LEIDSCH 3§È DAGBLAD
Treedt Sultan van Djokja af?
Wysjinsld dempte
Engels-Amerikaanse kloof
Wordt Irak een tweede Ahadan?
Laatste nieuws!
Avifauna vraagt surséance
van betaling
Drie regimenten achter Waronw
Rustig verloop commandowisseling Palembang
Dr correspondent van „Merdeka" te Makassar vernam van welingelichte
zijde. dat thans de commandanten van drie regimenten in Oost-Indonesic
zich achter overste Warouw hebben geschaard. Warouw ontving telegram
men daaromtrent van majoor Worang. Overste Soekawati en majoor
Ibnoe Soebroto.
Volgens „Merdeka" wordt in de telegrammen van de drie commandanten
gezegd, dat de betrokken regimenten de orders van Warouw zullen opvolgen
mits deze niet afwijken van de politieke richtlijnen en de ideologie van de
Staat.
In welingelichte kringen verklaarde op het feit. dat Kosasih in gebreke ge-
men aan „Merdeka" het zeer
(rhijnlijk te achten, dat de minister
van Defensie - in casu de Sultan van
Pjokja zich zal terugtrekken, welk
besluit mogelijk gevolgd zal worden
door het aftreden van de leden van
de PSI (Indonesische Socialistische
Party) het kabinet. Dit zou volgens
„Merdeka" niet het aftreden van het
kabinet tot gevolg hebben, daar Pre
mier Wllopo voorlopig de vrijgekomen
posten zou kunnen beheren.
Uit andere bron vernam het-blad, dat.
inneer de minister van Defensie en de
Inisters van de PSI zouden aftreden,
niet zou bet ekenen, dat de Parkindo
Indonesische Christelijke Partij)
minister (Leimena) zou terugne-
•n, daar deze partij thans de achter-
ï'd van de gebeurtenissen op 17 Oc-
r kent en de leiders van deze partij
ffen met welk doel de demonstraties
irden georganiseerd, aldus Merdeka.
iverste Kretarto, die gelijk gisteren
leid de bevoegdheden overnam van
luneerend territoriaal- tevens troe-
ïcommandant in Zuid-Sumatra. over-
Kosasih, is tot deze stap overgegaan,
oat de regeringsverklaring over de ge-
jrtenissen op 17 October was gepubli-
ird Hu nam Zondagochtend om 11 uur
Palembang het commando over.
retarto deelde mede, dat de door
i genomen maatregelen uitsluitend
bedoeld om de veiligheid van de
at en van het leger te handhaven,
zeide, dat hij tot deze maatregel was
rgegaan om de regering by te staan
de oplossing van de huidige moellijk-
ien.
Gistermiddag zijn alle officieren uit
Zuid-Sumatra van de rang van onder
luitenant af naar Palembang ontbo-
laar een uiteenzetting werd ge-
over het gebeurde op 17 Oc
tober.
Een woordvoerder van Kretarto
etlde nog mede, dat de commando-
róseling rustig verliep en dat het
ivergrote deel van de strijdkrachten
n Zuid-Sumatra besloot, voorlopig
Overste Kretarto aan te wijzen als
lunzerend commandant, in afwachting
nadere orders van de centrale re
aring.
oordvoerder zei, dat Overste Ko-
jih niet meer in staat was de toestand
Effii-r te blijven en de leiding verder
zich te nemen, zodat de Zondag ge-
maatregelen de enig Juiste ma-
„erden geacht voor het heil van
nd en leger. De maatregelen volgden
bleven was een duidelijke houding aan
te nemen ten aanzien van de huidige
toestand met het oog op de gebeurte
nissen op 17 October.
Overste Kosasih kan zich vrijelijk
bewegen, aldus de woordvoerder. Er
zullen geen maatregelen norden geno
men tot het beknotten van zijn vrij
heid.
