LEIDSCH
DAGBLAD
I
CONVAIR „PAULUS POTTER" VOOR PARIJS
OP SCHIPHOL VERONGELUKT
Toestel bij start in tweeën gescheurd
weerbericht
32,1e Jaargang
DINSDAG 26 MEI 1953
No. 27922
pirtcteur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— oer kwartaal; f0.47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 67055
Teiefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Donkere schaduw op stralende Pinksterdag
T n ee doden en negentien gewonden
Tol schrik en ontzetting van de vele duizenden, die op de stralende Tweede
Pinksterdag naar Schiphol gekomen waren, is de K.L.M.-Convair Paulus Potter
(PH-TEI) die ingevallen was voor een andere Convair direct na de start om
kwart over vier neergestort, onmiddellijk naast het vliegveld, daarbij de dood
brengend voor de I ^-jarige Annie Holshuizen uit Amsterdam en een 4-jarig
meisje, die op de Rijksweg langs het vliegveld stonden te kijken, terwijl 19
andere slachtoffers met min of meer zware verwondingen in het Wilhelmina-
gasthuis te Amsterdam moesten worden opgenomen.
Dit heeft een donkere schaduw geworpen op deze heerlijke dag
MYSTERIE....
Op normale wiize was de Convair
,;en na half vier van het platform wez
«taxied voor een liinvlucht naar Pa
is.
Aan boord bevonden zich 28 pas-a -
tiers en 6 bemanningsleden. Gezag
voerder was de Engelsman Frank Haw-
Ins.
Heel normaal draaide het toestel de
startbaan op en begon even later met
de start op baan 1. die dwars over het
veld parallel met de stationsgebouwen
tot.
Wat er daarna, in enkele seconden,
«beurde is een erote puzzle. Was het
een technisch storing of heeft men in
it cockoit. een fout gemankt?
De Riiksluohtvaartdienst. die nog eis-
lermiddae met het onderzoek is begon
nen. zal het antwoord op dit mysterie
dienen te geven.
Vast staat dat het vliegtuig aan
het einde der startbaan nog een veel
le ecringe hoogte had. Het raakte
met reeds ingetrokken landingsgestel
de rood-uitte blokken, die het einde
der startbaan markeren, boorde zicli
dnor het ijzeren hek dat het vliegveld
afbakent, scheurde door het hoge
struikgewas langs de weg die de ver
binding vormt lussen het vliegveld en
de Rijksweg AmsterdamDen Haag.
Een tiental meters verder kwam het
toestel op de akkers neer. Hierbij werd
het meisje Holshuizen. met fiets en
al meegesleurd en op slag gedood,
evenals een vicr-jarig meisje. Vele
toeschouwers, die eveneens od de weg
stonden, werden gewond.
TOESTEL IN TWEERN.
Hot toestel brak od de akker in
tweeën, de vleugels sloegen van de
romp en de motoren werden wegge
slingerd.
De romp was op de helft tassen
staart en het midden van het toestel
Direct nadat de ..Paulus Potter" -
liet toestel van de KLM. dal juist na
de start op Schiphol, neerstortte -
op de grond was gekomen snelden
reddingsploegen toe. Een van de
eerste dingen welke werden gedaan,
was het leegpompen van de tanks
van het toestel, die geheel gevuld
waren.
in tweeën gebroken en meer naar dc
neus toe vertoonde zich nog een flinke
scheur.
De SchiDholwec werd onmiddellijk
na het ongeluk door de politie afge
zet. Od de berm lasten afgerukte
boompjes, stukken staal en andere ma
terialen. Het prikkeldraad en de heg
vertoonde een gapend cat OD dc plaats,
waar het toestel er doorheen eevlogen
was. En in de ondergaande zon lag
het wrak van de „Paulus Potter" als
een weerloze vogel met de gebroken
vleugel naast de romp aan de andere
zijde op het land, de punt van de
staart juist boven dc rand van de
sloot.
PANIEK ONDER PUBLIEK
Bij de vele Pinksterbezoekers brak
paniek uit.
Onmiddellijk rukten de K.L.M.-am
bulances en de K.L.M.-brandweer uit.
Als een wonder werd het verongelukte
toestel voor brand gespaard. Aanvanke
lijk werden alleen de passagiers gehol
pen. en wel door de K L M. Twaalf hun
ner bevinden zich nog steeds in het zie
kenhuis.
Direct na de melding was de Amster
damse Geneeskundige Dienst met vol
materiaal uitgerukt Onmiddellijk na
aankomst op de plaats van de ramp
werd begonnen met het verschaffen van
hulp aan de gewonden onder de toe
schouwers.
