Bij Dag Haminarskjöld, de nieuwe
secretaris-generaal der V.N.
LEIDSCII DAGBLAD - VRIJDAG 17 APRIL
I eenmaal
saute Sonate.
C\opins beroemde Ballade op. 47 werd
tot een hoogtepunt, waarna de zoetvloei
ende. maar toch holle Preludes van
Rachmaninoff muzikaal een bedenke
lijke en teveel op de algemene smaak
afgestemde inzinking betekenden.
Iskar Aribo in veelzijdig
programma
Veelzijdig kunnen cn geprononceerde
muzikaliteit
ïe laatste jaren zagen wij onze i tot diens geest Is doorgedrongen. Daar-
dcenoot Iskar Aribo meer In de I in was de fynzlnnigheid ten top ge-
ïctie van dirigent dan in die Tanivoerd!
mist. 1 Een Prélude voor de luit van Du
iVU waren dus benieuwd, of mis- j Fault (16e eeuw) ïykt ons voor de vleu-
iien deze drukke directiewerkzaam- gel minder geschikt, al geeft het de
ld een.nadelige Invloed op zijn pla-pianist gelegenheid zich rustig in te
tlsche capaciteiten zou hebben i spelen, waarvan de resultaten al onmid-
eeoefend. I dellyk waarneembaar waren in de com-
liervan is gelukkig geen sprake ge- posities van oude Engelsen als John
est: hij wist zün reputatie gister- I Buil Ame, de laatste met een ïnteres-
ond in de kleine Stads/aal ten volle
handhaven cn gaf blijk van een
iolute groei.
Zijn interessant programma nam
hter aan het slot tijdens de gul gc-
ïonken toegiftenseric hij schudde
in bonte afwisseling zo maar uit de
nd. het karakter van een té gc-
llig „onder-onsje" aan. wat de alot-
druk van dit concert toch werkeiiJK
et ten goede kwam
Wii voor ons zouden aan de waar-
k superieur gespeelde „Nocturne
,ur la main gauche" van Scriaoine
nocg gehad hebben, maar.
ithousiasme van het byzondcr jreb
zinde auditorium was
et tc stuiten'.
'ij hebben Aribo nog niet zó verze-
1 cn «heerst aan de vleugel ge
len kan bezwaren koesteren tegen het
dat het instrument vrijwel geheel
n stond en Aribo zijn spel dikwijls
•r op de „grote zaal" dan op de klei -
instelde, maar zyn klankrijke aan-
kwam toch wel prachtig tot haar
tt. Men kan Aribo een voorliefde
r contrastrijke effecten voorts niet
zeggen en zich soms verbazen over
dynamische tempi vooral in Boet
en maar dat hij daarin boeiend l
werk ging. zal niemand kunnen ont-
nTziet voorts niet meer op tegen al-
iwaarste opgaven: zo'n Beethoven-
ate op. Ill van 1821 bijv., grandiose
vlerschepping als antwoord op het
wüt in de Allgemeine Musik Zeitung:
ir grössere Arbeiten scheint er ganz-
abgestumpt zu sein", bezat relief
Indringende bezieling, al leek de
hniek daar nog niet altijd volkomen
ïeerst. mede in verband met het ra
id snelle tempo.
.laar wat Aribo aan flonkerende
altjes liet schitteren in Debussy s
>ux d'Artifice" en „LTsle joyeuse
voorde zeker tot de hoogste rangorde
- Internationale pianistiek. Een „Ca-
edrale engloutie" maakte bij anderen
•1 eens dieper indruk, maar de intie-
fluisteringen in ..Brouillards" be
zen eens te meer. hoe Aribo aan De-
ssy zijn hart verpand heeft en diep
Wij verheugen ons over de duidelijke
groei van Aribo. wiens veelzijdig kun
nen cn geprononceerde muzikaliteit deze
avond zo'n pakkende taal spraken.
HIJ bezit thans tevens een grote po
diumroutine, die hem veroorlooft vol
komen zichzélf te zijn.
En al mag men het met zijn opvat
tingen niet altijd eens zijn, men eerbie
digt zijn krachtige en durvende per
soonlijkheid. die een eigen, waardevolle
taal spreekt en wier veelomvattende
mogelijkheden nog wijde perspectieven
openen.
Aribo weer eens als pianist tc ho
ren: het heeft ons eens temeer ervan
overtuigd, welk een rasmusicus wij in
ons midden hebben.
En daar mag iedere Lcidcnaar wel
trots op zijn'.
H.
K. en O. vertoonde drie
waardevolle films
Drie goede bekenden zagen wü gis
teravond in de foyer van de Stadsge
hoorzaal: de films ..Spiegel van Hol
land". ,.'t Schot is te boord" en ..Bali,
ïiland der Goden", voor een talrijk
publiek vertoond door K. en O.
