't AFFELKUKEN
Ons Kerstverhaal:
n
Liefde en genegenheid
straalden haar toe
"A
V.
Ondanks magere rantsoenen zal
kerstvierend Engeland toch
uit de band springen
Communistische Kerst - export
verraste Amerikanen
LEIDSCH DAGBLAD - WOENSDAG 24 DECEMBER
tegemoet komt. verandert haar stem
ming als bij toverslag. Het gevoel van
verlatenheid valt van haar af en met
een plotselinge vertedering denkt ze aan
het Affelkuken, dat nu alleen ln ayn
bed ligt.
„Ik ga terug", denkt ze, „Ik ga hem
halen en dan gaan we samen naar de
kerk". Dat kan nog best. want ze is
heel vroeg van huis gegaan. Ze keert
zach om en buiten adem komt ze weer
thuis. Regelrecht loopt ze naar de op
kamer, waar de b dstede van het Af
felkuken zich bevindt
Het is erg donker ln het vertrek, want
gesloten blinden laten geen enkel
straaltje maanlicht dooi-. Op de tast
loopt ze voorziohtig naar de bedstee en
ze verbaast zich als ze merkt, dat de
door
JENNY KINT COUPERUS
Z even jaar geleden had lapke, op aandringen van Omke Sjoerd,
moeders oudste broer, de betrekking aangenomen als eerste meid
op de „Renske Hoeve". Japke was een Twentse boerendochter.
Haar vader had maar een klein gemengd bedrijf, zodat haar moeder
die zelf van een grote Friese boerderij afkomstig was, het werk best
alleen af kon, vooral omdat Japke's jongere zuster ook al aardig de
handen uit de mouwen begon te steken.
Toen Omke Sjoerd dan ook schreef: Laat Japke hierheen komen,
want op een van de boerderijen hier in de buurt is een plaats vacant
als eerste meid, en het is een mooi bedrijf, waar ze doodverlegen zitten
om een paar flinke vrouwenhanden, had Japke daar dan ook wel oren
naar.
Zo kwam ze dus terecht op de „Renske Hoeve".
DE boer en de boerin hadden haar
direct als eigen kind aangenomen
ln hun gezin. Zelf hadden ze vijf
kinderen. Twee flinke jongens en twee
even flinke meisjes tussen acht en veer
tien jaar. Maar dan was er ook nog een
jongetje van vier. Een klein kereltje met
dunne beentjes en een veel te groot
hoofd. Hij kon nog niet lopen en ook
niet praten en het had zo goed als geen
,haar.
,,'t Affelkuken" had Japke hem dade
lijk in gedachten genoemd. Een onvol
groeid kuiken, dat te vroeg uit het el
gekropen was.
Het eerste jaar van Japke's verblijf op
de „Renske Hoeve" ging alles naar wens.
Wel moest ze flink pootaan spelen, maar
ze was gezond en sterk en ze hield van
het boerenwerk vooral op deze grote boer
derij. Toen echter kwam het beruchte
jaar van de Spaanse griep. Dat vrese
lijke Jaar, waarin de gevreesde ziekte
als de zogenaamde longenpest op een
schrikbarende wijze huishield onder de
bevolking. Ook de „Renske Hoeve" werd
niet gespaard en ledereen werd ziek, be
halve Japke. Ondanks haar grote toe
wijding, haar dag en nacht in de weer
zyn met de verpleging en verzorging
van mens en dier, stierven de boer en
zijn vrouw op dezelfde dag en Japke
bleef zitten met de zorg voor het grote
bedrijf en de vijf jonge kinderen. De
boer en zijn vrouw hadden geen naaste
familie, zodat er niemand was, die deze
zorg van haar over kon nemen en Japke
voelde zich dus verplicht op haar post
te blijven.
