en gooiden ben
omhoog. De politiemannen namen de
wijk en zochten bescherming by colle
ga's ,die da-ipeiilcte met gummiknup
pels te 1JJT" pngeh Een betoger werd
dooi- de politie gegrepen maar hij werd
onmiddellijk weer door zijn kameraden
bevrijd
i Een Oost-Beriynse communist, die
trachtte met de stakers van gedachten
11» w is.-eien. werd door laatstgenoemden
gegrepen en over de grens geduwd,
•waar hij door de West-Berlijnse politie
werd gearresteerd.
Even na elf hebben twee jonge
Oost-Berlijnse arbeiders de rode vlag
van de Branderburger poort neerge
haald.
Het tweetal slaagde erin de vlag ncèr
1 te halen onder de ogen van bjjna hon-
1 derd Sovjet-soldaten. Toen het tweetal
naar beneden klom, werden zy luid®
I door de betogers toegejuicht. Zij kregen
sigaretten en bloemen.
Vervolgens klommen twee andere ar
beiders naar boven Zij sneden de vlag
los en wierpen haar naar beneden De
beterers scheurden de rode vlag ln
stukken.
De Sovjet-soldaten namen een af
wachtende houding aan.
De menigte riep: ,w(j willen vrU
heid, wy willen brood, wij slaan alle
Russen dood".
J Ve:der riepen de betogers: „Wy wil-
len vrijheid", ..geef ons vrije verklezln-
j gen" en „geef niet op, dat zou de on
dergang betekenen"
I Dc Beriynse bjvengrondse spoorwe-
I gen hadden te kampen met stroomge-
I brek. Ooggetuigen zelden, dat betogers
I een kabel hebben doorgesneden
Oost-Beriynse transportarbeiders deel-
j den mede, dat teaen de middag een al-
gemene staking van de vervoersbedry-
ven zou beginnen.
VUUR GEOPEND.
Sovjet-sold a ten en de Oost-Duitse
volkspolitie. die onder Russische bevel
is geplaatst, hebben op het middaguur
I In de Leipzigerstrasse met karabynen
1 en automatische pistolen het vuur op
betogers geopend. Verscheidene men
en werden gewond West-Beriynse Ro-
I de Kruisauto's namen dc gewonden op
j en brachten hen naar West-Beriynse
ziekenhuizen.
Op de Karl-Marxplatz werden 'wee
betogers door Sovjet-tanks overreden.
Zit kwamen om 20 tanks verspreidden
h:er de menigte.
Dc menigte aan weerszyden van de
PotzdammerplaLz verwijderde Russi
sche. Britse en Amerikaanse grensaan-
duldingen
Onder de door de stad marcherende
stakers waren er velen die het uniform
van de Oost-Duitse spoorwegen en de
posteryen droegen Ook liepen arbei
ders an andere staatsbedrijven mede.
Franse Da!<ota waarschijnlijk
verongelukt
Een Dakota van de Franse maat-
schappu Atgle Azur met dertig perso
nen aan boord wordt vermist Het toe
stel vloog gisteren boven een bergach
tige streek tussen twee vliegvelden in
Laos 'Indo-China).
Vliegtuigen van de Franse lucht
macht namen heden een wrak waar.
vermoedelyk van de Dakota Het lag
ongeveer dertig km ten noorden van
Pakse ln Zuld-Laos, waarheen het toe
stel op weg was.
Men gelooft, dat zich onder de Inzit
tenden 27 passagiers bevinden. Een red
dingsploeg is op weg naar het vliegtuig
wrak.
Volgens een bericht van kwart over
één werd gepoogd een stakingscomité
op te richten. Een der punten van
het door dit comité uitgegeven mani
fest was de eis tot onmiddellijk af
treden van de regering.
Sovjet-tanks van het type T-3 reden
op de Unter den Linden voor de Sov
jet-ambassade ta volle vaart heen en
weer om de menigte te verspreiden.
Twee Sovjet-tanks reden de Potsdsm-
merplatz op waar duizenden West-Ber
lijners op een afstand van enkele hon
derden meters de ongeregeldheden aan
schouwden.
Uitzonderingstoestand
uitgeroepen
In Oost-Berlijn is de uitzonderings
toestand afgekondigd.
De Sovjet-bevelhebber van Oost-
Berlyn heedt om 1 uur de staat van
beleg afgekondigd.
Alle openbare demonstraties, byeen-
komsten en samenscholingen van
meer dan drie personen zijn verboden.
Er is een uitgaansverbod van 21 uur
tot 05 uur ingesteld.
Koninklijke onderscheiding
voor P. J. Smits
EN TEVENS EEN PROMOTIE
Gisteren herdacht de heer P j.
Smits, adiunct-controleur bn dc N.Z.H
VM.. het feit. dat hii vóór 40 jaar b::
deze vervoermaatschapoii in dierst,
trad.
In tegenwoordigheid van de direc
teur. Ir J. J. Juirissen. de chef van de
Vervoersdienst, de heer Th Het de
ass. chef van deae dienst, de heer Th.
Thomas en de heer P. PhtÜDOo als
vertegenwoordiger van de chef van de
Uitvoerende Dienst, werd de jubilaris
gisteren ontvangen in de kamer van de
burgemeester jhr mr F. H van Kin
schot die in ziin toespraak oa wees
od de Drachtige staat van dienst van
de heer Smits, die vóór 40 laar bii de
maatschaDDii als leerllna-Doet :t n
dienst trad. De burgemeester dankte
de jubilaris voor ziin it ver en trouwe
Dlichtóbetrachtlne en deelde mede dat
het HM. de Koningin had behaard
aan de lubtlarls de zilveren ere-me-
daille. verbonden aan de orde van
Oranje Na^au. te verlenen Nadat ce
burgemeester de heer Smits de Ko-
mnkliike onderscheiding od de borst
had gesneld bood de directeur van de
N.Z.HV.M. ziin gelukwensen aan welk
voorbeeld ook doot de anderen werd
gevolgd.
Ten huize van de lubllarls in de
Stleltiesstraat werd de feestelilke vie
ring van dit jubileum voorteszet. Ir
Jurrlssen. die hier het woord voerde,
had zeer veel waardering voor het
werk van de heer Smits. Ais uiting
daarvan, deelde soreker mede dat d®
heer Smits met inaane van 1 Juli a s.
is bevorderd tot controleur Namens het
deoartemen» Leiden van de Ned. M1
voor Nijverheid en Handel bood snre r
de jubilaris het vereren-) getuigschrift,
met gouden draagmedallle aan Na
mens de directie bood de heer Th He
ten hleroD de gebruikelijke enveloppe
met inhoud aan.
In de Iood van de das heeft de heer
Smits nog vele bliiken van waarde
ring en vriendschap, o.a. van de zlicle
van het Jubileumfonds, ontvangen.
Prof. S. E. de Jongh
eredoctor van Gent
Aan prof. dr S E. de Jongh, Leid?
hoogleraar In de pharmacologic, is het
eredoctoraat van de Rijksuniversiteit te
Gent toegekend.
JONGEN UIT HAZERSWOCDE
AANGEREDEN
Hedenmorgen om half 9 werd een
14-jarlge Jongen uit Hazorswoude, du
in de Steenstraat op een fiets reed, door
een vrachtauto aangereden. De jongen
liep een gebroken pols, een hersenschud
ding en vleeswonden op. Hij weid naar
het Acad. Ziekenhuis vervoerd.
