Heeft de zelfstandige gemeente
zichzelf overleefd?
LEIDSCn DAGBLAD - WOENSDAG 11 MAART
In het licht van de aanstaande
Gemeenteraadsverkiezingen
(Van een bijzondere medewerker)
De gemeenteraadsverkiezingen, die Indien de Watersnood niet tot uitstel
ui nopen In Mei a.s. gehouden zullen worden, maken de vraag actueel of er
jn ons huidige staatsbeleid nog een plaats is voor de zelfstandige gemeente.
In onderstaand artikel willen wü trachten een antwoord te geven.
Wanneer wij nagaan of de ontwikkeling van de moderne tijd de zelfstan
dige gemeente niet overbodig of onmogelijk heeft gemaakt, dienen wij te letten
de wording der gemeente, haar tegenwoordige positie en de omstandig
heden, die haar plaats ln de toekomst zullen bepalen.
HISTORISCHE GRONDSLAG.
De eeuwen door is de vrijheidszin
der meest markante trekken in het Ne
derlandse volkskarakter geweest. Onaf
hankelijk van het centraal gezag voor
enkeling, gezin en andere levenskring,
uit deze vrijheidszin geboren, is hij een
hoeksteen in het fundament onzer
staatsinstellingen. De vrijheid der ste
den, verworven in de Middeleeuwen, was
mede bepalend voor de ontwikkeling van
het democratisch besef van ons volk.
Een verschraling van de band tussen
burgerij en plaatselijke overheid, waar
voor de kiem werd gelegd in de regen-
tentijd. kenmerkt anderszüds het tijd
perk van de nationale achteruitgang.dat
eindigt in de Franse overheersing. En
ook na het herstel onzer onafhankelijk
heid in 1813 zien we hoe een arm ge
meentelijk leven bewijs is voor de ge
ringe belangstelling, die vrijwel de ge
hele natie toont voor de publieke zaak.
Moet deze armoede enerzijds worden
gezien als een der naweeën van het af
gesloten tijdperk van verval, anderzijds
maakt de gebrekkige inrichting der ge
meentebesturen een opgewekt leven dei-
plaatselijke gemeenschap vrijwel onmo
gelijk. Kan men in de 80 steden in
tegenstelling tot de 1200 dorpen, die het
platteland telt, nog spreken van een
formele volksvertegenwoordiging op liet
bestuur, ook in deze steden blijkt van
een reële invloed geen sprake. De gewone
burger kan niet doordringen tot de
vroedschap, waarvan de zittende leden
de opengevallen plaatsen meestentijds
relf aanvullen, de vergaderingen van de
vroedschap zijn niet openbaar en boven
dien zijn de bevoegdheden van dit col
lege zeer beperkt.
Het is Thorbecke. die in de Hjn
der historie en appellerend aan de na
tionale vrijheidszin de voorwaarden
weet te scheppen voor opbloei van de
burgerzin, die wortelt in de plaatselijke
gemeenschap. De hervorming van onze
staatsinstellingen, hiervoor nodig, krijgt
haar vorm in twee meesterlijke concep
ties van de hand van deze grote Ne
derlander: de Grondwetswijziging van
1348 en de uitwerking daarvan in de
Gemeentewet van 1851.
Ereteken voor Orde en Vrede
TLECHTIGE UITREIKING TEN
STADHUIZE.
In de Burgerzaal van het Stadhuis
heeft gisteravond de hurgemeesster, jhr
mr F. H, van Kinschot, aan een aantal
dgenoten. die in Indonesië militaire
diensten hebben verricht, het Ereteken
'oor Orde en Vrede uitgereikt, waarbij
de burgemeseter hulde bracht aan dc
betoonde moed, beleid en trouw.
De namen der begiftigden zijn:
C. Ajmard, J, C. Baak, F. A, Beek,
A Beekman, J. Bekooy, D. van Bent
veld, C. van den Berg. W. F. L. van den
Berg, J. J. A. van Berge Henegouwen,
P. A, D. van Berge Henegouwen, W T.
A. A Bergers, D. Bink, P. W. de Boer,
C. Bonnet. P. Brandhorst, D. Brandt.,
G. A. Brandt, J. A. Cannoo, H. H. B.
Caspers, L. Castelein,. H. J. Caudron, J.
Ciere, J. A. Oornelissen, H. F. G. van
Deursen, A. Duk, A. van Erkel. K. van
Eijgen, J. A. van Geel, N. van Groenin
gen, G. L. Groenink. E. d'Haan, H. J.
van Haastrecht, J. F. Hageman, L. J.
