LEIDSCH DAGBLAD - DINSJAG 24 FEBRUARI ,Het Vrije Toneel" op zijn best een luchtig Frans blijspel kt laatste stuk. dat Cor Ruys voor zijn flschap uitzocht en dat hij zelf nog Vndeels regisseerde, het Franse blij- I La cuisine des anges", door Ruys ■i'ald onder de titel ..Engelen zonder aKis". is wel een bijzonder sprekend rtteld \an de vaak merkwaardige dat deze artist pur sang bezat. aardig dan in deze geest: raak rolfen! ,jVs had in dit dwaze blijspel, dat tens ce banaliteit benadert, lntegen- 1 onder de dwaasheid toch af en toe jtn van iets ernstigers verbergt voor Mveelste maal een kolfje naar zijn gevonden en het bijwonen van de oerlng door ..Het Vrije Toneel" is 'fr.zeglijk een genot. Het ls ont ering in de beste betekenis, luchtig, «is, maar toch bovenal amusant van begin tot het einde. Het is een eigenaardig stuk. dit Franse ;pel van Albert Husson, spelend :n ienne. het land van het bagno en de f. De schrijver laat een slecht za- ,iman. die zijn toko ziet verlopen en gnoedelijk door zijn onverbiddelijke slechts naar geld jagende neef op jat zal worden gezet, redden door dwangarbeiders, die in Cayenne ,r alle mogelijke bezigheden weiden .ruikt, wanneer zij bezig zijn het dak de toko te herstellen. En ook de alllgc Isabelle, de dochter van dc ute toko-beheerc'.er (slecht althans zaken-doen betreft) wordt door dit tal gered van een huwelijk, dat be haal' ongeluk zou hebben betekend. je deze drie moordenaars, dieven en men nog meer wil. dit bekokstoven, zullen het niet verklappen, anders éc aardigheid er af. In de verte is er gelijkenis met „Arsenicum en oude Met echt Franse geest is dit verwerkt De polders leeg! 10 MILLIOEN LITER WATER PER UUR Terwijl met man en macht wordt ge- aan het herstel der dijken in rampgebied, treft men allerwege orbereldlngen om ook de tweede slag: leegpompen der ondergelopen pol- te winnen. alle delen van het land worden .„pinstallaties naar het watersnood- ,d gezonden. Vandaag werden ook ■.an dergelijke installaties uit Lei- 03 transport gesteld. De:e installaties, die in bedrijf wor- - reste'.d in de Nievaart- en Nassau- ie.- bij Klundert. hebben een geza- kc verplaatsingscapaciteit van *000 liter water per uur H> personeel van de Machine-fa- 't Overriin. dat de fundatie- en «ïtage-w erkzaamheden verrichtte. hiermede een topprestatie eele- Eerst Vrijdag met de uitvoering ie opdracht begonnen. - de moto- moesten uit Duitsland worden gevoerd - stonden de installaties -avond bedrijfsklaar in de machi- il Men heeft daartoe in drie ploe- telsel - ook de gehele Zondag werd gewerkt - gearbeid. Stadstram wordt duurder KOMEN ECHTER OVERSTAF- BILJETTEN de directie van de N.Z.H.V M. bc- het voornemen om zeer binnen het tarief voor dc stadsritten van :t 15 cent te verhogen. Gelijkertijd n echter voor de passagiers, die ,ik maken van de halten Heren- -;.it en Tuinstadwljk, overstapbiljet- ilchtlng Hoge Rijndijk en Oegst- i worden Ingevoerd. Tot nu toe ■tl deze passagiers, willen zij over lopen. zich van een nieuw kaartje «raen. Ir. het tarief op de interlocale lijnen •n Haag. Katwijk, Noordwijk) komt i'ijzlglng. TEGEN FIETS GESTEPT Gistermiddag om 4 uur reed een vijf- inee jongen in de Langebrug ter hoog- ian de Schoolsteeg met zijn step een passerende wielrijder. Het dat op de Papengvacht woont, 'td met een gebroken beentje naar V Academisch Ziekenhuis gebracht. Htrv. Gemeente Tot de evangeli ebediening in de Hervormde Kerk m de heer A. van Haarlem, alhier gelaten. Huisvrouwenvereniging helpt rampslachtoffers MEVR. N. BROUWER VERTELDE OVER DENEMARKEN A's altijd was de opkomst van de leden der afdeling I-eiden van de Ned. Ver eniging van Huisvrouwen, die gister middag in 't Gulden Vlies vergaderde, uitstekend. Mevr. A. Groen-Nieuwenhuizen Seeaar 'hide de bijeenkomst met het voorstel, terzake de hoofdbestuursverkiezing mevr. G. H. Keyser-Hardick uit irsfoort eerste op de candidaten- v te stemmen. Na behandeling van een aantal voor- '"L'cn van andere afdelingen, betreffen de reglementaire bepalingen zoals bet contactorgaan van de vereniging