Aanvaring Willem Ruys en Oranje
voor de Raad voor de Scheepvaart
LEIDSCH DAGBLAD - DINSDAG 28 APRIL
Kapitein Hemmes van de Oranje
eerst gehoord
Speciale berichtgeving)
tn de nacht van 5 op 6 Januari kwa-
twee van Nederlands grootste
•liepen in de Rode Zee met el-
in aanvaring. De „Willem Ruys"
bt vlaggeschip van de Kon. Rotter-
Emw üoyd", en de „Oranje", het
Tijeschip van de stoomvaartmaat-
SSppij „Nederland".
Wide schepen werden ernstig be-
hadicd Ze konden echter de reis
«Ertzcttén, de „Willem Ruys" naar
{otterdam, de „Oranje" naar Tandjong
•hepen, die eigendom zijn van twee
samenwerkende rederijen, ge-
mdeerd door gezagvoerders, die
._g waren bevonden het bevel op
jlacgeschepen te voeren,
ranaaag heeft de Raad voor de
-pvaart deze aanvaring ln het
oaar behandeld. Wat tot nu toe
u de begrUpclültc zwijgzaamheid van
Ibetrokkenen vrijwel onbekend «as
le.cn, kwam bij deze behandeling
[de windselen.
aanvaring die uiteindelijk voort-
uit de begrijpelijke wens en veel
Ie gewoonte elkaar op niet al te
c afstand te passeren,
root was de belangstelling voor deze
ng De kleine zittingzaal was over-
met vertegenwoordigers van belde
•pvaartmaatschappijen, nautlcl en
■adeuxen.
Raad was samengesteld als volgt:
mr J. Offerhaus, voorzitter, G.
iingman. E. Visser, C. B. Machenius,
■tahusen en de Inspecteur-generaal
[oolenburgh. Voor de tafel hadden
s genomen de beide betrokkenen,
commodores C. C. Goedenwaagen
H W. Hemmes.
Is eerste werd kapitein Hemmes ge-
rd Op vragen van prof Offerhaus
tlaarde hu. dat de weersomstandig-
i die avond goed waren. Het is
,-eel gevolgde gewoonte, dat passa-
schepen van beide maatschappijen
het passeren elkaar vrij dicht na-
De tweede stuurman, G. C. Boo-
waarschuwde die avond dat de
ï'lem Ruys" in zicht kwam. De ge-
jerder begaf zich naaf de brug.
)p een vraag van de voorzitter ver-
irde kapitein Hemmes dat het op
igc afstand passeren van elkaar (2
f met altijd gebeurt. Hij heeft zich
beslissing altijd voorbehouden.
J de brug heeft de kapitein de
lem Ruys" gezien drie streken aan
urboord, op ongeveer.14 mijl afsthnd.
werd automatisch gestuurd. De ge-
•oerder bestelde de roerganger en
bevel de koers van 150 gTaden te
de koers jr,"> 1
Prof. Offerhaus merkte op, dat hij
vermoedt dat kapitein Hemmes de tijden
wat ruim heeft genomen.
Er ontspon zich een discussie tussen
de voorzitter cn kapitein Hemmes over
de vraag of de „Willem Ruys" zijn koers
naar bakboord ging wijzigen voor of na
het gegeven bevel voor de koers van
105 graden op de „Oranje".
Kapitein Hemmes hield vol, dat na
het nemen van koers 105 de „Willem
Ruys" zijn koers naar bakboord wijzig
de. Hij heeft nooit de koerslijn van de
„Willem Ruys" overschreden. Nadruk
kelijk verklaarde kapitein Hemmes dat
hij geen verwarring wilde scheppen en
zijn koers veranderingen naar stuur
boord vol hield.
Daar alles zich rond middernacht af
speelde, achtte de voorzitter het van be
lang te weten of dc aflossing vóór 12
uur was geschied. Een nieuwe roergan
ger heeft namelijk de genoemde koers
gestuurd. Kapitein Hemmes bevestigde
dit.