Overste Kosasih heeft verklaard, dat
hetgeen zich in Zuid-Sumatra afspeel
de uitsluitend een interne kwestie van
het leger is. Als soldaat In een rechts
staat zal hU zich houden aan de beslui
ten van de regering, die hem tot fun
gerend commandant van het territorium
Zuid-Sumatra benoemde.
Uit Djakarta wordt intussen bericht,
dat kolonel Moestopo bereid is verant
woording af te leggen over de gebeur
tenissen op 17 October. HU hoopte, dat
het Parlement hem zal uitnodigen ver
antwoording af te leggen over de de
monstratie, waarvan hy een der orga
nisatoren was.
Waarom onenigheid niet
uitgebuit?
Gedurende het weekend kwam hoogst
inopportuun de kloof aan het licht,
welke tussen Amerika en Engeland be
staat inzake de resolutie van India. De
Britten staan niet absoluut afwijzend
Bradley over gebruik
van atoombom
eneraal Bradley hoofd van de Ame-
_,anse staf-chefs heeft in een radio-
te.evisiepraatje in antwoord op ge-
de vragen gezegd dat de atoombom
de huidige oorlog in Korea moeilUk
strategisch wapen gebruikt kan wor-
ar „de strategische doelen zich
Korea of China dooh in Sovjet
land bevinden" met welk laatste land
sn niet in oorlog is. Voor gebruik van
atoombom als tactisch wapen moet er
in vo'doende obieet aanwezig zijn en
1 is moeilijk ln Korea te vinden. Wan-
r de tegenstander echter alles blieen
brengen voor een algehele aan va',
men in de verleiding kunnen komen
atoombom te gebruiken, aldus BTad-
De Verenigde Staten bezitten thans
1 middelen, zo zeide de generaal verder
o.om de atoombom naar het hart van
ovjet-unle te brengen.
EISENHOWER COMPLETEERT
ZIJN MINISTERIE.
Eisenhowers perschef. Hagerty. heeft
kend gemaakt, dat de generaal Zera
ift Benson, voormalig functionaris van
nationale raad van boerencoöpera-
heeft benoemd tot minister van
ndbouw.
Benson die 53 jaar is. steund? inder-
senator Tafts campagne voor be-
mng tot republikeins presidentscan-
daat
Tevens werd bekend gemaakt, dat
enhower na zUn ambtsaanvaarding
ennan Adams, gouverneur van New
mpshire. zal aanwijzen als zUn assi
st Adams zal dan de functie krUgen.
op het ogenblik John Steelman on-
president Truman bekleedt.
Belde benoemingen zullen na Eisenho-
inhuldiging ter goedkeuring aan de
aal worden gezonden. Adams trad
r de verkiezingen op als leider van
mhowzrs campagne.
WEERBERICHT
Plaatselijk matige vorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met van het Zuiden uit
fnemende bewolking. Vannacht plaat-
matige vorst, overigens lichte
rst tof temperaturen om het vries-
^ht, Aanvankelijk zwakke wind. later
"'ge tot vrij krachtige wind tussen
ud-Oost en Oost.
(Opgemaakt te 10 uur)
26 NOVEMBER
11 op: 8.18 uur; onder: 16.36 uur.
Hn
M an op: 13.58 uur; onder: 1.56 uur.
■oogwater te Katwyk te 10.24 en 23.03
llur. «Doodtij).
Twee Indonesiërs
gearresteerd
Wegens politieke activiteit
Gistermorgen zijn in hun woning te
Amsterdam door de vreemdelingenpo
litie gearresteerd de Indonesiërs Soc-
nito, voorzitter van de organisatie
Perhimpoenan Indonesia en de heer
Go Gien Tjwan, directeur van het
Indonesische Persbureau Antara (Ne
derlandse afdeling).
Zy zijn aangehouden op grond van
het bedrijven van ongewenste poli
tieke activiteit, zo vernemen wij van
de zijde van de politie en liet zou in
de bedoeling van de Minister van
Justitie liggen hen na verhoor als on
gewenste vreeemdelingcn uit te W(j-
zen naar Indonesië.