nden vermeld las ce presidente een "el tan het htxfdbestuur voor. waar de rd verzocht gelden bijeen te bren- aaarmee een miniatuur keuken- 't voor huisvrouwen In het ramp lied gekocht zou -unnen worden, loorts was er een brief van mej. T. Milikan, die op een bijdrage in het drpenfonds aandrong, terwijl de pre ste zelf een voorstel deed. om f. 100 de kas aan de rampslachtoffers te 'enken. N» enige discussie werd besloten de l'KI kasgeld in het Rampenfonds te 'torten. Voor de keukenuitzet zal tijdens de zang- en declamatie-uitvoe- tiiH op 10 Maart worden gecollecteerd. Mevrouw N. Brouwer gaf blijk, tijdens - reis door Deremarken haar ogen 'b de kost te hebben gegeven 1° een algemene inleiding verklaarde dat Denemarken, hoewel in sommige 'i op ons land gelijkend (molens, n duinen) door het verschil in toch zeker de moeite van een '»ek waard ls. ri't land kent trouwens ook bergen c* etensborden, aldus mevr. Brouwer 'n deze zijn zeer attractief! Jl« de gemoedelijkheid en hulpvaar- 'id van de Deense bevolking was Hreekster vol lof Ook de vrije op- tingen welke er o.a ten opzichte van huwelijk heersen stipte mevr Brou- *an. «der gaf zij een overzicht van haar H °ver de Kleine en Grote Belt naar F"-and en enkele kleinere eilanden, en »°P van Jutland. l'nmaal was spreekster Cs lands wUs Jlands eer) een dikke sigaar aange- Jf'n. waarvoor niet kon worden be- J'nkt. maar overigens kon zij met !"*ts dan goede herinneringen aan het tnd van Hans Andersen naar Ncder- '>nd tArugkereau en „Het Vrije Toneel" geeft er een kostelijke uitbeelding aan. waaraan Cor Ruys zelf ongetwijfeld zou hebben ge smuld Ton van Duinhoven, Eric van Ingen en Wllly Ruys spelen het trio misdadigers, dat de stukken er af vliegen, en toch zo beheerst, dat het een doorlopend genot is. hun sjjcl te volgen. ZtJ vormen samen het grote succes van de opvoering. Hoe wel in een klein ondergeschikt rolletje optredend, dient naast hen direct ge noemd Ncll Koppen, die tot tweemaal toe een open doekje verwierf. In ver houding tot genoemden, zyn de overige rollen van minder importantie, maar ook zi) werden uitmuntend vertolkt. Spe ciaal Wim van den Brink als de slechte zakenman en Henny Orri als Isabelle mogen nog vermeld. Sara Heyblom, zon der bepaald te detoneren, scheen cle Iet wat larmoyante oudere dame-rol toch niet geheel te liggen. De vrijwel gevulde zaal het was de 6e abonnementsvoorstclling bracht aan het slot het wakkere gezelschap, dat zo prachtig het verlies van zijn leider weet tc dragen, een ovatie. Aan de dames werden bloèmen aangeboden. M. Wederom bijna f 4000, voor Rampenfonds Dc stand van de geldinzameling voor het Nat Rampenfonds wijst momen teel een bedrag van ruim f. 156.000 aan. Op de girorekening van de Gemeente ontvanger werd een bedrag van f 560.80 overgeschreven, t.w. van Leidse Mak. Ver-, f. 50.-, Dir. en Pers. D. en S. f. 460.80 en G. F. E. K. f. 50 - Op de bankrekening van de Gemeen te-Ontvanger werd een bedrag van f. 790- gestort. Een der plaatselijke banken maakte gisteren rechtstreek.-, aan het Nationaal Rampenfonds f 56.351.23 over. Voorts kwam via dc kas \an de Ge meente-ontvanger een bedrag van f. 2448,55 b'nnen. als volgt gespeci ficeerd: Opbrengst Cineac-voorstellin gen Luxor Theater f 1 319.85, Opbrengst O lebollen verkoop f 981 20. H O. f 50 -, Gereformeerd Jeugdhuis f. 47 50, H. B. f. 50- De Rudolf Steinerschoo' zorgde ten slotte voor een bedrag van f 15- SUMUS. NIET SANCTUS Verschrijven is menselijk, al mag het niet voorkomen! Intussent ls voorgekomen en 't heeft zelfs óns. laten lachen. Er is natuurlijk geen sprake van ,.Uno Sanctus Animo", dit moest zyn „Uno Sumus Animo". De goede verstaander heeft echter ook aan d.t halve woord wel voldoende ge had Maar vooral dc Latinist zal "t nat vreemd in het oor hebben geklonken! Bij beschikking van de minister van Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen is benoemd voor het tijdvak van 1 Fe bruari 1953 tot en met 31 Januari 1954 tot wetenschappelijk ambtenaar bij de Universiteitsbiblotheck aan de Rijks universiteit alhier