Met de eerste twee films droeg het
orprogramma een wel zeer Hollands
rakter: binnen de dijken - de vaar-
meren en kanalen, waarin zich de
atouren van alles op en om het wa-
grotesk weerspiegelen en buiten de
ken - de wijde zee. waarop de kleine,
>ere vissersschepen uittrekken, om de
illandse Nieuwe te veroveren. Over de
[stekende kwaliteit van de opnamen
zer films schreven wij reeds: de ori-
aalitelt soms het expressionisme
naderend van „Spiegel van Hol-
nd". die op het filmfestival te Cannes
1951 werd bekroond, en de composi-
rlsche veelzijdigheid van ,,'t Schot is
boord", welke film de markantste
lelden van de haringvisserij „prachtig
het doek brengt.
..Ball, eiland der Goden" geeft niet
leen een boeiend beeld van landschap
1 bevolking van Bali, doch is ook van
•ote documentaire waarde, doordat de
imera zeer veel van de oeroude ge-
•ulken der bewoners heeft vastgelegd,
ibrulken uit een cultuur, die zich nog
eeds op het oorspronkelijke peil hand-
laft, maar die zich in deze tijd van
nwentelingen óók in het Oosten
ellicht eens zal gaan wijzigen in de
;est van de twintigste eeuw, waarmee
•er veel schoons verloren zou gaan.
oewel de aard van deze. zeer sterk aan
•aditie gebonden cultuur wars van re-
jluUonnaire ontwikkelingen is. De
ïrnleuwingen die zich bijvoorbeeld
i de dansïr.ting voordoen, dragen
og steeds het oorspronkelijke karakter.
Een mooie en leerzame filmavond.
„Waar is de Schout"?
RECHTZAAK IN DE LAKENHAL.
„Waar is de Schout?!" klonk
het vanmorgen in de Lakenhal. Het
was de bekende toneelspeelster mevr.
Coba Kelline. die opgewonden de
gTote perszaal binnenrennend deze
vraag uitriep. En niet tevergeefs: dc
Schout was er. gezeten op dc hoge
rechterssloel. dc rechtsroede
hand
Zo herleefde in de Lakenhal vandaag
ven een stukje verleden: een zeven-
ienae eeuwse rechtzaak, met schout,
akkers, een Diekenler bii de deur cn
•en schrner met veer en zandstrooier
>m overtredinghen ende wandaeden
ïauwgezet te noteren. En er móést een
nisdrllf genoteerd worden: een oneer-
iike kooriman had een argeloze huis-
noeder knollen voor citroenen ver-
tocht! Daar wilde men drie eeuwen ge-
eden al evenmin van weten als nu
tn dit was de reden, waarom dit slles
:ich afspeeldede ICRO-filmmaatschap-
oii uit Den Haag maakte in ondracht
van de Nutricia N.V. opnamen vóór een
reclame-film. De tweede helft van deze
arisinele lfim speelt zich af in een mo
dern restaurant, waar wordt aange
toond. dat er noe altijd lieden ziin. die
iemand knollen voor citroenen willen
verkopen Daarom speelt de begelei
dende muziek (voor de scène in de La
kenhal: carillon) .Nederland let. oo Uw
Sa eek".
Over vier A viif weken zal deze film.
die voor een groot doel ln een voor
ons Leidenaars zo vertrouwde omge
ving werd opgenomen, in dc bioscopen
verschijnen.
TROUW WERD MUZIKAAL
BELOOND
De Harmoniekapel „Werkmans Wils
kracht" heeft gisteravond onder grote
belangstelling der buurtgenoten een
muzikale hulde gebracht aan dg heer
W. Crama in de Hansenstraat, die zich
50 jaar geleden liet inschrijven als do
nateur van dit muziekcorps.
Een dergelijke trouw is inderdaad een
lanfaic waard.
Boeren ontvangen tien
millioen
TERUG UIT ZUIVELFONDS III.
Het Bedrijfschap voor zuivel heeft
besloten voorshands f 10 millioen uit
het Zuivelfonds III terug tc betalen
aan dc melkveehouders, die in het
Zuivelfonds heffingen hebben gestort.
Dit bedrag komt overeen met ome-
veer 13 van de In het melkjaar No
vember 1951 tot November 1952 gestorte
gelden. Het is niet onmogelijk, dat op
deze terugstorting nog een tweede zal
volgen, maar zeker is zulks niet
Zoals men weet. Is uit het Zuivelfonds
III reeds een millioen gulden aan het
Rampenfonds geschonken.
Op 30 Mcl as. zal in Den Haag het
huwelijk worden voltrokken tussen jkvr.
C. Sickinghe. tot nu toe verzorgster \an
de Prinsessen, cn Jhr mr A J. dc Beau
fort, burgemeester van Markelo.
Belgisch elftal gewijzigd
In het Belgisch voetbalelftal, dat
Zondae in het Olympisch Stadion tc
Amsterdam teeen het Nederlands
elftal speelt, is een wiizigine geko
men. Stractmans van White Star. die
als linksbinnen stond opgesteld, is
nJet fit. Ilii zal worden vervangen
door Anoul E.C. Luik). Bil de reser
ves zal Thvs (Standard) dc plaats
van Anoul Innemen.
