LEIDSCH DAGBLAD Frankrijk wil economiscli-monetaire conferentie 92ste Jaargang ZATERDAG 28 MAART 1953 No. 27876 Directeur: 3. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6.per kwartaal: f0,47 per week Witte Singel 1, Leiden Giro No. 57053 Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507. Fransen onder druk te Washington Een pleizierreisje is de tocht der Franse ministers onder leiding van premier Mayer en minister van buiten- landse zaken Bidault naar Washington geenszins. Niet, omdat het een zuiver zakelijke reis is, gebruiken wij deze uit drukking als tegenstelling, maar meer omdat zelfs zakelijk bekeken, het be zoek aan de Amerikaanse leiders gpen pretje belooft te worden. Er is meer dan één reden, waarom het wel eens zo zou kunnen zijn, dat de Fransen zeer rake critiek te verteren zouden kunnen krij gen, terwijl de Franse ministers weinig positiefs zullen kunnen toezeggen. Dit, omdat hun positie al bijzonder zwak is. Zelfs is de vraag gewettigd, of het ka binet Mayer in Frankrijk nog wel aan het bewind zou zijn, wanneer dit bezuek aan Amerika niet zo vlak voor de deur had gestaan Het Franse parlement begreep, dat nlet-doorgaan van dit bezoek, dat reeds geruime tijd geleden was vastgesteld, in Amerika weinig minder dan als een af front zou worden beschouwd en dat durfde het toch niet aan! Of de rege ring Mayer anders het plotseling vlak voor het vertrek aangevraagde credlet zou hebben gekregen, staat nog te be zien, met het gevolg, dat Frankrijk dan zijn zoveelste crisis zou hebben beleefd. Men weet, hoe Washington de hoog ste prijs stelt op een spoedige aanvaar ding van de Europese verdragen met inbegrip van de E.D.G. en het is en blijft in de eerste plaats Frankrijk, dat het twijfelachtige element vormt of het daartoe wel binnen afzienbare tijd zal komen. Weliswaar bestaat er, dank zij het onverantwoorde weigeren der West- Duitse socialisten mee te doen, ook in West-Duitsland nog wel enig gevaar, doch het is bekend, hoe Bondskanselier Adenauer een vurig voorstander is van aanvaarding der verdragen en niets zal nalaten om ze veilig binnen te brengen, hetgeen zijn positie in Amerika niet weinig versterkt. Het is, wat Frankrijk betreft, bekend, dat de regering Mayer ook geporteerd is voor ratificatie der verdragen, doch men kan er gerust bijvoegen: noodge dwongen. De Franse regering voelt, dat Amerika zeer verstoord zou zijn, wan neer Frankrijk ze niet aanvaardde en dat is de reden, waarom ze zich achter deze verdragen heeft gesteld. Alleen het feit reeds, dat Frankrijk aanvullende protocollen indiende, die, waren zij on veranderd gebleven, de E.D.G. zouden hebben getorpedeerd, spreekt boekdelen. Dat is niet alleen te verklaren met de vergoelijking, dat misschien langs aeze weg het inwendig verzet zou kunnen worden verminderd! Gelukkig zijn de protocollen beduidend gewijzigd, zodat zelfs Adenauer ze aanvaardbaar acht, doch niettemin typeert de gang van za ken de Franse gevoelens. Dat Bidault het idee van een referendum durfde lanceren bij een verwerping in het par lement .is ook van weinig betekenis, daar het Franse regeringssysteem iets dergelijks niet kent Frankrijk blijft hopeloos verdeeld over de E.D.G. en alles, wat daarmede sa menhangt in vrijwel alle kringen. Ame rika weet dat maar al te goed en zal ongetwijfeld ieder middel om pressie te oefenen toepassen. Echter ook ln de wetenschap, dat de regering Mayer zwak blijft Vreemd is. juist in deze verhoudingen, ook liet standpunt van maarschalk Juin, de Europese bevelhebber der Nato- 6trijdkrachten. De maarschalk heeft