dr P. C. Boeren. Er was gisteravond in de boven zaal van „Het Gulden Vlies" zeer veel belangstelling voor de foto-demonstra tie van dc ta. Wolfs ag Er stonden zes vergrotingsapparaten opgesteld en na dat de hcer Wolfslag een praatje over het vergroten had gehouden, konden de foto-amateurs hun eigen negatieven ter plaatse laten vergroten, waarbij spe ciale aandacht werd geschonken aan de versohil'ende gradaties papier, trucjes van doordrukken, enz. Ir P. J. C. Vos f In de ziekenverpleging aan de Prin sengracht te Amsterdam is gisteren ge heel onverwacht op 49-jarlge leeftijd overleden Ir Pieter Jacobus Chrlstiaan Vos. directeur van de N V Koninklijk» Nederlan'dse Vliegtuigfabriek Fokker. Het overlijden van lr Vos ls niet alleen voor de Fokkerfabrieken een grote slag. maar tevens een verlies voor de Nederlandse Luchtvaart, die in hem een belangrijke, bekwame en stimulerende figuur verliest. Sluiting der Haarlemse bioscopen? De Nederlandse Bioscoopbond deelt mede: „De Haarlemse bioscoopexploitanten overwegen thans hun filmvoorstellingen buiten de gemeente te geven, omdat het gemeentebestuur niet toegankelijk is ge bleken voor hun bezwaren tegen de dis criminatie der bioscopen In de heffing van de vermakelijkheidsbelasting en te gen de naar hun mening laatdunkende wijze, waarop het gemeentebestuur deze kwestie heeft behandeld, sluiting van de bestaande bioscopen moet worden ge vreesd. Men stelt zich voor te handelen naar analogie met andere amusementsbedrij ven (circus, variété), die de gemeenten mijden waar een h.i. te hoge belasting wordt geheven. De Haarlemse bioscoopexploitanten hebben steun gezocht bij hun bedrijfs organisatie". Weer 15 jaar geëist wegens doodslag Opnieuw is vanmorgen, ditmaal door de Procureur-Generaal bij het Amster dams Gerechtshof mr J Hoeffelmann, de maximum straf van 15 jaren wegens doodslag geeist tegen de 25-jarlee sla gersknecht J Steenbakker uit Haarlem, die in eerste instantie na een cis van 15 jaar door de Haarlemse rechtbank tot 12 jaar was veroordeeld. Od 23 Juni j.l. was het deze s'agers- knecht. die - zoals hii later heeft toe gegeven - de 53-jarige scheepsbouwer J. E. M Dikmans in diens werkplaats aan het Spaarne van het leven heeft beroofd door hem met een voorhamer diverse slagen op de schedel toe te die nen. Het Hof zal 10 Maart uitspraak doen. Zaak naar ander Hof verwezen In hoger beroep heeft het Gerechts hof te Amsterdam destuds H. Pluer en M. C Peeters. beiden te Bussum. ver oordeeld ieder tot 20 jaren gevangenis straf m verband met het mishandelen en doodschieten van de boswachter Van der Schagt op 17 Juni 1947 te Hilver- In cassatie heeft dc Hoze Raad we gens gebreken in de bewijsvoering het arrest vernietigd en de zaak naar een ander Hof verwezen. Nieuwe Zondagswet komt in Tweede Kamer Bewogen geschiedenis van 1815 tot 1953 trol vergeefse pogingen tot herziening (Van onze parlementaire redacteur) Deze week zal de Tweede Kamer vermoedelijk beginnen mei de behandeling van het ontwerp voor een nieuwe Zondagswet. Het ontwerp daartoe werd reeds in 1948 ingediend, het voorlopig verslag kwam pas op 11 Maart 1952 van de pers en de Memorie van Antwoord is gedateerd: 22 October 1952. De nieuwe Zondagswet zal in de plaats moeten komen van de Zondagswet van 1815. Het grote verschil tussen beide valt reeds op uit de betiteling. De wet van 1 Maart 1815 houdt in „voorschriften ter viering der dagen aan den openbaren Christelijken godsdienst gewijd." Thans, in 1953. gaat het om het geven van voorschrilten „ter weg neming van beletselen voor de viering van, en ter verzekering van. de openbare rust op de Zondag". Grote belangstelling voor proces-Hamid Vertegenwoordigers van de Neder landse. Amerikaanse en Australische ambassades zullen het proces tegen Sul tan Hamid II. dat morgen begint, op de publieke tribunes bijwonen. De 200 be- schikbare plaatsen zijn onder 600 gega- I digden verloot. Van de toepassing van de wet van 1815 komt in dc praktijk niet veel te recht. Dat behoeft geen verwondering te wekken wanneer men de tekst van