LEIDSCH m DAGBLAD
Korea en Tunis
Steppeiiwolven aan deze zijde
van de Elbe
in de Ver. Naties
Belgische Socialisten veroordelen
toelating Spanje tot Unesco
Slite Jaargang WOENSDAG 26 NOVEMBER 1952 No. 27774
ESeL" J B™*,, DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN wm, s,.f„ x. l,um G.ro No. nxoxs
t6— per kwartaal: f 0 47 per week Telefoon Dir en Admj 25041; Red 21507
Verwarde toestanden in Indonesië
Benoeming Commandant Zuid-Sumatra
goedgekeurd
Kabinet zoekt naar algehele oplossing
net Indonesische Kabinet heeft gisteravond bUna twee uur vergaderd over de
laatrcgelen, die genomen dienen te worden ter afwikkeling van \de gebeurte-
risscn rond de affaire van 17 October.
De minister van voorlichting, Mononoetoe deelde na afloop mede, dat het
liblnet het rapport van de minister-president aanhoorde ten aanzien van de
esprekingen, die hij gevoerd heeft. Het Kabinet keurde de benoeming van
lambang Oetojo tot commandant in Zuid-Sumatra goed.
remier Wilopo deelde mede, dat het
binet thans doende is een algehele op-
sing te zoeken. Hij zeide, dat het
voeren van de aangekondigde maat
delen in de regeringsverklaring zeer
ioedig dient te geschieden. De Minister
jn Defensie is nog niet gereed met
Dorstellen ten deze, aldus Wilopo. Voorts
>i hij, dat Bambang Oetojo beschouwd
an worden als een figuur, die de toe-
land in Zuid-Sumatra het hoofd kan
ieden en die ter plaatse gTote popula-
leit geniet. Op de vraag, hoe de positie
in overste Kosasih zal zijn, zeide
'ilopo, dat de regeling hiervan over-
listen wordt aan Bambang Oetojo.
trouwen te stellen in de president-opper
bevelhebber en de regering. Tenslotte
worden de leden van de Landmacht op
geroepen bijstand te verlenen voor het
i 5e" .van land en leger door zich te ont-
houden van handelingen, die in strijd
i zijn met de militaire discipline.
Uit Soerabaja bericht de correspon
dent van Aneta, dat ten huize van de
fungerend commandant, overste Soedir-
man en de onder zijn leiding bevelvoe
rende officieren van het territorium
Oost-Java hebben vergaderd over de
regeringsverklaring van Zaterdag. Men
wenste geen inllchtineen over het
sprokene te verstrekken.
Intussen bericht de correspondent van
Aneta te Palembang, dat Bambang
Oetojo gisterochtend de benoeming
aanvaardde en dat overste Kretarto,
die het commando Zondag overnam
van de waarnemend commandant,
Kosasih, de benoeming van Bambang
Oetojo met vreugde ontving. De cor
respondent seint, dat het leger in
Zuid-Sumatra zich verlicht voelt door
deze regeringsbenoeming. Gouverneur
Isa zeide, dat Bambang Oetojo zowel
onder de burgers als onder de mili-
populair is.
i Aneta's oorrespondent te Makassar
(richt, dat de fungerende woordvoerder
het stafkwartier Oost Indonesië op
n persconferentie heeft bevestigd, dat
Makassar een telegram was ontvan-
n van overste Soekowati op Ambon,
larin deze zegt, dat hij weigert gevolg
geven aan de oproep van overste
larouw. De woordvoerder zeide, dat
'arouw meent, dat Soekowati deze
uding aanneemt, omdat hij niet pre-
rs weet, hoe een en ander zich te
akassar afspeelde. De woordvoerder
erhandigde de pers een gemeenschap-
lijke verklaring van de Gouverneur
n Celebes, Soediro, en de chef-staf
n territorium 7 (Oost Indonesië),
erste Warouw, waarin elke demon-
rat ie, zowel voor als tegen ontbinding
a hPt parlement, verboden werd. Men
•mde deze maatregel noodzakelijk om
voorkomen, dat er een gespannen
estand ontstaat, aldus de verklaring,
oorts wordt in deze bekendmaking be-
lald, dat militaire berichten betref-
rde Makassar niet mogen worden ge-
ibliceerd, alvorens zij door het staf-
vartier zijn eezien. Op de vraag of op
t'ebes nog officieren zijn aangehouden,
itwoordde de woordvoerder, dat alle
ingphouden officieren weer in vrijheid
in, behalve majoor Saleh Lahade. die
oordvoerder van de afgezette commas-
int Gatot Soebroto was.