Harting, M. Holleman, G. van Hooidonk,
n Hooven, N. C. Hop, H. J. Hout-
J. Jonk. G. J. W. Jonker, G. M.
Kalmeijer, M. J. van Kampen, J. A.
Kikkert, Jhr P. B. v. Kinschot, C. van
Kleef, L. Klein, G. Kokkedeë, W. H. v.
d Kraan, M. Kuivenhoven, N. v. Leeu-
i, W. van Leeuwen. L. M. Lensen, A.
Leupe, C. Ligtvoet, G. Mekel, A. A.
Melsen, O. J. A. Meyer, J. W Naeff, D.
P. van Nes, W. J. Nieboer, H. Niepoth,
H. Nonkes, C. J. L. Nljssen, A. Ploeg,
I. Polane, H. T. Planteydt, W. Pouw,
P. J Pronk, G. Pijnaker, P. Redel, W.
H. Rietbergen. D. Ringelberg, F. de
Roos, J. C. Roosen, J. Schellekens. W.
Schellingerhout, E. J. C. Schipper, J.
Schneider, J. K. Schönfeld, H. W.
Schuchard, G. M. Seyn, H. Singerling,
J Sjardin, J. H. Smits, A. F. Sneep, A.
M. Speulman, H. Spies, Mevr. C. T. E.
Spoormakersvan der Meer, C. Steen
bergen. J. Sterk. J. Strijd, F. Swagers,
H. J. Teeuwen, W. C. van der Tuin, A.
L Versteeg. A. de Vrind, D. v. d. Weij-
den, c, Wijling, H, H. Zonderop, E. R.
Zuiderduln, W. Zwanenburg, J. Zwart.
BRIDGE
VIERTALLENCOMPETITIE
De uitslag van de 16e ronde van de
Viertallencompetitie van de Afdeling
Lelden van de Ned. Bridge Bond:
Hoofdklasse: Team Koch wint van
team Noordwijk I met 40 m.p.: team v.
Esmond wint van team Eling met 8 m.p;
team De Ruiter-Z wint van team v.
Wingeh Jr met 8 m.p; team v. d. Kruk
Mnt van team De Vrind met 7 m.p.;
team De Bruin gelijk tegen team Jacobs
t3 p v. Jacobs).
Stand:
Hoofdklasse: 1. Koch 15 gesp, 26 w.p.
v Egmond 16—25; 3. De Ruiter-Z
16-22; 4. v. Wingen Jr 16—16; 5. De
Vrind 14—15; 6. v. d. Kruk 16—15; 7.
Noordwijk I 15—13; 8. Smelt 16—10; 9.
Jacobs 16—9; 10. De Bruin 16—5.
('lubviertallen „De Sleutels" Team
dames Sier wint van team Klinkenberg
met 28 m.p: team mevr. Bosse wint van
tjam mej. Stichter met 34 m.p; team
Goddijn wint van team Smlttenaar met
15 m p; team Selier wint van team v. d.
Ende met 24 m.p.
IJSHOCKEY
NEDERLAND VERLIEST VAN
ENGELAND
Voor het B-tournooi van het wereld
kampioenschap ijshockey werd te Bazel
de wedstrijd Nederland—Engeland ge
speeld. De Britten wonnen met 84.
Hi groep A hebben thans alle landen
drie wedstrijden gespeeld. Zweden leidt
met zes punten voor Tsjecho-Slowakiie
iller Pnt, Zwitserland twee pnt. en
Duitsland 0 pnt.
Wanneer men bedenkt, dat de grond
gedachte van de Gemeentewet een tijd
perk heeft overleefd van 100 jaren, dat
wordt gekenmerkt door haar dynamiek,
dan vraagt men zich af, op weik begin
sel deze wet is gebaseerd. Het is in
negatieve zin de erkenning, dat de
■ntrale rijksoverheid de menselijke sa-
enleving niet in al haar geledingen
tot haar domein mag maken; of In
positieve zin de bevoegdheid der
plaatselijke overheid om eigen huishou
ding te regelen en te besturen; het is
de z.g. autonomie.
Van de vele perspectieven, die deze
grondgedachte biedt, willen wij twee
aspecten noemen.
In de eerste plaats opent zij de moge
lijkheid. dat in wetgeving en bestuur
rekening wordt gehouden met de veel
kleurige samenstelling onzer bevolking.
