Een Staat wordt geboren!
SCHOONHEID UIT GEWELD
Ii
5 W
AS
Verblijdende ervaring!
WEKELIJKS BIJVOEGSEL van hel LEIDSCH DAGBLAD ZATERDAG 21 FEBRUARI 1953 Pagina 1
Washington weigerde Koningsschap
Zo de Here het Huis niet bouwt.
ÉÉL is er geschreven over de Franse Revolutie.
Véél zal er nog over geschreven worden. In Nederland is nog heden ten
dage een politieke partij, die haar ontstaan dankt aan een bundeling van de
strijd tegen de ideeën van de Franse Revolutie.
Wanneer wij de redevoeringen en de betogen van de meest bekwame
leider der Anti-Revolutionnaire partij, dr Abraham Kuyper, nalezen, dan valt
ons op, dat zijn houding tegenover de Franse Revolutie een heel andere is dan
die tegenover de Amerikaanse.
Vierkant nam hij stelling tegenover het begrip: volkssouvereiniteit, zoals die
uit de Franse Revolutie tot ons kwam. De Volkssouvereiniteit der Amerikanen
echter, kon hij onder zekere voorwaarden aanvaarden. Wat was dan in feite
deze Amerikaanse revolutie?
„Hé, is John daar?" roepl mevrouw
Jeanette Finlay, terwijl ze half bin
nen en half buiten H.M.'s „Bermuda",
een kruiser van 8000 ton hangt om haar
man te zoeken, die aan boord moet zijn.
De „Bermuda" is gedurende twee jaar
gestationneerd geweest op een basis in
het zuiden van de Atlantische Oceaan,
en de heer Finlay had dus nog geen ge
legenheid gehad thuis te komen, om
zijn dochtertje, dat na zijn vertrek nas
geboren, te zien. Het was een prettig
weerzien voor de Finlay's daar in Dc-
vonport
Nauwelijks is het kolkende bulderende watergeweld uitgeraasd en keert
de - maar al te vaak van koude en dood doortrokken - rust terug over de
geteisterde landen, of dit water brengt weer de schoonheid, die ons land tot
een der lieflijkste ter wereld maakt.
Vaak is het bittere schoonheid, schrijnend en kil, maar men kan er sierlijke
lieflijkheid in vinden, wanneer men haar losmaakt van haar wrede achter
grond. Zoals in de lente de oplevende frisse polders lieflijk zijn ondanks de
harde strijd tegen het meedogenloze water, waaruit zij zijn geboren.
Een sierlijke schoonheid die men telkens weer tegenkomt in het verdron
ken land, als men zich de moeite geeft, even door het overheerste leed
heen te zien. Een schoonheid zoals in dit lijnenspel van een eens trotse
toegang tot een rijke boerenhoeve. Het kan zijn bij de dijk van Halsteren,
waar zich een der meest huiveringwekkende taferelen van de stormramp
m heeft afgespeeld, het kan zijn bij het in trieste moedeloosheid ontruimde
Zierikzee, het kan zijn bij het verpletterende Stavenisse of op het verzwolgen
Goeree. Wij weten het niet meer, waar we deze stilte vonden, waarin zelfs
het licht rimpelende water geen geruis meer liet horen.
Woord van Bezinning
'i W,AES
r AARSCHIJNLIJK wordt de
wachting gewekt, dat hier
de onthulling zal volgen van
een schandaal, waarbij iedereen
gespannen toeluistert om tenslotte
in verontwaardiging en felle erger
nis uit te barsten: ,,'t Is toch bar
zou je zulke mensen niet achter
slot en grendel zetten hieraan
moet onmiddellijk van hogerhand
een eind worden gemaakt!"
Maar het is nog lang niet zeker,
of wij in dit geval nog verontwaar
digd kunnen worden.
Want dit is geen nieuw schan
daal. Het is eigenlijk reeds eeuwen
oud en het heeft zich blijkbaar
voorn 1 in kerken en onder Chris
tenen genesteld. Juist daar hebben
wantoestanden en ergerniswekken
de gewoonten helaas gelegenheid
om ongein nderd voort te woekeren.
Hoe vaak komt het immers niet
voor, dat mensen, in een vertrou
welijk gesprek, bekennen: „Meneer,
ik kan er niet meer toe komen
naar de kerk te gaan. Als ik zie,
welke mensen daar, dikwijls op de
voorste rü, zitten, heb ik geen rust
om te luisteren. Ik word in op
spraak gebracht. Het is voor mij
één brok ergernis".
ZEG NU alsjeblieft niet: „Dit is
een dooddoener, een doorzich
tig excuus om een verzuim
goed te praten".