Gat te Bruinisse gedicht
Dc strijd aan de oude dijk te Brui
nisse - men zie elders - is vannacht in
gunstige zin beslecht. Men is- klaar
gekomen met de dam en het gat ls
thans definitief dicht. Geleidelijk aan
zal men de uitlaatsluizen van de polder
Bruinisse gaan openzetten. Uit Zeeuws
Vlaanderen zal een motorpomp arrive
ren. waarna men hoopt althans het
dorp spoedig droog te krijgen.
Welke veranderingen zijn in
Hillegoms Raad tc verwachten?
Verschuivingen
in Partij van de Arbeid
VER. E.H-B.O. DIENST LEIDEN
JAARVERGADERING
De 14de jaarvergadering van de Ver.
E.H.B.O. Dienst Leiden, gehouden in de
Jacobazaal van den Burcht had weder
om een vlot en prettig verloop.
Voorzitter L. H Piek sprak tot de aan
wezigen een hartelijk welkom, waarna
de notulen alsmede jaarverslagen van
secretaris en penningmeester onder
dankzegging onveranderd werden goed
gekeurd.
Bij de bestuursverkiezing werden alle
aftredende leden bii acclamatie herko
zen en kwam dc heer C. Schouten het
bestuur coirpleteren.
Het bestuursvoorstel tot contributie-
wijziging werd na ampele besprekingen
aangenomen.
Na een korte pauze hield de heer Piek
een Inleiding over het werk der Be
scherming Bevolking. Uitvoerig stond
spr. stil bil de taak der E.H.B O. ers
sters). aangezien gebleken is. dat een
goede organisatie, die paraat is om bij
rampen te kunnen optreden, van on
schatbare waarde geacht moet worden
voor de toekomst. Dat er slachtoffers
vallen, is betreurenswaardig en onver
mijdelijk. maar de ervaringen van de
afgelopen oorlog tonen aan wat een
goede beschcrmings-organisa,tie bete
kent. want zeker kan dan het aantal
slachtoffers tot de helft teruggebracht
worden.
In tegenstelling met de "Vroegere
luchtbeschermingsorganisatie, waaraan
vel fouten kleefden, is de BB. uitge
groeid tot een hechte eenheid met een
goede rechtspositie.
Nadrukkelijk wekte spr. op zich alsnog
te melden.
Na een korte bespreking Inzake de
viering van het 3de lustrum en de ge-
bruikc'yke rondvraag, volgden enkele
suggestieve films in verband met de B.B.
waarin nogmaals werd getoond hoe goed
en heilzaam deze organisatie kan wer
ken bit oorlogsgevaar cn rampen, zoals
die nog kort geleden ons land troffen.
Dc wegblijvers kunnen spiit hebben
dezp bijzonder geslaagde avond niet te
hebben bezocht.
NED. CHR VROUWENBOND
LEZING VAN DS BOSS
Ds A. J. Boss sprak gisteravond in
„Het Centrum" op uitnodiging van de
afd. Leiden van de Nederl Chr. Vrou
wenbond. over het onderwerp ..Onzicht
bare schepselen" (engelen). Een ab
stract probleem, dat de mensheid, door
de eeuwen heen nooit heeft losgelaten.
Omdat ons zleleleven behoort tot de
geestenwereld, omdat de mens eigenlijk
aan deze wereld verwant is, is er altijd
de hunkering geweest naar het onge
ziene. Ook de wijsbegeerte heeft, buiten
de Heilige Schrift om. altijd gezocht
naar deze verwantschap. In de „techni
sche" wereld van vandaag komt de zui
vere geloofsvraag: wat zijn de ongeziene
schepselen? Aan de hand van de Bijbel
behandelt spr. dan een aantal vragen,
die ten aanzien van deze kwestie rijzen,
b.v. Wanneer zijn de engelen geschapen;
wat is hun plaats in de hemel; welke
taal spreken zii: hoe groot is hun aantal
kunnen zij gestalte aannemen?
Aan het eind van zijn lezing merkte
spr. nog op. dat de onzichtbare wereld
veel dichterbij is dan men denkt De
de i hemel is ook veel dichterbij dan men
denkt, juist door de engelen. En als we
een kind van God ziin. hebben we er
ook meer mee te maken dan we weten.
Nu de candidatenlijstcn voor dc Ge
meenteraadsverkiezingen tc Hillcgom
zón ingediend, is het interessant na te
gaan. welke veranderingen de komende
verkiezingen (waarschijnlijk) ln dc Hil-
legomse Raad zullen veroorzaken.
Uiteraard gering zullen die verande
ringen zijn in dc K.V.P.. die dc grootste
fractie vormt en dat vrij zeker ook zal
blijven. Bij de vorige verkiezingen kwam
de heer Van Lierop, die toen geen kans
biedende plaats had, met een aparte
lijst Uit en als RK. dissident ln de
Raad. Eind vorig Jaar echter verzoende
hij zich weer met de K.V.P -fractie. die
hem min of meer geboycot had (o.a.
uit alle commissies geweerd» cn kreeg
een kansbledende plaats op de candi-
datenlijst. Naar alle waarschijnlijkheid
zullen ook bi) de komende verkiezin
gen de RJi. op zijn minst 8 van de 15
zetels bezetten. Het is al even waar
schijnlijk. dat wethouder Van Dam als
eerste wethouder en plaatsvervangend
burgemeester in de nieuwe Raad zal
terugkeren. Ook in de samenstelling
van de fractie is weinig verandering
te verwachten.
