LEIDSCH DAGBLAD Reële taal w» Minister Beyen acht Nato-conferentie niet mislukt Dergelijke hij eenkomsten hebben waarde Oostenrijkse vredesverdrag VN voor Tunis eu Marokko voor YN 91ste Jaargang DONDERDAG IS DECEMBER 1952 No. 27793 Directeur: J. W Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f.6— per kwartaal; f.047 per week Witte Singel 1. Lelden Giro No. 57055 Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507 ODD-MINISTER Wibosono, lid van ie uitvoerende raad der (Islamle- tisohe) Masjoenn-party, is de eer ste min of meer officiële Indonesische persoonlijikiheidi, die het sinds geruime tUd heeft gewaagd in het openbaar te getuigen, dat het Nederlandse stand punt, dat ten aanzien van de Neder lands-Indonesische verhouding de liefde niet van één kant kan komen, zo gek nog niet is. Hy gaat zelfs nog een stap verder: hy onderschrUft het. B'Ukens het gisteren In dit Blad ge- pubiiceerde berioht, erkent hy dat Ne derlandse krachten en bedryven bij de opbouw van de jonge Indonesische staat (nog) niet kunnen worden gemist. Hij verklaart zioh tegen overhaaste eenzij dige opheffing van de Unie, wil de on derhandelingen daarover losmaken van die over West-Irlan en deze uitstellen totdat de binnenlandse toestand in In donesië zioh zal hebben gestabili seerd. Hy is voorts van mening, dal de kwestie van de arrestatie van de heren Soenlbo en Go Gien Tsjwan ver dacht van communistische activiteit niet buiten proporties moet worden op geblazen en dat de eis tot terugroeping van de Nederlandse militaire missie in de Indonesische pers niet vergezeld d:ent te gaan door bedreigingen en ruwe manleren, welke de gevoelens van de Nederlanders kunnen kwetsen. Met een beroep c»p de overgevoeligheid van het staatkundig-nog-jonge Indone- s..-ohe volk. vraa/gt hy anderzyds van de Nederlanders meer begrip voor de psychologische en politieke toestand in zijn land. 'IJ kunnen voor deze verstandige en van werkeiytoheidsaan getui gende taal niet anders dan de grootste waardering koesteren. Het is ook onze vaste overtuiging, dat een goede verhouding en samenwerking tussen beide landen voor beide partyen niet don zegenryke gevolgen kan heb ben en voor beide Unie-partners van het hoogste belang is. Alleen zouden wjj er maar dit ter zijde op willen wyzen, dat de hou- c.ng van het staatshoofd, president S oekarno, die geen gelegenheid onbe nut laat om louter ter wille van de be- v iediging van nationalistische aspira ties, de inlyving van West-Irian in het Republikeinse bestel te propageren, naar onze mening niet de meesf-Juiste is om ce verzoenende en constructieve geest, w elke de heer Wibosono mét ons voorstaat, te verwezenlijken. En wy voegen daaraan de hartgron dige wens toe. dat de recent-verworven democratische vrijheden in de leidende politieke kringen van het Indonesische volk voldoende heoht verankerd zijn om cc heer Wibosono ook al is hij helaas geen officiële spreekbuis van de rege ring te vrijwaren voor onverhoopte repressaiües tegen zijn openhartige en moedige taal Want rechten verplichten en zijn verre verhoven boven senti ment e n 1 Ook al is een volk nög zo overge voelig.... Nieuwe conferentie Britse Gemenebest in Juni 1953 De Britse premier Churchill heeft in het Lagerhuis medegedeeld, dat er in Juni van het volgende jaar,onmiddellijk na de kro- n:ng van koningin Elizabeth, weer een ba eenkomst van ministers-presidenten van het Britse Gemenebest zal worden ge houden. Op deze conferentie zullen de ministers een rapport kunnen bestude ren over de vorderingen, welke gemaakt werden met de uitvoering der plannen voor het bereiken van stabiliteit in "het fterlinggebied, over welke plannen zy het op de jongste economische