LEIDSCH mDAGBLAD SPOEDIG NOODWET DIJKENHERSTEL 91ste Jaargang DINSDAG 10 FEBRUARI 1953 No. 27836 Directeur J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Lelden Giro No. 57055 Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer f.6— per kwartaal: t 0 47 per week relefooD Dir en Adm.: 25041; Red. 21507 REGERINGSNOTA AAN TWEEDE KAMER Kosten ten dele voor Rijksrekening Thans bijna 66.000 geëvacucerden Industriële capaciteit onaangetast De minister-president heeft aan de Tweede Kamer doen toekomen de door hem toegezegde - zeer uitvoerige - nota over de watersnood. Hieraan ontlenen wij het volgende: Nadat hij zich persoonlijk op de hoogte heeft gesteld zegt de minister-president, dat het hem een behoefte is uitdrukking te geven aan zijn bewondering voor hen, die in welke functie ook bij de hulp verlening aan de getroffen gebieden hun krachten gaven en nog geven. De wijze waarop het volk van Nederland en het buitenland te hulp zijn gesneld, vervult de regering met trots en dankbaarheid. Zij is er van overtuigd, dat voorzover hier of daar critiek is geuit, deze niets afdoet aan de buitengewone prestaties, die zijn en worden gele verd. Mogelijk gemaakte fouten verzinken in het niet bij al het goede, dat is gepresteerd. Aanzienlijk is de materiële schade voor de getroffenen en voor ons land, maar zij kan worden hersteld. Groter is echter het niet te vergoe- den verlies aan mensenlevens. Het laatst hieromtrent bekende cijfer is J 1395. Voor verdere stijging moet worden gevreesd. Met dankbaarheid stelt de minister vast. dat de productie-capaci teit van de Nederlandse industrie als zodanig onaangetast is gebleven. De regering acht dit van grote betekenis. Juist nu de landbouwexport door het ten dele uitvallen van de landbouwproductie in dit vruchtbare gebied in Zuid-West-Nederland mogelijk enigszins zal verminderen, is het van belang, dat de rol van ons land als leverancier van indus triële producten door deze ramp niet is aangetast. Walerstaatkundige toestand jjj^eden Ml Weden" b"zondere moei" In het Oostelijk gedeelte van Zuid- Beveland worden een paar dijkeaten aangetroffen, die grote zorg baren, al is de diepte daarvan thans niet overmatig groot, de oppervlakte, die door deze ga ten wordt geïnundeerd, is echter zeer uitgebreid. Op Walcheren is men de situatie weer nagenoeg meester. Op Goeree en Overflakkee zijn een groot aantal gaten in de dijken gesla gen. Het dichten van het merendeel dezer gaten zal niet op ernstige bezwa ren stuiten. Een drietal is echter van zodanige omvang en de daarin optre dende stromen hebben zodanige snel heid, dat hier grote moeilijkheden kun nen optreden. Ook over de andere beschadigingen geeft de minister een uitvoerig overzicht. De duinen langs de gehele kust hebben het zeer zwaar moeten ontgelden. Het zal nodig zijn. dat de afgeslagen duinen weer op de daarvoor geëigende wijze zul len worden bijgewerkt. Voor het dichten van de grote gaten en soms ook voor aansluitende dijkcom- plexen moet de hulp worden ingeroepen Ten aanzien van de dijken wordt op gemerkt. dat de toestand in het alge meen thans enigermate is gestabiliseerd. Een groot deel van de gaten is van beperkte afmetingen en deze behoeven by het dichten geen bijzondere moeilijk heden te bieden. Voorts moet worden vastgesteld, dat op de meeste eilanden één of meer dijk- bresfn voorkomen, die wél bijzondere moeilijkheden bij het dichten zullen bie den en die een karakter hebben, dat doe; denken aan de gaten, zoals die aan het einde van de oorlog ln de zeewering tan het eiland Walcheren werden aan getroffen. Ook uit waterstaatkundig oogpunt zullen, teneinde uitbreiding te voorko men, alle gaten zo spoedig mogelijk moe ien worden gedicht. Dit stuit vaak op het ernstige bezwaar, dat vele zeer moei lijk bereikbaar zijn. Dit geldt zelfs voor de gaten van kleinere omvang, die wei nis materieel