deze wet leest. Alleen artikel 5. waarin te lezen staat dat de politie moet wakep tegen gerucht in de nabijheid van kerk gebouwen en in het algemeen tegen al les wat hinderlijk zou kunnen zijn voor de godsdienstoefening, vindt nog toepas sing. Voor het overige is de wet van 1815 een dode letter geworden. Te merkwaardiger is het dat pas nu een nieuw ontwerp in behandeling komt, omdat men er reeds omstreeks het midden van de vorige eeuw vrij algemeen van overtuigd was, dat de wet niet in overeenstemming was met dc maatschappelijke ontwikkeling. Ve le rechters toonden duidelijk het met de wet niet eens te zijn door belache lijk lage boetes, bijv. van één dub beltje, op te leggen wegens de steeds vcelvuldiger overtredingen. Aandrang uit de Kamer om de wet in te trekken, althans te herzien, stuit ten echter bij achtereenvolgende mi nisteries op verzet. Tijdens een. in 1862 in de Tweede Ka mer gevoerde discussie, kwam minister Goddefroi tot de conclusie dat de tijd voor intrekking van de wet nog niet rijp was. al gaf hii wel als zijn opvatting te kennen dat de Zondagswet in beginsel met was in de geest van de Grondwet, omdat opwekking tot Godsdienstzin niet behoorde te liggen in de bedoeling, of. in de handeling, van het Staatsbestuur. In een rapport van de Maatschappij tot (Ingez. Med.-adv.) LAST VAN JEUK? Bel die jeukende plekken met Débra* line, die de (euk onmiddellijk stilt. En kort daarna is Uw huid y weer volkomen gaal. SCHAATSENRUDEN Wedstrijd Noorwegen-Nederland gaat niet door In verband met bezwaren van Zweedse cn Finse zijde tegen het houden van een landenwedstrijd tussen Noorwegen en Nederland in het kader van de Scan dinavische titelwcdstrijdcn op 25 en 26 Februari a.s. zal deze ontmoeting niet doorgaan. In plaats daarvan zal in de pauze van dc Scandinavische kampioenschappen een Invitatiewedstrijd worden gereden over 1500 cn 50Ó0 meter, waaraan Noorse en Nederlandse rijders zullen deelnemen. CRICKET. DERDE TOETSWEDSTRIJD WEST-INDIË—INDIA. Aan het einde van de vierde dag van de derde toetswedstrijd tegen West- Indië stond India, met nog zeven twee de innings wickets in handen. 82 runs voor. Evcrton Weckcs. die de vorige dag 159 n. o. scoorde, kon slechts 2 runs aan zijn reeks toevoegen Zo werd het eerste inningstotaal 315. tegen 279 voor India. In de tweede Innings scoorde India 118 voor het verlies van drie w ickets. Leidse Schaakbond Sassenheim I is gisteravond een laatste poging begonnen om aan de dreigende degradatie te ontkomen. In haar voorlaatste wedstrijd tegen het bezoekende Noordwijk slaagde het er in een gelijkspel te bereiken en door nu ook de laatste wedstrijd tegen Voorschoten I te winnen, kan het misschien nog net. behalve L.S.G. IV ook Caissa I de rug laten zien. Erg waarschijnlijk lijkt dit evenwel toch niet. want het ls niet aan te ne men. dat Caissa er niet in zou slagen de wedstriid tegen LS.G. IV te winnen. Het overzicht luidt: C van der Lip (Sassenheim I)— A Vcefkind Noord wijk i 10: F. MugieP Bedijn 10: F. van DijkG. J M. Maryt 02: H. KleiwerdaJ. Turk 0—1; B. van Mey- gaarden—J Hooeeveen 1—0. J de Jong- J. Plug 0—1; M KoppenaalA. Leen heer 01: C. P. van Nieuwkoop)J. van der Meer 10: G. StaringJ. J. Bizot 01: J. C. Stegwee—F. Hoek 1—0. To taal 55. De om het kampioenschap van de 3de klasse D beslissende wedstrijd NZ.H. II —Warmond heeft nog geen einduitslag gebracht, maar de mannen van de tram staan met 43 voor cn zullen vermoede lijk de wedstrijd gaan winnen. In dat geval zullen de bordpunten de doorslag moeten geven en daarvan valt niets te voorspellen. De gedetailleerde uitslag luidt als volgt: C Hoek «N.Z.H. II» M. D. Bergman (Warmond" 01; H. Tijsterman—W. Landman 10: „N.N." J van der Ploeg afg.; R. Tijsterman P. Wassenaar afg.; J. P KwcstrooA. Warburg 01: A van de EykclC. J. Meskers 1—0: Jac. NoortA. van Bladel 0—1; D. van de Vijver—F. J J Slager afg D. Meverlnk—W. G. A Kuehlin 10; S. LeenheerJ. C. van Bladel 1-0 Totaal 43xxx. ZWEMMEN. Watervrienden zwommen voor diploma De Leidse Watervrlendcn Maandagavond In dc .Overdekte" bet