confe- rentie te Londen eens zijn geworden. Op dat tijdstip zal Engeland ook met Euro pa en de Verenigde Staten de voorstel len van het sterllnggebied hebben be sproken voor een grotere ontwikkeling \nn het Britse Gemenebest en uitbrei ding van de wereldhandel. NIEUWE ONTWEKP-KIESWET IN PERZIÈ In Perzlë is een ontwerp voor een nieuwe kieswet gepubliceerd, „teneinde de reacties van dc openbare opinie al te wachten". Het aantal leden van de Nationale Vei gadering wordt volgens het ontwerp \>.n 136 op 172 gebracht. De districten van Teheran zullen in plaats van 12. 16 afgevaardigden mogen kiezen. De stemming en telling moe' in éen dag geschieden. Voo tau. zullen candidaten ook borgsommen moeten storten. Het is beslist goed geweest dat deze conferentie werd gehouden al kwam er voor de buitenwereld dan ook niet zo heel veel tastbaars uit voort. Dit ver klaarde ons gisteravond mr Beyen, onze minister van buitenlandse zaken, die samen met zijn ambtgenoten van de Kieft en Staf alsmede met ambassadeur van Starkcnboch Stachouwer Nederland vertegenwoordigde op de vierdaagse Nato-conferentie, die gisteren in Parjjs beëindigd werd. (Telefonisch van onze Paryse correspondent). I indienen. Waarom die spoed? heeft men gevraagd, terwyl in Frankryk en Duits land nog zoveel obstakels liggen? Het is logisoh. antwoordde de minister, dat. indien je van oordeel bent dat het Europe e leger de enige oplossing vormt \>aor het probleem der Duitse herbewa- pennig, je je alle moeite geeft om dit te b ró rei eren Bn de Nederlandse rati fies ie aou. zo meende de minister, een Frame parlement. Daarmee voldoen we dan tevens aan de aanbeveling, die in Parits is opgesteld, aan de zes EDG- landen om spoed te maken met de ratificatie. Minister Beyen zag vooral twee po- sltiva. Ik heb h:er contact opgenomen met alle mogelijke mensen, die ik an- aers alleen maar met grote moeite zou hebben ontmoet. En dat was dan het eerste voordeel. Maar de reden waarom ik vooral voorstander van periodieke Nato-confe- renties ben is. dat alleen zo het sensa tionele karakter van zulke ministeriële monster-vergaderingen hieraan kan worden ontnomen Wanneer wy minis ters elkaar regelmatig ontmoeten, dan zal van zelf de verontrusting van het pubhek verdwijnen wanneer er by zo'n conferentie nu eens niet zo heel veel uit de bus komt. Over het belang van "het uitwisselen van gedachten op ministerieel niveau kon wel immers geen verschil van me ning bestaan. Dal dp resultaten van deze Nato- conferentie inderdaad wat mager zün uitgevallen, wilde minister Beven ove rigens gaarne erkennen. Dat lag trou wens helemaal in dc lijn van dc ver wachtingen. Niettemin heeft de goede waarnemer interessante tendenzen kunnen constateren. Zo had de samenkomst van de minis ters van het. pact van Brussel wel dege lijk politieke betekenis gehad. Een be paalde combinatie van landen, waartoe ande:e landen weer niet behoorden, heeft hier te kennen gegeven dat hun „club" nog altyd bestaat. Aldus drukte minister Beyen zich met diplomatieke omzichtigheid uit. Een half woord, waaraan een goede verstaander niette min voldoende kan hebben. De landen die wel tot die „club" behoren zUn zoals we gisteren al herinnerd hebben Engeland. Frankryk en de Benelux. Zo staat Duitsland er byvoorbeeld buiten. Minister Beyen sprak verder met de grootste stelligheid tegen dat Nederland zioh by de opstelling van de resolutie in®ake' Ih do-China in enig opzicht 'tegen Frankryk zou hebben gericht. Dit was in een hoofdartikel van „Le Monde" ameiyk beweerd. Ik heb by de besprekingen van dit punt mijn mond niet open gedaan, lk heb nJ. als regel aangenomen alleen te spreken als ik iets te zeggen heb. En in ddt