Op de vraag: „wat is nu eigenlijk de
oorzaak van de aanvaring?", antwoordde
kapitein Hemmes dat dit zijns inziens
een verkeerde toepassing van de bepa
lingen door zijn collega (commodore
Goedenwaagen) is geweest. Kapitein
Hemmes zeide het een groot geluk te
achten te weten dat er geen persoon
lijke ongelukken zijn voorgekomen. Dit
is te danken aan het feit, dat de aan
varing geschiedde toen belde schepen
vrij sterk parallel liepen. De scherpe
koerswijziging aan het begin van 80
graden bakboord uit, verdedigde kapi
tein Hemmes met te verklaren dat hij
dit niet gevaarlijk vindt. Telkens een
beetje koerswijzlgen levert niet het ge
wenste resultaat op, namelijk: het dich
ter bij elkaar komen. Hij heeft dit
scherp-koers-wijzigen, als dat nodig
was, altijd gedaan.
Op vragen van enkele leden van de
Raad, antwoordde kapitein Hemmes, dat
het schip dat met de Willem Ruys"
„mee lag" geen invloed heeft gehad
op de manoeuvres.
(Wordt vervo'gd
Studieconferentie van Leidse
juristen in spë
In het kamphotel „De Lichtboei" In Noordwijk aan Zee heeft de Juridische
Faculteit van Leidse studenten Zondag en Maandag een studieconferentie be-
legd. die een uit juridisch oogpunt belangwekkend progTamma bood.
Er waren lezingen en er was een op voering van een fictief civiel-pfoces,
waarin door de opzet véle juridische knopen ontward moesten worden.
Santos zich van een zware' taak had
den te kwijten.
Het proces was een lering 'voor. ac
tieve deelnemers en toehoorders. Niet
alleen echter dit proces en de lezin
gen. ook het contact tussen vooraan
staande juristen en juristen-in-spé
buiten de dlrecte_sfécr van de acade
mie betekende een verrijking voor dc
deelnemers aan dit studieweekeinde,
dat behoudens lering ook ontspan
ning bood.
Leerzaam en ontspannend
Zondag sprak mr S. J. R. de Monchy,
oud-burgemeester van Den Haag. over
de jurist als ambtenaar en als bestuur
der, in welke beroepsverhoudingen spre
ker over een jarenlange ervaring het
woord kon voeren. Mr De Monchy be
lichtte de grote aantrekkelijkheid voor
de jurist, van de ambtelijke loopbaan,
mits daarbij veel aan anderen kan wor
den overgelaten en het werk hoofdza
kelijk tot supervisie en het behandelen
van de grote problemen kan worden be
perkt. Daarvoor moet een „gezond
systeem van afschuiving" ontwikkeld
worden, aangezien anders de tijd ver
loren gaat die nodig is, om de belang
rijkste problemen op de juiste wijze te
gemoet te treden. Dit vereist een groot
vertrouwen in de ondergeschikten. Wie
niets aan anderen kan overlaten en op
elke brief zijn persoonlijk stempel wil
drukken, hoort in de ambtenarij en dc
bestuurlijke sfeer zeker als
- Jurlst niet
<n ffi ue .0 graden. Die thuis. Spreker vestigde dc aandacht op
'heeft ongeveer 10 minuten ge- I de aantrekkelijkheid voor de jurist van
Dm vijf minuten voor twaalf het burgemeestersambt, .ondanks -)»
eigegaan op de koers
van
len.
litein Hemmes bevestigde dat hij
van plan is geweest bakboord op
t->:rd te passeren. Na de koers van
-aden werd 2 a 2'» minuut de koers
traden gestuurd, er werd dus iets
stuurboord uitgeweken. De af-
3 was toen ongeveer 3 mijl.
Offerhaus merkte op. dat in ver-
1 met de grote snelheid deze af-
3 al zeer klein was, waarop kapi-
Hemmes antwoordde, dat hij vlak
ter elkaar bevel gaf 5 graden naar
irboord uit te Wijken. Op het mo
lt dat de koers 105 werd gestuurd
tt hij „stuurboord aan boord" ge-
unaeerd. Al die tijd heeft hij het
boordlicht van de „Willem Ruys"
en. Het schip is aan bakboord in-
en. Na het commando „stuurboord
boord" heeft kapitein Hemmes één
t op de fluit gegeven, daarmede te
men gevend dat hij stuurboord uit-
Hü had toen nog geen fluitseih
ie „Willem Ruys" gehoord. Hij
altijd gedacht dat de „Willen^
zijn oude koers zou vervolgen en
wij op koers 105 lagen, aldus ka-
Hemmes, was de „Willem Ruys"
tens 5 graden op stuurboordboeg.
tof Offerhaus vroeg of de draai-
tel toen al niet te klein was om nog
tijd voldoende stuurboord uit te
'fficiële publicaties
HING GEMEENTELIJKE BUREAUX,
tirgcmeester en Wethouders van Lelden
Sen ter openbare kennis, dat de Ge-
itc-Secretarle en de bureaux van de
•tnteiyke diensten en bedrijven, be-
lons het hierna vermelde, op Donder-
30 April a.s. de gehele dag cu op
dag 5 Met a.s. van 12.30 uur af, voor
puollek gesloten zullen zijn.