of weinig mankracht vragen. In Zeeland Is het eiland Schouwen en Duiveland zeer zwaar getroffen. Hier zijn een tweetal dtjkgaten ontstaan, regel Waterschappen) hierbij in het niet zinkt. In dit verband is de rege ring van oordeel, dat de kosten van het herstel van de hoofd- en buiten- waterkeringen geheel voor rekening van het Rijk zullen dienen te worden genomen. De regering heeft besloten de vol gende maatregelen te nemen: le. Zo spoedig mogelijk zal een ont- werp-noodwet worden ingediend, waarin een centrale verantwoordelijk heid voor het herstel van de dijken wordt geregeld. 2e. Het herstel van de dijken wordt onmiddellijk en zo snel mogelijk ter hand genomen. 3e. Indien de nodige snelheid van deze herstelwerkzaamheden zulks vor dert, zal de uitvoering van de Zuider zeewerken worden getemporiseerd. 4e. In algemene zin zal worden on derzocht op welke wijze herhaling van een ramp als deze kan worden voor komen. In het bijzonder zal dit onder zoek zich ook uitstrekken tot de mo gelijkheid van een afsluiting der zee armen. Het bedoelde onderzoek zal terstond worden aangevangen en met voortvarendheid worden voortgezet. 5e. maatregelen, die strekken tot het verkrijgen van een verhoogde veilig heid met betrekking o.a. tot de hulp verlening, organisatie van de waar schuwingsdiensten, enz. zullen worden genomen. Evacuatie en hulpverlening Ook onder dit hoofdstuk wordt een uitvoerig overzicht gegeven, waarvan he; merendeel van het medegedeelde reeds bekend is. Het is een gelukkige omstandigheid gebleken, dat de evacuatie-organisatie, waaromtrent bjj de nota van 22 October 1952 en bij de parlementaire behande ling van de wet verplaatsing bevolking uitvoerig mededelingen zijn gedaan, reeds tot stand was gekomen. Dienten gevolge konden de centrale evacuatie commissie en de Provinciale evacuatie- commissarissen met hun algemene plaatsvervangers en regionale functio narissen terstond in acne komen. Voor zover thans bekend, zijn de vol gende aantallen geevacueerdcn opge nomen in: Zeeland 9395. afkomstig uit Zee land; X.-Brabant. 26578, grotendeels afkomstig uit X.-Brabant en Zeeland, ten dele ook uit Z.-Holland; Z.-Hol land 24096. grotendeels uit Z.-Holland ten dele uit Zeeland; Utrecht 5729, af komstig uit Zeeland, ten dele Z.-IIol- land. Totaal 65798. Maatschappelijke verzor ging der getroffenen Het Nationaal Rampenfonds heeft ln overleg met de minister van Maatschap pelijk Werk een regeling getroffen om in speciale kosten van tewerkstelling dezer krachten te voorzien. Militaire hulpverlening Onder dit hoofdstuk wordt overzicht gegeven van de hulp, verieend door de drie onderdelen van de Krijgsmacht, be nevens van de militaire buitenlandse hulp. Ongeveer 150.000 dieren verdronken Rond 133.000 H.A. cultuurgrond is door deze ramp geïnundeerd of ge ïnundeerd geweest. Deze 133.000 H.A., d i. 5,71 van het totale areaal cul tuurgrond in Nederland kan onder verdeeld worden in: 82.000 H.A. bouwland, d.i. 8.91 v. h. totale Nederlandse areaal. 41.000 H.A. grasland, d.i. 3,11 idem; 10.000 H.A tuingrond., d.i. 9.41 idem; Uitgaande van de bebouwing in 1952 kan dit bouwland worden on derverdeeld in (het tussen haakjes ge stelde getal is het percentage van het totale areaal in Nederlandi: 32.000 H.A. gTanen i6.11). waarvan 12 000 H.A. tarwe (15,211. 