LEIDSCH
DAGBLAD
Heden keert Maarschalk Tito
huiswaarts
92ste Jaargang
ZATERDAG 21 MAART 1SS3
No. 27870
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. VV. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.per kwartaal: f0.47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041: Redactie: 21507.
Adenauer als
overwinnaar
Het kan raar lopen hier op dit on
dermaanse! Daar heeft West-Duitsland
els eerste de verdragen met het Westen
w o. de E D G goedgekeurd althans
in eerste Instantie.
Dit is een feit van grote allure en het
is best mogelijk, dat de werkelijke bete
kenis nog niet geheel juist ls vast te
leggen.
De verdere gang van zaken rondom de
Europese Delensie Gemeenschap zal dat
pas kunnen uitmaken.
Hetgeen evenwel niet wegneemt, dat
de West-Duitse regering van Adenauer
een eclatante overwinning heeft be-
haa'd. in de eerste plaats op de socialis
tische oppositie, in de tweede plaats op
Frankrijk.
De West-Duitse socialisten hebben
met zeldzame hardnekkigheid hun ver
zet gehandhaafd. Bliikbaar met de be
doeling om Adenauer's party bij de ko
mende verkiezingen dwars te kunnen
zitten, want anders is hun oppositie
moeilijk te verklaren. De harde werke
lijkheid is echter nu eenmaal nim
mer weg te doezelen en deze
harde werkelijkheid is, dat West-
Duitsland direct het toneel van de
oorlog zal worden, zo er geen effectief
afweerfront tegen een Sovjet-agressie
wordt opgericht Slechts de West-Duitse
deelneming aan een dergelijk afweer
front kan een dusdanig front scheppen.
Zonder schijnt men hoogstens te kun
nen denken aan een Rijn-front Het
geen wil zeggen, dat overigens West-
Duitsland zal worden overgeleverd aan
de agressor, behoudens dan wat ophoud-
acties. die de nodige vernielingen met
zich zullen brengen!
Dat herstel van de Duitse eenheid on
der al dan niet aanvaarden van de
EDG. zal lijden, is moeilijk vol te hou
den. want wie is zo kinderlijk om te ge
loven, dat Moskou Oost-Duitsland vrij
willig zal prijsgeven? integendeel, wie
deze samenvoeging van Oost- en West-
Duitsland ernstig wil. moet er voor wa
ken. dat de positie van het Westen zo
krachtig mogelijk wordt, dat hereniging
kan worden afgedwongen.
Zo is de realiteit, en niet anders. Mos
kou zal nooit iets loslaten dan vi coac-
tus. dw.z. noodgedwongen!
Zo heeft Adenauer binnenslands zijn
positie grotelijks verstevigd, zelfs los van
de vraag of de Eerste Kamer .de Bonds
raad. zich bij het besluit van de Bonds
dag zal aansluiten. Hetgeen waarschijn
lijker wordt!
Maar. zoals gezegd, ook op Frankrijk
heeft Adenauer een overwinning be
haald. een overwinning, die wel eens be
slissend zou kunnen zun over de vraag,
of de ED.G. werkelijkheid zal worden,
ja dan neen.
Het is langzamerhand bekend genoeg,
dat Amerika zijn verdere houding ten
aanzien van Europa zal laten afhangen
van de verwezenlijking van de Europese
Defensie Gemeenschap. Washington eist
deze als tegenhanger van een verdere
volledige steunverlening en zeker te
recht Kan van Amerika worden ge
vergd verdere grote offers te brengen,
wanneer Europa zelf zich daaraan ont
trekt?
Ook tot Frankrijk begint de waarheid
van deze stelling langzamerhand door te
dringen Het is de reden dat de regering
Mayer-Bidault zich thans achter de
ED.G. is gaan stellen, na aanvankelijk
een lijdelijke houding te hebben aange
nomen. Nu gaat zij opeens pleiten voor
deze overeenkomst en wil zij haar lot
verbinden aan aanvaarding! Als het nu
maar niet te laat is geworden Hel
overstag gaan van een regering pleegt
gewoonljik haar positie niet te verstevi
gen
ParUs heeft wel zeer lang werk gehad
om In te zien, dat het te kiezen had uit
twee kwaden, waarvan de E D.G. nog de
minste was!