(t Stedelijk Museum „de Lakenhal"
op 30 April van 13.00 tot 16.00 uur en
P Met van 10.00 tot 17.00 uur geopend
INZAMELING HUISVUIL.
[i" verband met de viering van de ver
ban H.M. de Koningin, zal op
ag a.s. geen huisvuil worden ln-
1 nu plaats vinden op Woensdag
Dc Directeur Gem. Relnlglngs-
en Ontsmettlngsdlenst.
■SLIITINCSIUK VERGUNNINGS- EN
«EKLOKSLOl'ALITEITEN UI'
30 Al'ltlL 1953.
I®' Burgemeester van Lelden brengt ter
ue kennis, dat door hem onthei-
verleend van het sluitingsuur voor
mlngs- en verlofslocalltclten ln do
van 30 April op 1 Mei 1953, tot
[OPENBAARMAKING C.'ANDIDATEN-
_D LIJSTEN,
L?; Burgemeester van 'Lelden brengt ter
""""are kennis, dat dc van nummers
1 lijsten van candid,iten voor do
s. te houden stommlng ter
g van de leden van de gemeente-
r een leder ter Inzage zijn neer-
HM' n "r„Gemeentcsccretarle van Lelden.
P>- Bevolking c.a.
■- De Burgemeester voornoemd.
F. H. VAN KINSCHOT.
KL2,7 Me|
tYitvfJ.: LEERLINGEN VOOR IIET
rii '.L>l- r,k HOGERE BlROEIi-
llni V\.I;T •"'-JARIGE CURSUS EN l»E
I "OGEltL Bl KGEKSIVIOOL VOOR
MEISJES.
burgemeester en Wethouders van Lel-
Men ^en ter 116,11118 van belangheb-
n aan bovengenoemde lnrlch-
onderwijs gedurende de maand
iivi[,8 eld bestaat tot het doen ln-
J?, van leerlingen voor:
Gymnasium (Frulnlaan 15) des
Js van"?! 16—1tiur en des Don-
^"rre Burgerschool met 5-Jarlge
li» n rFSri,venlaan 2) des Dinsdag
'A,Dn°»W»Ks van 11-12 uur:
iGarovmS w Bnrgersehool voor meisjes
Uur elwi ln| des Dinsdags van 11—12
l WhH,W, Vrl!dags van 14.30—15.30 uur.
111 28 Mei nlet Seschleden op 14
aarte 'en verantwoordelijkheid
die taak. Concluderende besloot mr De
Monchy, dat voor academisch gevorm-
den nog steeds een belangrijke taak in
ambtenarij en bestuurssfeer is wegge
legd. mede omdat academici 'n roeping
tegenover het gehele volk tc vervullen
hebben. Zonder aarzeling .kon spreker
deze beroepsrichting dan ook in zijn
gehoor aanbevelen.
In de middaguren sprak mr F. J. de
Jong. raadsheer in de Hoge Raad, over-
de motivering van het vonnis en de
motleven van de rechter. Deze spreker
gaf de voorkeur aan een voordracht in
besloten, kring.
Maandag was de hoofdschotel van cie
conferentie de „opvoering" van een ci
viel proces voor een „rechtbank" be
staande uit prof mr G. E. Langemeijer
als president en de heren R. H. van
Limburg Stlrum en M. Schuur als lé
den. De behandelde casus was een ge
compliceerd geschil tussen 'enige fabri
kanten en handelaren, waarbij alle ha
ken en ogen in het geval waren inge
last, die van juridisch stdndpunt een
belangwekkende rol kunnen spelen. Met
overtuiging en evenzeer met' speelsheid
werd het ingewikkelde geval behandeld
waarbij de pleiters voor de partijen,
mej. R. T. Z. E. van Ditzhu.vzen en de
heren F. de Koning en E. B. N. de los
(Incez. Med.-adv.)
