LEIDSCH
DAGBLAD
Aan het einde van LEIDENS LIJDENSWEG
Leiden hoog!
92ste Jaargang
Maandag 4 Mei 1953
No. 27906
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwei
LEIDEN tt*
f6.per kwartaal; f 0,47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
V/el niemand zal het heuglijke
[eit van het in gebruik nemen der
hoge sporen te Leiden met méér
vreugde begroeten dan ik. Reeds
ols jongen kende ik alle bezwaren
van de gelijkvloerse kruising ter
plaatse. Veelvuldig heb ik voor de
overweg gewacht ol de moeilijke
trap beklommen om het zéér be-
jekkelijke voordeel van de loop-
jrug te ondergaan.
Maar niet alleen de „vrije" krui-
iing bezorgt me die vreugde. Er
s bovendien een belangrijk stuk
van een moeilijk werk gereed, een
dat door onze medewerkers
;n de aannemersbedrijven op zo
;en goede wijze wordt uitgevoerd
ïn waarvoor ik zeer erkentelijk
sen.
En dan tenslotte - we zijn dich-
er bij de eindtoestand, waarin
-eiden krijgt wat Leiden met zijn
lelangrijke omgeving van de
sooie Noordzeekust tot in het
Jrachtige merengebied zo toe-
»mt: een modern station.
Ik hoop van harte dat allen in
in om Leiden er veel genoegen
fan mogen beleven.
Ir F. Q. DEN HOLLANDER
President-directeur der N.S.
ONZE SPOORWEGPRIJSVRAAG
Ter gelegenheid van het hoog-
rijden der treinen nabü het sta- 3
'ion Leiden en de ingebruikneming -2
«n het nieuwe Stationsgebouw or-
ganiscren wU, in samenwerking
de Ned. Spoorwegen, een gro-
t® Spoorwegprgsvraag, met als ft
Mfste prgs een gratis reis naar en ft
«n vijfdaags verblijf in Pargs voor P,
personen,
ioor de verdere bijzonderheden Jj
«ie men elders in dit blad. ft
*S3<*C8<3cS<Ec*cS<Ecf<®CS<*<»C)§<*<a
„Boven over en onderlangs". Waar de Leidenaars tientallen jaren op hebben gewacht: vrije spoorwegkruising Rijnsburgerweg. Vandaag is het een feit.
Van elke 12 uur waren de bomen 5 uur dielit!
Kosten stegen in 10 jaar tijd tot boven liet vijfvoudige
Eerste plannen werden al in 1920
ontworpen
HET is stellig niet overdreven om te zeggen, dat het o verwee probleem aan
de Rijnsburgerweg abnormaal lang in een acuut stadium heeft verkeerd.
Wanneer wij. naar algemeen statistisch gebruik, het tijdperk van ..een ge
neratie" stellen op een kwarteeuw, dan mag zonder kans op tegenspraak
worden geconstateerd, dat de oplossing van dit vraagstuk meer dan één men
sengeslacht op zich heeft laten wachten. En wg zgn er daarbij van overtuigd,
dat «ij voorgaande generaties onrecht zouden doen door tc beweren, dat zij
geen ongerief van dit verkeersobstakel zouden hebben ondervonden.
Er is een tijd geweest die wij ons
nauwelijks meer kunnen voorstellen,
maar die door een authentiek plaatje
wordt bevestigd dat
aeze overweg „onbewaakt" was. d.w.z
er treinen passeerden zonder dat
wegverkeer door afsluitbomen werd
heveilied tegen botsingen van volmaakt
ongelijkwaardige krachten.
Dat wegverkeer bestond In die tgd
uitsluitend uit voetgangers, handkar
ren en paard-met-wagens, maar er zUn
weinigen, die zich deze situatie nog goed
kunnen herinneren Per slot van reke
ning is dat minstens een goede zestig
jaar geleden!
