LEIDSCH
DAGBLAD
Saarprobleem blijft nog
onontwarbaar
92ste Jaargang
DINSDAG 10 MAART 1953
No. 27860
Directeur: 3. W. Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouw
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal: f0.47 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 5706Ï
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 2150?
Nieuwe bemiddelingspogingen te
verwachten?
Vandaar is de Franse minister van
buitenlandse zaken Bidault uit Straats-
bure weer in Parils teruggekomen na
dat hij Drecies 24 uur afwezig was ge-
weest. Voor vandaag en volgende daeen
staat er een serie besprekingen oü h?t
programma met de Turkse Dremier
Menderes en ziin minister van buiten
landse zaken Koprulu. die de relaties
met Frankriik en Engeland Vrijdag
sieken de heren over naar Londen
oonieuw wat. nauwer komen aanhalen,
nu ook hun land is opgenomen in de
Atlantische eemeenschap. Het verluidt,
dat de Turken, wier buitenlandse poli
tiek wegens hun geografische ligging al
nog sterker dan In West-Europa door
het begrip „herbewapening" wordt be
heerst. in Parijs ook eraas het fijne zou
den willen horen over het officiële
Franse standpunt inzake de Europese
verdedigine. In dat verlangen staan ze
trouwens niet eeheel alleen.
Wat. Bidault's trio naar Straatsburg
betrof zo meent men dat deze enerzijds
gemotiveerd werd door een nieuwe con
ferentie van de zes. bii welke gelegen
heid Soaak het ontwerp voor een Euro
pese erondwet. overhandigde, en daar
naast door een nieuw overleg met kan
selier Adenauer terzake van het Saai-
probleem.
Het lied wordt eentonie. maar alles
wiist er wel op. dat er tijdens het
uurtie dat dc Fransman en de Pult"
ser voor de Saar hadden uitgetrokken,
'nogmaals ceen enkele vordering is ge
maakt.
Uit het feit dat geen enkele expert of
hoge ambtenaar Bidault vergezelde, m
tegenstelling met Audenauer. die door
Blankenhorn werd bijgestaan, mac men
verder wel oomaken dat de ministers m
hun ontmoetine direct zelf ook al heel
weinig illussies hadden. Het communi
qué vermeldt dat naar een methode :s
gezocht om de Saarbesorekingen weer
od eang te brengen. Ook die zin klmkt
als een bekend refrein.
De standpunten van beide kanten ziin
zo noe steeds ongewijzigd sinas op
December de toenmalige minister van
buitenlandse zaken Schuman een
laatste brief schreef aan de
Duitse kanselier waarop Adenauer tot
dusverre het antwoord is schuldig ge
bleven. Ook gisteren heeft hu dat
antwoord waarop van Franse zude
werd gehoopt weer niet overhan
digd.
De kansen oo een overeenkomst, die
- zoals bekend door de Franse re
gering niettemin als minimum-voor
waarde is gesteld voor de eventuele ra
tificatie van het Europese leger, ziin er
aldus zeker niet groter on geworden. Het
klimaat van wederzijds vertrouwen, dat
tot oo vnl grote hoogte tussen Adenauer
en Schuman bestond, heeft Bidault tot
dusver niet weten te herstellen, ofschoon
hii zien gisteren arm in arm met de
Duitse kanselier aan de iournalisten
moet hebben vertoond. De laatsten heb
ben zich overigens door dar aandoenlijk
tafereeltje ook niet laten overtuigen.
Daarbij komt dan van Duitse zijde
nog dat bii het naderen der verkiezin
gen de mogeliikheden om concessies aan
Frankriik te doen zienderogen tanen.
Nu Frankriik en Duitsland onder vier
ogen dus niet tot een aceoord schijnen
De Poolse regering heeft in een nieuwe
nota naar aanleiding van het landen van
een Mig-straaljager op het eiland Born-
holm opnieuw geëist, dat het toestel on
verwijld zal worden teruggegeven. Zij
protesteert tegen het demonteren en
overbrengen van de Mig naar Kopenha
gen en tegen het feit, dat de Deense re
gering de Britse luchtvaartattaché had
toegestaan het toestel te onderzoeken
en fotograferen.