Stijgende vraag naar Trophy Cork
Naar verluidt was de omzet van Trophy
Cork in de eerste helft van April 250/„
hoger dan in de overeenkomstige periode
van Maart. Insiders verbaast dit niet,
gezien de uitstekende kwaliteit van
deze zachte 75 ct. Virginia sigaret.
Overleed baby door vergif?
(Van'onze Haagse redacteur).
De Haagse Arrondissements Recht
bank heeft vanmorgen een 37-jarige
Leidse apothekers-assistent veroor
deeld tot ecri hechtenisstraf vartïcn
maand cn een 34-ja'rigë apothekers
assistente, woonachtig tc Sassenheim,
tot een voorwaardelijke hechtenisstraf
van 14 dagen (met een proeftijd van
3 jaar) en'een geldboete van f.100.-,
subsidiair 25 dagen hechtenis.
Hun was ten laste gelegd, dat zij
schuldig wiarjen aan de -dood van een
baby te Katwijk, doordat zij naast de
voorgeschreven poeders in de apotheek
te Katwijk aan. de vader van het toen
nog gecji twjee jaar oude jongetje bii
vergissing ook codeine, een vergif, had
den verstrekt.
De Rechtbank achtte'ten aanzien van
ieder der verdachten bewezen, dat zij
schuld hédden aan de ,dopd van een
derde. Tegen de assistent had de Offi
cer van-Justitie een gevangenisstraf
van twee maauden geëist en tegen zijn
vrouwelijke collega een voorwaardelijke
gevangenisstraf van 1 ipaand met een
proeftijd van 3 jaar, benevens een
boete van f100.subs. 25 dagen hech
tenis.
Pasfoor M. A. Jansen
deken van Leiden
ST. LODEWIJKSKERK (STEEN-
SCHUUR) WORDT DEKENALE KERK
Pastoor M. A. Jansen, die met Pasen
van de bisschop van Haarlem opdracht
kreeg de oprichting van de St. Lode-
wijksparochie aan de Steenschuur voor
te bereiden, is gisteren benoemd tot de
ken van het dekenaat Leiden, als op
volger van de onlangs overleden deken
A. H. M J. Homulle.
Als pastoor van de St. Jozefskerk aan
de Herensingel wordt wijlen deken Ho-
mulle opgevolgd door Pastoor A. van
Kleef uit Hoek van Holland.
Dit houdt dus ln. dat de St. Lode-
wijkskerk ln plaats van de St. Jozefs-
kerk dekenale kerk wordt.
In afwachting van de restauratie
heeft pastoor (thans deken) Jansen
Zondag dc St. Lodewijkskerk in gebruik
genómen en in een predikatie medege
deeld, dat er grote plannen op stapel
staan. 'De kerk zal van twee zij-kapel
len worden voorzien, waardoor het aan
tal plaatsen tot 500 wordt opgevoerd.
Voor het overige, wordt het huidige in
terieur bewaard, al zal het een gron
dige restauratie ondergaan. Bovendien
zijn er plannen voor de bouw van een
nieuwe pastorie tussen de kerk en het
gebouw van de Sociale Dienst. Het zal
uiteraard nog wel enige maanden du
ren voordat deze plannen, waarbij ook
Monumentenzorg wordt ingeschakeld,
kunnen worden uitgevoerd. Pastoor
Jansen heeft voorlopig zijn intrek ge
nomen dn het St. Lidwinahuis aan de
Zoeterwoudse Singel.
BU K B. is aan de heer J. Birnie
wetenschappelijk ambtenaar le klasse
bij de verloskunde aan de Leidse Uni
versiteit. opdracht verleend om ui de
faculteit der geneeskunde aan deze
Universiteit onderwijs te geven in de
verloskunde.
Tot leden van de commissie, welke
dit jaar Is belast met het afnemen van
de examens ter verkrijging van de aan
tekening op de Nljverheidsonderwijsak-
ton N VH, N VIII en N XIX, zijn o a.
benoemd onze stadgenoten, de dames
M, A. Busé, J. C. de Goede. Cl. W. F.