zich feller dan ooit vastgebeten aan een defensielinie aan de Elbe, dus zo ver mogelijk Duitsland in, dreigde zelfs met aftreden, zo daaraan niet werd vol daan. Men kan dit begrijpen, doch dan dient hij toch tevens besliste voorstan der te zijn van de Duitse deelneming aan de Nato .anders zal van de Elbe- lime in de practijk weinig terecht kun nen komen. En dat is nu juist zo zeker nog niet! Een vreemde samenbundeling van ideeën en voornemens. Wil men het eerste, dan moet men ook het andere op de koop toe nemen. Trouwens, is een Europese Defensie Gemeenschap zonder Duitsland van practischè waarde? Washington heeft één voor Frankrijk aantrekkelijk lokbod om de E D G. te aanvaarden en het schijnt, dat het reeds bezig is, dit uit te spelen. Het is een toezegging van meer hulp voor de Fransen in Indo-China, zowel militair els financieel. Het is waar. dat Frank rijk daar in het Verre Oosten het spit heeft moeten afbijten nadat China in handen der roden was gevallen en Ko rea zich voordeed. Ten koste van grote offers op elk gebied. Welnu, de nieuwe Amerikaanse regering schijnt bereid cm Frankrijk belangrijk tegemoet te ko men. te meer, waar zij alle krachten in het Verre Oosten tegen het communis me wil samenvoegen. Misschien zal dit een oplossing kun nen brengen en Frankrijk meer toe schietelijk maken inzake Europa! De Saarkwestie in het geding gebracht De Franse premier, René Mayer, heeft 3 de tweede dag van Frans-Ameri- rikaanse besprekingen te Washington voorgesteld, dat de vrije wereld spoedig een economische en monetaire conferen tie" zal houden om de inwisselbaarheid van de Europese valuta's tot stand te brengen, om verder te kunnen gaan ..op de weg naar een harmonische ontwik keling van de internationale handel". Mayer zeide, dat geen van de Euro pese landen, die aan de tweede wereld oorlog hebben deelgenomen, inwissel baarheid van zijn valuta kan bereiken. „Geen enkel land kan dit zonder de steun van de Verenigde Staten, wier economisch en financieel overwicht in het centrum van de vrije wereld een eenvoudig feit is", aldus Mayer. Frankrijk zelf lijdt van de gevolgen in de onevenwichtige handel tussen de Europese wereld en het dollnrgebied, zo verklaarde Mayer, die krachtig aan drong op Amerikaanse dollarinvesterin gen voor het scheppen van goedkope woningen en voor de ontwikkeling van grondstoffen voor zijn overzeese gebie den. Mayer beklaagde zich er over. dot er niets werkelijk systematisch gedaan was voor de ontwikkeling van de pro ductie van bepaalde grondstoffen, die nodig zijn voor de Noord-Atlantische coalitie Wat de Amerikaanse investeringen voor de financiering van een uitgebreid programma voor de bouw van goed kope woningen betreft, beloofde Mayor vrije overmaking van rente en kapitaal aflossingen in dollars, wanneer derge lijke investeringen zouden plaats vin den. Mayer zeide verder, dat de Franse regering verontrust zou zijn over elk voorstel, dat de O E.E.S en de E.B IJ. zou kunnen verzwakken, daarmede, naar het schijnt, een indirecte toespeling ma kende op de Franse verontrusting, dat Engeland misschien zoo trachten de in wisselbaarheid van het pond sterling RAKETTEN-BESCHERMING Een woordvoerder van het Amerikaan se leger heeft medegedeeld dat in de komende zomer zal worden begonnen niet regelingen welke, na voltooiing, er toe zullen leiden dat alle voorname Amerikaanse steden door raketten te gen aanvallen door vijandelijke vlieg tuigen, wier snelheid de geluidsver plaatsing te boven gaat, zullen worden beschermd. WEERBERICHT Minder koude nacht De Bilt verwaoht tot