ült Djakarta wordt nog bericht, dat
chef-staf Landmacht naar aanleiding
n de regeringsverklaring van Zaterdag
o circulaire heeft doen uitgaan voor
diverse legerlnstanties. Hierin wordt
wed, dat voor het heil en de homoge-
plt van de landmacht de legerleiding
rmeel verantwoordelijk is voor hande
zen, die binnen het leger geschieden
?t het oog op de gebeurtenissen van
October. Aan alle leden van de Land-
'.cht wordt verzocht de plichten rustig
blijven vervullen en het volste ver-
Commissie algemene
verdedigingsvoorbereiding
De R.V.D. deelt mede:
De minister-president heeft een com
missie voor de algemene verdedigins-
roorbereiding ingesteld, waarin de be
trokken Departementen zUn vertegen
woordigd.
Aan deze Commissie is opgedragen
en basisplan voor de algemene verde
diging te ontwerpen. In het bijzonder
zal het de taak van de Commissie zijn
om de noodzakelijke voorzieningen in
de civiele sector te coördineren, zulks
i aansluiting op de reeds vastgestelde
opbouwplimncn.
Het presidium van deze Commissie is
opgedragen aan de secretaris van de
algemene verdedigingsraad.
PROFESSOR HALI.STEIN
ERNSTIG ZIEK.
Een woordvoerder der West-Duitse re-
■N-ng heeft medegedeeld, dat professor
P'-ter Hallstetn, hoofd van het West-
■uitse ministerie van buitenlandse za-
l«n. ernstig ziek ls. Hy lijdt aan een
[or1 .teking in de voorhoofdsholte.
Prof Hallstein is thans veel zieker dan
'"■n hij verleden week. wegens een ge
vel op de neus, zijn werkzaamheden
ioest staken. Hij wordt in een zieken-
uis te Bad Godesberg door een oor-,
en keelspecialist behandeld.
WEERBERICHT
Meer bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Half tot zwaar bewolkt met in de
i'deiyke helft van het land kans op
hge neerslag, overwegend matige wind
oostelijke richtingen Lichte vorst tot
[Wmperatuur om het vriespunt.
'Opgemaakt te 10 uur)
27 NOVEMBER
Zon op: P.20 uur; onder: 16 35 uur.
Maan op: 14.12 uur, onder: 3.20 uur
«oogwater te Katwijk te 11.37 uur.
nummer beslaat alt acht pagina's.
Eden huiswaarts
Naar vernomen wordt, ls het bijna
zeker dat de huidige algemene vergade
ring der VN in tweeën zal worden ge
splitst. Dit betekent, dat deze eerste
zitting 20 December eindigt, zoals de be
doeling was, en dat het tweede deel in
Maart wordt gehouden. Een officieel be
sluit is evenwel nog niet genomen.
De Russische minister van buitenland
se zaken Wysjinskl, heeft er in de poli
tieke commissie van de VN bezwaar te
gen gemaakt, dat voorrang wordt ver
leend aan de door hem afgewezen reso
lutie van India aangaande de kwestie der
Koreaanse krijgsgevangenen.
Hij is van mening dat de Sovjet-reso
lutie, waarin wordt aangedrongen op in
stelling van een commissie van elf lan
den ter regeling van het gehele Kore
aanse probleem, eerst dient te worden
besproken.
„Het zou een flagrante schending van
onze rechten zijn als het Russische ont
werp niet werd besproken voor dat van
India", zei hij.
De 21 landen die het eerst de kwestie
van de Koreaanse wapenstilstand op de
huidige zitting van de VN ter sprake
brachten, hebben gisteren op een verga
dering met gesloten deuren besloten dat
in de politieke commissie voorrang dient
te worden verleend aan de besprekingen
van de Indiase resolutie.