HET is ons niet bekend wanneer
precies aan die toestand een eind
is gekomen, m.a.w. wanneer de
overweg ophield „onbewaakt" tc zijn.
Des te levendiger «en pijnlijker!) ziin
onze herinneren aan het stadium sinds
.bewaakt werd. WU nemen gaarne
opritten over de spoorbaan heen.
Wg herinneren ons o.a. een plai
wglen ir Guljé. dat warm door de Ka
mer van Koophandel werd aanbevolen.
Het „Leidsch Dagblad" heeft in de
afgelopen 30 jaar ln woord en beeld on
telbaar vele kolommen gewijd aan het
I steeds ngpender wordende overwegs
probleem Wg herinneren ons levendig
hoe wg als jeugdig Journalist door onze
toenmalige chef-redacteur, de heer P.
J. Coffrie. gewapend met een chrono
meter. potlood en papier, naar het oude
„Zomerzorg" werden gestuurd om daar.
in de serre verdekt opgesteld, achter
halfdlchtgetrokken gordlinen, van
i's morgens 8 tot 's avonds 8 uur de
den naarmate de verkeersintensiteit I wacht te betrekkeii en nauwkeurig ie
toenam. Er kwamen fietsen, autos en registreren hoe vaak en hoe lang de
electrische trams in steeds groeiend bomen gesloten werden,
aantal, de frequentie van de treinen
loop werd voortdurend opgevoerd, voor- 1 HOE VAAK EN HOE LANG!
al na de electrificatie van de spoorlijn
Amsterdam.Rotterdam, en zo groeide Mogen w« bU het bigde afscheid van de
geleidelijk, maar onafwendbaar, ook de JOzL iüü».
erkeerschaos aan de Rijnsburgerweg
schaarste moest echter worden gevreesd,
dat de uitvoering van de plan zich voor
lopig zou beperken tot de grond- en
ophogingsw erken van de spoorbaan. Een
beslissing in die zin door de Regerings
commissaris voor de Wederopbouw, ir
J. A. Ringers, was, heette het toen,
ieder ogenblik te verwachten
De oorlogsomstandigheden deden die
verwachting evenwel volkomen teniet en
het werd 1948 voordat de Leidse Ge
meenteraad een bedrag van 5 millioen
gulden beschikbaar stelde voor de ver
wezenlijking van een plan. waarvan de
totale kosten destgds werden begroot op
20 millioen.
Daar is inmiddels, ondanks tussen-
tgds aangebrachte versoberingen, nog
wel het een en ander bijgekomen
33 jaar
De spoorwegovergang aan de Rijnsbur
gerweg behoort tot het verleden! Dit
enorme verkeersobstakel m een druk
ke verkeersweg van interlocalc bete
kenis. die bovendien de verbinding
vormt tussen twee stadsgedeelten, is
verdwenen. Een gebeurtenis voor Lei
den van zoveel betekenis dat zij de
uitcave van deze extra editie van het
Leidsch Dagblad, in het bijzonder aan
haar gewijd, rechtvaardigt. Het grote
ongerief, dat deze overweg voor de
bewoners aan de Rijnsburgerweg ge-
legen stadswijken betekende, de moei-
lU'kheden. welke hU in toenemende
mate aan het steeds meer frequ-nt
wordende verkeer langs deze belang
rijke doorgaande verkeersweg veroor
zaakte en het grote verlies aan tijd,
dat hij tot gevolg had. zijn met het
in gebruik nemen van de verhoogde
spoorbaan opgeheven!
