t
Leidse Brandweer verrichtte in
24 uur plm. 200 hulpverleningen
pas op
voor
hinderlijke
luchtjes
LEIDSCH DAGBLAD - MAANDAG 2 FEBRUARI
Schadebalans2 onbewoonbaar verklaarde woningen
ingestort, 31 schoorstenen gesneuveld, 61 voorzieningen
aan dakconstructies, vier woonschepen op drift,
talrijke bomen ontworteld
Gelukkig waren hel slechts onhe-
woonbaarverklaarde woningen, die
aan de Voldersgracht te Leiden ten
ofjer vielen aan de storm.
(Foto Leldsch Dagb'.ad - Van Vliet)
Dil
Rode Kruis-colonne naar Rotterdam
Ofschoon in vergelijking met elders in het land de Sleutelstad er goed is
afgekomen geen enkel persoonlijk ongeval werd bij de E.H.D. gerapporteerd
ging zij ook 24 uur gebukt onder de zware Noord-Wester, die Zaterdag
avond opstak en het leven van zovele landgenoten heeft gekost en voor mll-
lloenen guldens aan schade teweeg heeft gebracht. Politie en Brandweer heb
ben echter 24 uur voor een bovenmenselijke taak gestaan. Zo heeft de
Brandweer Zaterdagavond om 8 uur kwam de eerste stormschade-melding
binnen In 24 uur ongeveer 200 hulpverleningen verricht. Af en aan reden
de brandweerwagens van en naar de kazerne aan de Langebrug om tevens van
bedreigde punten weer per mobilofoon een installatie, die in deze dagen
haar nut wel heeft bewezen naar elders te worden gedirigeerd.
De eerste melding, welke deze avond
binnenkwam, was direct al ..raak": op
de Voldersgracht waren twee onbewoon
baar verklaarde woningen, de percelen
14 en 16. ingestort. Met donderend ge
raas stortte belde gevels, waarvan die
van No. 14 reeds gedeeltelijk was afge
broken was. in. Aanvankelijk \reesde de
Brandweer, daar In de melding geen
6prake was van onbewoonbaar ver
klaarde woningen, dat er zich slachtof
fers onder het puin bevonden. Van
daar dat de E.H.D ook naar de Volders
gracht werd gedirigeerd, die echter al
spoedig onverrichter zake kon terug
keren. Inmiddels was ook de Gem.
Bouwpolitie, die overigens deze 24 uur
practisch permanent in touw was. ge
waarschuwd.
De Brandweer kon zich hier in haar
assistentie beperken tot het omverhalen
van enkele wankele muren Controle
van de bouwpolitie wees uit. dat de
belendende percelen geen gevaar voor
de bewoners opleverden, hoewel de wo
ning van de familie Ten Bosch belang
rijke scheuren in voor- en zijmuur ver
toont.
VIER BRANDJES.
De lfjst is echter nog niet compleet
In totaal rukte de Brandweer in deze 24
uur vier keer voor brand-alarmenng
uit. t.w. voor een schoorsteenbrandje
in het perceel Maredijk 149 en in het
gebouw Prediker aan de Janvossen-
steeg en voor een nquanumbrandje in
de Roodenburgerstraat en in de Julia-
straat.
Tot dienen geroepen
In de kerken is gisteren uiterakrd
in gebed en prediking aan deze
nationale ramp herinnerd.
Ds K. J. H. Burgy. Herv. predi
kant te Den Haag en voordien te
Rijnsburg, die gisterochtend in de
jeugddienst In de Hooglandse
Kerk voorging, heeft er in zijn
voorrede op gewezen, dat ons volk
in deze dagen wel bijzonder „tot
dienen is geroepen".
Spreker, die in dit opzicht
Christus persoon en werk op de
voorgrond stelde, bracht zijn ge
hoor onder het oog. dat het er al
tijd. doch Juist In deze dagen op
aankomt ons zelf weg te schakelen
en ons volledig voor de ander in
te zetten. Niet Ik. doch jij zij het
uitgangspunt van geheel ons han
delen.
Met een ploeg van ongeveer 25 man
is de Brandweer deze 24 uur perma
nent in touw geweest. Onder hoog
spanning heeft men moeten werken.