Aanvankelijk werden de 34 inzittenden
van het toestel en 10 toeschouwers naar
verschillende ziekenhuizen gebracht. 14
inzittenden en 5 voorbijgangers werden
opgenomen De anderen konden in de
loop van de dag huiswaarts keren.
De toestand \an al deze passagiers is
vry goed. Van vijf hunner gaf de G.GX).
„zwaar gewond" op.
Onder de zwaar gewonden bevindt
zich ook de boordmecano, W. Groenink.
Tot de zwaargewonden o.m. behoren
mej". dr V. M. de Bruin uit Amsterdam
en de heer M. Ibrahim uit Irak.
De stewardess, mej. Tineke Citroen,
die op de verongelukte Convair dienst
deed, vertelde ons later op de avond op
Schiphol
„Dc start ging volkomen normaal,
maar ineens voelde ik dat de motoren
minder krachtig trokken. Toen wist
ik:: „Er gaat wat gebeuren. Dat kon
niet uitblijven. Dc wielen waren niet
uit. dat wist ik. want bg een Con
vair gaan ze onmiddellijk na de start
omhoog. Ik was op alles voorbereid.
Toen het toestel gevallen was. ben ik
naar het noodluik voor in het toestel
gerend en heb dit open gerukt. En
kele passagiers heb ik door dit luik
naar buiten geduwd."
Mej Citroen vertelde verder nog dat
ze rustig weer zou w illen vliegen en niet
in 't- minst geschokt was. Ook de an
dere stedwardess. mej. M. Z. Cohen, wist
de kalmte onder de passagiers te be
waren.
Enkele passagiers van de Paulus Pot
ter zijn met een later vliegtuig van de
KX.M. naar de Franse hoofdstad ver
trokken.
„Ik voelde het ongeluk aankomen",
vertelde enkele uren na het ongeluk een
der slechts lichtgewonde passagiers, de
60-jarige zakenman A. Ludel, geboren
in Nederland, doch reeds jaren genatu
raliseerd Amerikaan, die tijdelijk zijn
verblijf houdt in het Amstel-hotel. „Het
toestel steeg n.l. niet genoeg. Plotseling
hoorden we de machine met geweldig
gedruis langs de grond schieten. Een
knak. en het was in tweeën gebroken.
Ik vloog uit mgn stoel, maar raakte
niet ernstig gewond, zodat ik mij door
de breuk in de romp uit de voeten kon i
maken. Er was geen paniek aan boord"
Twee andere passagiers waren de heer
en mevrouw Olin uit Finland, die ons
kort na het ongeluk op Schiphol ver
telden: „Hoewel ook wij bemerkten, dat
1 het vliegtuig niet zoals gebruikelijk is.
snel omhoog ging. bestond er onder de
passagiers geen enkel vermoeden van
naderend onheil. Tot we plotseling een
schok voelden en de zitplaatsen weg
schoten. We dachten, „dit is ons einde",
maar toch bleef iedereen rustig. Ook
wij hebben de machine door de breuk
verlaten."
TOESTEL VERLOREN.
Ir J. Luimes van de KLM heeft ons
nog medegedeeld, dat niet gezegd kan
worden, dat het toestel is neergestort.
De piloot heeft bewust gepoogd een
landing te maken. In de gegeven om
standigheden kon dat geen normale
zijn.
Het toestel is totaal verloren. Kort
voor de staart is de machine doorge
broken; omstreeks het midden van de
romp liep het vliegtuig een grote
scheur op. Dc vleugels en de motoren
zijn geheel afgerukt.
Aan hel uitgraven van de machine
kan nog niet worden gedacht. Men ver
trouwt. dat de post ongeschonden zal
zijn. Dat de hulp zo buitengewoon snel
ter plaatse was is te danken aan de
mannen van de kleine auto. die voort
durend op de luchthaven rijdt en die
per walkie talkie alle hulpdiensten
rechtstreeks kan waarschuwen.
Tot degenen, die zeer snel naar de
plaats van de ramp. die naar aller me
ning overigens een veel ernstiger ka
rakter had kunnen hebben, behoren
burgemeester d'Ailly en dr A. Plesman.
Weerrapporten
(Van hedenmorgen 7 uur)
Oslo
kopenhagen
Amsterdam
Edinburgh
wnden
uBtmburg
Krijs
Bordeaux
Grtfioble
Mee
Geneve
Zurich
bwrno
Berlijn
asss?
