LEIDSCH
DAGBLAD
Vechtlust als er een stelling
91ste Jaargang
VRIJDAG 27 FEBRUARI 1953
No. 27851
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwei
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6.— per kwartaal: f0.47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red.: 21507
Eerst dijhen diclildan beurzen open
Ontroerde organist van
St. Philipsland
De klok ging vanzelf weer kleppen
IS
(Speciale berichtgeving).
Het kruidenierswinkeltje van de weduwe van den Bosch te St. Philipsland
is op het ogenblik het hart van deze door het water geteisterde gemeente.
Van dit nederige huisje uit met zijn steile trapjes en donkere bedsteden die
onder de vloer liggen, wordt een begin gemaakt met het herstel van wat eens
het dorp St. Philipsland was.
i de ruines van de woningen aan de
Van deze noodsecretarie uit ziet rr
voet van de dijken.
Op het grauwe water dat met be-
schulmde koppen tegen de dijk klotst,
deinen kippenhokken, kinderwagens,
betldegoed en ledikanten op en neer. De
gordijnen van de overstroomde, venster-
live Huizen klapperen als nat wasgoed
in de wind. Een roeiboot danst door de
straten: jongens zijn bezig fietsen te
bergen, die hier en daar nog in de by-
ketikens staan. De enige bezittingen van
ce '-000 St. Phihpslanders. die de wijk
hebben moeten nemen naar Brabant, zijn
dc kleien die zy dragen. 120 mensen wo
nen bier nog omdat hun huisjes toeval-
1,2 .ui de andere kant van de Oostdyk
stonden. De rest is gedwongen opnieuw
ie beginnen, een begin dat moeilijk zal
run, maar dat de Twentse gemeenten
Hci-telo en stad- en ambt Delden. die
Si Philipsland hebben geadopteerd,
pogen te verlichten.
Alles zwijgt..
Een vloedgolf van anderhalve meter
hooaie het was een ongekende „brul"
water, zoals de St. Philipslanders zeggen
verraste de mensen in de huizen of
gooide hen op de dijken, die de kom van
het dorp aan drie kanten omringen.
Urenlang hebben zij op de dyken ge
staan. Het angstaanjagend gehuil van de
sirenes was verstomd, de bulderende
storm overstemde alles Zo stonden z^
daar. doornat en wachtten vol spanning
of er mogelijk een nieuwe golf zou ko
men. Het water spoelde hier en daar
reeds over de dijk, maar onheil bleef
verder uit. Het was tien over halfvier
toren de klok van de kleine Ned. Herv.
Kerk bleef stilstaan.
Het was een symbool van de stilte die
over dit kleine dorp was gekomen, maar
de meest vreemdsoortige dingen geschie
den in de geteisterde gebieden. En zo kon
het gebeuren dat diezelfde klok dezer
dagen weer begon te kleppen De bewo
ners liepen uit hun huizen en vroegen
zich af wat er gaande was. Maar er ge
beurde niets.
Het mechanisme van de klok was plot
seling beginnen te werken en ineens wa
ren driftige klokkenklanken over het by-
kans gestorven St. Philipsland uitgestort.
Maar nu zwijgt de klok. zoals alles
zwijgt.
Schrijnende dissonanten
naast hem in de roeiboot die ons naar
het keikje bracht.
De deur was bijna niet open te krij
gen. Alle deuren in de geteisterde ge
bieden gaan ofwel moeilijk open. ofwel
zy kunnen niet dicht. Met een zware
hamer werd op de deur gebeukt. Zij ging
schurend open. In het interieur van het
kerkje was een dikke laag modder ach
tergebleven De muren waren tot op een
hoogte van ongeveer 2 meter donkerder
gekleurd. Zó hoog had het water ge
staan. Het was boven de preekstoel ge
stegen. De banken lagen omhoog ge
stuwd aan de Oostzijde van het kerkje
Noordhoek liep direct naar het orgel.