Pl.m. 200 maal. wind en regen trotse
rend, werden deze mensen a oor de
veelal zware, soms ook riskante, op
gave geplaatst. Zfj hebben het gedaan,
louter en alleen in het besef, dat zij
de gemeenschap wensten te dienen.
Hulde voor zoveel plichtsbesef!
Rode Kruis-colonne naar de
Maasstad
dien werd haar assistentie in 28 ge
vallen ingeroepen voor losgeraakte
ramen en deuren. 31 schoorstenen
sneuvelden. Voorts werden 20 voorzie
ningen getroffen aan dakconstructies.
8 aan dakgoten. 5 aan schuttingen en
3 aan gevelverlichting en reclame
borden. Bo*. rndicn werden vier op
drift geraakte woonschepen vastge- Een woord van waardering, dat even-
legd. werd in 7 gevallen een stook- 1 eens uitgaat naar het politiepersoneel,
verbod opgelegd in verband met be- i dat al deze uren zijn mannetje stond
schadlgde schoorstenen, werd in en- j en dat uitgebreide surveillance- en be-
kele gevallen haar assistentie inge- wakingsdiensten deed.
Inmiddels heerste en Zaterdag
nacht en Zondag ook een geweldige
activiteit in liet gebouw van het
Rode Kruis aan de Rfjnsburgcrwcg,
een organisatie, die van het eerste
moment af haar bundelende krachten
heeft ingezet, om de in nood-verke-
rende medemens te dienen.
Dank zfj een voortreffelijke organi
satie. die onder leiding van prof. Ur
I\ J. Gaillard op volle toeren draalde,
kon gisteravond om negen uur reeds
een colonne van ongeveer 100 helpers-
isters), gerequireerd uit de afdelingen
Leiden. Hazcrswoude en Rijnland,
naar Rotterdam worden gezonden.
Deze colonne, die tevens met een m«-
teriaalwagen was uitgerust, staat onder
leiding van dokter H. P Veldhuyzen.
Het lag in de bedoeling, dat indien de
omstandigheden daartoe aanleiding ga
ven. deze colonne vandaag af te lossen
door een andere, waarvoor zich de
Rode Kruis-colonne uit Alphen. Leicl-
schendam. NoordwUk. Wassenaar en
Oude-Wetering gereed houdt.
BURGERIJ IN ACTIE: REEDS
HONDERDEN KLEDINGSTUK
KEN VOOR NOODGEB1EDDEN.
Reeds enkele uren nadat de eerste be
richten over de catastrophe bekend wa
ren geworden, bereikten het Rode Kruis
tal van aanbiedingen tot hulp. Spon
taan heeft de Leidse Industrie alle mo
gelijke medewerking toegezegd. Ook de
burgerij laat zich niet onbetuigd. Hon
derden kledingstukken en tientallen pa
ren schoenen zijn reeds op het kantoor
van het Rode Kruis bezorgd De Burge-
mecsterswfjk. waar inderhaast een in
zameling werd gehouden, zorgde alleen
al voor enkele auto's vol. Gemeente
werken zond 60 man personeel en het
nodige materiaal naar Rotterdam: de
brandweer stond eveneens materiaal af;
de N Z.H. en de Eitax stonden bussen
beschikbaar.
Bovendien hebben vele particulieren
en het bestuur van de V.V.S.L. resp.
hun woning en het gebouw aan het Ra
penburg beschikbaar gesteld om even
tuele evacué's op te vangen en te
herbergen.
Leiden zet zich in
Het is onmogelijk alle spontane acties
hier te vermelden. Wij noemen er
slechts enkele, die ons ter ore kwamen.
Zo werden gisteren in Rotterdam na
mens de Directie van de N V. Leidse
Textielfabrieken Gebr. van Wijk Co.
100 dekens afgeleverd Het personeel
van deze N V bleef niet achter en
schonk ruim f 5000 «gedurende een aan
tal weken zal eén uur loon worden af
gehouden). voldoende om ruim 200 de
kens. waarvoor de directie een geredu
ceerde prijs in rekening zal brengen,
naar de noodgebieden tc zenden. Terwijl
(Ingez. Mcd.-adv.)