De jager is inmiddels in gedemon
teerde staat in Kopenhagen aangeko
men.
TOCH JAPANSE HERBEWAPENING?
De Japanse premier Yosjida heeft in
antwoord op een vraag in de begrotings
commissie van het Hogerhuis verklaard,
dat de Japanse regering wellicht een
Amerikaans voorstel voor herbewapening
zou aanvaarden, indien het voor Japan
gunstig zou zijn.
Weerrapporten
(Van 7 uur v.m.)
1 g*&
Helsinki nletontvencen
Oslo licht bew. o
Stockholm onbewolkt n
Kopenhagen onbewolkt n
Londen mist win.
Amsterdam mist n
Brussel motreeen nno
eeheel bew. nno
onbewolkt no
onbewolkt nw
Bordeaux
Nice
Warschau
Berliln
Frankfort
München
ZUrleh
Wenen
onbewolkt nw
nevel nw
zwaar bew. w-zw
nes el o
niet ontvaneen
WEERBERICHT
Tijdelijk veel bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond
Overwegend droog weer met tijdelijk
veel bewolking en in de nacht en och
tend plaatselijk nevel of mist Meest
matige wind uit Westelijke richtingen.
Weinig verandering in temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur).
11 MAART
Zon op: 7.04 uur; onder: 18.37 uur.
Maan op: 5 16 uur; onder: 13.08 uur
Hoogwater te Katwijk te 11.37 uur.
Dit nummer bestaat uit acht pagina's.
te kunnen komen, worden in diploma
tieke kringen opnieuw suggesties ee-
daan om de bemiddeling van derden
in te roepen. Vroeger werd Amerika
voor die rol algemeen als de aangewe
zen partii beschouwd. De laatste dagen
wordt echter de hoge autoriteit van de
Schumangemecnschap nog al eens ge
noemd: een om meerdere redenen aan
trekkelijk denkbeeld, waarmee Ade
nauer in principe al zou hebben inge
stemd.
In federalistische krinccn iuicht men
die gedachte eveneens sterk toe. Ten
eerste is het alleen maar logisch, zo
merkt men daar op de hoge autoriteit
bii de oplossing van het probleem, wel
ke belde partijen naar zn verklaard
hebben in Europese richting willen
zoeken, en ten tweede zou. indien deze
arbitrage slaagde, het Internationale
prestige van de hoge autoriteit niet wei
nig kunnen stijgen. Daarmee zou de
Europese gedachte dus een dubbele over
winning hebben eeboekt Een overwin
ning echter zo moeten wil er helaas
direct wel aan toevoegen die voor het
moment nog maar tot de verre toe
komstmuziek behoort.
Eisenhower-tij dperk begint na
Stalin-periode
Vrijheid in plaats van slavernij
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken John Foster Dulles heeft
op zijn persconferentie een verklaring
afgelegd, waarin hij om. zeide:,, Het
Eisenhowcr-tijdperk begint, waar het
Stalin-tudsgewrieht is afgesloten"
Omstreeks de tijd van Stalins over
lijden is generaal Eisenhower, de man,
die West-Europa bevrijdde, president
van de grote Amerikaanse republiek
geworden. Het gezag van Eisenhower
in de geschiedenis ongeëvenaard.
Een nieuw tijdperk is begonnen, dat
i het teken der vrijheid zal staan en
niet in dat van de slavernij. Het zal
worden gekenmerkt door op broeder
schap berustende betrekkingen tussen
de mensen en niet op de overheersing
door één man. Grote en kleine landen
zullen, zoals dat in het handvest der
Verenigde Naties is bepaald, gelijke
rechten hebben. Alle staten zullen met
'aardigheid worden behandeld en de
vrede zal worden gehandhaafd.
t is het Eisenhower-geloof, dat ik
deel en dat ik, naar mun beste vermo
gen, zal bevorderen", zeide Foster Dul
les.