Orgelspelen is zijn lust en zfjn leven.
In het kleine huisje aan de Zuiddijk
had hij een prachtig orgel staan. Nu
dat is verwoest, schijnt hem het meest
dierbare te zijn ontnomen. Hij trapt
lucht en er komt een piepend geluid
uit het orgel. Dan ineens vult zich het
kerkgebouw met milde orgelklanken:
..Al de grote waterstromen zijn. Heer.
over mij gegaan en mij overhoofd ge
komen, maar gij hebt mij bijge
staanDan komen er ineens
sehrijnende dissonanten. Het orgel
zwijgt en Noordhoek kan zijn ontroe-
ing niet meester blijven
Wij verlaten de kerk.
Op de grond ligt, besmeurd met
modder, dc Bijbel-
Er zijn duizend voorbeelden te noe
men van onpeilbare tragiek en van
schrijnend leed.
Wethouder D. J. van Nieuwenhuyzen,
die met de zijnen naar de zolder was
gevlucht toen het water in de polder
steeg, had zijn vee losgemaakt en ook
de waakhond ging van de ketting. Twc-e
dagen zwom het dier ln het water rond.
Toen verdronk het Maar een drachtige
koe stond dagenlang ln het water en
bracht Donderdag na de ramp een le
vend vaarskalf ter wereld. Ze zyn beide
kerngezond, zegt de wethouder.
(Luchtopname ANP-Foto)
Voorjaarsstormen
komen nog
St. Philipsland is dankbaar voor de
hulp der drie Twentse gemeenten. Maar
één ding prevaleert: eerst moeten de
dijken dicht! De voorjaarsstormen komen
nog en die kunnen vernietigen was is
opgebouwd.
De heer J. A. Stols. voorzitter van
de Landbouwcoöperatie, zegt: „Als we
maar eenmaal de Henriëtte-polder
droog hebben, dan kunnen we weer
een bewoonbare kern maken in onze
gemeente. Dan zien de mensen dat er
weer vooruitgang is. en als ze een
maal een stelling hebben, dan komt de
vechtlust vanzelf. Ze kunnen wel zeg
gen. „beurzen open dijken dicht",
maar eerst moeten de dijken dicht en
dan gaan de beurzen vanzelf wel
open! En als die dijken dicht zijn dan
kunnen we beginnen te malen.
Het is voor St. Philipsland een gerust
stelling te weten dat in Hengelo pom
pen van zeer grote capaciteit worden
gemaakt.
Rampenfonds:
ruim 65 millioen
Tot gisteravond was f. 65.400.000
bij het Nationale Rampenfonds
binnengekomen. Woensdagavond
was dc stand 63.5 millioen.
REORGANISATIE SOVJET-
nOOFDKWARTIER IN OOST-
DUITSLAND
Volgens mededelingen van geallieerde
diplomaten in Berlijn zijn in het hoofd
kwartier van het Sovjet-leger in Oost-
Duitsland vergaande organisatorische
wiizieingen aangebracht.
Sedeit October 1952. toen men voor
het eerst bemerkte, dat een reorganisa
tie aan de gang was. zijn meer dan 20
hooggeplaatste Sovjet-stafofficieren in
Oost-Berlijn aangekomen. Zy hebben
zich gevoegd by de staf van generaal
Tsjocikof. de Sovjet-opperbevelhebber in
Oost-Duitsland en hoofd van de Sovjet
controlecommissie.
Een van de theorieën, die onder hoog
geplaatste geallieerde diplomaten in
Berlijn zyn opgesteld naar aanleiding
van deze reorganisatie is, dat de Sovjet-
Unie in Oost-Duitsland een staf opbouwt
om alle Oost-Europese legers te coördi
neren. Deze staf zou „wellicht een te
genhanger van generaal Rldgways N.a.t.o
bevel in Parys" kunnen zyn.