zwemdiploma A en B. Dc geslaagden waren Diploma A (Jongens i: Jan Tlmmers. Bob de la Bilc. Slank Bink. Leenden de Hoed. Henk Kasteel. Jac. Plelanen. Mar tin Pauw. Aad Erades, Jerrl Kwcstroo. Karei Kwcstroo. Leo Scrvnns. Freek Ne- kenman. Jan de Graaf. Dlck Glasbergen. SJaak van Wezel, Bart van Wezel. Jaap Kolderman. Gerard Beurse. Diploma A (meisjesl: Wlllv Jansen. Janny Kouwen. An Brummelknmp. Nclly Visser, Rla do Raad. Janny Bakker. Diploma B (Jongens): Rlnus Pllnackcr. Bram Truyers. Diploma B (meisjes i. Hcnnv de Leen. Rla Zaalberg. Tlny Glesen, Gea Jonker. Dlna Noest. Els Hopedoorn. Ans Pompc. VOETBAL. Zaterdagvoetballers oefenen te Noordwijk Zaterdag a.s. vindt op het terrein van „Noordwijk" de tweede oefenwedstrijd plaats ter voorbereiding van de wed strijden tegen België en Frankrijk. Na deze wedstrijd zal de KC. overgaan tot het kiezen van een selectiegroep. die verder zal worden voorbereid voor deze wedstrijden. De elftallen zijn: Elftal A: Woudsma (DES': Wilhelm SNL' en Verdoes (Quick B>; v. d. Weljden (Zwaluwen'. Schaap en De Best 'beiden Quick B': Bout 'Huizpn', Heinen (Spakenburg'. Hiensch 'RCL'. Loosman 'Zuldvogelsi cn Dykstra (Leeuw. Zwaluwen'. Elftal B: Bauw (Quick B.); v. d. Gie- sen (NSW' en Jansen (CSVD'; Keur 'AMVJ'. Bos 'Zuidvogels' en Spin 'Sparta E': Krijgsman 'RCL'. Wle- senckker <Zuid\oeels>, Ponstein 'DES'. Steenbeek iQuick B.» en Koops 'Sparta E). (Sportkroniek' A. J. C. neemt Norton over Dc aandelen van de Norton Motors Limited zullen worden overgenomen door de .Associated Motor Cycles Limited of London, fabrikant van de AJS en de grootste Britse concurrent van Norton. De directie van Norton, die meer dan 505 der aandelen in haar bezit had, heeft besloten deze aan de AJC over te doen en heeft blijkens een ofLciële me dedeling de ovsr.ge aandeelhouders ge adviseerd hetzelfde te doer.. Naar ver luidt is hiermee een bedrag van I mil- lioen pdst gemoeid. De directeur-generaal van Norton. Gilbert Smith, verklaarde in dit ver band: „WD zullen als een afzonderlijke fabriekseenheid blijven bestaan onder dezelfde leiding, en ons met dezelfde verbetenheid van vroeger in interna tionale wedstrijden doen gelden". HENGELSPORT. „Dc Brasem" hield haar laatste wedstrijd in dit seizoen te Aalsmeer. Na 2 maal 1 uur vissen was de 6tand als volgt: 1. J. Hartevelt met wissel- bekers voor gewicht en aantal; 2. A. J. Eradus met wisselbeker grootste bliek; 3. P. Eradus; 4. W. Poelgeest; 5. J. de Wetering: 6. J W. Planjer en extra prijs eerste gevangen vis; 7 J. de Haas; 8 C. Kromhout; 9. J. stouten; 10. A. Bouwman. i Sportsplintcrs TAFELTENNIS. Franse damesploeg sloeg Nederlandse in Nijmegen In Nijmegen werd een landenwed strijd voor dames gespeeld tussen Ne derland en Frankrijk. De uitslag werd 72 voor de Franse speelsters. De gedetailleerde resultaten waren: Nora van Megen (Ned.i si. Monique Albert (Fr i 21—11, 21—17; Coby van Megen (Ned verL van Jeanne Delay (Fr.) 21—19. 1021, 10—21; Tine Mos- tertDe Zeeuw (Ned i verl. van Claude Rougagnou (Fr.) 921. 6—21; Nora van Megen verl. van Jeanne Delay 25—21, 21—18 20—22; Coby van Megen verl. van Claude Rougagnou 20—£2. 11—21: Tine MostertDe Zeeuw sl. Monique Albert 21—18. 21—15; Nora van Megen verl. van Claude Rougagnou 1621, 1221; Tine MostertDe Zeeuw verl. van Jeanne Delay 18—21, 13—21; Coby van Megen verl. van Monique Albert 20—22, 19—21. Ilio Colli, een van de beste Ita liaanse afdalingsspeeialisten. die bij de Zondag jl te Madesimo gehouden ski wedstrijden in botsing kwam met een boom en zwaar gewond werd, ls de vol gende dag overleden. Hy is 22 jaar ge worden. De Duitse voetbalbond cn het be stuur van FC Köln hebben toestemming gegeven aan de doelverdediger van PC Köln onze landgenoot De Munok. om op 12 Maart a.s. tc Parys te spelen in het elftal oer Nederlandse professionals, dat tegen Frankryk zau uitkomen ten behoeve van de slachtoffers van de wa tersnood ln Nederland. Voor de eerste klasse van de league werd de wedstrijd Charlton Athletic- Blackpool gcsjjeeld. Charlton won met 20. De Rus Wladimir