Het verhoor was gisteren nog gaande.
Ernstig protest?
De waarnemend directeur van het
persbureau „Antara" deelde mede, dat
het Indonesische Hoge Commissariaat
gisteren bu het ministerie van Buiten
landse Zaken inlichtingen heeft, ver
zocht over de aanhouding van de he
ren Go Gien Tjwan. en Soenito.
Een zeer ernstig protest tegen de wyze
waarop de aanhouding is geschied en
tegen het onderbrengen van de aange
houdenen samen met criminele arres
tanten wordt overwogen. Er zal zeer
ernstig worden aangedrongen op mede
deling van de gronden, waarop de aan
houding en de eventuele uitwijzing be
rusten. Namens Go Gien Tjwan is aan
de Buitenlandse Persvereniging in Ne
derland verzocht, in deze zaak tussen
komst te verlenen. De aangehoudenen
zullen aandringen od beroep bij de
reehterlüke autoriteiten.
Aldus een mededeling van de waar
nemend directeur van „Antara".
Wysjinski was namelijk radicaal al-
wüzend ten opzichte van de resolutie
van India. De Rus draaide demon
stratief de sleutel om in de deur, die
hij onlangs overigens reeds heeft ge
sloten.
Aoheson. die de algemene beschou
wingen over dit punt gistermiddag
tegenover een zekere vaagheid, doch sloot, was vol waardering voor de re-
alleen op voorwaarde, dat daardoor de I solutie van India. Zyn welwillende cri-
resolutle meer kans zou hebben en de tlek toonde echter aan. dat de formu
eenheid der Atlantische Westerse lan
den zo groot mogelük zou maken. De
Amerikanen waren van het begin af
voorstanders van een resolutie zonder
dubieuze punten. Het Amerikaanse doel
is prUzenswaardlg. nl. zekerheid, dat de
krUgsgevangenen. die onwillig zqn te
repatriëren, in vrijheid zullen worden
gesteld.
De Amerikaanse methode van publi
catie inzake de diplomatieke onenig
heid met Engeland was eohter bijzon
der ongelukkig. Door de pers is thans
overdreven veel relief gegeven aan de
Engels-Amerikaanse tegenstelling. In
tussen zUn zowel Engelsen als Amerika
nen in de weer om de kloof te dempen.
Het kalf der grootst mogelijke solida
riteit is dan ook nog niet verdronken.
Zondag lag het op apegapen, maar de
eerste hulp kwam toen van onverwach-
lering der resolutie niet in volkomen
overeenstemming moet worden geacht
met de woorden van de vertegenwoordi
ger van India, waarin duidelijk werd
gezegd, dat de krUgsgevangenen na een
zekere periode in vrUheid zullen komen.
Indien de hoop van Acheson in ver
vulling zal gaan. dan zal verheldermg
der resolutie leiden tot een indrukwek
kende solidariteit van het Westen en
Azië tegen de communisten die meer
en meer besloten schijnen te zUn het
confilct inzake de krUgsgevangenen uit
te buiten om de stryd in Korea te kun
nen voortzetten.
Acheson's rede heeft veel weggeno
men van de ongelukkige indruk der
publicaties omtrent de kloof in hef
kamp der bondgenoten, maar tot dus
verre is het onduidelyk, waarom Wys-
Jlnskl de onenigheid zynei^ tegervtan-
te zyde. Wysjinskl Immers gaf het kalf ders niet heeft uitgebuit. Zo iemand,
kunstmatige ademhaling en bloed trans- dan was hU het, die hen op glorieuze
fusie tegelijk, waardoor het kalf der so- I manier heeft herenigd.
Dummer bestaat alt acht pagina's.
De Italianen, die in de Povlakte
wonen, weten dat zij zo goed als
zeker 2 maal in liet jaar moeten
wegtrekken voor het water, dat
buiten de oevers treedt. In het ge
bied om Modena staan uitgestrekte
landerijen onder water.