Hjj vervolgde met te zeggen dat zijn
verklaring niet ten doel had op dit
tijdstip een nieuwe Amerikaanse tac
tiek of strategie aan te kondigen, „Ik
geloof niet dat het thans het ogenblik
is verandering te brengen in de hou
ding der Amerikaanse regering inzake
de koude oorlog. Ik t>en van mening
dat de tot nu toe gevolgde koers meer
kans van slagen zal opleveren", ver
klaarde hy'.
„Stalin vormde de grootste hinder
paal voor een daadwerkelijke verwe
zenlijking van de hoge idealen, neerge
legd in het handvest der Ver. Naties.
Ik ben van mening dat zun dood een
zeer grote belemmering uit de weg
heeft geruimd", verklaard? hij.
In antwoord op een vraag over de
mogelijkheid van een bijeenkomst der
ministers van buitenlandse zaken van
de Ver. Staten, de Sovjet-Unie, Groot-
Brittannië en Frankruk, zeide Foster
Dulles dat dit een zaak was, die aan
dacht verdiende.
Hevige brand vernielt
vier pakhuizen
De stad Wilmington aan de Cape Fear
rivier in de Amerikaanse staat Noord-
Carolina is geteisterd door een hevige
nakhuisbrand. Vier opslagplaatsen
brandden tot de grond toe af. niette
genstaande het feit. dat er dertien
brandweerafdellneen en een drijvende
brandspuit aan het blussineswerk deel
namen. Achttien brandweerlieden liepen
verwondingen oo. twaalf van hen moes
ten in een ziekenhuis worden opgeno
men Dp schade wordt geschat oo meer
dan tien mlllioen dollar.
In de opslagplaatsen, die nitraten,
suiker en tabak bevatten, deden zich
ontploffingen voor. De brandweer slaag
de er ten slotte in het vuur totr*- - te
brengen voordat een Dakhuis met na
triumnitraat. een zeer brandbare stof
dip bii kunstmestbereidine wordt ge
bruikt vlam vatte.
De brand schijnt te ziin veroorzaakt
door vonken van een electrische kabel,
waaraan herstellings-werkzaamheden
werden uitgevoerd.
Vier bruggen openden zicli, toen dc
Marine Angel, een scliip met een
lengte van bijna 195 meter dc
Chicago rivier werd opgesleept. Het
is het grootste schip, dat ooit deze
bruggen passeerde.
Sovjet-Korea-voorstel
verworpen
De Russische afgevaardigde Zorln
heeft in de politieke commissie der V.
N. een ontwerp-resolutie ingediend,
waarin de ontbinding wordt geëist
de V.N.-commissie voor eenmaking
herstel van Korea.
Zorin verklaarde, dat deze commis
sie niet getoond heeft dat zij in staat
is zich van haar taak te kwijten.
De commissie is 7 November 1950 in
gesteld.
Met 54 tegen 5 stemmen werd het
Russische voorstel verworpen.
Een resolutie, waarin aan alle
geringen, gespecialiseerde instanties
en niet-gouvernementele organisaties
wordt verzocht de hulpverlening aan
het Koreaanse volk te steunen, werd
met 54 tegen 5 stemmen aangenomen.
Relletjes in Italië
(Telegrafisch van onze Romeinse
correspondent)
Zondagochtend hielden neo-fasclsten
te Triest, na een rede van Marsanich,
de secretaris van de „sociale beweging".
ongeoorloofde straatbetoging, tijdens
welke een bom ontplofet Er waren
24 gewonden, bfj twee moest een voet
worden afgezet.
Het gebeuren heeft grote verbittering
gewekt in neo-fascistische kringen, met
het gevolg dat nu straatbetogingen in
veie steden zfjn gehouden
Te Rome trokken ruim duizend stu
denten, aangevoerd door Kamerleden
van de „sociale beweging", door de stra
ten. Voor het redactiegebouw der com
munistische dagbladen kwam het tot
heftige relletjes, precies op het ogen
blik dat het personeel de arbeid had
onderbroken voor een hulde aan Stalin.