De Anti-revolutionnaire fractie zal de
heer J. O. Vermeer ernstig missen. De
nestor van de Raad heeft zijn laatste
ambteperiode uitgezeten: grote erva
ring. scherpzinnigheid en ln het bijzon
der kennis van zaken op onderwijsge
bied stempelden hem tot een raadslid
waarmee immer rekening diende te
worden gehouden. In zijn plaats zal de
heer D. van Ecmond als lijstaanvoerder
optreden, terwijl, indien de Anti's hun
tweede zetel (een restzetel» weten te
behouden, dc heer Jac. v. d. Vinne als
nieuweling ziin Intrede in de Raad zal
doen. In de samenstelling van de C.H.-
fractie zal waarschilnlijk geen wijziging
komen, vooropgesteld dat zii haar 3de
zetel behoudt Dc kans daarop zou ge
ring geweest zijn. indien een vrijzinnige
concentratie met een lijst (b.v. onder
de naam van de V.V.D.» was uitgeko
men. wat wellicht ook de P. v. d. A
stemmen zou hebben gekost. In Hllle-
gom nemen echter slechts de vier par
tijen aan de stemming deel. die verte
genwoordigers hebben in de Raad.
De enige groen, waar belangrijke
verschuivingen plaats hebben, is de
Partij van de Arbeid. Hier toch is het
wethouder P. II. Fiima. die het strijd
perk verlaat. Tientallen jaren heeft
hij als raadslid voor de S.D.A.P. de
arbeidersbelangen verdedigd. Na de
oorlog vertegenwoordigde hij dc P. v.
d. A. en werd wethouder.
Tegen de verwachting in. dat de
heer Fijma wederom als lijstaanvoer
der zou optreden, kreeg hii on dc
groslijst niet eens een kansbledende
plaats. De reden voor deze mutatie
schiint te zijn. dat een groen jongeren
in de afdeling een verjonging van de
P. v. d. A.-fractie nastreeft en dat dc
veteraan Fümn daaraan ten offer valt.
De uitslag van de groslijst-stemming
was voor de beer Fijma aanleiding
zich terug tc trekken. Hoe men deze
zaak ook bekükt. bet valt tc betreu
ren. dat dc heer Fijma. die zulk een
eerbiedwaardige staat van dienst be
zit, niet op eervoller wijze ziin raads-
carrière heeft kunnen afsluiten.
In zijn plaats treedt thans het raads
lid Th. H. Keyzer als lijstaanvoerder op.
De heer J. Degenaars zal naar alle waar
schijnlijkheid voor de P. v d. A. als
nieuweling in de Raad optreden.
Mocht de P. v. d. A. er in slagen de
zetel te heroveren, die ze indertijd aan
dc C.H.U. moest afstaan, dan keert ae
heer J. v. d. Vecht, die indertijd deel
uitmaakte van de Noodraad, ook weer
in de raadszaal terug.
De meest onzekere factor in het Hll-
legomsc verkiezlngsspel is mede op
grond van het voorgaande, de P. v. d.
A. Zal de verjonging haar zoveel stem-
n brengen, dat ze een derde zetel
•krijgt? En wie zullen die zetel moe
ten offerende Anti-Revolutlon-
en. wier stemmenaantal in de loop
na-oorlogse jaren langzaam maar
zeker daalde, of de Chr. Hlstorischen?
Zal de P. v. d. A. weer samenwerken
met de K.V.P en dus opnieuw een wet
houderszetel bezetten? Het antwoord od
il deze vragen zal eerst aan het licht
komen, wanneer de uitslag der stem
ming bekend is.
Aanval op violist
JASCHA HEIFETZ AANGEVALLEN.
De bekende vlolist Jascha Helfetz ls
hg het verlaten van dc concertzaal
te Jeruzalem door een onbekende
aangevallen cn aan de hand gewond
geraakt.
Helfetz werd aangevallen door een
onbekende, toen hij zijn auto verliet,
die hem van de concertzaal naar het
Davidshotel had gebracht De onbe
kende trad naar voren sloeg met een
ijzeren staaf naar de violist, die zijn
rechter arm snel terugtrok.
Helfetz kon echter niet voorkomen,
dat zijn arm een krachtige slag kreeg.
Hoewel hij erg bloedde, bleek de arm
niet ernstig beschadigd.
Jascha Heifetz zelde zijn tournee in
Israel af te zullen maken, ongeacht
het advies van de artsen.
Dc violist had dreigbrieven ontvan
gen van een uiterst rechtse organisatie,
omdat hij in zijn program ook muziek
van de Duitse componist Richard
Strauss had opgenomen. Deze laatste
wordt ln sommige Israëlische kringen
vereenzelvigd met het Nazlreglwn.