morgenavond: Veranderlijke bewolking met nu en dan regen of regenbuien. Matige tot krachtige, in de kustprovincies tijdelijk harde wind tussen Zuid-West en West. Vannacht minder koud, morgen over dag ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. (Opgemaakt te 10 uur) 29 MAART. Zon op: 6.23 uur: onder: 19.08 uur. Maan op: 18.25 uur; onder' 5.42 uur. Hoogwater te Katwijk te 305 en 15.16 uur (.30/3 te 3.32 en 15.45 uur). Dit nummer bestaat uit 10 pagina's en een Bijvoegsel. onafhankelijk van andere valuta tot stand te brengen. Mayer waarschuwde, dat het uit eindelijk doel van de Vletminh in Indo-C'hina was. Het jongste offensief van de Vietminh had uiteindelijk ten doel „Thailand en Birma, de eerste bolwerken op de weg naar India, bin nen het bereik van bet internationale communisme te brengen". Naar gemeld wordt, is men bij de Frans-Amerikaanse besprekingen, die op het ogenblik te Washington wor den opgevoerd, tot overeenstemming gekomen over Indo-China en de Europese verdedigingspolitiek, maar niet over de toekomst ran het Saar- gebied. Frankrijk zou de garantie wensen, dat het in feite Saarland zal blijven be heersen, alvorens toe tg treden tot het Europese leger. Elsenhower en Dulles gaven te kennen, dat overeenstemming over de toekomst van het Saargebied naar hun mening niet als voorwaarde moet worden gesteld voor Frankrijks goedkeuring van de EDG. De Amerikanen doen Frankrijk liever geen beloften, die de betrekkingen met West-Duitsland kunnen verstoren. Kanselier Adenauer wordt 6 April te Washington verwacht. De Verenigde Staten hebb°n er wel op aangedrongen dat Frankrijken West- Duitsland zo spoedig mogelijk overeen stemming zullen bereiken over het ge schil betreffende het Saargebied De Fransen hadden er de nadruk op gelegd dat het in werking treden var het EDG-verrlrag Frankrijk en West- Duitsland zijde aan zijde zou brengen De Fransen achtten het Saarprobleem zeer belangrijk, daar dit één der voor naamste nog niet opgeloste Frans- Duitse geschillen is Zij achtten het noodzakelijk dat dit vraagstuk eerst wordt opgelost, opdat de uitvoering van het EDG-verdrag er geen hinder van zal ondervinden. De Verenigde Staten erkende dat het Saarvraagstuk een Frans-Duits politiek probleem is en zij spraken de hoop uit dat het zo spoedig mogelijk zal worden opgelost. Er zijn ook besprekingen gevoerd over de kosten der geallieerde bezetting van West-Duitsland. Deze beraadslagingen droegen een zeer technisch karakter. In officiële kringen tc Washington is verklaard, dat Dulles en Bidault het er over eens zijn geworden, dat de huidige Russische „vredesvoelhorcns" geen afwijking betekenen van het communistisch streven naar wereld- beheersing. Dulles en Bidault besloten Sovjet-Russische voorstellen met de nodige scepsis te behandelen. Dulles zou verklaard hebben, dat de Russi sche politiek wordt voorgeschreven door de communistische leer en niet zozeer door personen. In afzonderlijke financiële besprekin gen deelde Mayer en de Franse minister van financiën, Bourges-Manoury, de Sovjet-amnestie voor „kleinere politieke misdadigers" Radio Moskou meldt dat de Sovjet- Russische regering een amnestie heeft afgekondigd voor alle gevangenen, die zijn veroordeeld wegens „misdrijven, welke geen groot gevaar voor de staats veiligheid hebben opgeleverd". Hieraan wordt toegevoegd dat het de bedoeling is betrokkenen in staat te stellen „weer eervol werk te verrich ten en nuttige leden der maatschappij te worden". In het besluit worden de volgende ca tegorieën gevangenen genoemd, die spe ciaal voor vrijlating