Dat wordt aangesloten aan de rijke scha
kering der natie, die tevens haar
kracht is.
Een maatregel, wenselijk of nood
zakelijk in het Groningse Roodeschool,
kan overbodig, verwerpelijk zijn voor
het Limburgs Eijsden. Door de autono
mie is het mngelük gebleken de ge
zagsuitoefening op deze veelzijdigheid
af te stemmen, waardoor het gezag
zelve haar fundering kan vinden in
het rechtbcwust-zijn harer gemeen
schap.
In de tweede plaats dit is de wis
selwerking staat het plaatselijk be
stuur meer open voor wat er leeft ln
de burgerij dan het „verre" Den Haag.
De behoefte aan bepaalde voorzienin
gen der samenleving wordt het eerst
cn het zuiverst gevoeld door hen, die
het dichtst staat bij die gemeenschap.
Geen wonder, dat in 100 jaren practijk
de gemeente pionier is geweest op een
terrein, dat zo uitgestrekt is, dat in dit
bestek met een enkel punt ervan moet
worden volstaan: Volkshuisvesting en
volksgezondheid, het zijn begrippen, die
herinneren aan waardevol initiatief dei-
gemeentebesturen.
Laten de cijfers spreken: bedroeg
het totaal van alle gemeentebegrotin
gen in 1860 de som van 22 miltioen
gulden, in 1946 was de totale omzet
der gemeenten gestegen tot ruim 1535
millioen gulden.
DRIE BESTUURSORGANEN;
HET HOOFD, DE RAAD.
Het bestuur van elke gemeente, zo
leert ons de Gemeentewet, bestaat uit
een raad, een college van Burgemeester
en Wethouders en een burgemeester. De
raad echter is het hoofd der gemeente.
Aan hem komt in beginsel alle bevoegd
heid toe met betrekking tot regeling en
bestuur van de gemeentehuishouding.
Van scheiding van macht, zoals we die
kennen in de staat, is dus geen sprake.
In wezen moeten we in het college van
W. zien een commissie, die de
besluiten van de raad voorbereidt en
uitvoert, terwijl de burgemeester be
schouwd kan worden als de vertegen-
diging van het centraal gezag. In
dien wij onze objectieve beschouwing een
ogenblik zouden willen onderbreken, dan
zouden wij hier de subjectieve aanteke
ning wensen te maken, dat in de tegen
woordige tijd de geschetste voorname
positie van de raad hier en daar eniger
mate in het gedrang dreigt te komen.
Of de oorzaak gezocht moet worden in
de houding van de raad zelf dan wel in
tendenzen, die sommige rijkswetten ver
tonen, daarop willen wij geen volstrekt
oordeel geven.
Wanneer we r.ader stil staan, bij dc
taak van de raad, dan kunnen we aan
sluiten aan de termen der Gemeentewet
regeling en bestuur van de gemeente
huishouding. Wederom moet met een
"ikel voorbeeld worden volstaan.
Het is de gemeenteraad die regels
stelt, algemene voorschri'ten geeft., ln
politie-, bouw- en brandweervevordening.
Hij is het die de Winkelsluitingswet, de
Zondagswet, de Wegenverkeerswet en de
Hinderwet aanpast aan de plaatselijke
omstandigheden.
We zien de gemeenteraad voorzienin
gen treffen op het gebied van wegen en
plantsoenen, woningbouw, onderwijs,
gas-, water- en elcctriciteltsvoorzieninc.
Daarnaast is het alweer de raad, die
beslist of al of niet subsidie uit de ge
meentekas wordt verleend voor b.v.
t.b c.-bestrüding, kraamzorg, beroepskeu
zevoorlichting en het werk der verschil
lende Kruisverenigingen.
Bijkans alle gemeentelijke bemoeiingen
vinden we terug ln de gemeentebegro
ting. die door de raad jaarlijks wordt
vastgesteld. En teneinde de gemeente
van de nodige middelen to voorzien
beslist de raad over belastingheffing,
geldlening en aan- en verkoop van
eigendommen.
SCHADUWEN
Moge het voorafgaande gesteld zijn in
overwegend optimistische bewoordingen,
de vraag of geen schaduwen het zonnig
bestaan der gemeenten bedreigen, kan
helaas niet ontkennend worden beant
woord.