geval had ik geen enkel bezwraar. Overigens meende mr Beyen niet dat ae resolutie iets zou veranderen in de internationale situatie, zoals die ror.d Ir.do-China al sedert jaren bestaat Geen der Europese landen althans zal 3an die oorlog namelijk actief deel kun nen gaan nemen De platonische resolutie schijnt vooral betekenis te hebben voor de Fronse re gering met het oog op haar eigen bin nenlandse politiek. Wat de militaire prestaties betrof, had minister Beven de absolute in druk dat Nederland zoals hy zei in Parys een heel goed examen bad gedaan. Dc rapporten over de Neder landse militaire inspanningen waren bijvoorbeeld door de Amerikanen als toonbeelden van volledigheid en over zichtelijkheid geprezen. Wat er nu met de Europese herbewa pening gebeuren gaat. is nog niet te zeggen. De plannen van Lissabon wor den echter wel algemeen als een tikje hersenschimmig erkend. Dat er een Russische bedreiging bestaat, kan uiteraard niemand ont kennen. Een bedreiging noemde mi nister Beyen een niet aanvaardbaar politiek feit. Of we direct een Russi sche aanval te vrezen hebben of niet, in elk geval zal die bedreiging moeten worden opgeheven. En daarom moet de herbewapening worden voortgezet. Het Duitse probleem heeft vooral achter de schermen een grote rol ge- spee'd. zeide minister Beyen neg. Van de E.DG.-landen nam Nederland wel 't meert positieve standpunt in. De Ne derlandse regering zal waarschynlljk nog dit jaar het verdrag bij de Kamer Boycot door het Sovjet-blok De Sovjet-Unie heeft medegedeeld, dat zij elke bespreking van het Oos tenrijkse vredesverdrag door de V.N. zal boycotten. Deze aankondiging werd gedaan bij de opening van het. debat over deze kwestie in de politieke commissie der VN. De commissie had voor zich een Braziliaans voorstel om een beroep te doen op de grote mogendheden, haar beloften aan Oostenryk na te komen, doch de Russische afgevaardigde Gro- myko betoogde, dat de V.N. niet bevoegd waren om deze kwestie te behandelen. Op voorstel van Mexico werd de Oostenrijkse minister van buitenland se zaken. Kar! Gruber, uitgenodigd aan het debat deel te nemen. Het communistische blok was ook hier op tegen. „Wy zullen niet deelnemen aan de j behandeling van ceze kwestie en ook niet aan de stemming over voorstellen, door welke delegatie ook ingediend", aldus verklaarde Gromyko. ,Wy zullen derhalve niet erkennen, dat welke resolutie ook. die over deze kw stie de algemene vergadering pas seert. enige rechtsgeldigheid bezit." Gromyko zeide verder, dat een bespre king van de kwestie in de V.N. het slui ten van een vredesverdrag niet zou hel pen bespoedigen. „Integendeel, hierdoor zal dc gehele zaak slechts Ingewikkelder gemaakt worden" aldus de Russische afgevaardigde: die er aan toevoegde, dat de Oostenrykse kwestie op de agen da was geplaatst om de openbare aan dacht af te leiden van „werkelijk drin gende problemen", zoals de ontwapening en een verbod van atoomwapen^. Het voorstel om Gruber uit te nodigen werd aangenomen met 47 tegen 5 stem men (het communistische blok). De communistische afgevaardigden „passen een stille boycot toe zij zijn bij het debat aanwezig maar zeggen niets". Dr Gruber nam plaats aan de ver gadertafel. De Braziliaanse afgevaardig de de Souza Gomes opende het debat met de indiening van genoemde resolu- CEYLON SLUIT HANDELSOVEREENKOMST MET COMMUNISTISCH CHINA Ceylon zal volgens de minister-presi dent zeer waarschijnlyk een handels overeenkomst op lange termijn met de Chinese communistische regering goed keuren Hy voegde hier aan toe, dat de handel met China Ccylon zal helpen bij het in evenwicht brengen van de be talingsbalans. Ceylon heeft reeds een handelsovereenkomst op