Koninklijk Paar één dag in Londen
Prins zette toestel feilloos aan de grond
Vertraging door mist
H.M. Koningin Juliana cn Prins
1 Bernhard zijn gistermorgen op het
Koningin Juliana en Prins Bernhard
brachten gisteien - geltik gemeld -militaire vliegveld Hertdon geland.
een bezoek van zes uur aan Londen Zij -
hebben het noenmaal, in gezelschap \an Cgens de mist kon het toestel niet
Koningin Elizabeth en de Hertog van iandcll op Lcndcn Airport. De Prins
Edinburgh, in het pa.els van Bucking-
ham gebruist, 's Middags bezocht het zette de machine zelf aan dc grond.
Nederlandse Koninklijke Paar te Lon- r,i- k
den de tentoonstelling van Nederland- Bij aankomst werd het Koninklijk
se schilderyen. paar begroet door de Nederlandse
Het officiële doel van het bezoek was
- naar men weet - Koningin Elizabeth ambassadeur ill Engeland. Mr D. Ut
te danken voor de hulp. die Groot Brit-
Het Koninklijke Paar maakte heen-
en terugreis in een door Prins Bern-
hard zelf bestuurd vliegtuig. Het toe
stel zou gisterochtend aanvankelijk op
het vliegveld van Northolt zijn ge
land. Daar er een dikke mist hing,
Toeli nog interpellatie in
Belgische Kamer
Meerderheid voor regering
Door de schuld van de „Libre Belgi-
que". welke gisterochtend een klaarbly-
kelijk door een ambtenaar van het
hof geïnspireerde versie van het inter
view van Antibes publiceerde, is het
gistermiddag tot een interpellatie in de
Tweede Kamer gekomen.
Niemand minder dan Spaak vroeg de
premier om een nadere uitleg.
Spaak voegde er overigens aan toe.
dat het niet zyn bedoeling was geweest
om te interpelleren, en hy was in zyn
commentaar zeer gematigd.
Men kreeg de indruk, dat hy overleg
had gepleegd met de premier. Zij kwa
men namelyk tegelijkertijd de Kamer
binnen, na een conversatie in de wan
delgangen van het parlementsgebouw.
Spaak herhaalde, dat de premier zich
verstrikt had in allerlei explicaties, dat
hy niet de gehele waarheid had gezegd
en dat hy door het Hof niet geregeld
wordt ingelicht
maak mij geen illusies, maar de eerlyke
heden zullen oordelen."
Hiermede werd het incident gesloten.
Met 107—95 stemmen werd vertrouwen
in de regering uitgesproken.
„Le Soir" bevestigde gisteren, dat bij
het Hof een persattaché zal worden be
noemd, echter geen beroepsjournallst
Het zou zyn Jacques Peemans. juridisch
adviseur bij de staf van de koning
Het statuut van de echtgenote van ko
ning Leopold en haar kinderen de
prins Alexander en de prinses Marie-
Christine zullen het voorwerp vor
men van een wetsontwerp van de re
gering: een ontwerp, dat door de drie
partijen goedgekeurd zal dienen te wor
den.
Het blijkt echter, dat de regering
deze kwestie voorlopig althans nog wenst
uit te stellen.
Twee liberale oud-ministers van Ju
stitie. Van Glabbeke en Lllar. beide
eminente juristen, hebben over deze
kwestie radicaal tegenovergestelde ad
viezen verstrekt. Volgens Van Glabbeke
is de huidige prinses Lilian de Rcthy ae
wettelyke koningin der Belgen, want de
Weerrapporten
?f!