De boer is gevlucht; zijn kip gen
hebben haar toevlucht tot de bomen
genomen. Wanneer zal het walet
wegtrekken?
De Britse premier Churchill heeft
Zaterdag enige wUzigingen ln de rege
ring bekendgemaakt, die veroorzaakt
zUn door de ziekte van lord Woolton,
„lord president of the council" (voor
zitter van de kroonraad)).
De markies van Salisbury volgt lord
Woolton op die echter zUn zetel in het
kabinet behoudt. Hierdoor vinden ln
het kabinet enige verschuivingen plaats.
Engeland hoopt nog!
Generaal Mahmoed, de nieuwe pre
mier van Irak. heeft bekend gemaakt
dat bmnenkoit de staat van beleg zal
worden opgeheven en verklez-ngen zullen
worden gehouden. Dez- verkiezingen,
gebaseerd op een nieuwe kieswet, zouden
directe verkiezingen zijn. zoals geëist
door de oppositie, ln plaats van verkie
zingen in twee stadia.
Voorts verkaard? Mahmoed dat de
oomaamste taak van zijn regering zou
zijn ..het handhaven van orde. veilig
heid en beveiliging van de belangen der
bevolking'
„Wij willen corruptie uitroeien en1
voorkomen, dat wetten onwettig worden
gebruikt", zo voegde hy hieraan toe. De
regering zou haar uiterste best do?n om
algemene hervormingen in te voeren en
,4e armen voedsel, onderdak en kleding
te verschaffen".
Mahmoed zei, dat het volgende pro
gram door zijn regering zou worden uit
gevoerd vermindering van belasting,
kosteloos hog?r onderwijs, economische
maatregelen om de nationale rijkdom
van het land te verbeteren, versterking
van de strUdkraohten en instelling van
een buzondere juridische commissie ter
voorbereiding van een nieuwe kieswet
voor de komend? verkiezingen.
Gisteren hadden nog enkele demon
straties plaats, zij het op besdhedden
sohaal.
Onze Londense correspondent meldt
ons nog:
In Londen acht men het nog te
vroeg om een definitief oordeel uit te
spreken over de onlusten in Bagdad,
maar vanzelfsprekend is men gealar
meerd. omdat de gebeurtenissen van
het afgeloppn weekeinde duidelijk een
parallel vertonen met hetgeen er voor
afging aan het drama van Abadan.
Heeft men thans slechts te maken
met een flauwe echo daarvan, of is dit
het begin van een herhaling in optima
forma van het Perzische conflict?
Indien dit laatste het geval mocht
7-ijn. voelt Londen zich beter toegerust
dan bij de verwikkelingen in Iran.
Mossadecq kon de Russen en het Wes
ten tegen eilkaar uitspelen, wegens de
delicate geografische lisging van zijn
land en vooral wegens het sovjet-Perzi
sche verdrag, dat als voorwendsel kon
dienen voor Russisch optreden in geval
van een Britse gewapende actie tegen
Abadan.
Later is bekend geworden, dat Morri
son. toen minister van buitenlandse za
ken. ondanks dat wel degelyk voorstan
der zou zyn geweest van gewelddadig
optreden, maar dat Amerika daar tegen
was. Er bestonden trouwens goede gTon-
j den voor om te trachten door overleg
tot overeenstemming met Iran te komen.
Pas nu heeft de bittere ervaring geleerd,
dat redelijke voorstellen geen kans van
slag?n hebben tegenover fanatici.
De ontwikkeling In Irak zou thans
een ander bewijs kunnen leveren, na
melijk dat tegen heethoofden niet kan
worden geredpneerd. zelfs wanneer
men tijdig de bakens Terzet hceft-
In Iran liep Engeland achter de ge
beurtenissen aan. in Irak werden in het
begin van dit jaar economische con
cessies gedaan, waarbij de oliewinsten
gelUkmatig over de regering en de olie-
maatschappU werden verdeeld. Een
overheidslichaam werd gesticht, dat er
voer zou zorgen, dat de baten het land
ten goede kwamen. Dit jaar kan Irak
een bedrag van 31 milllo?n pond ver
wachten, dat zal oplopen tot 59 mil-
lioen in 1955 als een topproductie zal
zyn bereikt.