Begin nu eens met dergelijke uit
spraken volkomen ernstig te ne
men. Tracht in ieder geval te luis
teren, ook al wordt het U voor de
zoveelste maal gezegd. Let niet al
leen op de heftigheid, maar ook op
de openhartigheid bij velen, wan
neer zij over bepaalde ervaringen,
waardoor zij diep gegriefd werden,
spreken.
Hier leeft, jaar na jaar en dik
wijls reeds van vader op zoon, een
„schandaal" voort of mogen wij
niet zeggen: hier Vreet een „schan
daal" voort dat in talloze men
senlevens onnoemelijke geestelijke
schade aanricht.
Hoge, heilige Idealen en ver
wachtingen. ook het geloof, ziin
door een begrijpelijke en gerecht
vaardigde ergernis stuk gemaakt.
En het tragische tevens een re
den om des te meer aanstoot te
nemen is, dat degenen, die voor
dit „schandaal" aansprakelijk zijn,
niet beseffen hoeveel onheil zij met
een enkel woord, een ondoordachte
daad of een simpel gebaar hebben
aangericht.
LATEN WIJ onmiddellijk afzien
van elke poging 0111 deze scheve
zaak met eigen middelen lecht
te maken.
Niemand minder dan Christus
zelf moet ons hiervan bevrijden
Hij heeft Immers een bijzonder
scherp oog voor alle wanverhoudin
gen, ergernissen en misverstanden.
Volgens het Evangelie heeft Hij
onomwonden gezegd: „Wee de
mens, die ergernis letterlijk
staat er „schandaal" veroor
zaakt".
Hiermee kiest Jezus partij voor
allen, die, in zijn tijd maar ook nu,
door invloedrijke en vooraanstaan
de „Heren" uit de „kerk", zonder
een greintje begrip of barmhartig
heid, worden veroordeeld en ge
minacht.
Jezus weet, beter dan wie ook,
hoeveel pijn de slachtoffers van
deze praktijken moeten doorstaan.
Hij weet, hoe ver deze mensen
van God worden weggedreven.
Hij weet. hoe hard en grimmig
zij worden gemóókt tegen alles wat
kerk en godsdienst heet.
Heeft Hij hetzelf niet aan den
lijve ondervonden, dat mensen al
tijd teleurstellen? Zelfs Zijn in
tieme vrienden hebben zich aan
Hem geërgerd. Judas voorop. Maar
de anderen niet minder, In de we
ken vóór Pasen staat dit grote
„schandaal" van de wereldgeschie
denis weer levensgroot voor ons
MEEN INTUSSEN niet, dat Je
zus' dringende en dreigende
waarschuwing aan degenen,
die ergernis wekken en schandaal
veroorzaken, ons niét raakt.
Het is zo verleidelijk te denken
aan anderen, terwijl wij zelf aller
minst vrijuit gaan.
Wat Jezus zegt, geldt allen.
Hij is de Enige, die gezag en
recht heeft ons tot de orde te
roepen.
Van Hem wil ik de terechtwij
zing, die allereerst voor mij bedoeld
is, aanvaarden.
Bemoeizucht van mensen onder
ling werkt meestal averechts..
Bij Jezus is dat uitgesloten.
Met berouw over de ellende, die
mijn gedrag en het gedrag van tal
loze mede-Christenen voor anderen
verooi-zaakt. buig ik mij voor Jezus.
Hij heeft de ergernis, Hem aan
gedaan, en het schandaal van Zijn
dood, omgezet In een niet te on
derschatten bevrijding, waarin Hij
met koninklijke goedheid ieder wil
laten delen.
Hij is nog steeds de Enige, die het
diepgewortelde schandaal van aan
stoot-geven en van verstoten-wor-
den. kan wegruimen.
Zelfs in de kerk. waar oude en
nieuwe ergernissen zich met een
taaie vasthoudendheid weten te
handhaven.
LS JEZUS, vla Zijn Evangelie,
ons. hierover zo fel aanspreekt
lees bijvoorbeeld MattheUs
18:7—11 durven wij dit schan
daal dan rustig, zonder de minste
verontwaardiging, aan te zien?
Wij zijn gewaarschuwd. Niemand
uitgezonderd.
De gevolgen zijn voor onze reke-
P. L. SCHOONHE1M,
Hervormd predikant voor het
buitenkerkelijk werk
Hoge Rijndijk 14a.