Het heeft lang geduurd voordat een de
finitieve oplossing van het spoorweg-
vraagstuk in deze gemeeente. w.v. r-
van de opheffing van de overweg
Rijnsburgerweg de hoofdzaak vorm
de, tot stand kon komen. De eerste
plannen dateren, als ik goed geïnfor
meerd ben, van 1920. Sindsdien zgn
33 jaren verstreken, jaren waarin nu
eens de onderhandelingen werden op
gevat. dan weer voor geruime tgd
bleven rusten, jaren ook waarin vele
plannen werden gemaakt en e-enzo-
vele malen door andere werden ver
vangen. Maar nu is Leiden dan zo
ver. dat het belangrgkste onderdeel
van het in 1943 door alle partijen
aanvaarde plan verwezenlgkt is. Het
verkeer van het centrum van de stad
naar de ten Westen van de spoorbaan
gelegen wijken ondervindt van heden
af geen hinder meer van de spoor
baan Weliswaar is de definitieve op
lossing nog niet helemaal bereikt
dit zal eerst het geval zgn. wanneer
de grote verkeerstunnel ln gebruik
wordt genomen maar van de bar
rières zgn wij voorgoed verlost.
Hoe hoog Lelden het belang van een
definitieve oplossing van het spoor-
wegvraagstuk heeft aangeslagen,
moge wel duldelük hieruit blijken, dat
de Gemeenteraad ln zgn eerste ver
gadering van het jaar 1948. ondanks
de heersende financiële moeilgkheden,
zonder hoofdelgke stemming besloot
zgn medewerking aan de oplossing
van het spoorwegvraagstuk tg verle
nen en de gemeente daarbg verbond
een bedrag van ongeveer L5DOO.OOO
in die oplossing voor haar rekening
te nemen. Nimmer tevoren had Lei
den een in financieel opzicht zo vér
strekkend besluit genomen I
Nu de plannen niet alleen maar op pa
pier staan, doch reeds voor een be
langrijk deel zUn uitgevoerd, zodat
een ieder kan zien. wat de plannen
beogen, geloof ik te mogen zeggen,
n»
Ls b
naarmate de afsluitbomen vaker dicht
gingen en de file wachtende voetgan
gers. fietsers en voertuigen ter weers
zijden van de barrière in lengte toe-
Ri
lang voordat in 1928 de elec
trificatie een feit werd, bestonden
plannen om het Overweg vraag
stuk aan de Rijnsburgerweg radicaal op
te lossen Vergissen wij ons niet dan
dateren de eerste plannen van rond
1920 en zU zUn sindsdien veelvuldig ge-
wgzigd of aangevuld. Tal van instan
ties, ook uit het zakenleven, hebben
zich beijverd om behulpzaam te zgn bg
inden van een oplossing en op
aan dat die bezwaren aanvankelijk niet deze plaats is melding gemaakt van
zo groot zijn geweest, maar zg groei- menig nieuw project met lusvormige
die waarne
mingen voor het laatst nog eens in de
herinnering terugroepen?
Dit deze statistiek blijkt dus, dat in
het jaar 1938 van de 12 uur een der
oornaamste toegangswegen tot onze
stad gedurende niet minder dan ruim
vgf uren hermetisch afgesloten was.
met alle economische nadelen van
dien. De toestand is er sindsdien niet
op verbeterd, want in een recente pu
blicatie van de Ned. Spoorwegen lazen
wü. dat in het verloop van een geheel
etmaal de bomen ruim 140 maal ge
sloten worden!
ONHOUDBAAR
EZE situatie was inderdaad onhoud-
baar en ons Gemeentebestuur
streefde dan ook in overleg met de
Ned. Spoorwegen. bU wgze van spreken
1-9 April 1927 I
5 October 1927 II
23 November 1929 III
J 24 September 1935 IV
I I 3 Februari 1938 V 23.57 23.05 23.32 23.43 22.10 24.15 25.43 23.55 27.52 29.38 25.35 29.01
1) 73 x bomen gesloten. Totaaltijd 3 u. 36 m. 15 sec.
2) 90 x bomen gesloten. TotaaltUd 4 u. 7 m. 41 a.
3) 87 x bomen gesloten. Totaaltijd 4 u. 43 m.
4J 84 x bomen gesloten. Totaaltijd 3 u. 52 m. 6 a.