Minaschkin. die een week geleden de 100 meter school slag m 1 min lij) sec zwom en daarmee als eerste zijn naam op de nieuwe lyst van wereldrecords plaatste, heeft dit record alweer verbeterd. By wedstrijden tc Leningrad liet hy nl 1 min 11,2 sec voor zich afdrukken. Voor het biljartkampioenschap van Nederland eerste klasse 47/2. dat van 12 tot en met 15 Maart a.s. in Den Haag wordt gespeeld, hebben zich uit de voor- wedstryden de volgende deelnemers ge plaatst B van Arnen (Rotterdam'. J. A. Elchelshelm (Rotterdam). J. H. de Jong (Rotterdam', H J. de Kleine jr (Zwolle'. S van Lochem (Amsterdam', A A. J van Loon (Bergen op Zoom'. H. Scholte (Eindhoven) cn C. Nljdevelt i Amsterdam). Nut van het Algemeen werd de Zondags wet zelfs een hinderpaal genoemd op de weg van ontwikkeling der zedelijk heid. En hoewel tegen deze opvatting van Anti-Revolutlonnalre en Rooms Ka tholieke zijde ernstig bezwaar werd ge maakt. scheen zich in regeringskringen langzamerhand een neiging te ontwik kelen om de Zondagswet zó om te wer ken, dat verschillend bepalingen naar andere wetten konden worden overge bracht, In het laatst van de vorige eeuw werd het verlangen sterker om de Zondags rust, w&&r mogelijk, in te voeren, cn dit verlangen wordt bevredigd in vele socia le wetten; dc arbeidswet, de mijnwet.de stuwadoorswet, de winkelsluitingswet.de drankwet, terwijl ook het spoorwegver keer in 1902 aan dit streven naar be vordering van de Zondagsrust werd aan gepast. Intussen had men in de Kamer niet stil gezeten, al duurde het tot 1875 voor dat er aan de totaal verouderde Zon dagswet iets scheen te zullen worden gedaan. „Scheen", want hoé goed de minister van Justitie, mr A E. J. Modderman, het ook bedoelde hij achtte afschalfing van de Zondagswet eis des tyds, maar invoering van een Zondagswet gewenst, zoals dr J. Th, Visser het uitdrukte er kwam van de goede voornemens van deze minister niets, ten spyt de steun, welke hem zowel van het A R, Kamer lid Donner als van Lohman gewerd. Het indienen van een ontwerp van een nieuwe Zondagswet was voorbehouden aan zijn opvolger, baron Du Tour. Het werd in 1886 aangeboden, maar bleef on afgedaan Het volgend jaar werd het weer aangeboden, maar het kwam ze'fs niet tot een behandeling in de afde lingen. Toch had dit ontwerp wel beteke nis. voor zover het tot uitdrukking bracht wat reeds lang een algemeen verbreide opvatting was. nJ. dat het doel van de Zondagswet niet mag zijn de viering van de Zondag, maar de rust. De Zondagswet, anders gezegd, heeft geen religieuze, maar een sociale strek king. De wet van 1815 sprak van „de nood zakelijkheid om. op het voetspoor onzer godsdienstige voorvaderen, die daarop steeds den hoogsten prijs stelden, de pligtmatige viering van den dag des Heeren en andere dagen, den openbaren Christelijken godsdienst toegewijd, door eenparigheid cn voor de gehele uitge strektheid der Vereenlgde Nederlanden algemeen-werkende maatregelen te ver zekeren". In 1887 ging men er van uit dat de wet slechts de mogelijkheid dient te openen dat de Zondag door ieder gevierd kan worden. De wetgever heeft er niets mee te maken of men dc Zondag wil vieren. Maar. zoals gezegd, het ontwerp-du Tour kwam niet. ln behandeling cn zo sukkelde men verder met ccn volkomen onbruikbare wet. Het zou te ver voeren hier uiteen te rafelen tot welke onmogelijke en on houdbare situaties deze verouderde en Kerkelijk Leven PRF.DIKBEl RTF.N VOOR WOENSDAG Boskoop Ned. Hcrv. Kerk- 7.30 uur ds q. c. Tromp. Biduur voor het gewas. Katwijk aan Zee Kapel: 7.30 uur ds P. P. J. Monster. Ned. lier». Kerk: Beroepen te Hulzen (NH i. ivac. J. Zwljncnbure). L. Vroeg- lndcwey te Papendrccht Benoemd tot hulpprediker tc Delft ds G. E Huizing te Drclschor; tot hulppred. voor het centrale gedeelte Mijnstreek. W. D. J. v. d. Kaden te Kaalheide (L.l. Bedankt voor dc be noeming tot hulppred. te Jullanadorp- Callantsoog, W. J. v. Eldcn. as. cm. pred. te Haarlem. fhr. (ieref. kerken Bedankt voor Hil versum O. M. Baan te Dordrecht. rieref. kerken Beroepen te 's-Grave- land. A Wierslnga te