Een opstand tegen het wettig gezag de gewonden was er een andere zake-
van de autocratische koning George III, lijke regeling,
en tegen het wettig gezag van het En- Amerika was in nood.
gelse parlement. Wel had het te Philadelphia bijeen-
In de zevenjarige zee-oorlog (1756— gekomen Congres, op de avond van de
1763) had Engeland zich grote finan- 4de Juli 1776 de later
tlële offers moeten getroosten en het beroemd geworden
vond nu, „daar koloniën er waren ten onafhankelijkheids-
bate van het moederland", dat ook de verklaring aangeno-
Amerlkaanse koloniën haar deel zouden men. doch wat baat-
moeten bijdragen. te dit als men geen
Op een manier, die strijdig was met de leger had om de 011-
rechten dezer kolonisten, probeerde En- afhankelijkheid te
geland zijn schatkist weer te vullen. bevechten?
De Amerikanen, die zelfs een smeek- Vele Amerikanen
schrift naar Koning en Parlement zon- waren bereid hun le
den. het merendeel van hen was ven 111 de waagschaal
koningsgezind werden niet gehoord, te stellen. Vele Ko-
Hun vertegenwoordigers werden zelfs ningsgezinden sloten
niet eens ontvangen. zich zelfs bij de Re-
De Amerikanen, men.en die hard PUblitotlgn
waren geworden in de strijd tegen de l?oe,,m? 1 men Ult
Indianen, in de «tr()d om hei liesiaan. honderden troepen
vonden geen diplomatieke weg om tot waarin zens ae tucnt
een oplossing te komen, en toen de ontbreekt, een geor-
Engelse Oost-Indische Compagnie een dend leSer?
lading thee van 48000 pond, waarvan 0
invoerrechten moesten worden gehc-
ven. naar de haven van Boston voerde, T N tod van P°9d
wierpen een aantal als Indianen ver- zal ee,n staat die
klede Yankees, de twee overboord A worstelt met de
en daarmee was meteen de teerling geboorte, altijd de
geworpen. juiste leider vinden,
Duidelijker konden de kolonisten niet a^s de levensvatbaar-
tonen hoe zij over een en ander dach- heid voldoende is.
ten: no taxation, without represen- Want in tijd van
tation (geen belasting, zonder verte- nood voelt elk indi-
genwoordiging). Velen zullen zich dit vidu van het met ae
beroemd geworden zinnetje nog her- vrijheid worstelende
inneren. volk wat hem per
soonlijk ontbreekt.
IN Engeland verhief de oude, ziekelijke, ook voelt dus elk in-
maar nog altijd grote staatsman Wil- dividu, bewust of on-
liam Pitt zich: „Mylords, evenmin als bewust „bij wie de
ik U met deze kruk kan wegjagen, even- redding ligt",
min zult gij de tegenstand van Amerika Het Amerikaanse
overwinnen". vol, dat via zijn
„De Amerikanen zeggen dat gij geen Congres George Washington tot opper
recht hebt hun zonder hun eigen toe- bevelhebber van „alle legers" aanstelde,
stemming belasting op te leggen, en zij heeft zich bij deze keuze niet vergist,
zeggen dit naar waarheid. Ik erken dit integendeel.
eerste, onveranderlijke recht der Ame- Aan hem voornamelijk dankt Amerika
rikanen op hunne vrijheden volmondig, zijn vrijheid.
een recht welks verdediging tot het Ofschoon hij ervan overtuigd was. dat
uiterste hun volkomen vrij staat"de eerste dag van zijn opperbevel de
De machtige en nobele woorden van laatste dag van zijn roem zou zijn, aan-
William Pilt, Lord Chattam, bereikten vaardde hij de moeilijke opdracht, zon
de harten der conservatieve Engelsen der daarvoor salaris te willen ontvan-
niet, die merendeels minachting voelden gen. Door de zevenjarige oorlog min
voor dat volkje aan de overkant „dat 0f meer bekend met het vak, begreep
sprak van God en van de rechten van hij, dat hij slechts kon winnen wan
de mens en van de burger". neer het hem gelukte uit de benden een
Van welke mensen stamde dit volkje jeger te vormen. Dit zou alleen moge-
af?lijk zijn als hij zijn soldaten de hoge be
ginselen waarom het in feite ging, kon
DE oorlog brak uit. bijbrengen.