De Arabische en Aziatische afvaardi
gingen bij de VN hebben op een interne
bespreking over de Tunesische kwestie
een Indiase ontwerpresolutie verworpen.
Dit ontwerp beval zelfbestuur voor Tu
nesië aan en instelling van een VN-com-
missie, die toezicht zou moeten houden
op de Frans-Tunesische onderhande
lingen.
De secretaris-generaal van de Tunesi
sche nationalistische nieuwe grondwets
partij, Ben Joessef, drong er bij de afge
vaardigden op aan dat de resolutie on
afhankelijkheid in plaats van zelfbestuur
voor Tunesië zal eisen. Hü was voor de
instelling van de VN-commissie.
De Arabische en Aziatische landen
hebben een subcommissie ingesteld voor
de bestudering van de tekst van een
nieuwe ontwerpresolutie Inzake het Tu
nesische probleem.
De Verenigde Naties zijn er wederom
niet ln geslaagd met Zuid-Afrika tot
overeenstemming te komen over de toe
komstige status van Zuid-West-Afrika,
de vroegere Duitse kolonie die sinds 1920
door Zuid-Afrika wordt bestuurd.
Zuid-Afrika en de commissie zijn het
niet eens over het toezicht op het be
stuur van Zuid-West-Afrika. De com
missie wil de VN hiermede belast zien,
terwijl Zuid-Afrika het internationaal
gerechtshof wil inschakelen.
De Britse minister van buitenlandse
zaken, Eden, is per vliegtuig naar Lon
den vertrokken. Met het zelfde vliegtuig
als Eden reist premier Menzies van
Gistermiddag heeft zich opnieuw een
ontploffing van mijngas ln België voor
gedaan. ditmaal ln de kolenmijn „Grand
Trait" van de „Charbonnages Beiges" te
Frameries. Hierbij kwamen drie mijn
werkers om het leven. Verleden week
deed zich ln de mijn Zwartberg te Genk
eveneens een ontploffing van mijngas
voor, waarbij 10 mijnwerkers de dood
vonden.
Om het vriespunt
Het KNMI deelt mede:
De koude lucht uit het Poolgebied, die
ln de afgelopen dagen een groot deel
van Europa heeft overspoeld, wordt nu
weer teruggedrongen door een warmere
luchtstroom afkomstig uit de Golf van
Blscaye Het ziet er evenwel naar uit,
dat de opdringende warmere lucht ten
Zuiden van Nederland tot staan wordt
gebracht Het weer in ons land zal dan
ook de eerste paar dagen tamelijk koud
blijven met temperaturen schommelend
tussen een paar graden boven en onder
het vriespunt. Storingsfronten zullen de
bewolkinE tijdelijk doen afnemen en mo
gelijk kan later enige sneeuw of regen
vallen in hoofdzaak ln het Zuiden van
het land.
In Duitsland en Polen komt op het
ogenblik ln de nacht 2 tot 5 graden vorst
voor evenals in Scandinavië Uit Schot
land werd vanmorgen echter plaatselijk
meer dan 10 graden vorst vermeld
In Zuid-Frankrijk daarentegen is het
zeer zacht met temperaturen tussen 12
en 15 graden.
Eisenhower's kabinet
bijna gereed
Generaal Eisenhower heeft Arthur I
Sunnmerfleld ut Flint ln Miohigan be
noemd tot minister van PTT, Mevrouw
Ovela Culp Hobby ui! Houston benoem-
de hij tot hoofd van het bureau voor j
toezioht op de gezondheidszorg en me- j
vrouw ivy Baker Priest ut Bountiful in
Utah tot thesaurier der Verenigde Sta-
ten.
Summerfield is voorzitter van de re
publikeinse party. Hy zal als zodanig
aftreden.
De 47-jarige mevrouw Hobby was ge
durende de oorlog hoofd van het corps
vrouwelyke vrywilligers Elsenhower
heeft haar verzooht de kabinetsvergade
ringen bij te wonen. Hierme-de verhoogt
hy de status van haar ambt. Zj] zal als
Eisenhowers „minister van gezondheid"
optreden.