Neo-fascisten vernielden een groot por
tret van Stalin en verscheidene vitrines
en foto's. ZU trachtten ook het gebouw
binnen te dringen.
Er werden ruim twintig personen ge
wond. Een van hen bekwam een sche
delbreuk De politie kwam pas na drie
kwartier, hetgeen aanleiding heeft ge
geven tot een communistisch protest in
het parlement.
Onder de gearresteerden bevinden zich
•n neo-fascistisch Kamerlid en een lid
van de gemeenteraad.
HERINNERINGEN AAN PRESIDENT
KRUGER
Honderden ongepubliceerde originele
foto's en documenten, waarvan vele
betrekking hebben op de laatste dagen
van president Paul Kruger in Europa,
zullen binnenkort in het bezit komen
■an de Zuid-Afrikaanse archieven, al
dus heeft professor Thom, voorzitter
van de archief-commissie in Kaapstad
meegedeeld.
In Nederland. Engeland en de Ver.
Stalen zijn archivarissen benoemd om
documenten te verzamelen die betrek
king hebben op de Zuid-Afrikaanse ge
schiedenis van 18961903.
DERTIG TF.RSONEN IN' INDIA AAN
VERGIFTIGING OVERLEDEN.
In een dorp in de Indische provincie
Djamoe zijn dertig personen na een
bruiloftsmaal aan vergiftiging overle
den. De jonggehuwden bevinden zich
onder de slachtoffers. Van talrijke an
deren is de toestand critiek.
Ontwerp voor „Klein Europa
bijna gereed
Maar waarde van praktische
betekenis
De president van de Straatsburgse
grondwetsvergadering, Spaak, heeft gis
teravond aan minister Bidault, de pre
sident van de ministerraad van de Ko
len- en Staalgemeenschap, het ontwerp
een statuut voor „Klein Europa"
jeboden. De plechtigheid, die in het
bijzijn van alle zes ministers en van de
gehele vergadering plaats vond, droeg
een symbolisch karakter, daar het de
zes-en-tachtig Europese politici nog niet
gelukt is hun werk geheel te voltooien
dus nog geen definitieve stemming
_r het plan heeft plaats gehad. De be
handeling der nog omstreden artikelen
zal heden worden beëindigd. Daarna zal
het aan de raad van ministers zijn de
besprekingen der regeringsdeskundigen te
laten beginnen over een verdrag op
grond waarvan een Europees statuut zou
worden geproclameerd.
Uiteraard is de raad van ministers,
jals minister Bcyen nog eens uitdruk
kelijk het uitkomen, daarbij in genen
dele gebonden aan het Straatsburgse
ontwerp. Minister Beyen liet er geen
twijfel over bestaan, dat van de zijde
der Nederlandse regering zekere bezwa
ren tegen het project blijven bestaan.
Hu achtte de economische artikelen geen
voldoende waarborg voor een werkelijk
aanpakken van de economische ïntregra-
tie.
Hij bleef voorts een één-Kamerstelsel
prefereren boven het twee-Kamersy
steem, dat de vergadering heeft aanbe
volen. Mocht er evenwel Inderdaad een
Europese Senaat worden gevormd, dan
zou deze, naar minister Beyens opvat
ting, alle zes deelnemende landen ge
lijke stemrechten moeten garanderen.
Tenslotte hadden ook de Straatsburgse
overwegingen minister Beyens bezwaar
tegen een directe verkiezing voor een
Europees parlement niet kunnen weg-
Weliswaar was dit geen principieel be
zwaar. doch minister Beyen achtte de
tijd voor zulk een Europese verkiezing
nog niet rijp.
De ministers van buitenlandse zaken
van de zes landen van „Klein Europa"
hebben besloten, dat zij op 12 Mei op
nieuw zullen bijeenkomen om zich te
beraden over de verdere behandeling van
het statuut, nadat de Straatsburgse
grondwetsvergadering hieraan de laat
ste hand heeft gelegd.