in aanmerking ko- 1. Degenen, die gevangenisstraffen tot vijf jaar uitdienen; 2. Personen, die zijn veroordeeld wegens het begaan van „misdrijven op ambtelijk, econo misch en militair gebied", 3 Vrouwe lijke veroordeelden, ongeacht de haar toegemeten strafmaat Voorts wordt in het besluit bepaald schelding zullen ontvangen voor da helft der opgelegde straffen. Het amnestiebesluit geldt ook voor verscheidene andere groepen veroor deelden, die hetzij op vrije voeten wor den gesteld, hetzij kwijtschelding vaa straf krijgen voor de helft van de hun opgelegde straffen. Niet onder het amnestiebesluit vallen personen, die tot meer dan vijf jaar ge vangenisstraf zijn veroordeeld wegens „tegen-revolutionnaire bedrijvigheid, het op grote 6chaal beschadigen van publieke eigendommen, roof of moord". In het besluit wordt tenslotte nog gezegd dat het wetboek van strafrecht der Sovjet-Unie zal worden gewijzigd. Reuters vroegere correspondent te Moskou, Dallas, schrijft: „Malenkof, de nieuwe Russische premier heeft een stap gedaan om het vertrouwen van het Russische volk te winnen, die bijna zonder weerga in de Sovjet-Unie ls Het is het grootste clementiegebaar in Rusland sinds zeer vele jaren. Zelfs na de oorlog was er geen algemene amnestie, ook niet na Lenins dood in 1924 Zonder twijfel zal de maatregel rvan geweldige psychologische invloed dat personen, die tot meer dan vijf jaar op het volk zijn en Malenkof helpen gevangenisstraf zijn veroordeeld, kwijt- bij de bevestiging van zijn regiem". V.N. verwerpt sovjet-voorstel over Korea Meer wind en tijdelijk regen Het K.N.MI. deelt mede: Gedurende de tweede helft van deze week is een belangrijke verandering in de algemene luchtdiukverdeling boven Europa en het Noordelijk deel van de Atlantische Oceaan ingetreden. De Ho- gedruitgcbieder., die geruime tijd het weer beheersten werden in betekenis afnemend, naar het Zuiden terugge drongen door enkele diepe depressies. Een koufiont bracht in de nacht van Donderdag op Vrijdag voor het eerst sinds twee weken enige lichte regen, waarna Noord-Westelijke winden kou dere lucht aanvoerden, zodat de maxi mum-temperaturen 5 tot 10 graden lager werden. Een nieuwe diepe depres sie vormde zich tussen IJsland en Groenland. Deze trekt in de richting van Zuid-Scandinavië en veroorzaakt vooral op het Noordelijk deel van de Noordzee luchtdrukdalingen. Aan de achterzijde van deze depres sie stromen grote hoeveelheden koude, uit de Poolstreken afkomstige lucht de richting van de Britse eilanden. De voorste begrenzing van deze lucht be reikte vanmorgen vroeg Schotland. Het koufront zal vergezeld gaan van enige regen, welke hoofdzakelijk ln de nacht van Zaterdag op Zondag zal vallen, ons land passeren. Na de frontpassage komen wel is waar opklaringen voor, maar er blijft een kans op buien terwijl er vrij veel wind zal zijn. (Ingez. Med.-adv.) Weerrapporten Helsinki Oslo Stockholm Kopenhagen Londen Amsterdam Brussel Parijs Bordeaux Nice Warschau Berlijn Frankfort MUnchen Zürlch Wenen onbewolkt windstil -0 0 motregen zw 2 6 3 onbewolkt nnw 4 6 0 licht bew. w 3 10 zwaar bew. w 4 10 mist windstil -1 1 geheel bew.ono 1 3 0,4 nevel windstil 7 1 zwaar bow. n 2 5 6 Opvolging van Trygve Lie slaagt niet De vijf permanente leden van de Vei ligheidsraad hebben gisteren gedurende ■en uur opnieuw vergaderd over de op- 'olger van de secretaris-generaal van de VN, Trygve Lie. Er zijn geen vorde ringen gemaakt. In brede kringen is men van gevoe len, dat de Veiligheidsraad de algemene ergadering zal moeten mededelen niet geslaagd t2 zijn. In dat