IN het eerst had ze wat moeilijkheden
met het andere personeel, die haar
maar niet voetstoots van de ene dag
op de andere als principaal wilde be
schouwen, maar gelukkig was de boer
voor hij stierf nog in staat geweest, de
notaris te laten roepen en een stuk te
tekenen, dat Japke rechtszekerheid
verschafte. Dit stuk en haar eigen, ge
decideerde, ontzag inboezemende hou
ding. maakten dat de kinderen zich al
spoedig aan haar leiding overgaven. Het
duurde bovendien niet zo lang of de
oudste kinderen hielpen al flink mee,
zodat Japke het met één meid en een
oude knecht verder wel kon bolwerken
Zij wist dat het de hoop en de wens van
de ouders was geweest, de kinderen zo
veel mogelijk te laten leren. Dus zodra
Japke zekerheid had dat de kinderen
over goede hersens beschikten, werkte zij
nog ééns zo hard om het studiegeld voor
hen te kunnen overhouden. Het Affel
kuken bleef echter haar zorgenkind, in
de meest letterlijke zin. Eerst op zijn
zesde jaar begon hij een beetje te lopen
en te praten. Hij bleef een zwak kereltje,
dat niets kon, dan haar in de weg lopen.
-J
verschil! Moederzielzalig alleen zou Jap
ke dus deze feestdagen op de grote boer
derij moeten door zien te komen, om
dat alle huisgenoten blijkbaar overal el
ders liever waren dan bij haar!
EENZAAM, zo onuitsprekelijk een
zaam voelde Japke zich, dat ze plot
seling haar zelfbeheersing kwijt
raakte en met het hoofd voorover op
tafel in snikken uitbarstte. Korte droge
snikken. Ze hoorde niet hoe de deur
zachtjes openging en ze zag niet hoe het
Affelkuken beschroomd de keuken bin
nenkwam. Ontsteld bleef hij op een af-
ken?, vraagt ze zich wanhopig af en
huiver bevangt haar als ze bedenkt,
dat hü deze richting volgende, onher
roepelijk bij het moeras moet zjjn
uitgekomen
„O God", bidt ze hardop, „laat hem
niet verongelukken. Laat hem als 't U
blieft niet verongelukken."
Waarom is het kind weggelopen?
Waarom? Is 't omdat ze hem heeft
afgesnauwd, toen hij haar troosten wil
de in haar verdriet? Is 't omdat zy hem
eenzaam heeft achtergelaten in de
boerderij, toen ze te veel medelijden had
met zichzelf
dit alles im zich op en op hetzelfde
ogenblik is ze reeds naar binnen gelopen
en sluit het Affelkuken ln haar armen
alsof ze hem nooit weer wil loslaten.
„O Affelkuken", stamelt ze „mlen lief
Affelkuken. Ik was zo bang, dat ie ver
dwenen was!"
Allen kijken stomverbaasd naar dit
tafereel en de kleine jongen, die nooit
enige tederheid heeft gekend, slaat wat
aarzelend en onwennig maar toch innig
dankbaar het magere armpje om haar
hals, waardoor Japke's tranen opnieuw
over haar gezicht stromen. Doch dan I
grijpt Jelle in. Haar bij de arm vattend I
en haar oprichtend, zegt hij:
„Kom famke nou mat 't mar uut I
o lc v«. wéze." En dan vertellen ze haar hce
haar eigen eenzaamheid ze samen een plan hadden gemaakt om I
|UIU 'tarme Affelkuken te denken? haar te verrassen. Ze zouden allemaal I
deuren daarvan gesloten zijn. Ze voelt q waarom ls ze toch niet vriendelijker doen alsof ze uitgingen en dan zouden,
7,irh nlu-eor liehtpliiV ffpürcrprH rtmriaf -i i.» „l-,.-.,-,, sic .TpnWp n.nor rip kerk W3S. de boirip
zich alweer lichtelijk geërgerd, omdat
ze 't Affelkuken al zo vaak verboden
heeft, met gesloten deuren te gaan
slapen. Ongeduldig roept ze hem: „Af
felkuken! Affelkuken!"