Helfetz had een verzoek van officiële
zijde, om deze muziek achterwege te
laten, van de hand gewezen. „Muziek
kent Reen grenzen en politiek", zo had
hij gezegd.
Overigens oogstte dc Sonate van
Strauss op het concert een luid ap
plaus.
De candidatenlijst. ingediend voor de
Partij van de Arbeid, ziet er als volgt
uit: 1. Tb. H. Keyzer. 2. J. Degenaars.
3. J. v. d. Vecht. 4 J. H. Paase. 5. J.
de Jong. 6. C. van Delft. 7. W. Meyer.
8. H. v. d. Vyver, 9. H. Everts.
„Aantal rampslachtoffers had
j veel geringer kunen zijn
De Kon. Ned Bond tot het redden
van drenkelingen heeft zich ernstig be-
I zig gehouden met het probleem dat z'.ch
I heeft gesteld by de nationale ramp cn
I dat geleien is in het gebrek aan zwem-
I inrichtingen en instructiemogelijkheden
voor reddend zwemmen, speciaal in Zee-
I land.
I De Bond is van mening dat het aan
tal slachtoffers aanzienlijk kleiner zou'
zijn geweest, als de Zeeuwen meer ver-
l trouwd waren geweest met hun erf-
vijand: het water
Morgen zal de Bond zijn jaarverga
dering houden, In Utrecht De Bonds-
I oorzitter. de heer J P Weyburg, zal j
de kwestie aan de orde stellen; de ver- j
gadenng zal haar bespreken
Dit probleem heeft de aandacht van
de regering.
MINISTER BE YEN NAAR PARIJS
De minister van Buitenlandse Zaken,
de heer Beven, is vandaag naar Parijs
vertrokken om daar het jubtleum van
dc Parijsc Kamer van Koophandel bij
te wonen. Hij wordt morgen terug ver
wacht.
MINIATUUR-PAARD JE!
In het onlangs te Apeldoorn opge
richte circus Tosca. dat thans ln Dalf-
sen staat, is vandaag een hengstveulen
van een dwergponny geboren. Het veu
lentje is slechts circa 25 centimeter
hoog.
ZEER SNELLE VLUCHT VAN
AMERIKAANSE BOMMENWERPER.
De „Boelne Airplane Company" heeft
mot vergunning van het Amerikaanse
ministerie van landsverdediging, mede
gedeeld dat de door haar vervaardigde
zesmot.orige .B-47-stratojet", de snel
ste, door straalmotoren voortgedreven
Amerikaanse bommenwerner od het
traject Albuerque (Nieuw-Mexico)—
Wichita (Kansas» gedurende een ha'.f
uur met een snelheid van 1270 kilome
ter per uur. dat is 200 kilometer snel
ler dan de verolaatsingssnelheid van
het geluid, heeft gevlogen.
Het Japanse ministerie van bui
tenlandse zaken heeft medegedeeld dat
de Amerikaanse regering zich bereid
heeft verklaard toe te staan dat Ame
rikaanse militairen die in Japan dienen
en Japanse wetten schenden, door Ja-
nanse oolitie worden cearresteerd en
door Japanse gerechtshoven berecht.
HM. de Koningin heeft vanmor
gen een bezoek gebracht aan het Mau-
ritshuis. waar zij de tentoonstelling
„Maurits de Braziliaan" bezichtigde.
WASSENAAR
Tunnel gaat morgen open
De voetgangerstunnel onder de rijks,
straatwee bii het Kerkehout. zal. naar
de KNAC verneemt, morgenochtend
om 8 uur zonder enige officieel Ter-
toon voor het publiek worden open
gesteld.
Zoals gemeld, was het oorspronkelijk
de bedoeling de tunnel nog voor de
Paasdagen te ooenen. nameliik od 7
ADril. De afwerking ondervond toen
echter entce vertraging.'
DE ZUID-AFRIKAANSE
VERKIEZINGEN*
Alle nationalistische ministers zijn
herkozen. Politieke waarnemers ver
wachten. dat er op zijn hoogst een ge
ringe portefcuillewlsseling zal plaats
Men verwacht, dat de nieuw gekozen
Volksraad midden Juni as. voor het
eerst bijeen zal komen, ter behandeling
van de begroting.
Gebleken ls. dat de nationalisten
vooral in Transvaal en Oranje Vrij
staat vooruit zijn gegaan. De stem
verhouding in de Kaapprovincie en Na-
tal is, vergeleken bij de uitslag der vo
rige algemene verkiezingen, slechts wei
nig veranderd.
Alle nieuwe afgevaardigden der na
tionalistische partij en de helft der
volksvertegenwoordigers van de Ver
enigde party zyn Afrikaandcrs
In de nieuwe Volksraad zullen vier
vrouwen. allen vertegenwoordigsters
van de Vercfügde partij, zitting liebbcru
De hele bevolking van Oegstgeest
en Leiden.