Naar wij vernemen, heeft minister
Beyen het intiatief genomen tot de
vaststelling van deze datum. Voordien
zullen de nationale regeringen het plan
in studie nemen, terwijl het secretariaat
van de ministerraad de voortiereldende
maatregel voor een verdere behandeling
zal treffen De vooruitzichten voor een
spoedige verwezenlijking van een Euro
pese politieke gemeenschap werden gis
teravond in Straatsburg afgemeten aan
de sterke mate van terughoudendheid,
waarmede het plan werd aanvaard door
de Franse minister van buitenlandse za
ken, Bidault, die in zijn rede bUzonder
de nadruk legde op de nationale tegen
standen, die nog te overwinnen waren
Zij werden ook beïnvloed door het feit,
dat de ministers bij hun samenkomst
m Straatsburg de hangende problemen
der Europese Defensiegemeenschap niet
hebben aangesneden en dat het nieuwe
contact tussen de Franse en de Duitse
ministers van buitenlandse zaken over
de Saarkwestie niet tot tastbare resul
taten geleld heeft. Over het tempo,
waarin de politieke gemeenschap wer
kelijkheid zou kunnen worden, tasten de
Straatsburgse politici, die voor het
einde van hun werk staan, dan ook vol
komen in het duister. Eerst op de vol
gende conferentie der ministers zal wor
den beslist of en wanneer de onderhan
delingen der regeringen over het sta
tuut zullen worden begonnen.
In West-Berlljn moest de politie gis
teren optreden tegen demonstranten
voor communistische partijbureaux, die
ter gelegenheid van de begrafenis van
Stalin de Russische vlag en die van de
bondsrepubliek, met zwart omfloerst,
hadden uitgehangen.
In Berlijn-Friedenau bestormde een
menigte een partijbureau en richtte daar
vernielingen aan.
Een rode vlag, die halfstok hing voor
het bureau van de socialistische een
heidspartij in de Franse sector, werd
door een menigte van de vlaggenstok ge
scheurd en in brand gestoken. Men riep.
„weg met het communisme". Later werd
de deur van het bureau geforceerd en
werden de vertrekken geplunderd Por
tretten van Stalin en andere Sovjetrus-
sische leiders werden van de muren ge
trokken.
Oostenrijkse crisis opgelost
De Oostenrijkse (Katholieke) Volks
partij en de socialisten hebben overeen
stemmine bereikt over het vormen ener
coalitieregering. Aanvankelijk waren de
onderhandelingen vastgelopen od het
voorstel der Volkspartij om de uiterst-
rechtse „bond van onafhankelilken". die
in hoofdzaak door voormalige nationaal-
sociallsten en gewezen officieren wordt
gesteund, eveneens tot regeringspartij te
maken.
OOK ENGELAND HEEFT
NIEUWE WAPENS
De Britse minister van oorlog. Anto
ny Head, heeft in een debat in het La
gerhuis over de defensiebegroting ver
klaard, dat het „de rampzaligste poli-
litick is, die wjj zouden kunnen voe
ren" om Britse strijdkrachten uit Eu
ropa terug te trekken. „Alleen reeds
uit het oogpunt van zelfbelang, is de
verdediging van ons land onafscheide
lijk verbonden aan de verdediging van
West-Europa". Wel zou. naar de minis
ter zeide, de Britse strijdmacht in het
Midden-Oosten enigszins verminderd
kunnen worden om een strategische re
serve in Engeland te kweken.
Verder deelde de minister mede, dat
een nieuwe Britse tank met zwaar ge
schut, „waarschijnlijk de machtigste
tank ter wereld", dit jaar aan de uit
rusting van de Britse troepen zal wor
den toegevoegd.
Het geleide projectiel hield volgens
Head grote beloften in.
„Wij zullen in de toekomst de be
schikking hebben over zekere nieuwe
wapens en technische middelen, die
een zeer grote uitwerking zullen heb
ben op het leger en zijn trefkracht. „Er
waren orders geplaatst in Engeland
ten behoeve van Britse strijdkrachten.