korte termijn met China voor de levering van 80.000 ton ryst. Minlrtcr Beyen kondigde tenslotte aan. cat begin Januari de ministers van 1 ffju. ca iiiïei»ae ae iiuuifci. een aan. u» msm «•-■ ;e invloed kunnen hebben op he', de Sohumen- anden opnieuw bijeen len komen. By die gelegenheid zal ook het Nederlandse memorandum over de noodzaak van gelylcijdige economische ei. politieke integratie tér sprake wor den gebraoht. DIENSTPLICHT VOOR JONGE AMERIKANEN «N FRANKRIJK Dc Franse Nationale Vergadering heeft met overweldigende meerderheid een wetsontwerp goedgekeurd, dat jong» Amerikanen, die een jaar of langer in Frankrijk wonen, verplicht zich voor dienstneming in het Franse leger to melden, waar zy achttien maander on der de wapenen zullen worden gehou den. De wet zal slechts betrekking hebben op buitenlanders tussen achttien er een half jaar en 25 jaar uit landen, die Franse inwoners eveneens verplichten dienst te nemen Dit geldt dus in feite slechts voor Amerika, dat sinds 1951 een dereelnke wei bezit. Met recht derhalv? een „vergeldings maatregel" Dc wet moet nog door de Senaat goedgekeurd worden Men neemt aan, dat zij over tien dagen van kracht wordt. Gematigdheid betracht Dc algemene vergadering der V.N. heeft met 44 tegen 3 stemmen tZuid- Afrika, Luxemburg en België met 8 onthoudingen de resolutie van de poli tieke commissie ten aanzien van Tunesië goedgekeurd. Hierin worden belde par tijen uitgenodigd zich te onthouden van alle daden, die de spanning zouden kunnen verhogen. Tevens wordt de hoop uitgesproken, dat zij onverwijld hun be sprekingen zullen voortzetten, „teneinde hun dispuut in overeenstemming met het handvest te regelen". De onderhan delingen dienen volgens de resolutie er cp gericht te zyn de Tunesiers in staat te stellen het bestuur zelf in handen te nemen. Voorts wordt uiting gegeven aan het vertrouwen, dat Frankryk zich ral houden aan de politiek, welke het ver klaard heeft te volgen, namelyk van be vordering van de vrye instellingen van ternationale gemeenschap Het volk had zulks getoond door zich te beheersen bU het uiten van zyn ontevredenheid over de huidige toestand. De huidige toestand hield echter gevaren in, nu vreemde soldaten in het land waren, die met toenemende ergernis werden be- zien. „Het Oostenrijkse volk. dat zo vaak j het Tunesische volk. teleurgesteld is. heeft thans zijn hoop De politieke commissie heeft met 40 in handen der Verenigde Naties ge- tegen 5 stemmen by 11 onthoudingen de legd, waarin het '"e laatste grens ziet door Pakistan geamendeerde Latyns- tussen macht en recht, tussen recht en chaos". Het was onlogi' van het Oostenrjikse vraagstuk afhan kelijk te stellen van een oplossing van het vraagstuk-Triëst. zoals de Sovjet- itjkse vredesverdrag, onder voorwaarde echter, dat deze ^.urten iets met de zaak r w .j- te maken hebben en. dat hun oplossing Un.e l.ad ecdaan De be>oh„ld,!inscn b(,aragcn tot het sluiten van een vre- nmfrnnf n Onstpnrilks* hprhpivnnp- WEERBERICHT Iets lagere temperaturen De Bilt verwacht tot moreenavond: Plaatseliik mist. Overiaens zwaar be volkt met versDreide oDklarinsen en 'echts hier en daar noc eniae neer- •i7 Matize tot zwakke wind tussen Noord en Oost. Ieu lacere temperatu ren met in de nacht en ochtend od de meeste Dlaatsen lichte vorst. (Ongemaakt te 10 uur). 