L. Kramers en Th. G. E. Schenck.
Aan h°t Leidse architectenbureau
ir J. van dt laan. Ir Hermans en van
der Eerde is dc bouw opgedragen van
een nieuw filiaal van c. en A. Bren-
ninkmeyer in de Ginnekenstraat te
Breda.
Lezers schrijven
GEVAARLIJK KRUISPUNT.
De heer A. van der Reijden vestigt de
aandacht der verkeersautoriteiten op
het gevaarlijke oversteekpunt op het
Levendaal ter hooge van de Rijnstraat.
Wanneer daar ter plaatse een vlucht
heuvel zou worden aangelegd evenals
ter hoogte van de Kraaierstraat, zou
een veel grotere verkeersveiligheid wor
den verkregen en zouden vele ongeluk
ken worden voorkomen.
Verlaten liggen de huizen, omringd
\door boomgaarden, in de over
stroomde Kruiningerpolder op Zuid
Bcveland. Bij eb zakt liet water en
I valt een gedeelte van het land bijna
droog. Bij het wisselen van liet getij
echter wordt alles weer overspoeld.
Enkele vruchtbcr'ier staan in bloei.
Vruchten zullen ze echter niet
dragen.
De verhouding tussen het
Oosten en het Westen
Het was een actueel onderwerp, dat de
Chr. Hlst. Jongerengroep, die gisteravond
in het Snouck Hurgronjehuis bijeen
kwam, op het programma had staan,
n.l. „De verhouding tussen het Oosten I
en het Westen". De heer S. H- van Ey-
bergen uit Katwijk-aan-Zee was de in
leider. Spreker begon zijn referaat, met
een uitvoerige uiteenzetting van de
denkbeelden van André Siegfried van de
Académie Frangaise, neergelegd in zijn
boek „L'&me des peuples". Door de tech
niek is een totaal nieuwe fase van maat
schappelijk leven ontstaan. De mens is
wel meester van de methode, doch niet
meer van zich zelf. Dit valt samen met
de verkwisting van de rijkdommen dei-
aarde. Toch wordt de techniek in laat
ste instantie gevoed door de cultuur.
Heeft in de huidige industrialisatiepe
riode het Westen alles gedaan, het Oos
ten heeft alleen maar gccopiëerd. De be
langrijkste oorzaken van de Westerse su
perioriteit liggen echter in dc wijze van
besturen en organiseren. De geest van
oplettendheid en voorzorg ontbreekt het
Oosten ten enenmale.
Spreker noemde dan allerlei factoren
op, waardoor volgens hem dc Westerse
beschaving bedreigd zou worden. De V S.
zijn momenteel de hoogste waarborg voor
de Westerse cultuur, waartoe zij zelf ook
behoren. Echter is daar iets nieuws aan
het ontstaan, wat wel Westers is, maat
niet ons Westen.
Het Oosten noch het Westen behoeven
elkaar in het huidige cultuurstadium te
bewonderen, noch te verachten.
Sprekende over de voordelen van deze
tijd, vroeg spreker zich af of er ooit wel
een tijd is geweest, waarin het gevoel
voor sociale rechtvaardigheid zo ver
breid ls als thans. Misschien ls dit onze
bijdrage tot de cultuur. Mag een volk
niet cultuurscheppend heten, wanneer
het een goede sociale orde schiep?
Aan het slot van zijn betoog merkte
de heer Van Eybergen op, dat ln de
verhouding Oost-West het „opbouwend
gesprek" een steeds grotere kans zal
krijgen.
Na een geanimeerde discussie werden
nog enkele huishoudelijke zaken afge
daan en Is o.a- gesproken over het aan
deel, dat de C- H. Jongeren ln de ko
mende verkiezingsactie kunnen hebben.
Serie abonnementsvoorstelliiigeii
afgesloten
als liri bii het gehuwde naar op bezoek
komt. ou ziin wez de herinnering aan
de dode. die in een soort narapsvoholo-
cie ziin halfzuster, waaron deze offi
cier verliefd raakt, voortstuwt. Ten
goede, want er is een gelukkig einde
Met veel woorden en weinig actie
ziet men dit voor zich afspelen, waarbij
de regie van Han Bentz van den Berg
door het invoegen van vele stiltes
tracht de sfeer nader te brengen tot
het gehoor. Niet zonder enig succes,
maar volledie bereikt hii ook zodoende
ziin bedoeling o.i. niet. Overieens niets
dan lof voor de sublieme uitbeelding
van alle rollen. De Nederlandse Come-
dle heeft als het ware alle erote
kraohten. waarover zii beschikt, inge
zet. Bentz v. d. Berg speelt de Ameri
kaanse officier misschien iets te veel
als denker, doch treft verder het. goede
accent. Fons Rademaker en Ank v. d.