geval zou men Trygve Lie mogelijk verzoeken zijn ont slag in te trekken. De kwestie zou dan opnieuw ter sprake komen op de bijeen komst van de algemene vergadering in September. Tien Amerikaanse journalisten naar Sovjet-Unie Tien leden van een groep van 33 Amerikaanse journalisten, die onder leiding van James Wiek uit Niles in Ohio een bezoek aan Europa en het midden-Oosten brengt, hebben een vi sum voor de Sovjet-Unie gekregen. De tien zijn hoofdredacteuren of eigenaars van kleine plaatselijke kran ten. Zij hopen over enkele dagen per vliegtuig naar Rusland te vertrekken Wenen en Praag. Hun visa zijn geldig voor een verblijf van een week. Een hunner heeft verklaard, dat de Britse minister van buitenlandse zaken tegenover de journalisten de waarschu wing heeft laten horen, dat zij „geen onjuiste betekenis moeten leggen in de tekens, die er op wijzen, dat de Sovjet- Unie kennelijk streeft naar een ver mindering der spanning tussen Oost en West" De journalisten, zo had Eden gezegd, moesten beoenken, dat het feit, dat slechts een derde deel van de oorspron kelijke groep toestemming tot het be zoek ontvangen had, eveneens een ken was. Men diende voorzichtig t.e zijn bij de beoordeling van het. uiterlijke aanschijn der gebaren van Moskou. POOLSE VONNISSEN Drie der zes Polen, die voor het mi litaire districtsgerechtshof van Stettin terecht hebben gestaan cp beschuldi ging van „spionnage ten behoeve der Verenigde Stater." en „pogingen om Amerikaanse spionnen de Sovjet-Unie binnen te smokkelen", ter dood veroor deeld Van de drie andere beklaagden Ls er één tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld, de beide anderen kregen ieder 15 jaar. Een militair gerechtshof t? Lapy heeft 4 Polen ter dood veroordeeld en drie anderen tot een totaal van 22 jaar gevangenisstraf. De beschuldiging luid de hier: „terrorisme". Vijf Brabantse Kamerleden van de fractie van de K.V.P. hebben hit ■rampgebied in West-Brabant be zocht. Zij konden zich een beeld vormen van de verwoestingen en ook van de herstelwerkzaamheden door hun bezoek aan Steenbergen. Nieuw Vossemeer, St. Philipsland, Halsteren en Rilland. De Kamerleden op het zojuist diooggevatlen St. Philipsland. De ravage is hier nog verschrikkelijk. Inzake bacteriologische oorlog De politieke conunis mene vergadering der V.N'. heeft met 41) tegen 15 stemmen bij 5 onthou dingen een voorste! verworpen de Sovjet-Unie om pers van de Chine c communisten en Noord-Koreanen uit te nodigen, aan een debat over beschuldigingen om trent bacteriologische oorlogvoering deel te nemen. Voor de stemming was een debat ge opend over een Amerikaans verzoek om een onpartig onderzoek van de beschul digingen. Het Russische voorstel kreeg, behal ve van de communistische landen, de steun van Argentinië, Indonesië, India, Birma en andere leden van de Ara- bisch-Aziatische groep Onder de ont houders bevond zich Zuid-Slavie. Zorin van Rusland zeide. dat de com missie. door het verwerpen van het Russische voorstel, de deur had geslo ten voor een onpartijdig onderzoek van de zaak. De Amerikaan Gross daagde de com munisten uit, alle Amerikaanse mili taire gevangenen, wier verklaringen waren gebruikt om de beschuldigingen inzake bacteriologische oorlogvoermg te staven, naar een neutraal gebied te brengen om te worden ondervraagd door een onpartijdige commissie vaa de V.N. de alire Gross diende een resolutie in. die de ippfi mei alSemene vergadering verzoekt, een 2s:e van onderzoek in te stellen tegenwoordigers van vijf landen, „„ra; De resolutie dringt- er bij de betrokken oorai- r.