Een belangrük deel van het geld was
bestemd voor irrigatlewerken. zodat on
vruchtbare gebieden in bouwland kun
nen worden veranderd. Ook zou de
verhoogde olleopbrengst dienen voor we
genaanleg. de constructie van bruggen
en de bouw van scholen en universi
teiten.
In Irak staat het Westen er gunstiger
voor dan in Iran. omdat daar geen di
recte sovjet-interventie behoeft te wor
den gevreesd Bovendien staan de En
gelsen hier niet alleen en zitten de
Ver S'aten en Frankrijk met hen in
hetzelfde schuitje terwijl ook Neder
landse belangen zich dienen te laten
zeiden Voorlopig is het een belangrijke
factor dat de olielndustrte de nationalis
tische beweging een slag voor is ge
weest, al lijkt het er op, dat het de
-xtremisten, net als in Iran, er om te
doen ls de buitenlandse Invloeden te
verdrijven zelfs als het betekent het
slachten van de kip met de gouden
eieren.
I In Irak is evenwel nog niet de fase
bereikt, die ln Iran Mossadeq aan de
j macht bracht De ambassadeur van Irak
in Londen prins Zeid el Hussein, een
j oud-oom van de 17-jange koning Fel- I
sal. die pas nog een gast was van de 1
I Engelse koninklijke familie, twyfelde er
niet aan. dat de nieuwe regering de
crisis te boven zal komen.
Van Engeland is op het ogenblik. z?ker
ook omdat de Amerikaanse politiek na
de verkiezingen uit de verf begint te
komen, een krachtiger houding te ver
wachten dan ten opzichte van Iran.
Churchill hoopt nog iets te redden
van het Britse prestige, dat na Abadan
zulk een gevoelige klap in het midden-
Oosten heeft gekregen. Een factor by
het prijsgeven van de Iraanse olie-raf
finaderij was. dat de Engelsen ten slotte
voor hun olie-voorziening op Irak ken
den terugvallen, dat met Koewait het
verlies aan productie thans reeds schynt
te hebben opgevangen. Verder terugwij
ken in het midden-O06ten zou voor de
i positie van het Westen noodlottige ge-
j volgen kunnen hebben.
Na de sluiting van Abadan is het aan
de Perzische Golf g?legen Koewait En-
gelands grootste olieleverancier in het
midden-Oosten, met Irak op de tweede
plaats. Uit de benbhten biykt. dat de
uitbarsting van het gepeupel 'niet uit
sluitend tegen het buitenland, maar
Voor het eerst in Je winter 1952
'53 trok Neerlands hoofdstad het
winterkleed aan. En dat Amsterdam
ook onder die omstandigheden
schilderachtige plekjes biedt, daar
van getuigt toch zeker deze foto.
(Ingez. Med.-adv.)
Spanje, 25 Nov. St. Nicolaas zal
van Woensdagmiddag af. elke dag van
25 uur persoonlyk met zyn knecht
aanwezig zijn by de
Fa. B. DE KONING,
Haarlemmerstraat, hoek Donkersteeg.
Leuke verrassingen voor de kinderen.
St. Nicolaas brengt een uitgebreide
sortering lederen Dames-, Heren- en
Kinderhandschoenen mede.
tegeiykertljd tegen het eigen regiem was
gericht. Geruststellend kan dit echter
nauweiyks zyn. omdat de interne poli
tiek nauw verweven is met de oliecon
cessies De vraag wordt reeds gesteld of
koning Feisal dezelfde weg zal gaan
als Faroek Ve?l zou ervan afhangen cf
generaal Nureddln Mahmoed. die Enge
land goed kent en er zeer gezien is
hy was in 1936 militair attaché in Lon
den de zaken in de hand zal kunnen
houden.