19 DECEMBER. Zon op: 8 44 uur; onder: 16 30 uur Maan op: 10 57 uur; onder" 19 20 uur. Hoogwater te Katwyk te 4 41 en 1 1656 uur. bestaat uit 12 pagln; GRUBER AAN IIET WOORD Gruber sprak van de „gevaren, die D1,ara2en tot net, sluiten van een vre- omlr.nl een Oo.lenr,,ke. herbenape- „„„„dras Het Oostennikse volk dien. ning moesten ieder objectief waa«-ne- de niet janger wachtende gehouden te mor en kenner van de stand van worden Er geen enkel essentieel zaken absurd in de oren klinken. punt. dat de sluiting van een verdrag De Britse afgevaardigde. Lloyd. zeide. verhindert. Slechts de Sovjet-toestem- dat de Westerse mogendheden „nu. zo- mine ontbreekt", zo zeide hij. Hij steun- als steeds" bereid zyn met Sovjet-afge- de volledig het Braziliaanse initiatief. verbonden zyn aan het voortduren de huidige bezetting van Oostenrijk" Hij herinnerde aan het afwijzen door de Sovjet-Unie van Westerse voorstel ler om tot een „protocol van evacuatie" of een ..beknot vredesverdrag" te komen. .Deze verwerping, dit eindeloze tegen houden en uitstellen van de onderhan delingen over een vredesverdrag, zal nie passief aanvaard worden door het Oostenrijkse vclk.. dat een uitweg zoekt". Het Oostenrykse volk hecht volgens Grubei geen waarde aan de technische kant^van^een deredykfverdrag ^oci^wei £)r prani; N. L. Buchman. de grond-1 Gandlii's nagedachtenis werd door komen. Het volk wenst een spoedig ver- legger van de morele lierbewape- Dr Bnchman een krans gelegd. drag met voorwaarden, die ht» kan ver- j nj,lL, verblijft op hel ogenblik nu t j Tijdens de kransleggingmidden VUïjfnGruber verklaarde verder, dat het leen internationaal gezelschap van met wandelstok) Dr Rnchmon. Oostenrijkse volk matig en geduldig was jqq personen in New Dclln op een rechts Minister G L. Nando. Minis- Stnord^Uottoi plichten to VST "is door Azië. Ter cring van Ier van Wederopbouw van India, i ^„0 schaden. Amerikaanse resolutie over Marokko aanvaard. Hierin wordt verzocht om spoedige onderhandelingen tussen Frank ryk en Marokko met het doel zelfbe stuur te verlenen aan de Marokkanen. De oorspronkelyke resolutie der elf Latyns-Amenkaanse landen had onder handelingen voorgesteld „ter bevordering van de vrye instellingen van het Marok kaanse volk", maar Pakistan stelde een concretere formulering voor, welke werd goedgekeurd. De commissie verwierp de Arabiseh- Aziatlsche resolutie, waarin besprekin gen tussen Frankrijk en Marokko wer den voorgesteld met het doel een rege ling te trtffen „in overeenstemming met de souveremiteit van Marokko, de ver langens van het Marokkaanse volk ea het handvest van de V.N. Het deel der Arabisch-Azlatlsehe re solutie waarin wordt aangedrongen op onderhandelingen, werd verworpen met 27 tegen 25 stemmen by 3 onthoudin gen. Het deel. waarin de algemene verga dering wordt verzocht de huidige toe stand te beschouwen als een welke „diepe ongerustheid verwekt en op de Frans-Marokkaanse betrekkingen en de vrede in de wereld een ongunstige in vloed heeft" werd verworpen met 27 tegen 18 stemmen by 99 onthoudin gen. Er werd niet gestemd over de resolu tie in haar geheel. De waarnemende Egyptische minister van buitenlandse zaken. Fathy Radwan, heeft de Amerikaanse ambassadeur. Je/efrson Caffery. verzocht zyn regering te vragen haar invloed by Frankrijk aan te wenden opdat dit land ophoudt met zyn 'druk op de Bey van Tunis'. Radwan wees op het 'ernstige effect', dat dc gebeurtenissen in Noord-Afrika op de Egyptisohe en Arabische openbare mening hebben. Duitsland en de E.D.G. Dr Adenauer, de West-Duitse Bonds kanselier, heeft in een radio-interview verklaard, dat zyn politiek gericht biyft op ,de vorming van een verenigde sta ten van Europa en dat hy de twijfel in het buitenland wil wegnemen, dat zyn moeliyfcheden met het hof voor grond wet «aangelegenheden hem hadden d-»en hopen op een herziening van de ver drogen met het Westen. Hy zeide voorts, dat hy niet het voornemen heeft de verdragen te doen aannemen door wyziging van dc inrich ting van het genoemde hof Theodor Blank, commissaris voor defensie van