Een Europese veiligheid zonder deel-
nemine van West-Duitsland is immers
ondenkbaar en daarom dient zelfs
Frankrijk, dat uiteraard een Duitse her
bewapening moet vrezen, een Europees
leger verre de voorkeur te verdienen
boven herstel van een Duits leger buiten
een dergelijk verband. Dit zijn de twee
alternatieveneen ander oplossing is er
niet.
Daarom ls het te betreuren, dat
Frankrijk ter elfder ure heeft gemeend
zijn protocollen te moeten stellen. In de
practijk komt daarvan toch niets meer
terecht, want deze protocollen zullen
aan de EDG. niets meer kunnen wijzi
gen. Ze zijn tot mislukking gedoemd en
verzwakken dientengevolge Frankrijk":
prestige.
Adenauer kan straks met flinke voor
sprong zijn reis naar de V. St. aanvaar
den!
Geen aparte verdragen gesloten
Maarschalk Tito keert vandaag naar
huis terug aan boord van het Joegosla
vische opleidingsvaartuig „Galeb". waar
mede hij gekomen is. Het schip zal tot
Malta door vaartuigen van de Britse
marine worden geëscorteerd.
Tito heeft verklaard, dat hij zeer ge
troffen is door de warme hartelijkheid,
welke hij in Londen heeft ondervonden.
De maarschalk lunchte gisteren in het
Lagerhuis als gast van het partijbestuur
van Labour, en bezichtigde Hampton
Court, zoals men weet eens de woning
van koning-stadhouder Willem III, en
het kasteel Windsor.
In een gemecnschappeiyk communi
qué worden slechts de bekende vage
termen over volledige overeenstemming
etc. geuit.
Popovic. de minister van buiten
landse zaken van de federatieve volks
republiek van Joegoslavië, een klein
en vriendelijk man. die in Parijs lite
ratuur en philosophie heeft gestu
deerd. verklaarde op een persconfe
rentie. dat de steun, die Joegoslavië
van Groot Brittannië ontvangt, een
speciaal verdrag overbodig maakt.
Hij herinnerde er aan. dat Engeland
en Joego-Slavië in twee wereldoorlo
gen schouder aan schouder hebben
gestaan.
Zjjn betoog bevestigde nog eens. dat
Joego-Slavië zijn eigen meester wil
zijn en huiverig is zich te veel aan
het Westen te binden.
De verplichtingen, welke Joego-
Slavië bulten de N.a.t.o. heeft aange
gaan, vormen volgens hem .iuist een
extra versterking van de vrede.
In geval van agressie varen Joego-
Slavië en de rest van de vrije wereld
in hetzelfde schuitje. Beide regerin
gen waren het hierover eens.
(Incez. Med.-adv->
Joego-Slavië Is daarom blijkbaar
minder dan vroeger bevreesd alleen te
zullen staan bij een aanval, omdat
deze nauwelijks geïsoleerd kan blijven.
De kwestie Triëst moet volgens Po-
povic door rechtstreekse onderhande
lingen tussen Italië en Joego-Slavië
worden opgelost. Op het ogenblik is er
practisch geen contact tussen beide
landen hierover.
Popovic was van oordeel, dat éérst
de andere kwesties tussen Italië en
Joego-Slavië dienden te worden gere
geld, om zodoende een gunstige atmos
feer te scheppen voor de oplossing van
het probleem-Triest.
Popovic zinspeelde op economische,
handels- en militaire problemen, nis-
mede op visserijvraagstukken, welke
tussen beide landen hangende zijn.
Nodig is, dat Italië evenveel begrip
en goede wil als Joego-Slavië toont.
Indien de Italiaanse regering meent,
dat het probleem gemakkelijker na de
Italiaanse verkiezingen kan worden op
gelost. dan heeft Joego-Slavië daarte
gen geen bezwaar.
Joego-Slavië accepteert weliswaar het
principe van een plebisciet in de vrije
gebieden, maar de moeilijkheid vormt
de toepassing van dit principe. De hou
ding van Joego-Slavië daaromtrent
bliift onveranderd.