Geen antwoord. „Vreemd", denkt ze,
„zou hy al slapen?" Ze doet de deuren
open en zegt: „Word eens wakker, Af
felkuken!" Weer geen antwoord. En
terwyl ze tastend haar hand over het
bed laat gaan, ontdekt ze dat er
niemand in ligt en dat het bed onbe-
siapen is. Dan springt opeens de angst
naar haar keel. „Weg", denkt ze „hy
is weg!" Haastig stommelt ze door de
donkere kamer weer naar dc keuken,
waar tenminste het licht van een
stallantaarn is. Gewapend met die
lantaarn doorzoekt zc huis en erf, tot
dat ze opeens de afdruk van kleine
klompen ontdekt in de sneeuw. Affcl-
kukens klompjesSnel
volgt ze het spoor. Waar zou het kind
In 's hemelsnaam naar toe zijn ge
gaan, denkt zc radeloos als ze ziet.
dat de kleine voeten zich niet naar de
kant van het dorp. maar in dc tegen
overgestelde richting hebben begeven.
Met stijgende angst ziet ze, dat het
spoor leidt naar dc wouden. De „Rens
ke Hoeve" ligt nog op dc vlakke klei
grond, maar een drie kilometer verder
beginnen reeds de bossen van Fries
land. Wat heeft het kind hier te zoc-
tegen hem geweest, denkt zo wanhopig als Japke naar de kerk was, de beid'
en ze weet zich geen raad a's ze op een jongens een boom gaan halen, dl? ze
g geven moment het spoor van de de vorige week al hadden om0ehakt.
kleine klompen, dat gedurende Affelkuken -
laatste kwartier steeds onduidelijker
werd. helemaal n'et meer kan onder
scheiden in de steeds dichter vallende
sneeuw. Dan laat ze zich op de knieën
vallen en bidt:
„O God. zeg me wat ik doen moet.
Neem het kind in Uw hoede en laat
deze Kerstnacht geen nacht der ver
schrikking worden. Wijs mij de weg, ik
smeek u, wijs my de weg die ik moet
gaan."
En dan is 't alsof haar gezegd wordt,
dat ze naar huis moet gaan. Door tra
nen verblind, meer struikelend dan lo
pend, gaat ze terug. Op nog tamelijk
verre afstand van de boerderij grkomen,
blyft ze opeens staan. Verbaasd /iet
ze, hce uit alle ruiten l'cht naar biu-
ten straalt. Doch wel verre van daar
door gerustgesteld te worden, denkt z?
in starre ontzettmg: „Zouden ze hem
gevonden hebben? En hem naar huls ge
bracht? En wachten ze nu op myn thuis
komst?"
Hoew haar benen haar nauwelijks
meer kunnen dragen, wankelt ze ten-
bcsioten f.i0tte het erf op en dan denkt ze te
dromen. Zo verschillend is het be°ld,
dat ze door de ramen aanschouwt van
hetgeen z? verwacht had
OP DE DEEL staat een grote, prach
tige Kerstboom en 't ^Affelki.-
ken is bezig samen met Jelle de
boom te versieren. De anders zo doffe,
flrtse ogen van de jonge stralen nu. ter
wijl hij Jelle de versierselen aanreikt en
dan.... o verrassing! ziet ze hoe een
van de meisjes voor het grote fornuis
staat wafelm te bakken en de andere
is bezig koffie en chocolademelk te zet
ten. Als in een bliksemflits neemt Japke
Johannes 't Affelkuken zou
tegemoet lopen en waarschuw?n ais I
Japke vertrokken was.
Jelle zou dan komen om de boom te
•ersieren en de belde meisles zouden I
•oor het huishoudelijk deel zorgen, zodat j
alles kant en klaar zcu zijn, als Japke I
uit de kerk kwam.
„Ja en weet je nu wie dat plan I
bedacht heeft?", vroeg een van de nv-r-
jes. Hoewsl Japke n'et antwoord 1e, I
keek ze met stralende ogen zó veelzeg
gend naar Jelle, dat ze allemaal beigon- I
r.en te lachen, doch Jelle zei'
.Ik nirt alleen hoor! Eigenlijk bracht I
kleine Johannes my op hei idee."