Wanneer men 's avonds nog kan ruiken dat U
kool. ui of gebakken vis hebt gegeten - of als
bijvoorbeeld de tabakslucht van de vorige
avond 's morgens nog merkbaar is - dan
heeft U vergeten Air-Wiek te gebruiken.
Air-VVick geeft de luchtjes geen kans. want het
bevat o.a. chlorophyl en zorgt voor
een steeds frisse
woning.
MENSt* EW tUHi
Vraag uitsluitend de originele flacon Air-Wiek f. 2.40
de C V Tieleman Dros 2000 jute
zakken ter beschikking stelde, heeft de
directie der Kon. Ned. Grofsmederij de
diensten van 600 man personeel aange
boden. Voorts zijn er tal van verenigin
gen, welke een deel van haar entree's
van uitvoeringen aan het Nat. Rampen
fonds zullen afstaan en er is een Leids
muziekgezelschap, dat bereid is gratis
voor dit doel op te treden.
Zo blijkt uit alles, dat Lelden ten
zeerste begaan ls met het lot van de
vele duizenden, die van have en goed
zijn verdreven en dat men spoedig en op
velerlei wijze wil helpen.
Ruim 600 Leidse studenten
naar de noodgebieden
Kokssehool verleent liulp mannen
en keukenmateriaal
Militairen waren spoedig in hun garnizoenen
In de Morspoortlcazerne, waarin de Kokssehool is gevestigd, heerste gisteren
I natuurlijk grote activiteit. Hier immers beschikt men over keukenmateriaal, dat
BINNEN 5 MINUTEN 20 AAN- zulke goede diensten kan bewijzen in de plaatsen, waar massa's geëvacueerden
VRAGEN OM HI LP. uJt Je noodgebieden zijn ondergebracht.
Nog nauwelijks op „haar nestterug-
gegekeerd, kreeg de Brandweer een j De garnizoenscommandant, majoor
stroom van aanvragen voor hulp. Soms Gerth van Wijk, vertelde ons, dat de mi-
20 in 5 minuten te verwerken. Tal- litairen na ds radio-oproep om zich naar
rijke bomen. o.a. op de nieuwe vaart hun garnizoen te begeven, zeer snel zijn
een gehele rij, konden de kracht van teruggekomen. Om zim eigen woorden te
de orkaan niet doorstaan en knapten gebruiken: „Sneller, dan we ooit hadden
als lucifershoutjes af of werden ont- gehoopt."
v/orteld. Op een enkeling na. die ln Zeeland
woont, waren alle mannen van de Koks-
TOPGEVEL STORT OP STRAAT school om 6 uur 's avonds binnen.
Een ongeval, dat bijzonder goed is Reeds s middags werd een groep van
afgelopen, voltrok zich Zondagochtend 100 man uitgezonden naar Oudenhoorn
op de Vliet, toen van perceel 34 de top- en Zuidland oo het eiland Putten Der»
gevel op straat stortte. j mannen werden ingezet voor dijk- en
evacuatie werk.
BRANDWEER MAAKT 's Avond.; vertrokken 59 militairen
BALANS OP. met keukenmaterlaa! naar Breda. In de
Precies 24 uur later - de storm was s'\dJ"d DISSS'
aanmerkelijk in kracht afgenomen melkamD Ingericht, xaar de a^nwezig-
kon het personeel van de Brandweer ™n koks vanzelfsprekend seer ge-
„even uitblazen" cn de balans optna- 5<"nf'
Trappelend van ongeduld wachtten
zii het ogenblik af. waarop zij orders
zouden krijgen in de auto s te gaan. Ve-
len draaiden maar wat rond in een lan-
ge gang bil het bureau van de comman
dant. En dit deden zij alleen om maar
het eerste aan de beurt te komen, als
het sein van aanpakken zou worden ge-
gegeven.