Een Amerikaanse journalist wilde het
oordeel van de minister weten over de
propaganda-campagne, gericht in de
vazal-staten achter het IJzeren Gordijn
Het antwoord van Popovic was. dat
de vrijheid van deze landen alleen te
herwinnen is. indien er voor hem een
werkelijk alternatief zou bestaan om
inderdaad vr|j en onafhankelijk te
worden, zo verklaarde hij. Het voor
beeld van Joego-Slavië was in dit
verband zeer instructief.
WEERBERICHT
Hogere middagtemperaturen
De Bilt verwacht tot morgenavond:
In de nacht en ochtend op vele plaat
sen mist of laaghangende bewolking en
hier en daar nachtvorst Later op de dag
overwegend zonnig weer. Zwakke tot
matige wind tussen Noord-Oost en Oost
Hogere middagtemperaturen.
(Opgemaakt te 10 uur.)
22 MAART.
Zon op: 6.39 uur; onder: 18.56 uur.
Maan op: 10.12 uur; onder: 3.17 uur.
Hoogwater te Katwijk te 8.11 en 20.47
uur <23/3 te 9.19 en 22 09 uur).
Rustig weer houdt aan
Het K.N.M.I deelt mede:
Met uitzondering van Scandinavië en
Portugal blijft geheel Europa onder in
vloed staan van hogedrukgebieden, die
allerwegen rustig weer veroorzaken. Ter
wijl 's nachts hier en daar nog lichte
vorst voorkomt, stugen de temperaturen
overdag op tal van plaatsen tot meer
dan 15 graden cclslus. In Duitsland en
Frankrijk kwamen de vorige twee dagen
zelfs maxima van 20 graden voor.
In de omgeving van de Noordzee
daarentegen temperen mist- en wolken
velden de zonnestraling, zodat de mid
dag temperaturen daar veel lager blij
ven. In Friesland en langs de kust van
Holland bleef het kwik gisteren op
sommige plaatsen de gehele dag bene
den 6 graden en ook vandaag zal dit
plaatseluk het geval kunnen ziin Bij een
situatie als deze is het steeds moeiliik
om aan te geven tot hoever landin
waarts de wolkenvelden van de Noord
zee zich overdag zullen kunnen hand
haven. Kleine veranderingen in de
windrichting kunnen daarbij tot grote
weersverschillen aanleiding geven. Hoe
wel deze onzekerheid ook morgen bluft
bestaan, is er toch reden om aan te ne
men. dat In een groot deel van het land
omdat de wind de neiging vertoont naar
het Oosten te gaan draaien, waardoor
drogere lucht kan worden aangevoerd.
Popovic hoopte, dat na Stallns dood
de betrekkingen tussen Joego-Slavië en
de Sovjet-unie normaal zouden worden,
maar hu geloofde niet. dat de toestand
spoedig zou veranderen.
Er werd ook nog een netelige vraag
gesteld over de vrijheid van geweten en
meningsuiting in Joego-Slavië. Hadden
Churchill en Eden op een geruststel
lende verzekering hieromtrent aange
drongen?
Popovic zeide op vrij scherpe toon.
dat de Britse ministers te vriendelijk en
te correct geweest waren om hierover
iets te berde te brengen. Maar. voegde
hij er veelbetekenend aan toe. elke in
formatie. waarin de Britse ministers be
lang stelden, was hen gegeven.
Het optreden tegen kardinaal Stepi-
nac. wiens tegenwoordige positie be
rustte op een concessie van de regering,
aldus Popovic. had niets te maken met
de RK godsdienst, maar was een ge
volg van een door hem schenden van
de wetten van het land.
Moskou doet vriendelijk
gebaar te Londen
De Sovjet-Unie heeft Engeland mede
gedeeld. dat zij haar invloed bij de
Noord-Koreaanse autoriteiten zal aan
wenden om de vrulating te verkrijgen
van negen Britse burgers en een Ierse
missionaris, die zich sedert de bezet
ting van Seoel door de Noord-Koreanen,
in Juni 1950. in gevangenschap bevin
den.
Onder de Britten bevinden zich Vy-
vyan Holt. voormalig gezant in Zuid-
Korea. twee leden van zun staf in Seoel,
de Anglicaanse bisschop van Korea en
twee katholieke geestelijken.