Werkt samen om onheil en ramp
te bestrijden.
B B.-Raad voor de A-krlng Lelden.
llllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllL'
Algebra in plaats
Blijft liefst achter de
schermen
van actes
Zware verliezen in Indo-China
verwacht
Vietminh-troepen hebben een tweede
aanval uitgevoerd op de uit Fransen en
inwoners van Laos samengestelde mili
taire bezetting van Sam Nua. die thans
terugtrekt. Verscheidene bataljons der
Vietmmh pogen de terugtrekkenden te
vernietigen. Zy worden voorts aange
vallen door verzetslieden uit het gebied,
waar zij doorheen trekken. Het ongun
stige weer maakt hulpverlening uit de
lucht thans moeilijk.
Aan Franse zyde verwacht men dat
de verliezen onder de uit Sam Nua te
ruggetrokken Franse-uniestrydkrach-
ten hoog zullen zyn.
Verwacht wordt dat de Franse-unie-
strydkrachten de vierhonderd kilometer
ten Zuidwesten van Hanoi gelegen
buitenpost Nonget eveneens, onder
druk der Vietminh, zullen ontruimen.
Het wordt mogelijk geacht dat dc ont
ruiming reeds heeft plaatsgevonden.
Russische en Poolse
ambassadeurs te Londen
teruggeroepen
Van gezaghebbende zyde is te Londen
vernomen, dat dc Russische en Poolse
ambassadeurs bij de Britse regering.
Gromyko en Mlchalofski, terug zyn
geroepen.
Michalowski was sinds December
1946 en Gromyko sedert Juni 1952 am
bassadeur aan het hof van St James
Men meent, dat het terugroepen van
Gromyko past in het kader van de
wisseling onder de Russische diploma
tieke vertegenwoordigers ln liet buiten
land, welke na het overiyden van Sta-
i lin ls begonnen.
I Mlchalofski krijgt een post op het
Poolse ministerie van buitenlandse za-
I ken te Warschau. Hij zal in Mei a.s. te
I Londen w orden vervangen door Milnl-
kicl. thanS Pools ambassadeur te Stock-
I holm.
(Van onze correspondent tc Stockholm)
De plaatsvert angende Zweedse minis
ter van buitenlandse zaken. Dag
Hammarskjold. die zo plotseling het
vertrouwen heeft gekregen van de
grote mogendheden en waardig werd
bevonden als secretaris-generaal van
de Verenigde Naties de plaats van
Trvgve Lie in te nemen, is zeker een
van de meest interessante mensen
van onze tijd. Dat hij in het buiten
land zo onbekend is gebleven, komt
omdat hij zelden de top heeft be
klommen cn liever - vrijwillig - een
onmisbare figuur achter de scher
men bleef.
Waarom? Waarschynlijk omdat deze
48-jarige vrijgezel maar al te goed weet,
dat het grote publiek zijn zeer ingewik
kelde theorieën nauwelijks zou begrjj-
pen cn tevens omdat hy noch een par
tij. noch een politieke of economische
groep achter zich heeft. HU houdt zich
buiten de groepen en observeert. Hij
analyseert de problemen, stelt formules
samen en behandelt vervolgens het ge
hele waagstuk zonder gevoel, zuiver
wetenschappelijk. Hij laat zich niet be
ïnvloeden door hartstochten, maar
vergeet aan de andere kant ook niet,
deze factor in zyn formule op te ne-
Een duidelijk voorbeeld van zyn
werkwijze is te vinden in zyn disserta
tie over conjunctuurspreiding, welke hy
in 1932/33 schreef, dus op 27-jarige
leeftyd. In deze studie komt hij uitein-
deiyk tot een zeer ingewikkelde formu
le voor de prijs van verkochte consump
tie-goederen. Deze formule, die hy nog
geenszins als volledig beschouwt, intro
duceerde hy in 1934 op de universiteit
te Stockholm. Hij werd toen „ontdekt"
door Ernst Wlgfors, de sociaal demo
cratische minister van financiën. Zijn
dissertatie werd trouwens ook toege
voegd aan het rapport van de Zweedse
werkloosheidscommissie, hetgeen dus
geschiedde in het jaar van Hitiers
staatsgreep en Roosevelts New Deal.
Later nam hij zelf zitting in deze com
missie en hielp de werkloosheid in
Zweden terug brengen tot minder dan
één procent. In Zweden sprak men
reeds destyds met respect over de
enorme kennis van deze jeugdige dr
phll., die intussen ook nog voor cand.
jur. was gesla agd.
ANALYSE VAN EUROPA
Toen hij zich later op politiek ge
bied begaf, sloeg hij ook hier aan het
nalyseren. Men weet dat de aanhan
gers tan de „derde macht" de woorden
..to choose Europe" «Europa kiezen) in
hun wapenschild voeren. Daarom voel
de hij zich gedrongen eerst te onder
zoeken wat dat Europa dan wel ls.