,,'t Affelkuken?" vraagt Japke ver- I
baasd.
„Ja. want uit zijn verhalen bleek I
voortdurend, wat Japke voor dit gezhi I
deed en dat bracht mij op de gedachte, I
dat het gezin dan ook wel eens iets voor I
hdar mocht doen."
Nu sprongen er opnieuw tranen in
Japke's ogen, maar nu van geluk en
toen ze later op de avond dc kleine
jongen naar bed bracht, fluisterde ze: l
„Nou zal Japke nóóit meer Affel
kuken teugen oe zegg'n". Maar de ka
mer uitgaande en de deur achter zich
dichttrekkende zei ze hartelijk:
„Wel te rusten mien Affelkuken!", I
waarop het kind lachte, zoals ze het
nog nooit had horen lachen.
Zielsgelukkig en dankbaar gaat Jap
ke terug naar dc keuken, waar liefde
en genegenheid haar uit alle ogen te- 1
ge moet stralen.
samen 'de boom versieren.
met als natuurlijk gevolg, dat de kinde
ren, groter wordend, de gezelligheid
zochten ln andere gezinnen. In Japke's
binnenste echter had er sinds enige tijd
een verandering plaats gegrepen, door
dat de liefde, die grote tovenares, haar
zorgvuldig gepantserde hart had aan
geraakt. Een zoon van de naburige boer
derij, die Japke deze zomer bij het hooi
en geholpen had. een gezonde vlijtige
maar ook vrolijke Jongeman, had haar
doen inzien, dat „Plicht" en „plezier"
op dc tafel in snikken
uitbarstte.
Japke's van nature stugge, weinig toe
schietelijke aard, werd door de zware
taak die op haar schouders rustte met
de jaren niet soepeler, zy wist. dat zelf
wel en daarom verwonderde zy er zich
wel eens over. dat 't Affelkuken er maar
in bleef volharden, haar alle stappen
achterna te lopen. Want hoewel ze hem
evengoed verzorgde als de andere kin
deren, misschien zelfs wat beter, had zij
toch nooit een vriendelijk woord voor
hen. Zelfs voor hém niet. En de bij
naam Affelkuken kwam bijna altijd op
een ongeduldige, geïrriteerde toon over
haar lippen.
Ze was 18 geweest, toen ze op de boer
derij ln betrekking kwam. Twintig toen
de boer en de boerin stierven en nu was
ze vijf en twintig. De oudste kinderen
waren nu langzamerhand volwassen en
zochten meer en meer hun eigen vveg^
Want hoewel Japke's beheer zowel
van het bedrijf als van de huishouding
niets te wensen overliet, ontbrak er toch
iets op de boerderij. En wel iets heel be
langrijks, namelijk gezelligheid.
t APKE, die zo vertrouwd was met de
grote P van het woord Plicht, scheen
J wel totaal onbekend te zijn met de
kieme „p" van het woordje „plezier",
stand naar haar staan kijken. „Kerst-
•ond. Kerstavond", stamelde Japke tus
sen haar snikken door.
Voorzichtig, voetje voor voetje, kwam
het stakkenge jongske dichter bij en
legde dan aarzelend, als om haar te
troosten, zyn magere handje op haar
arm.
Geschrokken tilde Japke haar hoofd
j en woedend omdat iemand haar in
>'n zwak moment had betrapt, schud-
„Ga weg! Laat me met rust! Jullie
laten me toch alleméal alleen? Ga jy
ook maar. Japke komt er immers niet
op aan! Die is alleen maar goed genoeg
om voor jullie te werken en voor jullie
te zorgen Japke heeft geen Kerstmis
vieren! Ga wèg zeg ik Je, Affelkuken!"
kwam de bijnaam thans over haar lip
pen en ze liep vlug de keyken uit, de
jongen opzij duwende, naar de stallen,
waar ze het vee begon te verzorgen
voor de nacht.