Scnagen: te Maas sluis. T Spil kor te Benuebroek: te Wljhe P. B. Suurmont te Oppenhulzen. Theologisch instituut der Rijksuniversiteit Utrecht geopend Gisteren is de officiële opening ge schied van het Theologisch Instituut der Rljks-Unlversitelt te Utrecht. Mr dr G. A. W. ter Pelkwljk, voorzit ter van het college van curatoren, noem de de nu tot stand gekomen verbeterin gen zeer groot en reide, dat de facul teit steeds nauw contact heeft gehad met het le»en en het volk en daarvan her haaldelijk de terugslag ontvangen. Prof dr H W. Óbbink, hoogleraar-di- reerteur en voorzitter van de faculteit der godgeleerdheid gewaagde van dank baarheid cn blljdsohap. Vroeger zou het ongelofeiyk zijn ge weest. dat er een theologisch Instituut zou komen, en toch ls het van veel be lang. want de theologie ls de weten schap. die uitmondt ln wat het wezen van de mens raakt. Spr. aanvaardde dan ook met grote erkentelijkheid deze erfenis uit het verleden, waarna hU dank uitte voor het feit. dat men nu ln de meest letterlijke betekenis, ook bin nenshuis verbonden Is met de universi teit Spreker hoopte op een Intensief ge bruik tot ontwikkeling van de weten schap en tot bloei en roem van de oude Alma Mate:. Rector magnificus prof Koningsberger vertolkte de gelukwens van de senaat. Hoewel de universiteit zich wel erg de centraliseert Is er dan in dit geval toch maar sprake van .entralisatie, waaraan spreker nog enige beschouwingen vast knoopte. tot een dode letter geworden Zondags wet kan lelden en ook heeft geleid En omdat er niets gebeurde, kwam het er praktisch op neer dat van een toe passing der Zondagswet geen sprake kon zijn. Het duurde tot 1920 nadat Kuyper in 1905 tengevolge van zyn aftreden als minister aan zijn voornemen tot een nieuwe Zondagswet te ontwerpen, geen gevolg had kunnen geven toen Ruya de Beerenbrouck met een ontwerp van een nieuwe Zondagswet kwam. Er ls op dit ontwerp veel entiek losgekomen en het ls dan ook nimmer ln behandeling gekomen. Van regeringswege zijn echter zoala reeds gememoreerd, bij partiele regelin gen tal van voorzieningen met betrek king tot de Zondagsrust getroffen. Maar bevredigend konden al deze maatregelen toch niet zijn, omdat er nog steeds ver schil van mening kon bestaan over de vraag wat al of niet een godsdienstige algemeen erkende feestdag is. Door het ontbreken van de juiste om schrijving zijn er al heel wat moeilijk heden ontstaan. Het ontwerp van 1948, dat nu bij de Tweede Kamer in behandeling zal ko men, zal nu aan deze leemten een einde moet maken. Het ontwerp wit niet anders dan de uitwendige belet selen. welke aan de Heiliging van de Zondag in de weg staan, wegnemen. Er is slechts behoefte, aldus de Memorie van Toelichting, aan bescherming van de openbare godsdienstoefening en van de openbare rust op Zondag. Dat wil niet zeggen, dat het open bare leven op Zondag behoort stil te staan. Velen toch geven aan de Zon dag een andere bestemming dan die van een Gode gewyde en geheiligde dag en aan dez.e ontwikkeling van het gemeenschapsleven mag stellig niet voorbij worden gegaan. In dit verband moet grote aandacht worden geschonken aan het vraagstuk van de sportbeoefening. Daarover zijn bij het laatste begrotingsdebat in de Tweede Kamer opmerkingen gemaakt, waardoor het vraagstuk van wat men dan noemt de „Engelse Zaterdag" in het brandpunt der belangstelling is gekomen. Het zal ook thans wel weer worden aangeroerd bU het Kamerdebat, al houdt het met het ontwerp slechts zijdelings verband. Tot een uitputtende discussie zal het, gelet op de gecompliceerdheid van het probleem, niet komen, laat staan tot een oplossing er van. De discussie heeft de belangstelling voor de nieuwe Zondagswet echter gaande gemaakt De Zondagswet, die in 12 artikelen een op lossing voor vele vragen tracht te geven, scheert niet alle openbare vermakelijk heden over één kam. Zü geeft voor de Zondagmorgen stren gere voorschriften en zij opent daar naast de mogelijkheid om op grond van plaatselijk heersende omstandig heden het regiem voor de Zondagmor gen uit te breiden