In dit verband wijst hy op de ver
deeldheid van Europa, maar vindt
troost in de gedachte, dat Europa, on
danks zijn vele oorlogen en de inner-
lyke verdeeldheid, toch een eenheid is.
en dat de verschillende facetten slechts
vlaktes zyn. die geschiedenis en milieu
op één en dezelfde steen hebben gesle
pen. Maar toch is hy niet al te optimis
tisch voor wat betreft een groter wor
dende homogeniteit. Europa ontwik
kelt zich volgens hem terug. Ideologisch
was Europa aan het einde van de mid
deleeuwen homogener dan nu. Econo
misch bereikte de eenheid een soort
culminatie in het begin van de 18e
eeuw En wat het politieke recht der
Europese volken aangaat, zo ontwik
kelde zich dit na de eerste wereldoorlog
tot een grotere homogeniteit.
Maar desondanks: Europa is een een
heid, geladen echter met een kracht,
die evenredig ls aan de omvang, waar
mede de volken hun eigen karakter
hebben bewaard en ontwikkeld.
Hammerskjöld zoekt echter niet het
negatieve. Wordt de heilige gekarakte-
I riseerd door zijn zonden? De succesrij-
ke koopman door zyn verliezen? Neen,
I cn nogmaals neenl
Evenmin als men aan enkele koude
dagen denkt, wanneer men van de
lente spreekt, mag men denken aan
negatieve factoren, wanneer men het'
over Europa heeft. IIij noemt daar
om de heilige steden van de Europese
cultuur: Jerusalem, Athene en Rome.
d.w.z. dc gelijkwaardigheid der men-
i sen. de onbegrensde vrijheid der ge-
i dachten en tenslotte het recht als
fundament van dc maatschappij. En
hij vervolgt: „Een Europa, waarin
één van deze drie idealen heeft op-
I gehouden zijn werkende kracht uit te
oefenen, zou niet meer de wereld zijn
tan één van dc Europese volken".
Het is hier niet de plaats om verder
in te gaan op zijn lange uiteenzetting,
ln hoeverre deze idealen zijn verwezen
lijkt. Hy troost zich overigens met de
term „j>olicy in being" (politiek in wor
ding) en de stelling van Marx, dat een
kapitalistisch georganiseerde economie
tot permanente expansie moet leiden,
noemt hij een generalisering ad absur-
dum. Volgens hem is het een barokke
gedachte om Europa als kapitalistisch
te kenschetsen. Dit geldt echter wèl
voor een groep landen, die nog steeds
over koloniën beschikken, afzet-moci-
ïykheden hebben cn bovendien een
emigratie-probleem kennen. Maar. zo
laat hy gelukkig volgen, noch noodza-
keiykheid. noch mogelijkheid zullen in
deze gevallen tot een kapitalistische
expansie-politiek leiden.
Om geen misverstand te laten opko
men. zegt hij tenslotte nog eens duidc-
hjk. dat de idealen van Jeruzalem.
Athene en Rome hun moderne gestalte
hebben gekregen in de politieke en eco
nomische democratie
Maar waarom, zo kan men zich af
vragen. aanvaardt hij dan niet de con
sequenties? Als plaatsvervangend mi
nister van buitenlandse zaken had- hy
toch zeker de mogelijkheid zich duide
lijker tot (Westi Europa te bekennen?
Hammerskjöld zelf geeft ons hierop
het antwoord. Om met de stroom mee
te zwemmen, zo zegt hy. is voor een
groep nog gevaarlyker dan voor de en
keling. Politiek eist consequentie! Al is
het doel hetzelfde, dan kunnen de we
gen toch verschillend zyn.
En hy geeft ons een duidelijk voor-
heeld: Wanneer Holland van mening
is. dat het kiezen van Europa (to
choose Europa) noodzakelijkerwijs
tot de aansluiting bij liet Atlantisch
pact moet leiden, kan dit - gezien de
nationale structuur - even juist zijn
als het Zweedse resultaat op deze
militair-politieke vraag, namelijk dat
Zweden, hoewel zich eveneens tot
Europa bekennend, buiten de defen
sieve samenwerking van Europa moet
blijven. De samenwerking in een ge
meenschappelijke politiek komt z.l.
in de eerste plaats tot uitdrukking in
de principiële eenheid van de doel
stellingen.
Wat dus voor het ene land goed ls,
kan volgens Dag Hammarskjóld voor
het andere land minder gunstig zijn.
EEN „TORY-RADICAAL"
Bovenstaande regel laat hij niet al
leen voor de internationale en nationa
le politiek gelden, maar is ook op hem
persooniyk van toepassing. Hij heeft nu
jaren lang de sociaal-demociaten op de
meest vcrdienstelUke wijze geholpen
een linkse koers te varen, zonder zelf
sociaal-democraat te zijn.
Toen wij met min. W'igfors hierover
spraken, vertelde hij ons. dat de fa
milie Ilammarskjöld, die in 1610 in
dc adelstand werd verheven, tot de
oud-conservatieven behoort, die ech
ter steeds erg vooruitstrevend waren
georiënteerd. Een „tor.v-radicaal"
noemde hy Ilammarskjöld cn hy is
dit dan vooral op sociaal-politiek ge
bied.