Het werd een oorlog 111 Niemands- Een soldaat leert alleen door een voor
land, want groot, enorm groot is beeld,
de Nieuwe werelden klein waren de Washington was in staat dit voorbeeld
legers. tg geven
De Koning, die wel begTeep, dat hij
er vlug bij moest zijn, liet in het moeder- Latere historici hebben met zichtbaar
land misdadigers bij elkaar ronselen. genot zijn "outcn aan het nageslacht
Van kleine Duitse vorsten „kocht" hij uitgestald. Alsof dat zün roem zou
bovendien nog onderdanen. In totaal kunnen verduisteren. Alsof een mens
werden er circa 30 000 Duitsers gegre- die deze laak op de schouders nam,
pen, uit hun bed gelicht of op klaar- haar feilloos zou kunnen volbrengen,
lichte dag overrompeld De hertog van Na de capitulatie van Yorktown, in
BrunswijkLuneburg bleek tot veel be- 1781, waarbij 7000 Engelsen zich over-
reia. Hu leverde aan George van Han- gaven, wilde het leger, dat ontevreden
nover 4300 man tegen een jaarlijkse was, omdat het Congres zijn beloften
subsidie van 12.000.—. De Hertog ont- t.o.v. van de pensioenen der soldaten
ving bovendien van elke soldaat nog niet hield. Washington tot Koning
7 handgeld. Van hen die sneuvelden verheffen En de burgers waren
kreeg hij het bedrag nog eens en voor er niet tegen. Zij waren immers tol
Is de wereld wel zo hord oIs we denken?
Nee: zij is het niet.
Bewijs? Over de enorme sommen, die bij het Rampenfonds binnenkomen,
hoeven we niet eens te spreken. Maar nu schreven we verleden week zo'n
klein stukje over de arme Willy uit Ossendrecht, die geen ouders meer had..
Ion klein stukje, dat ons uit de pen valt, wanneer 't hart over iets bewogen
is en waarvan we verder nooit veel verwachten. Maar nu de reactie!
Vele brieven ontvingen we met verzoek om inlichtingen, het Stadhuis belde
ons op.ook daar bleek zo 't een en ander binnengekomen te zijn en
telkens luidt het: „We zouden graag zo'n ouderloos kindje in ons gezin willen
opnemen".
„Het probleem laat me niet met rust" schrijft de een, „als ik maar zeker
wist, dat ik het kindje kreeg" een ander.
„Tot wie moet ik mij wenden?luidt aller parool!
Ziet: dat doet goed!
De menslievendheid is Gode zij dank! de wereld nog niet uit! Maar nu zitten
we er na onze spontane opwelling zélf een beetje mee! Tot wie zich
te wenden? Ons bescheid luidt: schrijf eens aan de heren Commissarissen der
Koningin in de provincies Zuid-Holland of Zeeland (ter Provinciale Griffie),
resp. te Den Haag en Middelburg, en U krijgt misschien wel spoedig ^er gelegenheid van de nieuwe
periode „Elizabeth" in Groot-Bnt-
antwoord!
Hoe dankbaar zijn wij, niet in het luchtledige te schrijven, maar dat er tannië hadden deze hardlopende
zóvelen zijn, in wier hart ons woord weerklank vond! hllisvi OllWCll ziell uitgedost in COS-
We mogen nu tenminste verwachten, dat gêèn kindje „ouderloos" blijft en tuillCS uit de lijd van de grote naam-
dat ze opgenomen worden in huizen, waar liefde en warmte stroalt. genote van de huidige Engelse
FANTASIO. Koningin, tijdens de pannckocken-
race. die in Olney in Buckingham
shire werd gehouden.
De winnares van de twee vorige
jaren, zegevierde ook dit maal over
haar tegenstanders; zij heet Isobcl
Dix en is 24 jaar oud. De panne-
koekenrace dateert van 1445; van
een traditie gesproken
nog toe door Koningen geregeerd.
Degene die het felst tegen dit voor
stel was, was Washington zelf.
Hij had huis en hof verlaten terwille
van de vrijheid. En terwille van die
zelfde vrijheid zou Amerika een Re
publiek moeten worden.
De Nieuwe Wereld was de Oude niet!
LATEN de geleerden, die nog altijd be
hoefte hebben „om te knabbelen aan
zijn roem", eens gaan tellen hoeveel
generaals in de loop der eeuwen Koning
geworden zijn.... hoevelen het graag
waren geworden. Gemakshalve kunnen
ze aanvangen bij de veldheren van
Alexander en eindigen bij Napoleon.
En zo het beeld der verwoestingen
door dezen aangericht, om te komen
tot hun vaak zo egoïstisch doel. deze
historici niet voldoende is, laten zij dan
tot zichzelven inkeren om na te gaan
hoe ze \aak zelf. „als koningen der we
tenschap" de kleinen hebben vernield.
Deze kleinen hebben toch ook een taak?
De doodgewone schoolmeester, die
George Washington heeft laten leen
in zijn klas, en die zijn kinderen uit
gelegd heeft waarom Washington,
nadat hij met algemene stemmen tot
de eerste President van het nieuwe
rijk gekozen was, zijn Bijbel openlegde
bij de tekst: „Zo de Here het huis
niet bouwt, bouwen de werklieden te
vergeefs", heeft daarmee aan het
jonge leven gebouwd, aan het jonge
leven dat morgen de stenen aan zal
moeten dragen voor het Huis van de
Toekomst!