De Noord-Koreanen beloofden in 1951
de vastgehouden burgers in Korea vrg
te laten bij het sluiten van een wapen-
stilstandsovercenkomst.
Malenkof legt partij-secretariaat
neer
Dit nummer bestaat uit 10 pagin:
en een Bijvoegsel.
Weerrapporten
■n c S-;
ES C =n
Helsinki zwaar bew. zzw 6-10
Oslo zwaar bew. nno 1 -3 O
Stockholm zw aar bew. zzw 2-10
Kopenhacen onbewolkt nno 4 2 0
Londen nevel ono 2 3 0
Amsterdam mist no 6 2 0
Brussel mist c 12 0
Parlis onbewolkt nno 4 5 0
Bordeau licht bew o 2 7 0
Nice onbewolkt nnw 3 7 0
Warschau onbewolkt ono 2-0 0
Berllln onbewolkt n 14 0
Frankfort nevel nno 2 0 0
MUnchen -inbewolkt windstil -2 0
Ztlrlch nevel windstil -3 0
Wenen bewolkt wzw 2-2 0
Op de terreinen van de Koninklijke
stallen van Buckingham Palace te
Londen is een rit gemaakt met de
gerestaureerde statiekoets, waarin
Koningin Elizabeth van Engeland
zal rijden ter gelegenheid van haar
kroning. Bekwame vaklieden heb
ben drie jaar gewerkt aan liet ver
nieuwen van de door Cipriani ge
schilderde panelen, welke nu geheel
vernieuwd zijn. De koets werd ont
worpen door Sir William Chambers
en in 1761 voltooid. Zij weegt vier
ton. is ruim 7 meter lang en bijna
4 meter hoog. Acht grote palmbo
men vormen liet lijstwerk. Takken
steunen het dak. De vier hockbomcn
diagen trofeeën, duidende op dc
Britse overwinningen in de oorlog,
welke aan de voltooiing van dc
koets voorafging. Vier grote Triton
figuren schragen liet koetslichaam.
Dc drie figuren op het dak beelden
de geniën van Engeland. Schotland
en Ierland uit.
Niets wijst op verandering
Stalms opvolger. Malenkof heeft, af
stand gedaan van zun functie van se
cretaris van de communistische party
in de Sovjet-Unie. Radio-Moskou
meldde gisteravond, dat de nieuwe
Sovjet-premier op eigen verzoek van
.deze functie was ontheven. Het be
sluit hiertoe werd op 14 Maart geno
men op een voltallige vergadering van
het centrale comité van de partij.
Nikita Kroesjtsef is benoemd tot Ma-
lenkofs opvolger als secretaris, aldus
deze bekendmaking.
Door deze reorganisatie wordt voor
de eerste maal sedert Stalin aan de
macht kwam het hoogste geZ3g in de
Sovjet-Unie uitgeoefend door een man.
die geen lid is van het partij-secreta
riaat. Stalin was secretaris van 1922
tot aan zijn dood. Pas in 1941. kort voor
de Duitse invasie, werd hij premier.
Voorts schijnt Malenkof het aantal
partij-secret a rissen te hebben gehal
veerd. Op het jongste partijcongres, in
October j.l. werd een uit tien personen
bestaand secretariaat onder leiding van
Stalm en Malenkof gekozen. In de be
kendmaking van radio-Moskou van
gisteravond wei-den eohter de namen
van slechts vijf secretarissen genoemd,
n 1. Kroesjtsef, Soeslof, Pospelof, Sja-
talln en Ignatief
Reuter tekent hierbij aan. dat Ma
lenkof klaarblijkelijk streeft naar ver
eenvoudiging. Zo werd bu de reorgani
satie onmiddellijk na Stalins overlu-
den het aantal leden van het presidium
van de partij verminderd van 36 tot 14.
Kroesjtsef is een der naaste mede
werkers van Malenkof. Sinds het laat
ste partijcongres in October is hij sterk
op de voorgrond getreden. Hij criti-
seerde op het congres vooraanstaande
partijleden wegens verwaarlozing van
het ideologische werk.
Zijn rapport over versterking van de
partydiscipline werd door het congres
aangenomen.