Ook de slagschaduwen mogen in onze
beschouwingen niet ontbreken. En dan
bedoelen we niet het toezicht van Ge
deputeerde Staten, dat op vele hande
lingen der gemeentebesturen is voorge
schreven. Dit toezicht immers heeft
evenals de zelfstandige gemeente een
eeuw ervaring achter de rug en de uit
oefening geschiedt over het algemeen
op soepele wijze.
Anders ls het helaas dikwijls gesteld
met de bemoeiingen van de departe
menten. Licht het in de lijn der natuur
lijke ontwikkeling, dat sommige taken,
die voorheen door de gemeenten vervuld
werden, thans door het Rijk zijn over
genomen, zoals de werklozenzorg en wat
daarmede samenhangt, hier staat tegen
over. dat de vele adviezen, richtlijnen en
departementale wensen, die de gemeen
tebesturen per circulaire bekend worden
gemaakt, deze besturen vaak minder
I aangenaam treffen. Zij kunnen veelal
j niet aan de gedachte ontkomen, dat men
in „Den Haag" de bedoeling van de
I Gemeentewet vergeet. Dat de geest op
de departementen centralistisch in de
minder gunstige zin van het woord
dreigt te worden. In hoeverre de specia
listen en deskundigen hier een rol in
spelen kan ln dit bestek niet uiteenge
zet worden.
Een ander gevaar bedreigt dc gemeen
telijke zelfstandigheid, n.l. de Inkrimping
van het plaatselijk belastinggebied. Dc
gemeentelijke inkomstenbelasting zowel
als de Ondernemingsbelasting zyn voor
de gemeenten verloren gegaan. Het Ge
meentefonds, waarin rijksbelastingen
gestort worden, en waaruit de gemeen-
vervolgens uitkeringen krijgen, deed
zijn intrede, Ongetwijfeld heeft deze
methode voordelen gebracht, dc grote
verschillen in belastingtarieven ln de
diverse gemeenten zijn immers verdwe-
Men vergete evenwel niet, dat het
verband tussen gemeentelijke uitgaven
inkomsten eveneens goeddeels ls ver
enen; en het verantwoordelijkheids
besef der onderscheidene gemeentera
den?
De kiezer van het raadslid, dat de uit
gaven steeds maar wil verhogen ziet het
thans niet direct meer op zijn aanslag
biljet; een rem verdween En de gevol
gen: steeds scherper toezicht van hoger
hand.
PERSPECTIEVEN
Moet ons artikel loch in mineur wor
den besloten? Bestaat er dan toch
geen toekomst meer voor de autonome
gemeente?
De wenselijkheid, de noodzakelijkheid
dezer toekomst behoeft zij nog betoog?
Immers neen; een orgaan, dat. is ge
fundeerd in de onafhankelijkheidszin
der natie en gegroeid ls langs de weg
van harmonie, kan niet gemist worden
als voedingsbodent van de burgerzin
en der wezenlijke democratie. Zeker
niet in een tijd, waarin het cement der
samenleving dreigt te verdrogen en tc
verbrokkelen.
Zal de zelfstandige gemeente niet on
der de voet worden gelopen in het ont
zaglijke tempo, waarin onze tijd voort
schrijdt?
Wanneer wij deze vraag ontkennend
...enen te moeten beantwoorden, dan
wijzen wU op twee punten.
Daar zijn in de eerste plaats steeds
...euwe taken, waarop de gemeente haar
initiatief zal ontplooien. Was zij in het
verleden pionier op vele gebieden, de
wederzijds band tussen overheid en bur
gerij die ook nu nog haar kracht is,
schenkt juist haar nieuwe mogelijkheden.
Wanneer de ontwikkeling der interna
tionale gebeurtenissen nópen tot het
nemen van maatregelen om de bevol
king te beschermen, dan is het de ge
meente, die de burgerij kan stimuleren
tot plichtsvervulling. En wanneer zo
als in de zomer van 1952 de bestrijding
de woningnood door gebrek aan
kapitaal dreigt te verzwakken, dan zijn
het de gemeenten, die met een appel op
de burgerzin harer ingezetenen, een
waarlijk nationale taak vervullen.
Een ander lichtpunt zien wijde waar-
van de gemeentelijke zelfstandigheid
wordt in alle richtlijnen en stromingen
erkend. Het gevaar der centralisatie
wordt steeds meer gezien. Wanneer de
bestrijding dan daadwerkelijk ter hand
wordt genomen, zal naar onze overtui
ging voor de gemeente de dag aan
breken, dat zij iii staat wordt gesteld
haar taak met nieuwe veerkracht aan
te pakken. En dan zijn daar ook de ge
meentebesturen, die ln het besef van
hun roeping niet zijn teneergeslagen,
zelfs niet door de schaduwen die over
hen zijn.