Benen
Inntbrück
zwaar bow.
onbewolkt
onweer
zwaar bew.
regen
onbewolkt
onbewolkt
geheel bew.
onbewolkt
onbewolkt
Onbewolkt
licht bew.
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
onbewolkt
A p
r S-2 l
windst. 16 1
wzw 3 25
windst. 30
nnw 3 30
ino 3 31
vlndst. 28
1 2 27
flneez Med.-adv.)
Overwegend droog
P.c verwacht tot morgenavond:
dril tot llalf bewolkt, overwegend
g* ,wÜer- Matiee, tijdelijk vrij krach
tig tussen Noord en West. Gema-
lOuur)temperaturen- (Opgemaakt te
27 MEI
Zon op: 4.31 Uur; onder; 20.44 uur.
Maan op- 20.04 uur; onder: 3.10 uur.
lU8°uualCr tC Kalw'jk te 214 cn
't nummer bestaat nit 10 pagina's
Bus met Nederlandse touristen reed
winkel binnen
37 personen gewond; 10 naar het
ziekenhuis
37 Nederlandse touristen zijn Zon
dag gewond, toen de autobus waarin
zij reisden in Kaub a. d. Rijn een
apotheek binnenreed. Niemand van
hen verkeert in levensgevaar.
De bus reed een steile helling af in
het stadje, toen de remmen weigerden,
waardoor de wagen een apothekerswin-
kcl binnenreed. Er bevonden rich in
totaal 46 Nederlandse touristen in de
bus, voor het merendeel oudere echt
paren, die een veertiendaagse vacantle
hielden in St. Goar aan dc overzijde
van de Rijn. Het gezelschap keerde te
rug van een uitstapje naar de Lorelei.
De gewonden werden naar verschillen
de ziekenhuizen in de omgeving over
gebracht.
De bus is het eigendom van de firma
Snel en Co. te Rotterdam, en was ver
huurd aan de Europa Expres. Gister
ochtend zou het grootste deel van het
gezelschap met een Duitse bus de te
rugtocht naar Nederland hebben aan
vaard. Slechts een tiental personen is
in het ziekenhuis achtergebleven. Hun
toestand geeft geen reden tot bezorgd
heid.
AMERIKAANSE STEDEN WORDEN
BESCHERMD TEGEN LUCHT
AANVALLEN
Het Amerikaanse leger is van plan
ondergrondse Installaties voor het af
schieten van gelelde projectielen aan
te leggen bij de grote steden in de V.S..
teneinde deze te beschermen tegen
luchtaanvallen.
De steden zullen worden besohermd
door batterijen, die zich met behulp
van radar automatisch op haar doel
richten. Militairen worden thans in de
bediening van deze installaties geoefend
O.m. zouden op deze wijze worden be
schermd: New York. Washington, Chi
cago, Detroit, San Francisco, Seattle en
Los Angelos.
Overzicht van dc plaats waar de
..Paulus Potter" liet toestel van de
KLM. dat op Tweede Pinksterdag
neerstortte, neerkwam.
Eisenhower wil beroep doen
op volk
INZAKE AMERIKAANSE HULPVER
LENING AAN HET BUITENLAND.
President Eisenhower zal een beroep
op het Amerikaanse volk doen om hem
te steunen in zijn strijd ter handhaving
van het voor het nieuwe belastingjaar
uitgetrokken bedrag van 5.828.732.500
dollar voor dc Amerikaanse hulpverle
ning aan het buite-dlund. Een invloed
rijke groep van het congres wil dit be
drag. op economische gronden, sterk
verlagen.
De president wil nu een aantal toe
spraken de eerste op 3 Juni a.s., voor
radio en televisie tot het volk hou
den.
Vele waarnemers te Washington zien
in het komende congresdebat over de
buitenlandse hulpverlening vooral een
krachtmeting tussen de president en de
conservatieve leiders der republikeinse
partg, onder leiding van senator Robert
Taft.
BEMANNING
De bemanning van het toestel be
stond uit' de Engelsman Frank Henry
Hawkins, eerste piloot, 31 jaar (licht ge
wond aan ooglid i. H. J. Amorissen,
tweede piloot, 35 jaar (snede voorhoofd
plus lichte hersenschudding)W. Groe
nink. derde piloot. 24 jaar: G. J. Poe
lakker. boordmecanicien: mej. Jantme
Citroen, eerste stewardess. 23 jaar.
(lichte wond aan voet': mej. M. Z.
Cohen, tweede sterwardess, 25 jaar (on
gedeerd).