Daarna verkleedde ze zich en begaf
zich op weg naar de kerk.
HET SNEEUWT a.l sinds de vroege
morgen en Japke's voeten zinken
bij elke stap diep ln de dikke rulle
laag sneeuw, zodat ze maar langzaam
vordert. Het klokgelui, dat haar van
alle kanten door de heldere vrieslucht
Eieren in het voorjaar van
de bon
(Van onze Londense correspondent)
De Britse autoriteiten juichen, dat dit
de beste Kerstmis in jaren wordt. Zeker,
de vette kalkoenen kakelen voor het
laatst. Exotisohe spys, zoals Turkse
zoetigheden, rozijnen en andere ge
droogde en ingeblikte vruchten, aman
delen, sucade, geconfijte kersen, is er ln
overvloed (ondanks de invoerbeperkin
gen en dank zij de grote voorraad) en
over drank valt niet te klagen. Maar
al deze heerlijkheden ter gelegenheid
van de Engelse Kerstmis dat vooral
een feest is van lekker eten en drinken
zyn peperduur. Er is Hollandse,
Deense en Franse kaas en er is ham im
blik. Soho, met zijn ontelbare winkels
met continentale eetwaren, is thans
nog meer watertand-paradijs dan ge
durende de rest van het jaar. Het is
de enige plek in de Londense metropolis,
waar men wel eens van gezouten haring
die de Engelsman verafschuwt rog
gebrood of Brussels lof heeft gehoord.
Soho is een bij uitstek Italiaanse wijk,
smalle straten met kleine winkeltjes, ge
concentreerd om twee karakteristieke
groen te nmarkt j es
Spaghetti kan men er wel in twintig
soorten krijgen, het is toevluchtsoord
en bedevaartplaats van alle hier wonen
de vreemdelingen dat zijn er een paar
honderddduizend die bij tijd en wijle
verlangen naar iets hartigs en pittigs,
dat de eentonige Engelse pot nu een
maal niet kent. Zonder Soho zou het
emigratie-proces zich aanmerkelijk
snellenHier worden de visioenen
van de door het eeuwige heimwee ge
kwelde buitenlander werkelijkheid. Ii
Soho heerst de permanente opstand
tegen de nooit ontbrekende bleke win-
cent en hoger zullen oplopen. Het kan
natuurlijk een goed ding zijn, om van
terkool, de doperwten, de witte bonen
op toast, en de marmelade, behorende
tot het vaste diëet van elke rechtge
aarde Brit. Tot broodjes-half-om en
croquetten heeft zelfs Soho het niet ge
bracht. maar het wemelt er van andere
aanlokkelijkheden in de vele snackbars,
waar het import-Engels de omgangs
taal lijkt.
Ja, deze Kerstmis zal het niet mis
zijn, wat de streling van het gehemelte
betreft, maar alles wat er te krijgen
is, dient als luxe te worden beschouwd.
Gewone Sinterklaas-lekkernijen, als in
ons land zijn hier ondenkbaar. Choco-
ladeletters.speculaas, banket, marsepein
en suikerwerken ontbreken., omdat men
aan Sint Nlcolaas niet pleegt te doen
en ook al omdat zoetigheid nog altijd
op de bon is. De distributie brokkelt
even traag af als de krijtrotsen van
Dover.