Mevrouw Priest komt aan het hoofd
te staan van het departement dat is be
last met het drukken van Amerikaanse
bankbiljetten. Op alle bankbilietten die
na haar ambtsaanvaarding zullen wor-
den uitgegeven, zal haar handtekening
komen te staan. Ook de huidige thesau
rier is een vrouw (mevrouw Georgia
Neese Clark).
Nu Eisenhowers kabinet bijna geheel
is gevormd, verwacht men in Washing
ton. dat de generaal zeer binnenkort
naar Korea zal vertrekken.
Australië, die in Londen de Gemene
bestconferentie zal bijwonen, die morgen
begint.
Voor zyn vertrek verklaarde Eden te
geloven, dat het zeer wel mogeiyk zal
zyn de steun van de meerderheid der
VN-leden voor de Indiase resolutie in
zake Korea te verkrygen. Men diende
zich volgens Eden niet door de verkla
ring van zyn Russische ambtsgenoot van
deze weg te laten afleiden. Het zou
door de Sovjet-oppositie mogelyk zyn,
dat de resolutie geen feiteiyke basis voor
onderhandelingen kon worden, maar zy
zou nuttig kunnen zyn en de weg voor
een vrede kunnen effenen, zo voegde
Eden hieraan toe.
OUD-NAZI'S KUNNEN LID VAN
F.D.P. WORDEN, MITS
De vrye democratische party (F.D.P.),
de tweede party in de West-Duitse rege
ringscoalitie, zal leidende oud-Nazi's
toelaten als lid, mits zy duideiyk biyk
hadden gegeven, hun les te hebben ge
leerd. De F.D.P. zou geen openlijk er
kenning van hun dwalingen eisen, doch
de plaatselijke partyafdelingen zouden
zeker moeten weten, dat het adspiram-
lid was gaan geloven in democratische
beginselen.
Ex-generaal Von Manteuffel, die de
tankst-rijdkraohten leidde bij het Arden
nenoffensief in December 1944 en die
een actief lid vart de F.D.P. is, wenst de
party in haar gelederen op te nemen.
Von Manteuffel had zich nooit te buiten
gegaan aan dwaze verklaringen in het
openbaar. Als voorbeeld van niet g?-
schikte oud-officieren wordt genoemd
generaal Ramcke, die duidelijk had be
wezen uit het verleden geen lering te
hebben getrokken.
Bij zijn bezoek aan Peru. heeft
Prins Bernliard de Peruvianen door
zijn paardrijkunst in enthousiasme
gebracht. Na afloop van een de
monstratie in volmaakte dressuur
in Zuid-Amerikaanse stijl, trad de
Prins naar voren, vroeg om een
paard, en voor duizenden verbaas-
ae ogen bewees hij. dat hij deze
kunst even goed verstaat, als de le
den van de „Club Hippico". die
De comedie te Praag
Ook de laatste beklaagden te Praag
hebben nu schuld bekend. De verdedi
gers hebben nog geen woord ten gunste
van hun cliënten geuit. Evenmin heeft
een der beklaagden tot nu toe ook maar
één woord ter verdediging gezegd.
De Zweedse minister van buitenlandse
zaken Oesten Unden heeft de by het
proces te Praag tegen een vroegere
Zweedse gezant in Tsjecho-Slowakye
geuite beschuldigingen „belachelijk en
zonder enige grond" genoemd.
Het Israëlische parlement heeft met
grote meerderheid een motie aangeno
men, waarin het zyn „diep afgrijzen" tot
uiting bracht over het proces te Praag
en waarin dit proces werd veroordeeld
als een „belediging voor het Joodse volk,
die de goede naam van Israël besmeurt
en de traditionele vriendschap tussen
het Tsjechische en Joodse volk onder
mijnt".
GROOTSCHEEPSE
DEVIEZENSMOKKELARIJ
ONTDEKT
Het onderzoek naar aanleiding van de
arrestatie van die Amerikaan Gel berg,
die drie weken geleden werd aangehou
den ,toen hij op het punt stond enige
mlilioenen aan deviezen over de grens
van Spaans Marokko te brengen, heeft
geleid bot de ontdekking van een ren de
grootste deviezensmokkelarijen, die zich
ln dit gebied hebben voorgedaan. Dank
zy de zeer uitgebreide boekhouding ren
Gelberg slaagde men er in reeds biina
honderd medeplichtigen te achterhalen.