-r. Amerikaanse delegatie mede, dat Frank rijk niet ontmoedigd is door zijn ern stige binnenlandse en buitenlandse moeilijkheden. De Franse delegatie bracht de kwestie van grotere Ameri kaanse steun ter verlichting van de mi litaire lasten niet rechtstreeks aan ds orde. Men was het er over eens dat een uitvoerige bespreking over de steun tot de bijeenkomst op 23 Ap-il van de Noord-Atlantische Raad te Parijs uitge steld zou moeten worden. In Rampenfonds 86,7 millioen gulden De stand van het Nationaal Rampen fonds was tot op gisteravond f. 86 7 millioen. Dit is ten opzichte van Don derdagavond een stijging van f. 300.000. autoriteiten op aan. dê commissie 1 staat te stellen zich vrij in geheel Ko rea, CTJna en Japan te bewegen en de commissie toegang te verlenen tot per sonen, plaatsen en bescheiden, die voor haar van belang zijn. De Amerikaanse afgevaardigde las vervolgens een verklaring voor van ge neraal Omar Bradley, voorzitter van de commissie van Amerikaanse stafchefs, waarin nadrukkelijk wordt tegengespro ken. dat Amerikaanse strijdkrachten in het Verre Oosten zich van bacte riologische wapens bediend hebben. De voorgestelde commissie zou voor de volgende zitting van de algemene vergadering (in September) verslag moeten uitbrengen Jooste, de Zuid-Afrikaanse afgevaar digde, zeide, dat de communistische beschuldigingen „duidelijk ten doel hebben haat te zaaien onder de volken en nog meer wantrouwen en vyandig- heid in de V.N. te verspreiden". Ook de Australische afgevaardigde Spender bestreed de communistische beschuldigingen. Gross diende de resolutie in namens de 16 landen, die troepen in Korea heb ben. De Amerikaanse afgevaardigde be schuldigde de communistische landen er van, dat zij „door het toedienen van verdovende middelen en door het ont houden van slaap bekentenissen trach ten los te krijgen van onschuldige men sen". „Van de eerste zuiverings-pro- cessen af tot de huidige dag hebben de communisten methoden ontwikkeld om de sterkste menselijke geest te breken en onschuldige mensen te dwingen, ie der verhaaltje te vertellen, dat de staats-autoriteiten maar wensen", al dus Gross. De Nederlandse vertegenwoordiger, von Balluseck. zeide dat de communis tische beschuldigers er zelf van over tuigd waren, dat hun campagne geen onderzoek kon doorstaan. Indien de Chinese volksrepubliek en de regering van Noord-Korea weigeren mee te wer- keh aan een onderzoek, zo zeide hij, kan de wereld haar eigen conclusie trekken. Oud-Leiden De plaats van opname laat zich ditmaal met moeilijk raden. Bovenstaande foto. daterend uit de Negentiger jaren, werd ons ter beschikking ge steld door de molenaar van de molen ..de Valk", de heer Willem van Rhijn en zij werd genomen vanaf de toenmalige Leeuwenbrug op de overgang van Stcenstraat en Stationsweg. Ter rechterzijde ziet men nog een deel van de vroegere buitcn- socicteit „Amicitia" met. verscholen tussen hel groen op de achtergrond, een muziektent, waar openluchtconccrten gegeven werden. Deze evenwel niet te verwarren met de veel meer bekende concerten in de tuin van ..Zomerzorg" onder leiding van de kortelings overleden Van Erp, Gottfried Mann. Wcltrens e.a. De met dames en heren ..bemande" roeibootjes in de Rijnsburgersingel doen denken aan Hilde- brand's verhaal „Pictcr gaat uit spelevaren en wordt waaratje verliefd". Dergelijke tafereeltjes treffen we tegenwoordig in de Lcidse singels weinig meer aan en ook een weelderige boomgroei als deze foto tc aanschouwen geeft, zoeken ïvc thans tevergeefs.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1