Dezer dagen werd de thee bevrijd en
nu volgt in het voorjaar het ei. Dit
was in werkelijkheid een wanhoopsge
baar. Want de eieren werden door de
zwarte handel, die eigenlijk volgens de
Engelsen niet zou bestaan, omdat ze er
te fatsoenlijk voor zijn, opg?slokt. Van
de twee eieren, welke leder wekelijks
zou moeten ontvangen, zag men er
meestal nooit meer dan één. Nu zal
men voor de vrijkomende eieren vrijwel
zeker zwaite prijzen moeten betalen,
omdat er een algemeen tekort is, dat
de regering, die de prijscontróle en de
subsidie zal opheffen, door meer invoer
hoopt aan te vullen. Tweederde van de
eierenimport komt tot nu toe uit De
nemarken. D* vrees ls echter uitge
sproken; dat in de vaste perioden
eierschaarste de prijzen tot 40 of 50 i uit de band.
kunstmatig laaggehouden prijzen af ta
komen om daarmee de belastingdruk te
verlagen, indien dit althans in de prak
tijk mogelijk zal blijken op een manier,
dat het iets betekent. Voor de enkele
millioenen, die geen belasting betalen,
wordt het leven echter meteen al duur
der. Zolang Labour- ontwricht is door
het interne conflict, kan de regering
zonder te groot risico haar alleszins te
waarderen experiment om van een door
een overmaat van reglementering te
veel gezwollen staatsapparaat af te ko
men, doorzetten. Lloyd George, de
oedselminister, is door de oppositie
scherp aangevallen, omdat hij tewerk s
gegaan volgens het principe, dat een
wet ongedaan dient te worden gemaakt,
als er maar genoeg wetsovertreder
zijn! Het klinkt vernuftig, maar de
toestand was onhoudbaar geworden en
de regering wilde niet meer inspecteurs
aanstellen om de pluimveehouders te
controleren. Het was gebleken, dat 4i
procent van de geproduceerde eieren
nooit de verpakkiingscentra bereikten
en dat een kwart rechtstreeks in de
zwarte handel, vooral naar hotels en
restaurants, verdween. De eierproducc
is thans veel groter dan voor de oorlog
en zou nog groter kunnen zijn, als er
genoeg voedergraan was, dat helaas
dollars kast. Zo goed als wij hier ons
wekelijks ei krijgen, komt er ook meestal
maar eens per week vlees op tafel. Over
enkele dagen wordt het magere vlees
rantsoen nog verder verlaagd, maar
dank zy de goede vooruitzichten voor
de voedselproductie in Australië, zal het
waarschijnlijk niet nog meer afzakken.
Engeland is echter optimistisch. Want
tijdens de kroningsfeesten hoopt men
dat de traditie zal worden hersteld om
in allerlei plaatsen een gehele os aan
het braadspit te rijgen!
Een Kerstcadeautje is in elk geval het
verhoogde roomboter-rantsoen, dat van
58 op 84 gram per week zal worden ge
bracht, hoewel de margarine zakt van
140 op 112 gram.
Het povere kaasrantsoen onderging
minimale verhoging Het zal in Januari
van 28 tot 42 gram worden .gepro
moveerd".
Het blijft allemaal mondjesmaat,
maar met Kerstmis springen de Engel
sen, natuurlijk op hun manier, lustig
ook wel hand in hand konden gaan en
naarmate hij geregelder bij haar op
liep, en zU samen heel dikwyls uit de
keik komend huiswaarts gingen, waren
Japke's gevoelens voor Jelle steeds war
mer geworden en dit scheen een gun
stige Invloed te hebben op haar hele
wezen. Ze werd ook tegenover haar
huisgenoten wat zachter en vriendelijker,
terwyl ze stilletjes plannen had ge
maakt. om van de komende Kerstdagen
nu eens echte feestdagen te maken voor
haar gezinnetje. Ze hoopte daarbij, dat
Jelle ook van de partij zou zyn als ze
hem daartoe uitnodigde. Wekenlang
had ze zich op deze dagen verheugd. En
nu? Nu was het dan Kerstavond en nu
bleek hét, dat geen van de kinderen van
plan was thuis te blijven. Ze hadden
allemaal hun afspraken al gemaakt en
tegen schemeravond toen al het werk
gedaan was en zy zich hadden verkleed,
gingen ze de een na de ander het huis
uit, Japke alleen achterlatend met het
Affelkuken. Zelfs Sjoukje de meid en
Ale, de oude knecht, hadden vrij ge
vraagd om bij hun familie de Kerstdagen
door te brengen, al had de laatste na
tuurlijk aangeboden om op de melktijden
terug te komen.