Gelberg reisde regelmatig ren Frans-
Marokko, via Spaans Marokko, naar
Hanger, waar hij bil banken grote som
men geld deponeerde, die tegen dollars
werden ingewisseld en vervo'gens ge
bruikt werden voor aankopen in de V-S.
ten behoeve ren de maatschappijen,
waarvoor Gelberg als vertegenwoordiger
optrad.
deze middag hadden gedemon
streerd.
Het enthousiasme laaide op. toen
de Prins een ..poncho" aantrok, een
„sombrero" opzette, en doorging
met zijn meesterlijk uitgevoerde fi
guren op de müziek van een orkest,
en het applaus van de toeschouwers
die op de maat van de muziek in
de handen klapten.
De Prins in actie.
Voor het eerst na 1872
(Van onze correspondent te Bonn).
Is het een symbool, dat in bepaalde
streken van West-Duitsland waaruit zij
sedert tientallen jaren verdwenen zijn,
weer wolven rondzwerven en bij de
mensen niet louter sportieve, maar ook
primitieve jachtinstincten wakker roe
pen? De Duitsers zelf vinden van wel
en verbinden er allerlei diepzinnige be
spiegelingen aan over de achteruitgang
van de Europese beschaving. In hun ver
beelding zien zij zichzelf soms al weer
in dierenhuiden gehuld, met knotsen
wolven te lijf gaan
Een feit is intussen, dat het aantal
wolven aan deze zijde van de Elbe toe
neemt. De vraag is slechts, waar zij van
daan komen. Eerst heeft men gedacht,
met ontvluchte dierentuin-exemplaren
te doen te hebben. Deze min of meer
geruststellende verklaring wordt echter
niet meer aanvaard. Kennelyk heeft
men te doen met wolven, die door honger
gedreven van Oostelijke richting uit
over de Elbe zijn gekomen. Op de Liine-
berger heide wordt door gequalificeerde
jagers zelfs al van een „invasie" ge
sproken.
Enige jaren geleden kon men in de
Duitse pers vaak over de „worger van
Lichtenmoor" lezen. Dat was geen
massa-moordenaar ui menselijke ge
daante, maar een wolf, die meer dan 100
stuks in de wei staand veel keelde ge
durende vier maanden lang. ondanks
alle nasporingen onvindbaar bleef, maar
tenslotte door een boer kon worden
neergeschoten.
Dit was het bekendste, maar overi
gens niet het enige bewijs van de na
oorlogse wolveninvasie.
Het bericht, dat er op de Lüneberger
heide steeds meer wolven opduiken,
heeft uiteraard de bevolking aan het
schrikken gebracht. Voor anderen was
het daarentegen een blyde mare. Van
heinde en verre komen op week-ends
gepassionneerde jagersmannen naar deze
heide, om het ongewone genot te sma
ken eens „op de wolf' te gaan. Veel
succes hebben zij daarbij tot nu toe niet
gehad, want een wolf is lang geen ge
makkelijk jachtobject. Zeer gevoelig
reageert dit beest op nabijheid van men
sen, zeer snel ook heeft de wolf het ge
vaar, dat hem van de kant van de jagers
dreigt, onderkend en alleen heel erva
ren achtervolgers, die dagenlang geduld
weten te oefenen, vermogen het dier
tenslotte neer te leggen.
"s Zomers waagt de wolf zich als regel
niet buiten het bos. Dan kan hij zich
gemakkelijk aan reeën en ander rood
wild te goed doen Maar als het winter
wordt en dat dieet vermindert, valt de
wolf niet alleen het vee, maar ook een
zame ongewapende mensen aan. En zeer
gevaarlijk wordt de wolf, wanneer hy
door een dolheidsepidemie, die heerst
onder andere, in het wild levende, die
ren b v. onder vossen, wordt aangetast.