de West-Duitse bondsrepu bliek. heeft in een artikel m het uid- sohrift voor oud-beroepsmilitairen de zen opgewekt met vera n t woord ei yk- heidsgevoel te beslissen over hun stand punt ten aanzien van de Duitse defen sie. Gevoelsoverwegingen mogen h er niet de doorslag geven, aldus schryft hy Een volk. dat politiek wil optreden, kan niet nalazen maatregelen te nemen voor zyn verdediging Blank zegt. aat het streven om vrijlating van wegens oorlogsmisdaden veroordeelden te ver krijgen, reeds succes heef: gehad Er be vinden zich nu nog 953 Duitsers in vreemde handen tegen 3649 op 1 April 1950. Blank waarschuwt voorts voor open- ïyke conflicten over kwesties van de verdedlzinrvbijdrage onder de voorma- lige militairen diar deze de 'oekom- stige positie van de Duitse soldaat on- j der het eisen volk en in Europa zouden Voor de kust van Livorno. is de ..Grommet Reefereen Amerikaans koelschip. middendoor gebroken. De bemanning van 41 koppen is. gered. Op de plaats waar de ..Grommet Reefer" doormidden brak. drijft nu de lading rond. kalkoenen, vlees, hammen en wor sten. die waren bestemd voor de kerstdiners van de Amerikaanse legeronderdelen in Italic. Triest cn Oostenrijk. Dc ..Grommet Reefer" na de ramp. op de stormachtige zee. 37 koppen van de bemanning waren op liet achterschip (rechts), toen men begon met de reddingswerk zaamheden. (Telefoto) Onderhoud EisenhowerMac Arthur Eisenhower heeft gisteren het onder houd gehad met generaal Douglas Mac Arthur, voormalig opperbevelhebber der verbonden stryd-kraahten in Korea. Zy spraken over Mac Arthurs plan om een einde aan de Koreaanse oorlog te maken op een by eenkomst by John Foster Dulles, die minister van buiten landse zaken zal worden. Natuurlijk zyn geen byzonderheden medegedeeld. Eisenhower heeft de pers medege deeld. dat hy een aantal conferenties met de republikeinse leiders van het congres zal houden over de „methoden om de inflatie te beteugelen" en over andere problemen. Zuid-Slavië breekt met Vaticaan De Zuid-Slavische onderminister van buitenlandse zaken, dr Ales Bebler, heeft de zaakgelastigde van de Pau selijke nuntiatuur te BclgTado, mgr auvio uuüi, een nota oveuianaigu, waarin het Vaticaan wordt verzocht zijn vertegenwoordiging in dc Zuid- Slavische hoofdstad terug te trekken. Dit verzoek volgt op de crltiek van maarschalk Tito op de benoeming \an aartsbisschop Stepinac tot kardinaal Het staatshoofd noemde dit. gelyk be kend. in een rede een „belediging" voor Zuid-Slavle Stepinac was z een oorlogs misdadiger' en zyn benoeming was be doeld als een politieke zet om de Zuid- Slavische staat te verzwakken. T:to zei de er boig voor te staan, dat dc aarts bisschop nooit naar zyn bisdom at Zag reb zou mogen terugkeren. In het tydschrift over buitenlandse zaken van öe Zuid-slavische regering werd meegedeeld, dat Zuld-Slavie per jaar 52 millioen dinar besteedt voor steun aan de RK. kerk. een veel gro'er be drag dan de bijdrage aan de Orthodoxe kerk. die meer leden telt Tenslotte werd er over geklaagd, dat pogingen van de regering om de lagere geestelijkheid te laten profiteren van de sociale voor zieningen waren „gedwarsboomd" door het Vaticaan. dat de kerk tot „marte- la-es" wilde maken Het Vaticaan is nu voor een dringend orob'.eem gesteld: moet kardinaal S'e- oir.ac teruggeroepen worden of in Zuid- Slavië blijven? Indien de kardinaal Zuid-S'.avié zou verlaten, acht men het van welingelichte Vaticaanse zijde zeer onwaarschijnlijk, dat de Zuid-Slavische rpverlng hem zal toestaan terug te ke ren Zuid-Slav'ë heeft reeds ongeveer een iaar lang eeen diplomatieke vertegen woordiger by de Heilige Stoel meer.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1