Mogen deze besturen de morele steun
der burgerij ontvangen, waarop zij recht
hebben. Daarvoor ls nodig, dat die bur
gerij haar verantwoordelijkheid kent, dat
de enkeling zich niet in egoïsme opsluit,
doch dat hij als werkelijk gemeenschaps
mens zich blijft interesseren voor de
publieke zaak.
In deze houding zien wij de a.s. ge
meenteraadsverkiezingen dankbaar tege
moet. Dan dragen ook wij bij tot ver
sterking van gezag cn vrijheid. Dan
diagen wil bij tot versterking der
nationale kracht. Dan heeft de gemeen
te een wud perspectief.
Haydln's „-Jahreszeiten" te üsse
,Loo£t don Heer" in het goud
Toen Schumann Haydns „Schöp-
fung" hoorde, vond hij daarin de sfeer
van het land dusdanig van leven
doortrild. dat hij meende er het gras
in te horen groeien. Gelijke karakte
ristiek geldt voor de .Jahreszeiten".
Misschien wel heeft llaydn, hove
ling te Wenen, daar de maandgclij-
den, schilderstukken van de Vlaming
Breughel gekend.
In ieder geval heeft hij zijn Jaar
getijden. die al anderhalve eeuw op
de concertpodia als de seizoenen zelf
met eeuwige zekerheid terugkeren, een
zo geniale natuurlijkheid toebedeeld,
dat dc frisheid van de onvermoeid
afwisselende, rijke beelden en stem
mingen, ook voor dc hedendaagse mu
ziekgenieter vol oorspronkelijkheid
zijn gebleven.
„Looft den Heer" uit Lisse. onder lei
ding van S. P. Visser, heeft (in de
Bloemlusthal bij verblijdende belang
stelling) zich aan het oratorium ge
waagd.
Werkelijk gewaagd?
Hollanders zijn geen Oostenrijkers.
Wij herinneren ons een uitvoering in
Salzburg. Deze was „gewaagd"! Die in
Lisse was: correct, statig, muzikaal ver
antwoord. Maar gewaagd niet.
Men heeft het niet gewaagd uit zich
zelf tc treden, als een toneelspeler dat
doet, die zich andere gedaante, psyche
en karakter verschaft. We erkennen, het
uiterlijk beeld was al indrukwekkend,
een prestatie: dat waren de rollen, die
men kende en voortreffelijk opzet, een
hapering daargelaten. Maar van nu af
moge „Looft den Heer" al die jaarge
tijden warm houden en tot het „spel"
overgaan, een spel van sierlijke bewe
ging, gratie, lyrische dronkenheid, hu
mor, geest van de boeren-Breughel.
Eerlijk gezegd, we hadden minder
verwacht; wat verricht is. heeft ons
verrast. Waar we voor pleiten is: de
„Jahreszeiten" van gisteren geen einde,
maar een begin en de volgende directie
met het penseel inplaats van de stok, al
dirigeert deze diligent ook met lége
hand
De sopraan Annette de la Bije is het
gelukt Hanne, de dochter van de boer
Simon, op ideale wijze uit te beelden.
Met htór stem-egaliteit. veelzijdige
zielsbewogenheid, aristocratische voca-
listiek is een fijnzinnige zang een van
zelfsprekendheid, of het nu een canta
bile, een coloratuur of wat ook betreft.
Zij is een geroepene!
Zulk een hoog ontwikkelde zangcul
tuur kon niet worden geëvenaard door
de tenor Paul Hamelecrs <de jeugdige
boer Lukas) en de bas Jan van der
Rhee (Simon). Dat neemt niet weg, dat
beiden ten volle voor de gestelde taak
waren berekend.
Het orkest had een delicate opdracht
_.i een partituur, zo doorzichtig als de
onderhavige, worden alle oneffenheden
hoorbaar. En de blazers van het „Zuid-
Hollands Orkest" lieten er wel eens ho
ren. Gaver en geroutineerder waren dc
strijkers.
De heer Visser had het zo ingericht,
dat het orkest zijn leiding terdege aan
vaardde. dat de doorzichtigheid ge
waarborgd bleef cn dc sterkte-verhou-
ding koor-orkest haar goed recht ver
kreeg.