In 1872 werd de „laatste wolf van de
Lüneberger helde" neergelegd. Merk
waardig is het dat de nu weer versche
nen wolven dezelfde wissels gebruiken,
die reeds in de middeleeuwen als zoda
nig bekend waren.
Interessant is verder, hoe door de aan
wezigheid van de wolven het gedrag
van sommige honden, in de eerste plaats
van de z g. wolfshonden, veranderd is.
Zij ontwikkelen een neiging tot vage
bonderen en men houdt er rekening
mee. dat ontmoetingen tussen steppen-
wolven uit het Oosten en honden, uit
het Westen reeds tot nakomelingschap
hebben geleid. Ook op dit stramien kan
men. cultureel en politiek gesproken,
onlieflijk voortborduren, zo men wil.
Twee moties
Het socialistische Kamerlid Victor
Larock heeft de C.V.P.-regering geïn
terpelleerd over het feit, dat deze ge
stemd heeft voor de toelating van het
Spanje van Franco tot de Unesco.
Larock betoogde, dat de regering van
Franco niet b?sohouiwd kan worden als
vertegenwoordigster van het Spaanse
volk en hy herinnerde er in dit verband
aan, dat op grond van deze overwegin
gen de V.N. in 1945, 1946 en 1950 ge-
Vefgerd had Spanje als lid op te nemen.
De interpellant verweet de regering het
advies van de Belgische commissie voor
de Unesco in de wand te hebben gesla
gen, hetgeen leidde tot het aftreden van
de onder-voorzitter van deze oom
missie.
Minister Harmei wees er in zyn ant
woord op, dat de Unesco slechts een
gespecialiseerde commissie is en geen
enkel politiek aspect heeft. De stem
ming van België vor de toelating van
Spanje tot de Unesco houdt geenszins
de goedkeuring in van het Franco-re
giem. Wel is de minister van oordeel,
dat de opneming van Spanje in de Unes
co het Spaanse volk zelf, dat behoefte
heeft aan een uitbreiding van het on-
derwys.. ten goede zal komen
De socialistische volksvertegenwoordi
ger Gailly verklaard;?, dat „de (Bel
gische vakbonden de dictatuur van
Franco steeds hebben veroordeeld en
ten zeerste getroffen zdjn door de toe
lating van Spanje tot een cultureel
lichaam als de Unesoo". Mocht er ooit
een conflict uitbreken, zo betoogde hij,
dan znllen „de arbeiders der vrye vak
verenigingen weigeren te marcheren
naast de soldaten van Franco". Na her
innerd te hebben aan de onderdrukking
der stakingen, die verleden jaar in Bar
celona en andere steden uitbraken, ver
klaarde spr. van oordeel te zyn, dat de
Unesco zichzelf heeft veroordeeld door
het Spanje van Franco als lid op te
nemen.
De katholieke spreker De Bus de
Wa-maffe verwonderde er zich over. dat
dezen?n, die de individuele vryheden
aanhangen, critiek oefenen op de toela
ting van Spanje tot de Unesco, daar
juist hierdoor dit land in staat gesteld
rel worden meer dan tot nu toe het
geval ls de culturele methoden van
West-Europa te adopteren.
De president van de Kamer, Frans
van Cauwelaert, deed hierna voorlezing
van een socialistische motie, waarin de
Kamer verklaart haar spyt uit te druk
ken over de toelating van Spanje tot de
Unesco en een katholieke motie, waarin
de Kamer haar vertrouwen ln de rege
ring uitspreekt en haar Dolltiek met be
trekking tot Spanje goedkeurt De stem
ming over deze moties geschiedt morgen.
EGYPTE IS ER VROEG GENOEG BIJ'
De Egyptische regering heeft een
nieuw departement ingesteld, dat voor
bereidingen moet treffen voor het over
nemen door Egypte van het beheer over
het Suezkanaal. dat bij concessie tot
19S6 bij de huidige internationale maat
schappij berust.
I Gisteren is bij Zuthpen een grint -
trein in botsing gekomen met een
goederentrein. Vijftien wagons ont-
spoorden en drie werden vernield.
De ravage'op de plaats van de
aanrijding.