Moer als liet getrouwde naar spelen
voortreffeltik evenals Ellen Vogel, als
de halfzuster, die wellicht het zwaarst
gebukt eaat onder de gebezigde boe
kentaal. Mien Duymaer van Twist
speelt kostelijk haar kleine rol.
Aan het slot bracht de geheel ge
vulde schouwburg de spelers een ovatie,
die zeker volkomen verdiend was. Over
het stuk liepen de meningen wel zeer
uiteen, hetgeen ook bleek uit het ver
trek van enkelen voor de afloop.
Dit betreuren we ten zeerste, ook om
dat zodoende telkens wat rumoer ont
stond, dat hinderlijk was voor degenen,
die terecht bleven. Had men dan de
pauze desnoods benut om te eclip
seren.
Intussen mag men de serie abonne-
mentsvoorstelllneen van het nu afgelo
pen seizoen als geheel bijzonder ge
slaagd noemen.
Tot volgend seizoen!
De abonnementsvoorstelllngen ziin
besloten met de opvoering van Charles
Morgan's „The Riverline". goed ver
taald door Ferd. St enne berg. onder de
titel „Via Lissabon".
Morgan heeft als romancier zioh
naam verworven, voor het toneel ls hii
een nog vrijwel onbekende. Of hii ook
ou dit gebied een reputatie zal weten
te vestigen? Ook al willen wii erken
nen. dat Via Lissabon trots alle be- j
zwaren wel interessant is. twijfelen wii
daaraan. Althans •wat. dit stuk betreft.]
Morgan heeft ziin gegeven eerst als
toneel willen brengen, slaagde niet en
zette het om in boekvorm. Daarna zette
hii zich opnieuw aan het werk cn
braoht toch een toneelspel te voor-1
schiin. Dat onvermijdelijk zodoende di- j
reet de bezwaren meebracht, aan een
dergelijk experiment biikans zeker i
verbonden: het toneelspel is te zeer j
verworden tot litteratuur. Het is boe
kentaal. dié voor eoht toneel enigszins
bloedeloos blijft, te meer. als de han-
deling, zoals hier. tot een minimum be-
perkt bliift: Het blijft in hoofdzaak bii
praten en noe eens praten en dan. ee-1
luk gezegd.' in hoogdravende zinnen.
En tooh.het s ei even op zichzelf is
interessant jen weet. bil vlaeen toch te
boelen, genoemde gebreken ten spiit.
De auteur wil in ziin oeuvre de pro
blematiek Van de menselijke waardig
heid beroeren in verband met de indi
viduele schuld voor het geweld van on
ze t-iid. Hii brengt dit door ziin gehoor
,te doen meeleven met de redding van
neergeschoten vliegers langs een ge
vormde „riyier". lopende van Brussel
via tal van pleisterplaatsen naar Lis
sabon. (Dit sohept wel een zeer inter
nationaal milieu van Engelsen. Fransen
en Amerikanen!). Zeer streng moet na
tuurlijk worden gewaakt voor verraad
en zelfs schiin wordt noodlottig. Men
ziet dit in het doden vaai een van de
vliegofficieren. die langs deze route
worden bevrnd. Zij (Fransalse). die be
vel gaf tot dit doden en de voltrekker
(Engelsman) huwen, maar steeds staat
tussen hen dc fieuur van de gedode,
die. naar beiden weten achteraf
onschuldig was.... Ook een der ande
re officieren, een Amerikaan. felteUik
de ontdekker van het z.g. verraad vindt.
Roode Kruis staat ook in Leiden
voor een dilemma
CORRESPONDENTIE.
Mej. Z. te L. Dat iemand 55 jaar
op hetzelfde adres woonachtig is, kun
nen wij niet als een vermeldenswaardig
jubileum aanmerken.
De B.B. is de reddingboot
Voor medemensen in de nood.
B.B.-Raad voor de A-kring Lelden,
Taak groeit, maar financiële
reserves zijn uitgeput
Het Roode Kruis heeft een dankbare,
doch moeilijke taak. Over die dank
baarheid behoeven wü niet uit te
weiden.