tot de gehele Zon dag. Een gemeenteverordening mag geen punten regelen, welke in de wet zijn voorzien, en zij mag ook geen be palingen bevatten omtrent sportbe oefening. welke niet als openbare ver makelijkheid wordt georganiseerd. In het voorlopig verslag is er echter aandrang op uitgeoefend de grote wed strijden naar een dag in de week te ver plaatsen. Men wil de vrijheid van de In dividuele burger beperken, maar het moet nu ook niet zo zyn dat de vrUheid van de Christen, met betrekking tot de rustdag, in het gedrang komt door rust- verstorend rumoer. Uit deze enkele aanhaling blijkt reeds hoeveel er in de loop der bewogen ge schiedenis van de Zondagswet van 1815 is gewijzigd. MARKTBERICHTEN LEIDEN. 24 Febr. Vette varkensmarkt. Aanvoer 543. Prlis oer kc. l-ve.id rew clit zware 178—180. llclUe 18>— 182. zcuiera 174—178. zeugen 158—162. Handvl sle pend. afloop minder. LEIDEN 24 Fcbr. Coöp. Groentenvcl- llnsr. Per lOn kc.: rodo kool 10.2014.60, gele kool 14. groene kool 18 60—24.40. boe renkool 4246. prei 60, kroten 9.70. uien 11—53. peen 11—20. spruiten 1647. wit lof 7.3049. winterpeen 88. Per 100 bos: selderie 13.30. BODEGRAVEN. 24 Febr. Kaasmarkt. Aanvoer 25 partilen. Ie srt 2.322.36. 20 srt 2.282.31. extra 2.40. Handel kalm. BOSKOOP. 23 Febr. Bloemenveiling. Diversen oer bos van 10 stuks: Amandel bloesem 6075. Sier kers Rosea 1.402 60. Idem Hizakura 1.201.70. Azaleabloemcn 1,60, Forsythia takken 1.001.60. Prunus- trllobatakken 701.20. Mahonlablad le srt 5685. Idem 2e srt 2837. Androroe- dablad 31—35, Balroaen 70. katjes 1830. Fiecsla's 3441. Diversen per tak: Aman del bloesemtakken 1014. Slerkers. Ro se a takken le srt 70—80. Idem 2e rt 34—51 Idem Hlzakuratakkcn le srt 3560. idem 2e srt 23. Azaleamolllstakken le srt 37 61. idem 2e 6rt 2429. Forsythia takken le srt 2432. idem 2e srt 17—21. Prunus- trllobatakken le rt 2127. Idem 2e srt 1519. Balrozen 1922. Rhododendron- koppen per kop le srt 3642. Idem 2« srt 1827. Maenollakpoppen lilabioem per knop 2830 .Idem wit 25—31. Idem blauw 28. Diversen per stuk: Jap. Aza leas 5080. Cyclamen grote planten 56 63. idem kleinere 2327. snllcroen per kg. 29. KATWIJK AAN DEN RIJN. 23 Febr. Groenteveiling Waspecn I 1829. ld. II 10—25. rode kool 7—13.30. gele kool 9 90—10.10. groene kool 7.50—24. boeren kool 1839. spruiten 4548. kroten I 510. Idem H 44 20. uien 3747. brcek- peen 66.10. knolselderie per 100 stuks 13—28. LISSE. 23 Febr, Het plantgoed van gla diolen glne vlot weg. Besteed werden voor: Bit O'Heaven 6 8 0 80. 4/6 0 50. 2 4 0 13 Bloemfontein 0 55 0 40 0 16. Dr Fleming 0 80 0.32 Leeuwenhorst 0.95 0 45 Mansoer 0.80 0 65 0.24: Memorial Day 1.35 0.85 Montgomery 0 65 0 50 0.20: Morning Kiss 120 0 80 0 32: New York 0 75 o 40 Nieuw Europa 1 60 0 90 0 30: Oranjezon 0 60 0.50 Plcardv 1 40 0 85 0.28: Red Fox 0 95 0.75 0.16. Rosa v. Lima 10.75 0.24: Sneeuwprlnsea 0 75 0.45 0 20: Vanquard 0 85 0.60. 0 24: Vin cent Aurol 0.85 0.65 0.14 Gladlolenkralen per liter: Alfred No bel 1.25. Boulogne 0 65. Joh. Strauss 0 60. Mansoer 0.60. Memorial Day 1.Mor ning Kiss 0.80. Nieuw Europa 0.75. Palet 5.Plcardy 0 75, Rosa van Lima 1 10. Snecuwpnnses 0 50. ROTTERDAM. 24 Fcbr. Veemarkt - Aan voer ln totaal 3070. Vette koelen cn ossen 500; gcbrulksvee 607 (197); vette kalveren 30: graskalveren 91 (53); nuchtere kalvc- -en 1614; varkens 31; paarden 85, veulens schapen of lammeren 99: bokken en geiten 9 Notering: vette koelen lc kw. 2.90 -2.96. 2e kw. 2 702 82. 3e kw 2 20—2 40 er kg., vette kalveren 2 852 95 2 75 85. 2.452 65; graskalveren 390. 340. 260 per stuk: nuchter kalveren 42. 38. 34 per stuk: slachtpaarden 2.10. 1.90. 1 80 per kc; Schapen 135. 115, 95; Lammeren 95 85. 70. kalfkoelen 1200, 1000. 860. melkkoeien 1200. 1000, 860: vare koelen 820 720, 650* Vnarzcn 875, 800, 680; Pinken 600, 525 400 per stuk. TER AAR 23 Febr. Groenteveiling Wit lof I 0 42—0 47. idem II 0,250 37 iccm Stek 0.110.15. spruiten 0.280 37, Idem afw. o.lö. uien afw. 0,13. waspcea 0.16. idem B 0.06 alles per ks.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 5