WINST VOOR DE GASPERI BIJ
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN
IN ITALIË.
De Italiaanse christendemocratische
partij heeft in 33 van de 51 Italiaanse
steden waar Zondag gemeenteraadsver
kiezingen ziin gehouden een meerder
heid verworven. Voordien had de partij
een meerderheid in 22 dezer steden.
In zes steden hebben de communisten
of de met de communisten samenwer
kende socialisten de overhand eekregen.
Voor de verkiezingen hadden zii de meer
derheid in negen steden In de reste
rende 12 gemeenten ziin de verkiezingen
gewonnen door de onafhankeliiken en
andere partlien die tevoren in 20 ste
den de boventoon voerden.
Deze foto toont Koning Boudewijrl
op een tocht door de nog onder
water staande gebieden in de pro
vincie Antwerpen. In het stadje
Borncm liet de jonge koning zich
voorlichten door de burgemeester
en andere gemeentelijke autoriteiten.
BOSBRANDEN IN FANKRIJK
Uit vele delen van Frankrijk worden
bosbranden gemeld, die worden toege
schreven aan het buitengewoon warme
en droge weer.
Verscheidene brandweerafdelingen stre
den gisteren meer dan drie uur om een
brand in het bos van Fontainebleau te
blussen. Ongeveer 50 hectare ging vol
ledig verloren. In het gebied rondom
Perigueux is in de vorige week meer dan
1.500 hectare bos verwoest.
VOOR RAMPENFONDS
76,3 MILLIOEN.
Tot gisteravond was aan het
Nationale Rampenfonds een bedrag
van 76,3 millioen gulden bijgedra
gen, Dit is sinds de vorige opgave,
oen vooruitgang van 9 ton.
Laatste stroomgat bij
Goedereede gesloten
Glstcrmiddac om kwart voor vier Is
het laatste stroomcat van Goeree ten
Zuid-Oosten van het dorp Goedereede
gesloten.
Felle fabrieksbrand in Olst
Om circa half vier gistermiddag brak
een felle brand uit in de fabriek van cie
N.V. Olster Asphaitfabriek te Olst. Fr
ontwikkelden zich boven het fabrieks
gebouw geweldige rookwolken, die naar
het Zuiden over de IJssel trokken. Da
brand was ontstaan in een distillatieke
tel voor teerproducten
Na circa een uur was het vuur be
dwongen. Men kon niet verhinderen, dat
een belangrijk werktuig, nl. een teer-
oomn. mede door het vuur werd aange
tast.
De fabrieksdirectie deelde ons mee.
dat van de drie aanwezige distillatieke
tels er een voorlopig onbruikbaar is ge
worden. De teerpomp zal binnen enkele
daaen vervangen kunnen ziin. De pro
ductie der fabriek, waar circa 100 man
personeel werkt aan tal van teerpro
ducten. zal spoedig volledig hervat kun
nen worden.
30 April grote parade
te Amsterdam
(Speciale berichtgeving)
Op Koninginnedag, de 30ste April,
zal in Amsterdam, wanneer de plan
nen, van het Ministerie van Oorlog
en het gemeentebestuur van Amster
dam doorgang vinden, een grootse pa
rade worden gehouden, waaraan alle
onderdelen van leger, Marine en
Luchtmacht zullen deelnemen.
Het ligt in de bedoeling het centrum
van deze parade te leggen op de Dam.
De NedeVlandse legerleiding en het Mi
nisterie van Oorlog willen namelijk de
bevolking ook op deze wfjze dichter bij
de strijdkrachten brengen, en laten zien
hoe de bewapening van onze troepen
thans is.
Het plan bestaat deze parade voortaan
Jaarlijks m Amsterdam te houden.
Reeds dagenlang is er een contact
tussen het Ministerie van Oorlog en
burgemeester d'Ailly gaande om een ge
schikte route van en naar de Dam voor
I de troepen te vinden.