De mocilgkhedcn van die taak spreken
over het algemeen echter minder. En
een van de belangrijkste moeilijkhc- 1
den is wel, dat deze wereldomvattende
organisatie de noodzakelijke finan- i
ciële basis louter cn alleen kan op- I
bouwen uit vrijwillige particuliere
steun. Principieel wordt iedere vorm
van overheidssteun vermeden, teneinde
het politiek cn staatkundig strikt neu
trale cn objectieve karakter te kun
nen handhaven. Dat uil die principi-
ciële heleidshandhaving moeilijkheden
voor het Roode Kruis kunnen voort
vloeien, bleek ons duidelijk tijdens een
door het bestuur van dc afdeling Lei
den van het Roode kruis belegde pers
conferentie. waarin het wel en wee
van de afdeling in het afgelopen jaar
en dc verwachtingen voor de naaste
toekomst werden uiteengezet. Deze op
somming van werk, steun cn moeilijk
heden zal in nadere vorm morgen tij
dens de jaarvergadering ook wel aan
het licht komen.
De waardering voor het Roode Kruis
werd in de eerste jaren na de oorlog
sterk gestimuleerd door de in de honger
winter verleende hulp o.m. door het
Zweedse en Deense Roode Kruis. Ten
gevolge van die levendiger Waardering
en dat ruimer begrip konden ook goede
financiële resultaten worden geboekt,
waardoor het ook de afdeling Leiden mo
gelijk werd, de steeds stijgende kosten
van een steeds wijder en Intensiever be
werkt arbeidsterrein te dekken. In de
laatste jaren waren de jaarlijkse in
komsten daarvoor niet meer voldoende,
Toch kon het werk worden volgehouden
dank zij het aanspreken van de in de
eerste na-oorlogse jaren gevormde re
servesdie echter thans zijn uitge
put.
Die uitputting is zorgwekkend, want
ook de jaarlijkse inkomsten vertonen een
dalende lijn. Werd in 1951—1952 een be
drag van f. 11 993.40 aan contributies
ontvangen. In het jaar 1952—1953 was
dit f. 11.704,23. De giften bij de jaar
lijkse inzamelingscampagne leverden over
die jaren resp. f 11.077,65 en f. 10 422,32
op. dus ook daar blijkt een dalende ten-
denz.
Men staat thans als het ware voor de
keuze: het opvoeren van de inkomsten
bronnen, wat slechts kan door het toe
treden van meer leden cn een groter
offervaardigheid van de bevolking, of
inkrimpen van de werkzaamheden.
En wie kennis neemt van de werk
zaamheden van het Roode Kruis weet,
dat dit laatste een groot offer zou be
tekenen, dat eigenlijk niet gebracht
mag worden.
BLOEDGEVERS GEVRAAGD!
Een van dc belangrijkste taken is de
Bloedtransfusiedienst. Dit moge blij
ken uit het feit. dat in 1952 in de ver
schillende Leidse ziekenhuizen niet
minder dan 3269 transfusies gegeven
werden. Door bemiddeling van het
Roode Kruis gaven 1731 donores daar
toe hun bloed. Ook ten aanzien hier
van doet zich een zorgwekkend ver
schijnsel voor. Het aantal donores
loopt terug, tengevolge waarvan de
meeste doners tweemaal per jaar, of
wel dc maximum hoeveelheid bloed
ter beschikking moeten stellen. Stij
ging van het aantal doners is der
halve noodzakelijk.
Voorts werd vooral in de kleinere ge
meenten, die tot de afdeling behoren,
een actie gevoerd om bloed ter beschik
king te stellen voor de bereiding var
bloedplasma. waardoor reeds 1477 flessen
ter beschikking konden worden gesteld
aan het centraal laboratorium te Am
sterdam.
Overigens houdt de afdeling Leiden
van het Roode Kruis (Künsburger-
weg 3, tel. 21705) zich aanbevolen
aanmeldingen als donor.