Na faillissementsaanvrage door de bouwer
De liquiditeitsmoeilijkheden van het Alphense vogelpark Avifauna zijn
thans in een critiek stadium gekomen, doordat de bouwer van de parkuitrusting,
die nog een deel van de bouwkosten te vorderen had, het faillissement van
het vogelpark heeft aangevraagd. Als reactie daarop heeft de directie van
het park surséance van betaling aangevraagd.
In Augustus JJ. trad?n de llquldi-
teitsmoeiiykheden van Avifauna aan
het licht door het bekend worden van
besprekingen van Avifauna met diverse
instanties, die tot doel hadden kapitaal
van buiten de onderneming in Avifauna
te interesseren. Het bleek, dat de vorde
ringen op Avifauna, voor het merendeel
van middenstandszaken, ongeveer twee
ton b?liepen. De instanties, waarmede
de onderhandelingen werden geopend,
waren om. de gemeente Alphen en de
Herstelbank. Deze onderhandelingen zijn
nog steeds gaande en biykens een com
muniqué van de directie hoopt zy nog
steeds op een gunstig resultaat daarvan.
Deze gang van zaken is thans door
kruist door de faillissementsaanvrage
door de bouwer van het park. de aan
nemer A. L. Oudenes. Van diens totale
vordering van f. 475.000.is thans
f. 26.000.nog niet voldaan. Er is
verschil van inzicht ontstaan tussen
aannemer en directie over de wyze van
betaling van dit restant van deze
preferente vordering .In dit verschil
van inricht is de oorzaak te vinden
van de fa Misse men tsaanvrage door de
aangevraagd, opdat over een langere
periode onder leiding van bewindvoer
ders de volledige sanering van Avifauna
kan worden bereikt. „Aan de hand van
accountantsrapporten en een reorgani
satie-voorstel hebben zy het recht te
menen", aldus de directie, „dat dit zeer
wel mogelijk zal zajn. Hangumde de
vraag of een definitieve surseance zal
worden verleend, treffen wij voorberei
dingen voor de opening van Avifauna
in het nieuwe seizoen, welke op eerste
Paasdag, 5 April, zal kunnen plaats
hebben.
Door deze faillissementsaanvrage, al
dus de directie in een communiqué, is
Avifauna in een positie gekomen, dat
surseance van betaling moest worden
Comedie te Praag voortgezet
DE BEKENTENISSEN-REGEN TE
PRAAG DUURT ONVERMINDERD
VOORT
Slechts twee der veertien beklaagden
moeten nog worden gehoord.
De Israëlische minister van buiten
landse zaken Starett heeft te Jeruzalem
verklaard dat het te Praag gevoerde pro
ces „een donkere en afzichteUike vlek
heeft geworpen op de tot n-u toe vlekke
loze geschiedenis van de Israelisch-Tsje-
choslowaakse vriendschap „Hetgeen te
Praag ls gesch ed. heeft ten doel een be
dreiging te vormen van de Joden ln
Tsjecho-Slowakiie." verklaarde Sjarett
in de I.vae'ische volksvertegenwoordi
ging
De gehele were'd stond verbaa«d over
„de klucht in de vorm van een officieel
proces."
Is hij 't of is hij 't niet? Nee. 't is
hem niet. maar hij is het wel be
doeld te zijnDe Poolse acteur
Stanislav Zienciakiewicz. treedt op
als Maarschalk Stalin in de nieuwe
Associated British-productie ..Top
Secret". Als zijn spel net zo perfpet
is al zijn grime, zal men van de
film hoge verwachtingen kunnen
koesteren Stalin zal dan in ieder
geval ..net cclit" zijn
91ste Jaargang DINSDAG 25 NOVEMBER 1952 No- 27773
Lcteor J. WDAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN WilU Singel 1. Leiden - Giro No 57055
Epofa/edacile: B W MerJthorsl en J Brouwer f 6_ pe, kwar1aa|: f 047 per weekTelefoon Dir en Adm 25'MI. Red 21*07