_-5
aS
Helsinki
Oslo
recen
windstil 1
0.1
Stockholm
motregen
wnw 2 3
0.1
Kopenhagen
mist
zw 4 -O
0
Londen
mist
windstil 1
O
Amsterdam
mist
zjzo 2 -1
0
Brussel
mist
windstil 1
0
Paxils
mist
windstil -0
0
Bordeaux
mist
windstil 3
0
Nice
onbewolkt
nnw 3 7
O
Warschau
Berllin
onbewolkt
windstil 1
O
Frankfort
onbewolkt
nno 5 -0
0
MUnchen
onbewolkt
zzw 2 -2
O
Zurich
mist
windstil -3
O
Wenen
onbewolkt
wnw 6 -5
O
WEERBERICHT
Noordelijke wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met overdryvende wol-
t-e.T.cvjen Zwakke tot matige Noorde
lijke wind. Iets minder koude nacht,
i middag over het algemeen iets
temperaturen dan vandaag.
(Opgemaakt te 10 uur)
28 FEBRUARI.
Zon op- 7.29 uur: onder: 18.17 uur.
Maan op: 18.17 uur; onder: 7.11 uur.
Hoogwater te Katwyk to 3.37 en
15 45 uur.
lage
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
tegen het feit, dat een kolonel zich in
dc omgeving des konings met perszaken
bezighoudt. Waarbij dan nog komt. dat
kolonel Quinet, die met de Franse jour
nalist onderhandelde, toevallig niet de
ordonnans-officier van koning Boude
ijn. maar van koning Leopold is.
Het gaat hier echter om een onge
lukkig toeval.
Spaak erkende dat de verklaring, n.l.
dat men ..door de aanval op de koning
Onafgebroken gaan de werkzaam- i le foto zien we hoe een marineboot de eenheid van België wil aantasten".
niet door koning Boudewijn
maar door de Franse journalist en zon
der medeweten van de koning of ku-
lonel Quinet in de aanhef van het „in
terview" werd ingelast.
Al met al was het artikel, aldus
Spaak, op dit ene punt na. een on
schuldige reportage. Maar een premier
moet het land de gehele waarheid zeg
gen.
Eerste minister Van Houtte trok de
goede trouw van de Franse journalist
niet in twyfel. maar verklaarde, dat hy
het standpunt van de regering slechts
kon bevestigen.
De Antwerpse volksvertegenwoordiger
Van Einde, hoofdredacteur van de Ant
werpse „Volksgazet", interrumpeerde
luidt: „Gij vreest die journalist".
De premier besloot: „Men zal het
woord van de eerste minister niet ge
loven. omdat hy eerste minister is. Ik
lieden voor het herstel cn voor dc zandzakken aanvoert voor het gat
herbouw in de watersnoodgebieden in de dijk bij Waarde, dat - gelijk
oort. Op deze uit dc lucht gemaak-1 gemeld - thans gedicht is.
Een grondwet voor Europa
opgesteld
Voornaamste punten
De grondwetscommissie van de pre-
constituerende vergadering van Straats
burg meldt, dat zy een Europese grond
wet van 113 artikelen heeft opgesteld,
die op 6 Maart by de vergadering zal
worden ingediend.
De ontwerpgrondwet werd door de
commissie goedgekeurd met 21 stemmen
tegen 1 bij 4 onthoudingen. «Een van de
vier onthouders was de Franse socia-
listen-leider Guy Mollet.
De voornaamste punten van het ont
werp zyn:
l Er zal een Volkskamer komen, ge
kozen voor een periode van vijf jaar by
algemeen kiesrecht door de bevolking
van Frankrijk. Italië. West-Duitsland. de
drie Beneluxlanden en het Saaigebied.
Frankryk zal in deze Kamer 70 zetels
krijgen. Duitsland 63, Italië 63. België
30. Nederland 30 en Luxemburg 12
De commissie heeft geen uiteindelyk
besluit genomen over het aantal zetels
voor het Saargebicd.
2. De Senaat zal worde gekozen door
de nationale parlementen met voor
Frankrijk. Italië en Duitsland elk 21
zetels. België en Nederland elk 10 zetels,
Luxemburg 4 en het Saaigebied 3 zetels.