Wie zich nu door alle bijdragen en
artikelen van Hammerskjöld heeft
heengewerkt en de formules heeft ge
zien. die hy In plaats van de proble
men heeft neergeschreven, vraagt zich
af. of deze geleerde-ambtenaar, die op
alle gebieden thuis schijnt tc ajn en
die ook werd genoemd als waardig
candidaat voor „de achttien" - de 18
leden van de Zweedse academie, die
jaarlijks de Nobelprijswinnaar voor
letterkunde hebben aan te wijzen - en
die met veel gemak zinnen maakt van
een 80-tal woorden, niet buiten het le
ven. binten de werkeiykheld staat.
LIEFHEBBER VAN TREKKEN
Inderdaad hoort men vaak dit ver-
wyt. tenminste voor wat zijn theorie
betreft. Als mens staat hij echter
geenszins afzijdig.
Nog steeds behoort hJJ byv. tot een
van de bekende wandelaars ln Zweden.
Zo kan hy bijv. een echt trekkers-leven
voeren en vele dagen door het hoge
Noorden zwerven. Dan wandelt hy met
volgepakte rugzak, verrekyker en foto
toestel en Ls op zoek naar nieuwe we
gen langs de Zweeds-Noorse grens. Van
een dergelijke tocht verhaalt hy dan
in het jaarboek van de Zweedse toeris
tenorganisatie. Hy doet dit, zoals alles,
zonder sensatie en is vry nauwkeurig
in zijn aantekeningen. De verslagen
gaan bovendien vergezeld van uitmun
tende foto's, die hy zelf ln de wilde
eenzaamheid heeft genomen.
Toen wij een var zyn kennissen
vroegen, of hy dan ook .fotograaf is.
was het antwoord, dat ons eigeniyk
niet meer verbaasde: „Wat is hy ei
geniyk niet?"
En inderdaad. Iemand die er op uit
trekt om dc kaarten van dc generale
staf te verbeteren en dit als hobby be
schouwt. moet nog heel wat meer ln
zyn mars hebben, zoals de flora, de
dierenwereld, de geologie énz.
Dit is trouwens een typisch Zweeds
verschijnsel. Na een tijd geleefd te
hebben in de machine, die nu Stock
holm heet. cn na aan alle verplich
tingen van rang en stand te hebben
voldaan, snakt de Zweed naar Moe
der Natuur. Hij trekt buiten dan de
dwangbuis onzer civilisatie uit en
doet dat, wat tyn hart begeert en
het lichaam na de winterse duisternis
nodig schijnt te hebben. liet is een
gezonde reactie.
Door dit leven in de natuur heeft hij
zijn goede zenuwen behouden. Niets kan
hem uit zyn kalmte brengen Toen hy
na de onverwachte benoeming zyn eer
ste persconferentie hield, was hy de
rust zelve. Maar ook hier gebeurde weer
iets typisch. Eerst nadat de fotogra
fen hun werk gedaan zouden hebben,
wilde hij de vragen beantwoorden.
Orde moet er zyn!
De pers had hier echter ook na hon
derd foto's geen begrip voor!
De man. die. hoewel in staat de gro
te toppen te beklimmen, de voorkeur
geeft aan minder bekende, streefde ook
gedurende zijn ambtelijke loopbaan
niet naar de hoogste functies. Hoewel
.hy reeds achter de schermen een zeer
grote invloed uitoefende, had hy het
uiterlyk) belangryk verder kunnen
brengen, wanneer hij zich by een par
tij had aangesloten. Maar hoe zei hij
het ook weer? Als groep is het nog ge
vaarlijker met de stroom te zwemmen
dan als individu! Nu schommelt hij
tussen conservatisme en sociaal-demo
cratie. Hy schreef voor de organen van
beide partijen en hielp zowel de een als
ook de ander door geen honorarium
voor zyn by dragen van 6000 wooiden te
vragen.
Wat zal nu zyn eerste taak in Ame
rika zyn? Ik zal nauwkeurig de kran
ten lezen, antwoordde hy zelf. Ja. hij
zal nauwkeurig de factoren zoeken,
waarmede hy te maken heeft en zal
vervolgens, zoals hy het steeds heeft
gedaan, de formule samenstellen. HfJ
zal niet zo vlug zyn zenuwen verliezen,
al heeft hij ons nu al gezegd, zich een
„leuker job" te kunnen voorstellen.
En zelfs langdurige theoretische over
wegingen, die tot niets lelden, kunnen
hem niet uit zijn rust brengen. Een
uitvoerige beschouwing over het onder
werp „politiek en Ideologie" besloot hy
eens met te zeggen dat alle standpun
ten, waarvoor hy de argumenten had
aangegeven, slechts als hypothetisch
moeten wovden 'beschouwd. Maar. zo
voegde hij er aan toe. zelfs wanneer de
behandeling van deze onderwerpen
geen resultaat heeft, zyn de bespiege
lingen toch van belang.