De Kokssehool heeft tenslotte nog j
vee! materiaal o.a. dekens en stro
zakken beschikbaar gesteld aan bur
gerlijke instanties, die hiermee lokalen
inrichtten om eventuele geëvacueer
den een slaapplaats te kunnen aannie-
den.
ken. Welgeteld verleende zij in deze
24 uur 30 maal haar assistentie bij
het verwijderen en het vastzetten van
losgeslagen zinken platen en/of dak
goten en -pijpen, verwijderde zü van
41 daken de pannen en werden tijde
lijke voorzieningen getroffen, boven-
Kouder weer op komst
Het KNMI deelt mede:
De Invloed van het depressiegebied.
dat ln ons land en het gehele Noordzee
gebied zware stormen veroorzaakte., op
hat weer in West-Europa vermindert
steeds verder, naarmate de kern in de
richting van Zutd-Oost-Europa wegtrekt
en opvult.
Een hogedrukgebied. dat op de Oceaan
in aantocht was, breidt zich over het
Noordzeegebied ten Westen van Noorwe
gen en Scandinavië uit. Ook ln Noord-
Seandinavie en Noord-Rusland kwamen
krachtige luchtdrukstijgingen voor,
waardoor een verbinding tot stand komt
tussen het van de Oceaan afkomstige
hogedrukgebied en een zeer groot hoge
drukgebied. dat zich reeds geruime tijd
boven Noord-WeM-Siberle handhaaft
In dit laatste gebied met hoge barome
terstanden kwam vanmorgan een lucht- i
drukwaarde voor van biina 1060 mb.
Deze ontwikkeling in de '.uchtdrukver-1
deling betekent, dat ln het Noordzeege
bied. Zuld-Scandlnavie. in onze omge
ving en Noordwest- Duitsland de win
den geleidelijk naar Noord Oost gaan
ruimen.
De Noord OosteHIke w inden zullen ko
mende dacen geleide'lik koudere 'ucht
uit Scandinavië aanvoeren. E?n lanczi-
me da'lrv van tempora tuur ln on- landj
moet worden verwacht, waarbij reeds!
komende nacht plaatselijk lichte vorst
zal optreden. I
Fundament cn kap van de Kat-
Korte tijd daarna rukte een groep I wijkse muziektent liggen tussen
aren,Qn^cr u,ra£/,0,^ 0p ftcf chaotische
strand, tientallen meters van de
van 20 man sterk uit. Ook dit
koks. die hulp gingen verlenen
Het enthousiasme, waarmee uci
mannen per tram. liftend of op een plaats Waar eertijds deze trots l'flfl
andere manier naar hun garnizoen </e boulevard op een thans VCrdwt-
heïe^dag'nlct a?™ eedUrCndc de ncn uitbouw Stond.
Ingezet te Spijkenisse
en Abbenbroek
De sociëteit ..Minerva" aan de Bree-
straat had Zondag en ook vannacht
meer weg van een opkomstcentrum, dan
van een studentensociëteit Honderden
Leidse studenten het meerendeel ge
kleed in dikke werkkleding en uitge
rust met een schop en een paar rubber
laarzen die in allerijl waren gerequi
reerd om naar de geteisterde gebieden
gezonden te worden, wachtten hier op
vervoersgelegenheid.
Gistermiddag om 5 uur vertrok de
eerste „lichting". Het waren er ongeveer
250, allen met bestemming Abbenbroek.
op het eiland Putten. Kort daarop ging
een zelfde aantal naar Spijkenisse. Het
vervoer geschiedde per bus. waarvoor de
firma Beuk het materiaal beschikbaar
had gesteld.
In beide plaatsen zullen de studenten
worden ingezet om de dijken te verster
ken en gaten te dichten Aangezien ook
de ravitaillering var.utt Lelden geschiedt,
werd de stoet later op de avond gevolgd
door een ..proviand-wagen", welke reeds
hedennacht om twee uur ln de Sleutel
stad terugkeerde.
Met de heer F. H. Pont die sterk on
der de indruk was van de ellende, die
hij had gezien, hadden wij na zijn terug
keer uit Abbenbroek een kort onderhoud.
Hil was getroffen door de rustige hou
ding van de bevolking, die toch zo plot
seling have en goed moest verlaten. Dat
zovelën zich spontaan voor de hulp
verlening hebben Ingezet heeft op de
bevolking een dleoe indruk gemaakt. Zo
ergens, aldus de heer Pont, dan heb \k
tiidens de rit naar en nrlin verblijf ln
Abbenbroek het gevoel gekregen „dat
wij toch allen één-zijn". En nu ga ik
even rusten en dan vertrek ik opnieuw,
nu met een warme maaltijd voor „onze
jongens".