13.700 H.A consumptie-aardappelen (8,611 15.000 1I.A. suikerbieten (24116000 H.A. peulvruchten (17,81 7500 H.A. vezel vlas (22,71); pl.m. 8000 H.A. andere gewassen. istaande ervaren apparatuur. Wat I schade in de privaatrechtelijke fectof betreft ligt het in het voornemen van d» regering de organisatie als volgt op to 1 bouwen i een buitendienst wordt ingericht, be staande uit een aantal regionale ramp- schadebureaux. waarin de betrokken I buitendiensten van de Departement"n van Financien, van Wederopbouw en Volkshuisvesting en van Landbouw. Vis serij en Voedselvoorziening zijn samen gebundeld. Aldaar geschieden de aan gifte en de registratie van alle schaden, I kunnen de voorschotten worden ge vraagd en uitbetaald, en wordt de en- quétering van de schaden plaatselijk I verzorgd In dew bureaux worden orga nen. aangewezen door drie betrokken i ministers, opgenomen, zodat de vaststel ling van de Rijksu tkeringen en van de voorschotten voor de schaden onder de verantwoordelijkheid van de drie minis ters, elk vcor zijn terrein, kan geschie den, de ministers zullen zelf beoorde- Hulp van buitenland Naast de aanbiedingen van hulp van de Overzeese Rijksdelen, alsmede van Nederlanders en Nederlandse organisa ties in het buitenland, is de hulpvaar digheid van buitenlandse zijde bijzon der groot. In een bijlage van de nota is een opgave opgenomen, waarin een aantal der aanbiedingen is opgesomd. V olksgezond heid De algemene gezondheidstoestand ln de noodgebieden is niet ongunstig; er zijn niet abnormaal veel zieken. De evacuatie van enkele kleine verpleeg inrichtingen is geslaagd. De grootste moeilijkheden voor de gezondheidszorg zijn gelegen in de drinkwatervoorzie ning en in de afvoer en destructie van verdronken vee. Aan de aanvragen om ziekenauto's is voldaan door de geneeskundige dienst Landmacht en Rode Kruis. Ook van hos pitaalschepen kon een dankbaar ge bruik worden gemaakt. Zo is bijv. de Van der Wijck (een veerboot van de dienst StavorenEnkhuizen, welke in enkele uien is ingericht tot noodhospitaal van 90 bedden' naar Dordrecht gedirigeerd. Het schip Rival met 20 bedden werd naar Dreischor, het schip Gusto naar Oude Tonge gezonden. Reeds op 1 Februari werd door het bureau der pharmaceutische hoofdin spectie van de Volksgezondheid een radiobericht uitgegeven met aanwijzin gen over de methode om door middel van chloorpraeparaten water te zui veren tot drinkwater Nog die eerste dag kon Maassluis, waar de waterleiding was uitgevallen, door middel van tankwa gens van drinkwater worden voorzien De volgende dag werd de watervoor ziening met tankwagens uitgebreid, i Twee militaire waterzuiveringsinstalla ties werden op verzoek van de pharma ceutische hoofdinspecteur naar Breda Gedirigeerd met bestemming Land van Heusden en Altena of Vlissingen. Door de inmiddels van de inspecteurs en uit radioberichten ontvangen geze- vens konden op 3 Februari maatregelen voor een goede verdeling der deels uit Duitsland aangevoerde zuiveringsinstal laties worden genomen. WEERBERICHT Buiïg weer De Bilt verwacht tot morgenavond: Veel bewolking met enkele buien. Langs cie kust van Holland en Zeeland aanhankelijk nog harde, overigens krachtige lot matige wind. hoofdzakelijk i >r;en Zuid-West en Zuid-Oost. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur). 11 Februari Zon op; 8.03 uur; onder: 17.46 uur. Maan op: 6 46 uur; onder: 14 10 uur. Hoogwater te Katwijk te 0.38 en 13 07 Bil nummer bestaat uit acht pagina's. van de grotere aannemers, die gespe cialiseerd zun in bagger- en grondwer ken. Uit de aard der zaak is het om ver schillende redenen noodzakelijk, da* met de werken zo spoedig mogelijk wordt begonnen Het is daarom niet mogelijk om daarvoor bestekken gei eed te ma ken, weshalve het in het voornemen ligt de uitvoering op basis van regiecontrac ten le doen geschieden. Het ligt in het voornemen de leiding van de uitvoering ln handen te leggen van de Rijkswaterstaat, die beschikt over een omvangrijk en in alle opzich ten goed toegerust technisch apparaat. Van de bedragen welke met het her stel der dijken gemoeid /uilen zijn. is op het ogenblik, zelfs bij grove be nadering. nog geen raming ie geven, Wel kan er echt» r reeds van worden uitgegaan, dat zij dermate hoog zul len zijn, dat de draagkracht van de getroffen onderhoudsplichtigen (in de Een luchtfoto van het volledig ge ëvacueerde Stellendam op Göercc. waar een wirwar van huisraad rn