5) 88 x bomen gesloten. Totaoltgd 5 u. 04 m, 20 s.
nacht, naar een snelle en af
doende oplossing. Een grote moeilijkheid
daarbij vormde evenwel de Kwestie dei-
kostenverdeling. In ons Blad van 9 Sep
tember 1940. enkele maanden derhalve
na het uitbreken van Wereldoorlog Nr II.
konden wg in een exclusief interview
met de toenmalige directeur van Ge
meentewerken. de heer A. M. de Blauw,
de prettige mededeling doen. dat over
eenstemming was bereikt over een plan.
waarvan de kosten werden geraamd op
3'- a 4 millioen gulden. Het moet voor
diens voorganger, ir G. L. Driessen. die
ook zoveel voorbereidend werk heeft
verricht, vandaag ook een grote dag zijn.
dat het hem is gegeven de ontsluiting
van Noordwestelijk Leiden te beleven!
In verband met de oorlogstoestand en
de daaruit voortvloeiende materialen-
blijmoedig bereid gebleken hem te
j betalen! En terecht. Het Is niet in cij
fers uit te drukken hoeveel kostbare
arbeidstijd alleen in de afgelopen kwart
eeuw als gevolg van het oponthoud voor
de afsluitbomen verloren is gegaan.
Aan die toestand is vandaag een einde
gekomen en daarom is de dag van heden
voor Leiden en de gehele Duin- en
Bollenstreek een dag van grote vreugde.
Deze blijdschap uit zich. wat ons be-
j treft. o.a. in de verschijning van dit
..Spoorwegnummer", dat hedenmorgen
aan vele duizenden aankomende en ver-
trekkende reizigers in het nieuwe Sta
tionsgebouw als extra-editie gratis is
verstrekt doch dat niet volledig zou zijn,
wanneer daarin niet met grote erkente
lijkheid melding werd gemaakt van onze
oprechte waardering en dankbaarheid
jegens alle instanties en personen, die
op enigerlei wgze hebben bijgedragen tot
de verwezenlUking van dat millioenen-
plan, waarvan de jarenlange uitvoering
het gewone wegverkeer minimale lasten
heeft bezorgd.
HULDE EN DANK.
HULDE EN DANK aan de Neder
landse Spoorwegen en aan de lei
der van het Bouwbureau Leiden, de
heer ir P. Schalij, die altijd weer bereid
waren om antwoord te geven op onze
veelvuldig-hcrhaalde vraag: „Hoe staat
het ermee""
Hulde en dank aan de Dienst van Ge
meentewerken en aan de Verkeerspoli
tie, die onder de moeilijkst denkbare om
standigheden tot aan de uiterste grens
van het mogelgke medewerkten om het
ongerief tot het minimum te beperken
Dank tenslotte aan alle autoriteiten,
die door hun persoonlijke bijdragen aan
de verschijning van dit nummer officiële
luister bUzetten.
Nóg ,s het gehele project niet j
tooid; vermoedelijk zal dat eerst einde I
1954 of begin 1955 het geval zgn
Maar het belangrijkste probleem is i
vandaag tot zijn oplossing genaderd. I
En dies zUn wij zéér verheugd!!!!
F. H. van Kinschot
dat door de Ingezetenen van Lelden
erkend zal worden, dat de Gemeen
teraad op 26 Januari 1948 een wgs
besluit nam. Behalve de opheffing
van de bezwaren, welke verbonden
waren aan de ovcrweg-Rgnsburger-
weg. maakt het plan een harmonisch
samenhangende groei van de ver
schillende delen dezer gemeente mo-
geiyk en, wat zeer belangrijk Is, een
behoorlUke ontwikkeling van de ge
meente ln de richting, welke haar op
grond van haar ligging in een eco
nomisch belangrUk gebied, voorbe
stemd lijkt en volgens welke zij een
belangrgke plaats onder de Neder
landse gemeenten zal Innemen
""riT'W Ac