Hedennacht om 3 uur vertrok weder
om een groep van ongeveer 100 studen
ten naar bedreigde gebieden Het is nog
niet bekend hoe lang zij er zullen blij
ven. Intussen treft men voorbereidingen
voor „aflossmgstrocpen". waarvoor zich
thans reeds ongeveer 100 studenten
hebben aangemeld.
ONDERDAK VOOR SLACHTOFFERS
VAN DE WATERSNOOD
Particulieren en besturen van inrich
tingen. die onderdak kunnen aanbieden
aan slachtoffers van de watersnood kun
nen zulks opgeven aan het bureau van
de Sociale Raad, Nieuwstceg 6. telef.
21052 en 23692.
Ter vermijding van misverstand zij
opgemerkt, dat dit enkel wordt gevraagd
om gereed te zijn als Leiden een verzoek
om hulp van deze aard bereikt.
Oorspronkelijk Duitse
landerijen blijven Nederlands
Dc Raad voor Rechtsherstel heeft
afwijzend beschikt op een tweetal be
roepschriften, die Duitsers hadden in
gediend inzake de verkoop van lande
rijen door het Nederlands Beheersin
stituut aan Nederlandse landbouwers.
De binnen de Nederlandse grens ge
legen landerijen waren vroeger eigen
dom van deze Duitsers en zijn krach
tens het „besluit vijandelijk vermogen"
na de bevrijding aan de Nederlandse
staat vervallen.
De beide thans gevallen uitspraken
waren de eerste beslissingen, die inzake
de voormalige „Duitse" gronden in Lim
burg zijn gevallen. Het betrof hier de be-
roepsehriften van twee Inwoners uit
Walbeek, die gronden hadden liggen op
de Hamert gemeente Bergen». Hoewel
j nog tientallen beroepschriften moeten
worden afgedaan heeft men de bevesti-
ging van de eerder genomen besluiten
niet afgewacht en zijn er omvangrijke
cultuurtechnische werken uitgevoerd.
Hier en daar zijn ruilverkavelingen toe
gepast en sommige gebieden zijn door
i de aanleg van wegen en bruggen nu van
Nederlandse zijde ontsloten.
Prins Bernhard herdacht
New York's 300-jarig bestaan
„Atlantische Oceaan brug inplaats
van slagboom
Drukbezochte receptie na Kerkdienst
Het K.L.M.-toeslel, met Prins Bernhard en zijn gevolg Is Zaterdagmiddag
te New York aangekomen.
Geëscorteerd door een afdeling van de politie reed de Prins naar het Wal
dorf-Astoria hotel.
De Nederlandse ambassadeur in de Ver. Staten, dr Van Royen, en andere
functionarissen begroetten de Prins bij zijn aankomst.
Gedurende de overtocht nam de Prins enkele malen plaats ln de cockpit
van het K.L.M.-vliegtuig als piloot. Voor de landing op Idlcwild bestuurde de
Prins het vliegtuig een uur lang.
Voor het geval het nodig mocht zijn
is men bereid om evenals in het clubge
bouw der WSL ln de Sociëteit voor 100
evacué's een plaats ln te ruimen.
Prins Bernhard heeft gistermiddag de
plechtige herdenking van de stichting
i van New York. 300 jaar geleden, met
het uitspreken van een rede in de St
Marks Church in the Browery in het
hartje van oud Manhattan geopend.
In deze kerk is de eerste gouverneur
van Nieuw Nederland. Pieter Stuyvesant.
begraven. De plechtigheid werd o.m. bij
gewoond door burgemeester ImpeUiterl
van New York.
De Prins zeide dankbaar te zijn als
vertegenwoordiger van Koningin Juliana
en haar volk deze herdenkingsdienst te
mogen bijwonen in de kerk, die staat
op de plek van de huiskapel van Pieter
Stuyvesant, Dit is een bewijs van de
hechte historische banden tussen Ame
rika cn Nederland, die in 3!!j eeuw
groeiden.