„Nee", had Japke gesnauwd, „dat kan
ik dan ook nog wel alleen". En daar zat
ze dan nu aan tafel in haar eentje en
ze dacht aan de Kerstdagen ln haar
ouderlijk huis op de kleine Twentse boer-
deiy. Het hele huis, zelfs de stallen wer
den altyd versierd met hulst en denne-
groen en ln de grote woonkeuken prijkte
jaar op jaar een prachtige Kerstboom,
terwijl haar moeder het middelpunt was
van de gezelligheid. Wat een schrijnend
Kerstrood contra Sovjet-rood
(Van onze correspondent te New York)
De Kerstsfeer te New Vork begint in de winkels al in September
October. Wel niet in de gehele stad, maar dan toch in de Zuidpunt van het
centrale eiland Manhattan.
De Amerikaanse fabrikanten \an Kerstversierselen waren dit jaar niet
zozeer van mening dat er van het goede te vroeg «as, als «ei van het goede te
veel. Met schrik constateerden zy dat er een belangrijke import had plaats
gevonden van Kerstversierselen, vervaardigd achter het IJzeren Gordijn. Uit
Tsjccho-SIowakye, Oost-Duitsland en Polen «-aren namelijk scheepsladingen van
glinsterende ballen, trompetten en sterren gearriveerd, balen vol Kerstklokken
en kratten vol watten engelen. Dat was een «at onverwachte lading uit landen,
die zich vooral toeleggen op de export van hamers en sikkels. Maar de Ameri
kaanse fabrikanten verheugden zich niet over deze glinsterende symbolen van
broze bekering. Integendeel, zy ontwaarden met sehrik dat die Korstproducten
van achter het IJzeren Gordijn wel erg goedkoop waren en dus gevaarlijk in de
concurrentie.
Vandaar dat zy er via dc couranten de aandacht op liebhen gevestigd
dat de Sovjet economie, door middel van Kerstexport, aan Dollars tracht te
Romen en dat, onder nicer met behulp van deze winst, de agressie in Oost-Azië
kon worden opgevoerd. Een lugubere, maar niet onmogelijke veronderstelling.
Helaas is de tyd nog niet gekomen, dat zwaarden «orden omgesmeed tot
ploegyzers. Helaas bestaat nog de kwade kans dal er bommen gemuakt worden,
dank zy de export van Kerstklokjes en engelen.
Het protest van de economisch bewogen geraakte fabrikanten kon voor dit
seizoen niet veel meer uitwerken. De groothandel was, al héél vroeg wel voorzien
en de Kerstvloed had weldra geheel Manhattan overspoeld. Voor dit jaar is men
daarom te laat geweest om nog tegenmaatregelen te kunnen nemen tegen liet
Sovjet rood, dat zo ongemerkt wist in te dringen tussen het normale Kerstrood.
Misschien hebben trouwens de Amerikaanse fabrikanten van Kerstklokken wel
wat overdreven luid de alarmklok geluid
Santa Claus oubolliger dan
Sinterklaas
In elk geval, Manhattan, h?t rots
eiland met de grijze en gele wolken
krabbers, is overstroomd door een rode
zee. Géén etalage kunt ge passeren of
een rode Kerstman, met sigaren, lin
gerie, fototoestellen of televisie-appa
raten in zyn armen, lacht li uitbundig
toe. Onze Sinterklaas komt uit Spanje.
I komt van de Noordpool. Hy is oubollig,
jong en doorgaans nogal corpulent.
Frans Hals zou hem graag als schllder-
I model hebben genomen. Dat Santa
Claus rode konen heeft, kan men be-
grijpen: hij komt in een open slee, ge
trokken door rendieren. helemaal van
I de Fooi en zelfs wanneer hij de Cana
dese whisky onderweg onaangeroerd
had gelaten, dan zou hij nóg een rood
hoofd hebben gekregen!