wrakhout in de overstroomde stra ten dobbert. gepubliceerde financiële tegemoet komingen In overleg met zijn amblenoot van Binnenlandse Zaken heeft de minister van Maatschappelijk Werk met mede werking van de Commissarissen van de Koningin een voorziening getroffen voor een coördinatie van de hulpverlening door de organisatie van het maatschap pelijk werk op provinciaal niveau. In de geteisterde gebieden, alsook ln de evacuatiegemeenten, bestaat grote be hoefte aan beschikbaarstelling van maat schappelijke werksters en gezinsverzorg sters om de getroffen bevolking bU te staan. Na een week van spanning en onzekerheid doen zich op moreel en psy chisch terrein vele moeilijkheden voor. Opruiming cadavers Kritiek is de toestand nog op Wal cheren. naar het pompstation van Middelburg door zeewater werd over stroomd. terwijl de bevolking nog vol tallig aanwezig is. De waterleiding van Vlissingen is te gering van capaciteit voor het gehele eiland. De aanvoer uit Zuid-Beveland blijft nog beperkt door schade aan de transportleiding. Indien de schatting van het aantal verdronken dieren juist mocht zijn. is le verwachten, dat de regelmatige verwerking van cadavers moeilijkhe den zal ondervinden. Reeds is om het onthuiden vlotter te doen verlopen in de noodslachtplaatsen te Dordrecht en Rotterdam tot villen en verkleinen van cadavers overgegaan. Inmiddels is hiervoor een andere geschikte plaats buiten de kom van Rotterdam ge vonden. Of de behoefte om tot he graven op grote schaal over te gaan zal ontstaan, kan on dit ogenblik n«» niet worden vastgesteld. Mocht dit no- noodzakcliiU worden, dan heeft de militaire overheid genietroepen en ma - teriaal beschikbaar voor het maken van massagraven. De verloren gegane voorraden ak kerbouw productie zijn moeilijk te schatten. Voorlopige taxaties wijzen op een verdrinking van: 25.000 runderen; 15.000 a 20.000 var kens: 2000 a 300 schapen; circa 1500 paarden en ruim 100.000 hoenders. Het overige vee. dat in deze gebieden aanwezig was. is grotendeels geëva cueerd. De verliezen aan verdronken vee zijn vooral ernstig op de eilanden Flakkee en Schouwen en Duiveland. ter wijl ook in West-Brabant aanzienlijke verliezen aan vee te betreuren zijn. Van het rundvee is op de genoemde eilanden vermoedelijk 80 k 90' verloren gegaan Aangenomen kan worden, dat geen ernstige schade is toegebracht aan vi tale bedrijven in de voedselvoorzienings industrie. Aandacht wordt besteed aan de mo gelijke herdistributie van het geëva cueerde vee voorzover de veebezetting thans plaatselijk te dicht is Wat de voedselvoorziening van de getroffen gebieden betreft, is na een moeilijke periode, die op 5 Februari ongeveer kon worden afgesloten, de aanvoer van levensmiddelen weer in meer normaler banen geleid. Nu inet de meeste plaatsen wederom voldoende verkeersverbindingen beslaan, kon het overbrengen van voedingsmiddelen per vliegtuig of met behulp van nood- convooien op enkele uitzonderingen na. worden beëindigd. Het laat zich aanzien, dat het ge wenst is de beginselen van de herver- kavelingswet Walcheren toe te passen voor die streken in het rampschade- gebied. welke daarvoor door bijzon dere omstandigheden in aanmerking komen. De regering is dan ook ran plan op zo kort mogelijke termijn ter zake voorstellen aan de Statcn-Gene- raal aan te bieden. Ook op het gebied van de visserij is schade geleden. De omvang van deze schade men drnke o.a. aan de oes ter- en mnsselkwekerij en aan de vissersschepen In de rampgebieden kon echter nog niet worden vastge steld. Schaderegeling Met volledige instemming van het Nationaal Rampenfonds is vastgesteld, dat tot de taak van dit fonds in de eerste plaats zal behoren de leniging van de nood en de vergoeding van schade in de persoonlijke sfeer d.w z. levensonder houd. kleding, dekking, schoeisel en huisraad. Daarnaast zal op de overheid een