De Prins greep uitvoerig terug in de
historie tot ln het jaar 1609, toen kapitein
Henry Hudson ln opdracht van de Oost
Indische Compagnie op het schip „De
halve Maen" naar Amerika voer en het
gebied langs de tegenwoordige Hudson
in bezit nam als „Nieuw Nederland".
Ook bracht hij het Nederlandse en
thousiasme en de gegeven steun tijdens
de Amerikaanse onafhankelijkheidsver
klaring van 1776 en de strijd nadien, m
herinnering.
Overspringende op de tegenwoordige
tijd. zeide de Prins o.m., dat Ameri
kanen en Nederlanders In de strijd in
Oost cn West tijdens dc tweede we
reldoorlog nader dan ooit tot elkaar
zijn gekomen. „Dc Nederlanders zul
len nimmer het aandeel der Ameri
kaanse soldaten In hun bevrijding ver
geten. De talrijke graven In ons land
van uw dappere soldaten, die hun le
vens voor de vrijheid van Europa of
ferden, zullen een Immerdurcnde her
innering zjjn aan de onverbrekelijke
banden tussen onze volkeren", zo zei
de de Prins.
Ook na de oorlog heeft Nederland
ondervonden, wat Amerikaanse vriend
schap betekent.
„Naar mijn Inzicht", aldus Prins
Bernhard. „Is een der meest hoopvolle
tekenen van de na-oorlogse betrekkin
gen tussende Ver. Staten en West-
Europa. dat de Atlantische Oreaan dp
twee vastelanden niet langer scheidt,
doch deze te ramen brengt en zo
doende een brug, inp'aats van een
slagboom ls geworden".
I De Prins sprak tenslotte als zijn diep
ste geloof en overtuiging uit. „dat ge-
meenschappelijke cultuur en gezamen-
lijk geloof en streven van de Ver. Sta
ten en Europa een gemeenschap ge
baseerd op een erfgoed, waarin de Ne-
I derlanders bevoorrecht zun met een
waar aandeel zullen leiden tot het
bereiken van onze gezamenlijke doelen
van vrijheid, vrede en welvaart.
New Yorks burgemeester. Impelllteri,
sprak na afloop van de kerkdienst een
boodschap uit voor het Nederlandse
volk. welke vandaag door de „Stem van
Amerika" wordt uitgezonden. De burge
meester herinnerde aan het bezoek,
verleden jaar, van de Koningin en de
Prins, toen beiden volledig de harten
van de bevolking van New-York ver
overden. Het geeft ons grote blijdschap,
aldus spr., dat Prins Bernhard op
nieuw hier gekomen is. Het Nederlandse
volk kan rekenen op het medeleven van
het Amerikaanse volk en wij zullen
voortgaan onze zeer grote vrienden in
Nederland bi) te staan, aldus Impelllteri.
De sobere maar indrukwekkende kerk
dienst begon met het zingen van „Wilt
heden nu treden", waarna de Neder-
een tekst (Hebreeuwen 11 1: 101 uit ae
originele Statenbijbel voorlas.
Vervolgens las dominé Edgar Franklin
Romig zelf de tekst uit de King James
Bijbel ln het Engels voor. Daarna werd
Gods zegen afgesmeekt voor Koningin
Juliana en voor Koninglng Elizabeth van
Engeland.
Na afloop van dc kerkdienst hield
de Saint Nicholas Society een receptie,
waarbij honderden hun opwachting
kwamen maken bij burgemeester Im
pelllteri en Prins Bernhard. Onder de
vele vooraanstaande autoriteiten be
vonden zich de Nederlandse ambassa
deur en mevrouw Van Roijen en de
vertegenwoordiger bij de V'er. Natie»,
de heer Von Balluseck. Ook Prins
Bemhards broeder, prins Aschvrin.
was aanwezig.
De kerkdienst werd geleld door de
Rissrhop Horace Donegan ran Ne*
Vork» grootste kathedraal. Saint John
the dirine.
Gisteravond bood de Saint Nicholas
Society Prins Bernhard een intiem
diner aan ln de Union Club).