30 vrienden,
200 Kerstkaarten
Tal van kleine winkels verkopen in de
weken vóór Kerstmis uitsluitend Kerst
kaarten. Wie niet in dit land woont,
kan zich moeilyk voorstellen wat dat
Kerstkaarten-sturen hier is gaan bete
kenen. Vast staat wel, dat alweer de
industrie deze gewoonte krachtig heeft
bevorderd
Meer en meer behoort het tot de goe
de manleren om omstreeks Kerstmis je
familie, vrienden, zakenrelaties en zells
de mensen, die je dag:lijks op je kan
toor ziet een mooie Kerstkaart to sturen
met „Merry Christmas" en „Happy New
Year". Ook ln Europa krygt men die
kaarten wel van zijn Amerikaanse
vriend-n: het papier is weelderig, de
kleuren zijn warm en de enveloppe is
groot en stevig. De musea hier deen
ock mee en daar kan men als Kerst
kaart bijzender mooie reproducties
kopen van schilderijen, die dan meestal
Kerstmis of winter uitbeelden.
De Amerikaan heeft graag veel vrien
den. Op zyn cocktail-party moet het
vol zyn. Dat bewijst zyn populariteit.
Ook zyn Kerstpost moet omvangrijk
zyn, en meer en meer wordt het ge
woonte om al die kleurige Kerstkaarten
een paar weken lang aan de muur ge
prikt te houden en zelfs ken ik mensen,
die een tweede Kerstboom kopen om
die vol te hangen met alle Kerstkaarten,
die ze plegen te ontvangen! Wie een
200 van zulke kaarten verstuurt betaalt
daar al gauw een 25 dollar voor. Maar
dat ls nog niets vergeleken met de be
dragen, die velen hier besteden aan
Kerstcadeaux. Ei het geven van zulxe
cadeaux behoort soms helaas ook tot de
vcrpl'chtingen.
Dc Amerikaanse reclame voor bont
mantels, voor luxe horloges, voor tele
visie-toestellen, enfin noem maar op
voor wat ook. is overweldigend en psy
chologisch soms bijna geraffineerd. Men
kweekt in de massa verlangens, die bij
kans onweerstaanbaar worden en Santa
Claus kan op de verlanglijsten duidelijk
aflezen, welke firma's de meeste dollars
aan hun reclame hebben besteed.
En toch..
En tóchook al is Kerstmis voor
een niet onbelangrijk deel „business" ge-
worden, tóch krygt de warmte van dew
periode vat op de mens, ook in New'
York. Want er zijn altijd wel een 20 a 30
vrienden aan wie men graag Iets van
zich laat horen met Kerstmis. Er zijn
er ook wel een paar. voor wie men
graag een hele middag door volle vin-
kets loopt om iets uit té zoeken, waar
zij werkelijk blij mee zullen zijn. Cynisch
zijn over dit alles ls gemakkelijk en
het ls natuurlyk wel waar, dat de Kerst-
hartelijkheid zich dooi- een kunsi-
matige stimulans wat erg ver gut
uitstrekken. Maar tegenover alle cynic
zcu ik staande willen houden, dat de
Kerstman van „business" toch wel
leven kan. Hi) zou allang vermagerd
zijn en verzuurd, wanneer hij alléén
maar reclame agent was. Dat hij
joviaal blyft. hartelijk en in wezen
gezond, komt alleen omdat deze don
kere weken van het jaar zulk een goede
tyd zijn om aan mensen van wie men
houdt, eens even te laten merken, dat
men aan hen denkt in warme genegen
heid.
STRALENDE KERSTBOMEN!
De grote Kerstbomen op Park Avenue,
in het hart van Manhattan, stralen
van licht. Honderdduizend kalkoenen
worden geroosterd. Brievcnbezorgers
zeulen meer dan ooit. Het is een brei
gedoe, al die relaties. Het is het bcslc
wat er is, vriendschap en liefde!
Merry Christmas!