3. De Europese gemeenschap zal wor
den bestuurd door een uitvoerende
Europese raad
De voorzitter van deze raad zal dooi
de Senaat met absolute meerderheid
worden gekozen. De andere leden, aan te
wijzen door de voorzitter, zullen minis
ters van de Europese Gemeenschap wor
den genoemd. De zittingsperiode van de
raad komt overeen met die van de Volks
kamer, tenzy een van de huizen van het
parlement een motie van afkeuring
tegen de raad aanneemt In de Volks
kamer is voor een dergelyke motie ech
ter een meerderheid van drie vyfde
nodig.
4. De raad van nationale ministers
heeft tot taak. dc werkzaamheden
de uitvoerende raad in overeenstemming
te brengen met die der respectieve rege
ringen Ieder der deelnemende regerin
Spaak maakte een ernstig bezwaar koning heeft noch de toestemming van
het parlement, noch die van een mi
nister nodig om te trouwen en zijn
echtgenote is. van rechtswege, de ko
ningin der Belgen
Het advies van senator Lilar is meer
cenuanceerd en wordt in veel ruimere
kring als juist beschouwd Hij zclde, dat
koning Leopolds huweliiksacte niet door
ren minister is gecontrasigneerd, en dus
geen crondwettelilke gevolgen kan heb
ben De prinses De Rcthy en haar kin
deren hebben dus geen recht op de
troon van Belgie. noch on de titel van
en de andere organen in feite geen
bovennationaal gezag hebben.
9. De Europese Gemeenschap zal bin
nen het gebied van haar competentie
internationale overeenkomsten en ver
dragen mogen sluiten. De gemeenschap
gen wijst éen van haar ministers aan za| optreden als coördinator voor de
j| B|g buitenlandse politiek der leden-staten.
als vertegenwoordiger in de raad van
nationale ministers.
5. De economische en sociale raad zal
in hoofdzaak een raadgevende functie
hebben.
6. Een hof van justitie.
7. Het pailenient van de Europese
Gemeenschap zal de functies van de
bestaande assemblee \_n de kolen- en
staalgemeenschap iKS.G.i en die der
Europese Defensie Gemeenschap (E.D.
G.) wanneer deze is opgericht, overne
men. Hetzelfde geldt voor de raad van
nationale ministers, die de werkzaam
heden van de raad van ministers van de
KSG en EDG. overneemt
8. Gedurende een periode van twee
jaar. waarin de bevoegdheden worden
prins of prinses van België.
Besorekingen te Rome
Kanselier Adenauer en de Franse
minister van buitenlandse zaken. Bl-
dault. hebben gedurende een uur tc
Rome gesproken over de Saarkwestle.
Dc besprekingen, gehouden in de Villa
Madana, werd bijgewoond door prof.
Hallstein, de West-Duitse staatssecreta
ris voor buitenlandse zaken De minis
ters kwamen overeen de besprekingen
bij de eerstvolgende gelegenheid, naar
verwacht wordt op 9 Maart te Straats
burg. te zullen voortzetten.
In gewoonlijk goed ingelichte rege
ringskringen in Bonn is verklaard, flat
de besprekingen „vrij eri openlijk'- wa
ren gevoerd. De beide staatslieden
trachtten het vraagstuk los te maken
van „ziin emotioneel karakter", aldus
deze kringen, die de bespreking van gis
tel en slechts een eerste contact noem
den.
In Franse kringen te Rome werd ver
klaard. dat de byeenkomst plaats vond
in een sfeer van vriendschap en ver
trouwen
Gisteravond heeft Bidault noe een
tweede bespreking gevoerd, ditmaal met
de Italiaanse premier De Gasperi Deze
bespreking zal heden worden voortgezet.