Niet alleen deze werkzaamheden zijn
voor het Roode Kruis en daarmede voor
ae bevolking onmisbaar, ook de colonne
Lelden van het Roode Kruis Korps doet
belangrijk werk. Dat deze colonne geen
overbodige luxe is bleek wel bij de hulp
verlening na de watersnoodramp. Door
de Leidse colonne werden diensten ver
richt ten behoeve van de ontvangst van
evacué's in Rotterdam en voorts bij de
afvoer van getroffenen te Oude Tonge,
Heenvliet en Nieuwersluis, bij begelei
ding van de transporten naar de noodge-
bleden, bij delnrichting van het Leidse
I ontvangcentrum, bij het zoeken naar en.
bergen van slachtoffers in de droogge
vallen gebieden van de door Leiden ge
adopteerde gemeente Nieuwe Tonge etc.
Voorts wacht het Roode Kruis een be
langrijke taak ln het kader van de B3,
terwijl in Leiden ook het Hoornvliescen
trum in stand wordt gehouden, lectuur-
huisjes worden verzorgd en een aantal
welzijnsverzorgsters bekostigd voor het
werk in verschillende ziekenhuizen.
Dit alles kost geld, en de inkomsten
slinken. Het dilemma voor de afdeling
is ernstig. Het algemeen belang eist,
dat het werk niet wordt ingekrompen,
veel eerder uitgebreid. Maar dan is
versterking van de financiële basis een
allereerste els!
Hoe zag Nederland er
10.000 jaar geleden uit?
LUCHTFOTO'S ONTHULLEN IIET!
Het is verbazingwekkend, zoveel als
men uit luchtfoto's te weten kan ko
men. Dat het mogelijk is, om een
nauwkeurig, overzichtelijk beeld van
het aardoppervlak te verkrijgen, is
voor ieder zonder meer duidelijk en
het is algemeen bekend, dat staf- en
andere kaarten uit luchtfoto's wor
den samengesteld. Wat echter slechts
weinigen weten, is dat men aan de
hand van luchtfotografieën kan re
construeren, hoe het aardoppervlak, de
kustlijnen en dc loop der rivieren er
duizenden, ja zelfs tienduizenden ja
ren geleden uitzagen.
Daarvoor moet men echter de lucht
foto's kunnen lezen en om in woord
en beeld te tonen hoe dat moet, hield
gisteravond de heer C. A. J, von Frijtag
Drabbe, directeur van de Topografische
Dienst te Delft, voor K en O. in de
kleine zaal van de Stadsgehoorzaal een
causerie met lichtbeelden, onder het
motto „Wat luchtfoto's onthullen".
Het bleek mogelijk héél wat te ont
hullen. Niet alleen was duidelijk te zien,
hoe ons land geografisch groeide en ge
vormd werd de foto's toonden ook,
hoe de Kelten, ongeveer 7 000 Jaar ge
leden, de Romeinen omstreeks het be
gin van de jaartelling en onze voor
ouders van een eeuw geleden, hun be
staan inrichtten en ln hun levenson
derhoud voorzagen! wel een buiten
gewoon verrassend resultaat
De luchtfotografie heeft echter niet
alleen waarde voor dc historie, maar
vooral ook voor de huidige land- en tuin
bouw èn voor de dijkaanleg.
Want op luchtfoto's is het mogelijk,
dwars door de bodembegroeiing heen te
kijken. We kunen de zandgronden on
derscheiden van de klei, het veen en de
andere bodemsoorten, die bepalen wat er
het beste op kan worden bebouwd. Bij
de dljkaanleg kan men rekening hou
den met vroeger duinstroken, oude zand
platen e.d. Ook bij de stedenbouw en
de aanleg van vliegvelden kan veel
tegenslag (verzakking, vocht) worden
voorkomen, door de Topografische Dienst
te hulp te roepen, vóórdat men gaat
bouwen.
Elke tien A twaalf jaar maakt deze
dienst duizenden foto's, van geheel Ne
derland. waarmee het mogelijk is, oor
deelkundiger met de kostbare Neder
landse bodem om te springen dan dlk-
wijws nog wordt gedaan.
De Topografische Dienst heeft reeds
een 600.000 foto's tot zijn beschik
king
De avond werd besloten met de ver
toning van het volledige Polygoon-jour
naal over de watersnoodramp een do
cument, dat ons opnieuw aangTeep, om
de ellende, die het ln zo overweldigende
mate toonde.
Moge dc Topografische Dienst een
belangrijk aandeel hebben in het her
stel der oude en vooral de aanleg van
nieuwe dijken, om de kans op herha
ling van zulk een catastrophe te hel-
i cn beperken!