uit- gebieide taak rasten om door de ver strekking van bijdragen het economi sche leven in de getroffen gebieden weer op gang te brengen. Wat dit laatste betreft zullen voor niet door verzekering gedekte rampen schade. in de privaatrechtelijke sfeer, regelingen moeten worden getroffen in de geest van dit, vastgesteld in de wet op de materiele oorlogsschaden. Organisatie Schade-afwikkeling Het ligt in het voornemen van de re gering. dat de Ministeries, welke met de afwikkeling van de oorlogsschaden zijn belast, eveneens de afwikkeling van de rampenschade ter hand zullen ne men Daarmee zal de onderlinge samen werking zeer nauw dienen te zijn, ten einde de efficiency en de overzichtelijk heid van de administratie te bevorde ren. Bij de inrichting van het apparaat zal gebruik worden gemaakt van de be- Hct gat bij Papcndrecht. dat een breedte had van 85 meter, wordt gedicht door het opspuiten van zand. Een zinkstuk ligt gereed om tegen de dijk tot zinken te worden gebracht. len. m hoeverre de uiteindelijke vast stelling van de schaden aan deze regio nale organen kan worden gedelegeerd, dan wel deze van een meer centraal punt uit moet geschieden. De uitbeta ling van alle uitkeringen en de admini stratie daarvan vinden plaats bij het Centraal Verrekenkantoor van het Com missariaat voor Oorlogsschaden, voor- zoveel nodig met inschakeling van sub comptabelen. T erreinaf bakening De terreinafbakening tussen de drie ministeries, welke ook reeds voor de oorlogsschade geldt, houdt in grote trekken in. dat het Ministerie van van Wederopbouw en Volkshuis vesting de zorg heeft voor de schade aan gebouwd onroerend goed en schepen, het Ministerie Landbouw, Visserij en Voedselvoorzie ning voor de agrarische schaden en het Ministerie van Financiën voor de overige schaden. Het Ministerie van Financiën zal voorts, evenals dit bij de oorlogsschaderegeling het geval is. met de algehele coördinatie worden belast. Voor wat betreft de afwikkeling van de schaden in de publiekrechtelijke sec tor zal het bestaande apparaat voor de afwikkeling van de publiekrechtelijke oorlogsschade ihet Bureau Financie ring wederopbouw van het Ministerie van Financiën" worden ingeschakeld. De inschakeling van dit apparaat be tekent. dat bii de afwikkeling der scha de het Ministeire van Wederopbouw en Volkshuisvesting, de Rijkswaterstaat. d« Provinciale Waterstaat, de onder het Ministerie van Landbouw. Visserij en Voedselvoorziening ressorterende Rijks dienst voor het Landbouw herstel, a's- mede de technische afdeling van het Bureau Financiering Wederopbouw een interdepartementale commissie, waarin r.aast het Ministerie van Financiën, do Ministeries van Binnenlandse Zaken, van Wederopbouw en Volkshuisvesting, van Verkeer en Waterstaat en van Landbouw. Visserij en Voedselvoorzie ning zjjn vertegenwoordigd. Beloften voor de toekomst! De/e met grote spoed opgemaakte nota. aldus eindigt dit stuk waarbfj het accent in hoofdzaak valt op hetgeen is gedaan, teneinde de ge volgen van de ramp zoveel mogelijk te beperken, kon niet anders dan onvol ledig zjjn Veel van he'geen in de ge troffen gebieden is gebeurd, en is ge daan zal pas later nauwkeurig kunnen worden vastgesteld. Van de verder tc nemen maatregelen kon nog slechts in algemene zin mededeling worden g«;daan. Niettemin houdt d<" minist-r- president zich overtuigd, dat uit het gegeven overzicht duidelijk zal ziin geworden hoezeer alle krachten ziin ingespannen om dc toestand het hoofd te bieden. De wijze waaroo ons volk met de slachtoffers medeleeft, de betoonde hulpvaardigheid en offervaardigheid, de vaste wil om het herstel met vo'le kracht aan te vatten houden ondanks het geleden leed beloften ln voor de toekomst. De nota geeft nog bjjlace een over zicht van de uit het buitenland ontvan gen cn toegezegde hulp.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1953 | | pagina 1