Als Malenkof de hoogste Russische
leider en opvolger van Stalin biyft
en er is niets in de mededeling dat op
het tegendeel wijst betekent dit. dat
hij de Sovjet-Unie alleen als premier
zal besturen.
Amerikaans transportvliegtuig
35 DODEN.
Bu Centerville in de Amerikaanse
staat Califomië is een vier-motorig Ame
rikaans transportvliegtuig, dat militai
ren vervoerde, neergestort en in brand
gevlogen: alle 35 inzittenden kwamen
om het leven.
De militairen waren op weg naar het
Verre Oosten. Het toestel raakte bij een
landingspoging op het vliegveld van
Oakland een heuvel, waarna het neer
stortte.
Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
83.8 millioen
in Rampenfonds
Tot hedenavond was f83.8 mil
lioen binnengekomen bij het Natio
nale Rampenfonds, dat is een half
millioen meer dan Donderdagavond.
lllllllllllllllllllllllllllllilllMlllllllllllllllllllllllllillllllllllllllll
Prins Bernhard is per vliegtuig iit
New York aangekomen om zijn reis-
programma in de Verenigde Statent
dat door de watersnood werd afge
broken. af te werken.
De Prins verlaat in stromende regen
het toestel.
Britse Meteor neergestort,
een dode
Na gele. Een van beide inzittenden die
zich met zyn parachute wilde redden,
is te pletter gevallen. Het stoffeluk
overschot is naar het ziekenhuis te
Kampen overgebracht- De overledene
laat een vrouw en twee kinderen ach
ter. Het toestel kwam vermoedelijk van
de basis WAHM in West-Duitsland.
Het Oostenrijkse constitutionele hof
heeft de vordering van prins Starhem
berg tot opheffing van het staatsbeheer
over zijn bezittingen in Oostenrijk ..om
formele redenen" afgewezen. Het hof
was echter van oordeel, dat de wet,
waarby bedoelde goederen onder staats
beheer werden geplaatst, in stryd was
met de grondwet.
De advocaat van de prins gelooft
daarom, dat binnenkort de bezittingen
weer aan deze zullen worden toegewezen.
Prins Starhemberg woont thans in Ar
gentinië. Het proces gaat om 82 land
goederen. waarvan een groot aantal in
de Russische bezettingszone van Oos-
tenryk is gelegen.
Oud-Leiden
De „Oscar" voor
Gary Cooper
Gary Cooper heeft de „Oscar" gekre
gen voor zun rol in de film ..High Noon".
De „Oscar" is een verguld beeldje, dat
sinds 25 jaar ieder jaar aan de speler
van de beste rol In de Amerikaanse
film wordt uitgereikt.
„The greatest show on earth" van
Cecil de Mille werd de beste film ge
noemd.
Gloria Grahame en Anthony Quinn
werden de beste spelers van burollen ge
noemd in de film ..Viva Zapata". „The
sound barrier", de Britse film, had vol
gens het oordeel de beste geluidsweer
gave.
In New York had te zelfder tyd een
geiyksoortige viering plaats. Chirley
Booth kreeg een prijs voor haar rol in
„Come Back, little Sheba" Een en an
der werd door dc televisie uitgezonden
De komiek Harold Lloyd kreeg even
eens een prijs.
Deze foto werd ons ter beschikking gesteld door
de heer f. P. van Schravendijk. Haagweg 58; zij is
afkomstig uit de collectie Goedcljcc. dateert van
omstreeks ISS0 en stelt voor dc heer Van Schra
vendijk op jeugdige leeftijd als begeleider van het
naard dal dagelijks dc waterschuit van Haarlem
naar Leiden trok. Dc plaats van opname is de
Jan van Goyenkade nabij de Ncksluisbrug. U'aar
het niet zo heel vaak voorkomt, dat personen, die
op dc in deze sene gepubliceerde foto's voorko
men. thans nog in leven zijn. hebben wij de heer
Van Schravendijk gevraagd ons iets uit die tijd
te vertellen. Dc heer Van Schravendijk. die de
negen kruisjes inmiddels is gepasseerd. u'as daar
toe onmiddellijk bereid. Wat hij ons vertelde, vindt
U evenwel elders in dit nummer; de plaatsruimte
hier laat dit niet toe!