„Looft den Heer" herdacht het 50-
jarig bestaan, om welk feit uitgebreid
het woord gevoerd werd cn een i
konde overhandigd.
Van de sprekers vermelden wc
burgemeester, die met zijn wethouders
present was.
V.
Dubbele moord
te Amsterdam?
In een slaapkamer op de bovenverdie
ping van een woning aan dc Zeedijk te
Amsterdam zijn gisteren in de voor
avond de ontzielde lichamen van een
52-jarige kolenhandelaar en een 28-ja-
rige buffetjuffrouw aangetroffen. Bei
den zijn door kogels uit een pistool in
het hoofd getroffen. Naast de man lag
op de grond een groot model pistool. De
politie neemt aan, dat de man eerst het
meisje heeft vermoord en daarna de
hand aan zichzelf heeft geslagen. Men
heeft niet de indruk gekregen, dat het
meisje vrijwillig de dood ls ingegaan.
Over hei motief tast men nog in het
duister.
Ongevallen
van Nederlandse schepen
Het 198 b.r.t. metende kustvaartuig
„Robert" van de N.V. Invotra te Rotter
dam, onderweg van Huil naar Blyth, is
gisteren bü de monding van de num
ber in aanvaring gekomen met het 313
b.r.t. nietende Nederlandse motorkust
vaartuig „Barendsz" an de firma J.
Vermaas te Rotterdam. De „Robert"
heeft de „Barendsz" daarna op sleep
touw genomen naar Immingham, waar
beide schepen inmiddels zijn aangeko
men. Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor. Dc schade aan de „Robert"
is gering, die van de „Barendsz" is nog
niet bekend.
meren NV. te Rotterdam, in ballast on
derweg van Miri op Borneo naar Plad-
joe op Sumatra, is gisteravond laat op
de Musinvier aan de grond gelopen.
Vanochtend zou bij opkomend geti)
getracht worden, het schip los tc ma
ken van de modderbank. zo nodig met
behulp van sleepboten. Na het vlot ko
men zal worden nagegaan, in hoeverre
reparatie noodzakelijk is.
Dijk bij Rilland Bath
wordt gedicht
Opnieuw is men vanmorgen begonnen
met het dichten van het 40 meter lange
gat ln de nooddijk nabij de vierde weg
te Rilland Bath en ditmaal ziet het
er naar uit, dat de poging meer succes
zal hebben. Zandzakken worden gelegd
tussen in het gat geheide palen die, om
het wegspoelen der zakken te voorko
men, met gaas verbonden zijn. Om
streeks tien uur vanmorgen was men
met dit werk reeds zover gevorderd, dat
de nooddijk een meter boven water uit
stak. Zoals bekend is een eerste poging
om deze dijk te dichten mislukt, waar
door de Reigersbergscpolder nog niet
droog kon worden gemalen.
En men nog niet kon aanvangen met
het herstel van de spoorlü'n Bergen op
BoomGoes, die door deze polder loopt.
Het gunstige tij en het fraaie weer
hebben de Waterstaatsdeskundigen doen
besluiten vanmorgen de dichting op
nieuw ter hand tc nemen. Deskundigen
hebben goede moed, dat de dük het dit
maal zai houden.
H.T.M.-larieven per
1 April omhoog
De Haagse Tramweg Maatschappij
zal met ingang van 1 April a.s. bijna
al haar tarieven verhogen. De kosten
van het bedrijf werden niet gedekt
door dc inkomsten, zodat er verlies
ontstaat. In 1952 bedroeg het verlies
reeds meer dan f. 1 millioen.
De tarieven, waarmee de bewoners
van Leiden en enkele omliggende ge
meenten het meest te maken hebben,
ondergaan de volgende wijzigingen:
Retours: Den Haag (Turfmarkt)
Haarlemmerstraat was f.0 85 en wordt
f. 1.10; Wassenaar (Drie Papegaaien)
Haarlemmerstraat was f. 0 50 en wordt
f. 0.65; Haagse he SchouwHaarlemmer
straat was f. 0.30 en wordt f 0.40; Rijns-
burgenvegStation blijft f.0 05; Rijns-
burgerwegHaarlemmerstraat (supple
tie blijft f. 010.
De tarieven voor kinderen op deze
trajecten ondergaan ook een geringe
Wü'zaging.