De ministers bespreken o.m. vraacstuk-
dc raad van nationale
ters het met algemene stemmen eens
over een kwestie, kan de uitvoerende ken. die samenhangen met emigratie
raad namens alle betrokken staten han
delen
10 Aan de -Suropese Gemeenschap
wordt verzocht, geleidelijk aan een ge
meenschappelijke markt te vestigen met
een vrij verkeer voor goederen, kapitaal
en aibeidskrachten.
11. De Senaat zal worden gevormd ln
de maand na het van kracht worden
van het verdrag. Dit lichaam zal een
datum moeten vaststellen voor de ver
kiezingen voor de Volkskan.er. Deze
datum zal echter niet later mogen zyn
dan zes maanden na het van kracht wor-
'overgedragen, zullen de uitvoerende raad 1 den van het verdraai
an arbeiders naar Frankrijk
aantal verkeerskwesties langs de Ita
liaans-Franse grens, zoals het ontwerp
voor een Mont Blanc-tunnel
Heden zullen Adenauer en De Gasperi
een overeenkomst tekenen, volgens welke
vier door de geallieerden in Italië in be
slag genomen instellingen aan Duitsland
worden teruggegeven. Tevens voorziet
deze overeenkomst in de teruggave van
een aantal Italiaanse kunstwerken, die
in de oorlog naar Duitsland zyn over
gebracht
Vanmiddag zal kanselier Adenauer
mv Bonn terugkeren.
Stikker.
(Telefoto)
werd het doorgezonden naar de basis
van de Britse luchtmacht te Hendon,
waar Prins Bernhard zijn toestel op
feilloze wijze aan de grond wist te
zetten.
By het vertrek was het omgekeerd.
Nu begon het vliegveld van Hendon
meer en meer onder de mist te ko
men. Prins Bernhard steeg daarom
van Hendon op. om op het vliegveld
van Northolt te landen, waar hii door
Koningin Juliana werd opgewacht.
Gisteren in de vooravond, is het toe
stel te Soesterberg geland.
Koningin Ju'lana werd bii aankomst
te Londen verwe'.komd door rie Neder
landse ambassadeur, mr D U. Stikker,
de Nederlandse militaire luchtvaartat
taché. luitenant-kolenel vlieger C J.
Nas-. en hoge officieren van de Britse
Luchtmacht Zy reed Der auto naar
Londen terwh! Prins Bernhard nog
korte tiid op het vliegveld b!eef. ter af
handeling van persoon'ijke zaken. Ver
volgens begaf ook Z K H zich naar
Londen.
De auto. waarmede Koningin en
Prins een bezoek aan de tentoonstelling
brachten, werd bii aankomst door jui
chende vrouwen omringd, die de Konin
gin kushanden toewierpen.
Koningin en Prins werden od de ten
toonstelling rondgeleid door sir Gerald
Kelly, voorzitter van de Konink'ijke
Academie,
Een men'gte van bijna 1000 personen
had omstreeks een uur bil de ingang
van het Paleis van Buckingham oo de
komst van het Nederlandse KoninV:!iike
Paar gewacht. Zij juichte en wuifde
toen de auto. met de Koninklyke gas
ten. aankwam.
Gistermiddag heeft Koningin Juliana
n het gebouw van de Nederlandse am
bassade thee gebruikt met ambassadeur
en mevr. Stikker en leden van het Am
bassadepersoneel.
Tydens de thee bii ambassadeur Stik
ker ontving de Koningin nog de mees
ter" van het „timmermansgilde Outh-
bert Ackroyd en de secretaris H. C.
Osborne. Dit oude gilde heeft histori
sche relaties met Nederland en volgens
oorspronkehik D'.an had men Woensdag
een plechtigheid willen houden om de
Koningin tot erelid van het Gilde te
benoemen. De Koningin zeide dat zy la
ter nogmaals naar Londen zou komen
om het erelidmaatschap te ontvangen.
Dr van Baal. dc nieuwe gouver-
[ncjjj- var Nieuw. Guinea