GEWONDEN.
m totaal ziin volgens officiële cece-
vens bii het ongeluk twee personen om
het leven gekomen en 19 met nun of
meer zware verwondingen in het Wil-
helmina Gasthuis te Amsterdam opge
nomen.
Opgenomen ziin van de bemanning:
derde piloot. W. Groenink. 24 iaar. met
zware hersenschudding; boordmecani
cien. G. J Poelakker, uit Uithoorn.
Opgenomen Nederlandse passagiers:
mei. dr V. M. de Bruin - ernstig ge
wond: J. van Stlrum - licht gewond:
M. van der Wal - lidht gewond.
Publicatie
verkiezingsuitslag
De gewoonte getrouw zal de uit
slag ran de raadsverkiezingen in
onze stad morgenavond op de be
kende overzichtelijke borden voor
ons gebouw worden bekend ge
maakt.
Voorzover de uitslagen van andere
gemeenten bekend zijn. zal daarvan
door de mlcrifoon mededeling wor
den gedaan terwijl gramofoonmu-
ziek deze publicaties zal afwisselen.
De resultaten van de eerste stem-
bureaux worden omstreeks 6 uur
verwacht.
Opgenomen buitenlandse passagiers!
M. Abrahim. Irak - ernsaic gewond:
A. Hamani. Irak - licht gewond: E. E.
Lewes. Amerika - licht cewond: G.
W. Murphy. USA - licht gewond;
de heer F. Hannoch. USA - licht
gewond: mevr. O. Hannoch. USA ('i -
licht gewond: G. Aawadalla Egypte -
licht gewond: C. Hakim. nationaliteit
onbekend - -icht gewond: P. Dunn,
USA - ernstig cewond.
In het W.G. ziin tevens nog vuf be-
lanstellenden met verwondingen opge
nomen. die od de SchiDholweg door liet
aanstormende vliegtuig werden gegre
pen. Zii ziin de heer J. Meerten. Am
sterdam met onderbeenfractuur: een
longen, genaamd Kemper, zeer zwaar
gewond: drie leden van de familie Huvs
uit Amsterdam: man met hoofdwond,
vrouw met shock en kind met onder-
b?enfractuur.
De al of niet geheel ongedeerde ove
rige passagiers, die niet behoefden te
worden opgenomen zijn:
M. Ellon—Nederland: F. Lammers—
Nederland: A. LammersNederland; F.
LammersNederland: F. LammersNe
derland: A LudelNederland; Ir C L.
KerckhovenNederland: A. Keulers—
Nederland; Mej. C Michaud—Frank
rijk; Mej. F. DuclauxFrankrijkheer
en mevrouw OlinFinland: C Hornek—
Egvpte; D O'SullivanIerland: J. Cort-
ner USA; W. Levin—USA.
GEVAARLIJKE SITUATIE
Dit ongeluk heeft weer eens bewe
zen. evenals het ongeluk met het
Zwitserse toestel, dat vorig jaar bij
het landen neerkwam, hoe gevaarlijk
de situatie van een weg is. die zo pal
naast een vliegveld loopt als dc ver
bindingsweg tussen Schiphol en de
Rijksweg AmsterdamSchiphol.
Het ware te wensen dat deze weg. die
vrijwel een startbaan kruist, iets naar
Noordelijke richting verlegd zou kun
nen worden, opdat het gevaar voor het
publiek, dat op dc weg is, gereduceerd
wordt.
Kustvaartuig „Toos*' bij
Noorwegen gekapseisd
Vijf doden, onder welke Hermanns Bol
uit Katwijk Zee
Toen in de nacht van Zaterdag op Zondag om drie uur het Nederlandse
500 ton melende kustvaartuig Toos kapseisde, zUn vijf van de negen leden
der bemanning verdronken. Het schip had met een lading cellulose de
haven van Trondheim verlaten. Vier zeemijlen buiten de vuurtoren van het
eiland Grip aan de Noorse Westkust ging de loods van boord. Enige mi
nuten nadien zag de bemanning van de loodsboot het schip draaien en
kapseizen.
Bg dc ramp kwamen om het leven Hcrmanus Bol uit Katwijk aan Zee,
eerste machinist, oud 43 jaar, gehuwd en drie kinderen:! Bernard Hou
wen, kapitein, afkomstig uit Penzance (Eng.), oud 39 j., gehuwd, geen
kinderen. Job Knoester, matroos, Scheveningen. 21 jaar, ongehuwd. E. B.