Tribunaal te Venetië wijst
eis Anglo-lranian af
Een tribunaal te Venetië heeft heden
de eis van de ..Anglo-Iranian Oil Com
pany" tot beslaglegging op de 5000 ton
Perzische olie, die dc vorige maand door
de Italiaanse tankboot „Miriella" naar
Venetië was gebracht, afgewezen.
De Anglo-lranian heeft medegedeeld,
dat zij de zaak aanhangig zal maken bij
een gerechtshof te Rome.
Volgens een juridische zegsman te
Venetië is er volgens de Italiaanse wet
geen beroep tegen het besluit van het
tribunaal mogelijk. Het is echter wel
mogelük. dat een gerechtshof te Rome
het Juridisch aspect van dc zaak na
lat,.
De Italiaanse maatschappij „Supor",
die de olie gekocht heeft, seinde na het
vernemen van de uitspraak van het
tribunaal aan de kapitein van de „Mi
riella", welk schip thans in de buurt
van de Perzische Golf is, dat hij naar
Abadan moest koers zetten om een
tweede lading Perzische olie aan boord
te nemen.
Men verwacht, dat de uitspraak ook
Invloed zal hebben op de houding van
andere Italiaanse zakenlieden, die de
beslissing van het tribunaal afwachtten.
Communiqué K.L.M.
ONDERLINC.E VERHOUDINGEN
ONGEWIJZIGD.
Vanochtend is in Djakarta een com
muniqué uitgegeven over dc besprekin
gen, die de president-directeur van de
K L.M., de heer Plesman, heeft gevoerd
met de Indonesische minister van Ver
bindingen, de heer Djoeanda.
Ten aanzien van een volledige over
dracht van de leiding en de verant
woordelijkheid over de Garocda is nog
geen overeenstemming bereikt. Partüen
zün nog doende te trachten beide stand
punten dichter bij elkaar te brenger-
Met betrekking tot enige andere pun
ten. op het terrein van de uitvoering
liggende, is wel overeenstemming be
reikt. In de onderlinge verhoudingen,
zoals deze tot heden zijn, komt voors
hands geen wijziging, aldus het commu-
Te Tel Aviv Ls officieel medegedeeld,
dat de Bulgaarse gezant in Israel. Gcor-
ci Bondanof. om een ultreisvereimnlng
heeft verzocht en naar verwachting bin
nenkort naar Sofia zal vertrekken.
Het. is niet bekend, of ziin afwezigheid
tiideliik of permanent aal ziin.
TSJECHISCHE VLIEGTUIGEN
BOVEN BEIEREN.
De minister van binnenlandse zaken
van Beieren, dr Hoegner, verklaarde te
genover een verslaggever van het West-
Duitse Persbureau D.P.A., dat hij gis
teravond doorlopend berichten had
ontvangen, volgens welke Tsjechoslo-
waakse militaire vliegtuigen aanhou
dend boven Beiers gebied vlogen. Er
werd in deze meldingen van de Beierse
politie niet gesproken over één, doch
over een hele reeks van vliegtuigen.
Hoegner meende, dat door Stalins
overlüden in Tsjechoslownkije een ze
kere zenuwachtigheid heerst.
Als elk volbrengt zijn burgerplicht
Wordt het B.B.-werk mooi en licht.
B.B.-Raail voor (Ie A-kring Leiden.
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
GEBOREN.
Johanna Hendrlca. dr van A, A. Lepe
laar en J. M. Melct: Cornelin. dr van G
de la Rle en W. Petit. Dirk Jan Nlcolaas,
zn van N. van der Rellden cn J. M. C.
van Raav: Culnora. dr van C Oskam en
M. C. Knoppert: Lecndert Gerrlt. zn van
P. Bokhorst en M. H Faas Cornelia Ma
ria. dr van L. Z Hootrcnboom en J. M
Loos: Jacoba. dr van A. Vnrkcvlsser en G
van Duttn: Gerrlt, zn van G. Ouwohnnd
cn W. van Rlin
OVERLEDEN,
J. Soomcr, wed. van Vcrbruccen. 81 1,
Het stoffelijk overschot van Maar-
schalk Josef Stalin is aan dc zijde
an dc eerste leider van dc Sovjet-
Unie in het mausoleum op het Rode
plein in Moskou bijgezet. De lijk
kist. waarop liet hoofddeksel van
Stalin is geplaatst, wordt gedragen
door: v.l.n.r.: N. Svernik. L. Kaga-
nowitsj. maarschalk N. Boclganm.