W. Udcn, Rotterdam, tweede ma chinist, 21 jaar, ongehuwd cn de ma
troos onder dc gage Albert Velema uit Stedum,, oud 19 jaar.
De lichamen van kapitein Houwen cn
van de tweede machinist Uden zijn ln-
middelsg eborgen.
In het ziekenhuis van Kristiansund
zgn opgenomen de stuurman H. R. Hou
wen uit Woudbloem, broer van de om
gekomen kapitein, de kok P. Drenth uit
Finsterwolde. de matroos P. Akkerman
uit Groningen en de lichtmatroos G. J.
Sneijdcn uit Den Haag. Hun toestand
is goed.
Omtrent de oorzaak van het onge
luk wordt nog vernomen, dat de krach
tige wind op de lading cellulose, die ge
deeltelijk als deklast vervoerd werd.
greep heeft gekregen, waardoor de
„Toos" gekapseisd is.
Het bergingsvaartuig „Draugen" uit
Aatesund heeft de „Toos" op sleeptouw
genomen. Het schip dreef met de kiel
naar boven rond. Men zal trachten het
vaartuig tc keren.
De vrede met Oostenrijk
Het Amerikaanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft een overzicht van
de besprekingen over een Oostenrijks
vredesverdrag gepubliceerd. Het geeft
hierin de Sovjet-Unie de schuld voor
het niet tot stand komen van een der
gelijk verdrag.
De Sovjet-houding geeft bok weinig
hoop op een bevredigende afsluiting van
een verdrag in de nabije toekomst.
De Sovjet-Unie heeft intussen de
uitnodiging om een plaatsvervanger te
zenden naar de conferentie van Woens
dag aanvaard.
Radio Moskou meldt dat de Sovjetrus-
slsche ambassadeur te Londen, Jacob
Malik, de Britse regering heeft medege
deeld dat er .geen reden bestaat voor de
hoop, dat een nieuwe bespreking van het
opstellen van een vredesverdrag met
Oostenrijk gunstiger resultaten zou op
leveren dan de vroegere beraadslagin
gen".
Malik heeft voorgesteld dat „de an-
ge'cgenheld van het sluiten van een
Oostenrijks vredesverdrag via de norma
le diplomatieke kanalen zal worden be-
I handeld."
Het Nederlandse scheepje is naar da
haven van Kristiansund gebracht.
De eerste stuurman van het Neder
landse vaartuig „Toos" verklaarde gis
teravond. dat het schip 90 ton deklast
vervoerde. Hij meent dat deze lading
door de hevige regen, die kort voor het
omslaan viel, nat is geworden, en dat
hierdoor het omslaan ls veroorzaakt.
De eerste stuurman Houwer bevond
zich met twee matrozen op de brug, toen
de „Toos" kapseisde. Hij verklaarde,
plotseling te hebben gemerkt dat het
schip slagzij begon te maken. Enige mi
nuten daarna sloeg het om. De stuur
man en de twee matrozen wisten zich
aan een reddingsboei vast te klampen.
Zij bleven hierdoor drijvende, totdat zf]
werden opgepikt.
De stoffelijke overschotten van twee
opvarenden "zijn. als gemeld, geborgen,
de mogelijkheid bestaat dat de drie an
deren. van wie men aannnecmt dat zij
om het leven zijn gekomen, doch waar
van de stoffelijke overschotten nog niet
geborgen zijn. in de „Toos" zullen wor
den aangetroffen.
VONNISSEN IN TUNIS
Een rechtbank te Tunis heeft Zater
dag acht Tunesiérs ter dood veroordeeld
van wie een bij verstek wegens
deelneming aan een aanval op een po
litiebureau te Moknine op 23 Januari
van het vorig jaar. Drie Franse polltic-
mannen kwamen bij deze aanval om
het leven. Voorts zijn 15 Tunesiërs ver
oordeeld tot levenslange dwangarbeid,
dertien tot dwangarbeid van kortere
duur en veertien tot gevangenisstraffen
van drie tot twintig jaar. waarvan vier
voorwaardelijk. Zeventien verdachten
zijn vrijgesproken.
VIER ISRAËLISCHE MINISTERS
BIEDEN HUN ONTSLAG AAN
Vier Israëlische ministers van de par
tij „Algemene Zionisten" hebben hun
ontslag aangeboden. Deze partij maakt
deel uit van de coalitieregering van Da
vid Ben Goerion Er zijn geschillen ge
rezen over onderwijs kwesties. De re
gering loopt gevaar haar meerderheid
ln het parlement te verliezen.