V. M. Molotof. onbekend. G. M.
Malenkof cn L. Bcria.
Deze foto werd radiografisch van
Moskou naar Amerika, vandaar per
radio naar Londen cn van Londen
naar Nederland per telefoonlijn
overgebracht.
Proces tegen Hamid II
voortgezet
Het Hooggerechtshof te Djakarta
heeft vandaag bij de voortgezette be
handeling van dc zaak tegen Sultan
Ilamid de getuige Daan Jahja, des
tijds militair gouverneur van Djakar
ta, gehoord. Voorts werden getuige
nissen voorgelezen van mr Djoemha-
na, Anak Agoeng, Gde Agoeng en
Willem Burger.
Dc zitting duurde bijna 3 uur. De
volgende zitting wordt gehouden op
25 Maart. Dan zal de Procureur-Ge
neraal in zijn kwaliteit van openbaar
aanklager zijn requisitoir houden.
Daling van werkloosheid
in Februari
Eind Februari bedroeg het aantal
geregistreerde werkloze mannen 120.670
tegen 140535 op 31 Januari. In dit cü-
fer van 120 670 zijn 2636 geëvacueerden
uit de noodgebleden begrepen.
Daarenboven waren op 28 Februari
28 752 personen werkzaam op een der
objecten van dc Rijksdienst Uitvoering
Werken, tegen 30 504 op 31 Januari.
Deze belangryke daling van het
•erkloosheidscijfer moet aan verschil
lende oorzaken worden toegeschreven.
Vooreerst werden, vooral in streken
met grote werkloosheid, een aantal van
rijkswege gesubsidieerde openbare wer
ken in uitvoering genomen.
Vervolgens werd de werkgelegenheid
gunstig beinvloed door het voortschrij
dend seizoen en het bijzonder goede
weer.
In een toespraak tot de economische
club te New York heeft de Engelse mi
nister van financiën, Butler, verklaard,
dat de Amerikanen met behoeven te
denken, dat zij hun altljd-bloeiende eco
nomie moeten omringen met prikkel
draad en andere versperringen om de op
het beginsel der concurrentie gebaseer
de handel buiten te houden. Dc dollar
is zo sterk, dat hij het zich tot zün eigen
voordeel kan veroorloven niet gelijk een
colossus over de wereld te hangen, zo
zeide hü. Er is voor ons allen een rüke
toekomst, aldus minister Butler, wan
neer gij ons de wegen kunt wü'zen,
waarlangs wij het peil kunnen bereiken,
dat ons tot meer gelijke deelgenoten
maakt. In een dergelijk deelgenoot
schap brengen wü met het Gemenebest
een eenheid van landen van grote eco
nomische kracht en politieke betekenis
in. Wanneer dit grote Gemenebest zich
met Amerika in een gemeenschappelijke
inspanning verenigt, kan geen macht
ter wereld ons weerstaan.
Sprekende over het voorstel tot aan-
zienlüke verlaging vart de Amerikaanse
douanetarieven, dat onlangs door een
economische adviescommissie van het
bureau voor wederzüdse beveiliging is
gedaan, zeide minister Butler, dat En
geland slechts een zo groot mogelüke
kans vraagt om zonder belemmeringen
zün levensonderhoud te kunnen verdie
nen op basis van commerciële concur
rentie. De Inspanningen, welke Enge
land zich tot dusverre heeft getroost,
moeten worden voortgezet, en dat kan
slechts geschieden, wanneer Engeland
zijn positie kan verstevigen door hand
having cn versterking van het stelsel,
dat door het sterlinceebied wordt ge
vormd, en van de positie van het pond-
sterling in de internationale handel.
Jhr Teixeira de Mattos
naar Mosh ou vertrokken
Jhr mr P. D. F. Teixeira de Mattos,
de onlanes benoemde Nederlandse am
bassadeur te Moskou, is vanmorgen per
vliegtuig van Schiphol via Stockholm en
Helsinki naar zijn nieuwe bestemming
vertrokken. H11 werd uitgeleide gedaan
door ziin echtgenote en zoon. Over een
naar weken zullen zijn echtgenote en
ziin dochter zich bii hem vopfm In ziin
ambtswoning te Moskou is alles voor de
ontvangst van de nieuwe gezant in ge
reedheid gebracht.
LEIDERDORP
OEGSTGEEST
Gehuwd. J .Breeuwcr en E. van den Boschl
